ერთ მშვენიერ დღესაც… არ გამოცხადდა სამსახურში?
შემოვიდა… ჩემზე ოდნავ მაღალი იყო, მართლა გრძელფეხება, ტანთხელი. ასე, 25-27 წლის იქნებოდა.
_ გამარჯობათ. რატი არ არის? _ მორიდებით იკითხა.
_ აქვეა სადღაც გასული. დაელოდეთ, შემოვა, _ თინიკომ სკამი შესთავაზა.
_ თქვენ ანა ხართ? _ ჰკითხა.
_ არა, მე თინა ვარ. ანა აი, ეს არის, _ ჩემზე ანიშნა.
_ მე მაიკო ვარ, გაგიცანი, როგორც იქნა, _ ღიმილით გამომიწოდა ხელი.
_ ძალიან სასიამოვნოა, _ ცივმა ოფლმა დამასხა. თითქმის კანკალმა ამიტანა.
სახეზე დიდი ვერაფერი გოგო იყო, არაფრით გამორჩეული ნაკვთები ჰქონდა. შავგვრემანი, ყავისფერთვალება. ტან-ფეხი კი, იცოცხლე, შესაშური.
_ მუშაობ? _ რაღაც ხომ უნდა ეთქვა.
_ ჰო, ლექსები შემყავს, _ გუგას კრებულზე ვმუშაობდი.
_ ვარგა რამედ? ახლანდელ პოეტებს ერთი სტრიქონიც არ უვარგათ, _ საქმეში ჩახედულივით თქვა.
_ საკმაოდ კარგი ლექსებია, მე ძალიან მომწონს, _ არ დავეთანხმე და გუგას საქაღალდეს ხელი გადავუსვი.
_ სულ ასე გადი-გამოდის ეს კაცი? ვეღარ დავიჭირე სამსახურში, _ დაიწყო საყვედურები.
_ მე მგონი, სტამბაშია ჩასული. ამოვა. ყავას დალევ?
_ არა, გმადლობთ. დალეული მაქვს უკვე ორჯერ. ამაღამ არ დამეძინება.
_ იცოდა, რომ უნდა მოსულიყავი?
_ არა, არ იცოდა. ისე შემოვიარე, აქეთ ვიყავი და… ვიფიქრე, გავუვლი-მეთქი. გუშინ ჩემი დაქალის დაბადების დღეზე ვიყავით. ძალიან დათვრა. ნეტა როგორ მიაღწია სახლამდე. მთელი ღამე ვინერვიულე. ტელეფონზეც არ პასუხობდა.
მთლად მომიკვდა გული. ცუდად მენიშნა ეს «მთელი ღამის ნერვიულობა».

გასაღების ჩხაკუნის ხმა გაისმა. ვიცანი, რატი იყო. შემოვიდა თუ არა, გაოცებისგან თვალები გაუფართოვდა.
_ შენ აქ საიდან გაჩნდი? _ უხერხულობა დაეტყო. საკიდიდან პიჯაკი ჩამოიღო და მოიცვა, _ როგორ ცივა დაბლა.
_ შემოგიარეთ, _ წამოდგა მაიკო.
ტანზე მოტკუცული შარვლის ტოტები ჩაიწია და ქურთუკი შეიხსნა. მკერდი საერთოდ არ ეტყობოდა. ეს მომეწონა.
_ გაიცანი გოგოები?
_ კი, როგორ არა. ანას ხომ ისედაც ვიცნობდი, ტელეფონით, _ ღიმილით შემომხედა.
_ წამო, _ მკლავზე წაავლო ხელი და კაბინეტისკენ გაუძღვა.
_ როგორ მიხვედი სახლამდე? «პახმელიაზე» არა ხარ? _ ეკითხებოდა მაია გზადაგზა.
_ არა, მე არ ვიცი «პახმელია».
უცებ რატი მოტრიალდა. მივხვდი, ყავა უნდოდა, მაგრამ დროზე შეიკავა თავი.
არ მთხოვა.
არ გამოდიოდა.
კიდევ კარგი, მიხვდა…
რაღაც მდივნის როლში გამოვიდოდი.
_ სულ მე როგორ უნდა გეძებდე, კი მარა, _ მსუბუქად საყვედურობდა «ახალი ქალი».
კაბინეტის კარი რომ მოიხურეს, საშინელი სიცარიელე დამეუფლა. ყმუილის ხასიათზე დავდექი.
კიდევ ერთხელ ვიგრძენი ჩემი უუფლებობა.
კიდევ ერთხელ შემშურდა გასათხოვარი ქალების.
რაღაც უნდა მეღონა. არ შეიძლებოდა ასე გაგრძელება. ხომ გამისკდებოდა გული.
რატის ბევრი რამის ახსნა მოუწევდა.
მე _ გადამწყვეტი ნაბიჯის გადადგმა.
დრო არ ითმენდა…
არც სიტუაცია…
დიდხანს ვფიქრობდი, საიდან მივდგომოდი რატის, რა მეთქვა და როგორ. რანაირად არ ვატრიალე თავში ჩემი სათქმელი, მაინც ვერ მოვაბი თავი. გადავწყვიტე, ისე მოვქცეულიყავი, როგორც სიტუაცია მიკარნახებდა. თავიდან არაფერი მეთქვა. ასე აჯობებდა. იგი ხომ არაფერს შემპირებია. მაშ, რა პრეტენზია უნდა მქონოდა? ან რა უფლებით? მაღაზიანებდა ჩემი უუფლებობა. ისევ რატის მეთოდის გამოყენება ვცადე. საერთოდ არ მეფიქრა მასზე, არც მის სიყვარულზე…
_ ანუშკი, რა კარგ ფორმაში ხარ, სიხარულო? _ თეთრი შურით შემათვალიერა თინიკომ.
_ ა, თინი, შენა ხარ? რა ფორმაში მე ვარ, რაღა დროს ჩემი ფორმაა, დავბერდი.
_ მაიცა რა, დაბერდი კი არა, ვარდივითა ხარ. რა ბედნიერებაა სიგამხდრე. ყველაფერი გიხდება. შარვალიც, კაბაც, მოკლეც, გრძელიც, ვიწროც… კლასიკური სტილიც, სპორტულიც. იშვიათი ქალი ხარ. მე კი ჩემს გვერდებს ვერაფერი მოვუხერხე. რა უბედურებაა ეს აზიური აღნაგობა! _ თეძოებზე დაიხედა თინიკომ.

_ რას ჭორაობთ, ქალებო? _ ოთახში გუგა შემოვიდა.
_ აი, ანაზე ვლაპარაკობ. როგორ უხდება შარვალი, არა? ამის სიმაღლე გოგოებს იშვიათად, შარვალი კარგად მორგებული ჰქონდეთ ტანზე, ამას კი პირდაპირ აკვდება.
_ თანაც ჯინსი, რომელიც ქალის ყველა ნაკლს თავხედურად აჩენს, _ აჰყვა გუგაც.
_ თქვენც მნახეთ რა, უნაკლო ქალი.
_ კაი, კაი, ახლა, გადასარევად იცი, რომ უნაკლო ხარ, _ გაიღიმა თინიკომ.
_ ახალი ამბავი გითხრათ? _ გუგა ამაყად გაიშალა მხრებში.
_ აბა, მიდი! _ ყურები ვცქვიტეთ.
_ ლიკუშა ორსულადაა.
_ შენი ცოლი?
_ აბა, სხვა ვინ იქნება. მე არ ვაორსულებ სხვის ცოლებს.
_ ვაიმე, რა კარგია! გილოცავ, სიხარულო, მოდი, ერთი გაკოცო! _ თინიკო ძლივს მიწვდა გუგას.
_ გმადლობთ, გმადლობთ. არ არის დრო, თუ? ამდენი წელი, «ვმუშაობდი», «ვმუშაობდი» და ჯერ კიდევ არ იყო «მზად», _ შეუშვა თავისებური გუგამ, _ როგორც იქნა, გაორდა ჩემი წყალწყალა ცოლი.
_ «წყალწყალას» რატომ ეძახი? _ დავინტერესდი.
_ აბა, სხვა რა უნდა დაუძახო ქალს, რომელსაც მამა კამკამიძე ჰყავს, დედა კი ლიკლიკაძე? ეს კიდევ რა არის. მამამისს კოკა ჰქვია, დედამისს _ ცისნამი. გესმის შენ? სულ წ....ბსა და ნამებში დავცურავ… ახლა კიდევ ნახე: ჩემი სიმამრი «საქსახწყალპროექტში» მუშაობს. ვაშაყირებ, მთავარი «წყალგრაფი» ხარ-მეთქი. სიდედრი კი წვენების ქარხანაში, ტექნოლოგია. ამდენი წელია, გავიძახი, რა მინდოდა წვენებში-მეთქი, მაგრამ ვის ესმის? ახლა ლიკას დავუსვი საკითხი: ან ბიჭი უნდა გამიჩინო ან არადა, დავდგები კართან და დავიძახებ: კამკამიძე! სვეშჩამი-თქო! ბიჭი თუ იქნა, ავდგები და ნეპტუნს დავარქმევ. ა! ხომ მაგარია? არ არის ღმერთივით სახელი? მთელი ოკეანეთი მექნება სახლში! _ ბუბუნებდა გუგა.
ვკვდებოდით სიცილით.
ამასობაში რატიც მოვიდა. არ შემიხედავს.
_ ვაჰ! «თლა უფროსს» გაუმარჯოს! როგორა ხარ, ძმა? _ ხელი ღონივრად ჩამოართვა გუგამ.
_ რას ჭკუამხიარულობთ? _ რატიმ იგრძნო ჩემი «ნევიჟუ».
არ შეიმჩნია.
_ ე! ეს ქალი რა ფორმაშია? _ გამომხედა, _ აბა ერთი, დატრიალდი!
არ გავნძრეულვარ.
_ რა გჭირს? _ შეფარვით მკითხა.
_ არაფერი.
_ არაფერი კი არა, ისეთი სახე გაქვს, თითქოს ფეხზე თ სუყველანიო. ა? ასეა? გამოვიცანი?
თანხმობის ნიშნად თავი დავუქნიე.
_ გასაგებია, _ ხასიათი წაუხდა. თითქოს ნაპერწკალი ჩაუქრა თვალებში.
_ ყავას მომიდუღებ? _ იდაყვზე შემავლო ხელი, პასუხს არ დაუცადა და კაბინეტში გაუჩინარდა.
რომ შევედი, გამომცდელი მზერა მესროლა.
_ ესე იგი, ვსიო-ო? _ მოჭუტა თვალები.
_ დაახლოებით.
_ მიზეზი? მაიას ვიზიტი?
_ არა, მაია რა შუაშია, _ ვიცრუე.
_ აბა, რა ხდება, გაწყენინე რამე?
_ არა, არაფერი.
მიჭირდა თქმა. არ ვიცოდი, საიდან დამეწყო.
_ როგორ გიყვარს ეს «არაფერი», პირდაპირ ფარივით ხმარობ, _ მსუბუქად მისაყვედურა, _ მითხარი, ანა, ნუ მიმალავ, _ ხელზე ხელი მომკიდა და მიმიზიდა.
ამ დროს თინიკო შემოვიდა. რატის არ უცდია ხელის შეშვება. მოადგილემ, რა თქმა უნდა, «დააფიქსირა» ეს მომენტი.
_ ხელი ხომ არ შეგიშალეთ? _ ეშმაკურად იკითხა კარიდანვე.
_ მოდი, თინიკო, მოდი, _ რატი ხელს არ მიშვებდა, _ შენ არ შეგვიშლი.
_ როგორც კი მოვა, სტამბაში ჩამოვიდესო, წეღან პატარა ბიჭი რომ ჰყავთ, ენაბლუ, ის იყო ამოსული.
_ ყავას დავლევ და ჩავალ. გმადლობ.
თინიკო გავიდა.
_ მერე, მერე? გააგრძელე, რაღაცას ამბობდი, _ არ მეშვებოდა რატი.
_ არ ღირს ასე ურთიერთობის გაგრძელება, _ როგორც იქნა, ხმა ამოვიღე.
_ როგორ, ასე?
კვლავ დავდუმდი.
_ ამოშაქრე, რა!
_ ჩვენ ურთიერთობას, მე არ ვიცი, რა ჰქვია, რატი. რაღაც ფილმებიდან ამოჭრილ ეროტიკულ კადრებს ჰგავს. ორ კვირაში ერთხელ შევძვრებით ლოგინში და სამი საათის შემდეგ ისევ გამოვძვრებით. ეგ არის და ეგ. მესმის, რომ მოსაბეზრებელია ქალთან ასე ყოფნა, მაგრამ…
_ რატომ? აკრძალული ხილი ყოველთვის უფრო გემრიელია. ვინ გითხრა, რომ მომბეზრდა?
_ ვგრძნობ.
_ ნუ გაახურე, რას გრძნობ ერთი, ამიხსენი. მაშინ მითხარი, როგორ მოვიქცე? იქნებ მეშლება რამე და ვერ ვხვდები. არ უნდა მითხრა? ყველანაირად ვცდილობ, შეუმჩნეველი დარჩეს ჩვენი დამოკიდებულება. ქმარი გყავს, რა ვიცი, მე მგონია, რომ გიფრთხილდები. შენ კი… მითხარი, რა ვქნა, რა გავაკეთო?
_ არ მინდა ამ თემაზე საუბარი. არ ღირს, _ ხელი გავითავისუფლე და მხრებჩამოყრილმა დავტოვე კაბინეტი.
«ვითომ ვერ ხვდება, რისი თქმაც მინდა. მაიკოსთან ერთად ყველგან დაგრიალებს. რესტორნებშიც დადის და მაგის დაქალების დაბადების დღეებზეც. მე კი კაფეშიც არ წავუყვანივარ ჯერ. რა, არ შეიძლება დირექტორმა თანამშრომელი, ელემენტარულად, ნაყინზე მაინც დაპატიჟოს? რა დიდი ფილოსოფია ამას უნდა! რომ ჰკითხო, არაფერი აკავშირებს მაიასთან. მეც მაგარი დეგენერატი ვარ», _ ვჯავრობდი ჩემთვის.
