-ნოდო, გთხოვ ტელეფონი მომეცი.
-დამიანე, გემუდარები გაჩუმდი. - ნოდოს ხმა უკანკალებდა, ხელები დამიანეს თბილი სისხლით ჰქონდა დათხვრილი.
-უნდა დავურეკო, ხვალ გამოცდა აქვს. - ძლივს გადაბმულ სიტყვებს, უკანასკნელ ძალას ატანდა.
-ახლა მაინც ვერ დაელაპარაკები და უარესად ინერვიულებს, შენთვის ლაპარაკი არ შეიძლება.
დამიანე მიხვდა რომ ხმა საშინლად ჰქონდა შეცვლილი, ამით კი უფრო ააფორიაქებდა მარიამს. არადა როგორ უნდოდა გამოცდის წინა საღამოს სასიამოვნო, დაძაბულობისა და სიცივისაგან დაცლილი სამყარო შეექმნა მისთვის.
****************
სხვის მიწაზე დასაცავი სამშობლო. აღსასრულთან განსაკუთრებული სიახლოვე. არასდროს შეშინებია, ყოველი წასვლისას მზად იყო ჩამოუსვლელობისთვის. ახლა კი ყველაფერზე მეტად სიცოცხლე და მარიამის სიმშვიდე უნდოდა. ფიზიკურ ჭრილობაზე მტკივნეული, ცხოვრებაში, ყველაზე მნიშვნელოვანი საქმის დაუმთავრებლობა და გაშმაგებული სინდისი იყო.
****************
-რომელი საათია? - ძლივს გასაგონად ამილუღლუღა, თითქმის ვერაფერს გრძნობდა. თანდათან აღიდგინა სროლის კადრები და ფერდში ტკივილი იგრძნო.
-ღამის თორმეტი საათია. - მაშინვე უპასუხა ნოდომ, რომელიც გვერდიდან არ შორდებოდა.
-ტელეფონი მომეცი.
-დამიანე საშინელი ხმა გაქვს, დილამდე მოითმინე.
-დილამდე ინერვიულებს, მას კი ხვალ გამოცდა აქვს.
-წერილს მაინც მიწერე, შენი ხმის გაგონებაზე უფრო ინერვიულებს.
მიხვდა რომ ეს უფრო ჭკვიანური იყო. ყველაფრისგან ისე იყო დაცლილი, ხელების განძრევაც კი განუზომელ ტკივილს აყენებდა. დიდ ხანს მოუნდა ტელეფონის ჩართვას. ცოლის ჩვიდმეტი გამოტოვებული ზარი. როგორ მოუნდა საკუთარი თავი მთელი ძალით ეცემა, გაეთელა... როგორ უნდოდა, ოდესმე მისი დამშვიდებული სახე და მისი სიყვარულით სავსე თვალები ენახა.

„იმედია ყველაფერს ძალიან არ აფუჭებს, ის, რომ ჩემი გაკეთებულია. მინდა არაფერზე ინერვიულო. ახლა ისეთ ადგილას ვართ, ვერ გირეკავ. თავს გაუფრთხილდი. უფალი გფარავდეს.“ - ძლივს მოახერხა ამ რამდენიმე წინადადების აკრეფა. უღონობისაგან თვალებსაც ვერ ახელდა.
მარიამს ტელეფონი ხელიდან კინაღამ გადაუვარდა. მთელი საღამო ჯერ გაურკვევლობა, მერე კი შიში უღრღნიდა გულს, რომელმაც მთლიანად მოიცვა. ვერც ლიკუნას ჰკითხა ვერაფერი, ის ისეთი მხიარული იყო, არ უნდოდა ნოდოზე კითხვების დასმით აეფორიაქებინა. წერილმა კიდევ უფრო აურია ყველაფერი, პირველმა წინადადებამ გააგიჟა. ვერ გაიაზრა, როგორ შეიძლებოდა ყოფილიყო ასეთი, ასეთი კარგი და ისეთი ცუდი ერთდროულად. მაგრამ რადგან ის ცოცხალი იყო, როგორც იქნა ამოისუნთქა.
„ყველაფრისთვის დიდი მადლობა. თავს გაუფრთხილდი. უფალი გფარავდეს.“ - მილონჯერ გადააკეთა წერილი, ბოლოს კი როგორც იქნა გადაწყვიტა ეს სამიოდე წინადადება გაეგზავნა.
*******************
დილით ჩვეულებისამებრ ირბინა. დამიანეს წასვლის შემდეგ ერთი დილაც კი არ გაუცდენია. შხაპის შემდეგ საუზმე გაამზადა, ამასობაში კი ლეილა მამიდამ და ტყუპებმაც გაიღვიძეს.
-შვილო, რატომ შეწუხდი, არ დავიგვიანოთ. - შეწუხებული სახით შევიდა სამზარეულოში ლეილა.
-ჯერ არ მაგვიანდება, თქვენ არ ინერვიულოთ, დასხედით და წყნარად ისაუზმეთ. დიდი ბოდიში, მე უნდა გავემზადო და ცოტა ხნით დაგტოვებთ.
-ჩვენც მოვდივართ, დამიანემ გვთხოვა ჩემს მაგივრად უგულშემატკივრეთო. - სახეგანათებულმა მიახარა.
