***

უკვე კარგად შებინდებულიყო, არიდა თავის უბანს მიუახლოვდა. ნელ-ნელა მიუყვებოდა შემოდგომის სურნელშეპარულ ქუჩებს და დროდადრო ნისლგადაკრულ ცასაც მოავლებდა ხოლმე დაღლილ მზერას. გონებასთან მრავალი განსჯა-ბჭობის შემდეგ ერთადერთი ცხადი პასუხი ჰქონდა - არაბულთან შეხვედრა გარდაუვალი იყო. მერე კი ... მერე ალბათ გამოჩნდებოდა სინათლე...

- ლიკა ?! - დაუძახა რამდენმე კორპუსის მოშორებით მცხოვრებ მეზობელს, რომელიც ახლა მისი ბინის წინ იჯდა. სუსხიანი ღამის ბარობით, გოგონა დიდ თბილ შარფიში გახვეულიყო და რკინის მაგიდაზე თითებს აბაკუნებდა. გვერდით კი პატარა ჩანთა ედო. - ხომ ყველაფერი კარგად გაქვს? - გაუკვირდა მისი იქ დანახვა. ბოლო რამდენიმე თვე თავალიც კი არ მოეკრა მისთვის. მითუმეტეს მის კორპუსთან არასდროს მჯდარა, თანაც ასეთ სიცივეში ღამით მარტო.

- არიდა, - დაღვრემილი მიეგება, - შენ გელოდებოდი.

- ამ სიცივეში ? სახლში ასულიყავი ლიკა.

- ვერ ავიდოდი, დადუნა დეიდაა და ვერ შევძლებდით დალაპარაკებას.

- რა მოხდა ? მან დაგირეკა თუ რაშია საქმე ? - სწრაფად მიაყარა კითხვები და მის წინ დაჯდა. ყურადღება აღარ მიუქცევია რკინის სკამი ძალიან ცივი რომ იყო.

- რაღაც უნდა გითხრა, ძალინ მნიშვნელოვანი. შეიძლება შენთვის სულ ერთი იყოს, მაგრამ მე მიმაჩნია რომ უნდა გითხრა.

- გისმენ ! - წამოიძახა დაზაფრულმა. თავისი საფიქრალი სულ გადაავიწყდა და ღამის განათებაზე კიდევ ერთხელ შეათვალიერა სარფში საგულგადყლოდ გახვეული ფერმიხდილი ლიკა.

- ფეხმძიმედ ვარ. - თქვა ქალმა და ფეხზე წამოიმართა, რათა უფრო თვალსაჩინო გამხდარიყო მისი სიტყვები. შარფი ოდნავ შემოიხსნა და კარგად წამოზრდილი მუცელი გამოაჩინა.

- ლიკა, ეს... - ხმა ჩაუვარდა არიდას, ნიკაპი აუკანკალდა, უმალ ცრემლები წამოუვიდა. - ეს... - ტუჩებზე მიიფარა ხელი ემოციის შეაასკავებლად. - მან იცის ?

- არა. . - ტირილი მოერია ლიკას. დაჯდა და ისევ თბილად გაეხვა შარფში.

- ანუ, ძმისშვილი მეყოლება ? - ათრთოლებულ ნოტებს სიხარულიც შეერია. - ღმერთო ჩემო, ასეთი კარგი ამბავი ბოლოს როდის გავიგე არც მახსოვს. - სახე გაებადრა.

- არ მეგონა ასე თუ გაგეხარდებოდა, თორემ აქამდე გეტყოდი.- მისი განწყობა გადაედო ლიკას.

- რას ამბობა, რათქმაუნდა გამიხარდებოდა. ძლივს ერთი კარგი რამ გააკეთა და ... - უცებ გაწყვიტა სიტყვა არიდამ. ასე დაუფიქრებელი საუბარი არ სჩვეოდა, მაგრამ ისე იყო გახარებული ამჯერადაც ვერ დამალა გულრწფელი ფიქრი.

- ნუ გერიდება დაასრულე. შენი ძმაა და ვის აქვს უფლება მასზე რაიმეს თქმის, თუ არა შენ. მე ყველაფერი კარგად ვიცი და ხო, ეს ერთადერთი კარგი რამ არის ჩვენი ურთიერთობიდან, თუ საერთოდ ამას ერქვა ურთიერთობა. ცრემლისა და ტკივილის მეტი არაფერი მიმიღია, მხოლოდ ჩემი პატარა მახარარებს და არ მაძლევს უფლებას მასზე ცუდი ვთქვა.

- მას უყვარდი ლიკა ! და მჯერა ახლაც ასეა. მართალია ამაზე არაფერს საუბრობდა, მითუმეტეს ჩემთან, მაგრამ ისედაც ყველა ამჩნევდა და ყველამ იცოდა. რამდენიმეს მოხვდა კიდეც შენს გამო... იცი, არ მეგონა ასე ახლო ურთირთობა თუ გქონდათ... ცუდად ნუ გამიგებ, უბრალოდ მამაშენის პოზიცია ვიცი და ამიტომ არ მეგონა.

- არ გაგიგებ, თუმცა არც არაფერი გვქონია, თითქმის არაფერი. მამა სულ მემუქრებოდა თუ მას გაეკარები დავივიწყებ რომ ჩემი ერთადერთი შვილი ხარო, მაგრამ არ დავუჯერე, მეც მიყვარდა უგონოდ. ვიდრე დაიჭერდენ ორი კვირით ადრე მომაკითხა სახლში მამაშენს უნდა ველაპარაკოვო. სრულიად ფხიზელი იყო. კიდევ კარგი მარტო ვიყავი, თორემ რა მოხდებოდა ღმერთმა უწყის. არცერთი არ დათმობნენ... მოკლედ შემოვუშვი და მერე მის სიყვარულს ვეღარ მოვერი. ვერც ის მოერია. ძალიან კი ეცადა მაგრამ ვერც ის აღმოჩნდა ჩემზე ძლიერი და შედეგიც სახეზეა, - მუცელზე ღიმილითა და სიყვარულით გადაისვა ხელი. - მას არაფერში ვადანაშაულებ, არასდროს არაფერს დამპირებია. ბევრს არასდროს საუბრობს ხომ იცი. მხოლოდ მოქმედებდა... უბრალოდ მიუხედავად ყველაფრისა მაინც მტკენდა, მაინც მატირებდა. ყველაზე მეტად იმით რომ ჩემგან სულ გარბოდა. თავიდანვე ვიცოდი რასაც მომიტანდა მისი სიყვარული. არაფერს ვნანობ, ვაჩენ შვილს იმ ადამიანისგან ვინც მთელი ცხოვრებაა მიყვარს.

- მე მითუმეტეს რა მეთქმის გარდა იმისა, რომ ცამდე ბედნიერი ვარ. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს რომ მის საქციელს ვამართლებ.

- ყველაფერს ვაპატიებდი, ოღონდ იმას ვერა რის გამოც დამტოვა მარტო. იმის წარმოდგენაც კი მზარავს, რომ შეიძლება ერთ დღეს ვირაცამ მკვლელის შვილი უწოდოს... ყველაზე დიდი უბედურება კი ისაა,მე ის ისევე სიგიჟემდე მიყვარს და ყველა მის გარაეშე გატარებული დღე უსაშველოდ მტკივა.

ვერცერთი სანუგეშო სიტყვა ვერ იპოვა არიდამ. გაუგო მის თითეულ დარდს და თავადაც სული აეწვა. ძმის გამო თავის სულის წვას, ახლა ლიკასიც დაემატა...

- შენმა მშობელბმა როგორ მიიღეს?

- მამამ ძალიან ცუდად. სანამ მუცელი ძალიან დამეტყობოდა ვუმალეთ მე და დედამ. ბოლო ორი თვეა არ მელაპარაკება და მამიდასთან გადავედი.

- რატომ აქამდე არ მითხარი? შეგეძლო ჩემთან გეცხოვრა.

- არა არიდა. ეს შენი პრობლემა არ არის და ნამდვილად ვეღარ დაგემატებოდი ტვირთად.

- ის ჩემი ძმიშვილია, ჩემი ნაწილი. როგორ შეიძლება თქვენ ტვირთი იყოთ ? ახლავე შეგძლია ჩემთან გადმოხვიდე.

- მადლობა ! - თბილაფ გაეღიმა გოგოს. - მაგრამ მამიდა მარტო ცხოვრობს და ახლა რომ ვუთხრა გადავდივართქო, გადაირევა. მზრუნველობას არ მაკლებს. თანაც მართალია მამა ძალიან ბრაზობს, მაგრამ დიდხანს ვერ გაძლებს უჩემოდ. შორიდან ჩუმად კითხულობს ჩემს ამბებს და რომ დაიბადება გული არ მოუთმენს.

- სიამრთლე გითხრა, მესმის ბესო ბიძიას სიბრაზის. ანდროსნაირი სიძე არავის ენდომებოდა, მაგრამ მამიდასთან ცხოვრებას რომ გაიძულებს მაგ ნაწილში ვერ ვამართლებ. იმედია დაბადებას არ დაელოდება...

- იმედი მაქვს.

- ლიკა, არ აპირებ მისთვის თქმას?

- არვიცი, მე ვერ ვეტყვი.

- გინდა მე ვუთხრა? ამას იმიტომ არ გეუბნები რომ ჩემი ძმაა. უბრალოდ მგონია რომ ყველა მამაა ღირსია შვილის შესახებ იცოდეს.

- მეც მიფიქრია მაგაზე, მაგრამ მას ვერ ვნახავ არდა. იქ ვერ დავინახავ არ შემიძლია... ახლა მხოლოდ ჩემს პატარაზე ვფიქრობ.

- თუ შენი პრობლემა არ გექნება შემიძლია მე ვუთხრა. თან ს ერთი-ორი სალანძღი სიტყვაც მექნება დასამატებელი.

- არვიცი.

- მისთვის ეს მეორედ დაბადება იქნება ლიკა, ძალიან გაეხარდება. ამის ისე მჯერა როგორც საკუტარი თავის.

- შენ მართლა შეგიძლია უთხრა ? ვიცი რომ მის სანახავად არ დადიხარ.

- ასეთი კარგი ამბის თქმის უფლებას თუ დამრთავ, მზად ვარ ათასჯერ ვნახო. იქნებ სფინქსის ეფექტი მოახდინოს და ფერფლიდან აღადგინოს. ახლა ყველაზე მეტად მას სჭირდება მიზანი და რა იქნება უკეთესი, თუ არა მისი შექმნილი ახალი სიცოცხლე? იქნებ მაგ პატარასთან ერთად მეორედ დაიბადოს... - სიტყვა დაასრულა თუ არა, ისეთი სუსხიანი ქარი ამოვარდა ძვალსა და რბილში გასტანა გოგონებს. - ღმერთო სულ გამოვითიშე- წამოიყვირა არიდამ და წამოდგა, - წამო ჩემთან ავიდეთ, აქ გაცივდები.

- არა იყოს წავალ, ტაქსი აქვე მელოდება, - ეზოს გარეთ, მანქანისაკენ ანიშნა. - თანაც დედაშენთან შეხვედრის მერიდება.

- არავითარ შემთხვევაში, - გაჯიუტდა ამირეჯიბი, - შენ წარმოდგენაც კი არ გაქვს, როგორ გაახარებს ეს ამბავი. უარს არ ვიღებ, ცოტახანს კიდევ დაგელოდება ტაქსი. - ხელი ნაზად მოხვია მხრებზე, მისი ჩანთაც აიღო და სადარბაზოში შეუძღვა.

ალაბათ ის არ საჭიროებს ჩემს ღრმად აჭწერას თუ რა ბედნიერება ეწვეოდა დადუნას ამ ამბის გაგების შემდეგ. იმის გაგებამ, რომ შვილს, რომელის მომავალზეც იმედი საბოლოოდ ჰქონდა გადაწურული, შვილი ეყოლებოდა. მის გულში უზარმაზარი იმედი გაჩნდა, ბედნიერების ცრემლებით აატირა ქალი. გულში იხუტებდა ლიკას და ღვარა-ღვარა სდიოდა ცრემლი. ეს ერთადერთი შემთხვევა იყო, როდესად არიანდა დედას ტირილს არ უშლიდა.
***

ვიდრე ლიკა არიანდას სასიხარულო სიახლეს ამცნობდა, ამ ამბის ერთ-ერთ მთავარ გმირს, ზურაბ დვალი პრივატული შეხვედრების ოთახში ელოდა. გახევებული იჯდა სტუმარი და წინ დადებულ კონვერტს კმაყოფილ-გავეშებული მზერით დასჩერებოდა.

- დიდი პატივია ბატონო ზურაბ !
-
გაიგონა ხმა და თან კარში გამოჩნდა ის ვისაც ელოდა. ცივად აათვალიერა დამცინავად მოსაუბრე. ბოლო შეხვედრის შემდეგ კიდევ უფრო გამხდარიყო და წელში მოხრილიყო ამირეჯიბი.

- მუქარებიდან ირონიაზე გადახვედი ანდრო ? - არც მან დააკლო ქილიკა.

- მე არ ვიმუქრები ზურაბ, ვაფრთხილებ !

- მაგით რისი თქმა გინდა ?

- იმის რაც გითხარი. - უდარდელად ჩაილაპარაკა და წრბთან დამჩნეულ სილურჯესა და ნახეთქზე ხელი ფრთხილად გადაისვა.

- ვინ გაგალამაზა ?

- პირადი ვიზაჟისტი დამინიშნეს.

- საინტერესოა... - ცალყბად ჩაიცინა დვალმა, - იმის გოშია გცემს ვისაც შეეკარი.

- და ვის შევეკარი, იქნებ ეგეც მითხრა ?

- მორჩი ამ ლაზრანდარაობას და პირდპირ მითხარი, რა საქმეებს ხლართავ შენ მტერთან ერთად?

- ზურაბ, შენ ღამით კარგად გძინავს ? - აშკარად გამხიარულდა ამირეჯიბი.

- არა, საერთოდ არ მძინავს, რადგან ვიღაც-ვირაცეების კუდში დევნა მიწევს.

- ისედაც სულ კუდში ხარ. - დამცინავად ჩაუკრა თვალი.

- საწყენია, ერთად კარგად ვმუშაობდით. - თითქოს დიდი სინანულით შენიშნა, - აქაც კი შეგრჩენია ის მედიდური ხასითი.

- მე შენთან არასდროს მიმუშავია ზურაბ ! უბრალოდ იმას ვაკთებდი, რასაც საჭიროდ ვთვლიდი.

- იქნებ ახლა ისიც მითხრა უფრთო ანგელოზი ვარო.

- ეგ რომ ვთქვა, ჩემზე მოპოვებულ კომპრომატებს გამოგატანს შენი წინამძღოლი მომდევნო შეხვედრაზე.

- ხოდა მეც ეგ მიკვირს, იმ კომპრომატების შემდეგ, რაც ჩვენს ხელთაა, როგორ რისკავ არაბულთან თანამშრომლობას. ან საერთოდ, მან როგორ იკადრა ნათლიის მკვლელთან თანამშრომლობა.

- ღმერთო, - ამოიგმინა ანდრომ, - ზურაბ შენ მართლა ყველაფერი კარგად გაქვს ?

- გადასარევად.

- შენ გგონია, არაბულთან ვთანამშრომლობ, მერე კი მის ამფსონთან ჩხუბით ვერთობი ?

- მე არაფერი მგონია, დარწმუნებული ვარ.

- რა გაძლევს ამის საფუძველს ?- აუღელვებლად საუბრობდა ანდრო, რადგან მართლა ფიქრობდა რომ დვალს ფსიქიკური პრობელემები ჰქონდა.

- შენი და...

სიტყვა აღარ დაასრულებინა დვალს, საზურგეს უდარდელად მიყრდნობილი წამსვე გაიწია მისკენ და გააფთრებული სახით დაუღრიალა :

- მისი სახელის ხსენებას შეეშვითთქო იმდენჯერ გაგაფრთხილეთ საკმარისზე მეტიც კია.მას არანაირი შეხება არ აქვს ამ საქმეებთან.

- ისე ნუ იქევი თითქოს არაფერი იცოდე, ან არაფერ შუაში იყოს. ჯონის კლუბიდან შენი და მან რომ გაიყვანა, ახალი ამბავია შენთვის ?