მადა გამეხსნა. უკვე აღარ მაკმაყოფილებდა ჩვენი ურთიერთობის ასეთი ფორმა. მშურდა მაიკოსი. მეც მინდოდა ჩვეულებრივი «შეყვარებულობის ხანა» გამევლო. იმას კი არ ვფიქრობდი, რამდენად საშიში იყო ჩემთვის ამგვარი ქცევა. მე ხომ ქმრიანი ქალი ვიყავი. «ქმრიანი» _ მაღიზიანებდა ეს სიტყვა. რატომ არ დაიწვა ის დღე, როცა გავთხოვდი, ვწყევლიდი საკუთარ ბედს…
რატი კარგა ხანს არ გამოსულა კაბინეტიდან.
მერე სტამბაში ჩავიდა.
მერე ამოვიდა.
თავის ოთახში შევიდა, მერე ისევ გამოვიდა…
თითქოს ადგილს ვერ პოულობდა.
_ კიდევ კარგი, აქ მაინც არ ქრება შუქი, _ თინიკომ გუგას გადახედა.
_ შენ ეგა თქვი. შინ მისვლა აღარ მინდა. ასე მგონია, შავ სამყაროში ვცხოვრობ, _ გაიცინა გუგამ და სიგარეტს მოუკიდა.
_ რა იყო, რატი, რას გადი-გამოდიხარ, შენც შეყვარებული ხომ არა ხარ ჩემსავით? _ გაეხუმრა გუგა და ღიმილით გახედა.
_ დალევა მინდა. არ გინდათ? მოდი, დღეს ადრე მოვრჩეთ და დავლიოთ, მაგის დედაც ვატირე.
_ ა! ხომ ვთქვი. დალევას რა აწყებინებს ადამიანს, კარგად ვიცი. მახსოვს, ერთხელ ერთ გოგოს დავდევდი. მთელი თვე ვაბამდი, ვერ შევაბი. ფხიზელი ვერაფერს ვეუბნებოდი. მთლად გავლოთდი. ინდაურივით დავდიოდი. მერე, როგორც იქნა, მივაღწიე სა-წა-დელს, _ ფეხი ფეხზე გადაიდო გუგამ, ღრმა ნაფაზი დაარტყა და რგოლები გამოუშვა, _ როგორი «რაზაჩერავანიე» მივიღე, რომ იცოდეთ! ისე შემაზიზღა ქალი, მთელი ექვსი თვე სექსის ხსენებაზე გული მერეოდა, _ ახითხითდა.
_ შენ ჩემსავით მოგსვლია, _ გაუცინა თინიკომ, _ ერთხელ ნიძლავზე ლაღიძის ხაჭაპური ვჭამე, ოთხი ცალი, აჭარული. კინაღამ მოვკვდი. მთელი წელი იქითკენ გახედვა არ მინდოდა. ხაჭაპური შემძულდა საერთოდ.
_ ჰა, რა ვქნათ, დავლიოთ? _ რატის სულ არ აინტერესებდა თინიკოს ხაჭაპურების ამბავი.
_ კ ჩორტუ, დავლიოთ. დღეს ხომ გიორგობაა, მიზეზიც გვაქვს, _ გუგამ სიგარეტი ჩააფერფლა და ფეხი მოინაცვლა.
_ გიორგობა დღეს როდის არის, 23 ნოემბერს არაა? _ შეეჭვდა თინიკო.
_ ყოველდღეა გიორგობა. 365 წმინდა გიორგი არ გაგიგია? _ ფარ-ხმალს არ ყრიდა გუგა, _ წამო, წამო, რატი, ამოვიტანოთ რამე. დღევანდელ შარაფს მე ვკისრულობ.
_ წინადადება ჩემი იყო. ხარჯიც ჩემია. შენ ნუ გიყვარს ყველაფერში «პერეხვატები», _ ორაზროვნად გაიცინა რატიმ.

წავიდნენ. მართლაც არ ვიყავი მუშაობის ხასიათზე.
ახლა დიდი სიამოვნებით დავლევდი.
თინიკომ მშვენიერი სუფრა გაშალა. ყველი, «შპროტი», ძეხვი ორნაირი: «დოქტორსკი» და «სალიამი». არაყი «უშბა». ყველანი შემოვუსხედით მაგიდას.
გუგამ თამადობა იკისრა…
რატიმ ჩემი კავალრობა იტვირთა.
ჭიქას ჭიქაზე მივსებდა, ხან ძეხვს გადმომიღებდა, ხან _ ყველს. მოკლედ, დიდ პატივში ვყავდი. ცოტა შევჟუჟუნდი კიდეც.
სადღეგრძელოს სადღეგრძელო ცვლიდა.
_ გამეხსნა მესამე «დიხანიე», _ გუგა წამოდგა და გარეთ გავიდა. ცოტა ხანში გიტარით ხელში შემობრუნდა.
_ საიდან გააძრე? _ გაუხარდა თინიკოს.
_ მესამე სართულის «აგენტებს» გამოვართვი, _ ნინო რომ მუშაობდა, იმ სააგენტოს გულისხმობდა. მერე მოხერხებულად დაჯდა, გიტარა მოიმარჯვა და აკორდები მოსინჯა.
_აწყობილია. ეს კარგია. ახლა შენ გიმღერებ, _ ღიმილით გამომხედა და თითები აათამაშა სიმებზე. რა კარგად უკრავდა! ოთახში ბოშური მელოდიის ჰანგები გაისმა.
ქეიფი გახურდა.
რატი ჭიქას ჭიქაზე ცლიდა.
_ გუგა, შეიძლება ერთი სადღეგრძელო ვთქვა? _ სიტყვა ითხოვა.
_ შემოგევლოს ჩემი თავი, რაზეა ბაასი.
_ მოდით, ამ ჭიქით სიყვარულს გაუმარჯოს. მოპოვებულს და მოსაპოვებელს. თან ტკბილს, თან მწარეს. ზოგისთვის მოპარულს, ზოგისთვის კი… ჰე, შემაწიეთ ახლა სიტყვა, _ გაეცინა.
_ იოლად ნაშოვნს. მაგაზე ადვილი რა არის, _ «შეაწია» გუგამ მთელი ფრაზა.
_ ერთი სიტყვით, როგორიც არის, ისეთს. ალავერდი ანასთან ვარ, _ ჭიქა მომიჭახუნა რატიმ და გადაჰკრა.
_ გაუმარჯოს. როგორიც არის, ისეთს. თუ არის, საერთოდ, _ დავაყოლე და ბოლომდე დავლიე.
გუგამ ისევ აახმაურა გიტარა. «სი-ყვა-ა-რულს, სი-ყვა-ა-რულს, სიყვარულს უ-შე-ნე-ბი-ა-ა-ა!» _ მღეროდა შემთვრალი.
_ კარგი რამეა სიყვარული, _ გუგამ დაკვრა დაამთავრა და გიტარა რატის გადააწოდა, _ ახლა შენ დაუკა.
_ არა, მე არ ვუკრავ, _ აირიდა რატიმ.
_ ნუ გაახურე. მე ვიცი, როგორც უკრავ. მიდი, მიდი, გაუბედე, _ ძალით შეაჩეჩა გიტარა.
_ საუკუნეა, ხელში არ ამიღია, _ რატიმ სიმებს თითები ჩამოჰკრა.
_ ეგრე რა!
ჩემთვის უცხო მელოდია გაისმა. «ეგ თვა-ლე-ბი ბევრს არ აძლევს მოსვე-ნე-ბას», _ სასიამოვნო ხმა ჰქონდა.

ცხელმა ტალღამ დამიარა სხეულში.
თითქოს მე მიმღეროდა.
_ შენნაირთვალება ქალს უმღერის, _ გადმომიჩურჩულა გაგამ, _ Dვაშუ რუჩკუ, მადამ, _ ჩემი ხელი აიღო და სათუთად მეამბორა.
უცებ შუქი ჩაქრა.
_ ვაი! _ შეიცხადა თინიკომ, _ ეს რა უბედურებაა. აქაც დაიწყეს? _ მიმოიხედა.
_ სანთელიც რომ არ გვაქვს? ნეტა რომელი საათია?
_ რვა ხდება, _ გუგამ მაჯის საათზე დაიხედა.
_ უი, როგორ დაღამებულა! შევთვერი, იცი? _ თინიკოს ლოყებზე ალმური ასდიოდა.
ნეტავ რა ეტაკა რატის.
ჩემდა უნებურად, რაღაც გზა გამოჩნდა…
მე «დავიკიდე», იმას კი გაუტყდა.
რას ვიფიქრებდი!
_ წავედი, _ ფეხზე წამოვდექი.
სიკვდილივით მეზარებოდა შინ წასვლა, მაგრამ სხვა რა გზა მქონდა.
_ გაგაცილებ, _ რატიც წამოხტა.
_ არ მინდა, არა. ნუ შეწუხდები. თქვენ გააგრძელეთ, _ ვიუარე.
_ მეც წავალ, გვიანია უკვე, _ თინიკოც გაემზადა.
_ შენ მე გაგიყვან, თინიკო. მაინც ერთი გზა გვაქვს, _ თითქოს რაღაცას მიხვდა გუგა.
_ მაშინ შენ წადი, ანა, ამას მე ავალაგებ, _ მხარი აუბა თინიკომ გუგას და დაფაცურდა.
დერეფანში გამოვედით.
«ეგ თვალები ბევრს არ აძლევს მოსვენებას…» _ კვლავ ჩამესმოდა სიმღერის ხმა. ირგვლივ ბნელოდა. რატიმ მკლავში ჩამავლო ხელი და ნელა ჩავუყევით კიბეს. ხანდახან სანთებელას გაჰკრავდა. მეორე სართულამდე რომ ჩავედით, უცებ შემაჩერა, კიბის მოაჯირს მიმატმასნა და მოულოდნელად ტუჩებში მეძგერა.
ასე ტკბილად არასდროს უკოცნია. კარგა შემთვრალი კი იყო.
არ გამიწევია წინააღმდეგობა.
მსიამოვნებდა.
რაღაც ძალიან უცხოდ მკოცნიდა.
მთვრალს სულ სხვაგვარი მოფერება სცოდნია.
_ ჯერ კიდევ გიყვარვარ? _ ჩურჩულით მკითხა და სანთებელა სახეში მომანათა.
_ ჯერ კი, _ «გამოვუტყდი».
_ რა კარგია, _ ისევ მომხვია ხელები და ძლიერად ჩამიხუტა.
_ მე ახლა შენ მანქანით გაგიყვან სახლში.
_ არა, არა, არ მინდა. ნასვამი ნუ დაჯდები საჭესთან, გთხოვ.
_ რატომ, გეშინია? შენთვის რა მნიშვნელობა აქვს? შენ ხომ უკვე გკიდია? _ საფანტივით მომაყარა.
_ სულაც არ . ზოგ-ზოგიერთივით უგულო კი არა ვარ. შენ რომ რამე დაგემართოს…
_ რა მერე, რომ დამემართოს?
«ჩემს სიცოცხლეს აზრი აღარ ექნება», _ გავიფიქრე, ხმამაღლა კი ვუთხარი:
_ მე დამბრალდება.
_ ჰო, არა? მეტი არაფერი? კარგი მაშინ, რახან ასეა, მაკოცე მაინც, _ ისევ ჩურჩულზე გადავიდა.
მოწყვეტით ვაკოცე, ხმაურით.
_ მითხარი, რომ გიყვარვარ. ჯერ კიდევ გიყვარვარ. მსიამოვნებს, როცა ამას მეუბნები.
_ მიყვარხარ, სიგიჟემდე მიყვარხარ, _ უცებ, არ ვიცი, რა დამემართა. გახელებული ვკოცნიდი, სადაც მომიხვდებოდა. ტკივილნარევ სიამოვნებას განვიცდიდი…
მერე მანქანა რაღაც გაურკვეველი მიმართულებით მიქროდა. თბილისის ზღვის ასახვევი ვიცანი. მივხვდი, სადაც მივდიოდით და რისთვისაც.
პროტესტი არ გამომითქვამს. მით უმეტეს, ისედაც დამაგვიანდა სახლში.
უკვე მეკიდა დაგვიანება…
ახლა ყველაფერზე თანახმა ვიყავი…
უკანა გზაზე რატიმ გათბობა ჩართო. «ეგ თვალები ბევრს არ აძლევს…» _ ამეკვიატა.
_ ხომ არაფერი გეწყინა? _ არ შემოუხედავს, ისე მკითხა.
_ არა, რა უნდა მწყენოდა, პირიქით, _ ვიღიმებოდი სიბნელეში.
ქარი ამოვარდა. ზუზუნით ეხეთქებოდა მანქანის მინებს.
_ ადრე სხვანაირად ვფიქრობდი. ახლა კი მომიწევს რაღაცების შეცვლა, _ თქმა.
სადღაც შორს იყო აზრებით.
_ რას გულისხმობ? _ ცალი თვალით გავხედე.
_ მერე გეტყვი, ჯერ უნდა ვიფიქრო.
მეტი არაფერი უთქვამს. მაშინ ვერ მივხვდი, რის შეცვლაზე იყო საუბარი. არც ზედმეტი ინტერესი გამომიჩენია. მოგვიანებით თავისით გაირკვა ყველაფერი…
სადარბაზოსთან გააჩერა, ძრავა გამორთო და ნახევრად შემოტრიალდა ჩემკენ.
_ დიდი მადლობა, _ შევცინე.
_ მადლობა შენ, ასეთი ტკბილი რომ ხარ. ყველაფერს დაავიწყებ ადამიანს. ნამდვილი შვება ხარ, ჩემი შვება, _ ხელზე ხელი მომიჭირა, _ გიყვარვარ?
_ მიყვარხარ, ძალიან, ძალიან, _ ჩურჩულით ვთქვი.
_ მეც, _ მითხრა უცებ.
გავხევდი. «რა თქვი? გაიმეორე, რა თქვი?» _ სუნთქვაშეკრული ვუყურებდი.
_ ხვალ ხომ მოხვალ? _ რაღაცა თქვა.
_ აბა, სად წავალ, _ რაღაცა ვთქვი.
_ დღეიდან სულ შენს მოლოდინში ვიქნები. შენ ერთადერთი ნათელი წერტილი ხარ ჩემს ცხოვრებაში, _ ტუჩებით კოცნა გამოხატა და გასაღები გადაატრიალა.
მანქანიდან გადმოსულს ცივი ქარი სახეში მეტაკა.
თმა ამეწეწა.
გაბრუებული ვიყავი.
ეს რა თქვა? სიმთვრალე ალაპარაკებს, ალბათ.
ამოქმედდა მისი სუსტი წერტილი, არა? თუ…
აღარ ვიცოდი, რა მეფიქრა.
