მეთერთმეტე თავი
- თქვენ არც კი იცით როგორი სიურპრიზი გვაქვს, - მრავალმნიშვნელოვნად გადახედა ბიჭებს თამარმა - ჩვენი ქეთი ნათელმხილველობის ნიჭითაა დაჯილდოვებული, ყავაზე მკითხაობს!...
- რას ამბობ, გაგიჟდი?! - გაოგნებულმა გახედა ქეთიმ.
- აუ, გემუდარები უარი არ მითხრა! - თხოვნის ნიშნად ყელს უწევდა ჩემი და - გავერთობით რა...
ძნელი მისახვედრი არ იყო, გოგონები აშკარად მაიმუნობდნენ, თუმცა მაინც ინტერესით ველოდი ოხუნჯობის გაგრძელებას. მიუხედავად იმისა უყვარდათ თუ არა ყავა, იმ დღეს რატომღაც ყველას ხელში ყავის ჭიქა ეჭირა, მეცინებოდა, კობას სახეს როცა ვუმზერდი.
- როგორ შეიძლება ამ საზიზღრობაზე გიჟდებოდნენ?!.- დუდღუნებდა ის, ჭიქას უმისამართოდ ატრიალებდა, თითქმის მთლიანად მორეცხილ ფსკერს ეჭვით დასცქეროსა და ალბათ, მეათედ მაინც ეკითხებოდა გოგოებს, ხომ ნამდვილად გამოჩნდებაო.
პატარა ტაბლასთან მოკალათდნენ გოგონები, ბიჭებს თითქოს ეშინოდათ არ აღრეოდათ ჭიქები და საკუთარი ფინჯნები საგულდაგულოდ ეჭირათ ხელში. ერთმანეთის ლოდინში ვერცერთ ვერ აგებედა პირველი დამჯდარიყო სამარჩიელოდ.
ყველაზე გაბედული ისევ ტყუპისცალი გამოდგა, ღლაბუც-ღლაბუცით, ირონიული სიცილით დაუჯდა წინ ქეთის. ქალმაც ყურადღებით აათვალიერა ვაჟი, თითქოს აზრს იკრებსო, რამოდენიმე წამით თვალები დახუჭა და დაიწყო ზღაპრების ფრქვევა:
- ცხენს ვხედავ... ვიღაც მოგწონს, შეყვარებული ხარ?! - ინტერესით უმზერდა.
- არა, რა შეყვარებული!... - ამ ერთი შეხედვით უწყინარი კითხვისგან ზედმეტად განერვიულდა მამუკა.
- რავი აბა, აქ ასე ჩანს, აშკარად ვიღაც გიყვარს, მისი სახელი ასობგერა „ნ“-ზე იწყება.
- შეუძლებელია, ეგ ყველაფერი მანდ ჩანს?! - ინტერესით მიაჩერდა ჩაშავებულ ჭიქას ნიკა.
- შენ ვერ დაინახავ, მოკლედ მაგ შენს ნიაკოს არ უყვარხარ, ილუზიებს თავი დაანებე!... - ირონიულად გამოუცხადა ქეთიმ და კმაყოფილი მზერით გადახედა ჩემს დას.
უკვე ეჭვი აღარ მეპარებოდა და რომ ეს ყველაფერი თამარის ოინები იყო.
- არ ვუყვარვარ?! დარწმუნებული ხარ? იქნება მაინც... - თითქოს უკანასკნელ იმედს ებღაუჭებოდა მამუკა, სიცილი ძლივს შევიკავე.
ჩემი ძმის შემდეგ კობას ჯერი დადგა. მამუკას მაგალითით დაზაფრულმა ხელისკანკალით მიაწოდა ჭიქა.
- რა არის ეს კობა?! - ხმა გაუმკაცრდა სტუმარს - ბარემ გაგერეცხა და ისე მოგეწოდებინა, აქ ვერაფერს დავინახავ!... - გრაციოზულად გვერდით გადადო ჭიქა.
- აუ, გეხვეწებით გოგოებო, ხომ მითხარით გამოჩნდებაო... - საყვედურით გახედა თამარს.
- მე რაშუაში ვარ?! მკითხავი ისაა... - მხრები აიჩეჩა ჩემმა დამ.