მარიამი სიხარულისგან მეცხრე ცაზე იყო. ტელევიზორში, რამდენჯერ უნახავს მომლოდინე ახლობლებით სავსე ქუჩები. გული უმძიმდებოდა, მარტო რომ უწევდა წასვლა, დედამისმა არც კი ჰკითხა გამოცდა როდის ჰქონდა. „თავს რატომ იკლავო“ მხოლოდ ეს სამი სიტყვა გამოიმეტა. ისევ ის საშინელი გაორება, დამიანეს ზრუნვა, რომელსთვისაც არ იცოდა რა დაერქმია. ბედნიერებისა, თუ გაურკვევლობის ცრემლებმა თვალები აუბრჭყვიალა. ლეილამ დედისეული სითბოთი ჩაიხუტა.
-ნუ ნერვიულობ, შვილო, დამიანეც მალე ჩამოვა და შენც კარგად ჩააბარებ გამოცდებს. - ფრთხილად ეფერებოდა მის თმებს, ფაფუკი ხელებით და ცდილობდა ოდნავ მაინც დაემშვიდებინა.
-არ მინდა შეგაწუხოთ, ალბათ გამოძინებაც ვერ მოასწარით.
-კარგი რა, ბიცო. - გასამხიარულებლად, სასაცილოდ მიმართა იკამ. -ძილისთვის კიდევ მოვიცლით, მარტო ხომ არ გაგიშვებთ, დამიანე დაგვხოცავს, თან ჩვენც გვინდა წამოსვლა.
- დიდი მადლობა.
-უცებ გაემზადე, შვილო, რომ შენც მოასწრო ორი ლუკმის შეჭმა.
მარიამმა, სიხარულისაგან ძლივს დაიმორჩილა სხეული. აღელვებულს, უფრო დიდი დრო დასჭირდა ჩასაცმელად, ვიდრე ჩვეულებრივ. ოც წუთში უკვე ყველანი მანქანაში ისხდნენ და მაღლივისკენ მიდიოდნენ.
********************
-რას აკეთებ, გაგიჟდი? - ნოდოს თვალები გადმოსცვივდა ფეხზე ამდგარი დამიანეს დანახვისას. ტუჩები გალურჯებოდა და სახეზეც უცნაური ფერი ჰქონდა.
-ვერ ვიტან წოლას.
-დამიანე, დაჭრილი ხარ. ასე გაგირთულდება.
-პირველად ხომ არ დავჭრილვარ, ეს სერიოზული არ არის.
-შენ გადამრევ, დაწექი რა.
-ტელეფონის დატენვა მინდოდა, დამიჯდა.
-არ მეგონა ასე უცებ თუ გაიღვიძებდი, ნახევარი საათით გავედი. ახლავე მოგიტან სატენს, ოღონდ დაწექი. - ნოდო არაფრით გავიდა, სანამ დამიანეს დაწოლა არ აიძულა, რომელიც აუტანელი ტკივილისაგან მძიმედ სუნთქავდა.
„წარმატებებს გისურვებ. მე შენი მჯერა. არაფერზე ინერვიულო, უფალი მოწყალეა.“ -ისევ მთელი შემორჩენილი ძალა მოანდომა ტექსტის აკრეფას, როგორც კი წერილი გააგზავნა შედარებით მშვიდად ამოისუნთქა. იცოდა, რომ გამოცდის დაწყებამდე მიუსწრებდა.
ქმრის წერილმა თანაბრად ააფორიაქა და დაამშვიდა. მაგრამ როგორც იქნა თავს გამოუტყდა რომ ელოდებოდა, რომ ის უფრო აანერვიულებდა, თუ არ შეეხმიანებოდა. მაგრამ მხოლოდ ერთ „გმადლობ“-ში ჩაატია თავისი ემოცია და მანქანიდან გადავიდა.
საშინელი სიცხე, დღეს თითქოს დრამატულობას მატებდა. შეშლილი სახეები... მზისაგან შეწუხებული, ნერვიულობისაგან ფერდაკარგული მშობლები და შვილები... რაღაც მნიშვნელოვანის მოლოდინი და ქვეცნობიერში ფესვგამდგარი შიში. მაღლივის კიბეები და ყველა საკუთარი იმედით. ისე დაემშვიდობნენ, თითქოს ფრონტის პირველ ხაზზე უშვებდნენ საბრძოლველად, გოლიათმა კინაღამ გაჭყლიტა, ტყუპებიც კი სერიოზული სახეებით იდგნენ. დავითმა ყველა საჭირო ნივთი უკვე მეათედ ჩამოუთვალა, რომ არაფერი დარჩენოდა, ახლადგასტუდენტებული შვილების წყალობით ყველაფერი ზედმიწევნით ზუსტად იცოდა. მარიამს ისე ჰქონდა გამთბარი გული, იმხელა ზალას გრძნობდა ამ ადამიანებისაგან, რომ ეგონა ვერაფერი შეაშინებდა. კიბის ბოლო საფეხურიდან, კიდევ ერთხელ მოავლო თვალი „თავისიანებს“ და შენობაში შევიდა. ვერავის აუხსნიდა, რას ნიშნავდა ახლა მისთვის გარეთ მომლოდინე ოთხი ადამიანი. ნატვრა, რომელიც უკვე დიდი ხანია გულს და სულს უღრღნიდა ახლაც წამიერად გაუკრთა. როგორ უნდოდა არ ყოფილიყო ის საშინელი სამი კვირა, მასა დამიანეს შორის. ამ ყველაფრის გახსენებამ ტიტქოს ერთი სხივი მოაკლო მის გაბრწყინებულ თვალებს, მაგრამ მაინც მსუბუქად აირბინა მის სექტორამდე ასავლელი კიბე. საგამოცდო ტესტთან მარტოდ დარჩენილს აღარაფერი ახსოვდა. სწრაფად გადასახა პირჯვარი ფურცელს და პირველი საკითხის კითხვა დაიწყო...