ათი ხდებოდა უკვე, შინ რომ შევედი. სასმელმა ცოტათი გამიარა. შუქი ჩვენთანაც არ იყო. გამიხარდა. გვანცას დარდიც არ მქონდა, დედაჩემს ჰყავდა წაყვანილი თავისთან. იქ დენის პრობლემა არასდროს არის. ბესოს ნავთქურა აენთო და ლოგინზე მიწოლილიყო.
_ სადა ხარ აქამდე, შე ჩემა?! _ კუშტად მკითხა.
_ თინიკოს დაბადების დღე იყო. რაღაცები მოიტანა სამსახურში და შევრჩი, _ დამნაშავესავით ავიწურე მხრები.
_ მერე? ვერ დარეკე?
რა იდიოტი ვარ! დამერეკა მაინც და გამეფრთხილებინა. როგორ დამავიწყდა…
_ სიგარეტი მომიტანე? _ ტონი არ შეუცვლია.
_ აგერ არის, _ ჩანთიდან «ვაისროი» ამოვიღე და გავუწოდე. ახლა ეს კოლოფი იყო ჩემი მხსნელი, «ქრთამი» ჩხუბს ამაცილებდა თავიდან.
_ შუქი ჩაქრა და ტელეფონებიც გაითიშა ჩვენთან, ამიტომ ვერ დავრეკე, _ მოვიფიქრე.
_ მეც ვრეკავდი და არავინ იღებდა ყურმილს, _ შეარბილა ტონი ბესომ.
შვებით ამოვისუნთქე.
_ მთვრალი ხარ? _ შემათვალიერა.
_ არა, ცოტა დავლიე. ორი-სამი ჭიქა, ალბათ.
_ არ იცი, რა ხდება ამ შუქებზე? მთელი ქალაქი გამორთულია.
_ მე საიდან უნდა ვიცოდე?
_ რა ვიცი, ქალაქში შენ დადიხარ და!.. ვინები იყავით? _ შემომაპარა.
_ მე, თინიკო, რატი, თინიკოს ორი დაქალი და გუგა. პოეტი რომ არის, _ კარგად გამომდიოდა ტყუილები.
_ ინგა კიდევ არ გამოსულა?
_ ჯერ არა. ორშაბათიდან გამოვლენ ალბათ, ორივენი.
გულში აკვიატებულ ფრაზას ვმღეროდი.
სიამოვნებისა და სასმლისაგან ისე ვიყავი მოთენთილი, არაფრის თავი არ მქონდა. მაშინვე ლოგინს მივაშურე. კარგია, რომ ბესომაც არ გამიხურა. ამჯერად «ვაისროიმ» გადამარჩინა.
«ეგ თვალები…» მთელი ღამე რატის ხმა ჩამესმოდა ყურში.
დღეს, რატომღაც, სხვანაირი იყო ყველა და ყველაფერი.
ქეიფიც, სიტუაციაც, კოცნაც, საალერსო სიტყვებიც, რატიც, ბესოც…
ვგრძნობდი, ხვალიდან რაღაც სხვანაირი გახდებოდა ჩემი ცხოვრება.
მეორე დღეს გულისფანცქალით მივედი სამსახურში. მაინტერესებდა, რას მოიმოქმედებდა უკვე გამოფხიზლებული რატი. ვინ იცის, იქნებ ნანობს კიდეც თავის საქციელს. კარი შევაღე… დავინახე… ჩემს კომპიუტერთან იჯდა.
_ გამარჯობა, _ გავუღიმე, _ როგორ ხარ?
_ როგორ ვიქნები, დავიღალე ლოდინით, _ გაშალა ხელები.
_ ვის ელოდები? _ ამჯერად მართლა ვერ მივუხვდი.
_ ხომ გითხარი, დღეიდან სულ შენს მოლოდინში ვიქნები-მეთქი, _ ცერა თითის ზურგი ჩვეულებისამებრ გადაისვა წარბზე და თვალებში ჩამაშტერდა.
გული ჩიტივით შემიფრთხიალდა. წამოდგა. ახლოს მოვიდა, მხრებში ხელები ჩამავლო, დიდხანს მიყურა, მერე ჩამეხუტა, ტუჩები ყურთან მომიტანა და ჩამჩურჩულა:
_ არ ვიცი, საიდან მოვიდა ეს ყველაფერი, მაგრამ უნდა გითხრა, რომ მიყვარხარ… ძალიან, ძალიან, _ მჭიდროდ მომხვია მკლავები და ხმამაღლა ამოისუნთქა.
_ რა ბედნიერი ვარ, _ ჩემდა უნებურად აღმომხდა.
_ მართლა? _ არ განძრეულა, ისე მკითხა.
ლოყა ლოყაზე გავუხახუნე თანხმობის ნიშნად.
_ სერიოზულად ამბობ? არ მატყუებ? _ გამიმეორა და შემომხედა.
_ ალბათ, ეს არის სრულყოფილი ბედნიერება.
_ რა კარგია. ახლა მე და შენ ერთნი ვართ. ერთი მთელი, «ანარატიანი», _ მითხრა და უცებ ხელი შემიშვა.
სანამ აზრზე მოვიდოდი, კარი გაიღო და თინიკო გამოჩნდა, თან დერეფანში ვიღაცას ელაპარაკებოდა. მივხვდი, რაც ხდებოდა და სანამ შემოვიდოდა, სასწრაფოდ გავერიდე რატის. ყავის მადუღარას მივვარდი…
გადავრჩი. ახლა ამათი ჭორაობა მინდა?
_ ვაჰ, თინა! დღეს რა ინტერესნად გამოიყურები, _ გაუღიმა რატიმ.
თინიკოს ახალი პალტო ეცვა, შავი, გრძელი, წელში ქამრით.
_ სენქიუ, სენქიუ. ვეღირსე, როგორც იქნა. შვიდი წელია, იმ გაქუცული შუბით თუ ქურქით დავდივარ. გადამიყოლა ჩემმა ქმარ-შვილმა. ცოტა თუ არ მივხედე ჩემს თავს, ასი წელი არავის გავახსენდები. ხომ მიხდება?
_ ძალიან ლამაზია, თინი, მშვიდობაში, _ შევუქე.
_ აბა, ერთი დატრიალდი! _ «უბრძანა» დირექტორმა. თინიკო დატრიალდა.
_ მაგარია, _ რატიმ ცერა თითი მოიმარჯვა მოწონების ნიშნად.
_ ვის იყო წეღან რომ ელაპარაკებოდი? _ ვითომ ძალიან მაინტერესებდა.
_ დამლაგებელს. წყალი არ მოდის და წვალობს საწყალი ქალი, ეზოდან დაათრევს ვედროებს.
_ რას ამბობ, _ გულწრფელად შევიცხადე. თუმცა, ახლა სულ არ მცხელოდა დამლაგებლისთვის.
_ ხვალ ხუთშაბათია, არა? თევზის დღეა. უნდა ვიყიდო, _ ჩაილაპარაკა თინიკომ.
_ ეს რა კარგი რამ გამახსენე. რამდენი ხანია, თევზი არ გამიკეთებია. არადა, როგორ მიყვარს. შენ გიყვარს თევზი, უფროსო? _ რატის მივუტრიალდი.
_ მე ყველაფერი მიყვარს კარგი გაკეთებული.
_ ყავაც? ხომ არ ინებებდი შემთხვევით? _ თან ოსტატურად ვთქვეფდი ჭიქაში ყავას.
_ რატომაც არა, სიამოვნებით ვინებებდი.
მივუტანე.
_ ვა, უკვე? აუ, რა ქაფი აქვს?! ქალი კი არა, ნამდვილი ცეცხლი ხარ! _ თვალმოჭუტულმა შემომცინა.
_ ნი ჟენშჩინა, ა ტაიფუნ! _ გუგა გამოჩნდა კარში, _ პრივეტები ყველას. ანნა, მშვენიერო, მე ხომ უკეთესი კომპლიმენტი გესროლე. მეც ხომ დავიმსახურე ყავა? გამიკეთე, რა? ოღონდ «პერეხვატზე» არ მივდივარ, ძმაო, კლიანუს! _ რატის გადახედა ორაზროვანი ღიმილით.
_ შენც გათქვეფილი გინდა?
_ აბა?! ოღონდ აი, იმ დიდ ჭიქაში, კოპლებიანში.

_ ეგ ჩემი ჭიქაა, ბატონო! _ გადავაქნიე თავი.
_ ნუ ი ჩტო, ახლა ჭიქაც აღარ მეკუთვნის შენი? _ ირონიულად შენიშნა.
გამჭოლი მზერა ვესროლე. თვალი ჩამიკრა.
_ «ქარის მესმის, მაგრამ ქალებს, ვერ გავუგე ვერაფერი, ვერ გავუგე ვე-რა-ფერი, ვაი», _ ჩაიღიღინა.
ამ დროს ტელეფონმა დარეკა. რატის კითხულობდნენ. მივიდა.
_ ალო… გაგიმარჯოს… მობილური? როგორ არ მუშაობს… ა-ა-ა, კაბინეტში მიდევს და ალბათ, ვერ გავიგე… კარგად, შენ?.. არა, არ შემიძლია… დღეს ვერა… ასეა საჭირო და იმიტომ… მე ხომ გითხარი, კაროჩე, არა გაქ შანსი და ნუ იმასშვები… ახლა არ მცალია, ვერ დაგელაპარაკები, _ დაკიდა ყურმილი.
აშკარად მაია იყო. გული შემეკუმშა. რა ბედი მაქვს მაინც… თითო ეკალი არ დამელია…
_ რა იყო, ჯიგარო, ქალები ხომ არ გავიწროებენ? _ გუგას სკამი უკან გადაეხარა და ქანაობდა.
_ დროა, ბიძია, აწი, დრო, კი უნდა მოიყვანო ცოლი. თვარა მერე იქით გექნება სახვეწარი. შენისთანა კაცი უცოლოდ უნდა დადიოდეს? _ დატუქსა თინიკომ.
_ კაცი ოცდაათს რომ გადასცდება, მერე უჭირს, უ-ჭირს! _ ბრძნულად დაასკვნა გუგამ და სკამი გაასწორა.

_ ჯერ «ძიების პროცესში» ვარ. გვაცალეთ, ბატონო, გვაცალეთ, _ რატიმ სიცილი დაიწყო.
კვლავ დარეკა ტელეფონმა.
_ მე არა ვარ, _ ხმამაღლა განაცხადა რატიმ.
ავიღე ყურმილი.
_ გისმენთ.
_ ანა, შენა ხარ? არა თქვა რა, იქ, მაიკო ვარ.
_ ჰო… გიცანი… ხომ მშვიდობაა?
_ რა დაეტაკა მაგ კაცს, რა აღრენილია? _ სევდიანი ხმა ჰქონდა.
_ არ ვიცი არაფერი, _ აშკარად დავიბენი.
_ ვეღარ დაველაპარაკე ნორმალურად. რაღაცას მიმალავს. ვინმე ხომ არ ჰყავს, შენ არ იცი?
_ არა… მ… (კინაღამ წამომცდა სახელი), მე არ ვიცი, ვერ გეტყვი. საიდან უნდა ვიცოდე? _ ავიწურე მხრები.
_ ჰო, კარგი აბა, მერე დაგირეკავ, _ დავკიდე ყურმილი.
«ვინ იყო?» _ თვალებით მკითხა. თავი გადავაქნიე, არავინ ისეთი-მეთქი, მივახვედრე…
_ შენგან რა უნდოდა? _ როგორც კი დამიმარტოხელა, მკითხა. ბეჭდვა შევწყვიტე, მაგრამ არ ავმდგარვარ.
_ რა ვიცი, აბა! იმას ჰკითხე, _ გაღიზიანებული ხმით ვუთხარი.
_ რაო, რა გითხრა?
_ არაფერი. ცუდ ხასიათზე რატომ არისო. მე რატომ მეკითხება, მაინც ვერ ვხვდები. რა, შენი ადვოკატი ვარ? _ ვაგრძელებდი საყვედურებს მაიას მისამართით.
_ შენ ჩემი სიყვარული ხარ, _ მითხრა უცებ, დაიხარა და კისერთან, თმის ძირში მაკოცა.
_ხვალ ხომ მოხვალ? _ თმაში შემიცურა ხელი.
_ ხვალ? ხვალ ხომ ხუთშაბათია!
_ მერე რა. მე მინდა, რომ მოხვიდე. მინდა, რომ ყოველდღე ჩემთან იყო. მოხვალ?
_ თუ სამსახურიდან არ მომხსნიან დაგვიანების გულისთვის, ან სასტიკ საყვედურს არ მომაკრავს დირექტორი, მოვალ, აბა რას ვიზამ! _ ეშმაკურად ავხედე.
_ ამ ერთხელ გაპატიებ, როგორმე. ბოლოს და ბოლოს, «საქმეზე» მიდიხარ, საგულაოდ ხომ არა? _ თითი ჩამომისვა ზურგზე.
_ მე მგონი, გუგა რაღაცას ხვდება, _ გამახსენდა უცებ.
_ მიხვდეს მერე. რა, რამე პრობლემაა?
_ ჯერჯერობით არაფერი.
_ არც მერე იქნება, ნუ გეშინია. გუგა არ არის ის ტიპი, პირი მოაღოს და ვინმესთან რამე ილაპარაკოს. კარგად ვიცნობ. მანდ საგანგაშო არაფერია.
_ არა, არ მეშინია. შენ გვერდით არაფრის მეშინია. ახლა მით უმეტეს… რა კარგია, რომ გიყვარვარ, _ ვეღარ მოვითმინე.
_ ვიცი. ჩემი თავის გამკვირვებია, ამდენ ხანს როგორ ვერ გამჩნევდი. რამდენი დრო დავკარგე?! (თავი გადააქნია). თურმე ერთი ხელის გაწვდენაზე ამხელა ოქროს ზოდი ყოფილა მიმალული, მე კი გარე-გარე ვეძებდი რაღაც ბრჭყვიალებს ალქიმიკოსივით. კიდევ კარგი…
ვუსმენდი და სიზმარში მეგონა თავი. როგორ უცნაურად მოხდა ეს ყველაფერი.
როგორ ერთბაშად.
როცა მეგონა, ყველაფერი დამთავრებული იყო, სწორედ მაშინ დაიწყო.