- ჯონის კლუბიდან ჩემი და ლაშა ბაკურაძემ გაიყვანა, მისმა დაცვამ, რომელიც იქ შემთვევით აღმოჩნდა. რა საქმეზე, თქვენ უკეთ გეცოდინებათ.

- დამცინი ამირეჯიბო ? და ვინ გითხრა ეგ ამბავი?

- დგებუაძის კაცმა და ნამდვილად არ მქონდა საბაბი არ დამეჯერებინა, მიუხედავად იმისა რომ მაგ კაცს არ ვენდობი. თქვენ რა, კონტაქტი დაკარგეთ?

- არაფერი დამიკარგავს... მაგრამ შენ ნამდვილად დაგიკარგავს კონტაქტები ანდრო. შემიძლია მაგის ამსახველი კადრებიც კი მოგიტანო, მაგრამ ჯერ ამას დაჯერდი, - კონვერტი გახსნა და იქიდან ფოტოები რიგ-რიგობით გადმოალაგა. ფოტოებში არიდა იყო აღბეჭდილი წინა საღამოდან. რამდენიმე ფოტოზე მხოლოდ მისი გადაადგილბის მარშრუტი გადაეღოთ, ბოლო ფოტოზე კი კიბეზე მდგარი არიდა და ზემოდან მომზირალი არაბული ერთად აღებეჭდათ. როგორც სჩანს მხოლოდ გარე, შორი პერიმეტრიდან უთვალთავლებდათ მდევარი. - აბა ახლა რას იტყვი ანდრო ?

ანდრო გაოგნებული უყურებდა ფოტოებს. ვერ მიმხვდარიყო რა ხდებოდა, რას ნიშნავდა ეს ყოველივე და რას აკეთებდა იმ ადგილას ასე გამოწყობილი არიდა არაბულთან ერთად.

- ამის დედას შე... - დაიგრგვინა ანდრომ და ერთი ხელის კვრით ფოტოები ძირს მიმოფანტა. - ეს რა ჯანდაბაა ?

- მეც მაგას გეკითხები.

- ფეხებზე მკ,იდია შენ არს მეკითხები. ახლავე ამისხენი ეს ფოტოები საიდან გაქვს და რას აეკეთებდა ჩემი და მასთან ერთად.

- დაყრუვდი ანდრო? - ხმას აუწია დვალმა. - მაგ კითხვას მე რომ ვსავმ ვერ ხვდები ? რას ხლართავთ შენ და შენი და მაგ კაცთან ?

- თქვენ ში,გ ხოარა გაქვთ ჰა ? კაცთან, რომელიც ჩემს მოკვლას ნატრობს რა საერთო უნდა მქონდეს დვალო?

- ანდრო ნუ თვალთმაქცობ. იცოდე, თუ შენ პირობას დაარღვევ, ჩევნც დავარღვევთ და თავზე დაგამხობთ ისედაც აწეწილ ცხოვრებას.

- ხმა ჩაიგდე შენ დედას შევ... - საყელოში ჩააფრინდა - შენ ხოარ გავიწყდება ვის ელაპარაკები ? რამის გაკეთება რომ მდომოდა ამ დამპალ სოროში ერთ დღესაც არ გავათევდი. ყველამ თქვენ-თქვენ ცოდვებს მიხედეთ და მაკამრეთ აქ რის გამოც ვზივარ.

- ესეიგი შენი და მასთან შენ არ დაგიკავშირებია? - ორივე ხელით ჩაეჭიდა და საყელო გაითავისუფლა.

- შენ რა სკლეროზი გაქ ? მთელი ცხოვრებაა ჩემს დას თქვენისთანა ნაბიჭ,ვრებისაგან ვიცავ და ახლა არაბულის კლანჭებში გავგზავნიდი ? იცოდეთ, მას რომ რომელიმე შეეხოთ, პირდაპირ აქედან მოგაკითხავთ და საკუთარი ხელით გამოგიღებთ გულს.

- დამშვიდდი, ტყუილად არავის ვერჩით, მითუმეტეს ქალებს, მაგრამ შენ მოგიწევს იმის დამტკიცება, რომ შენი და ჩვენს საქმეში არ იქექება. ანდრო, შენ თავად მოინდომე ყველაფრის ისე დატოვება როგორც არის.

- მე მოვინდომე ? - სიმწრით ჩაეცინა ანდროს. - დვალი, უკანასკნელად გაფრთხილებ, ჩემს ოჯახს ჩამოცილდით, ისედაც მაგათ გამო ვთმობ ყველაფერს და თუ რომელიმე მათგანს რაიმე შეემთხვევა მართლა დაგამხობთ თავზე სამყაროს.

- მაშინ შენს დას მიხედე. ის ბიჭი საეჭვოდ იცავს.

- რას ქვია იცავს ?

- დგებუაძეს ომი გამოუცხადა მის გამო.

- და ჯონის რა უნდა არიდასგან ?

- მე ჩემი გითხარი. ჯონის ძიძა არ ვარ.

- დგებუაძე ყველაზე ბინძური ღორია თქვენს შორის, არანაირი წესი, ზღვარი და პრინციპი არ გააჩნია. მშვენივრად ვიცი, რა ცაა და ღმერთმა ნუ ქნას ერთი მაინც ირიბად გახედოს ჩემს დას. - ცასისხლიანებული თვალებიდან იმოდენა სიბრაზეს აფრქვევდა ანდრო, კედლებიც კი შეაცბუნა.

- ჩვენ მხოლოდ ის გვაინტერესებს, ჩვენი საქმეები გაგრძელდეს შეუფერხებლად. ჯონი ერთი უბრალო პაიკია ჭადრაკის დიდ დაფაზე, მისი გაჩერება არ გამიჭირდება. მთავრია შენ გაარკვიაო რა საერთო აქვს შენს დას და იმ ბიჭს. ანდრო, არაბული უბრალო კაცი არაა, ეს შენც მშვენივრად იცი და მისი გადამტერება არავის გვაწყობს.

- მე იმაზე მეტად ვეღარ გადავიმტერებ ვიდრე ახლაა. თქვენ გეშინოდეთ. ჩემთან არარსებული დამნაშავის ძებნას სჯობს ტვინი გაარყიოთ... არ მოდუნდეთ დვალო, თორემ ერთ დღეს ეგ კაცი თქვენ კვალშიც ჩადგება.

ესღა თქვა და ოთახიდან უკანმოუხედავად გავარდა ამირეჯიბი. ახლა მხოლოდ ის უნდოდა როგორღაც არიდას დაკავშირებოდა. მობილური გამორთული ჰქონდა. სად არ დარეკა, ვინ არ შეაწუხა, მაგრამ ვერაფერს გახდა. სახლში ვერავის მიაგზავნიდა ასე გვიან დადუნას გამო. მოკლედ დილამდე ვერავინ შეზლებდა არიდას ნახვას და ანდროს დანაბარების გადაცემას, ჩემს სანახავად მოდი თორემ ჩემი ფეხით მოვალო. კატეგორიულად გააფრთხილა მეგობარი სიტყვა სიტყვით გადაეცა. მთელი ღამე არ სძინებია ანდროს ათსი ფიქრის, აზრისა და ვერსიის ძიებაში...


***

უკვე კარგახანი ევლო ქეთის და კიდევ დაახლობით ორმოცდაათი კილომეტრის გავლა მოუწევდა დანიშნულების ადგილმდე მისასვლელად. ბოლო ათი წლის განმავლობაში სულ ხუთჯერ იყო ნამყოფი აქ და ვინაიდან იცოდა რა გზები ჰქონდა სავალი, ვახოსაგან მაღალი გამოვლობის ჯიპი ითხოვა, რადგან თავის ნაზი ავტომობილით აქ ამოსვლა ნამდვილად ვერ შეძლებდა და სადმე შუაგულ ტყეში გზაზე მიატოვებდა. თბილისიდან ორასი კილომეტრის სავალზე, ცოდვილი სამყაროსგან შორს იყო ის მონასტერი სადაც ახლა მიჩქაროდა. დასავლეთის გზიდან მარჯვენა მხარეს გადაუხვია თუ არა, თითქმის სულ დაუსახლებელი და უკაცრიელი გზის გავლა მოუხდა. განსაკუთრებით კი ბოლო ოცი კილომეტრი იყო ცუდი, ოღრო-ჩოღრო გზა სულ ტყესა და დაუსახლებელ ველებზე გადიოდა. ამ მონასტერთან, შედარებით ახლოს მხოლოდ ერთი სოფელი იყო და ამ სოფლის მოსახლეობა ეხმარებოდა გაჭირვების ჟამს იქ მცხოვრებ ბერებს. თუმცაღა სხვა მრავალი შემომწირველნიც ჰყვანდნენ. უკანასკნელი ციცაბო აღმართი აიარა და გაშლილ ველზე გაიმართა ქეთის ავტომობილი. შავად შექუფრულ არე-მარეში ადვილი შესამჩნევი იყო ავტომობილის მკვეთრი განათება, მით უმეტეს თუ ელი კიდეც მის გამოჩენას. როგორც კი რამდენიმე ასეული მეტრის დაშორებით მყუდროება ავტომობილის ხმამ დაარღვია და მას თან მოჰყვა კაშკაშა შუქი, მონასტრის ეზოში მოლოდინად ქცეული ერთ-ერთი მაღალი, თეთრ თმა-წვერიანი ბერი, სწრაფად დაეძგერა ჭიშკარს, გამოაღო და გარეთ გაიჭრა. მალე მიუახლოვდა ღამის სტუმარიც. ავტომობილი გააჩერა, საჩქაროდ გადახტა და მონატრებულად ჩაეხუტა გარდაცვლილი ძმის ბავშვობის მეგობარს, რომლის თავლწინაც გაიზარდა.

- როგორ ხარ მამაო ? - თბილად მოიკითხა ანაფორიანი და მის მოხვეულ მკლავს თავით მიეყრდნო.

- შენთვის ისევ მიშო ჩემო ქეთუშა, - ასევე თბილად უპასუხა ბერმა, - გამოგიტყდები და შენი ბოლო ზარის შემდეგ მოუსვენრობამ შემიპყრო. - უპასუხა და ჭიშკარში შეატარა.

- ვიცოდი რომ გაგანერვიულებდი მაგრამ... ისე მგონი ძალინ გვიან მომიხდა სტუმრობა. - უხერხული ტონით შენიშნა ქალმა.

- ქალებს, რომლებიც დებად და შვილებად გვეკუთვნის აქ ამოსვლის უფლებას ნებისმიერ დროს ვრთავთ ქეთი, - დაამშვიდა მიხეილმა და წამსვე თემას მიუბრუნდა.- აბა რაშია საქმე ?

- გეტყვი მიშო, გეტყვი. მანამ კი ცოტა მაცადე ეს წმინდა სურნელი სრულად შევიგრძნო, - კელიების შუაგულში მდგარმა ეზოს მოავლო თვალი, სიბნელეში ძლივს გაარჩია სხვა და სხვა ხისა და ქვისაგან გამოთლლილი ნივთები და გამეტებით შეისუნთქა ღვთის მადლით გაჯერებული ჰაერი. - ღმერთო ძლერო, - ამოიჩურჩულა ქეთიმ, - სამოთხეა... აქ რა დაგამძიმებს ადამიანს.

- თუ გინდა სალოცავში შევიდეთ. - შესთავაზა მეგობარმა. იგრძნო რომ ეს სჭირდებოდა.

- მინდა, როგორ არ მინდა... - უპასუხა მან და კუდში აედევნა. - მიშო, შარვალი მაცვია. გამოცვლა ვეღარ მოვასწარი, უფრო სწორად ვერც მოვიფიქრე, - შეიცხადა ქეთიმ და კართან შეჩერდა.

- უფალს პირველ რიგში ჩვენი სული ედარდება ქეთი. ღვთის სახლის კარი უკლებლივ ყვალასთვის ღიაა.- დაამშვიდა, იქვე კართან დადებული ყუთიდან შავი ფერის მოსახვევი ამოიღო და გაუწოდა, - მოიხურე, - მერე კი, ზურგზე ხელის მიდებით ანიშნა შესულიყო. - ნაკურთხ წყალს დაგალევინებ და მერე სატრაპეზო ოთხში გავიდეთ. - დაბალ ხმაზე უთხრა მიხეილმა მას შემდეგ, რაც ქეთიმ სანთლებიც აანთო და ჩუმად ილოცა.

- ასე მგონია ახლა ვერაფერი შეძლებს ჩემს წაქცევას, - მშვიდი სახით გაანდო მიხეილს განცდები, - აქ მოსვლის შემდეგ ადამიანი იმედითა და ძალით ივსება. თანაც, შენც ხარ ის ძალა ვინც მთელი ცხოვრებაა ზურგს მიმაგრებს ჩემო მიშო. - სითბო ჩაეღვარა ქეთის გულში და თავისი ნაზი ხელებით, მაგიდაზე დალაგებულ შრომით გაუხეშებულ მეგობრის ხელს შეეხო.

- ამ ყველაფრის შემოქმედი უფალია ქეთი. ჩვენს გულებში ღრმად შემოშვებულ უფალს შეუძლია ვინმეს დახმარების ძალა მოგვცეს და ადამიანებს იმედი გაუჩინოს. ის თავად არის იმედი, რომელიც არასდროს ტოვებს გზაში თავის შვილს.

- როგორი ღრმაა შენი რწმენა მამაო. მშურს კიდეც ასეთი დარწმუნებით რომ შეგიძლია საუბარი.

- ყველა ადმიანშია რწმენა, აბსოლუტურად ყველაში...

- იცი, ახლა როგორ მეშინია, როგორ ვდარდობ რომ შენს იმედებს გავაცრუებ ?! - დანაშაულის გრძნობით ამოილაპარაკა ქეთიმ.

- იმედებს ადამიანებში აღარ ვეძებ ქეთი. მე მათში სულსა და გულს ვენდობი. იმას, რაც წესით უფალს ეკუთვნის და თუ რაიმე ისე ვერ მოხდა იმედიც აღარ მიცრუვდება, რადგან ვხვდები, რომ მათ სულში უფალი არ სახლობს, ასეთი ადამიანისაგან კი არაფერი მაკვირვებს. შენს სულში უფლის არსებობაზე ისე ვარ დარწმუნებული, როგორც საკუთარში ჩემო ქეთო. ასე რომ, რაც არ უნდა მითხრა მჯერა შემთხვევით დაგემართებოდა.

- როგორ შეგიძლია სულ ასე დამამშვიდო. - ღიმილმა გაუპო სევდიანი სახე ქალს და წამით დადუმდა, მერე კი თვალებში მიაჩერდა და განაგრძო, - მიხეილ, არიანდა გუშინ დაქორწინდა.

- დაქორწინდა ? - აუღელებელ კითხავაში აშკარად იკითხებოდა ჩუმი მღელვარება, რაცა რ უნდა იყოს და ვინც არ უნდა იყოს, ის ხომ პირველ რიგში მამა იყო. - ვისზე ქეთი ? მის ცხოვრებაში ხომ არავინ იყო.

- მეც ასე მეგონა, მაგრამ... უფრო სწორად დიდ მნიშვნელობას არ ვანიჭებდი იმ ადამინს და მას, რაც ხდებოდა. ამიტომ არ გითხარი. თუმცა სულაც არ არის უმნიშვნელო ადამიანი...

- მე მეგონა ვახოს ბიჭი მიპირებდა სიძეობას, - ქეთის დასამშვიდებლად ინარჩუნებდა მშვიდ საუბარს მიხეილი თორემ ახალმა ამბავმა მეტად ააფორიაქა.

- გიპირებდა კიდეც, მაგრამ ხომ იცი, არიდა ახლოს არ იკარებდა... მოკლედ არ ვიცი მიხეილ რამ შემბორკა, რატომ დავიგუბე ამ საკითხზე შენთან პირში წყალი...

- ახლა მომიყევი... - დაყვავებული ტონით უპასუხა.