************
კიბეებზე ჩამომავალი ყველაფრისგან დაცლილი იყო. ემოციები, ძალა, შემართება, თითქოს პასუხების ფურცელთან ერთად ჩააბარა დამკვირვებელს. გაცნობიერება იმისა, რომ ვეღარაფერს შეცვლიდა საშინლად ანერვიულებდა. ამ დროს ეგონა, რომ მეორე გამოცდის ჩაბარებას უბრალოდ ვერ შეძლებდა. მაინც გაიღიმა თავისიანების დაძაბული სახეების დანახვისას.
-შვილო, შენს ქმარს მიწერე, ალბათ ძალიან გელოდება. - უთხრა ლეილამ, როგორც კი გამოცდაზე ლაპარაკს მორჩნენ და მისთვის ჩაბარებული ტელეფონი გაუწოდა.
მარიამმა, ლეილას მზერასა და მოლოდინს გადააბრალა, დამიანესთვის მიწერილი წერილი, არადა ერთი სული ჰქონდა მისთვის ეთქვა რომ პირველ გამოცდას მორჩა.
დამიანესგან არ მიღებულმა პასუხმა, დაღლილობისა და ნერვიულობისაგან ისედაც გაფუჭებული ხასიათი, საბოლოოდ გაუნადგურა. სახლში მისვლისთანავე სტუმრებს სუფრა გაუწყო, რცხვენოდა თავისი უღიმღამო განწყობისა და მოქუფრული სახის, მაგრამ ტავისთვის ვერაფერი მოეხერხებინა. ბოლოს თავის ტკივილი მოიმიზეზა, მოიბოდიშა და დასაძინებლად დაწვა.
*************
წამლებისაგან გაბრუებულს გვიან ღამით გაეღვიძა, საათისა და უნახავი წერილის დანახვაზე მოუნდა ყველაფერი დაელეწა. ექიმს უხეშად უსაყვედურა, გაუფრთხილებლად მიცემული საძილე აბის გამო, მაგრამ ვერც ამან მოგვარა შვება. ვერაფრით მოეფიქრებინა რითი ემართლებინა თავი, ან საერთოდაც რა მიეწერა ქალისთვის, რომელიც გაანადგურა და რომლისთვისაც უკვე ყველაფერს დათმობდა, არა მარტო გაშმაგებული სინდისის გამო. განრისხებამ თითქოს საკუთარ თავზე დაწესებული კონტროლი გადაავიწყა. აკრძალულმა, მაგრამ გონებაში უკვე გაჟონილმა აზრმა უფრო გააცოფა. ასეთ მდგომარეობაში კი ვერაფრით მიმხვდარიყო, რა იქნებოდა უფრო სწორი. ბოლოს როგორც იქნა გადაწვიტა დილამდე მოეცადა და ცოტა გამოკეთებულს დაერეკა.
****************
ყველაფერზე ისე ჰქონდა ნერვები მოშლილი, ძლივს მოითმინა განრისხებამორეულმა გაღვიძებიდან ორიოდე საათის გასვლა. როგორც კი საქართველოში ცხრა საათი შესრულდა, მარიამის მობილურის გაბმულმა ზარმა სამზარეულო გამოაცოცხლა. დამიანეს ნომრის დანახვაზე სუნთქვა შეეკრა.
-მარიამ, როგორ ხარ? - დამიანეს ხმა ძალიან ეუცხოვა, ძლივს მოახერხა შეკითხვისაგან თავის შეკავება.
-კარგად ვარ, შენ როგორ ხარ?
-მეც კარგად, ღვთის წყალობით. გამოცდამ როგორ ჩაიარა?
-მე გუშჰინ მოგწერე.
-ვიცი, მაგრამ გვიან ვნახე, აქ ზოგჯერ ისეთი სიტუაციაა, რომ მობილურს ყურადღებას ვერ ვაქცევ. მაპატიე, რომ გუშინვე ვერ მოვახერხე მეკითხა.
-მესმის და არაუშავს, შევეცადე ყველაფერი შეძლებისდაგვარად სწორად გამეკეთებინა, მაგრამ არ ვიცი... ძალიან მეშინია.
მარიამის ბავშვურმა ხმამ და გულუბრყვილო წუხილმა ღიმილი მოგვარა, რომელიც სულის ტკივილს უფრო გამოხატავდა ვიდრე სიხარულს. ყელში გაჩხერილმა ბურთმა, კინაღამ დაახრჩო. მიხვდა როგორ ენატრებოდა და იცოდა როგორ არ იმსახურებდა.
-არაფერზე ინერვიულო.
-ძალიან დიდი მადლობა იმ საღამოსთვის, უფრო დიდი მადლობა კი ლეილა მამიდასა და ბიჭების ჩამოყვანისთვის.
-მათ თვითონ მოინდომეს ჩამოსვლა, როდესაც შენი გამოცდების შესახებ ვუთხარი. მამიდას ძალიან გაეხარდა რომ ჩაბარება გადაწყვიტე.