ტელესერიალს დაემსგავსა ჩემი ცხოვრება…
ეს იყო უბედნიერესი დღეები მთელ ჩემს «ისტორიაში». ახლა უფრო ხშირად ვხვდებოდით ერთმანეთს. ქუჩაშიც «ბლომად» ვსეირნობდით და კაფე-ბარებსაც «უხვად» ვლაშქრავდით. სამსახურშიც არ დააყოვნეს. ნელ-ნელა აგორდა პირველი ჭორები. უკვე შეუძლებელი იყო ურთიერთობის დამალვა. ვერც ვახერხებდით. თვალები გვყიდდა ორივეს. რამდენჯერმე შევუსწარი ინგას და თინიკოს, ჩუმ-ჩუმად რომ ქაქანებდნენ რაღაცაზე. ის «რაღაცა» უცილობლად მე ვიყავი, ამას დიდი მიხვედრა არ სჭირდებოდა. ჩემს დანახვაზე ორივე უცებ გაჩუმდებოდა ხოლმე. უკვე საშიში იყო ამგვარ სიტუაციაში ყოფნა. შეიძლებოდა ბესოს ყურამდე მიეღწია ცუდ ამბავს.
_ რა ვქნა, მარი, როგორ მოვიქცე? _ ისევ მარის ვთხოვე შველა.
_ აბა, რა გითხრა, ანა. მე შენ არასდროს გირჩევ, ქმარს გაშორდი-თქო. ეს შენი გადასაწყვეტია. იმაზეც ხომ უნდა იფიქრო, რა იქნება მერე? წაგიყვანს ცოლად? _ მარი დივანზე იჯდა, მე კი თავი მის კალთაში მედო და თმაზე მეფერებოდა.
ეს ჩემი უსაყვარლესი პროცესია. უზომოდ მსიამოვნებს, როცა ვინმე თმაზე მეფერება.
_ ეგ არც მიფიქრია. ან რად მინდა. რა აუცილებელია, ცოლად წამიყვანოს?
_ აბა, რა უნდა ქნა, სადღაც ხომ უნდა იცხოვრო, სად წახვალ?
_ დედაჩემთან. ჩემი ძმა რა, გამომაგდებს?
_ არ გამოგაგდებს, მაგრამ… რა ვიცი, რძალთან ცოტა ძნელი არ არის? მე და ჩემი მული, ხომ ხედავ, ძაღლსა და კატასავით ვართ.
_ ჰო, ეგეც მართალია. ზედმეტი ტვირთი არავის სიამოვნებს, თანაც ბავშვიანი ტვირთი, _ ვიგრძენი, როგორ გაწყდა გულში ერთი რაღაც სიმი.
_ რამე რომ იყოს, ბესო წილს არ მოგცემს «რაზვოდის» შემთხვევაში? _ მოუვიდა თავში იდეა.
_ რას ამბობ! ხომ იცი, ერთხელ ვიჩხუბეთ და მითხრა, თუ სახლიდან წახვალ, ბინას ვერ ეღირსებიო.
_ რა, ბინის «ზალოგში» ყავხარ?
_ ასე გამოდის. მაგას ჰგონია, მე ბინის გამო ვითმენ ამდენს და იმიტომ არ ვეუბნები არაფერს. ვითომ ამით ვყავარ გამოჭერილი, გაიგე?

_ ვაი, მაგის პატრონს. ვის რად უნდა მაგის ტილიანი ბინა. მე შენ გეტყვი, სულ ანტიკვარებით აქვს გამოტენილი!
_ რაც უდგას, ისიც დედაჩემის მიტანილია, შენ მაინც ხომ იცი. ჯანდაბას, ისიც არ მინდა, ოღონდ თავი დამანებოს.
_ ეგ შენ თავს არ დაგანებებს. ხომ იცი, როგორ უყვარხარ.
_ ახლა აღარ ვუყვარვარ ისე. წავიდა ის დრო. ახლა, უბრალოდ, ვჭირდები. «მამა და მარჩენალი» მე ვარ.
_ არ ვიცი, ანა, ნაღდად არ ვიცი, რა გირჩიო. კიდევ ერთხელ გეუბნები, ეგ შენ უნდა გადაწყვიტო. ისე, გეკითხა რატისთვის, იქნება და… _ აღარ დაამთავრა.
_ გადაირიე? ჯერ ერთი, რომც წამიყვანოს, ბავშვიანი ქალი ხომ არ ავეკიდები. გაგიჟდებიან მაგის მშობლები.
_ მშობლებთან ცხოვრობს?
_ არა, მარტო ცხოვრობს, მაგრამ დედ-მამა ხომ ჰყავს. ისინი მეორე ძმასთან არიან, ვაკეში, სამოთახიანი ბინა აქვთ.
_ ის ძმა ცოლიანია?
_ ცოლიც ჰყავს და სამი შვილიც, მაგრამ ახლა ორივენი ამერიკაში არიან წასულები სამუშაოდ. დედამისი ზრდის ბავშვებს.
_ მალადეც! მესმის ასეთი დედამთილი. სულ ჩემსას არ ჰგავს? ჯერ წესიერად არ მოფერებია ჩემებს. გადაყვა იმ თავის იეღოველებს.
_ კიდევ მაგათთან დადის?
_ დადის რომელია! იეღოვას მოწმე ვარო, თავი მოაქვს, _ აკისკისდა მარი, _ საწყალი ჩემი მამამთილი, გადაბრუნდა, ალბათ, უკვე საფლავში.
_ მერე, დათო რას ეუბნება?
_ უი! დაჭამეს ერთმანეთი. ჩემი მულიც გიჟს ჰგავს. მთლად გამოგაშტერეს იმ სამსახურშიო. მიატოვებინეს მუშაობა. ზის ახლა ბუსავით შინ, მაგრამ მაინც დაძვრება ჩუმ-ჩუმად.
_ შენ, სამაგიეროდ, ქმარი გყავს კარგი.
_ ეს შენთვის არის კარგი. აბა, ახლა მე მკითხე? გამიშრო სისხლი.
_ ნუ წუწუნებ, რა. ღმერთს მადლობა შესწირე, რომ ასე გაქვს საქმე აწყობილი. შენ ისა თქვი, მე რა ვქნა, როგორ მოვიქცე, _ ისევ ჩემი სატკივარი გამახსენდა.
_ რა ვქნათ და ყავა დავლიოთ. ადე, ადე, გეყოფა კოტრიალი, _ თეძოზე დამკრა ხელი და წამომახტუნა.
ნოემბერიც მიილია. დეკემბერი უფრო თბილი გამოდგა. საერთოდ არ ციოდა. ჩვენ უფრო დავუახლოვდით ერთმანეთს. რაც დღე გადიოდა, მით უფრო მიყვარდებოდა და საზღვარი არ უჩანდა ამ პროცესს. თანამშრომლებმა უფრო გამახვილებული ყურადღებით დაგვიწყეს ცქერა, ვერსიად მოარული ჭორის დამადასტურებელ საბუთს ეძებდნენ.
შინაც დაიძაბა სიტუაცია. მე უკვე მიზეზს ვეძებდი, როგორმე გავცლოდი ბესოს. რა ვქნა, ვერაფრით შევეგუე იმ აზრს, რომ არც ისეთი დიდი ტრაგედიაა ქმრის ღალატი. ჩემთვის ეს უფრო მეტი იყო, ვიდრე ტრაგედია. ყოველდღე მზადყოფნაში ვიყავი, თუკი ბესომდე ხმა მიაღწევდა, როგორმე მემართლებინა თავი. ამის შიში თან დამდევდა გამუდმებით. არადა, მინდოდა, დამესწრო მისთვის. ბოლო მომეღო ასეთი შიშნარევი ყოფისთვის. მარტო ცხოვრების არ მეშინოდა. ამისთვისაც მზად ვიყავი. ბოლოს და ბოლოს, ვიქირავებდი სადმე ერთ ოთახს. გვანცა შეგნებულად არ მომყავდა დედაჩემისგან. ბაღში მაინც არ დადიოდა. იქ კი, ჩემს ძმისშვილებთან მშვენივრად ერთობოდა.
_ როგორ მცივა, რა უბედურებაა, _ იბუზებოდა თინიკო.
_ შენ რავა სულ გცივა, ქალო, გადამრევ პირდაპირ! სადაა სიცივე! ნახე, რა ამინდია გარეთ! _ შეუტია ინგამ.
_ შენ რა დიდ გულზე ხარ გათხოვების მერე. დიდი ხანია, დაგცხა, ფისო? _ მრავალმნიშვნელოვნად გადახედა.
სიცილი ვერ შევიკავე.
_ ჩემს ქმარს თუ გულისხმობ მაგ საქმეში, აბა, მაშინ შენ საერთოდ არ უნდა გციოდეს, კაი «სტაჟიანი» ხარ უკვე, _ არ ჩამორჩა ინგაც.
_ მე, ჩემო კარგო, თხუთმეტი წელია, გათხოვილი ვარ. შენ რაც ახლა გაცხელებს, დიდი ხანია, გაცივდა ჩემში. თუ არ გჯერა, ანას ჰკითხე, ისიც ჩემ დღეშია! _ გადმომწვდა თინიკო, _ აუხსენი ერთი, თუ ქალი ხარ.
_ მასეა, მასე. დაუჯერე, _ მეტი ვერაფერი ვთქვი. უსიამოდ გამკრა გულში.
_ კარგი ახლა, ნუ გადამიარეთ «კატოკივით», _ აიქნია ხელი ინგამ, _ გნებდებით. მეც მცივა, ბატონო.
ამ ლაპარაკში რატი გამოვიდა კაბინეტიდან და მანიშნა, ჩემთან შემოდიო. შევედი.
_ ყავა გინდა? _ გავეკეკლუცე.
_ ჯერ არა, გმადლობ. პრემია გამოგიწერე საახალწლოდ.
_ რისთვის?
_ კარგი მუშაობისთვის… ორ ფრონტზე, _ ორაზროვნად გამიღიმა.
_ ოჰო! საინტერესოა, რომელ «ფრონტზე» დავიმსახურე მეტი? _ ავყევი ფლირტში.
_ ნუ, ახლა ყოველდღიურ სამუშაოში მეტი გამოგეწერა, რა თქმა უნდა. აბა, კვირაში ერთხელ რაღაც სამი საათი რომ «წაიმუშავებ», მაგაში ნაღდად არ გეკუთვნის ამაზე მეტი, _ უჯრა გამოაღო, თეთრი კონვერტი ამოიღო, მაგიდაზე დადო და საჩვენებელი თითით ჩემკენ გამოაჩოჩა.
_ აიღე, _ იდუმალი მზერით ამომხედა.
ძალიან დამაინტერესა. კონვერტს ხელი დავავლე. რაღაც მკვრივი საგანი მომხვდა. ფულს არ ჰგავდა. ჩავიხედე… ბეჭედი იყო, ვერცხლის. შუაში ლამაზი, თეთრი თვალი ბრწინავდა.
_ ეს შენ. დიდი ვერაფერია, მაგრამ სამაგიეროდ, ძველი ნაკეთობაა. ერთი ასი წლის მაინც იქნება. შენ ხომ გიყვარს ამისთანები?
_ ღმერთო, რა ლამაზია! _ ვერ დავმალე აღფრთოვანება.
_ ალმასია, _ კმაყოფილებით შემომცქეროდა.
_ საიდან?
_ შენ ხილი ჭამე, მებაღეს რას დაეძებ.
_ მებაღე ხილზე უფრო გემრიელია, რა ვქნა.
_ კაი, შემჭამე მაშინ, სხვა რა გზა მაქვს, _ გამიცინა.
_ მოდი, შენ გამიკეთე, კარგი? _ ვთხოვე პატარა ბავშვივით.
_ როგორც მიბრძანებთ, დედოფალო, _ წამოდგა. მარჯვენა ხელის თითები გავშალე. პირდაპირ არათითზე ჩამომაცვა. როგორ მომეწონა! ახლა რომ ბებიაჩემს დავენახვე, მეტყოდა, «შვილო, რავა კუკლასავით მოგერგოო». ასე იცოდა ხოლმე, როცა რამეს მოვიზმანებდი და მომიხდებოდა.
_ პირდაპირ დაგხატა! ოხ, ოხ, ოხ, გადასარევია ნამდვილად, _ მეგრულ კილოზე მოუქცია, _ ფულად თანხას კი თვის ბოლომდე მოგცემს ინგა. ყავა დავიმსახურე?
_ მთელი ასი ჭიქა ერთად, უფროსო. ერთბაშად მოგიტანო, თუ თითო-თითოდ? უღრმესი მადლობა, გადამეხადოს, _ ჩურჩულით ვუთხარი, ხელზე ხელი მოვკიდე, ტუჩებთან მივიტანე და სათუთად ვაკოცე.
_ რას შვრები, სულელო, _ შეცბუნებულმა გამომტაცა მარჯვენა, _ მეორეჯერ არ ქნა ეგ. ასე მონები კოცნიან თავიანთ ბატონებს. ხელზე კი არა, აი, აქ უნდა მაკოცო, _ ღიმილით მითხრა და სვიტერის ყელი გადაიწია.
მელასავით ჩავრგე ტუჩ-პირი რატის კისერში და ვაკოცე. ხარბად შევისუნთქე მის სურნელი და პომადის კვასკვასა კვალიც დავტოვე.
_ ხარისხის ნიშანი! _ კმაყოფილებით შევხედე პომადის ნაკვალევს.
_ აჰა, სხვა ქალი არ გინდა გამეკაროს, არა?
_ არა! დავხოცავ ყველა ქალს, რომელიც ჩემს ტერიტორიაზე გადაივლის.
_ აუ, რა დამერხა! _ ყასიდად შეიცხადა, _ ჩემი სულელი, ჩემი რატიჭამია გოგო, _ მკლავზე მომიჭირა ხელი, _ რა ვქნა, სულ გვერდით მინდა იყო. ქმარი რომ არ გყავდეს, დღესვე წაგიყვანდი ჩემთან.
_ კი მაგრამ, მე აღარ შემეკითხებოდი? _ სულ თავისით ჩამოვარდა საუბარი ჩემთვის საჭირო თემაზე.
_ რატომ, უარს მეტყვი? ჰა? არ წამომყვები? _ ღრმად ჩამაშტერდა თვალებში.
_ არა… ვერა… _ წამერთვა ხმა.
_ რატომ?… ნუ დამუნჯდი, ახლა, მითხარი, ქმარი რომ არ გიშლიდეს ხელს, რატომ არ წამოხვალ ჩემთან?
_ იმიტომ, რომ მე შვილი მყავს, _ ვერ შევხედე თვალებში.
_ მერე რა, რომ შვილი გყავს. შენც ადექი და ბესოს დაუტოვე.
