-დღეს შენებთან მივდივართ სტუმრად. - ამაზე დიდ საშინელებას ვერც კი მოიფიქრებდა დამიანე. მარიამს უკვირდა ახლაც როგორ მოახერხა ყველაფრის სურვილი მოეკლა მისთვის. მინის თეფში ნიჟარაში ჩაუვარდა ამის გაგონებაზე. რთული გასაგებია, მაგრამ ახლა ყველაზე მეტად უმძიმდა მშობლების ნახვა, იცოდა უარესად დამძიმებული წამოვიდოდა უკან. უფრო მეტად კი დამიანეს ჩანაფიქრი აშინებდა, რომელსაც არც მონატრებული მშობლების სანახავად მიჰყავდა და არც თვითონ მიდიოდა, მონატრებული სიდედრ-სიმამრის სანახავად.
-არ მეგონა ასე ძალიან თუ გაგიხარდებოდა, რამდენიმე დღე დავრჩებით იქ და გაემზადე. ნახევარი საათი გაქვს. - უთხრა ირონიული ღიმილით სახეგანათებულმა და სამზარეულოდან გავიდა.
***************
მშობლები ისეთი სახეებით დახვდნენ, ეჭვს ვერ შეიტანდით მათ გულწრფელ სიხარულში. მარიამი, არც კი ცდილობდა გამომეტყველება შეეცვალა. მონატრებაც კი გაუქრა მათი დანახვისას. ისე უღიმოდნენ სიძეს, რომელიც არც კი მისალმებიათ, რომ გეგონებოდათ მასზე უკეთესი არავინ ჰყავდათ. ზოგჯერ ეგონა ვიღაც უსემნდათ, ისეთ უაზრო შეკითხვებს უსვამდა დედამისი. მან ყველაზე უკეთ იცოდა როგორი უბედური იყო ახლა მისი შვილი, მაგრამ ამის აღიარებას სიკვდილივით ერიდებოდა. დაბინავება ვერ მოასწრო, დამიანემ მეზობელთან რომ წაიყვანა.
-გიორგი ჩემს ნაწილში მსახურობს და ეწყინება რომ არ მივიდეთ, რაღაც სუფრა გაუმზადებია, ძალიან გავბრაზდი მაგრამ მიუსვლელობა არ გამოდის. ისედაც საშინელ ხასიათზე ვარ და შენ სახე ნუ ჩამოგტირის. წესიერად მოიქეცი. - ძლივს გადაყლაპა მისი სიტყვები, რადგან გიორგი კარში შეეგებათ. ცხვირი აეწვა შეკავებული ცრემლების გამო. ნაძალადევი ღიმლით მიიღო უამრავი მილოცვა და ქმრის გვერდით დაჯდა. სათვალავი აერია იმდენი ჭიქა გამოცალა დამიანემ. ასეთი ნასავამი აქამდე არასდროს ენახა, ამიტომ განსაკუთრებულად ეშინოდა მასთან მარტო დარჩენის. გიორგიმაც არაფრით გამოუშვათ შუა ღამემდე.
დამიანეს ფეხი ერეოდა, ძლივს მიუახლოვდა საწოლს, მაგრამ მარიამს მაინც არ უშვებდა ხელს. თითქოს სმენა დახშობოდა, ყურადღებას არ აქცევდა არც მის მუდარას და არც ტირილს. მარიამი პირზე ხელმიფარებული ცდილობდა ხმა დაეხშო, მშობლები რომ არ გაეღვიძებინა.
-დამიანე, გთხოვ, ნასვამი ხარ. აქ არა, გთხოვ. -შიგადაშიგ ლურლუღებდა მარიამი, მის ქმარს კი არაფერი ესმოდა. არ უნდოდა მისი ტრილისა თუ ტკივილისაგან ვერ შეკავებული ყვირილის ხმა მშობლებს გაეგონათ. სახლი ისეთი აგებულების იყო, ჩვეულებრივი საუბარიც კი ყველა ოთახში ისმოდა. ვერაფრით მოახერხა დამიანეს გაჩერება. ის იმდენად დიდი და ძლიერი იყო, ილუზიაც არ ჰქონდა რომ გაჩერებას აიძულებდა, მაგრამ ეგონა რომ დაინდობდა. ახლაც ზედმეტად ბევრის იმედი ჰქონდა ადამიანისგან, როგორც ყოველთვის. რამდენიმე წუთში საერთოდ ვეღარაფერს გრძნობდა, დამიანეს უხეში შეხებით გამოწვეულ ტკივილსაც კი... ყველაფერი წყვდიადმა მოიცვა, არ აინტერესებდა როდის ამოუვიდოდა ქმარს მისი ტანჯვა ყელში.
დილით მკლავები სულ დალურჯებული ჰქონდა, სახე წაშლილი. არც კი უფიქრია რაიმე დაემალა, უნდოდა თავისი მშობლების რეაქცია ენახა. უნდოდა ახლა მაინც ენახათ რისთვის გაიმეტეს. დამიანე საწოლში არ დახვდა. ძლივს დაიმორჩილა დაჟეჟილი სხეული და დაბლა ჩავიდა.
დედამისის სახის დანახვამ უფრო მეტი ტკივილი მიაყენა, ვიდრე დამიანემ მთელი ამ დღეების განმავლობაში. დედამისს არ ეტკინა, შვილის დალურჯებული სხეულის დანახვა და რატომ უნდა ტკენოდა ვიღაც სხვას...