მარიამმა იცოდა რომ ცრუობდა. გრძნობდა მადლიერებას, პატივისცემას, ზრუნვას, სითბოს, მაგრამ ამ ყველაფერს მათი მოჩვენებითი ცოლ-ქმრობა, ვერდავიწყებული ტკივილი და დამცირება დაუნდობლად ფენდა წყვდიადს.
-ახლა უნდა წავიდე. თავს გაუფრთხილდი. - მარიამის დუმილმა, იძულებული გახადა ისევ თვითონ გაეგრძელებინა სიტყვა. მიუხედავად იმისა, რომ არსად ეჩქარებოდა, ვეღარაფრით გაუძლო მისი თბილი ხმით გამწვავებულ, ისედაც გაუყუჩებელ სულის ტკივილს და სასწრაფოდ დაემშვიდობა.
-შენც გაუფრთხილდი თავს, უფალი გფარავდეს. - კიდევ რამდენიმე წამი გაუნძრევლად დაჰყურებდა გადადუღებულ რძეს, რომელსაც მთელი გაზქურა მოესვარა.


ტყუპებმა ისე გაამხაირულეს, მეორე გამოცდაზე თითქმის არ უფიქრია. მხოლოდ მაღლივის დანახვაზე აიტანა კანკალმა, მხოლოდ ის ამშვიდებდა რომ მარტო არ იყო და სამიოდე საათში ყველაფერი დამთავრდებოდა. იმ დილასაც უსურვა ქმარმა წარმატებმა, მისეული მკაცრი, ხავერდოვანი ხმით. ისევ უთხრა რომ მისი სჯეროდა. ორივე შვებით ამოასუნთქა ერთმანეთისთვის ნათქვამმა რამოდენიმე სიტყვამ.
*************
გამოცდის მეორე დღესვე ტყუპები და ლეილა სოფელში დაბრუნდნენ, ბევრს ეხვეწა, რამოდენიმე დღით მაინც დარჩენილიყვნენ, მაგრამ არაფერი გამოუვიდა. ლეილა საშინლად ნერვიულობდა, ქმარი ერთი კვირით მარტო დავტოვეო. მარიამი უყურებდა მის გაცისკროვნებულ თვალებსა და აფორიაქებულ სახეს ქმართან საუბრისას. დილა-საღამოს სათითაოდ ჩამოუთვლიდა ყველა დასალევ აბს, ახსენებდა საუზმეს, სადილს, ვახშამს... საოცრად აბედნიერებდა, მათი ყველაფერ გამოვლილი, მაგრამ შენარჩუნებული, დაღვინებული სიყვარული. ჭეშმარიტი ერთიანობა და წლებით ვერ მორეული ურთიერთპატივისცემა. ამ ყველაფრის გააზრება და საკუთარი მდგომარეობის გახსენება გულს უწურავდა. ჩუმად გაიპარებოდა ხოლმე თავის ოთახში და საათობით უყურებდა ფანჯრის რაფაზე მჯდომი ჰორიზონტს. ბავშვივით, მუჭებით ისრესდა ცრემლიან თვალებს და თითქოს თავის თავს არ უმხელსო, გულში, ძალიან ჩუმად სთხოვდა ღმერთს დამიანესთვის ყველა სიკეთეს.
დაცარიელებული სახლი და პასუხების მოლოდინი კიდევ უფრო უუფერულებდა განწყობას. მხოლოდ ხატვაში და კითხვაში ცდილობდა შვება ეპოვა. ძალიან უნდოდა მამაოსგან კურთხევა მიეღო და მინანქრისაგან ჯვრებისა და ხატების კეთება დაეწყო, მაგრამ ჯერაც ეუხერხულებოდა მისვლა, ეშინოდა რომ არ გამოუვიდოდა.
*******************
დამიანეს კი უფრო და უფრო უჭირდა მისგან შორს ყოფნა და საკუთარი თავის გაძლება. ყველა მონატრებაზე, თითქოს ვიღაც შიგნიდან სულის ნაწილებს აჭრიდა. იცოდა რომ არ ჰქონდა უფლება ახლა საკუთარ გრძნობებს აჰყოლოდა და ყველაფერი უარესად გაენადგურებინა. გამოცდების ჩავლამ საბაბი გაუქრო, ვეღარ ახერხებდა ყოველდღიურად ცოლთან ლაპარაკს. ყველაფერს დავითისგან გებულობდა, რომელსაც ორივე ისე უყვარდა, მზად იყო ყველაფერი გაეკეთებინა მათი ბედნიერებისთვის. იმასაც კი იტანდა, ამდენი ლაპარაკი რომ უწევდა, არადა საშინლად სძულდა ენაგრძელი კაცები. დამიანე გამუდმებით ბოდიშს უხდიდა ამისთვის.