ქეთიმ, ღრმად ამოისუნთქა, ერთმანეტზე გადაჭდობილი ხელები მაგიდაზე დადო და მოყოლა იქიდან დიწყო საიდანაც იცოდა. ყველა ინფორმაცია მოუყვა რასაც ფლობდა, თავისი გზებით და არიდასგანაც. მათი შეხვედრები და ასე შემდეგ... ისიც, ვახოს რომ ცოტაოდენი ინფორმაცია სთხოვა მასზე, ვინაიდან მათ კომპანიასთან ასანიძეს მეტ-ნაკლები ურთიერთობა ჰქონდა ( ასანიძის რესტორნებს ხშირად იყენებდნენ ხოლმე კორპორატიული და სხვადასხვა საღამოების მოსაწყობად. ძირითადად ვანო ურთიერთობდა მათთან) . ვახომ მწირი ინფორმაცია მიაწოდა. თუმცა, გამკრავად ახსენა ვაჟა აფქიაური, რაც წესით საკმაოდ წონად ინფორმაციას წარმოადგენდა. ზემოთ აღვნიშნე, საქართველოში ნათლია-ნათლულის კავშირზე არც თუ ბევრი იცოდნენთქო, ვაჟა არასოდეს ჩანდა ქართულ ბიზნეს საქმეებში. წილიც კი არ იყო მის სახელზე აქაურ აქტივებში, ამიტომ ვახოსაც არაფერში სჭირდებოდა დიდი ცნობები მასზე, მხოლოდ ვანოსთან ურთიერთობით შემოიფარგლებოდა. მართალია მათში არანაირი ინტერესი გაუღვივებია ამ სახელსა და გვარს, მაგრამ როგორც კი მიხეილის ყურს მოხვდა, სახე წვერივით თეთრი გაუხდა, დაელოდა ქეთის მონოლოგის დასრულებას და კითხავა მოსალოდნელი პასუხის მოსმენით ჩაწყევტილი ხმით დაუსვა.

- რა გვარია ის ბიჭი ?

მხოლოდ სახელს ახსენებდა ქეთი. რატომღაც ჩათვალა რომ გვარს დიდი მნიშვნელობა არ ჰქონდა.

- არაბული .

გახევდა მიხეილი. მის სახეზე აღარაფერი იკითხებოდა. თითქოს სადღაც გამქრალიყო მისი თანმდევი სიმშვიდე, თბილი თავლები და სათნო მზერა. ქეთი ვერ მიხვდა რამ გამოიწვია მასში ასეთი რეაქცია, რადგან მთელი მონოლოგის მანძილზე ისე მშვიდად უსმენდა, ფიქრობდა მგონი სულ ტყუილად ვიდარდე ამდენიო.

- ვეფხვია, მეგონა შენი შვილი შენ დაგემგვანებოდა. - იმოდენა სევდა იგრძნობოდა მის ხმაში, ეკლებად დააყარა ქეთის.

- მიხეილ რა ხდება ? იცნობ ? - ვეღარ მოითმინა ქალმა.

- ვიცნობ...- ჩუმად უპასუხა და თავი ჩაქინდრა, ცოტახნიანი დუმილის შემდეგ ისევ დაბალი ხმით ჰკითხა:- იცი ის ბიჭი ვინ არის ?

სმენად იქცა ქეთი. მიხვდა, კი არ ეკიხებოდა პირდაპირ პასუხს სცემდა.

- შენ რომ ახსენე ვაჟა აფციაური, მისი ნათლულია. სწორედ ვაჟას მკვლელობის გამო ზის ანდრო ციხეში.

- რაა? - შიშით წამოიკივლა. - მიხეილ რას მეუბნები. ანუ დათამ ...

- რათქმაუნდა იცოდა. - მძიმედ თქვა და მოზრდილ წვერზე ხელები ჩამოისვა.

- ღმერთო ჩემო, ასე როგორ დავიგვიანე ...აქამდე როგორ არ გითხარი... ღემრთო ეს რა გავაკეთე... დავღუპე ბავშვი... - ქვითინი აუვარდა ქალს. - მიშო იქნებ ცუდი გნაზრახვა არც აქვს, - თირილს შორის ივარაუდა ქალმა და თითქოს იმედიც გაერია ხმაში.

- მხოლოდ ანდროს დანაშაული რომ იყოს... მეც მინდა ასე იყოს ქეთი მაგაგრამ... - ვეღარ დაასრულა სიტყვა ბერმა.

- მართლა ვერ ვიფიქრებდი ასეთ რამეს. ახლაგაზრდები არიან, ერთმანეთი მოსწონთ, ასეც უნდა იყოსთქო ვფიქრობდი... მაპატიე მიშო !

- შენ არაფერ შუაში ხარ. - შეწუხებული წამოვარდა ფეზხე ბერი, გვერდით მიუჯდა და მხარზე მიიხუტა. - ალბათ ასე უნდა მომხდარიყო... ხომ გითხარი უფლის განგების გარეშე არაფერი ხდებათქო, - როგორც შეეძლო ისე მშვიდად უთხარ, თუმცა უნდა ითქვას სულ არ განიცდიდა იმ წუთას სიმშვიდეს. ანდა როგორ ? მან ხომ მშვენივრად მიხვდა თუ რა მიზანი ექნებოდა დათას.

- არ ვიცი, არ ვიცი... უნდა ვუთხრათ, არიდამ უნდა გაიგოს და ეს ქორწინება სასწრაფოდ უნდა გაუქმდეს.

- შენ არაფერი უთხრა ქეთი, თორემ ბევრ კითხავს დასვამს და შესაძლოა მიხვდეს, რომ მიცნობ. მე კი შენს მეტი სანდო არავინ მყავს ვისაც მას ჩავაბარებ.

- მერე და როგორ ვუპარტონე !

- შენ არ ხარ დამნაშავე. შენ არაფერ შუაში ხარ... წარსული არასოდეს ტოვებს, მუდამ თავს ახსენებს ადამიანს...

- რა წარსული მიხეილ ?

- არის რაღაც, რისი ცოდნაც შენთვის არ შეიძლება ჩემო ძვირფასო.

- მოიცა, გარდა იმისა რომ ვაჟას ნათლულია კიდევ რაიმე აკავშირებს თქვენთან ?

- ძველი და რთული ამბავია, ამის ცოდნა არ გარგებს.

- მან თუ ეს ყოველივე გამიზნულად გააკეთა რა გამოდის მიხეილ ? - რიტირიკულად ჟღერდა, რადგან თავადაც იცოდა პასუხი, - ჩვენი გოგონა მას მხოლოდ... ღმერთო არა...

- მერე და როგორ ამახინჯებს შურიძიების წადილი ადამიანის სულს...

- მიხეილ არიდას ის უყვარს... ის ბიჭი უყვარს... ახლა გული გამისკდება. რაღაც უნდა ვიღონოთ. იქნებ დროა გამოჩნდე მიხეილ ? დაბრუნდე...- შემცბარი სახით კითხა მეგობარს.

- მე უფალი ავირჩიე და მის გზას არასოდეს გადავუხვევ.

- ეგ არ მიგულისხმია, - შეუსწორა

- ვიცი რაც იგულისხმე. ვერ გამოვჩნდები ქეთი, თუმცა ეგ არ ნიშნავს რომ უქმად დავჯდები. წამოდი, შენს კელიაში შეგიყვან, საკმარისზე მეტად იდარდე და დაისვენე. დილის ლოცვამდე გაგაღვიძებ. - კარამდე მიაციალ ქალი, - სანთელი საწოლის თავთან დევს თუ გადჭირდა. - გამობრუნებას აპირებდა, შეჩერდა და მიუბრუნდა. - არასოდეს, არასოდეს გაგიცრუებია შენ ჩემთვის იმედი. შენ არაფერში ხარ დამნაშავე... ამ საქმეში ერთადერთი ცოდვილი მე ვარ ქეთი. მხოლოდ და მხოლოდ მე...

***
განსხვავებული შემართებით დაიწყო დილა არიდასთვის. ახალმა ამბავმა ისე გაახარა ვერადავერ იშორებდა ღიმილს სახიდან. წარმოიდგინა კიდეც როგორ იქნებოდა ანდროს მომავალი შვილი, როგორ ეყვარებოდა, როგორ ითამაშებდა მასთან. ძმის გახსენებაზე სევდამ დაუარა. ეტკინა ის რომ ვერ დაესწრებოდა მის დაბადებას, პირველ ნაბიჯებს, პირველ სიტყვას... თუმცა გულს იმით იმაგრებდა,რომ ჯერ კიდევ გუშინ მის ცხოვრებაზე სულ გადაწურული ჰქონდა იმედი. დღეს კი მომავალს ხედავდს ძმისშვილის სახით... ბედნიერებამ მთლიანდ მოიცვა და საზარეულოში თითქმის ყველას გადასდო. ვალერი ეხუმრებოდა, რა მეწელიწე (ხე, რომელიც წლის გამოტოვებით ისხამს ნაყოფს) ხესავით ხარ, დღეგამოშვებით ხან ბედნიერი ხარ, ხანაც სევდინი და რახან დღეს ბრწყინავ ყველა კერძში გაურიე ხელი უდაოდ გემოზე იმოქმედებსო. ცრუმორწმუნე არ იყო ეს კაცი, მაგრამ განწყობის თეორიის ღრმად სჯეროდა. ასე ხუმრობა ხუმრობაში მოაბიჯა დღის თორმეტმა საათმა და ქეთიც გამოჩნდა სამზარეულოში. ქალს უჩვეულოდ დაღლილი და სევდიანი სახე ჰქონდა. მის წინ გაჩნდა არიდა და ვალერი ათასი კითხვით დარაზმულნი, რადგან ქეთის მსგავსი განწყობა სამსახურში არ სჩვეოდა. რაც არ უნდა მომხდარიყო მის ცხოვრებაში, ვერასოდეს შეატყობდა ადამიანი. რა აღარ მოიმიზეზა ქალმა დარდის ასახსნელად. აბა, სიმართეს ხომ ვერ იტყოდა? მიხეილმაც გააფრთხილა ისე მოიქეცი არაფერი შეგამჩნიოს, თორემ თუ სიმართლე გაიგო შენს მიმართაც დაკარგავს ნდობასო. ქეთის კი ესმოდა მისი წუხილის, მაგრამ მაიც შესთავაზა, იქნებ ისე ვუთხრა თითქოს ვახოსგან გავიგეო. მაინც იუარა კაცმა, ჩემს გამო მორიგ ტყუილს ვერ გათქმევინებ, ისიც საკმარისია ჩემზე სიმრთლეს რომ უმალავ, თანაც თუ დარწმუნებული ხარ რომ უყვარს ასე უცებ სიმართლის გაგება მტკივნეული იქნება მისთვის, იქნებ სხვა გზით მოვაგვარო ყოველივეო. იმ სხვა გზებზე არ უსაუბრია. შეძლებისდაგვარად შეეცადა სახეზე ნაღველის განქარვებას, ძალით გაუღიმა კიდეც არიდას და შესვენებაზე ჩემტან ამოდი ვისაუბროთო, ტრადიციულად შესათავაზა. ამასობაში რესტორნის მიმღებში მომუშავე ერთ-ერთმა თანამშრომელმა შემოჰყო კარში თავი და არიდას დაუძახა, გარეთ ვიღაც გელოდება, მითხრა მისი ძმის მეგობარი ვარო. ჩქარი ნაბიჯებით გაჰყვა გოგო ამბის მომტანს და ჰოლში მართლაც შენიშნა ანდროს მეგობარი. დიდი ხანი არ ენახა თუმცა მაინც ახსოვდა. მიესალმა თუ არა, ბიჭმა გადასცა ძმის დანაბარები სიტყვა-სიტყვით. შეშინდა არიდა და ჩაეკითხა, ხომ არაფერი უჭირსო.ბიჭმა დაამშვიდა. მაინც ფორიაქმა აიტანა, რა უნდა მომხდარიყო ისეთი ანდროს თავის ნებით რომ დაებარებინა იქ. კარგად ახსოვდა წინა ვიზიტზე როგორ გააფრთხილა აქ აღარ დაგინახოვო. ლიკას გამო, გაფრთხილებისდა მიუხედავად მაინც გეგმავდა მის მონახუელბას, ფიქრობდა ისეთი კარგი რამ მაქვს სათქმელი სულ დაავიწყდება მუქარაო. ახლა კი თავად იბარებდა და მითუმეტეს უნდა მისულიყო. რა მოასვენებდა მის უნახახავად, რაც არ უნდა ეძახა მასზე ნაწყენი ვარო, მაინც ძმა იყო და მაინც ძალიან უყვარდა. ფაცხა-ფუცხით მოილია რესტორანში საქმეები და ქეთისთან გაიქცა შესვენების სათხოვნელად. თან დაურთო, ვიცი ბოლო დროს ზედმეტად ვსარგებლობ თქვენი კეთილგანწყობით, მაგრამ ახლა მართლა ძალიან მჭირდება ეს დროვო. ქეთიც უყოყმანოდ დათანხმადა მიზეზის გაგების შემდეგ.
სექტემბრის თვის მიწურული დღეების შეუსაბამოდ ცხელოდა. სათადარიგოდ წამოღებული მოსაცმელი ისევ გაიხადა არიდამ და ჩანთაში ჩაკეცა. ავტობუსის ლოდინის დრო არ იყო. საფულე გასხსნა თანხას გადახედა და ვინაიდან საკმარისად მიიჩნია ტაქსით წასვლა გადაწყვიტა. მისდა ბედად ტაქსმაც ჩამოიარა. იქვე კუთხეში მგზავრი ჩამოსვა და არიდამაც ისარგებლა შემთხვევით. ჩქარი ნაბიჯებით მივიდა მასთან და ვიდრე მგზავრი საბოლოოდ გაეცლებოდა ტაქსს, თავდ დაიკავა მისი ადგილი. მთელი გზა ფიქრობდა მოსალდნელ შეხვედარზე და საუბარზე. იმ აზრმაც გაიელვა, ვაითუ ჩემი ამბავი გაიგოვო და ცეცხლად დაუარა სხეულში. მოკლედ საბოლოოდ მოიფიქრა, რაც არ უნდა ჰქონდეს სათქმელი უნდა დავასწრო და პირველმა მე ვუთხრა ახალი ამბავიო. ნაცნობი ალაყაფის წინ გაჩერდა ტაქსი. პირვანდელივით უსიამოდ დაურა დიდი რკინის ჭიშარის დანახვამ, ესოდენ ხმაურიანად რომ იღება. ჩვეული ფორმალობების გავლის შემდეგ შეხვედრების ოთახში აღმოჩნდა. მისდა მოულოდნელად ისევ ის, კეთილი გარეგნობის ბადრაგი იდგა კართან, რამაც ინსტიქტური ღიმილი მოჰგვარა. თქვენ წარმოიდგინეთ, იმ ბადრაგსაც გაეღიმა მის დანახვაზე. უთუოა ახსოვდა ეს ლამაზი გოგონა. სკამზე დაჯდა, მაგიდაზე ხელები დაალაგა და პატიმართა შემოსასვლელ კარს უფრო მეტი გულისფანცქვალით მიაშტერდა. ისევ ისეთმა ფოორიაქმა შეიპყრო. გუმანით თითქოს რაღაც ცუდს ელოდა, რაღაც ისეთ რაც ძალიან ატკენდა. ვერა და ვერ იმორჩილებდა ამ შეგრძნებას. მეტად აიტანა შინაგანმა ძრწოლვამ ძმის მოლოდინში... უკვე ვეღარც ითვლიდა მერამდენე პაატიმარმა გამოიარა ის კარი, ვეღარც არჩევდა სილუეტს, უგონოდ მისჩერებოდა ერთ ადგილს... ასე გახევებულად მიშტერებულის მხედველობამ ნაცნობი სხეული აღიქვა და ცნობიერებას დააბრუნა. კარში ანდრო გამოჩნდა და როგორც კი სტუმარში არიდა ამოიცნო სიბრაზემ თვალებიდან გამოანათა. ნელა მიუახლოვდა დას, რომელიც მთელი ძალით ცდილობდა ცივი და უდრეკი გამომეტყველებით მღელვარება დაეფარა, არადა სინამდვილეში სიცივესა და წვიმაში გარეთ დარჩენილ კნუტს გავდა. ორი წყვილი ერთნაირი თვალი მოუშორებლად უმზერდნენ ერთურთს. პირველი ანდროს ჩამოერეცხა სახიდან სიბრაზე ის კნუტი რომ ამოიცნო არიდაში, ნელ-ნელა დაუმშვიდდა საზე, იფიქრა რომ ახლა ჩხუბითა და სიმკაცრით ვერაფერს გახდებოდა. პირიქით შესაძლო იყო საერთოდ გაეწყვიტა მასთან კინტაქტი დას, ეს კი ყველაზე ნაკლებად სურდა. მის წინ ჩამომჯდარი ძმის სახეზე სიმშვიდე და თბილი მზერა ამოიკითხა არიდამ. თავადაც მოეხსნა დაძაბულობა და მეტი მონდომებით შეათვალიერა ის. თვალები გაუფართოვდა სახეზე რაამდენიმე ჭრილობასა და სილურჯეებზ რომ წააწყდა.