-ზოგჯერ ასეც ხდება ხოლმე, შვილო. მალე ყველაფერი დაგილაგდებათ. - დედამისის შეხებაზე გააჟრჟოლა, ეგონა გული აერეოდა მისი სიტყვებსა და ირონიულ ღიმილზე. ვერაფრის თქმა მოახერხა. მამამისის უტიფარ გამოხედვაზე, ახლადგაჩენილმა ზიზღმა სხეული აუწვა.
ამ ყველაფერს დამიანე შემოსასვლელიდან უყურებდა. ჯერ მარიამის დალურჯებულმა სხეულმა წაართვა გადაადგილების უნარი, შემდეგ კი ამ ყველაფრის მოსმენამ და დანახვამ ჭკუიდან შეშალა. ვერ ხვდებოდა როგორ შეიძლებოდა ამ ადამიანებს მშობლები რქმეოდათ. თავისი საქციელისა და ამ ყველაფრის გახსენებაზე ტვინში სისხლი ჩაექცა. უნდოდა საკუთარი ხელით მიეხრჩო ეს უსუსური ფასეულობებისგან დაცლილი კაცუნა, მაგრამ ცოლის დალურჯებული სხეული უტიფრად აგრძნობინებდა ამ კაცუნასთან სიახლოვეს. რამდენიმე წამში გაიაზრა ეს ყველაფერი და მიხვდა რომ ცოცხლად მოკვდა.
-ახლავე აიღე შენი ნივთები, აქედან მივდივართ. - არაადამიანურმა ხმამ, ყველა მისკენ მიატრიალა. მარიამი ინსტიქტურად აუყვა კიბეებს...



დამიანეც გაუაზრებლად მიჰყვა უკან, სწრაფად აიღო გამზადებული ჩანთები და მარიამთან ერთად დაბლა ჩავიდა. დიდი ხანია ისე არაფერს შეუშინებია, როგორც მარიამის გაყინულ სახეს.
-შვილო, ფული სულ გამოგველია, შეგიძლია შენი მოგროვილი ხელფასი მოგვცე, მაინც აღარ დაგჭირდება. - ვითომ ჩუმად, მაგრამ მაინც დამიანეს გასაგონად უთხრა შვილს დედამ.
-მანქანაში ჩაჯექი. - თბილად უთხრა დამიანემ, როგორც კი მანქანისკენ შებრუნებული ცოლი დაინახა, რამდენიმე კუპიურა ზიზღით დადო მაგიდაზე და თვითონაც მანქანისკენ წავიდა. მარიამისკენ გახედვასაც კი ვერ ბედავდა. ძალაგამოცლილს ფანჯარაზე მიედო თავი. თბილისამდე ხმა არც ერთს ამოუღია. სახლში დათო დახვდათ, ზრდილობის გულისთვის, ბოლო ძალები მოიკრიბა ღიმილიან გოლიათს რომ მისალმებოდა.
ოთახში შესული ტანსაცმლიანად გაეხვია საბანში, თავზეც კი საბანი ეხურა, უნდოდა გარე სამყაროს დამალვოდა. ვერ წარმოიდგენდა ოდესმე დამიანეს დამცირებაზე მეტად რაიმე თუ ატკენდა სულს, მაგრამ ახლა უარესად იყო, ბევრად უარესად. წლებია ცდილობდა მშობლებთან რაღაც საერთო ეპოვა. ამ დღემ კი ყველაფერი მოსპო, საერთოდ მარტო დატოვა. მათი ოჯახის ცხოვრების წესმა, მარტოობას ბავშვობიდან შეაჩვია, მაგრამ ეს მეტისმეტი იყო.
სამი კვირის წინ, ჯერ კიდევ სჯეროდა რომ რაღაც შეიცვლებოდა, ახლა კი…
ოჯახები იმიტომ არსებობენ, რომ ადამიანებმა ერთად იცხოვრონ. მაგრამ ოჯახი არ არის მხოლოდ ფიზიკური ერთიანობა და ერთ ჭერ ქვეშ ძილი. ეს რაღაც სხვაა, სხვანაირი ერთიანობა, სულით და ხორცით. ოჯახი შენი სინდისი, ძალა და საყრდენი უნდა იყოს. სიამაყე და უძვირფასესი რამ, რასაც სისხლის ფასადაც დაიცავ. ბაბუა პატარაობიდან ამას უმეორებდა, მაგრამ იზრდებოდა და ხვდებოდა რომ მათ ოჯახს რეალურად არაფერი ჰქონდა საერთო ბაბუამისისეულ ოჯახთან.
