ღიმილების შემგროვებელი
სახლი, რომელშიც მშობლებთან, დასთან და პაპა-ბებიასთან ერთად ვცხოვრობ, ბაკურიანში ტყესთან ახლოს მდებარეობს. დიდი არ არის, ქვით მოპირკეთებული ლამაზი ნაგებობაა. აქ ყოფნა ძალიან მომწონს, სხვაგან ცხოვრება ვერც წარმომიდგენია. განსაკუთრებით ზამთრის მოსვლა მიყვარს, როდესაც არემარეს თოვლის თეთრი საბანი გადაეფარება და სახურავებს ყინულის ლოლოები ეკიდება ხოლმე. უამრავი დამსვენებელი ჩამოდის და აჟრიამებული დღეებისა და ღამეების ფონზე აქაურობა ისე ცოცხლდება, ზამთრის მხიარულ სოფელს ემსგავსება. სწორედ ისეთს, როგორც ზღაპრებშია.
შობის დადგომამდე ოცდაოთხი საათი გვაშორებს. ცოტა ხნით ჩვენს ეზოსა და სახლში შეგახედებთ და ოჯახის წევრების განწყობას გაგიზიარებთ. ჭიშკართან რომ სტაფილოს ცხვირიანი და ნახშირისთვალება თოვლის კაცი იწონებს თავს, ეს ჩემი და პატარა დის დამსახურებაა, ხოლო სახლის აივნების ფერადი ნათურებით მორთვაზე მამაჩემმა იზრუნა. სამზარეულოში მოფუსფუსე დედა და ბებია გოზინაყისთვის თაფლს ადუღებენ, ნიგოზს ჭრიან და თაფლაკვერებს აცხობენ. მამა ბუხარში ნაკვერჩხალს ჩხრეკს და ცეცხლის ასაგიზგიზებლად ამზადებს. ნაძვის ხესთან სარწეველა სავარძელში მჯდომ პაპას ჩემი ანცი და თავს დასტრიალებს და როგორც ყოველთვის, ხელში ზღაპრების წიგნს აჩეჩებს -წამიკითხეო.
ახლა ჩემს ოთახშიც შევიჭყიტოთ. რამდენიმე დეკორაცია აქაც მოიძებნება. მაგალითად, კედლებზე დაკიდებული, სათამაშოებით გაწყობილი გირლიანდები და კომოდზე ჩამომჯდარი მწვანე სამოსსა და ჭრელ წინდებში გამოწყობილი ელფი, რომელიც მამიდამ შემიკერა და მაჩუქა. საყვარელია. ჟღალი თმა აქვს, ვარდისფერი ლოყები, ციმციმა თვალები, წვეტიანი ცხვირი, დიდი ყურები, დაჭორფლილი სახე და ეშმაკური ღიმილი.“
-ჰეი, მეგობარო, მანდ რას აკეთებ? - უცბად შეიფრთხიალა ელფმა და წვრილი ხმით დასჭყივლა დათას.
-საშობაოდ სკოლის ბლოგისთვის ჩანაწერს ვამზადებ, ხელს ნუ მიშლი,- შეუბღვირა ბიჭმა და წერა გააგრძელა:
„ჯოლი ჰქვია. დიდი მოუსვენარი ვინმეა. სულ ხალისობს და ცოტას ყალთაბანდობს კიდეც. მეტსახელად ზარმაცასაც ეძახიან.“
ელფმა წვეტიანი ცხვირი კომპიუტერის ეკრანთან მიიტანა, თვალები დაჭყიტა და უცბად ჩაიკითხა ტექსტი. შემდეგ ქვედა ტუჩი გვერდულად მობრიცა, მკლავები ერთმანეთზე გადააჯვარედინა და შეწუხებული სახით წარმოთქვა:
-რამდენი საქმე გვაქვს ლაპლანდიაში და შენ აქ ბლოგზე რაღაცების საჯღაბნად ცდები.
-უჩემოდ გაართვით თავი. შენს გამო ორი ღამე წესიერად ძილი არ მღირსებია.
-სულ რამდენიმე ბავშვის სათამაშო დარჩა შესაქმნელი. ოღონდ ახლა წამოდი, მისტერ კლაუსს ჩემს თავს ნუ დაასჯევინებ და მთელი წლის განმავლობაში კანფეტები და ორცხობილები ჩემზე იყოს.
- სახელოსნოში გამოკეტვას და შენს ნაცვლად მუშაობას იმ შემთხვევაში დავთანხმდები, თუ მისის და მისტერ კლაუსებს გამაცნობ. სხვა შემთხვევაში, არ წამოვალ!
-მისის და მისტერ კლაუსები ამაღამ დაკავებულები არიან, სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლებს ხვდებიან და ბავშვებთან დაკავშირებულ საჭირბოროტო საქმეებზე მსჯელობენ.