იმდენად შევცბი, ვიგრძენი, როგორ მომექცა სახე. ახლა კი შევხედე თვალებში.
_ გვანცას ვერავის გულისთვის ვერ დავტოვებ… შენი გულისთვისაც კი, _ ძალიან ცივად გამომივიდა ნათქვამი.
გაეცინა.
_ გეხუმრე, სულელო, რა სერიოზულად მიიღე, _ თმაზე მომჩეჩა.
_ მეხუმრე თუ გამომცადე? _ ვიწყინე.
_ არა გრცხვენია? რა გამოგცადე, საიდან მოგაქვს ასეთი აზრები. კარგი, ნუ დაიბოღმე, გეყო ახლა.
_ იცი, რატი, შენ გამო შემიძლია მოვკვდე, მაგრამ შვილს ვერ გავწირავ. მე არ ვიცი, რომელი უფრო მეტად მიყვარხართ, მაგრამ საქმე არჩევანზე რომ მიდგეს, გვანცას წინ ვერავინ დაუდგება, _ ცრემლი მომადგა თვალებზე.
_ არ გინდა, რა, ძალიან გთხოვ. მერედა, ვინ გეუბნება რამეს. ან მე რად მინდა ისეთი ქალი, შვილზე წინ რომ დამაყენებს. შენ რომ ასეთი იყო, არც მე მეყვარები. მესმის შენი, ძალიან კარგად მესმის. ვიცი, რასაც განიცდი, მაგრამ მეც უნდა გამიგო. ჩემთვის დიდი ტვირთია ბავშვიანი ქალი. იმიტომ არა, რომ ჩემი მშობლები განაწყენდებიან ან არ მიიღებენ მას. ეს უბრალოდ, ჩემი პრობლემაა, პირადად ჩემი. ბავშვს არ შეიძლება ორი მამა ჰყავდეს. უნდა ირბინოს იქეთ-აქეთ, მამას ხომ არ აუკრძალავ შვილის ნახვას. გესმის, რისი თქმა მინდა? რაღაც ძალიან უხერხული მომენტი იქმნება.
_ მე შენთვის არაფერი მითხოვია, რატი.
_ ვიცი, რომ არ გითხოვია. ამიტომ კი არ გეუბნები.
_ მაშინ რა საჭიროა ამგვარი ლაპარაკი (ვითომ არასდროს მეფიქროს ამაზე, იქით შევუტიე)? მე არც განშორებას ვაპირებ ქმართან და არც შენს ცოლობას, _ შესაშური სიმშვიდით ვთქვი და მივხვდი, ამქვეყნად არავის იმედი არ უნდა მქონოდა.
არავისი, გარდა საკუთარი თავისა…
და სადღაც, გულის სიღრმეში კვლავ გაწყდა კიდევ ერთი სიმი.
22 დეკემბერი გათენდა. შაბათი დღე იყო. დილიდანვე წავედი დედაჩემთან, ბავშვი სამი დღის უნახავი მყავდა. ერთი საათის მისული არ ვიყავი, რომ ჩემმა რძალმა, ტელეფონზე გკითხულობენო, მითხრა. ძალიან გამიკვირდა, აქ ვის უნდა დაერეკა. ავიღე ყურმილი. რატი იყო. თვალები შუბლზე ამიცვივდა გაკვირვებისგან.
_ რატი! აქ საიდან მომაგენი? _ შევყვირე სიხარულისგან.
_ ერთ გოგოს დავარეკინე შენთან სახლში. ეს ნომერი მოგვცა შენმა ქმარმა და გადმოგირეკე.
_ რა ხდება? ხომ მშვიდობაა? ცუდი ხომ არაფერია? _ ახლა უკვე შევშფოთდი.
_ არა, ჩემთან ყველაფერი ძველებურადაა. შენთან ხომ არაფერი შეცვლილა? ისევ ისე გიყვარვარ?
_ უფრო მეტად, _ თან ვფრთხილობდი, საეჭვო არაფერი წამომცდენოდა. დედაჩემს ყურები ჰქონდა დაცქვეტილი.
_ უნდა გნახო. დღეს, აუცილებლად. საქმე მაქვს შენთან. შეგიძლია გამოხვიდე?
_ სად?
_ ჩემთან.
_ ცოტა ხნით შემიძლია.
_ იყოს ცოტა ხნით, ოღონდ გამოდი. გუშინ ვერ მოგისწარი, რომ გამეფრთხილებინე. უკვე წასული დამხვდი.
_ ჰო, შუქი რომ ჩაქრა, მაინც ვერაფერს ვაკეთებდი და ცოტა ადრე წამოვედი, აბა რა მექნა.
_ რამდენ ხანში მოხვალ?
_ რა ვიცი, ალბათ, ერთ საათში. შეიძლება უფრო ადრეც.
_ უფრო ადრე, კარგი?
_ კარგი, _ გაბადრულმა დავკიდე ყურმილი და თითზე რატის ნაჩუქარი ბეჭედი გავისწორე. ბესოს არც შეუმჩნევია მისი არსებობა.
_ ვინ იყო? _ გამჭოლი მზერა მესროლა დედაჩემმა.
_ ჩემი თანამშრომელი. უნდა გავიდე. ბესომ თუ დარეკოს, ვითომ რომელიმე მეზობელთან ვარ გადასული, ან მძინავს. რა ვიცი, რამე მოიფიქრე.
_ შენ რაღაც ცუდად დადიხარ, ანა. საყვარელი ხომ არ გაიჩინე? _ გამომცდელად შემომხედა.
_ კარგი რა, დედა. რა იდეები გაწუხებს. ვერ გამიგია, ამხანაგთან რომ გავიდე, უფლება არა მაქვს? _ ავიფოფრე.
_ მაშინ რატომ უმალავ ბესოს, სადაც მიდიხარ?
_ იმიტომ, რომ მიშლის შინიდან გასვლას. მასავით ჩაკეტილში რომ ვცხოვრობდე, ის უნდა. მე კი ასე არ შემიძლია.
_ კი მაგრამ, რატომ ხარ ჩაკეტილი, ხომ მუშაობ?
_ აი, ეგ ვერ აუტანია სწორედ. ეს არის, რომ აგიჟებს.
_ მე არ ვიცი, თქვენ რა გაგიჟებთ, მაგრამ ერთი რამ დაიმახსოვრე. მე რომ შენზე ცუდი რამ გავიგო, თვალით არ დამენახვო. გაიგე? ჩვენ გვარში და ჩათლახი არავინ ყოფილა. წესიერად მოიქეცი და ცოტა ჭკუას მოუხმე. პატარა აღარა ხარ უკვე. შენი ნებით გაყევი იმ კაცს, არავის დაუძალებია. ჰოდა, კეთილი ინებე და მიიღე ისეთი, როგორიც არის. თუ არადა, გაშორდი ისე, როგორც წესი და რიგია. მერე კი რაც გინდა, ის ჰქენი. ჩემი იმედი ნუ გექნება. თვითონ მიხედე საკუთარ თავს.
ხასიათი გამიფუჭდა. როგორ არავინ ჩემთვის არ არის, საკუთარი დედაც კი. ჩემი დედამთილი გადაყოლილია თავის ქალიშვილებს, ბესო სულ არ ახსოვს. დედაჩემი კი ფეხქვეშ ეგება თავის რძალს, რითი ასიამოვნოს, არ იცის. ბედის ირონიაა ეს ცხოვრება.
_ წადი ახლა და დროზე მიდი სახლში, არ დააგვიანო, იცოდე! გადმომირეკე შიგადაშიგ, _ ზურგი შემაქცია და ოთახიდან გავიდა. მაინც დამინდო, არ მოუთმინა გულმა.
ეჰ, რომ იცოდეს, რას ვაკეთებ… არა! რაღაც უნდა მოვიფიქრო. ასე გაგრძელება არ შეიძლება…
…კარი, ჩვეულებისამებრ, ღია დამხვდა. შევედი და რას ვხედავ! ისეთი ლამაზი სუფრაა გაშლილი, შენი მოწონებული _ სანთლებით, ნამცხვრებითა და სალათებით.
_ ვა! ვ ჩეტს ჩევო? _ ყელზე ჩამოვეკიდე რატის.
_ პომადა არ გისვია? _ თავი უკან გადასწია და შემომხედა.
_ მოვიცილე, სანამ კიბეზე ამოვდიოდი. რა ხდება, გამაგებინე.
_ დღეს 22 დეკემბერია.
_ მერე რა?
ეშმაკურად შემომხედა.
_ არაფერი განსაკუთრებული. ჩემი დაბადების დღეა.
შევცბი და შევრცხვი ერთდროულად. მე რატომღაც, იანვარში მეგონა. ყოველ შემთხვევაში, ასე ვიცოდი. სიმართლე რომ ვთქვა, არასდროს მიკითხავს მისთვის ამის თაობაზე და არც საუბარი ჩამოვარდნილა ოდესმე.
_ ჩემი სიკვდილი, რატომ ადრე არ მითხარი? რა ცუდი ბიჭი ხარ, რომ იცოდე, _ პატარა ბავშვივით ავბუზღუნდი.
_ რა ვქნა, ძალიან მიყვარს სიურპრიზები.
_ გილოცავ. მრავალს დაესწარი, _ მოწყურებულად ვაკოცე.
_ მითხარი, გიყვარვარ? _ ჩამჩურჩულა.
_ მიყვარხარ, ძალიან მიყვარხარ. შენა ხარ ჩემი დღეც, ღამეც, პურიც, წყალიც, ჰაერიც, სითბოც და… საჭმელიც. სუნთქვა ხარ ჩემი, _ ჩამოვარაკრაკე.
_ რა კარგია. შენ კიდევ ჩემი დოპინგი ხარ, ჩემი სიცოცხლის ელექ, _ მეუბნებოდა და თან პალტოს გახდაში მეხმარებოდა. მერე ისევ ჩამიხუტა.
_ ანა, შენ რატომ არასდროს მეკითხები, მიყვარხარ თუ არა? _ მოულოდნელად მკითხა.
დაფიქრების ნიშნად თვალები ჭერს მივაპყარი.
_ რა ვიცი. ალბათ არ მიფიქრია ამაზე, იცი? მე მგონი, კაცს არ უნდა სჭირდებოდეს ამის შეხსენება. ქალს კაცის მიმართ შეკითხვა არ უნდა გაუჩნდეს. მამაკაცი თავად უნდა ხვდებოდეს იმას, ქალს რა ესიამოვნება… შენი აზრით, ეს ასე აუცილებელია?
_ მე გამიხარდებოდა, _ თითქოს მომიბოდიშაო, ისე გამოუვიდა.
_ მართლა? მაშინ მითხარი, გიყვარვარ?
_ ძალიან, ძალიან. შვება ხარ ჩემი, _ წელზე მომხვია ხელები და თითქოს ხარბად შემისუნთქა, _ ჰო, მართლა, ერთი ჩემი მეგობარიც უნდა მოვიდეს. შენთვის უხერხული ხომ არ იქნება?
_ ქალია? _ შევუბრუნე კითხვა.
_ არა, კაცია, _ გაიცინა.
იცის ჩვენი ამბავი?
_ იცის, მაგრამ არ მითქვამს, ქმარი რომ გყავს.
_ კარგი გიქნია. უფრო თავისუფლად ვიქნები.
_ მეც ეგრე ვიფიქრე. დიდხანს არ დარჩება. მაგას ეგეთები არ ეშლება. ასე რომ, ხელს არ შეგვიშლის.
_ დიდხანს მეც ვერ დავრჩები. გაგიჟდება, რომ დავაგვიანო.
_ კარგი ახლა, ნუ ჩამაშხამებ. როგორმე შემარგე ეს ერთი დღე. ერთ ჩხუბად არ გიღირს ჩემთან ყოფნა?
ამ დროს სამი წყვეტილი ზარი გაისმა კარზე.
_ მოვიდა, _ რატიმ ხელი შემიშვა და შემოსასვლელში გავიდა.
_ ზდრასტი, ძმა. ჰა, როგორ გრძნობ თავს იუბილარის პონტში? გილოცავ. ეს შენ! _ მესმოდა უცხო ხმა.
ცოტა ხანში რატი უცნობ მამაკაცს შემოუძღვა. საშუალო სიმაღლის, ოდნავ ჩაფსკვნილი იყო, წვრილი, ჭროღა თვალები ჰქონდა, საოცრად წყლიანი. მგონი, ცოტა ნასვამი იყო.
_ აი, ეს არის ანა, გაიცანი. ანა, ეს კოკაა, ჩემი ძმა და მეგობარი.
_ დიდებული სალამი ქალბატონ ანას. აკაკი, გენაცვალე. მე ერთი ალალი კაცი ვარ, ქუთაისელი. ბევრი არაფერი შემიძლია, მაგრამ ვუძლებ ცხოვრებას, _ მოწიწებით ჩამომართვა ხელი.
_ ძალიან სასიამოვნოა, _ მორიდებით გავუღიმე.
_ ამ ყაჩაღის გემოვნებაში ეჭვი არასდროს მეპარებოდა, ჩემო ქალბატონო, მაგრამ ამფერი თუ იქნებოდი, ნაღდად არ ველოდი. საღოლ, ძმაო, _ დაჰკრა რატის მხარზე ხელი, _ აბა, მე კი არავინ შემიყვარებს, ამის დედა ვატირე, _ «მოისაწყლა» თავი.
_ შენ რაფერ ხარ, რას შობი? _ მიუტრიალდა რატის.
_ რა ვიცი, ვშობი, _ გაეხუმრა «ძმაც».
_ ამას დამსახურებული აქვს ჩვენს ძმობაში შემოსვლა? _ ჩემზე ანიშნა.
_ ბოლომდე, _ ისევ გაიცინა რატიმ.
_ აბა, ჩვენიანი ყოფილა. დაარტყი ხელი, _ გამომიშვირა გაშლილი მარჯვენა.

დავურტყი.
_ ო-ჰო-ჰო! რა სუფრა გაუშლია! დაუვიწყარი პურის ჭამა გვექნება, ვატყობ, _ გადახედა მაგიდას.
_ ეს რაა, ბიჯო, საბალახოდ მომიყვანე აქ? _ აბობოქრდა უცებ.
_ რა გინდა, ახლა, რა არ მოგეწონა.
_ ამ ბოსტნეულს რა მაჭმევს, სიმონ, ძროხა კი არ ვარ!.. ხომ ხარ ჩემი პრიამოი ძმა?
_ ვარ კი, მერე?
_ მერე და დავახვიოთ ახლა სამივემ და წავედით რესტორანში.