ბავშვობიდან სწავლაზე ოცნებობდა, მაგრამ მშობლებმა სკოლის დამთავრებამდე შეაგუეს იმ აზრს რომ ამას ვერ მოახერხებდა. ჯერ თვრამეტის არ იყო, მეზობელს სამუშაო რომ სთხოვა და მაღაზიაში გამყიდვლად მუშაობა დაიწყო. ასე ოჯახში არსებულ დაძაბულობასაც აღწევდა თავს და თან იმედსაც აიძულებდა ეცოცხლა. ხელფასის ნაწილს მშობლებს აძლევდა, რომელთაც არასდროს უთაკილიათ ფულის აღება, ნაწილს კი აგროვებდა, ოდესმე სწავლა რომ ხელმისაწვდომი გამხდარიყო მისთვის. ბავშვობიდან ზაფრავდა მამამისის სახე, რომელიც არასდროს მოფერებია. გონება როგორც არ უნდა დაეძაბა, ვერაფრით იხსენებდა, მის მოფერებას, ან უბრალოდ თბილ გამოხედვასაც კი. გადამდგარ გენერლობას ვერ შეგუებულმა, სიამაყეს შეწირა ოჯახით, ღირსებაცა და პრინციპებიც. ყოველთვის იმიტომ უჭირდათ, რომ მამა და დედა სასოფლო სამუშაობს თაკილობდნენ. არც მეზობლების შემოთავაზებულ სამსახურს თანხმდებოდნენ და არც თვითონ ცდილობდნენ რაიმე ეპოვათ. დღემდე გასაიდუმლებული მეგობრების მოწყალებასა და მის ხელფასს სჯერდებოდნენ.
ასეთი იყო მარიამის ოჯახი. ზოგჯერ ეგონა რომ მისთვის მარტოობა უფრო ადვილი ასატანი იქნებოდა, ვიდრე ღირსებისაგან დაცლილი მშობლების ყურება. პირველად ამაზე ბაბუის გარდაცვალების შემდეგ დაფიქრდა. თავიდან შეეშინდა, საკუთარი თავი შეზიზღდა, ამის გაფიქრება რომ გაბედა... მერე კი, მერე ისწავლე მწარე რეალობისთვის თვალებში ყურება...
რაც არ უნდა რთულ მდგომარეობაში ყოფილიყო, მაშინაც კი დახლის ქვეშ დამალული წიგნებიდან რომ მეცადინეობდა, მაინც უკეთესი მომავლის სჯეროდა. ოცნებობდა უნივერსიტეტზე და ოჯახზე, რომელიც არაფრით ემგვანებოდა მისას.
ამ ყველაფრის გააზრება ახლა ყველაზე მტკივნეული იყო. ვიღაცის ჭერქვეშ, ვისაც არც კი იცოდა რატომ ერქვა მისი ქმარი...
**************
დამიანეს არაფრით ავიწყდებოდა მარიამის სიცარიელით სავსე თვალები... თავს საშინლად გრძნობდა. მიხვდა რამხელა შეცდომა დაუშვა. ადამიანს რომელსაც ღირსება უბრალოდ არ აქვს, ღირსებას ვერ შეულახავ. ვერაფრით დაამცირებ დაცემულს. ვერ ატკენ უგრძნობს. ვერც საყვარელი ადამიანის უბედურებით გაამწარებ, მას ვისაც არავინ უყვარს. აზრები ასტრონომიული სისწრაფით ცვლიდა ერთმანეთს, ყელში მობჯენილი ბურთი კი გუდავდა. ახლა ხვდებოდა, რატომ არ გაუჭირდათ ამ ადამიანებს ამხელა ცოდვით ცხოვრება.
მესამე საათი იყო მისი ოთახის წინ ბოლთას სცემდა. გრძნობა რომ გაანადგურა, კარის შეღების უფლებასაც კი არ აძლევდა. ცხოვრებაში არაფრის შეშინებია, ახლა კი მარიამის თვალები აშინებდა. მისი გამოხედვა, რომელიც აგრძნობინებდა, თავად როგორ დაემსგავსა ისეთ ადამიანს, რომელიც მთელი არსებით სძულდა. შურისძიებით დაბრმავებული, გაუაზრებლად გახდა მოძალადე. საკუთარი მშობლების გახსენებაზე გააჟრჟოლა. ახლა ამ ყველაფერზე მათი გადმოსახედიდან რომ ეფიქრა, გააფრენდა.
როგორც იქნა შეაღო მისი ოთახის კარი, მძინარე ცოლის დანახვაზე, განსაკუთრებული სიფრთხილით მიხურა და მისაღებში დივანზე ჩამოჯდა.
გვიანი საღამო იყო, ოთახში მეთხუთმეტედ შესულს მარიამი გაღვიძებული დახვდა. პატარა ბავშვივით მოკუნტულის, მკლავები ფეხებისთვის შემოეხვია და თავი მუხლებზე ედო. დამიანე უსიტყვოდ გამობრუნდა და უკან ვახსამთან ერთად დაბრუნდა.
-გთხოვ შეჭამე, დღეს სულ მშიერი ხარ.
მარიამს საშინლად ეუცხოვა მისი ხმა, პრიველად ხდებოდა მარტოდ დარჩენილს ბრძანების კილოთი რომ არ დაელაპარაკა.
-არაფერი მინდა.
-გთხოვ, ჩაი მაინც დალიე, ცუდად გახდები.
დამიანე არ იყო მზად ლაპარაკისთვის, არც იცოდა რა უნდა ეთქვა ან საერთოდ რისი თქმა უნდოდა. ცოტა ხანს უყურა ტკივილისაგან სახეშეშლილ ცოლს და ისევ მისაღებში დაბრუნდა.
ასე გაგრძელდა მთელი მომდევნო კვირა, საქორწინო შვებულების გამო სამსახურიდან არავინ აწუხებდა, ბიჭებმა კი ტელეფონი აუფეთქეს. ბოლოს ყველაფერი ისევ თაფლობის თვეს გადააბრალეს და რამდენიმე დღით შეეშვნენ.