-რაო?
-ჰო, რატომ გაიკვირვე? სხვათაშორის, ქართველი თოვლის ბაბუაც მიწვეული ჰყავთ და რა ხანია სვანეთის მთებიდან შორეული ლაპლანდიისკენ გაემგზავრა.
-მართლა? -გაოგნებული შესცქეროდა დათა,- როგორ მინდა, ყველა მათგანი ახლოდან ვნახო. ჩუმად მაინც დამასწარი კრებას.
-რატომ?- ვერ მიუხვდა ელფი.
-მინდა, ვიცოდე რა საკითხებზე იმსჯელებენ შობა-ახალი წლის სიმბოლური წარმომადგენლები სხვადასხვა ქვეყნებიდან.
-ეგ იოლია. სარდაფიდან შეგაპარებ.
-მპირდები?- წარბები აათამაშა დათამ.
ჯოლიმ შეტყუპებულ თითებს თანხმობის ნიშნად რამდენჯერმე ხმაურიანად აკოცა, ჯარისკაცივით წელში გაიმართა და ორჯერ გაუმეორა - გპირდებიო.
დათამ კარადაში თბილი ქურთუკი, ქუდი და ფეხსაცმელი მოძებნა, სწრაფად ჩაიცვა და ჯოლისთან ერთად ფანჯრიდან ისკუპა.
ტყეში გამავალი საფეხმავლო ბილიკები დიდ თოვლს წაეშალა, თუმცა ჯოლის სავსებით არ ანაღვლებდა და დათასთან ერთად ღიღინით მიიწევდა წინ.
-ეს არის!- მაღალი სოჭის ხესთან შედგა და თეთრად გადაპენტილი ტოტები შეუთვალიერა. შემდეგ მეგობარს შესძახა, დრო აღარ დაგვრჩაო, ცალი ხელი ძლიერად ჩაჭიდა და ცალი ხის ფუღუროში ჩაჰყო. ყინვისგან მოქნეულმა კვერთხმა ტყეს ქარიშხალი დაატეხა და ორი მეგობარი უმალ ლაპლანდიაში გადაისროლა.

***
თოვლის ფანტელები ფარფატა პეპლებივით დასთამაშებდნენ ლაპლანდიას. სანტას სოფელი ათასფრად აჩახჩახებულიყო. ჰაერში საკვამურებიდან ამომავალი კვამლის სუნი ტრიალებდა. შემაღლებულ გორაზე ხის მორებით აგებული მისტერ და მისის კლაუსების სახლი ამაყად გადმოჰყურებდა ირმების ფერმასთან ახლოს მდებარე სათამაშოების სახელოსნოებს. ხეები ქვეყნების დროშებით, ტყის კენკრის ჩირით, კანფეტებითა და ათასგვარი სასუსნავებით მოერთოთ.
დათა ერთხანს შეჩერდა და სანტას სახლს გახედა, წარმოიდგინა, რომ მალე მის სახლში აღმოჩნდებოდა და სიხარულისგან სახე გაებადრა.
-წამოდი, რას დამდგარხარ? დაგვრჩნენ საშობაოდ ბავშვები საჩუქრების გარეშე! -იდაყვი გაჰკრა ჯოლიმ და ნაბიჯებს აუჩქარა.
-ზარმაცა და მისი მეგობარი მოვიდა!- ერთხმად შესძახეს მუშაობაში გახვითქულმა ელფებმა ჯოლის და დათას.
-გაგიმარჯოთ!- ქართველმა სტუმარმა ხელი ჩამოართვა ელფებს და სათამაშოების ასაწყობად მოემზადა.
ზარმაცამ ზლაზვნით ჩაიკითხა დღის გეგმა და გარჯას შეუდგა. დათა ძალ-ღონეს არ იშურებდა მეგობრის დასახმარებლად და ყველაფერს ისეთი სიზუსტით ასრულებდა, როგორც ჯოლი უხსნიდა. ბავშვების საჩუქრები ქვეყნების, ქალაქებისა და სოფლების მიხედვით ხარისხდებოდა. იყო ერთი გნიასი და აურზაური. მალე სამუშაო დღე დასასრულს მიუახლოვდა, დაზგების ხმაური ნელ-ნელა ჩაცხრა, სათამაშოებით სავსე ტომრები მარხილზე დაიტვირთა და ყველამ ერთად შვებით ამოისუნთქა. ელფებს ძილი მოერიათ და მოსასვენებლად მთქნარებით გაემართნენ სანტას მიწისქვეშა პარკისკენ.