მათი „ქორწინებიდან“ მეექვსე თვე გადიოდა, მისი ავღანეთში ყოფნიდან მეოთხე. ვერც კი ხვდებოდა, მარიამის საქციელისთვის რა ეწოდებინა. თავიდან ეგონა, გაჭირვებაში გაზრდილს ოდნავ მაინც წასძლევდა სიხარბე... სულ ოდნავ, მაინც, მას კი ჯერაც ერთი თეთრი არ მოეხსნა ანგარიშიდან. ეს აგიჟებდა, უკვირდა და თან გულის სიღრმეში საოცრად უხაროდა. ზოგჯერ ეგონა დრო მოკვდა. ისე ნელა იცვლებოდა დღეები, ისე ნელა გადიოდა საათები თავისთვის მასთან დარეკვის უფლების მიცემიდან, ახალ უფლებამდე... მერე კი ისე შემოელეოდა ხოლმე რამდენიმე წამში მისთვის სათქმელი სიტყვები, იძულებული ხდებოდა მალევე გაეთიშა, სანამ ყველა იმ სისულელეს ეტყოდა, რაც გულით უნდოდა... არადა ცხოვრების ბოლომდე ბედნიერებისაგან სახეგაბრწყინებული მოუსმენდა თუნდაც მის მორცხვ დუმილს... მაგრამ იცოდა რომ ამასაც არ იმსახურებდა. ავღანეთის საშინლად ცხელ ზაფხულში და კიდევ უფრო საშინლად ცხელ ვითარებაში, მარიამი ყველაფრად ექცა. საღამოობით, როდესაც ვითარება ამის საშუალებას აძლევდა, გაუყუჩებელი გულისტკივილით, მაგრამ მაინც ბედნიერი შეჰყურებდა ცას... იცოდა როგორ უყვარდა მის ცოლს საღამოობით ბაღში ჯდომა და ვარსკვლავების ყურება... ღიმილს გვრიდა ცაში ახედვის ყოველ ჯერზე გახსენებული ლექტორი, რომელმაც ერთხელ, გამოცდაზე წესების გაცნობისას, უთხრათ რომ მხოლოდ ქვემოთ და ზემოთ ყურება შეეძლოთ. პირველი სასწავლო წლის პირველი გამოცდა იყო, მაშინ ყველანი ისე იყვნენ დაძაბულნი არავის უკითხავს, რატომ იყო დაშვებული მაღლა ყურება. ლექტორმა კი მაინც არ დაიზარა და აუხსნათ, რომ მაღლა ხანგრძლივი ყურებისას ადამიანს ტკივილი ტანჯავს. „მე თქვენ ტანჯვას ვერ დაგიშლითო“ - მიახალათ ბოროტი ღიმილით და რიგებს შორის სიარულს მოჰყვა. ახლა კი ოღონდ თავისუფალი დრო ჰქონოდა და გამუდმებით შეეძლო გაეძლო ამ სასიამოვნო ტანჯვისთვის, რომელიც შეუმჩნევლად უყუჩებდა სულის ტკივილს. ამ დროს ყველაზე მეტად სჯეროდა რომ 1+1=1, იმედი, რომ ამ დროს მარიამიც ცას აჰყურებდა, მათ საერთო ცას, მის გულს საგულედან ამოვარდნას აიძულებდა.
*****************
-მარიამ, როგორ ხარ? - მისი ხმის გაგონებაზე ტანში ჟრუანტელმა დაურა, ისეთი თბილი იყო... ისეთი ხავერდოვანი.
-კარგად, დამიანე, შენ როგორ ხარ? ნოდო როგორ არის?
-კარგად ვართ. მარიამ, ლიკუნა იანასთან და ანდრიასთან ერთად ბათუმში მიდის, არ გინდა შენც რომ წახვიდე მათთან ერთად? უკვე აგვისტო დაიწყო და ცოდო ხარ, მანდ მარტო ასეთ სიცხეში.
-მითხრეს მეც, მაგრამ მირჩევნია სახლში ვიყო.
-გაერთობი, ძალიან კარგ დროს გაატარებთ ერთად.
-არა, დამიანე, მართლა მირჩევნია სახლში ყოფნა.
-გთხოვ ქულებზე ნუ ნერვიულობ. ყველაფერი კარგად იქნება.
-დიდი მადლობა.
-მე მაინც ვფიქრობ რომ წასვლა სჯობს, გულს გადააყოლებ.
-არა, მე მართლა არ მინდა წასვლა.
-კარგი, როგორც გინდა. თავს გაუფრთხილდი.
-კარგად, შენც დამიანე, უფალი გფარავდეს.
როგორ უნდოდა დამიანეს, მარიამის უარი მხოლოდ მისი ავღანეთში ყოფნის ბრალი ყოფილიყო...
*****************
იანასა და ლიკას წასვლამ, მთლიანად სახლში გამოკეტა. საკუთარ სამყაროში, უმეტესად ფუნჯით ხელში. ერთადერთი, საინფორმაციოს გამო რთავდა ტელევიზორს, რომ ყველაფერი სცოდნოდა ავღანეთში მყოფი ქართველი ჯარისკაცების შესახებ... ვერ გამხელილი შიშით ელოდა ყველა სიახლეს. სახლიდან მხოლოდ სარბენად გადიოდა. იმ დღესაც სთხოვა დავითს ფულის მშობლებისთვის გაგზავნა, რომელიც დამიანეს თხოვნით მორჩილად დუმდა და არაფერს ამბობდა მათი სოფელში ყოფნის შემდეგ, მისი მშობლებისთვის ყოველთვიურად გაგზავნილ და გასაგზავნ სარჩოზე. არც მარიამის მშობლები თაკილობდნენ შვილისგან, ზედმეტი თანხის მიღებას. მარიამს კი ძალიან უხაროდა, ყველაფერი ისე კარგად აეწყო, მალე შეაგროვებდა დამიანესთვის დასაბრუნებელ მასწავლებლების ფულს.