_ არ გინდა ახლა, ნუ დაიწყებ შენებურად.
_ აბა, სალათა ვჭამო? არ ვარ, ძმაო, მარხვაზე, რა ვქნა.
_ რატომ სალათა, აგერ ყველია, თევზი, ნამცხვარი…
_ სა იშოვე, გაფიცებ ძმობას, არ დამიმალო.
_ ნუ გაახურე, ახლა, გაიხადე და დაჯექი, დავიწყოთ.
_ ა! ასე მჩაგრავს სულ (მე გადმომხედა). აგია ჩვენი ძმობა? _ «დუბლიონკა» გაიხადა და მაგიდას მიუჯდა.
_ მე ხომ ვარ თამადა?
_ ხარ, კი, _ გაიცინა რატიმ.
_ აბა, შევუბეროთ მაშინ.
შამპანური სასიამოვნოდ წავიდა. ბევრი ლაპარაკი ყვარებია კოკას. ენა არ გაუჩერებია. ჯერ ქურდებზე ისაუბრა, მერე _ რაღაც წილებზე, მერე _ წამალზე, მერე ისევ ძმობაზე _ კინაღამ დამბრიდესო, დაამთავრა თხრობა და ბოლოს ქალებს მიადგა.
_ ქალი, ძმაო, ძაღლივითაა. თუ აჭმევ, ასმევ, მოუვლი და სიყვარულს უჩვენებ, ბოლომდე შენი ერთგული იქნება. მარა თუ მოაშიე, მოაწყურე და ყურადღება დააკელი, სხვაგან დაიწყებს საშოვარზე სიარულს. ასეა. მოდი, ახლა, ამ ჭიქით ჩვენი მზეთუნახავი მანდილოსნის თამადობით, ყველა კაი ქალს გაუმარჯოს, _ ასწია ჭიქა.
_ გაუმარჯოს, _ კვერი დაუკრა რატიმ, _ ანა რომ ქალია, ბარე ორმა ვერ დაიკვეხნოს. ქალი კი არა, ნამდვილი ვაჟკაცია ყველა კაცური თვისებით. გაგიმარჯოს, ანა, როგორიც ხარ, ისეთს. ჩვენთან ერთად, რა თქმა უნდა, _ გამიღიმა და ჭიქა მომიჭახუნა.
_ ხაჭაპური მაინც გეყიდა, სიმო-ო-ნ? ხო იცი, რაფერ მიყვარს, _ ისევ «აწუწუნდა» კოკა.
_ რა ვიცი, ახლა, სად მეძებნა ხაჭაპური. რაც მომხვდა ხელში, ის ვიყიდე. ნუ გადამაყოლებ ამ სუფრას, თუ კაცი ხარ.
_ იქ ვერ ჩადი, ვერიკოსთან? რა ხაჭაპურებს აცხობენ! აუჰ! ახლა ერთ ხუთ ცალს შევჭამდი.
რატის სიცილი აუტყდა.
_ კოკა, ნუ გამიწყალე გული, რა, ძმურად. იცი, რამხელა ხაჭაპურებია? აი, ამხელა, _ მითხრა და ხელით მოზომა ფართობი, _ ხუთ ცალს არა, ისა… იტყვი ხოლმე რაღაცას.
_ რა, ვერა?
_ ვერა, ვერა.
_ მოდი, დამენაძლევე.
_ კაი ახლა, შემეშვი.
_ ვარიანტი არ არსებობს, ხუთ ცალს ისე მივახვევდი, თვალს არ დავახამხამებდი. ასიანი. თუ გინდა, გენაძლევები.
_ არ მინდა, თავი გამანებე.
_ დაასტოპე, ძმა, შეგეშინდა?
_ მერე? ძმებში რომ ნიძლავი არ მოდის? _ წამომცდა უცებ.
გაოცებით შემომხედა. მერე რატის გადახედა.
_ აგი ვინაა, ბიჯო! _ ბოლოს ისევ მე მომიბრუნდა, _ შენ საიდან იცი, გოგო, ამდენი?
_ ე-ე-ე! შენ მაგას რომ უყურებ, ჩვენზე მეტი იცის. შენნაირს და ჩემნაირს იყიდის და გაყიდის კიდეც, თანაც ორჯერ, _ სიცილით დააყოლა.
_ დედას გაფიცებ!
_ ასეა, ასე.
_ ჩვენი ძმა თუა, აბა, სხვანაირად რაფერ იქნება, _ დანებდა კოკა.
ერთი სიტყვით, მშვენიერი დრო გავატარეთ. «ჩვენი ძმა» გვიან წავიდა. რატიმ ჩააცილა. მე მაგიდა ავალაგე, ჭურჭელი დავრეცხე და ცოცხიც მივუსვ-მოვუსვი ოთახში.
_ ჩემი სახლის პატარა დიასახლისი, _ რატი კარის ზღურბლზე იდგა ხელებგადაჯვარედინებული და კმაყოფილი ღიმილით შემომცქეროდა (როდის მოასწრო ამოსვლა), _ ნამდვილი ცეცხლი ხარ…
_ რა ბლატნოი ძმაკაცი გყოლია.
_ ვინ, კოკა? ძაან მაგარი ვინმეა. შენ ჯერ არ იცნობ, მერე სულ სხვა თვალით შეხედავ…
…გვიანობამდე შევრჩი. დედაჩემს ველაპარაკე, ბესოს ხომ არ დაურეკავს-მეთქი. არაო, მითხრა, დროზე წადი სახლში, არ დააგვიანოო.
მაინც დავაგვიანე. თერთმეტი ხდებოდა, შინ რომ მივედი.
ბესომ ცივად შემომხედა. გაცეცხლებული იყო.
_ კიდევ მთვრალი ხარ? _ დაიწყო ბოლის გამოშვება.
_ ჰო.
_ ახლა ვისი დაბადების დღე იყო?!
_ არავისი.
სილა გამაწნა. ნაპერწკლები გადმომცვივდა თვალებიდან.
_ შენი დედა ვატირე, შენი! შე ახვარო, შე… _ მოკლედ გინებით დააშენა სართულები ერთმანეთზე.
ხმა არ ამომიღია. დამნაშავე ვიყავი, რა მეთქმოდა. თან არც მინდოდა სიტუაციის გამწვავება. ამან უფრო გააცოფა.
_ რას მაყეფებ ძაღლივით, შე შაკალო, პასუხი არ უნდა გამცე, რომ გეკითხები?
_ როგორ მეზიზღები, რომ იცოდე! _ ამოვანთხიე ბოღმა. ლოყა მიხურდა.
_ კიდე მე გეზიზღები, შენი ნაბოზვარი დედა ვატირე, შენი… წადი, წაეთრიე სახლიდან. არ მოგიხდა კარგი ცხოვრება. დადექი ცირკის წინ და აიშვირე ფეხები. მაინც ეგ არი შენი ბოლო, შე წაკლა, შენა! _ მუშტი დამარტყა და კედელს მიმახეთქა.
იგრძენი, საიდანღაც როგორ წამომივიდა სისხლი. შუბლი გამითბა.
_ შენ არა ხარ ის ქალი, რაღაცის გულისთვის მაინც რომ გააჩეროს კაცმა სახლში, _ ბოლო ხმაზე ღრიალებდა.
_ არც შენ ხარ ის კაცი, რაღაცის გულისთვის მაინც რომ გაუჩერდეს ქალი. დაკარგული გაქვს ეგ თვისებები, დიდი ხანია, _ მივახალე, მშვიდად დავავლე ჩანთას ხელი და ოთახიდან გავვარდი…
როგორ თავისუფლება ვიგრძენი გარეთ გამოსულმა. თითქოს შევმსუბუქდი. რაღაც მამძიმებდა, მაგრამ უფრო ძალიან რაღაც მიხაროდა. მივხვდი, რაც _ ბესოს გარეშე ცხოვრება. რა იდიოტი ვარ… სად ვიყავი აქამდე, რას ვიტანჯავდი თავს! ან რას ავალაპარაკე ჩემი თანამშრომლები? დროზე მექნა! «მერე, გვანცა? ბავშვი არ გეცოდება, უმამოდ რომ უნდა გაიზარდოს?» _ ჩამძახოდა შინაგანი ხმა. «არაფერი უჭირს. უმამოდაც იზრდებიან ბავშვები და უდედოდაც. შვილისთვის მაინც დედაა მთავარი», _ ვამშვიდებდი ჩემს ორეულს.
კარი დედაჩემმა გამიღო. მიხვდა, კარგი არაფერი მჭირდა და გულზე ხელი დაიდო შეშინებულმა.
_ რა დაგემართა?
_ არაფერი. წამოვედი სახლიდან.
ლოყაზე შემოირტყა ხელი და ხმადაბლა შეჰკივლა.
_ ესღა გაკლდა. რატომ არ მოვკვდები. რას აკეთებ, შვილო, სიბერე გინდა, გამიმწარო? გაგიჟდება შენი ძმა, _ მოთქვამდა საწყლად.
_ ნუ გეშინია, კისერზე არ დაგაწვებით არავის. ნაქირავებში ვიცხოვრებ, _ ცრემლები წამსკდა. საწოლზე ჩამოვჯექი და ფეხზე დავიწყე გახდა.
მეც არ ვიცი, რა მატირებდა. ბესო მენანებოდა, თუ ჩემი ხვალინდელი დღე მაშინებდა, ვერ ვხვდებოდი.
_ კაი ახლა, ნუ ტირი. დაწყნარდი, დამშვიდდი, _ თავზე ხელი გადამისვა, _ შენ რაღაც სერიოზული მიზეზი გაქვს, ალბათ, დედიკო, თორემ ასე ვერ გადადგამდი მაგ ნაბიჯს. ნუ ცხარობ, სიცხარით და აჩქარებით საქმე არ გაკეთდება. დაწექი ახლა და ხვალ ვილაპარაკოთ მაგაზე. ხვალ სხვანაირად შეხედავ ყველაფერს.
ვტიროდი და მაინც რატიზე ვფიქრობდი. ისედაც, ნებისმიერ დროს, ჩემი ერთადერთი საფიქრალი ხომ რატი იყო. რამდენჯერ დამიჭერია საკუთარი თავი საქმის კეთების დროსაც კი, უაზროდ რომ ვიღიმებოდი.
რაღაც ავადმყოფური სახე მიიღო ჩემმა სიყვარულმა.
_ როგორ ჩაიარა გუშინდელმა საღამომ, გეჩხუბა? _ მკითხა რატიმ მეორე დღეს.
_ არა, მსუბუქად, _ დავუმალე.
ჯერ ერთი, არ მინდოდა, ის დღე ჩამეშხამებინა მისთვის. მეორეც, ჩვენი საუბრის მერე ქმართან გაშორება რაღაც სპეციალურ დამთხვევას დაემსგავსებოდა. სულაც არ მსურდა, ეფიქრა, თითქოს განგებ მოვიქეცი ასე, წინასწარგანზრახულად. ამიტომაც გაჩუმება ვარჩიე. თან მეშინოდა, არ დამფრთხალიყო ჩემი ნაბიჯით და არ მივეტოვებინე. ჩემთვის ხომ სხვა არავინ არსებობდა ამქვეყნად. ის იყო ჩემი «საარსებო წყარო». მისით ვსუნთქავდი. ყველანი დავივიწყე ჩემ ირგვლივ. ფეხი ამოვიკვეთე ყველგან, სადაც კი მიხაროდა მისვლა: მეგობრებთან, მეზობლებთან, რა ვიცი, _ ყველასთან. ერთადერთი მარისთან თუ ვპოვებდი შვებას. ოღონდ რატის გვერდით ვყოფილიყავი, სხვა არაფერი მინდოდა, ოღონდ შემეხედა მისთვის, ოღონდ ყოველდღე მენახა, ოღონდ მისი ხმა გამეგონა…
ეს ყველასა და ყველაფრის დანაკლისს მივსებდა.
_ შუბლი რატომ გაქვს გახეთქილი? _ მზრუნველად მომისვა ხელი ჭრილობაზე, _ დაგარტყა?
თავი დავუქნიე.
_ მაგის… ქალს როგორ უნდა დაარტყა ხელი! რა არის კი მაგრამ, მხეცია? _ აღშფოთებას ვერ მალავდა, _ ჩემი ბრალია, მე დაგაყოვნე გუშინ. მაპატიე, თუ შეგიძლია, მაპატიე და საერთოდ, მიდი რა, წამოდი მაგ სახლიდან. მე გიქირავებ ბინას, გესმის? თავიდან ასე გავაკეთოთ და მერე ვნახოთ, რაღაცას მოვიფიქრებთ. გამიგე?
_ არა, რატი, არ გამოვა. ეს ასე ადვილი არ არის. მაცალე, მე თვითონ მოვიფიქრებ. ნუ დამაჩქარებ.
მეტი არაფერი უთქვამს. მთელი დღე ორივე უხასიათოდ ვიყავით, თითქოს ერთი საერთო გაჭირვება დაგვატყდა თავს.
სამი დღეც არ იყო გასული ამ ამბიდან, რომ ბესომ დამირეკა სამსახურში.
_ მე ვარ, _ ცივად გაისმა მისი ხმა.
_ რა გინდა? _ მეც საკმაოდ უხეშად გამომივიდა.
_ შინ მოსვლას არ აპირებ?
_ არა
_ სანამდე უნდა იარო ასე გარე-გარე?
_ რატომ გარე-გარე, ჯერჯერობით, მე სახლი მაქვს და კარი, უპატრონო კი არ ვარ.
_ ბევრს ნუ ლაპარაკობ. წამოიყვანე ბავშვი და მობრძანდი სახლში. მე შენი ხვეწნის თავი არა მაქვს.
_ არც მჭირდება. მე უკან დამბრუნებელი არა ვარ. დამთავრდა ყველაფერი. ამ დღეებში განცხადებას შევიტან. მორჩა! _ გადაჭრით ვუთხარი.
_ არ გინდა და ნუ გინდა. რაც გინდა, ის ჰქენი, _ გაბრაზებულმა დამიხეთქა ყურმილი.
თითქოს შემამცივნა. არ ვიცი, ალბათ, რაღაც მეწეოდა უკან, მაგრამ ასეთ მდგომარეობაში გაცილებით მშვიდად ვგრძნობდი თავს. მინდოდა, მართალი ვყოფილიყავი ყველას წინაშე. იმის გაფიქრებაც კი, რომ ისევ ტყუილებით უნდა მეცხოვრა და ჩუმ-ჩუმად ძრომიალი უნდა გამეგრძელებინა, მზარავდა. ამასთან, დიდი იყო მარტო ცხოვრების ცდუნებაც.