- კარგი ჯანდაბას, რაც ჩანს გეტყვი, მოკლედ... - რამოდენიმე წუთით თითქოს ისევ ფიქრობდა ქეთი - წარსულში ვიღაც გოგო გყვარებია, ლამაზი, მე თუ მკითხავ შენთვის ზედმეტად ლამაზიც კი - დამცინავი ტონით გამოუცხადა ქალმა - მოკლედ, ის გოგო სხვასაც ჰყვარებია და თუ ჭკვიანად არ იქნები და არ იმარჯვებ ცოლადაც მოიყვანს...
- ეგ ყველაფერი მანდ დაინახე?! - ეჭვი გაკრთა კობას ხმაში.
- რა არ მენდობი?! - თვალები აუპილპილდა ქეთის - ეს უკვე ღირსების საკითხია! - ან მოიყვანე ის შენი ლიკა ცოლად ან არა და, რომ გათხოვდება სხვაზე მერე იმკითხავე ამ ჭიქაში რა დავინახე და რა არა!...
- შეუძლებელია ტო! - გაფითრებული მიყურებდა კობა - ლიკა რომ ჰქვია ეგ როგორღა გაიგო?!
- კარგი რა თუ ძმა ხარ!... ვერ ხედავ გვაგოიმებენ!... - სიცილი ვეღრა შევიკავე მე.
- ზეპირად იციან თქვენი ისტორიები, თუ გინდა მე დავუჯდები და ნახავ როგორ უცებ დამუნჯდებიან...
- ბოდიში, გიო... - ქეთის წინ ჩამომჯდარი კობას ძმა თავის სკამიანად გვერდით გადავსვი და ჩემი ჭიქა მივაწოდე - აბა, გისმენთ პატარა ქალბატონო!... - თვალებში ჩავაცქერდი.
ჩემს ასეთ ქცევას თითქოს არ ელოდა, დამფრთხალმა გახედა თამარს. თუმცა ჩემი და ვერაფერში დაეხმარებოდა, უნდოდა თუ არ უნდოდა ახალი ზღაპრები უნდა შეეთხზა.
- თეთრი ხალათი გაცვია, ექიმი ხარ... - ხმის კანკალით დაიწყო მან.
- ეგ ყველამ იცის!...- ირონია არ დავიშურე.
- ზედმეტად ხარ საკუთარ თავში დარწმუნებული, ქალებით თამაში გიყვარს...
- არც ეგაა სხვებისთვის უცნობი... - სიცილს ვერ ვიკავებდი მე.
- თუმცა მოხდება შენს ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი რამ, რაც აზრს შეგაცვლევინებს... - თვალებში ჭინკები აუციმციმდა ქეთის.
- რაღაცას ბოდავ!... - უხეშად გამოვუცხადე მე.
თითქოს ჩემი გაღიზიანებული ტონი არ შეუმჩნევია ისე გააგრძელა:
- ძალიან მალე, შენთვის ყველაზე საყვარელი ადამიანის გადარჩენა მოგიწევს!... - თვალები ცრემლებით ჰქონდა სავსე და ჭიქას უმზერდა.
ტანში უსიამოვნოდ გამცრა: - არც ამაშია რამე სიახლე, ექიმი ვარ, ყოველ დღე ვიღაცას ვეხმარები, ალბათ ვინმე ახლობელიც იქნება...
- მეტს ვერაფერს ვხედავ!.. - ხმა ჩამწყდარმა მომაწოდა ჭიქა.
- სულ ესაა შენი ნიჭი?! არა გრცხვენიათ ასე რომ იტყუებით?! - ღრენით ვკითხე გოგოებს.
- კარგი რა, ნუ იცი ყველაფრის დრამატიზირება, ვერთობით!... - აგდებული ტონით მიპასუხა თამარმა.
- ამ ჩერჩეტებს რომ სჯერათ ვერ ამჩნევთ?! - ამჯერად მხოლოდ ქეთის შევუბღვირე.
ჩემი საყვედური აშკარად ეწყია, შევნიშნე როგორ აჭარხლდა სახეზე, მზერაც მომარიდა: - ბოდიშს ვიხდი, თუ გაწყენინეთ!... - ყრუდ ჩაილაპარაკა მან.