დამიანეს თავის თავს ისე უვლიდა როგორც ჯარში ყოფნისას. საჭმელს დაუზარებლად ყიდულობდა, რომ მარიამს რაიმე ეჭამა, თვითონ კილუკმა არ გადადიოდა პირში. დღეში უამრავჯერ შედიოდა მარიამის ოთახში მისი მდგომარეობა რომ გაეგო. საგულდაგულოდ ამოწმებდა თითოეულ შეჭმულ ლუკმას და გაუბედავად აპარებდა თვალს მისი სილურჯეებისკენ, რომლებმაც ნელ-ნელა გაქრობა დაიწყეს... ბოლოს კი გაქრნენ. გადაწყვეტილება უკვე მიღებული ჰქონდა, ზუსტად იცოდა რას გააკეთებდა მომავალში, მაგრამ ჯერ მარიამის ოთახიდან გამოყვანა იყო მთავარი ამოცანა.
სოფელში ჩასვლიდან ზუსტად ათი დღე იყო გასული, სახლში დაბრუნებულს მისაღებში რომ დახვდა ცოლი.
-მინდა რომ ვილაპარაკოთ. - უთხრა გაუბედავად.
-როგორ ხარ?
-წასვლა მინდა.
-ეს რას ნიშნავს? - მარიამმა ის მრისხანება დაინახა დამიანეს თვალებში, რომელიც უკვე სამუდამოდ გამქრალი ეგონა.
-აქ ყოფნა არ მინდა.
-შენ არც თავიდან გინდოდა აქ ყოფნა.
-დამიანე, შენ უკვე მიიღე ის რაც გინდოდა. ვერაფრით ვხვდები რატომ მოინდომე ჩემი ცოლად შერთვა, როდესაც ჩემზე ბევრად ჭკვიანი და ლამაზი ცოლი შეგიძლია გყავდეს, რომელიც გეყვარება და ეყვარები.
-შენს თავს ოდნავადაც არ სცემ პატივს. ახლა რომ გაგიშვა სად წახვალ?
-შენ თვითონ თქვი ის, რისი თქმაც მე მინდოდა. შენთვის, ნამდვილი ქმარი რომ იყო ის კი არ უნდა იყოს მნიშვნელოვანი სად წავალ, არამედ ის თუ რატომ მივდივარ.
-არავინ გიშვებს, მაგრამ უბრალოდ მაინტერესებს სად წახვალ.
-სახლში დავბრუნდები.
დამიანე მიხვდა რომ ეს ბოლო წვეთი იყო. მარიამს ასე ვერსად გაუშვებდა, მითუმეტეს არ მისცემდა მშობლებთან დაბრუნების უფლებას.
-შენ გეტყობა რომ უკვე კარგად ხარ. ხვალ მამიდასთან მივდივართ, ძალიან სწყინს აქამდე რომ არ ვნახეთ.
-მე შენგან წასვლა მინდა.
-უნდა ამჩნევდე რომ ძლივს ვახერხებ თავის შეკავებას, რომ არ გავბრაზდე. ეგ სიტყვა არც ახსენო, თორემ ის რაც ჩვენს შორის იყო, ახლოსაც ვერ მივა იმასთან რაც მოხდება. შენ ისეთი ხარ, შენი მშობლები მაინც გეყვარება ამიტომ მათაც გაუფრთხილდი და ჭკვიანად მოიქეცი. დილით ათ საათზე გავალთ, გაემზადე. - დამიანე თითქმის ყვიროდა, წინადადების დამთავრებისთანავე ოთახიდან გავიდა.
საკუთარი მორჩილება გულს ურევდა... ჯერ მშობლების, ახლა უკვე დამიანესი, მაგრამ ვერც იმას ხვდებოდა რისი გაკეთება შეეძლო. ცრემლიანმა ჩაალაგა საჭირო ნივთები და მალევე დაიძინა.
დამიანემ მთელი ღამე აივანზე გაატარა... დილით ზუსტად ათ საათზე გავიდნენ სახლიდან.
რამდენიმე საათში იმერეთის ერთ-ერთ ულამაზეს სოფელში იყვნენ.
-წესიერად მოიქეცი. - მხოლოდ ეს უთხრა მანქანიდან გადმოსვლამდე და კარი გაუღო. მანქანის ხმის გაგონებაზე ჭიშკართან წინსაფრიანი ქალი გამოჩნდა, ცომით დასვრილი ხელებით. დამიანეს დანახვაზე თვალები აუცემლიანდა, ძლივს მოეხვია რომ არ დაესვარა ოთხად მოკეცილ ძმისშვილს.
-მარიამ, ეს მამიდაჩემია ლეილა, მამიდა ეს კი ჩემი მეუღლეა, მარიამ წერეთელი.
ქალი ისეთი საყვარელი იყო, დამიანეს გაუფრთხილებლადაც მთელი გულით ჩაეხუტა მარიამი.
-ვაიმე, შვილო რატომ არ მოვკვდები, კაბა დაგისვარე. შენს ქმარს ცხელი ხაჭაპური უყვარს, ვიფიქრე ადრე არ მომივიდეს-მეთქი და მგონი დამაგვიანდა.
-არაუშავს ქალბატონო.