ჯოლი თანაგუნდელებს ჩამორჩა, აქეთ-იქით მზვერავივით მიმოავლო თვალები და როცა დარწმუნდა, არავინ უყურებდა, მეგობარს თვალი ჩაუკრა და ფეხაკრეფით გააპარა კლაუსების სარდაფისკენ.
სარდაფი უამრავი საინტერესო ძველმანითა და ნივთით იყო გადაძეძგილი. დათას მათი დათვალიერების სურვილი სძლევდა, მაგრამ მთავარი ოთახიდან ჩამავალი ხმები რომ მოესმა, გადაიფიქრა და მისაყურადებლად ჯოლის კიბეებზე აჰყვა. სარდაფიდან ამავალი კიბის ბოლო საფეხურზე იდგნენ და შობა-ახალი წლის სიმბოლოებად ქცეულ სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლებს სულგანაბულები უსმენდნენ. ზოგი იმაზე წუხდა, ყველა ბავშვის სურვილს რომ ვერ აკმაყოფილებდა, ზოგი ფოსტის გაუმართავ მუშაობასა და დაგვიანებული წერილების მიღებას აპროტესტებდა, ზოგიც უზარმაზარი ქვეყნების პერიმეტრებში დროულად მისვლას ვერ ასწრებდა და შექმნილი პრობლემების ფონზე, გამოსავლის პოვნას ცდილობდნენ. ქართველი თოვლის ბაბუის სიტყვის ჯერი რომ მოვიდა, დინჯად წარმოთქვა:
-საქართველო პატარა ქვეყანაა, თქვენგან დასახელებული პრობლემების უმეტესი ნაწილი მე ჯერ არ შემხებია. რთულად შესასრულებელ სურვილებს რაც შეეხება, ამ მხრივ მეც გულდაწყვეტილი ვარ, რადგან ბევრი რამ ჩემს შესაძლებლობებს სცილდება.
-საინტერესოა, ასეთს რას ითხოვენ ბავშვები,-წაიბუტბუტა დათამ.
ჯოლიმ კისერი მოიქექა, კიბის საფეხურზე ჩამოჯდა და დაღონებული სახით მიუგო:
-მიტოვებული ბავშვები მშობლებთან შეხვედრას ითხოვენ, ზოგი მძიმე სენით დაავადებული ოჯახის წევრების გამოჯანმრთელებას გვევედრება, ასევე კოსმოსში გაფრენაზე და წყალქვეშ დაძირულ უძველეს ქალაქებში მოგზაურობაზეც უოცნებიათ... ჩვენ კი ყოვლისშემძლეები არ ვართ.
-მერე ასეთ ბავშვებს რას პასუხობთ?
-უსაჩუქროდ მაინც არ ვტოვებთ. ყველა ქვეყნის წარმომადგენელი თანხმდება იმაზე, რომ შობის ღამეს ყველა ბავშვის სახეზე ბედნიერებისგან მოგვრილი ღიმილი უნდა კრთებოდეს. ეს ხომ ჯადოსნური ღამეა?
-მართალია!- თავი დაუქნია დათამ და ფეხის წვერებზე აიწია, რომ სარდაფის ხის კარის ღრიჭოებიდან კლაუსების სახლი და სტუმრები დაენახა, მაგრამ უეცრად წაბარბაცდა, ფეხი აუსხლტა და ბუხრიდან გამოხვეტილ ნაცრითა და ნახშირით სავსე ტომარაში ზღართანი მოადინა.
ჯოლი მეგობარს ფეხზე წამოსაყენებლად მივარდა. დათამ ტანსაცმელი ჩამოიბერტყა და ჰაერში დატრიალებული ნაცრისგან ცემინება აუტყდა.
სარდაფის კარი ჭრიალით გაიღო და მისის კლაუსის ხმა გაისმა:
-აქ რა ხდება?
ორივე გაიყურსა. სიტყვა არ დაუძრავთ.
მოხუცი კიბეებზე ლამპრით დაეშვა და კედელთან ასვეტილი ჯოლი და უცხო ბიჭუნა რომ დაინახა, ცხვირზე დაკოსილი სათვალე შეისწორა, თვალები დაიწვრილა და საყვედურნარევი ტონით ჰკითხა ორივეს:
-აბა, აქეთ გამობრძანდით და კარგად დამენახეთ.
ჯოლი პირველი გავიდა და თვალები ძირს დამნაშავესავით დახარა. უკან მიჰყვა მხრებშიაწურული დათაც და მღელვარებისგან თითებს დაუწყო წვალება.
-ახლა მითხარით, რა საქმე გქონდათ სარდაფში?
-მისის კლაუს, მე საქართველოდან გახლავართ. დათა მქვია. ჯოლი შემპირდა, სანტა კლაუსის სახლში შემომიყვანდა.