ხატვა ტელეფონის ზარმა გააწყვეტინა, დამიანეს ხმის გაგონების მოლოდინში გული აუჩქარდა, მაგრამ ეკრანზე ლეილა მამიდას ნომერი გამოჩნდა.
ზარიდან ერთ საათში აცრემლებული მოხუცი დივანზე იჯდა , მარიამის პირისპირ. მარიამმა აღარ იცოდა რითი დაემშვიდებინა, ვერც ის იკავებდა ცრემლებს, არადა იცოდა უარესს რომ უშვრებოდა.
-შვილო, ნოდარმა (ლეილას ქმარი) ან ჩემმა შვილმა რომ გაიგონ ტყუილად ინერვიულებენ. მათ ვუთხარი რომ შენ გინდოდა რაღაცაში მოხმარება და ამიტომ მოვდიოდი. დიდი ბოდიში, შვილო, მაგრამ ვერაფერი მოვიფიქრე, ახლახანს ვიყავით აქ და ნოდარი დაეჭვდებოდა. თან ახლა იმდენი საქმე გვაქვს სოფელში, რა დროს ეს იყო.
-ნუ ნერვიულობ, ხვალვე წავალთ ექიმთან და ნახავ რომ არაფერი იქნება სერიოზული. ძალიან გთხოვ ნუ ტირი.
-არც შენს ქმარს ვუთხრათ რამე, ისეთ ადგილასაა, იქ მისი ნერვიულობა არ შეიძლება. ცოლ-ქმარს შორის ტყუილი, ყველაზე დიდი უბედურებაა, მაგრამ ახლა რომ სიმართლე ვუთხრათ ის უარესი იქნება.
-კარგი, ლეილა მამიდა, არაფერზე ინერვიულოთ, ახლა მშვიდად ვისადილოთ და მერე დაისვენე.
************
მომლოდინე პაციენტთა უწყვეტი ჯაჭვი. ადამიანები, იმედწართმეული, დაბეჩავებული სახეებით... ადამიანები სასაწაულის მოლოდინში, ზოგიც განაჩენის... წამლების საშინელი სუნი და ყველაფრის სიმძიმე. ბავშვები, მოზრდილები, მოხუცები. სადღაც მიმალული სიხარული... დრო, რომელიც ყველაზე ძვირად ფასობს აქ, მათთვის... კართან არსებული ოქროსფერი აბრა, ონკოლოგ-მამოლოგი გია დოჭვვირი. უხერხულობა და ისევ მოლოდინი. გარეგანი დათვალიერებით ვერ გაკეთებული საბოლოო დასკვნა და ისევ მოლოდინი. ანალიზების, გამოკვლევების გრძელი ჩამონათვალი და სახლამდე ძლივს მიტანილი სხეული.
შენიანებისთვის ნათქვამი ღიმილიანი ტყუილი და წუხილი, ღრმა და ყოვლისმომცველი წუხილი. მარიამი ნაზად ეფერებოდა მის ფუმფულა ხელებს და ცდილობდა როგორმე შეემსუბუქებინა განცდების სიმძიმე.
**************
-შეიძლება რომ ვაგზალზე გავიაროთ?
-როგორ არ შეიძლება, მაგრამ ვაგზალზე რა გვინდა, მამიდა? -თბილად ჰკითხა მარიამმა, მოხუცს რომელის ანერვიულებული სახეც გულს უკლავდა.
-შვილო, გუშინ მთელი ფული დავხარჯე. ჩემებისთვის არ მითქვამს და ვერც ვეტყვი, რომ ეს გამოკვლევები და ექიმები მჭირდება, სანამ პასუხს არ გავიგებ. მე კიდევ მეტი, არაფერი მქონდა ჩუმად მოგროვილი, რა ვიცოდი ასე თუ დამჭირდებოდა. ამ ბეჭედს გავყიდი, ძალიან ძვირფასია და ამ გამოკვლევებზე გვეყოფა. - ქალმა ფუმფულა ხელისგულზე ულამაზესი, მუჭში მოცქეული ბეჭედი დაანახა.
მარიამს გული დაეწვა, საშინლად შერცხვა, აქამდე რომ არ შეთავაზა დახმარება. იცოდა რომ ეკონომიურად არ უჭირდათ, ამიტომ არც კი უფიქრია ამაზე. არ გახსენებია, რომ სხვებისგან მალულად ამდენი ფული ვერ ექნებოდა, არადა მართლაც ძვირი იყო ყველაფერი.
-რა ლამაზი ბეჭედია, მაგას როგორ უნდა შეელიო, ალბათ როგორ გიყვარს.
-კი, ახალგაზრდობაში ნოდარმა მაჩუქა. - თქვა ტკივილიანი ხმით, მაგრამ ქმრის გახსენებაზე, მაინც ღიმილიანი სახით.
-მითუმეტეს, დამიანეს საკრედიტო ბარათით გადავიხადოთ.
-არა, შვილო, ასე როგორ შეგაწუხებთ, თან არ მინდა მან რამე გაიგოს.
-ხომ იცით როგორ უყვარხართ, მეც ძალიან შემიყვარდით. ამიტომ შეწუხებაზე ნუ ლაპარაკობთ, პირიქით, ძალიან დიდი ბოდიში აქამდე თავად რომ ვერ მოვიფიქრე, ძალიან მრცხვენია. თან დამიანემ ეს ბარათი მე მომცა, არ იცის რამდენს ვხარჯავ, ამიტომ ვერაფერს გაიგებს.