- მოკლედ დღეს კლოუნიადა დასრულებულია, დანარჩენი სხვა დროს გააგრძელეთ!..- ისეთი ტონით ვთქვი ეს სიტყვები, რომ შეწინააღმდეგება ვერავინ გაბედა. ნიჟარასთან ყავიანი ჭიქები უხალისოდ დაალაგეს და უკმაყოფილო ჩუმი ზუზუნით ნელ-ნელა დაიშალნენ.
- შეუძლებელია, ჩემი ალალი ძმა ასეთი უჟმური იყოს!... - უკვე მერამდენედ მლანძღავდა თამარი, თან ნინას სუფრის ალაგებაში ეხმარებოდა, ქეთი ნიჟარასთან იდგა, ფიქრებში წასული ოდნავ შესამჩნევად იღიმებოდა და თან რეცხავდა გორასავით დაგროვილ თეფშებს.
ქეთის დუდუნისთვის ყურადღება არ მიმიქცევია, ძმასთან ერთად დასაძინებლად შევედი, ტანზე გაუხდელად დავწექი თამარის, აწ უკვე ჩემთვის განკუთვნილ ლოგინზე.
- ქეთისთან დაკავშირებით აზრი არ შეიცვალე? - თითქო ეშინაო მისი სიტყვები გოგოებს არ გაეგონათ, ჩურჩულით მკითხა მამუკამ.
- ცუდი ბავშვი არ ჩანს, თუმცა გინდა - არ გინდა „ბ-ა-ვ-შ-ვ-ი-ა“! - თვალი ჩავუკარი გვერდით მწოლიარეს.
- სხვანაირია, ყველასგან განსხვავებული... - ოდნავ მეოცნებე ხმით წარმოსთქვა ბიჭმა.
გაოცებულმა გავხედე თითქმის კაცობა შეპარულ ძმას, რატომღაც არ მომეწონა მის სიტყვებში გაჟღერებული აღტაცება.
- განსხვავებულის რა გითხრა, ერთი ჭირვეული, განებივრებული გოგოა! - ღრენით წარმოვსთქვი მე.
მამუკას აღარაფერი უთქვამს, სახეზე ნეტარი ღიმილი დასთამაშებდა, თითქოს ოცნებობდა, მე კი... კიდევ დიდხანს ვისმენდი თამარის დუდუნს, რატომღაც აღარ მეძინებოდა, თვალწინ ჩაფიქრებული, ცრემლებით სავსე ქეთის თვალები მედგა და ჩემთვის გაურკვეველი რაღაც მტკიოდა.
გოგონები დალაგებას მორჩნენ და აშკარად ჩვენი ოთახის ფანჯარასთან დასხდნენ, ერთმანეთში ჩუმად ჩურჩულებდნენ, სიტყვებს ვერ ვარჩევი, თუმცა ღამის სიჩუმეს პერიოდულად მათი კისკისი არღვევდა. მათი სიცილი იმდენად გადამდები იყო, რომ უნებურად მეც მეცინებოდა, ცნობისმოყვარეობით ვკვდებოდი რაზე საუბრობდნენ, თუმცა მიუხედავად მცდელობისა სიტყვებს მაინც ვერ ვარჩევდი, როდის-როდის, თითქმის გამთენიისას წავიდნენ დასაწოლად და მეც მეშველა. ღამის სიჩუმედ მხოლოდ ჭალიდან მოსული არაგვის ხმაური არღვევდა, მდინარის დუდუნიც იავნანასავით ჩამესმოდა და რამდენიმე საათით თვალებიც მივლულე.
თუმცა დიდხანს ძილი მაინც არ დამცალდა, ჯერ მამლის ყივილმა გამაღვიძა, რომელსაც უცნაური ყარჭატითა და კაკანით ინდაურები და ქათმებიც აყვნენ. შემდეგ დედაჩემი აფუსფუსდა, სავარაუდოდ წინა ღამით დარეცხილ ჭურჭელს ალაგებდა, მალე მამაჩემიც გამოვიდა ეზოში. სოფელი იღვიძებდა, ისმოდა მოსაწველი საქონლის ზმუილი, ცხვრების ბღავილი.
ასეთ გნიასში მივხვდი რომ დაძინებას ვეღარ შევძლებდი, კბილების კრეჭითა და ღრენით, თმა აბურძგნილი წამოვდექი, ზემოდან შემოცმა არც კი მიფიქრია, წელს ზემოთ შიშველი ეზოში გავედი.