თავისუფლება მსურდა.
ჩემს გემოზე ყოფნა.
თუმცა, ისიც კარგად მესმოდა, რომ უბრძოლველად ამას არავინ დამითმობდა.
მქონდა კი ბრძოლის უნარი?
აქედან დედაჩემი მიტევდა, იქიდან _ ბესო.
არც ერთი პოზიციას არ დათმობდა.
ახალმა წელმა დიდი ხმაურით ჩაიარა. თუმცა, ვისთვის ხმაურით და ვისთვის… მე, მაგალითად, ღამე გავათენე, ოღონდ არა სუფრასთან, არამედ გვანცას საწოლთან. ზუსტად 31-ში მისცა სიცხე, კინაღამ კრუნჩხვებში ჩამივარდა. ტუჩები გაულურჯდა, კანკალი დააწყებინა. სასწრაფო გამოვიძახეთ… ორი დღე და ღამე თვალი არ მომიხუჭავს. მოკლედ, გადავრჩით…
სამ იანვარს დაუხატავი წავედი სამსახურში, უძინარი. რომ დამინახეს, ვერ მიცნეს გამომცემლობაში, ისე ვიყავი შეცვლილი. არადა, ორში რატის უნდა შევხვედროდი. ბედობის დღე ერთად გავატაროთო. ვერ წავედი, ვერც დავრეკე. დედაჩემთან ხაზი დაზიანდა და კვირაზე მეტ ხანს არ უმუშავია ტელეფონს. მეზობელთან გადასვლის თავი არ მქონდა. იმწუთში გვანცას მეტი არავინ მახსოვდა.
შოკოლადების გაცვლას მოვრჩით. მილოცვებსაც. «რა დაგემართა?» _ თვალებით და წარბებით მანიშნა რატიმ.
_ როგორ შეხვდი ახალ წელს, ანა? _ ინგა მომესიყვარულა, მსუბუქად მიჩქმიტა ლოყაზე.
მოვყევი გვანცას ამბავი. შეწუხდნენ.
_ მე შემიძლია რითიმე დაგეხმარო? _ ჩუმად შემეკითხა რატი.
_ არა, მადლობა ღმერთს, უკვე ყველაფერმა ჩაიარა.
_ რომ არ მოხვედი, ჩემი დამემართა. ვიფიქრე, ალბათ, უკვე აღარ ვჭირდები-მეთქი.
_ რას ამბობ! ეგ რამ გაფიქრებინა. «ახლა მჭირდები, თუ მჭირდები», _ კინაღამ წამომცდა, დროზე დავაჭირე ენას კბილი, _ უშენოდ ერთი დღეც არ მინდა ცხოვრება. გჯერა?
_ მჯერა, ჩიტო, მჯერა, _ მკლავში ჩამავლო ხელი და მომიჭირა.
თინიკოს მზერა დავიჭირე. ოდნავ გავუღიმე. უხერხულობა სულაც არ მიგრძნია. ახლა წიხლზე მეკიდა ყველაფერი. მართალია, ჯერ არავინ იცოდა ჩემი ამბავი, მაგრამ ოდესმე ხომ გაიგებდნენ? გადაწყვეტილების შეცვლას არ ვაპირებდი. ბესოს დედამ მოინდომა, აქტიურად ჩაბმულიყო ჩვენი შერიგების პროცესში, მაგრამ სასტიკი უარი გამოვუცხადე. ეს არავის საქმე არ არის, ეს მხოლოდ მე და ბესოს გვეხება, ჩვენი გადასაწყვეტია-მეთქი _ გავანელე მისი აქტიურობა. ხელები გაასავსავა, ოფიციალური მზერა ესროლა დედაჩემს, ცივად გატრიალდა და წავიდა.
ბესო მაინცდამაინც არ იკლავდა თავს შერიგებაზე. ერთი-ორჯერ დარეკა, ერთხელ ღამის სამ საათზე დაგვადგა თავს მთვრალი. დედაჩემმა უსაყვედურა, რა დღეში ხარ, ჩაიხედე სარკეში, რას დაემსგავსე, გული გადამიცივდა შენს დანახვაზეო. იმანაც თეატრალურად იტირა, მოთქმით მოიოხა გული და ბოლოს მაგიდასთან ჩაეძინა. იქვე დავტოვეთ. მეორე დილით, ჩვენ რომ ავდექით, აღარ დაგვხვდა. გაპარულა. ეგ იყო და ეგ. მას მერე არც დაურეკავს და არც მოსულა.
კიდევ უკეთესი.
შესანიშნავად ვგრძნობდი თავს.
განცხადების შეტანას არ ვჩქარობდი.
ან კი რა მნიშვნელობა ჰქონდა ერთ უბრალო, ფარატინა ქაღალდს.
ჩემი და მაიას შეხვედრა მოულოდნელი აღმოჩნდა. დამირეკა, სალაპარაკო მაქვს შენთანო. თან გამაფრთხილა, რატისთან არ წამოგცდესო. რას ვიზამდი. გავედი. ალექსანდრეს ბაღში შევხვდით ერთმანეთს. რაშია საქმე? რატომ მოინდომა ასე ძალიან ახლოს ჩემთან მოსვლა? ვერ გამეგო. თუმცა, მზად ვიყავი ყველანაირი საუბრისათვის. ახლა გაირკვეოდა, თითოეულ ჩვენთაგანს რა აკავშირებდა რატისთან და რომელი რა როლს ვასრულებდით მის ცხოვრებაში. დავიჯერო, მაია გამომიგზავნა? არადა, სხვა რაზე უნდა მელაპარაკოს? მე არაფრის მეშინოდა. რაც ბესოს დავცილდი, მას მერე სულაც არ ვმალავდი ჩემს სიყვარულს. ასე რომ, სრულიად თამამად ვაპირებდი «ჩემი ტერიტორიის» დაცვას.
_ როგორა ხარ? _ ნაძალადევად გავუღიმე.
_ არ მკითხო. მტერი გეყოლოს ისე, მე რომ ვარ, _ ამოიოხრა და მერხზე ჩამოჯდა.
_ შენი დახმარება მჭირდება, ანა, უნდა მიშველო.
_ თუკი რამე შემიძლია… _ გამაჟრჟოლა. რაღაც ავისმომასწავებლად მენიშნა ეს «დახმარება».
_ შენს მეტს ამას ვერავის ვეტყვი. რაღაც სხვანაირად შემოგხედე პირველი შეხვედრისთანავე. არ ვიცი, თითქოს რაღაც საერთოს ვხედავ შენთან. ვიცი, გამიგებ, _ თითები გაატკაცუნა.
_ არ გინდა ასე შორიდან მოვლა. პირობას გაძლევ, რასაც ვიტყვით, ჩვენ შორის მოკვდება. ოღონდ დროზე, თორემ ორივენი გავიყინებით, _ ფეხზე ვიდექი. ისე მციოდა, დაჯდომაც არ შემეძლო. მე ხომ საშინელი მცივანა ვარ.
_ ერთი რაღაც მინდა გთხოვო. ვინმე გინეკოლოგს ხომ არ იცნობ. აი, რომ მიგესვლება ისეთს? შენი სახელით რომ მივიდე. სანდო პიროვნება მინდა.
ვიგრძენი, როგორ დამიგუბდა ყურები. გავფითრდი. მივხვდი, ძალიან ცუდად იყო საქმე.
_ მაპატიე, რომ გეკითხები, მაგრამ… ორსულად ხომ არა ხარ? _ ვერ მოვითმინე.

თავი დამიქნია. აღარ ვკითხე, ვისგან-მეთქი, ისე შემეშინდა პასუხის…
_ ეს ისე მოულოდნელად მოხდა, მე თვითონ მიკვირს… რა ვიცი, ცოტა ნასვამიც ვიყავი, ისიც შემთვრალი იყო (ისევ შემამცივნა)… ჩემი დეიდაშვილი ცხოვრობს რატის კორპუსში და ვიფიქრე, გავუვლი-მეთქი. მერე სუფრა გაშალა, ცოტა დავლიეთ და… მერე ხომ იცი, როგორც ხდება… _ ცრემლები წასკდა.
_ ნუ ტირი, ტირილით საქმე არ კეთდება, _ იქით დავუწყე დამშვიდება. ამ დროს მე თვითონ დასამშვიდებელი ვიყავი, _ მერე? ახლა რას აპირებ?
_ არ ვიცი. ჯერ გავიგებ, რამდენი კვირის ვარ, მერე ვეტყვი და თუ არაფერი შეიცვლება, აბორტს გავიკეთებ. აბა, რა ვქნა? _ ისევ წაიტირა.
_ როდის მოხდა ეგ ყველაფერი?
_ პირველად ნოემბერში, 29 რიცხვი იყო. მერე რა ვიცი, მერე იმდენჯერ იყო… _ სლუკუნით გადააქნია თავი, _ დედაჩემი მომკლავს, რომ გაიგოს.
ვერ გადმოვცემ, იმწუთში რა ხდებოდა ჩემში. თუმცა, მისამართი მაინც მივეცი. ჩემს ექიმთან გავგზავნე ქალთა კონსულტაციაში. ქალბატონი ნათელა. გადასარევი ადამიანია. იქ ჩემი დაქალიც მუშაობს, თამრიკო. ლაბორატორიის გამგეა, მაგრამ ამის შესახებ არ მითქვამს მაიასთვის, მეც არ ვიცი, რატომ. ასე უფრო მეტს გავიგებდი თამრიკოსგან. ალბათ, ამიტომ. ნუთუ გული მიგრძნობდა?
გამომცემლობაში მოვბრუნდი. ალბათ, მიცვალებულს ვგავდი. გული ამოვარდნას ლამობდა. ძლივს ვიკავებდი თავს. რატიმ საყვედურით სავსე თვალები შემომანათა.
_ სად დადიხარ? _ ხმადაბლა მკითხა.
_ კაცებში, _ მრისხანე მზერა ვესროლე და ჩანთა სკამზე მივაგდე. ვკანკალებდი სიცივისა და ნერვიულობისაგან.
_ ყავა გინდა?
_ ვერ მოგიდუღებ, არა მაქვს მაგის თავი, _ სიცოცხლეში პირველად ვუთხარი რაღაცაზე უარი.
_ არა გაქვს სურვილი, შენი პრობლემები გამიზიარო? _ თავი გვერდზე გადაწია და შემომხედა.
_ შენ? _ შევუბრუნე კითხვა.
_ ? _ წარბები აზიდა. _ რას გულისხმობ მაგაში? _ ეჭვნარევი ხმით მკითხა.
_ ყველაფერს! _ მოკლედ მოვუჭერი.
_ რაღაც ვერ გავიგე შენი ქარაგმები. იქნებ უფრო გასაგებად ამიხსნა?
_ დრო გვიჩვენებს ყველაფერს.
_ ისევ მაია?
_ როგორ მიხვდი! _ არ დავინდე.
_ კაროჩე, გშხამავს, არა?
_ რატომ უნდა მშხამავდეს, იცის რამე ჩვენზე, თუ?
_ აბსოლუტურად არაფერი.
_ ჰოდა, მაგაშია საქმე!
_ მაინც ვერ გავიგე.
_ ვერც მე.
ამით დავამთავრე საუბარი. იმის გაფიქრებაც კი არ მინდოდა, რომ რატის ასეთი თამაში შეეძლო. არ შეიძლება ადამიანმა ასეთ დონეზე ითამაშოს შეყვარებულის როლი. მაშინ რა აკავშირებს მაიასთან? შემთხვევითობა? დავუშვათ. მაგრამ რომ მიმალავს?.. რას ნიშნავდა ეს ყოველივე, ჩემთვის გაუგებარი რჩებოდა.
ცხადი მხოლოდ ერთი რამ იყო _ დასასრული დაიწყო
თითქმის სამი კვირა გავიდა ამ ამბიდან. ჩვენ შორის თითქოს არაფერი შეცვლილა. მაიაზე ხმას არ ვიღებდი, მე ხომ შევპირდი, არავის არაფერს ვეტყვი-მეთქი. პირობა უნდა შემესრულებინა. არც რატი ამბობდა არაფერს. ერთი რამ იყო მხოლოდ. რაღაცნაირად შეიცვალა. სულ ჩაფიქრებული დადიოდა, გულჩათხრობილი. მარტო როცა ვრჩებოდით, ისე ჩამბღუჯავდა ხოლმე, თითქოს ვიღაც ართმევდა ჩემს თავს, თითქოს უკანასკნელად ვხვდებოდით ერთმანეთს. მიზეზს არ მეუბნებოდა. არც მე ვეკითხებოდი. ორივენი აშკარად გავურბოდით იდუმალ თემაზე საუბარს. არც მაიკოს შევუწუხებივარ. ნეტავი რა ქნა? რა სახით მოაგვარა პრობლემები? დაიტოვა ბავშვი, თუ… ეს ფიქრები არ მშორდებოდა. გადავწყვიტე, თამრიკოს შევხმიანებოდი, მაგრამ თვითონ დამასწრო, დამირეკა სამსახურში.
_ თამრი, როგორა ხარ, სიცოცხლე? მომენატრე ძალიან, _ მივეფერე შორიდან.
_ შენგან დავიწყებული როგორ ვიქნები. შეიძლება ასე? საერთოდ აღარ მკითხულობ, _ მისაყვედურა.
_ ვერ ვიცლი, თამრიკო, ძალიან ვარ დაკავებული.
_ ისე, რომ დარეკვასაც ვერ ახერხებ?
_ მაგაში მართალი ხარ, ჩემო კარგო, მაგრამ უნდა მაპატიო. ხომ ხედავ, რა ძალიან უსინდისო ქალი ვარ.
_ გოგო, რა უნდა მეკითხა, რატომ დაგირეკე ახლა. ის შენი ნაცნობი რომ მოვიდა აქ, ვინ არის? _ მაიაზე მკითხა.
გულმა რეჩხი მიყო. მეც ხომ სწორედ ეგ მაინტერესებდა.
_ ჩემი მეგობრის მეგობარია. რა იყო, რო? _ გულისფანცქალით მოვემზადე ახალი ამბის გასაგებად.
_ დიდი გაქნილი ვიღაცა ჩანს, ხომ იცი!
_ რა ჩაიდინა ამისთანა?
_ ნათელასთან მისულა, ანას მეგობარი ვარ, ცნობა მომეცით, რომ ორსულად ვარო.