-ასე ჩუმად აქ შემოსვლა რატომ გადაწყვიტე?
-ვიცოდი, კრებას არავინ დამასწრებდა. მე კი მინდოდა, გამეგო რაზე ბჭობდნენ შობის წინა დღეს ბავშვების გულის გამხარებლები. თანაც გულის სიღრმეში იმედი მქონდა, ყველა მათგანს პირადად გავიცნობდი.
-სხვების საუბრის მოსმენა ცუდი საქციელია,-თითი დაუქნია მისის კლაუსმა,- მაგრამ რადგან მათი გაცნობა ასე ძალიან გინდა, შემიძლია სურვილი შეგისრულო.
-რა კარგია!- აღტაცებით თქვა ბიჭმა.
მოხუცმა შუბლი გახსნა და კიბეებისკენ ანიშნა, ზევით ადიო. ჯოლიმ მეგობარი არ მიატოვა და კუნტრუშით გაჰყვა.
სანტა და მეგობრები მაგიდასთან ჩაფიქრებული სახეებით ისხდნენ, როდესაც მისის კლაუსმა ნახშირით გამურული პატარა ბიჭი ელფთან ერთად სარდაფიდან აიყვანა:
-შეხედეთ როგორი სტუმარი გვეწვია. ეს დათაა -ქართველი ბიჭუნა. აქ თითოეული თქვენთაგანის გასაცნობად ჩამოვიდა.
-ჰო, ჰო, ჰო,- ჩაიხითხითა სანტამ და ბიჭი კალთაში ჩაისვა.
დათამ თეთრ ჩოხა-ახალუხში შემოსილ თოვლის ბაბუას, მწვანე სამოსში გამოწყობილ იტალიელ ბაბო ნატალეს, გულზე გრძელწვერდაფენილ და ბეწვისქუდიან ფრანგ პერ ნოელს, წითელ ჯუბიან, ესტონელ იულუვანას, წითელ თავსაბურავიან ჰოლანდიელ სინტა კლაასსა და დანარჩენი ქვეყნების წარმომადგენლებს გადახედა და სიხარულისგან გული აუძგერდა.
-აბა, გვითხარი, ასეთი შორი მანძილიდან აქ რამ ჩამოგიყვანა?- ტკბილად მიმართა მისტერ კლაუსმა.
-სულ მინდოდა ნამდვილი თოვლის ბაბუა, სანტა კლაუსი და მათი მეგობრები გამეცნო. ასევე მაინტერესებდა, როგორ ემზადებოდნენ საშობაოდ ბავშვებთან შესახვედრად.
-მერე, რა დაადგინე?
-არც თუ ისე მარტივი ყოფილა. ჯოლიმ ლაპლანდიის სათამაშოების სახელოსნოები დამათვალიერებინა. რამდენიმე სათამაშო მეც ავაწყე. მიხარია, რომ წელს ბავშვები ჩემს აწყობილ სათამაშოებსაც მიიღებენ.
-ყოჩაღ, პატარავ!- შეაქო მისტერ კლაუსმა და მაგიდაზე მდგარი მარწყვის მურაბის ქილით დააჯილდოვა.
დათამ საჩუქრისთვის მადლობა გადაუხადა, ირგვლივ მყოფ მოღიმარ კეთილ მოხუცებს გადახედა და ყველას ერთად უთხრა:
-შემთხვევით ყური მოვკარი, რამდენიმე თქვენგანი საშობაოდ ზოგიერთი ბავშვის მისამართზე დროულად მისვლას ვერ ახერხებს. თუ დახმარება დაგჭირდებათ, შემიძლია საჩუქრების დარიგებაში დაგეხმაროთ.
-ჰო, ჰო, ჰო! ეს რა კარგი ბიჭი გავიცანით,- კიდევ ერთხელ ჩაიხითხითა სანტამ, პატარა სტუმარი კალთიდან გადასვა, მინის ბურთთან მიიყვანა და უთხრა, სურვილი ჩაეფიქრებინა.
დათა სანტას მინის ბურთს ხელით შეეხო, თვალები დახუჭა და სურვილი ხმამაღლა გააჟღერა:
-მე მინდა, ყოველ შობას არცერთი ბავშვი არ იყოს მოწყენილი!
მოხუცებმა დათა გულში ჩაიკრეს და აღუთქვეს, რომ ამიერიდან მათი მარჯვენა ხელი იქნებოდა.

***
თუ ოდესმე საშობაოდ მორთულ მაღაზიების ვიტრინებში მარწყვის მურაბის ქილით ხელში პატარა, გამურული ბიჭის ფიგურას შენიშნავთ, იცოდეთ, რომ იგი მსოფლიოს ბავშვების ღიმილების შემგროვებელი, ქართველი დათაა.