- ანდრო, სახეზე რა გჭირს ? - შეშფოთებულმა ჰკითხა..

- არაფერი. - ცივად უპასუხა ბიჭმა.

- არაფრის გამო ხარ ცხვირ-პირ დალურჯებული ?

- არიდა, აქ ჩემს სილურჯეებზე სასაუბროდ არ დამიბარებიხარ. არამგონია პირველად გენახე ასეთ მდგომარეობაში.

- მეგონა აქ მაინც იქნებოდი მშვიდად. - გულისწყვეტით უპასუხა.

- ნეტავ მანახა კაცი, ვინც ციხეში მშვიდაა.

- შენისთანა ავყია და აყალმაყალის მოყვარული მშვიდად ნამდვილად ვერ იქნება. მეც რა მადარდებს, როდის იყო ნორმალურად გეპასუხა ჩემს კითხავზე. რაც გინდა ის გიქნია. - სწრაფად და ვითომ უდარდელად მიაყარა სიტყვები ძმას. არადა კიდევ რამდენი რამის კითხავ უნდოდა. მაგალითად, რატომ იყო ასეთი გამხდარი და ფერმიხდილი, რატომ ჰქონდა გუგები შეშუპებული და ჩაშავებული, რატომ უკანკალებდა ხელები და ასე შემდეგ... მაგრამ რათქმაუდნდა არ უპასუხებდა. მთელს სხეულსა და გულში გრძნობდა ტკივილს მისი შემყურე.

- აქეთ მეჩხუბება. - ჩაიცინა და თავი გადააქნია ანდრომ. - ჯერ ის არ დამვიწყებია ჩემი გაფრთხილების მიუხედავად იმ კლუბში რომ წაბრძანდი და კინაღამ შარს გადაეკიდე.

- და ახლა იმიტომ დამიბარე დანაპირების ასრულება გინდა და უნდა მიმახრჩო ? - ცოტა იმედი მიეცა გოგოს, ამ თემის განხილვას ჯანდაბას კიდევ გავუძლებო. - დაგთანხმდებოდი, მაგრამ სასჯელს დაგიმატებენ და მე კი არ მინდა ის შენს გარეშე გაიზარდოს.

- შენ რაღაც ბევრი საუბარი გისწავლია. არადა როგორც მახსოვს მარტო და ჩუმად ყოფნას ამჯობინებდი ხოლმე.

- მარტო ყოფნას მე არ ვამჯობინებდი, უბრალოდ არავინ მყავდა და როდესაც არავინ გყავს ჩუმად ყოფნაც გიწევს. თუმცა დროდადრო ყველაფერი იცვლება. ისეთი რაღაცეები ხდება საუბარს კი არა პირდაპირ ყვირილს გასწავლის.

- არიდა, რაიმეს თქმა გინდა ? იქნება არის ისეთი რამ, რაც მე უნდა ვიცოდე. - ის საკითხი იგულისხმა რისთვისაც დაიბარა, იფიქრა იქნებ თავად გადაწყვიტოს მოყოლაო.

- არის. თუმცა საერთოდ არ ხარ ღირსი იცოდე, მაგრამ როგორც ჩცან უფალს არ სურდა შენი საბოლოოდ გაწირვა. . ამას მხოლოდ და მხოლოდ მის გამო ვაკეთებ, უფრო სწორად მათ გამო.

- უფალს ნუ გარევ, რადგან ჩემი ცოდვების მქონე კაცს უფალთან ხელი არ აქვს.

- როგორ მწარედ ცდები ანდრო. არ გაგიგია, მშობელს ყველაზე მეტად ავადმყოფი შვილი უყვარს და ედარდებაო? უფალსაც ყველაზე მეტად უყვარს თავისი ცოდვილი შვილი.

- თუ არ ვეყვარები არ მეწყინება.

- ისეთი აუტანელი ხარ, მართალ მიკვირ ასეთი წყალობა როგორ მოიღო შენზე. - ცხვირაბზუებულმა უთხრა, - თან იმ არაკაცობის შემდეგ რაც გააკეთე.

- რომელ არაკაცობას გულისხმობ დაიკო ?

- საჭირო არაა იმის შეხსენება რომ დიდი არჩევანი მაქვს, მაგრამ იქნებ თავად დაფიქრდე და მიხვდე, ამ ბოლო დროს ყველაზე დიდი რა ჩაგიდენია. იმას არ ვგულისხმო რის გამოც აქ ზიხარ, - ჩუმად და ფრთხილად დაამატა.

- მე ჩამონათავლი შორს წამიყვანს და იქნებ პირდაპირ მითხრა რა გინდა არიდა ! - მკაცრად შენიშნა ანდრომ. - აქ გამოცანებით საუბრისთვის არ დამიბარებიხარ. საქმე მაქვს და ვნახოთ იმის მოსმენის მერე როგორ აჭიკჭიკდები.

- რა საქმე ?

- სჯობს ჯერ შენ მითხრა რა გინდა.

- მე არაფერი მინდა მაგრამ ლიკას კი...

- რა ლიკას... - სიტყვა გაუწყდა ანდროს და უღონოდ მიესვენა სკამზე.- ლიკა რა შუაშია ? - ძლივს მოახერხა ეკიტხა.

- თავშია. არაფერი გახსენდება რაც მასთან მიქარე ?

- მე მასთან ბევრი რამ მივქარე.

- სხვა დანარჩენი არ ვიცი, მაგრამ იმ გოგოს შეცდენისთვის სიამოვნებით დაგიმატებდი სილურჯეებს მაგ სახეზე. - მისკენ გადაიწია და შეჭმუხნული მიმიკით გაცეცხელბულმა მიახალა.

- ლიაკამ გითხრა ? - რიხი დაეკარგა ამირეჯიბის ვაჟს ხმაში.

- არა შენ მომიყევი და აღარ გახსოვს.

- არიდა, ამის შენტან განხილვას არ ვაპირებ.

- განხილვას და დეტალებს არ ვითხოვ, უბრალოდ შეგახსენე რა უნამუსოდაც მოიქეცი. მისი სიყვარულით როგორ ისარგებლე ანდრო ?

- არ მინდა ამაზე საუბარი-მეთქი ! - ხმას აუწია, - გარკვვეით ვთქვი მგონი.

- იცი რას გეტყვი ? ხმას დაუწიე და ნუ იფოფრები სანამ მართლა შემოგცხე. - ისეთი ტონით უთხრა, ღიმილი მოჰგვარა ძმად. - არც მე მსიამოვნებს და მეტი ვაჟკაცობა რომ გამოგეჩინა არც მოგვიწევდა, მაგრამ რადგან აქ ვარ და ვსაუბრობთ ესეიგი საჭიროა.

- საშინლად მიშლი ნერვებს.

- მთელი ცხოვრებაა შენ მიშლი ნერვებს.

- ამ ბოლოს ისეთებს აკეთებ, ჩემი გააბათილე არიდა.

- იცი საინტერესო რა არის ამ ყველაფერში ? - მის სიტყვებს ყური არ ართხოვა და განაგრძო, - ლიკას წამითაც არ დასცდენია საყვედური, პირიით გამართლებს და მადლიერიც კია შენი. შენ წარმოიდგინე და სიბრაზის მიუხედავად მეც.

- მადლიერია ? - გაოცებული სახით იკითხა ანდრომ.

- ხო, ასე მითხრა სასაყვედურო რა მაქვს, როდესაც იმ კაცისგან ვინც მთელი ცხოვრებაა მიყვარს შვილს ველოდებიო. - მკვეთრად და ვერ შეკავებული სიხარულით წარმოთქვა ყველა სიტყვა.

- მთელი ცხოვრება მიყვარ... - როგორც იქნა აღიქვა გონებამ დის სიტყვები და ქვასავით გაშეშდა, - რა თქვი ? - თავლს არ აშორებდა არიდას და ღმერთამ უწყის რისი მოსმენა სურდა მისგან. - არიდა..

- გილოცავ საძაგელო, ორ თვეში მამა გახდები. - ღიმილით სახე გაებადრა არიდას.

ანდრო არ განძრეულა. არც გამომეტყველება შეცვლია. თითქოს კიდე ვერ გაიაზრა დის სიტყვები, ვერ მიხვდა რა ბედნიერება ხდებოდა მის თავს. სულ დაეკარგა ემოცია, ყველა შეგრძნება გაქრა იმ წამს და მხოლოდ ცივ ჟრუანტელსა და დაბუჟებას გრძნობდა. განუსაზღვრელი სიხარულისაგან, სრულიად უგრძნობი გახდა ბიჭი.

- ანდრო, - დაუძახა გადაფითრებულ ძმას და ხელზე მოუჭირა. - ვერ გაიგე რა გითხარი? არ გაგეხარდა ? - ლამის ტირილი დაიწყო ძმის უემოციობის შემყურემ.

- მამა გავხდები... - გაიმეორა ჩუმად. - სიმართლეს მეუბნები ? - ხავსჩაჭიდებულივით დასვა კითხვა.

- ჭეშმარიტად სიმართლეს. ჩემი თავლით ვნახე, როგორ ლამაზია ორსული ლიკა.

- ამის დედაც ... - წამოიყვირა ანდრომ, - მამა გავხდები... შვილი მეყოლება... - ფეხზე წამოჭრა, სიფრიფანა არიდა ხეში აიტაცა, მოეხვია და დაატრიალა. - მამა გავხდები, ღემერთო მადლობა... - ყურადღებას არ აქცევდა გარშემომყოფთა გაოცებას და ხმამაღლა ყვიროდა, რასაც არიდას ბედნიერების სიცილი ერთვოდა თან. მთელი სახე დაუკოცნა დას. მათი სიხარულისთვის ხელის შეშლა ვერავინ გაბედა. ყველას ცალ-ცალკე უხაროდა, მათი მიზეზით. - როგორ მიყვარხარ ! - უკვე ძირს დასმულ და გულში მაგრად ჩახუტებულ დას ჩუმად უჩურჩულა. ეს სიტყვები იმდენი წელი არ მოესმინა არიდას, მოულოდნელობისაგან მუხლები მოეკვეთა და გაფართოებული თავლებით ახედა. - რა იყო, არ გჯერა ? - ბიჭის დიდრონ შავ თავალებს რკალად შემორტყმოდა სიხარულისა და სევდდის გუბე. გაცისკროვნებულმა არიდამ თანხმობის ნისნად თავი დაუქნია და უფრო მიეხუტა.

- კიდევ იტყვი ღმერთს არ ვუყვარვარო ? - დაეხსნა მის მკალვებს, მიუხედავად იმისა რომ საერთოდ არ უნდოდა. მაგრამ სულა ასეც ვერ დარჩებოდა და ადგილს დაუბრუნდა. ანდრომაც მას მიბაძა.

- არასოდეს. წარმოდგენა არ მაქვს რით დავიმსახურე ეს.

- გამოგიტყდები და მეც არ ვიცი. - ღიმილით დაეთანხმა. - ანდრო, - უცებ მზერა ისევ ბრაზიანი გაუხდა, - თუ ბავშვს შენი ნარკოდამოკიდებულების გამო... - აღარ განაგრძო, იცოდა რომ ადნრო ისედაც მიხვდებოდა რირი თქმაც სურდა. ეს კითხვა ამ ამბის გაგების წამიდან აწუხებდა.

- ორი თვე არ მქონდა მიღებული, გადაჩვევას ვცდილობდი. - მყისვე და მორიდებით უპასუხა დის შიშს. - ხომ არაფერი სჭირდებათ ?

- არამგონია. კარგად გამოიყურებოდა. მამა ცოტა კი გაბრაზებულა მაგრამ ყურადღებას ჩუმად მაქცევსო და მალე შემირიგდებაო.

- მესმის მამამისის, არც მე მენდომებოდა ჩემისთანა კაცი ჩემი შვილის გვერდით.

- მაგრამ შენ ხომ ის გიყვარს, მასაც უყვარხარ და მესამე პირი აქ ზედმეტია.

- შენ რა იცი სიყვარულის არიდა ? - ღიმილით ჰკიტხა ძმამ და უმალ შეეცვალა სახე, დამ მზერა რომ მოაცილა და უხერხულად აწრიალდა. - არიდა, რა ხდება ? - მაგიდას იდაყვებით დაეყრდნო, მისკენ გადაიხარა და ეჭვისთავლით აათვალიერა ლოყებაწითლებული. ის ფოტოები ამოუტივტივდა თავში დვალმა რომ აჩვენა და ცივად დაუარა ტანში.

- არაფერი, რა უნდა ხებოდეს. -იუარა გოგონამ.სულაც არ ჟღერდა დამაჯერებლად. შეასძლოა და-ძმას ახლო ურთიერთობა დიდი ხანია აღარ ჰქონდათ, თუმცა ერთამანეთს მშვენივრად იცნობდნენ. - ანდრო ახლა რა იქნება? - მიუბრუნდა თემას, - არ მინდა ის შენს გარეშე გაიზარდოს.

- სამწუხაროდ ეგ უკვე გადაწყვეტილია. - სინანულით უპასუხა, - მოვახერხებ აქედანა ვიზრუნო მათზე.

- მათზე ზრუნვა მეც შემიძლია, მაგრამ მათ არც მე ვჭირდები და არც სხვა... ლიკას საყვარელი ადამიანი უნდა გვერდით, ბავშს კი მამა... ასე რომ კეთილი ინებე ანდრო და რამე გააკეთე.

ხმა არ გაუღია ბიჭს.

- ვიცი, სასამართლო გადაწყვეტილების გასაჩივრებაზე უარი რომ განაცხადე და იქნებ ახლა ღირდეს, ახლა დიდი მოტივი გაქვს და გთხოვ, გააკეთე რამე.

- აქ კაცის მკვლელობისთვის ვზივრა.

- მშვენივრად ვიცი რისთვისაც ზიხარ, ისიც ვიცი რომ იმსახურებ ამ სასჯელს და როდესაც ადვოკატმა მითხრა ხელსაც არ ანძრევს სასჯელის შესამსაუბუქებლად, არც მე მანებებს რაიმე გავაკეთო, არც სამხილების ანულირებას, საპირისპიროს მტკიცებას არ მაცდის და საერთოდ ის მიკვირს რატომ ვარ მისი ადვოკატიო, არ გამიპროტესტებია, მაგრამა ხლა ვაპროტესტებ... შენს გამო კიარა შენი შვილის და ლიკას გამო... მესმის დანაშაულზე იღებ პასუხისმგებლობას, მაგრამ ახლა მათ წინაშეც ხარ პასუხისმგებელი. იმ ახალი სიცოხლის წინასე რომელიც შენ შექმენი.... ისინი არ იმსახურებენ შენს გამო ამ სასჯელს. . არ ვიცი მაშინ რატომ ჩაიქნიე შენს თავისუფლებაზე ასე ხელი, მაგრამ ახლა აღარ გაქვს ამის უფლება. მარტო შენ აღარ ხარ, შვილი გეყოლება და ქალი რომელსაც უყვარხარ. ნუ აიძულებ ლიკას შენს გარეშე ცხოვრებას, ნუ აიძულებ ყოველი ღამე შენს მონატრებასა და ტირილში გაატაროს. ნუ აიძულებ დაიტანჯოს...

- შენ საიდან იცი ამდენი რამ სიყვარულზე ?