_ რა-ო?
_ ჰო. ერთმა კაცმა შემაცდინა და ცოლად არ მივყავარ, ამიტომ უნდა მოვატყუოო. ფულს გადაგიხდით, ოღონდ მიშველეთ რამეო, ცხარე ცრემლებით ტიროდა თურმე.
_ ნუ გადამრიე! მერე?
_ მერე რა, ნათელამ მითხრა, ანას მეგობარი თუა, უარი როგორ ვუთხრაო. თუ რამე იქნება, თვითნებით აბორტს გავაფორმებ ჩემთან და ეგ იქნებაო. ოღონდ ჯერ შენთან დამარეკინა.
_ ესე იგი, ქალიშვილია?
_ არა გოგო, ქალიშვილი არ არის, მაგრამ არც ორსულად არის. რა ვერ გაიგე!
_ ჰო, ახლა გავიგე.
_ შენ როგორ ფიქრობ, რამე გართულება მოყვება ამ ამბავს?
_ არ ვიცი, არა მგონია.
_ ზნაჩიტ, გაუკეთოს?
_ რამდენს უხდის ნათელას?
_ ას ლარს, მგონი. ნათელასთვის მადლია, ხომ იცი, როგორ უჭირს. ლოგინად ჰყავს ქმარი ჩავარდნილი. შვილი მაგათ არ აბადიათ და ძირი.
_ არ ვიცი, თამრო, მე მაგ საქმეში ვერ ჩავერევი. არც ვიცოდი, ასეთი სიტუაცია თუ იყო.
_ იმ ბიჭს იცნობ?
_ კი, როგორ არა, ვიცნობ, მაგრამ რა აზრისაა ამაზე, მე რა ვიცი.
_ კარგი მაშინ. ასე ვეტყვი ნათელას. აწი მაინც არ დაიკარგო, დამირეკე ხანდახან.
_ კარგი გოგო ხარ, საქმის კურსში რომ ჩამაყენე, _ გაგონებულმა დავკიდე ყურმილი.
ეს რაები მესმის! რა ხდება! რა ჰქვია ყოველივე ამას! რა ვქნა, რა ვქნა, რა? _ თავი გამალებით მუშაობდა. მაიას ჩაშვება ტეხავდა. არადა, რატი რომ მოტყუებული რჩებოდა, ესეც არ მაძლევდა მოსვენებას. ღმერთო ჩემო, რა ადვილად ტყუვდებიან კაცები! მიუტან ერთ ფარატინა ცნობას და… მაია ხომ არ ვნახო? რა აზრი აქვს? მე რა უფლება მაქვს, ნოტაციები ვუკითხო ან საქმეები ვურჩიო? რა შენი საქმეაო, არ მეტყვის? «გეტყვის, გეტყვის», _ ნიშნს მიგებდა შინაგანი ხმა. «ახია შენზე, უარესის ღირსი ხარ», _ თითქოს თავში მიკაკუნებდა მეორე მე.
ახლა უკვე გასაგები იყო რატის ცვლილების მიზეზი. როგორც ჩანს, ვერც მე მელეოდა და ვერც მაიას აქცევდა ზურგს. «ისე ღირსია, თუ მოტყუვდება. ეგრე მოუხდება!», _ დაბოღმილი ვფიქრობდი. მაგრამ მე? მე რა მეშველება? ცხოვრება ვერაგულად მიხდიდა სამაგიეროს.

ბოლო სიტყვა მაინც რატიზე იყო. არჩევანი მას უნდა გაეკეთებინა. «ვუთხრა თუ არ ვუთხრა?» _ ერთმანეთის საწინააღმდეგო აზრები მიტრიალებდა თავში. «ვეტყვი, რომ გავშორდი ქმარს… არა, ვეტყვი, რომ მაია ატყუებს… არა, ეს არ შეიძლება…» ვერ მივდიოდი საბოლოო გადაწყვეტილებამდე. მაიკოს მდგომარეობაშიც შევდიოდი. მეც ხომ ქალი ვიყავი. იგი ყველანაირად ცდილობდა სასურველი მამაკაცის შენარჩუნებას. ნუთუ მეც ასე მოვიქცეოდი მის ადგილას? ვინ იცის… ყველა ქალს ხომ თავისი მეთოდი აქვს. მაია დარწმუნებული იყო, რომ რატის არ უყვარდა. მასთან ერთად ცხოვრების შანსი არ ჰქონდა. ბავშვი ასეთ დროს ყველაზე დიდი კოზირი იყო მის ხელში. «ნუთუ მოტყუვდება? არა აქვს ამის უფლება! უნდა მიხვდეს მაიას მაქინაციებს. რომ ვერ მიხვდეს? «ვინამუსო» და ჩავუშვა? რა დააშავა, რო? მან ხომ არ იცის ჩვენი ამბავი. რომ იცოდეს, მაშინ? მაშინ როგორ მოიქცეოდა ნეტავ? იგივეს გააკეთებდა ალბათ, ოღონდ ჩემი გვერდის ავლით. ასეა», _ გამოვიტანე საბოლოო დასკვნა.
ისე ვიყავი არეული, ვერაფერს ვწყვეტდი.
ისევ რატის ნაბიჯს უნდა დავლოდებოდი
ეს დღეც დადგა. პარასკევი იყო. ორ კვირაზე მეტია, არ შევხვედრივართ ერთმანეთს. ალბათ, ებრძოდა საკუთარ თავს. სიტუაციაში სურდა გარკვევა. ბოლო სამი დღე სამსახურშიც არ მოსულა. როგორც თქვა, საქმეებზე დარბოდა(?!).
შესვენება რომ დაიწყო, კაბინეტში გამომიძახა. ფერწასული შევედი. ხელები მიკანკალებდა.
_ შენთან სერიოზული სალაპარაკო მაქვს, _ ხმა გაებზარა, სიგარეტს მოუკიდა და გააბოლა.
_ გისმენ, _ ჩურჩულით გამომივიდა ნათქვამი.
_ ძალიან ცუდ სიტუაციაში ვარ, ანა. შენი ამბავი რომ ვიცი, ალბათ, გამიგებ
_ ღმერთო ჩემო, ყველას მე როგორ უნდა გავუგო, _ ამოვიოხრე.
_ კიდევ ვის?
_ რა ვიცი, ყველას, _ ცხვირზე ცერა თითი მივიდე და ირიბად გავხედე.
უჭირდა საუბრის დაწყება. ბოლოს ამოიხვნეშა, თვალებში ჩამაშტერდა და დაიწყო:
_ მე დამნაშავე ვარ შენთან. ვიცი, რასაც ახლა გეტყვი, გულს მოგიკლავს, მაგრამ უთქმელობაც არ იქნება. რომ მიყვარხარ, ამაში ალბათ, ეჭვი არ გეპარება, მაგრამ…
_ მაგრამ დროა, ცოლი შეირთო, არა?
_ დრო არ არის, მაგრამ საჭიროება მოითხოვს, იძულებულს მხდის.
_ შენ გინდა თქვა, რომ ორსულადაა? _ თავი ჩავღუნე და ფეხსაცმლის წვერი მაგიდას გავუხახუნე.
_ როგორ ადვილად ხვდები ყველაფერს. მე უკვე აღარ ვიცი, როგორ მოვიქცე. რა ჯობია. როგორც მეტყვი, ისე გავაკეთებ.
_ როგორ მოახერხე, ან როდის მოასწარი! როგორც ჩანს, უქმად არ კარგავდი დროს, არა? იმას რომელ დღეებში ხვდებოდი, საინტერესოა, _ უფრო და უფრო გამიმკაცრდა ხმა. თითქოს ძალა მემატებოდა.
_ სულ ორჯერ შევხვდი, თუ დამიჯერებ, არც მეტი და არც ნაკლები. ისიც… ორივეჯერ ნასვამი.
_ გამოგიჭირა, არა? _ გადავედი შეტევაზე, _ ჩემგან რას ელი, საინტერესოა! შენ უკვე გადაგიწყვეტია ყველაფერი და ჩემგან რაღა გინდა? სანთელი დაგიკავოთ, თუ მეჯვარედ გამოგყვეთ? ან იქნებ გგონია, დაგიჩოქებ, ცრემლებით დაგილბობ შარვლის ტოტებს? კაცი რომ ვიყო, დაგინგრევდი თავ-ყბას… შენი ბედი, რომ ქალი ვარ! ისღა დამრჩენია, მოგილოცო ოჯახის შექმნა! _ წამოვდექი, მხრებში გავიმართე.
ერთიანად ვცახცახებდი. მძიმედ დავიძარი კარისკენ. ერთი მხრივ, ვაჟკაცურად მეჩვენებოდა მისი ქმედება, რომ ქალისთვის «სახელის გაფუჭებისა» და მისი დაორსულების შემდეგ ვიღაც ვიგინდარასავით აორთქლებას არ აპირებდა, მზად იყო თავისი ნამოქმედარისთვის პასუხიც ეგო. სხვანაირად რომ მოქცეულიყო, ალბათ, არც მე მომეწონებოდა, გვერდიდან რომ შემეხედა საქმისთვის. ჩემს მდგომარეობაში კი… რა საშინელება იყო ეს ყველაფერი! ისე, ამგვარი უეშმაკო თუ იქნებოდა, ვერც კი წარმოვიდგენდი.
კართან მისულმა ვერ მოვითმინე და მოვტრიალდი:
_ დარწმუნებული ხარ, რომ ორსულადაა? _ იმწუთში ჩემში ავი ძაღლის სინდრომმა გაიღვიძა, რომელიც, თვითონ თუ არ ჭამს, არც სხვას აჭმევს.
_ კი. ცნობა მომიტანა ექიმის, _ კალამი დააკაკუნა მაგიდაზე.
_ ჰმ… მაგნაირ ცნობას ათს მოგიტან… დღესვე… და ზუსტად იქიდან, საიდანაც იმან. მეც შემიცოდებ? _ გესლიანად ჩავიცინე.
_ მაგით რისი თქმა გინდა? _ ამრეზით შემომხედა.
_ არავის ვაპატიებ ჩემს ტერიტორიაზე შემოჭრას, _ ცივად ვესროლე და კაბინეტიდან გამოვედი.
ერთ ხანს კომპიუტერთან ვიდექი გახევებული. არ ვიცოდი, რომელ გზას დავდგომოდი. თითქოს დავცარიელდი. ბოლოს წასვლა გადავწყვიტე…
კიბეზე გუგას შევეჩეხე. ალბათ, შეძრწუნებული სახე მქონდა.
_ ანა, რა დაგემართა? _ პირველად მომმართა ცხოვრებაში «მშვენიეროს» გარეშე.
_ არაფერი, _ უკვე ნიკაპი მიკანკალებდა.
მიხვდა, რაც მჭირდა. კაცს რას გამოაპარებ!
_ რაო, არაო? შენზე თქვა უარი? _ ხელზე ხელი მომკიდა.
მეტიც არ მინდოდა. ქარხნის საყვირივით გაბმული ზმუილი აღმომხდა.
_ ნუ ტირი, ჩუ, გეყოფა. კარგი, კარგი. შენ რა გგონია, ამით მთავრდება ყველაფერი? კარგი ახლა, მორჩი, _ ცხვირსახოცი ამოიღო და თვალები ამომიწმინდა.
_ წამოდი, სადმე დავსხდეთ ცოტა ხნით, _ ხელკავი გამომდო და ეზოში გამიყვანა.
_ რა მეშველება, გუგა, არ ვიცი, რა მოვიმოქმედო! _ შევჩივლე.
_ შენ ქმარი გყავს, შვილი, ასე არ შეიძლება. ცოტა აზრზე მოდი! _ ნელა მივუყვებოდით ქუჩას.
_ შინიდან წამოსული ვარ, უკვე ორი თვე იქნება და არც შერიგებას ვაპირებ, რომ იცოდე, _ გავანდე საიდუმლო.
მინდოდა, ყველაფერი სცოდნოდა, იქნებ რატის ყურამდე მიეღწია ამ ამბავს. ვიცოდი, გუგა ჩემი გულისთვის ყველაფერს გააკეთებდა.
არაფერი დამიმალავს, არც მაიკოს ვერაგობის ამბავი… ახლა მხოლოდ გუგა თუ მიშველიდა… მხარზე მომხვია ხელი და მიმიხუტა.
_ რა სულელი გოგო ხარ, ასეთი ჭკვიანი და მაინც ასეთი სულელი. ნაღდად არ ველოდი შენგან. მოდი, ჯერ ნურაფერს იზამ. ცოტა დაისვენე, აწონ-დაწონე ყველაფერი და მერე რაღაც გაირკვევა.
_ სამსახურში აღარ ვაპირებ მოსვლას, _ შევჩერდი და თვალებში შევხედე.
_ ხომ არ გაგიჟდი, გოგნი, რას ჰქვია არ აპირებ! მაგით ვის რას უმტკიცებ! წასვლა ვისაც ერგება, ის წავიდეს!
არ ვიცი, ვინ იგულისხმა წამსვლელში, მაგრამ ჩემს გამხნევებას რომ ცდილობდა, ეს ნათელი იყო. გაჩერებაზე დავემშვიდობე. უმისამართოდ დავუყევი ქუჩას. საშინელი მარტოობა ვიგრძენი. ნუთუ არავის ვჭირდები ამქვეყნად?
უაზროდ ვაცეცებდი ცრემლიან თვალებს იქეთ-აქეთ.
თითქოს რაღაცას ვეძებდი. რას?
თვითონაც არ ვიცი.
იქნებ ძველ სიყვარულს?..
ან იქნებ… ახალს?..
ანა გაჩუმდა. დაამთავრა თხრობა. სახე როგორღაც დაუმშვიდდა. ისე ამოისუნთქა, თითქოს მძიმე ტვირთი მოეხსნაო მხრებიდან. «ახლა? ახლა რა ხდება?» _ ის იყო, უნდა მეკითხა, რომ მისი მობილური აწკრიალდა.
_ უკაცრავად, _ მომიბოდიშა და ოდნავ გვერდზე შეტრიალდა.
_ ჰო… რედაქციაში ვარ… დავამთავრეთ, უკვე გამოვდივარ… საჭმელი ჭამეთ?.. რა კარგია… შენც გიყიდე და გვანცასაც… მალე მოვალ, რატი, მალე… მეც, _ ღიმილმა გაუნათა თვალ-სახე და გათიშა.
აღარაფერი მიკითხავს.
ან კი რა საჭირო იყო.....