-ქალბატონო არა, ჩემო ანგელოზო, ლეილა დამიძახე. ძალიან მიხარია შენი გაცნობა, შვილო. - წინსაფრის კალთით მოიწმინდა ლოყებზე ჩამოგორებული ცრემლები და სტუმრებს ეზოში შეუძღვა.
სახლს ძალიან დიდი ეზო ჰქონდა და ზუსტად მდინარის პირას იდგა.
-სანამ თქვენ დაბინავდებით ბიჭებიც მოვლენ და ბიძაშენიც დღეს ადრე გაეთავისუფლებოდა სამსახურიდან. შენი ოთახი გავამზადე, აჩვენე ბავშვს და ჩამოდით. თუ მიაგენი, იმდენი ხანია აქ არ ყოფილხარ.
-ხომ იცი რომ არ მეცალა, მამიდა. - უთხრა და სასაცილოდ უჩქმიტა ლოყაზე.
-ავღანეთის მერე არ ყოფილხარ, ასე შეიძლება? - ქალს ისევ ცრემლები გადმოუგორდა აწითლებულ ლოყებზე.
-მამიდა გთხოვ, თითქმის ყოველ დღე გირეკავდით. ტყუილად ნუ ნერვიულობ ხოლმე. - დამიანეს თბილად ჰყავდა ჩახუტებული მამაიდამისი, რომელიც მკერდამდე ძლივს სწვდებოდა. ჩახუტებისა და რამდენიმე კოცნის შემდეგ, ქალს ღიმილი გადაეფინა სახეზე, დამიანე კი მარიამთან ერთად კიბეებს აუყვა.
ავღანეთის გაგონებაზე ცივმა ოფლმა დაასხა. აქამდე არც კი დაფიქრებულა დამიანეს საქმიანობაზე, მხოლოდ ის იცოდა რომ ჯარში მსახურობდა. ოთახში დანახულმა ერთადერთმა საწოლმა კი სუნთქვა შეუკრა. იმ ამბის შემდეგ არ მიკარებია, თითქოს ყველა ტკივილი ერთიანად გაუცოცხლდა. სახეზე ფერები გადაუვიდა, ვერაფრით აცილებდა თვალს საწოლს.
-ნუ გეშინია. - ირონიული ღიმილით უთხრა დამიანემ და ბოლო ჩანთა იატაკზე დადო. ჩავიდეთ, ხაჭაპური უკვე გამოცხვა, თან ირაკლი და გიორგიც მოვიდნენ.

-მარიამ, ესენი ჩემი მამიდაშვილის შვილები არიან, ტყუპები, გიორგი და ირაკლი.
მარიამმა ღიმილით ჩამოართვა ბიჭებს ხელი, რომლებიც თითქმის მისი თანატოლები იყვნენ. ბიჭები კი შედარებით მორცხვად შეხვდნენ.
-რას დაიმორცხვეთ, მარიამი მხოლოდ ერთი წლითაა თქვენზე უფროსი, ასე რომ ბიცოლა არ გამაგონოთ. - ღიმილით უთხრა ბიჭებას და მარიამზე ხელგადახვეული უკვე გამზადებული სუფრისკენ წავიდა. ორიოდე წუთში ბიძამისიც შემოუერთდათ და ყველანი ერთად მიუსხდნენ სუფრას.
მარიამი განსაკუთრებულ ყურადღებას გრძნობდა. დიდი ძალისხმევის ფასად დაუჯდა მაყვლიან ქათამზე უარის თქმა, დამიანე რომ არ გამოსაჩლებოდა, ისე ლეილას ვერაფრით დააჯერა რომ არ ეხათრებოდა. პირველი მათი სადღეგრძელო შესვეს. ყველას გულწრფელი სიხარული ეხატა სახეზე, თითქოს დამიანეც უფრო მსუბუქად გრძნობდა თავს თავისიანების გარემოცვაში, სადაც მარიამიც კი ოდნავ, მაგრამ მაინც უფრო ხალისიანი იყო.
-შვილო, შენი უსაზღვროდ მადლიერი ვარ ჩემი ბიჭის ბედნიერებისთვის. რაც მისი მშობლები წავიდნენ მას შემდეგ გახარებული არ მინახავს. არც ოჯახის გაგონება უნდოდა. ვერაფრით გადაიტანა მათი დაკარგვა...
ლეილა აგრძელებდა, დამიანეს კი თანდათანობით აღარაფერი ესმოდა. თვალები ფართოდ გაეხილა, ცრემლები რომ შეეკავებინა.
მარიამმა, შეამჩნია როგორ გაუხშირდა სუნთქვა და დაებერა ნესტოები, მამიდამისის ტირილმა კი უბრალოდ აიძულა სუფრას გაცლოდა. ვერ მიხვდა როგორ გაყვა უკან. არც ის იცოდა, ეს უბრალოდ სხვების დასანახად, ცოლქმრულ მოვალეობად ჩათვალა, თუ უბრალოდ გულით მოუნდა რომ გაყოლოდა. აუჩქარებლად ჩაჰყვა მდინარის ნაპირამდე.
-ისინი ჩვიდმეტი წლის წინ დაიღუპნენ, დედამ მამას გარდაცვალებიდან რამდენიმე დღეში თავი ჩამოიხრჩო. - შეძლებისდაგვარად მარტივ და ცოტა სიტყვაში ჩაატია ყველაფერი. გრძნობდა, რომ ცოტაც და თავს ვერ შეიკავებდა.