მისი ყველა სიტყვა გაიგო, მთელი მისი მონოლოგის პათოსი გაიზიარა და დაეთანხმა კიდეც, მაგრამ პასუხის გაცემის დროს ეჭვიანი ძმის პოზიციამ გადაძალა. აზრი, რომელიც წინა დღიდან აწუხებდა ახლა უფრო და უფრო გახელდა მასში, რაგდან მის წინ ისეთი არიდა იჯდა აქამდე რომ არ ენახა. თითქოს შეცვლილიყო რაღაც მასში. იმ სიხარულისა და ეიფორიის მიუხედავად რაც მის შიგნით ტრიალებდა ამ ცვლილებას მაინც ხედავდა და ღრღნიდა მის გულსა და გონებას.

- არიდა, ხომ არაფერი გაქვს ჩემთვის მოსაყოლი? არის ისეთი რამ რაც უნდა ვიცოდე ? - მისი ტონი კიტხვსას კი არა უკვე ბრძანებას ჰგავდა.

- რას ჩამაცივდი ანდრო ?! - ყელი გაუშრა და ნერწყვი ძლივს გადაყლაპა. - რა უნდა ხდებოდეს.

- საიდან იცნობ დათა არაბულს ? - ბიჭმა არც აცია არც აცხელა და პირდაპირ ჰკითხა.

ელდა ეცა , ხმა ჩაუვარდა და ცივმა ოფლმა დაასხა.

-მიპასუხე !

- რატომ მეკითხები ? - სცადა უსფეთველი მდგომარეობა შეენარჩუნებინა..

- საჭირო რომ არ იყოს ხომ არ გკითხავიდი ? საიდან იცნობ და რა უთიერთობა გაქვს მასთან და საერთოდ იცი ვინ არის ?

- იმ რესტორნის კლიენტია, სადაც მე ვმუშაობ.

- არიდა, - ცივად დაიგრგვინვა ანდრომ, - მთელი ეს დრო თავს ვიკავებ რომ არ ავფეთქდე, არ მინდა შეგაშინო და გაწყენინო, მაგრამ ახლა მგონი მაიძულებ. ახლა მომიწვეს გვედით გადავდო ის მაგარი ამბავი, რაც მითხარი და მივუბრუნედე იმას, რასთვისაც აქ დაგიბარე. - ნელ-ნელა უმატა ცახცახს გოგონამ. - კეთილი ინებე და სიტყვა სიტყვით მომიყევი საიდან იცნობ იმ კაცს.

- ვერ ვხვდები შენ რატომ გაღელვებს ეს საკითხი, ან საიდან გაიგე.

- აქ რომ ვარ იმას არ ნიშნავს არ ვიცი რა ხდება ჩემს ირგვლივ... ჯერ ჩემი გაფრთხილების მიუხედავად კლუბში გარბიხარ, იქ ისეთი ადამიანების ინტერესის სფეროში ხვები ვისაც მთელი ცხოვრებაა გარიდებ, მერე თურმე მაგ კაცს გამოყავხარ იქინდან, მერე კი მასთან ერთად გხედავ რომელიღაც რესტორანში. რა ამბებს ხლართავ ჩემს ზურგს უკან ?

- ანდრო, დათა შენთან რა შუაშია ? ან რა ხლართვაზე მესაუბრები, ვერაფერი გავიგე.

- შენ არ იცი ხო, ეგ კაცი ვინ არის ? - გოგონამ ვერაფერი უპასუხა. - ფუ ამის დედას შე..... ასეც ვიფიქრე, რათქმაუნდა არ იცი. მოვკლავ მაგ ნაბი**** ! შენ როდის გახდი ასეთი უტვინო გოგო ჰა ? ერთადერთი რაც არ მანერვიულებდა შენში ის იყო, რომ არავის იკარებდი, მითუმეტეს იდიოტებს და ვფიქრობდი აქ არ შეგეშლებოდა...

- საერთოდ ვერაფერს ვხვდები. - იმას კი ნამდვილად ხვდებოდა, ეს „ვერაფერი“ ძალიან ცუდს რომ უმზადებდა... ანდროს რეაქცია უდასტურებდა, დილიდან სხეულში შემძვრალი ცუდი მოლოდინის გამართლებას.

- საერთოდ დაივიწყებ მაგ კაცის არსებობას, დანარჩენს მე მოვაგვარებ. იცოდე, შენს გვერდით რომ კიდევ დავინახო არც კი დავფიქრდები ისე მოვკლავ.

- წესიერად ამიხსენი რა ხდება !

- მითხარი რა გითხრა, რით მოგატყუა.

- არაფერი უთქვამს. ან რა უნდა ეთქვა, რა უნდა მოეტყუებია?

- რამე ხომ არ დაგიშავა ?

- გამაგებინე ბოლოს და ბოლოს რა ხდება, ნუ გამაგიჟე !

- შენთან რა უნდა იმ ნაბი****, შენტან რა ესაქმება... - სახე ხელებში ჩარგო და ნერვიულად ამოუშვა ჰაერი.

- ანდრო... - აკანკალებული, ატირებული ხმით ჩუმად დაუძახა . - მითხარი რა...

- დათა არაბული იმ კაცის ნათლულია, უფრო სწორად შვილობილია, ვისი მკვლელობისთვისაც ვზივარ. - ისე უპასუხა თავი არ აუწევია ხელებიდან.

ირგვლივ ყველაფერი დაბნელდა. უკუნმა მოიცვა სამყარო. ყველა ძალა ერთდროულად წაერთვა და უსულო სხეულივით მიენდო სკამს. ანდროს ერთმა ფრაზამ სრულად ცხადყო ყველფერი მისთვის. უმალ დალაგდა მის გონებაში არაბულთან გატარებული ყველა წამი, ნათქვამი ყველა სიტყვა. ყველაფერს მიხვდა და უზარმაზარი სიცარიელე გამეფდა სულში. ხელ-ფეხი წაერთვა თითქოს. შუაზე გაიხლიჩა, ფერები გაქრა, სამყარო იმაზე საძულველი და სასტიკი მოეჩვენა, აქამდე რომ არასოდეს უფიქრია... ახლა მხოლოდ ღრიალს თხოვდა ემოციები... შინაგანად ნაწილებად დაიშალა, მაგრამ გარეგნულად თითქოს არც არაფერი შეცვლილა, ქვასავით გაშეშებული იჯდა. მხოლოდ ლამაზი თვალები ვერ მორეოდა სატანადოდ, ცუნამივით მოხეთქილ ცრემლებს და პატარა რუდ მორაკრაკებდა თეთრ ღაწვებზე. თვალებს იქით, სიღრმეში წარმოუდგენლად დიდმა ტკივილმა, სევდამ, მორიგი ღალატის განცდამ, საბოლოოდ დაკარგულმა ნდობამ და წართმეულმა იმედმა დაიდო ბინა.
ანდრო ხელებიდან თავის ამორგვას ვერ ბედავდა. მის შეხედვას ვერ ბედავდა.

- ანდრო, მამამ რატომ დაგვტოვა ? რა იყო მიზეზი რის გამოც წავიდა ? - ცრემლები შეიმშრალა და ეჭვით ჰკითხა.

ანდრომ წამოწია თავი, შეცბუნებულმა შეხედა სახეგაყინულ დას და ნირწამხდარი მიეყუდა საკამს.

- მან გითხრა ? - მიხვდა რომ არიდამ წლების ნამალ საიდუმლოს მიაგნო.

- არაფერი. კონკრეტულად არაფერი...

- დაივიწყე რაც გითხრა და მოკარების უფლება აღარ მისცე. გპირდები, მეც ყველაფერს გავაკეთებ ამისთვის. - დის ორივე ხელი თავისაში მოიქცია ანდრომ. ძალიან ცივი რომ დაუხვდა ერთად შეუკრა და თავისი ტორები შემოაჭდო გასათბობად.

- უკვე ძალინ გვიანია... მან საწადელს მიაღწია.

- რა საწადელს, დაგიშავა რამე ? შეგეხო ? - ჩუმი ღრიალით იკითხა,

- არა... ესეიგი მე ვარ ის პატარა გოგო, მამის ნაცვლად კარი რომ გაუღო. - სიმწრით გაეღიმა, - სულ ვფიქრობდი, სადღაც მყავდა ნანახი... მიხეილმა მისი მამა მოკლა და მერე ტაძარში გაიქცა. მე შურისძიების იარაღი ვარ . მან მე ყველაფერი მითხრა, მხოლოდ სახელები არ უხსენებია. - ძმას უყურებდა, მაგრამ აშკარად თავს ესაუბრებოდა. ანდრომაც შეამჩნია ეს სასოწარკვეთა მასში.

- არიდა, გთხოვ მითხარი, რომ ის კაცი არ გიყვარს ! - არიდამ პასუხის ნაცვლად ცრემლი დაუგორდა ჩამქრალი თავლებიდან და ეს იმაზე მტკივნეული და ბევრის მთქმელი აღმოჩნდა ანდროსთვის ვიდრე მისი პასუხი იქნებოდა. - ამის დედას შევ*** ფუ ამის, მე რა კაცი ვარ?! მე რა ძმა ვარ ?! ვერ დაგიცავი .. დედას შე*** .

- იცი, ამ ყველაფერს დადებითიც აქვს. ახლა ის მაინც ვიცი მიხეილმა რატომ მიგვატოვა. მიზეზი ჰქონია, ერთ დროს ჩემი სათაყავნებელი მამა მკვლელია... ისიც მკვლელია ... მე მკვლელის შვილიც ვარ ...

- ცუდად ხარ ? - ხელებით შეეხო დას გაფითრებულ სახეზე...

- არა, კარგად ვარ ძალიან კარგად. მიჩვეული ვარ მუდმივად მოტყუებულის, მიტოვებულის პოზიციაში ყოფნას. მიჩვეული ვარ ამ ყველაფერს... რატომ უნდა ვედარდებოდე ვინმეს? რატომ უნდა წუხდენ ჩენზე ? რტომ უნდა აინტერესებდეთ რას ვგრძნობ ? რა ბედნიერების ღირსი კი მე ვარ ? არაუშავს ანდრო კარგად ვარ...


ანდრო უსმენდა და ხმის ამოღებას ვეღარ ბედავდა. ან რაღა ქჰონდა სათქმელი ? არად რა შემართებით დიბარა თავისთან. ისეთი გაბრაზებული იყო ფიქრობდა ერთს კარგად დავტუქსავ, იმ ბიჭთან საქმის დაჭერა როგორ იფიქრაო. ახლა კი ვეღარაფერს ახერხებდა... ვერცეთი სიტყვა ვერ გამუშვა პირიდან, თუნდაც სანუგეშო. მხოლოდ დის ტკივილისა და გასუსაძლის სინდისის ქეჯნას განიცდიდა. თვლიდა, მისი ამ მდგომარეობამდე მიყვანის მიზეზი თავად იყო. სწორედ ის გახდა საბაბი მისი შურისძიების იარაღად ქცევისა და მან ეს ვერ აარიდა თავის პატარა დას. საკუთარი ხელით ჩააგდო მგლის ხახაში. მგლის კბილებიდან მის გამოგლეჯას კი შეძლებდა, თუნდაც სიცოცხლის ფასად დაჯდომოდა, მაგრამ რას მოუხერხებდა იმას, რასაც ახლა გოგონა გრძნობდა? რით დაავიწყებდა იმას, რისი გადატანაც ახლა მას უხდებოდა? ამ ფიქრებში მაგიდის ნაპირებს მთელი ძალით ჩაჭიდებოდა ანდრო, ცოტაც და სიმწრით ჩამოამტვრევდა.
- ლიკაზე ნუ იდარდებ, როგორც შემეძლება მივხედავ. თუ მოვახერხებ ხშირად მოვალ და ამბებსაც მოგიყვები ხოლმე. შენ კი იბრძოლე ანდრო, მათ გამო იბრძოლე აქედან მალე გამოხვიდე . - მაგიდაზე ჩაბღუჯულ განადგურებულ ძმის ხელებს თავისი დაადო, მოეფერა და წამოდგა.

- ცოტახანს კიდევ დარჩი, ჯერ კიდევ გვაქვს სასაუბრო.

- აღარაფრის თქმა არ არის საჭირო, არც დარიგება, არც დატუქსვა, არც გაფრთხილება... საერთოდ არაფერი... აზრი არ აქვს ანდრო.

- კარგი. შენ უბრალოდ კარგად იყავი დანარჩენს მე მივხედავ.

- აღარფერი იქნება კარგად.
***

- დათა არაბულს უნდა შევხვდე. - გაისმა დვალის მობილურში მტკიცე და ცივი ხმა.

- რა ხდება ამირეჯიბი, მტრებს როდის აქეთ იწვევ შეხვედრებზე ?

- შენ ხომ გხვდები !

- ხომ მითხარი მასთან არაფერი მაკავშირებსო ?

- ზურაბ, რასაც გეუბნები ის გააკთე თორემ ისედაც არ მაქვს მოთმინება.

- გავაკეთებ თუ დამიმტკიცებ, რომ ჩვენთვის უსაფრთხო იქნება ეს ყველაფერი.

- შენს ბოსებს გადაეცი რომ არაფრის მტკიცებას არ ვაპირებ. - უხეში ტონით გააფრთხილა ანდრომ, - ეს საქმე თქვენ არ გეხებათ და მოგიწევთ სიტყავზე მენდოთ.

- ხომ იცი, ჩვენ ვერ გამოვჩნდებით.

- დარწმუნებული ვარ გამოჩენის გარეშეც მიაწვდნეთ ხმას, ან უბრალოდ ნომერი გამიგეთ.

- კარგი, მოვახერხებ რამეს.

- რაც შეიძლება სწრაფად ზურაბ !

***

- ბატონო დათა, ქალბატონი ახლახანს გამოვიდა და ტაქსში ჩაჯდა.

- თავლი არ მოაშორო და შემატყობინე სად წავა.

- გასაგებია.

- რაღაც ვერ გცნობ ეს დღეებია. ლამისაა სახლშიც შეუგზვნო დაცვა და თან წამდაუწუმ თხოვ ინფორმაციას. - დაეჭვებულად გახედა გიგაურმა ბიძაშვილს.

- აქამდეც მაგას არ ვაკეთებდი?!

- ასე ისტერიკულად არა.

- საინტერესოა რა საქმე ჰქონდა, ციხეში რატომ მივიდა... მის ვიზიტს კი დვალის ვიზიტი უძღოდა წინ.

- რა საქმე უნდა ჰქონოდა, მისი ძმაა და მოინახულა. იქნებ იმ გოგოზე ჰქონდა სასაუბრო წუხელ რომ შეხვდა.

- ის გოგო ლამისაა იმშობიარებს და ახლა რა უნდა მოეყოლა მასზე. ნამდვილად რაღაცაშია საქმე მაინც და მაინც ახლა რომ მოუნდა მისი მონახულება. - ინტუიცია ნამდვილად არ ღალატობდა არაბულს.

- ეს „ახლა“ რაიმე გამსაკუთრებული დროა ?

- ხო, განსაკუთრებული დროა.

- ასე მგონია რაღაცას არ ამბობ.

- ლაშამ რამდენ ხანში მოვალო? - თემა სასწრაფოდ შეცვალა დათამ.

- ერთი, ორი, სამი... მოვიდა. - თქვა და შემოღებული კარისკენ გაიხედა. - აბა, რა ამბებია ბაკურაძე?

- ისევ შენს კარზე იყო მიკრული და ისევ წარმოგდენა არ გავაქვს ვინ და როგორ მიიტანა. - კონვერტი გაუწოდა დათას.

- კი მაგრამ გამაგებინეთ იქ დაცვა რას აკეთებს ? - კონვერტი ხელიდან გამოგლიჯა.

- არ გეგონოს ბიჭებს ვამართლებ, მაგრამ ზედმეტად პროფესიონალია, არცერთ კამერაში არ ჩანს მისი სახე. შუაღამისას მიიტანეს, ოთხიი საათისთვის. დათა, იცოდი, რომ ქეთი მიხეილის გარდაცვლილი მეგობრის და იყო ?

- ქეთი ვაშაძე ? - დაზუსტებისთვის იკითხა ვანომ.

- არა. არც მიფიქრია მაგ ქალით დავინტერესებულიყავი.

- ასეა. დღეს დილით შეამჩნიეს მონასტრიდან მომავალი და როგორც კი შეამტყობინეს ყველა ინფორმაცია გადავამოწმე. მიხელი და მისი ძმა, გელა ვაშაძე ერთად მუშაობდენ ძალოვან სტრუქტურებში. თხუთმეტი წლის წინ გარდაიცვალა, სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულების დროს. მას შემდეგ მიხელი ზუნავდა ქმარგაშორებულ ქეთიზე.