- რომ გკითხოთ სტუმარს პატივი რითი სცეთ არ იცით, და ცოტა ხმადაბლა რომ ისაუბროთ არ შეგიძლიათ?! - უკმაყოფილო სახით გავხედე ერთმანეთთან საკმაოდ ხმამაღლა მოსაუბრე დედ-მამას.
- შენგან განსხვავებით სტუმარს კარგახანია ღვიძავს!... - თვალი ჩამიკრა მამამ.
- ნინა დეიდა საკმარისია, თუ კიდევ დავამატო? - ფაცხიდან წვრილად დაჭრილი კარტოფილით სავსე დიდი სათლით ხელში საკმაოდ თბილ სპორტულებში გამოწყობილი ქეთი გამოვიდა.
აშკარად არ ელოდა ჩემს დანახვას, დაბნეულმა, სახე აჭარხლებულმა თვალი ამარიდა.
- დილა მშვიდობისათ! - ჩუმად, თითქოს საკუთარ თავს მიესალმაო ისე მითხრა, ჩემ პასუხს აღარც დალოდებია, როგორც კი დედაჩემისგან მიიღო დასტური, რომ კატროფილის დამატება საჭირო არ იყო, მაშინვე უკან შებრუნდა.
- ნუ დადიხარ ასე, უხერხულია... - დამიცაცხანა დედამ.
აშკარად ვხედავდი, რომ ჩემთან ყოფნისას რატომღაც ზედმეტად იძაბებოდა კაიშაური, მე კი ეს ძალიან მართობდა და უნდა ვაღიარო სასურველზე მეტადაც კი მსიამოვნებდა, სწრაფად მოვწესრიგდი და ფაცხაში მოფუსფუსე გოგონას თავზე დავადექი.
- ტოროლაც ყოფილხარ!
- არა, უბრალოდ უცხო ადგილთან შეგუება გამიჭირდა და ვერ დავიძინე!... - ისე დახარა თავი, თითქოს უძილობის გამო ბოდიშს იხდიდა.
- დიასახლისობა გეხერხება, თუ მოწამვლის კანდიდატები ვართ?! - დაუფარავი ირონიით ვკითხე მე.
- დარწმუნებული ვარ სუფრასთან კერძების ფართო არჩევანის საშუალებაც გექნებათ, თუ არ მენდობით, შეგიძლიათ ჩემი ნახელავი არ მიირთვათ... - ირონიაში არ ჩამომრჩა ისიც.
მისი სიტყვები თითქოს არც გამიგიაო, დამარილებულ, უმ კარტოფილს დავწვდი და პირში გავიქანე. ჩემი საქციელით გაკვირვებულმა ჯიქურ შემომხედა:
- ბავშვობიდან მიყვარს უმი კარტოფილი, ჩემს ორგანიზმს აშკარად კრახმალი აკლია!... - ის - ის იყო კიდევ ერთი უნდა ამეღო, რომ თითებში პატარა ბავშვივით ჩამარტყა:
- არამგონია სასიამოვნო იყოს საჭმელში ხელის ფათური, ვერ ვიტან როცა საქმით ვარ დაკავებული და ხელს მიშლიან!... - ღრენით, კბილებში გამოსცრა მან.
- შენ როგორი აგრესიული ყოფილხარ, უმი კარტოფილი დამამადლე??! - გაოცება ვერ დავმალე.
- როგორ გეკადრებათ, - რამოდენიმე კარტოფილი პატარა თეფშზე დამილაგა და მომაწოდა - მიირთვით! - იმდენად დამცინავი ტონით მომაწოდა, რომ სურვილი გამიჩნდა მოწოდებული თავზე დამემხო, თუმცა თავი შევიკავე და ხელოვნური სიმშვიდით ახალი კითხვა დავუსვი:
- ისე, რამდენადაც გუშინ შევნიშნე, კვებაში საკმაოდ პრეტენზიული ყოფილხარ თუ შევცდი?!...
- მთლად პრეტენზიულს ვერ ვიტყოდი, არის გარკვეული სახის საჭმელი, რომელსაც ვერ ვჭამ...
- მაგალითად?
- მაგალითად ჩახოხბილი, ოსტრი და... მოკლედ ისეთი საკვები სადაც ბევრი ცხიმი, პომიდორი და ხახვია..
- ხორცი შენ არ გყვარებია და არაფერი, საკმაოდ მარტივი შესანახი ყოფილხარ!...