-ძალიან ვწუხვარ. - ვერაფრით მოიფიქრა რა ეთქვა, თავისი გულწრფელი წუხილი დამიანესთვის გასაგები რომ გაეხადა, რომელიც საკუთარი აღელვების დაფარვას მისკენ ზურგით მდგომი ცდილობდა.
-ადი და მალე ამოვალ. - მიუხედავად ტკივილისა, მისი ხმა ისევ ისეთი იყო, მკაცრი და შეუვალი. ის გრძნობდა რომ მარიამი ტიროდა.
ცოტა ხანს კიდევ უყურა, შემდეგ კი მაგიდასთან დაბრუნდა. რამდენიმე წუთში დამიანემაც დაიკავა თავისი ადგილი. ტრაგედიის სიმძიმემ, ყველას წაართვა ხალისი.
წინააღმდეგობის მიუხედავად მარიამმა, მაინც თავისი გაიტანა, ეხამუშებოდა მასზე უფროსისთვის უსაქმურად მჯდომს ეყურებინა. ამიტომ სუფრის ალაგებაშიც მიეხმარა და ჭურჭელიც მთლიანად დარეცხა. დამიანეს ეღიმებოდა, ისე უშუალოდ და ბუნებრივად გამოსდიოდა მის ცოლს მისიანების გულის დაპყრობა.
****************
-დამიანე, გთხოვ რა თქვენც გამოდით გარეთ, ყველანი იქ ვსხედვართ. - ირაკლი ისეთი სახით ეხვეწებოდა დამიანე სიცილით გაიგუდა.
-იკა, მე 35 წლის ვარ, ბირჟებისთვის დავბერდი. თქვენ გადით.
-გთხოვ რა, ხომ იცი ბებო უთქვენოდ არ გაგვიშვებს, გაგიჟდა სტუმრებს როგორ ტოვებთო, მართლა არ გავიდოდი მაგრამ ერთი გოგოა. ზეგ უკვე მიდის და არ მინდა სახლში გაჩერება. თუ თქვენც წამოხვალთ ბებია არაფერს იტყვის. თან სულ ჩვენს გენერალ ბიძაზე ვლაპარაკობთ და რომ გნახავენ დაიჯერებენ რომ მართალია.
-ის გოგო გიყვარს? - მიუხედავად ცუდი განათებისა, ირაკლი ისე გაწითლდა ადვილად შეამჩნევდით.
-უყვარს აბა რას შვრება, დღეს საჩუქარი უნდა მისცეს. - ჩაერია გიორგი, რომელიც სასაცილოდ აჯავრებდა ძმას.
-მერე რა, შენ მარიამს საჩუქრებს არ ჩუქნი ხოლმე? - თქვა გაგულისებულმა და თან ძმას გემრილად უთავაზა ფერდში.
დამიანე თითქოს გამოიჭირეს. ღიმილი ერთიანად გაუქრა სახიდან, ცოლისთვის არასდროს არაფერი ეჩუქებინა. ვერც ტყულის ამბობდა და ვერც სიმართლეს.
-კი, როგორ არა, ულამაზეს კაბებს მჩუქნის ხოლმე. შენ რა უყიდე?
აღფრთოვანებული იყო, მაგრამ გულში რაღაც ჩაწყდა. არასდროს სდომებია დაუმსახურებლად რაიმე, ახლაც თითქოს წვავდა მარიამის საოცარი ქცევა, რომელსაც საშინლად არ იმსახურებდა.
-მე სუნამო ვუყიდე. წამოდით რა.
-მოვდივართ, იკა. ჩამოიტანე სუნამო და გავიდეთ, ოღონდ ძალიან გვიანობამდე არა იცოდე.
-ჯიბეში მაქვს, ჯიგრები ხართ. - ირაკლიმ, შიშით არ გადაიფიქრონო, სასწრაფოდ გააღო ჭიშკარი.
დამიანეს საოცრად ეხამუშებოდა მასზე 15-16 წლით უმცროს გოგო-ბიჭებთან ჯდომა, არც მხიარულების ხასიათზე იყო, მაგრამ იკას ვერაფრით გაუტეხა ხათრი. თან უნდოდა მარიამისთვისაც, თანატოლებთან ურთიერთობის საშუალება მიეცა. ის კი მის გვერდით მოფუზული იჯდა და ხმას არ იღებდა.
-თუ დაიღალე, წავიდეთ. - უთხრა ჩუმად.
-არ დავღლილვარ, ცოტა ხანს კიდევ ვიყოთ.
-მაშინ ეს მოიცვი, საკმაოდ ცივა. - დამიანემ თავისი ქურთუკი შემოაცვა, თვითონ კი მოკლე სახელოებიანი მაისურით დარჩა.
-მერე შენ?
-მე არ მცივა. - დამიანე ზოგჯერ იმსაც კი ფიქრობდა, რომ მისი სინდისის დასამძიმებლად იქცეოდა ასე. მარიამის ყოველი სიტყვა, ქცევა, ისეთი გულწრფელი და გულუბრყვილო იყო, საკუთარი თავს უფრო და უფრო ამგვანებდა ცხოველს.