- მის სანახავად იყო? - იკითხა და პასუხს არც დალოდებია ისე გადახია კონვერტის კუთხე. „ თუ დამნაშავის დასჯა და შურისძიება გსურს, უფლის გზას გამოყევი“ სწრაფად წაიკითხა და უმალ მიხვდა ვინ იყო ამ წერილების ავტორი. - გაიგო !

- ვინ ? რა ?

- მიხეილმა. ყველაფერი იცის, მაგრამ დაიგვიანა. - წერილი გაუწოდა ვანოს წასაკითხად.

- დიდი ალბათობით არიანდაც გაიგებს. - დაამატა ლაშამ.

- თუ უკვე არ იცის. - უპასუხა და სკამით ვიტრაჟიანი კედლისკენ შებრუნდა.

- ყველაფერი მეტად აირია. - დანანებით გააქნია თავი ვანომ. - მეცოდება ის გოგო, რადგან ერთდროულად ბევრი ცუდის გაგება მოუხდება. ახლა ნამდვილად რთული იქნება მისი დამორჩილება დათა.

- მის დასამორჩილებლად მე და კანონი ვარსებობთ. - სამუშაო მაგიდის მარცხენა მხრის უჯრა გამოაღო, იქიდან ქორწინების მოწმობის ასლი გამოიღო, წამოდგა და მათ წინ პატარა მაგიდაზე გაშლილად დადო.მერე კი როგორც ჩვეოდა ვიტრაჟიდან ქალაქს გადახედა.

- ეს რა არის ბიჭო ? როგორ ? რანაირად ? რა გააკეთე ?

- დეტალბეზე საუბარს არ ვაპირებ.

- რა გააკეთე დათა ? - კითხვა გაუმეორა და მიუახლოვდა.

- დავიკანონე.

- ღმერთო ჩემო, რა სიტყვებია... - გაღიზიანებულმა შენიშნა - როგორ დაითანხმე, მოატყუე ?

- არა. პრიქით, თავად სურდა და მეც უარი არ მეთქმოდა.

- ვერაფერი გავიგე საერთოდ... - ბიზაშვილის სიტყვაძუნწობით განაწყენებულმა, გასუსულ ბაკურაძეს გახედა. - მოიცა, შენ რატომ არ გაგიკვირდა ან ჩუმად და კმაყოფილი სახით რატომ ზიხარ ?

- მაგის დახმარების გარეშე ღამის ოთხ საათზე ქორწინების დამკანონებელს ვერ მოვიძევდი გიგაურო. - ლაშას ნაცვლად დათამ უპასუხა.

- საერთოდ რა საჭირო იყო ? მაგის გარეშეც ხომ შეგეძლო...

- ასე მსურდა, როგორც აღმოჩნდა მასაც ... - თვალი ტავლში გაუყარა მამიდაშვილს.

ვანომ როგორც კი მის თვალებს შეხედა ყველა სათქმელი სიტყვა უკან დააბრუნა და ...

- გასაგებია. - ღიმილი ვერ დამალა. - გილოცავ გაბედნიერებას ძმაო.- ბეჭებზე დასცხო ხელი. - ოკეანის შუაგულში მოინდომე ცურვა და წარმატეტბების სურვების მეტი რა მეთქმის?! - გაამამხნევა და ბაკურაძეს მიუბრუნდა. - დღეს მე და შენ ვსვავთ.

- ასე რამ გაგახარა ვანო ? - ჰკითხა დათამ.

- მიზეზი მომეცა.

- რა ?

- ეგ ერთადერთი გადაწყვეტილებაა რაშიც ასი პროცენტით მხარს გიჭერ . ამ ეტაპზე ყველაზე სწორად მიმაჩნია და იმაშიც დარწმუნებული ვარ, ყველ ამის შემდგომ ეტაპებზეც ეგ ნაბიჯი გახდება პასუხისმგებელი.

- შენ და შენი ფილოსოფიური დასკვნები. - მიუგო და კვლავ მინიდან გაიხედა. გულის სიღრმეში მიხვდა, რომ ვანო მართალს ამბობდა.

- ხო მართლა, მიწვევას არ მიიღებ ? - მაგიდაზე დადებული კონვერტისკენ მიანიშნა.

- რისთვის ?

- იქნებ მასაც უნდა მოგილოცოს.

- მაგის დროც დადგება. ოღონდ ჯერ ლოდინი მოუწევს.

- ლაშა ადექი, გავდივართ. ცოტა გავერთოთ, აღვნიშნოთ. - სწრაფად მიიჭრა ბაკურაძესთან და პიჯაკზე მხარში მოქაჩა.

- მარტო ჩვენ ?

- ხო აბა, ახალდაქორწინებულს ცდუნებაში ვერ შევიყვანთ, ცოდვები ისედაც მეყოფა.

- რა ცდუნება კაცო, ერთად წავიდეთ. - წამოდგა და დათას გახედა ლაშამ.

- რომ გეუბნები გამოდი. - თვალი ჩაუკრა ვანომ.- ამან განაწყენებულ ცოლს უნდა სდიოს, ჩვენთვის არ სცალია. - დაცინა ბიძაშვილს და კარისაკენ გაეშურა.

- ლაშა, იქ რა ხდება ? - გასვლამდე მიაძახა არაბულმა.

- რაღაც მნიშვნელოვანს მიაგნო და ჯერ კიდევ დაზუსტების პროცესშია... მალე ჩვენც გვეცოდინება. - ნაწილ-ნაწილ დაუბრუნა სიტყვა. თან კისრიდან სასაცილოდ მოხვეული ვანოს ხელის მოცილებას ცდილობდა.

- მასხარა ! - თავისთვის ჩაილაპარაკა დათამ და გაეღიმა.

***
-
- ჩემო მშვენიერო, დიდხანს აპირებ ჩუმად ყოფნას ? - უკვე მესამე წრეს ურტყამდა ქალაქს სამარშუტო ტაქსი. კიდევ დიდხნას უმზერდა ასე დუმარედ მყოფს, ამის მოთმინება ჰქონდა ლადოს მაგრამ გოგონას სევდიან მზერასა და მძიმე ამოკვნესვას ვეღარ გაუძლო. მიუხვდა რომ ახლა საუბარი სჭირდებოდა, მაგრამ თავდ ვერ ბედავდა ან ვერ გაგეგო როგორ დაეწყო.

- მამშვიდებს შენთან ერთად ჩემს უბედურ ცხოვრების წრეზე სიარული. თუნდაც უსიტყვოდ... ვიცი რომ ჩემი ასეც გესმის. - ცხოვრებისს შესახებ მისეული ხედვა გაახსენა კაცს.

- ვიაროთ. თუმცა შეგისწორებ, შენი ცხოვრება უბედური არ არის.

- დღეს ყველაფრის მიუხედავად სამსახურში დავბრუნდი, ჩემი საქმე პირნათლად შევასრულე, გავიღიმე კიდეც იმდროს, როცა ბოლო ხმაზე ტირილი მინდოდა, ახლა კი სახლში მივდივარ და ასჯერ მეტად მომიწევს უდარდელის როლის მორგება დედამ რომ არ ინერვიულოს... იგივეს გავაკეთებ ხვალაც, ზეგაც... გავაგრძელებ იმ მოვალეობების შესრულებას რაც ამ ცხოვრებამ დამაკისრა... ვერ გამოვხატავ იმას რასაც განვიციდი, ვერავის ვთხოვ დახმარებას რადგან უბრალოდ ვერავინ მიშველის... - ცოტახნით დადუმდა , მძიმედ ამოიოხრა და ამღვრეული ხმით განაგრძო. - ახლა ვბრუნდები სახლში, არადა სამყაროს დასალიეეში გაქცევა მინდა, მაგრამ არ შემიძლია, უფლება არ მაქვს... არ მაქვს უფლება საკუთარ დარდზე, საკუთარ ტკივილებზე ვიფიქრო... ამის შემდეგ კიდე მეტყვი რომ ჩემი ცხოვრება უბედური არ არის ?

- შვილო, - იმართა ლადომ და ავტობუსი გააჩერა. - ჩამოდი, აქვე პარკია დავსხდეთ. თანაც თბილი ამინდია.

- ლადო ბიძია, მგზავრები ? - ახლაღა გაიხედა უკან და სრულიად ცარიელი სკამები რომ დაინახა კითხვის თავლებით კვლავ კაცს შეხედა.

- სამუშაო დღე კარგა ხანია დასრულდა. - ღიმილით უპასუხა ლადომ.

- ღმერთო ჩემო, ვერც კი შევამჩნიე... მთელი ეს დრო ჩემს გამო დადიოდი ?

- სამყაროს დასალიერშიც წამოგყვები ჩემო მშვენიერო... წამოდი. - მხარზე ხელი დაადო და გადადიო ანიშნა.

ბინებით შემოჯარული ჩიხი გაიარეს და პატარა პარკთან მივიდნენ. არიანდამ პირველივე სკამს მიაშურა, მაგრამ ლადომ არ დაანება, საქანელა უკეთესიაო დაიჟინა და იქით წაიყვანა. დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევია, ბოლოს ძალიან დიდი ხნის წინ იჯდა საქანელაზე. ლურჯ ბოძებზე ჯაჭვის თოკებით დაკიდული სტაფილოსფერი სკამი დაუჭირა ლადომ და დაჯდომაში დაეხმარა. მერე კი თავადაც გვერდითა საქანელაზე რის ვაი-ვაგლახით ჩაეკვეხა. ლადოს შემყურეს დანაღვლიანებულ გულზე სიცილმა გადაურა, იმდენად სახალისო სანახავი იყო გულიანად გადაიკისკისა.

- ხედავ ? - როგორც იქნა დაჯდა კაცი, შვებით ამოიქოშინა და არიდას მიუბრუნდა. - გაგეციან. ადამიანს რაც არ უნდა დიდი განსაცდელი ედგას ცხოვრებაში, მაინც გამოჩნდება ხოლმე მომენტი, რაც გაცინებას გახარებას გაიძულებს და ბედნიერება მოაქვს თუნდაც წუთით. ვიდრე ეს მომენტები იქნება ჩვენს ცხოვრებაში ჩვენ არ გვაქვს უფლება დანებების, რადგან ამ წუთიერი ბედნიერებისთვისაც კი ღირს სიცოცხლე. დაფიქრდი ჩემო მშვენიერო, არ გაქვს, ან არ გექნება ასეთი მომენტები ?

- მექნება. ანდროს შვილი რომ დაიბადება. - ღიმილით უპასუხა, ორივე ხელით ჯაჭვს ჩაეჭიდა და თავი მიაყრდნო.

- ანდროს შვილი ეყოლება ?! ვაჰ, ეს რა კარგი ამბავი მითხარი. აქ რომ ძლივს არ ცავკვეხებულიყავი- საქანელას შემოსცხო ხელი - უთუოდ წამოვხტებდი და ფერხულსაც დავუვლიდი სიხარულით. - ეჭვგარეშე იყო, რომ არა მეორედ ძლივს ჩაკვეხების უსიამოვნება, ნამდვილად იცეკვებდა კაცი. - მოსალოცი ამბავია.

- მეც ძალიან გამიხარდა.

- აი ხედავ რამოდენა მიზეზი მოგეცა ბედნიერებისთვის. ასე, ცალსახად უბედური ცხოვრება არ არსებობს არიანდა !

- ხო მაგრამ... ახლა რომ ძალიან მტკივა ? იმაზე მეტადაც კი, ვიდრე მაშინ, მამა რომ წავიდა. ასე მგონია ვერასოდეს ავკრეფ ჩემი სულის იმ ნაწილებს, რაც მიწაზე მთელი ძალით დაენარცხა...

- მე კი მგონია უკვე აკრიფე... შენ თვითონ თქვი გაქცევა მინდა მაგრამ არ გავრბივარ, უფლება არ მაქვსო. ეს უფლების არ ქონა კი არა, შენი სულის სიმტკიცეა. თუ ადამიანს რაიმეს გასაძლებად ძალა აღარ ყოფნის, ის აღარაფერზე და არავისზე აღარ ფიქრობს საკუთარი დარდის, დანებების გრადა. შენ ძლიერი გოგო ხარ ! იმდენად ძლიერი, გასაჭირში მყოფს მაინც სხვაზე ფიქრი რომ შეგიძლია.

- არ ვიცი ლადო ბიძია... აღაფრის იმედი აღარ მაქვს, აღარავის ნდობა აღარ მაქვს... მგონი გულიც აღარ მაქვს, დღეს ამომგლიჯეს ... ისედაც უფერული ცხოვრება დღეს სულ დამიბნელდა...

- გული აღარ გაქვს, მაგრამ მაინც ასე ძალიან გტკივა ? - ფეხების აამოძრავა კაცმა, საქანელა გოგონასკენ მიატრიალა და თბილად გახედა.

- რატომ არ მეკითხები რა მოხდა ?

- თუ გინდა თავად მომიყვები. თუმცა იმას ვხვდები ვინ არის ამ ყოველივეს შემოქმედი. კაცი რომლის გამოც ნდობა ხელახლა ისწავლე, მაგრამ...

- მაგრამ მან ყველაზე მეტად გამიცრუა იმედი... მომატყუა, გამომიყენა და ყველაზე მტკივნეული იცი რა არის ? ამის მიზეზი ჰქონდა.

- ვერცერთი მიზეზი ვერ გაამართლებს ადამიანთან ასეთ მოპყრობას.

- ვერც შურისძიების ხო ? ვერც სიძულვილი ?

- იმ წამს პასუხი ვერ დაუბრუნა კაცმა გააკვირვა მისმა სიტყვებმა და სახეზეც აღებეჭდა ეს .

- - ხო, მას მე ვძულვარ, რადგან მისი მამის მკვლელის ქალიშვილი და ნათლიის მკვლელის და ვარ.

- რას მეუბნები შვილო ? - უცებ წამოიყვირა კაცმა.

- დღეს ორი დიდი საიდუმლო გავიგე- რატომ მიმატოვა მამა და სინამდვილეში რას სურდა ჩემგან დათას. თქვენ რომ იცოდეთ რამოდენა სიძულვის აფრქვევდა მისი თავლები როდესაც მისი ცხოვრების ამ ამბავს მიყვებოდა... თქვენ რომ იცოდეთ რამხელა ზიზღი და მრისხანება იგრძნობოდა მასში... - მთელი დღის ნაკავებ ტირილის სურვილს ვეღარ მოერია არიდა და ჩუმად აქვითინდა.

- მოდი შვილო, მოდი . - სასწრაფოდ წამოდგა კაცი საქანელადან გაჭირვებით რომ ჩაჯდა, არიდაც წამოაყენა და მთელი ძალით მიიხუტა გულზე. - არც კი ვიცი რა უნდა გითხრა,- გულში ჩაკრულს თმებზე მზრუნველად ეფერებოდა, ხან ზურგზე უსვამდა სანუგეშოდ ხელებს.- მაგრამ შემიძლია სულ შენს გვერდით დავდგე და დაგეხმარო.

- ამ ომში შენ ვერ გაგხვევ ლადო ბიძია.

- უკვე გავერიე და შენს მარტო დატოვებას არ ვაპირებ.

- არავითარ შემთხვევაში ! აქამდე კიდევ შეიძლებოდა მიმეღო ეს შემოთავაზება, მაგრამ ახლა აღარ, აწი ჩემს გარდა ვერავინ ვერაფერს შეცვლის.

- როგორ არა... ძალა ერთობაშიაო ხომ გაგიგია. - არ დანებდა კაცი.

- იმ ბინძურ ფულთან და იმ ძალა-უფლებასთან რასაც ის ფლობს, ჩვენი ძალა სპილოსთან ჭიანჭველას შებრძოლებას გავს. არადა როგორ მეგონა ის სხვებს არ გავდა. როგორ მეგონა, რომ მისი ერთადერთი „ღირსება“ ფული არ იყო. ამიტომ არასდროს არ ვამახვილებდი ყურადღებას მის ცხოვრებაზე, მასში არაფერი მიძებნია ადამიანობის გარდა, მჯეროდა მისი ნათქვამის. არ ვიცი რატომ, მაგრამ ყველა მისი სიტყვა მჯეროდა... მე ხომ ასეთი არ ვარ... ასე როგორ შემოვუშვი ჩემს ცხოვრებაში...