-არა, მარიამ არა. ეგ ფული ხომ შენ მოგაკლდება.
-მე ბევრი არაფერი მჭირდება, ამაზე აღარ იფიქროთ.
ქალის მადლიერი, ცრემლით სავსე თვალები ყველა მადლობაზე მეტს ამბობდა. ისე ჩაეხუტა, მარიამი სულიანად გაათბო.
დავითმა ღიმილიანი სახით გააქნია თავი, მარიამის საქციელის შემყურემ. რა თქმა უნდა თხოვნაც არ დაჭირვებია ისე უნახავდა ქალებს საიდუმლოს. ის რამოდენიმე დღე საავადმყოფოდან საავადმყოფოში დადიოდნენ. მარიამი და დავითი ყოველთვის თანხმდებოდნენ რა ეთქვათ დამიანესთვის, იმ დღეს კი ანალიზის პასუხის გამოსატანად ისე გადავიდა მანქანიდან, არც კი გახსენებია დავითთან ადგილის შეთანხმება.
დამიანეს ძალიან უჩვეულოდ ეჩვენებოდა, დღის განმავლობაში მარიამის სახლში თითქმის არ ყოფნა. ხან მაღაზიაში იყო, ხან საგამოცდო ცენტრში რაღაცის გასარკვევად, ხანაც საგამოფენო დარბაზში, ხან სად და ხან სად... იმ დღეს კი დავითისა და მარიამის პასუხები ერთმანეთს არ დაემთხვა. ორივე უმტკიცებდა რომ ერთად იყვნენ, მაგრამ ერთი საგამოცდო ცენტრთან ელოდებოდა, მეორე კი მაღაზიაში რაღაცებს არჩევდა. ორივემ ის უთხრა რაც პირველი მოაფიქრდათ. ორივეს ეგონა, რომ შეთანხმებას მოასწრებდნენ, მაგრამ დაეჭვებულმა დამიანემ, მიყოლებით დაურეკა ორივეს.
-მარიამ, ან ახლავე სიმართლეს მეტყვი სად ხარ, ან დავითი სამსახურიდან ამ წუთიდანვე გათავისუფლებულია. შენს მდგომარეობაზე კი ერთად ვიფიქროთ. - დამიანეს ხმამ გააშრო, ასეთი გაბრაზებული აღარც კი ახსოვდა. მისი შიში გაუცოცხლდა, არ იცოდა რა ეთქვა.
-გელოდები, ორი წუთი გაქვს. ვერ ვიჯერებ, რომ რომელიღაცა მატყუებთ.
ლეილა მაშინვე მიხვდა რაც მოხდა და თხოვა ტელეფონი მიეცა. მარიამმა, უკანასკნელად გაიბრძოლა, მაგრამ მალევე მიხვდა ქმართან ვერაფერს გააწყობდა.
-დამიანე, შვილო. - ლეილას ხმის გაგონებაზე უარესად აფორიაქდა, ყველაფერს ელოდა ამის გარდა. შენი ცოლი ჩემთან ერთადაა, მთელი კვირაა საავადმყოფოებში დამყვება.
-რა? რატომ? საავადმყოფოებში რა გინდათ? - დამიანე მოუთმენლობამ შეიპყრო, კინაღამ მობილური შემომტვრეოდა ხელში. ახლა ეჩვენებოდა, რომ ლეილა საოცრად ნელა ამბობდა თითოეულ სიტყვას.
-რაღაც პრობლემა მაქვს, მაგრამ შენ არ ინერვიულო, არაფერი მნიშვნელოვანი.
-ლეილა, გამაგებინეთ რა ხდება? რა პრობლემა გაქვს? ან აქამდე რატომ არაფერი მითხარით? - თავს ვეღარ აკონტროლებდა და არც ცდილობდა ამის გაკეთებას.
-მე ვთხოვე შენს ცოლს არაფერი ეთქვა, თან ჯერ გამოკვლევის პასუხებიც არ ვიცით, გთხოვ, ამის გამო არ გაუბრაზდე.
-მამიდა, მითხარი ბოლოსდაბოლოს რა გჭირს? ნორმალურ ექიმთან ხართ? მარიამს უთხარი, ანგარიშიდან ფული მოხსნას და ყველაფერი გააკეთეთ რაც საჭიროა. აქამდე როგორ არ მითხარით. - დამიანე გიჟად იყო თავისი უსუსურობის გამო, იმ მანძილიდან თითქმის არაფრის გაკეთება შეეძლო, არადა მამიდა მისთვის უკვე დიდი ხანია დედასავით იყო.
-შენმა ცოლმა უკვე გადაიხადა ყველაფრის ფული, საოცარი გოგოა, შვილო.
დამიანე ამან უარესად დააბნია, წინა დღესაც კი გადაამოწმა და ანგარიშს ერთი თეთრიც არ აკლდა.
-მამიდა, ტელეფონი მარიამს მიეცი.
-ახლავე შვილო, მაგრამ შენ ჩემზე არ ინერვიულო, თავს მიხედე. -უთხრა თუ არა, ტელეფონი მარიამს გაუწოდა.