მიუხედავად ორი ქურთუკისა, მარიამს მაინც მოეყინა ცხვირი, მაგრამ ცდილობდა არ შეემჩნია, რადგან ირაკლი ბედნიერებას ასხივებდა იმ გოგოს გვერდით. მის გარდა ვერავის ამჩნევდა.
ბიჭებმა უამრავი კითხვა დაუსვეს დამიანეს ჯარის შესახებ. უამრავი ირაღის მოდელის აღწერა სთხოვეს. სთხოვეს მოეყოლა რა ხდებოდა ავღანეთში, მაგრამ სხვა კითხვებისაგან განსხვავებით ამაზე ძალიან მშრალი პასუხი მიიღეს გენერალ-ლეიტენანტი ბორძიკულისაგან.
მარიამსაც უამრავი კითხვა ჰქონდა, მაგრამ ვერც ერთის დასმა გაბედა, გაფაციცებით უსმენდა დამიანეს პასუხებს რომ რაც შეიძლება მეტი გაეგო მისი ცხოვრების შესახებ.
თორმეტი იყო სახლში რომ დაბრუნდნენ, მამიდა ფეხზე დახვდათ, ვერაფრით დაეძინა სანამ სახლში არ დაიგულა ყველა. მერე თბილად აკოცა ოთხივეს და ოთახში შებრუნდა.
-შენ დაწექი, მე დივანზე დავიძინებ. - უთხრა და ოთახიდან გამოვიდა.
უცებ გადაივლო ცივი შხაპი და ოთახში შებრუნდა. მარიამი უკვე ჩაწოლილიყო, დივანზე კი მისთვის პლედი და ბალიში დაეტოვებინა. დამიანემ ფრთხილად აიღო და ისევ მარიამის საწოლს გადააფარა, როგორც თავიდან დახვდათ.
-დამიანე აიღე, გადასაფარებლის გარეშე ვერ დაიძინებ. კარადებშიც ვერაფერი ვნახე, მე საბანიც მეყოფა.
-არ მინდა.
-მე მაინც არ დავიფარებ, ამიტომ აიღე.
ისევ ის უჩვეულო სიმძიმე იგრძნო. ფრთხილდ აიღო პლედი და დივანზე დაწვა, რომელიც, მხოლოდ მისი სიმაღლის ორ მესამედს შეადგენდა. ჯარში ბევრად უარესისთვისაც გაუძლია. ოდნავ მაინც მოსწონებოდა თავისი საქციელი და ახლაც მზად იყო ამისთვის. ფეხები დაუბუჟდა, დაუმძიმდა... მთელი სხეული ატკივდა. მაგრამ გონება ალტერნატივას არ განიხილავდა, ამიტომ როგორც იქნა ჩაეძინა. რაოდენ გასაკვირიც არ უნდა ყოფილიყო, მარიამს ერთი წუთითაც არ შეშინებია, უკვე მასაც გაეგო რომ დამიანე ბორძიკული სიტყვას არასდროს ტეხდა...
დილით თვალები ძლივს გაახილა, ყელი საშინლად სტკიოდა, თვალები დამძიმებოდა, ვერც ცხვირით სუნთქავდა. დივანზე დაკეცილი პლედი და ბალიში დახვდა, დამიანე ამდგარიყო. ძლივს ასწია თავი, არც კი დაკვირვებია რა ჩაიცვა, ფრთხილად ჩაუყვა კიბეებს. პირველი დამიანეს გაოცებული სახე დაინახა.
-მარიამ, ცუდად ხომ არ ხარ?
-თავი მტკივა. - ამის თქმა უნდოდა, მაგრამ ხმა საერთოდ არ ჰქონდა.
-ალბათ გუშინ გაცივდი, ჯანდაბა, მე რომ არ მციოდა ვერ მოვიფიქრე რომ შენ გაცივდებოდი. მოდი აქ დაჯექი და ახლავე წავალ აფთიაქში. - დამიანემ ნამცხვრის ნაჭერი, რომელიც ხელში ეჭირა თეფზე მოუკბეჩავად დააბრუნა და სავარძლიდან წამოდგა.
-ჯერ შეჭამე და მერე წადი, ძალიან ცუდად არ ვარ. - უთხრა ძლივსგასაგონად.
-შვილო, შეჭამე, შემ ხომ ცხელი პეროგი გიყვარს, ირაკლის გავაგზავნი. - მუდარით უთხრა ლეილამ.
-უცბათ მოვალ მამიდა.
აფთიაქიდან ყველაფერი წამოიღო რაც ურჩიეს. სახლში მოსულს მარიამი უკვე ჩაწოლილი დახვდა. ლეილას არაფრით დანებებინა ადგომა, სიცხე ოცდათვრამეტი ჰქონდა. მთელი დღე გვერდიდან არ მოშორებიან. იმდენად უცხო იყო მისთვის ასეთი მზრუნველობა, ვიღაცის თვალებში მისი მდგომარეობის გამო გაჩენილი შიში, რომ ზოგჯერ ავიწყდებოდა რა ურთიერთობა ჰქონდა დამიანესთან. რომ არც ის და არც მისიანები რეალურად არ იყვნენ მისი ახლობლები. ყოველ წუთში ეკითხებოდნენ როგორ იყო, ჩაძინებული რომ არ გაეღვიძებინათ მთელს სახლში ფეხისწვერებზე დადიოდნენ. დამიანეს ისევ დივანზე ეძინა, დღითიდღე უფრო უადვილდებოდა მასზე ღამის გატარება. საღამოობით ყველანი ჯოკერს თამაშობდნენ, ბიჭები კუთხეებში შემოუსხდებოდნენ მარიამის საწოლს და ძალიან მხიარულობდნენ. გიორგი ანეკდოტებს ისე ყვებოდა სულაც რომ არ ყოფილიყო სასაცილო, მისი მანერა სიცილით გაგგუდავდათ.