- ზოგჯერ ბედისწერა ჩვენს გადაწყვეტილებებზე ძლიერია ...

- ნეტავ რა უნდა ჩემგან ბედისწერას ? ასეთი რა დავუშავე.

- ალბათ არც არაფერი, მაგრამ მაინც აქვს თავისი მიზეზი... მგონია ამ ქვეყნად შემთხვევით არაფერი ხდება.

- ჩემს ცხოვრებაში შენი არსებოდა უზარმაზარი შევებაა ლადო ბიძია. შენთან შემიძლია ვიყო ყველაზე გულრწფელი. არაფერს ეცადო. უბრალოდ დარჩი ისე როგორც ხარ ძალინ გთხოვ.

კაცმა თანხმობის ნიშნად თავი დაუქნია და უკან გაყვა ავტობუსისაკენ მიმავალს. უხმოდ მიიყვანა სახლამდე და ვიდრე ჩავიდოდა შეაჩერა:

- აუცილებლად აგიხდება ის, რისიც მთელი გულით გჯერა. ყველაფერი კარგად იქნება ჩემო მშვენიერო, მთავარია ამის თავად გჯეროდეს. - თავზე მზრუნველად აკოცა და მანამ არ განაგრძო გზა ვიდრე არიდა თვალს არ მიეფარა.

- დედიკო მოვედი. - სახლში შესულმა მხიარული ხმით გასძახა დედას. ქალიც წამსვე გამოეგება შვილს და ჩაეხუტა. თან უსაყვედურა, ცოტა ვინერვიულე რომ დაგაგვიანდაო. არიდამაც დაამშვიდა, დღეს უამრავი კლიენტი იყო და საქმეც ბევრი გვქონდა, თანაც ორ საიმედო ადამიანთან მყავხარ დატოვებული და თავს ვაძლევ უფლებას ცოტა დავაგვიანოვო. ამ საუბარ-საუბარში მისაღებში ლენასა და ელენეს შეუერთდენენ. არიდას ისეთი უდარდელის ნიღაბი მოერგო თითქოს მის გულს არასოდეს, წამითაც კი არ გაჰკარებოდა ნაღველი. ხუმრობაშიც აყვა მოსაუბრეებს, გაიცნა კიდეც. დღის დასასრულს კი საძინებელს მიაშურა. ადგილს, სადაც მოურიდებლად შეეძლო გრძნობებისა და ტკივილის გაშიშვლება. ბალიშს დაემხო და გარიჟრაჟამდის სისხლის ცრემლებით ქვითინებდა. თუმცა არცერთ წვეთ ცრემლს არ მოუტანია მისთვის ტკივილის შემსუბუქების განცდა. პირიქით მის გულსა და გონებაში გაუსაძლისმა ფიქრებმა დაიდო ბინა - მკვლელის ქალიშვილი, მოტყუებული, გამოყენებული, იმედგაცრუებული, უყვარდა კაცი ვისაც სძულდა და ყველაზე მთავარი, ის ამ კაცს საკუთარი სურვილით ჩაუვარდა ხელებში. არ იცოდა როგორი დილა გათენდებოდა. არაფერი იცოდა გარდა იმისა, რომ ის დილა ისევ სულის სიმწარეს უქადდა...

***
- სად არის ? მობილური გამორთული რატომ აქვს ? ... კი მაგრამ რისთვის დაყვებით უკან ? - ღრიალებდა ყურმილში გაცეცხლებული არაბული.

- ბოდიშს გიხდით ბატონო.

- არ მჭირდება შენი ბოდიში. სასწრაფოდ გაარკვიე სად არის, თორემ მერე სჯობს არსად გიპოვო.

- დიახ ბატონო. - ძლივს უპასუხა ოცდახუთ წლამდე გადაფითრებულმა ბიჭმა.

- ხუთ წუთს გაძლევ. მთელი შენობის გადაატრიალებაც რომ დაგჭირდეს პასუხი უნდა გქონდეს.

- რას ღრიალებ ბიჭო ? - კაბინეტში შეუვარდა გიგაური და არანაკლებ უყვირა. - საერთოდ აღარ გადარდებს შენი რეპუტაცია? ლამისაა თავალები დასცვივდეთ თანამშრომლებს.

- ფეხებზე მკ,იდია.

- მე არ დათა. ამ კომპანიის შენებას იმდენი შრომა შევწირეთ ახლა შენს არეულ ცხოვრებას ნუ გადააყოლებ. მესმის რა საზრუნავიც გაქვს, მაგრამ ცოტა დრო საქმესაც დაუთმე.

- ვერსად პოულობენ. მემალება თავისი ჭკუით. არადა მშვენივრად იცოდა, დღეს რომ უნდა მენახა.

- რას აპირებ? სამსახურში მიუხტები და დალაპარაკებას აიძულებ, თუ სახლში ?

- სადაც საჭირო გახდება. ისიც საკმარისია ტვინი რომ გამოირეცხა და არფერი ახსოვს.

- შეიშალე იცი ? რაც კი გიცნობ, ასეთ არაპროგნოზირებადს პირველად გხედავ. საერთოდ აღარ ვიცი შენგან რას უნდა ველოდოთ. უკვე იმდენი შეხვედრა გადავდე ლამისაა პარტნიორები გაიქცნენ.

- სახლში რომ დავიჯენ მერე მივხედავ საქმესაც.

- ახლა წავალ თორემ სურვილი მახრჩობს ძვალ-რბილი გაგიერთიანო. ნერვები დაიწყნარე და ხმა გააკონტროლე მთელს შენობას რომ ასმენინებ შენს ღრიალს.

- შემეშვი.

- ამის დედას შე.... - ტყავის სავარძელს მიკრა ფეხი გაღიზიანებულმა. - სარკეში ჩაიხედე თუ ძმა ხარ. იქნებ დაინახო როგორ შეიცვალე. იქნებ მიხვდე რას მართებ იმ გოგოსთან ერთად საკუთარ თავს და შეწყვიტო...

- გადი ვანო.

- ჯადაბამდის გზა გქონია... ასათიანში რომ დაწვები, ჩემი მონახულების იმედი არ გქონდეს. - ტრადიციულად წაკბინა და ჯახუნით გაიხურა კარი.

- რა ხდება ? - დაცვას არ დააცადა და ზუსტად ხუთ წუთში თავად დაურეკა არაბულმა.

- გავიგეთ ბატონო. მისამართს მოგწერთ. - აშკარად ეტყობოდა ბიჭს მღელვარება ხმაზე.

- თუ გაიგეთ ჩემ დარეკვას რას უცდიდით ?

- დამასწარით ბატონო.

- მეორედ მსგავსი რამ რომ განმეორდეს... - სიტყვა აღარ დაასრულა თუმცა ისედაც ნათელი იყო ქება დიდებას არ მოაყოლებდა.

- გასაგებია ბა...

გაუთიშა, მნქანის გასაღებს და პიჯაკს ხელი დაავლო და სასწრაფოდ დატოვა კაბინეტი.

როგორც კი კარში გავიდა, ყველა თანამშრომელი დაფაცურდა და დაფეთებული სახეებით ზოგი საქეს დაუბრუნდა, ზოგიც კედელს აეკრა შიშით. არაბულმა ერთი მტრულად გადახედა ყველას. თქვეს საქმეებს მიხედეთ, თვის ბოლოს ხარვეზი არ ვნახოვო, მკვახედ გააფრთხილა და ასე გულგადაქანებულები მიატოვა. კაბინეტის კარში გახიდულ გიგაურს გვერდი ისე ჩაუარა არც კი შეუხედავს. მისი წასვლის შემდეგ ვანომ მოუბოდიშა თანამშრომლებს, ხომ იცით ისედაც მძიმე ხასითი აქვს, ახლა კი რთული პერიოდი უდგას და დიდად მადლობელი დაგრჩებით თუ გაუგებთ და ყურადღებას არ მიაქცევთ, მალე ყველაფერი დალაგდებაო. მათაც სხვა რა გზა ჰქონდათ, ან რა ეთქმოდათ. არაბული უმიზეზოდ არც არსდროს არავის ერჩოდა თუ ცივ ტონსა და მკაცრ მითითებებს არ ჩავთვლით.

***

ვანოს თქმისა არ იყოს შეშლილივით მიაქროლებდა ავტომობილს თანაც ნავიგაციას დასჩერებოდა. საღამო ხანი იყო. კლიენტისთვის სახლის დალაგების შემდეგ, განმარტოებისთვის ქალაქისგან ოდნავ მოშორებით ერთი უკაცრიელი , რომ იტყვიან მიყრუებული ადგილი აერჩია არიდას. ცენტრალური მაგისტრალიდან ფეხით ერთი კილომეტრის სავალზე. გაშლილ მინდორზე რამდენიმე ხე და ერთი მიტოვებული შენობა იყო. თავად ერთ-ერთი ხის ძირში იჯდა და სატკივარს უზიარებდა ბუნებას, ხანაც ჩუმი, ხანაც ხამამაღალი ქვითინით. დაყვირების უფლებასაც აძლევდა თავს ირგვლივ ხომ არავინ იყო და ვერ გაიგონებდნენ. ვიდრე არაბული მიაგნებდა, ბევრი ფიქრი და ტირილი მოესწრო. ყველა ძალა დალეოდა. მის, ემოციებისაგან დაცლილ სახეზე მხოლოდ მწარე ტირილის კვალი იყო . შავი ბრიალა თვალების თეთრი გარსი სიწითლეს ჩაენაცვლებინა. დღის სინათლეშერეულ ცაზე შემორჩენილი, სიკაშკაშე დაკარგული ვარსკვლავებს გავდა მისი თვალები. ნიაღვრებად დადენილ ცრემლს კვალი დაეტოვებინა ლოყებიდან გულის ფიცრამდის. ტუჩები ჯერ კიდევ უთრთოდა და დაღლილი ხეს ზურგით მიყრდნობოდა. ლადოს მიერ ნაჩუქარი პანდა ხელში მაგრად ჩაებღუჯა. ღრუბლებიც საავდროდ შეყრილიყვნენ. ბუნებასაც გადასდებოდა მისი მელანქოლია. ირგვლივ მძრწოლვარე სიცივე ტრიალებდა. ნელი ნაბიჯებით მიუახლოვდა ბიჭი და უსიტყვოდ მიუჯდა. მისთვის ნათელი გამხდარიყო ყველაფერი.
- აქაც მომაგენი და მე სულაც აღარ მიკვირს ... - გამქრალი ხმით დაიჩურჩულა არიდამ.

წამით შეხედა სახეზე დათამ, მერე კი უკვე გახდილი პიჯაკი მხრებზე მოახურა.

- გათოვდა. მე კი ქურქი შემომეცალა... - პიჯაკი უკან დაუბრუნა, მაგრამ დათამ ისევ შემაოცვა. - საჭირო აღარ არის თამაში... კარგად ვიცით საძულველ ადამიანებს მზრუნველად არ ექცევიან. - გაიხადა და ძირს მოისროლა.

- აქ რას აკეთებ ? - ჰკითხა და თან თავის მტვერში ამოსვრილ პიჯაკს გახედა.

- გავრბივარ.

- ვისგან ?

- ყველაფრისგან.

- დაგაგვინდა.

- ვიცი, მაგრამ ვცდილობ, მერე რომ არ ვთქვა არაფერი გამიკეთებიათქო.

- ტყუილ მცდელობებს არ აქვს აზრი.

- ცდილობ ბოლომდე დამანახო შენს წინაშე ჩემი უძლურება...

- არა, უბრალოდ უშედეგო მცდელობის საკითხს განვიხილავ.

- აი ასე... აი ასე დაგიჯერე... არა მეგონა- არა. კი მეგონა-კი.

- ადექი წავიდეთ.

- შენთან ერთად არ მოვსულვარ.

- მაგრამ წამოხვალ.

- არასოდეს ! არასოდეს ! - წართმეული ხმით რამდენადაც შეიძლებოდა იმდენად მტკიცედ თქვა. - რაც არ უნდა გააკეთო შენს გვერდით ერთი წამიც არ გავჩერდები... მოვკვდები მაგრამ შენ მიზანს არ მიგაღწევინებ.

- მაგის მჯერა... მაგრამ არ მოკვდები, დედას არ დატოვებ.

- მძულხარ !

- სიყვარულს არც გთხოვ.

- მეზიზღები და შენთან ერთად თავიც მეზიზღება. ასე როგორ შევცდი, ასე როგორ დავბრმავდი ?

- არადა იძახდი, ისე ბრმად არავის შევიყვარებ თავლების გახელის შემდეგ სიბნელეში აღმოვჩნდეო. დაბნელდა არიანდა ? - ამოუცნობი გამომეტყველებით შეხედა გოგოს თვალებში. ეს არც დაცინვა იყო, მაგრამ არც ნუგეშისა ემჩნეოდა. - ჩემთან დიდი ხნის წინ დაბნელდა.

- არ მიყვარხარ... არ მიყვარხარ - გამწარებულმა დაუყვირა.

- არც გთხოვ-მეთქი. - მშვიდად მიუგო ბიჭმა.

- არ მთხოვ ? - სიმწრით ჩაეცინა - შენ თხოვნაზეა რაიმე დამოკიდებული ? ეს რა თვხედობა, ეს რა ამპარტავნება... ესეიგი რახან არ ითხოვ პრობლემაც არაა ხო? აბა რას ითხოვ ჩემგან ბატონო დათა ?

- არაფერს. თხოვნები არ მაქვს.

- ძალინ კარგი. მაშინ უბრალოდ გაქრი ჩემი ცხოვრებიდან.

- რახან თხოვნები არ მაქვს, არ ნიშნავს რომ სადმე წასვლას ვაპირებ, ან შენ წახვალ სადმე. არ გთხოვ, მაგრამ მოვითხოვ... ან უბრალოდ თავად ვიღებ იმას, რაც მსურს.

- ჩემთან ვერა... ჩემგან ვერააა... - ხმა აუკანკალდა.

- შენთვის არც დასაწყისში მიკითხავს და არც ახლა გკითხავ რაიმეს... ნუ მაიძულებ ძალა გამოვიყენო.

- მე რა დავაშავე ?

- ბევრი არაფერი, უბრალოდ არასწორ ოჯახში დაიბადე.

- ესეიგი ჩემი ცოდვა მკვლელის შვილად და დად ყოფნაა ?

- ცოტაა? - შუბლშეკრულმა გახედა ქალს. - ჩემთვის არა.

- შენი არ მეშინია.

- მართლა ? გუდიანი კაცების ასაკიდან როდის გამოხვედი ?

- სუსტი ხარ ! იმდენად სუსტი, რომ შენი ადამიანური გრძნობები შურისძიების სურვილმა დაჯაბნა. ყველაზე ლაჩარი ადამინი ხარ ჩემს თვალში და შენ გგონია ასეთი ადამიანი შემაშინებს ? არა, რაც არ უნდა გააკეთო შენს საწადელს ვერ მიაღწევ.

- ვერავინ ვერ აღუდგება ჩემს სურვილს წინ. - უეცარმა რისხვამ წამოუარა ბიჭს, - იმას მივიღებ რაც მინდა, ეს კარგად დაიმახსოვრე ამირეჯიბის ქალიშვილო !- ფეხზე წამოიჭრა, არიდას მხრებში ჩააფრინდა და ისიც წამოაყენა. შეშინებულმა და ძალაგამოცლიმა გახედა უცებ გამხეცებულ არაბულს, რომლის თითოეული სიტყვა შემზარავ ზიზღს იტევდა. - აქამდეც უნდა მიმხვდარიყავი, ის კაცი არ ვარ დაწყებულს შუა გზაში რომ ტოვებს. ტყუილ ილუზიებს ნუ იქმნი, შენ ჩემი ხარ და იმას გაგიკეთებ რაც მომესურვება. მანამ არ გავჩერდები სანამ შენს ოჯახს მიწასთან გასწორებულს არ ვნახავ. ზუსტად ისე როგორც ჩემს ოჯახს გაუკეთეთ. სისუსტე როცა გამოვიჩინე ისიც ძვირად დამიჯდა.