-როგორც კი სახლში მიხვალთ და მარტო დარჩები, დამირეკე. - დამიანეს კატეგორიულმა განრისხებულმა ტონმა ფერი დააკარგვინა. აღარ იცოდა მასთან ლაპარაკის უფრო ეშინოდა, თუ წუთი-წუთზე გასაგები პასუხის.

*****************
საშინლად არ უნდოდა, მაგრამ იცოდა ისე უარესი იქნებოდა. გაუბედავად აკრიფა ნომერი, მისი ხმის მოლოდინში ნერვიულად იკვნეტდა ტუჩს.
-მარიამ, ჯერ გამაგებინე ლეილას რა სჭირს?
-არ ინერვიულო.
-შენ ჩემს ნერვიულობაზე ნუ ფიქრობ. მთელი კვირაა მატყუებ, მითხარი რა სჭირს?
-რაღაც სიმაგრე აქვს მკერდთან და ოპერაცია სჭირდება.
დამიანეს ხმა ჩაუვარდა.
-ექიმმა რა უთხრა, საშიშია?
-ჯერ არ იციან, ეს წარმონაქმნი რა სახისაა, მაგრამ უთხრეს რომ საშიში ყველაზე უარეს შემთხვევაშიც არაა. მის ასაკში, უჯრედები, ძალიან ნელა ვითარდება, რაც მის გაზრდასაც აფერხებს. - შეეცადა დაემშვიდებინა.
-ყველაზე უარეს შემთხვევაში, რაიმე დრო უთხრეს?
-არა, დამიანე, ოპერაციის შემდეგ ყველაფერი უნდა შეისწავლონ, უფრო ზუსტად მაშინ ეცოდინებათ ყველაფერი.
-ოპერაცია დანიშნეს?
-ხვალ უნდა დანიშნონ.
თითქოს სხეული ეშლებოდა, წარმოდგენაც არ უნდოდა, რომ შეიძლება მამიდა დაეკარგა. მისი თბილი სახის გახსენებაზე უნდოდა ეტირა. უნდოდა ყველაფერი დაელეწა, მისგან შორს ყოფნის გამო, მაგრამ ვერც ამ ყველაფერმა გადაფარა მისი განრისხება.
-მარიამ, ფული საიდან გადაიხადე? ანგარიშიდან არაფერი გამოგიტანია.
იგრძნო როგორ გაეყინა ჯერ ხელები, მერე კი მთელი სხეული, თითქოს სისხლმა მოძრაობა შეწყვიტა.
-მარიამ, ჩემს მოთმინებას ნუ ცდი.
-მე ჩემს ნახატებს ვყიდი, მინდოდა შენთვის მასწავლებლებისთვის გადახდილი ფული დამებრუნებინა.
-რა? შენს ნახატებს როგორ ყიდი? ან მასწავლებლების ფულის დაბრუნება რამ გაფიქრებინა? ნუთუ ასეთი რთული გამოსაცნობი ვარ?
-ნუ ყვირი, ახლა ამის დრო არ არის, შენ ავღანეთში ხარ.
-ძალიან გთხოვ ჭკუიდან ნუ გადაგყავარ. მე შენ ცხოვრება დაგინგრიე, სამი კვირა გაიძულებდი ჩემთან დაწოლას. გაიძულებ ჩემიანებთან ურთიერთობას, გაიძულებ ჩემს სახლში ცხოვრებას. დაივიწყე რა ეს ავღანეთი. დაივიწყე რა რომ კეთილი ხარ.
-რა გინდა ჩემგან? - დამიანეს აცოფებდა მისი ტკივილიანი ხმა. არც კი იცოდა რა უნდოდა, ან რა აღრიალებდა ახლა. მარიამის საქციელის ჩვეულებრივ სამყაროს სცდებოდა. რცხვენოდა საკუთარი ყვირილისა და დაუფიქრებელი განრისხების, მაგრამ ვერაფრით უძლებდა ტკვილს, რომელიც ჭამდა. როგორ უნდოდა, უფლება ჰქონოდა ეამაყა მისით, ეამაყა მისი სიკეთით. უფლება ჰქონოდა, თუნდაც ერთი სიტყვით, უბრალოდ ეთქვა რომ უყვარდა.


როგორც ჩვეულებრივ ახლაც აღარ მცალიაო უთხრა და სასწრაფოდ გათიშა ტელეფონი. უნდა დაფიქრებულიყო, უნდა დაფიქრებულიყო, რა ხდებოდა მის თავს.
მთელი ღამე თვალი არ მოუხუჭავს. მამიდამისზე ფიქრი მოსვენებას არ აძლევდა. მისი დაკარგვის შიშმა, ჩვიდმეტი წლით უკან დააბრუნა. მშობლების საფლავის გახსენებაზე, გული შეეკუმშა. როგორ უნდოდა, ახლა, მათი საფლავის კუთხეში, მიწაზე ჩამომჯდარს ყველფერი მოეყოლა მათთვის. ჩვიდმეტი წელია ასე აკეთებდა, ჩვიდმეტი წელია მათი საფლავი ყველაზე ძვირფასი ადგილი იყო მისთვის. დაქორწინების შემდეგ კი, ვერაფრით აბიჯებდა მარმარილოს ზღუდეს. აზრი, რომ მამიდამისის ავადმყოფობა მისი სასჯელი იყო, ანგრევდა. მარიამზე ფიქრს კი, უბრალოდ ვერ ბედავდა.

მეგობრებო რას იტყვით იმედი მაქვს რომ თქვენც მოგწონთ