ლეილამ მხოლოდ მეოთხე დღეს დართო საწოლიდან ადგომის ნება, მაგრამ ხელს არაფერს აკარებინებდა. მთელი დღე თეფშით დასდევდა რომ ეჭამა, რაზეც დამიანეს გულიანად ეცინებოდა. სოფელმა ყველაფერი ისე დაალაგა, ორივეს ეშინოდათ ეზოს გარეთ რეალურ სამყაროში დაბრუნების.
ერთ დილას დამიანე ბიძამისთან ერთად რაღაც საქმეებზე წავიდა. უკან დაბრუნებულს კი უზარმაზარი ყაყაჩოებით მოხატული საძინებლის კედელი უჩვენეს. იმდენად ლამაზი იყო აღფრთოვანება ვერ დამალა, მაგრამ საღებავებით დათხვრილი მარიამის დანახვაზე ეგონა ენა გადაეყლაპა. ლეილამ სიხარულისგან არ იცოდა რა ექნა.
-ნახე შენმა ცოლმა რა გააკეთა. ერთადერთხელ ვუთხარი შესაფერის ქაღალდს უკვე მეორე თვეა ველოდებით-მეთქი და ნახე რა ლამაზად მოხატა.
ოთახი მთლიანად თეთრ და შავ ტონალობებში იყო, ერთ კედელზე თეთრ ფონზე დახატული რამდენიმე ყაყაჩო კი საოცარ სურათს ქმნიდა. კედელი არც ისე დიდი იყო, ამიტომ მხოლოდ რამდენიმე ფოთოლიღა დარჩენოდა გასაფერადებელი. რამდენიმე წუთში ოთახში მხოლოდ ორნი დარჩნენ. დამიანემ ძლივს გაბედა მიახლოებოდა.
-საოცარია, არ ვიცოდი თუ ხატავდი. - მარიამს ეუცნაურა მისი გაბზარული ხმა.
-მეშინოდა რომ არ გამომსვლოდა, მაგრამ ძალიან ცუდი მგონი არ არის. თან თუ მამიდას არ მოეწონება, ქაღალდი მარტივად დაფარავს. - მაშინვე ინანა, როგორც კი მამიდა წამოსცდა, მაგრამ იცოდა ვეღარაფერს გამოასწორებდა, უნებურად მთელი სახე ჭარხალივით გაუხდა.
-ძალიან ლამაზია და მამიდას აუცილებლად მოეწონება. - არც დამიანეს დარჩენია შეუმჩნეველი მისი „მამიდა“, უსაზღვროდ უხაროდა, რაღაც შინაურული რომ მაინც იპოვა მისმა ცოლმა ამ მდგომარეობაში. -დიდი ხანია ხატავ?
-ბავშვობიდან, სკოლაში მყავდა ძალიან კარგი მასწავლებელი, რომელიც ხატვასა და მინანქარზე მუშაობას გვასწავლიდა. მისი დახმარებით ბევრი რამ დავხვეწე, პროფესიონალურ დონეზე ვერა, მაგრამ ხშირად ვერთობოდი ხატვით.
-აქამდე რატომ არ მითხარი? სახლშიც შეგეძლო გეხატა. - გულწრფელი გულისტკივილით უთხრა დამიანემ. მაგრამ მარიამის თვალებმა, მალევე აგრძნობინეს მისი საყვედურის აფსურდულობა.
სოფელში ათი დღე გაატარეს. სხვანაირი, განსაკუთრებული ათი დღე. ორივეს საშინლად აფრთხობდა ჩამოყალიბებული ფსევდო ოჯახური დამოკიდებულება, რომელსაც სახელი არ ჰქონდა. იმდენ რამეზე ჰქონდათ სალაპარაკო, იმდენი უპატიებელი რამ საპატიებელი, რომ დამიანემ არც კი იცოდა საიდან დაეწყო.
სახლში დაბრუნებისას მარიამიც კი გრძნობდა რომ იქ, რაღაც დატოვა. რაღაც, რაც იცოდა რომ აუცილებლად მოენატრებოდა. იმდენი რამ გაიგო დამიანეზე, იმდენი თავისებურება აღმოაჩინა მასში, რომ ვეღარაფრით აკავშირებდა მასზე მოძალადე ქმარსა და მეორე დამიანეს ერთმანეთთან, რომელსაც ელემენტარული რაღაცებიც კი არ ეშლებოდა.
თბილისში ბიჭებთან ერთად დაბრუნდნენ. ლეილა არაფრით უშვებდათ, ხელს შეგიშლიან, გაგანერვიულებენო, მაგრამ მარიამმა და დამიანემ მაინც დაარწმუნეს, რომ მხოლოდ რამდენიმე დღით მაინც გამოეშვა ტყუპები.
იმედი მაქვს რომ მოგწონთ, მადლობა ავტორს :))