- მთლად ასეც ვერ ვიტყოდი, მიყვარს შემწვარი ქათამი, მწვადი, ხინკალი, თუმცა რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, ხორცის ხინკალს ხაჭოს ან ყველის მირჩევნია.
- მიუხედავად იმისა, რომ საკმაოდ ჭირვეული მჭამელი ხარ, უნდა ვაღიარო გემოვნება გქონია, მწვადზე არც მე ვიტყოდი უარს... - გამეცინა მე. - კიდევ რა გიყვარს?
- კიდევ?! - რამოდენიმე წამს ჩაფიქრდა ის - სოკო მიყვარს, ნებისმიერ კერძს მირჩევნია...
- მართლა?! რამე რომ იყოს წამოხვალ სოკოს საკრეფად? - ინტერესით ვკითხე მე.
- არა, რას ამბობ.... უცებ შეიცხადა მან.
- რატომ არ გეკადრება?! - რატომღაც გული დამწყდა.
- როგორ გითხრა, ცნობა არ ვიცი... - ისე გაწითლდა, თითქოს რაღაც დიდ ცოდვაში გამომიტყდა.
- გარჩევაში მე დაგეხმარები...
- რას ამბობ, ჩემი ამბავი რომ ვიცი, სრულად თუ არა, ნახევარზე მეტს მაინც გადამიყრი, ამას კი ჩემი სუსტი გული ნამდვილად ვერ გადაიტანს, ისევ მოკრეფილის ჭამა მირჩევნია... - მხიარულად აკისკისდა ის.
აღარაფერი მიკითხავს, უბრალოდ ვუმზერდი მოფუსფუსე გოგონას, მართალია აღიარება არ მინდოდა, მაგრამ მის მიმართ არსებული აგრესია უკვალოდ გამქრალიყო და აგრესიის ნაცვლად კი ამოუცნობი, სრულიად ახალი გრძნობა იკავებდა ადგილს, რომლისთვისაც სახელი ჯერჯერობით მოძებნილი არ მქონდა. ამის გაცნობიერებამ იმდენად შემაშინა, რომ შემოვბრუნდი და ისევ ოთახში შევვარდი.
როგორც იქნა ტყუპებმაც ინებეს გაღვიძება და გაშლილ სუფრასთანაც მიგვიწვიეს, წინ მჯდომ ქეთის თვალს ვარიდებდი:
- უკაცრავად, ლევან, იქნებ სამარილე მომაწოდოთ?! - მთხოვა მან.
სამარილისკენ გამორთმევისას ოდნავ შევეხე თითებზე, ისეთმა ჟრუანტელმა დამიარა, დენდარტყმულივით შევხტი.
- „ის მხოლოდ ბავშვია, პატარა ჯიუტი, ჭირვეული ბავშვი“... - გულში ვიმეორებდი მე - „უფლება არ მაქვს... უნდა გავერიდო, უნდა მოვშორდე!..“.
გადაწყვეტილება სწრაფად მივიღე, ბებიაჩემის სოფელში უნდა წავსულიყავი:
- მაღაროსკარში მივდივარ! - ხმამაღლა წამოვიყვირე და თითქოს შვებითაც ამოვისუნთქე.
- მაგარია, ჩვენც წამოვალთ! - სახეგაბრწყინებულმა გოგოებმა ერთმანეთს გადახედეს.
- რას ჰქვია წამოხვალთ?! არც კი გაბედოთ!.... - სიბრაზე ვერ დავმალე მე და გაცოფებულმა შევხედე ჩემ დას.
- სახლში რა უნდა აკეთონ?! წაიყვანე ბავშვებიც, გაერთობიან!... - დედაჩემიც აშკარად მათ უჭერდა მხარს.
- არა მეთქი, სახლი დაზიანებულია, რაღაც რაღაცეები უნდა შევაკეთო, ამათ სამწყემსად არ მცალია!... - პოზიციებს არ ვთმობდი მე.
- ვინაა შენი სამწყემსი?! შენი წაყვანა საერთოდ არ გვჭირდება, ჩვენითაც მოვახერხებთ!... – აპილპილდა თამარი.
- გაურკვევლად ვლაპარაკობ?! არ წა-მო-ხვა-ლთ!... - მუქარით დავუმარცვლე და გაცოფებული გავვარდი სახლიდან.