- მაშინ, ათი წლის წინ მამაშენის მკვლელი რომ არ მოკალი ხო ? - ძლივს მოაბა სიტყვებს თავი. - ნეტავ მოგეკლა, ნეტავ მოგეკლა და ახლა მე ეს ყოველივე არ გამეგო. - სიმწრით წამოიყვირა. ბოლომდე ვერც გაიაზრა რას ამბობდა. - ჰაერში გამომკიდეთ, ასე მგონია ჩემს ირგვლივ აღარფერია რასაც დავეყრდნობი და ყოველწამს ამის გააზრება მიწაზე ისე მწარედ მანარცხებს ადგომა აღარ შემიძლია. იმდენად დავიღალე, სულ არ მანაღვლებს ახლა შენ წინ სრულიად განადგურებული რომ ვჩანვარ...

დათამ ხელი შეუშვა და ერთი ნაბიჯით უკან დაიხია.

- შენც ხომ ეს გინდოდა ? ხომ გინდოდა ყველა ამირეჯიბი მიწასთან გაგესწორებია... ჩემთან ნუღარ შეწუხდები... იმაზე მეტი წამართვი, იმაზე მეტი დამიშავე ვიდრე წარმოგიდგენია...

- ჯერ არ დამისრულებია...

- მე შენი ტკივილის გაგება არ შემიძლია... ვიცი გითხარი ყველას ტკივილის მემისთქო, მაგრამ შენსას ვერ გავუგე... მთელი დღეა ვცდილობ მივხვდე ასე რამ გაგამწარა, რომ ასეთი ბოროტება დაგიტოვა სულში, მაგრამ ვერ ვიგებ... რადგან მე ასე არ დამემართებოდა, მე ასე არაფერი გამაბოროტებდა...

- გაიგებ, როდესაც ყველა იმ ტკივილს გამოგაცდევინებ, რაც მე გამოვიარე... მერე გამიგებ... მერე მეც ისე შეგძულდები ...

- მაპატიე, - ჩუმად დაიჩურჩულა გოგონამ და არაბულსაც სმენა დაეძაბა, არ ელოდა ამ სიტყვას. - მაპატიე შენს წინაშე ჩადენილი ჩემი წილი ცოდვა...

- ის ადამინი იპოვნე ვისაც შენმა ძმამ, მამამაც ახლობელი ადამინი წართვა და ახლა მუხლებში ჩავრდნას აპირებ ტვრთის შესამსუბუქებლად. - შეახსენა მისი სიტყვები ბიჭმა.

- მე პატიების თხოვნა დამცირებად არ მიმაჩნია... ხო მუხლებშიც ჩაგივარდები თუ ეს შენს დარდს შეამსუბუქებს და იმ სიბოროტეს ცოტათი მაინც შეამცირებს, რაც გულში გაქვს. არა იმიტომ, რომ მე გადავრჩე, არამედ იმიტომ, რომ შენ გადარჩე როგორც ადამიანი ... მე თუ რამეს დამიშავე იმაზე მეტს ვიდრე ახლა, ოდესმე ალბათ გადავიტან, მაგრამ შენ ვერ გადაიტან თუ ოდესმე შენში სინდისი გაიღვიძებს.

- ჩემზე ნუ დარდობ... - ცივად მიუგო.გულში კი გაიფიქრა, როგორ შეუძლია ახლა ჩემს ან ვინმეს ადამინობაზე იფიქროსო. იმდენად უკმეხი იყო პასუხი, არიდამ ინსტიქტურად ახედა . მათი თვალები ისევ შეერთდა და არცერთს უცდია მზერის მოშორება. არაბულის თვალები ზედაპირულად ბრაზს, მრისხანებას ანათებდა, მაგრამ არიდას ხომ მის სიღრმეებში შეეძლო შეღწევა, აი იქ კი არ იყო ზემოთ ჩამოთვლილთაგან არცერთი, ყოველშემთხვევაში გოგონას მიმართ. მაგრამ იქ რა იყო, ამის გარკვევა ვერ შეძლო. რაც უფრო დიდხანს უმზერდა მით მეტად იძირებოდა მათში და მით ნაკლებად კითხულობდა მისადმი მტრობას. კიდევ რამდენიმე სხივიც გაკიაფდა ირისებში, მაგრამ ვერ მიხვდა, ვერ წაიკითხა ან ვერ დაიჯერა...

- მეგონა რომ ეგ თვალები არასოდეს მომატყუებდნენ... განა შეიძლება ადამიანის ნდობას ასე უაღალატო ? - გუბეები ჩაუგდა თვალში. - არავითარი მიზეზი არ არსებობს ამის გასასამართლებლად. ხომ შეგეძლო მოსულიყავი და გეთქვა ვინც იყავი. რათქმაუნდა შეგძლო, შენი ძალის მეპატრონეს ვერც მაგ შემთხვევაში გაგიწევდი ალბათ წინააღმდეგობას, ვერსად გავიქცეოდი, ვერსად დავიმალებოდი... რათქმაუნდა შეგეძლო სხვანაირად ყოფილიყო ყველაფერი, შენი შურისძიება სხვაგვარად აღგესრულებია, მაგრამ არა, სწორედ ასე გინდოდა... გინდოდა ასე გამწარებული და განადგურებული გენახე... გინდოდა ჩემი ნებით გამეკეთებია ის, რაც გავაკეთე. მერე ჩემი ოჯახისთვის რომ გეჩვენებინა თუ რა მაგარად შეგიძლია მათთვის სამაგიეროს გადახდა, განადგურება... - ცოტახნით გაჩუმდა, თავი ძირს დახარა და მიწას დააშტერდა... მერე უცებ ამოიკვნესა, გულზე ხელი მიიჭირა და ისევ ბიჭს შეხედა არაბუნებრივად ტკივილიანი სახით, - გინდოდა შენს ბოზად გექციე ? ასე გინდოდა ჩემი ღირსების გათელვა?

- ეგ სიტყვა აღარ გაიმეორო. - ცივად დაუღრინა ბიჭმა.

- გავიმეორებ, რადგან დარწმუნებული ვარ ეს იყო შენი მიზანი.

- შენ ჩემი ცოლი ხარ...

- ეგ მხოლოდ შენ გაძლევს უფლებას როცა გინდა, როგორც გინდა ისე მომექცე... ჩემთვის არაფერს ცვლის...

- ცვლის..

- არ ცვლის... არა ... არა... არა.... - სასოწარკვეთილმა დაუყვირა და მუშტები დაუშინა ერთ ადგილას გაშეშებულ არაბულს. - ეს გინდოდა ? ასე გმწარებული გინდოდა გენახე ? რისთვის ? რატომ? მითხარი მე რა დაგიშავე ? ასეთი რა დავაშავე, არავის არსდროს რომ არ ვადარდებ ? ღმერთო მითხარი რა შეგცოდე ასეთი ? ყველას უგრძნობი რატომ ვგონივარ ? რატომ გონიათ რომ მე არ მტკივა ... - სულ წართმეოდა ხმა სიმწრით მომჩხივანს. ბუნებამ ბოლომდე თანაუგრძნო, საავდროდ შეყრილმა ღრუბლებმა პირი დააღო და ცივი წვიმის წვეთები მის მდუღარე ცრემს შეურია. - რატომ ? მე რა დაგიშავე დათა ? - ბოლოჯერ ამოიკნავლა და ხელებსა და მუხლებში ძალა გამოცლილი ნელ-ნელა დაეშვა წვიმისაგან დასველებულ მიწაზე. გაშლილი ხელებით მიწას დაეყრდნო, თავი ცახარა და იქ განაგრძო გულსაკლავი მოთქმა. მის მხრებზე დაყრილ დალალებს წვიმის წვეთები ფაქიზად ეხებოდა.თითქოს ამ ჟესტით აამებდა მის დარდს. გაყინულ ზურგზე რაღაცის შეხება იგრძნო, ოდნავ შეაბრუნა თავი და არაბულის პიჯაკი შენიშნა. უფრო ამოუჯდა გული - საძულველ ადამინებზე არ ზრუნავენ... არ ძრუნავენ... არ ზრუნავენ ... - ჩურჩულით უმეორებდა თავს.

- ადექი, წავიდეთ. - სადღაც შორიდან ჩაესმა უცხო ხმა. მხრებში გასწორდა და აიხედა კიდევ ხომ არავინ მოვიდაო. მისგან ორი ნაბიჯით შორს არაბული იდგა თავისი დიდიდებულებით, უდრეკად, მაგრამ მისი ნაკვთები აღარ გავდა წინანდელს, არც მზერა. ეს ხმაც მისი იყო, ოღონ მისას არ გავდა. - წავიდეთ. -გაუმეორა.

- შენთან ერთად არ წამოვალდ.

- არიანდა წავიდეთ-მეთქი !

- თავი დამანებე, გამიშვი...

- არა !

- მუხლებში გინდა ჩაგივარდე და ისე გთხოვო ? - არაფერი უპასუხა. - არასოდეს, - დაამატა და ფეხზე წამოდგა. - არასოდეს...

- ძალით წაგიყვან.

- შენ ჩემთვის მკვდარი ხარ და შენც აქედან მხოლოდ მკვდარს თუ წამიყვან.

- სულ სველი ხარ. - ნათქვამის აზრის მეტი თვალსაჩინიოებისთვის ზეცს ახედა, საიდანაც ვიღაც ვედროთი ასხმადა წყალს.

- მომშორდი ! - დაუყვირა, პიჯაკი შემოიხსნა და ესროლა. - წადი და ჩემს ცხოვრებაში აღარსოდეს გამოჩნდე. არ დაგანებებ ჩემთან მიზნის მიღწევას. არ გავხდბი შენი ბო...

- არ დაასრულო, - უღრიალა ცხოველივით და მასთან მიიჭრა, - ეგ სიტყვა არ გაიმეოროთქო ხომ გაგაფრთხილე არა ?!- რომ არა წვიმა, კილომეტრების მოშორებიტაც კი გაიგონებდნენ მის ხმა. - ეგ სიტყვა არასოდეს თქვა.


- ბოდიში, საყვარელი უნდა მეთქვა.- სიცივით აცახცახებული ტუჩებიდან ძლივს ამოუშვა ბგერები. სულ გალურჯებოდა მარწყვისფერი ბაგეები.

- ესეიგი საყვარელი. იცი საყვარელს, როგორ ექცევიან ? - ჯერ ტუჩებზე დახედა მერე თვალებში. - აი ასე... - გაყინულ ბაგეებზე დაეკონა. გაცეცხლებული აფართხალდა ქალი, მაგრამ როგორც ყოველთვის ახლაც შებოჭა. მანამ კოცნიდა ვიდრე მისი ტუჩები არ გაათბო.

- არაკაცი ხარ ! - მიახალა და სახეში მწარედ გაარტყა. - მძულხარ. იცი როგორ ვერ გიტან ?!

- ტყუილები არ გამოგდის არიანდა, - კმაყოფილით შენიშნა ბიჭმა. - საპირისპირო რამდენიც არ უნდა იძახო, ბუდიდან ამოვარდნილი შენი გული ყოველთვის იმას ამტკიცებს, რომ შენ მე გიყვარვარ. არ მითხოვია, მაგრამ გიყვარვარ და სწორედ ეს იყო ჩემი მიზანი. ახლა ჩაჯექი მანქანაში ვიდრე ...

- არა - მეთქი !

დანებდა. სადღაც დარეკა. მერე წვიმიანი ციქს ქვეშ არიდასთან ერთად უსიტყვოდ სველდებოდა ვიდრე ავტომობილი არ მიუხლოვდათ.
- სახლში წაიყვანე. - გააფთილა მძღოლი,

- არ წავყვები ! შენგან არაფერი მჭირდება ! - კვლავ უარზე იდგა გოგონა.

- მომისმინე, - მკლავში მოქაჩა და სახეში მიაშტერდა, - ახლა ან მას წაყვები სახლში, ან ჩემთან წაგიყვან, შენი გაკოჭვაც რომ დამჭირდეს. - ეჭვგარეშე იყო, სიტყვას შეასრულებდა. სხვა გზა აღარ დარცა არიდას. მანქანის კარ გამოაღო და ცაჯდა. - ცოტა სწრაფად იარე, ოღონდ ზომიერად, წვიმიანი გზაა. - გალუმპულ გოგონას რომ შეხედა მძღოლმა მიხვდა, რისთვის თხოვდა სწრაფად სიარულს.

გზაში ალაგებდა აზრებს თუ რა უნდა ეთქვა დედისთვის და თან დათას უხეში კოცნა არ ამოდიოდა ფიქრებიდან.კართან ცოტა შეყოყმანდა, კიდევ ერთხელ ჩამოისვა სახეზე ხელი და გაუბედავად შეაბიჯა სახლში. დადუნა შესასვლელშივე შეეჩეხა, მისი საძინებლიდან გამოდიოდა და ასეთ მდგომარეობაში რომ დაინახა ერთი შეჰყვირა. არიდამ თავისი შეთხზული ამბავი მოუყვა, ფეხით სეირნობა მოვინდომე და გზად დავსველდიო. წაშლილ სახეზე, ჩაწითლებულ თავლებსა და წართმეულ ხამზე კი- დილიდან ყელი მტკიოდა ალბათ ისედაც ვცივდებოდი ამ წვიმა კი დამიმატაო, ჩამოურაკრაკა დედას მიზეზები.
იმ საღამოს დადუნამ, ლენამ და ელენემ თეთრად გამოათენეს. არიდას სხხეულის ტემპერატურა ორმოც გრადუსს გადასცდა და მთელი ღამე ბორგავდა, გაურკვეველ სიტყვებსაც იზახდა და წამოიტირებდა ხოლმე კიდეც. მაღალი ტემპერატურას ბრალიაო, ამშვიდებდა დანარჩენებს ლენა.
ვერა და ვერ მოაკეთეს გოგონა. არც სიცხე უწევდა, არ ჭამდა არ სავმდა, აღარც იღიმოდა, ვეღარც ძალით და ვიანაიდან ავად იყო, მას აწერდა უხასიათობას. ქეთის როგორც კი დაურეკა ავადმყოფობის გამო დასვენებას ვითხოვო, გულგადაქანებული ესტუმრა ქალი, წამლებითა და სურსათ-სანოვაგით. სამსახურის მერე ყოველდღე სტუმრობდა და რომ არ დაადგა მის გამოკეთებას საშველი ექიმთანაც წაიყვანა. ექიმმა, ფიზიკურად ყველაფერი რიგზე აქვს, ჩვეულებრივი ვირუსია ცოტაც მოვითმინოთ და უკეთ გახდება მალეო. რამდენიმე ვიტამინიც დაუმატა რეცეპტში. ერთი კვირა გსტანა მისმა მდგომარეობამ. მაღალი ტემეპერატურა ყოველდღე აღარ ჰქონდა, მაგრამ ფიზიკურად იმდენად სუსტად იყო დამოუკიდებლად ჭამაც არ შეეძლო. ვერ გაეგოთ რას ჭირდა მუდამ ენერგიით სავსე არიდას ასეთი, რომ ვერ მოერია. თითქოს ქეთი ხვდებოდა, მაგრამ კითხვის დასმას ვერ უბედავდა.
ისევ დადუნას დადარდიანებულმა თავლებმა და თეთრად გათენებულმა ღამეებმა აიძულა არიდა გამოჯანმრთლება დაეძალებინა სულისთვის, მას ხომ სული სტკიოდა. გაიღიმა, თავისი ხელით შეჭამა, ფეხზე წამოდგა, ხუმრობებში, საუბარში აყვა და ასე ნელ-ნელა დაუბრუნდა სააქაოს. უკვე მეორე კვირა სრულდებოდა რაც სახლიდან ფეხი არ გაედგა. როგორც კი იგრძნო რომ საკმარისი ენერგია ჰქონდა ლიკას მონახულება გადაწყვიტა. ახლა მხოლოდ ძმისშვილის მოლოდინი ანიჭებდა სხარულს. დიდხანს ისაუბრა ლიკასთან, ანდროს განცდები უკლებლივ გადასცა. იქიდან წამუსლმა კი ძმის მონახულება გადაწყვიტა, რათა მისთისაც მოეყოლა თუ როგორ გრძნობდა თავს მისი ცოლ-შვილი და ექოსკოპიის ფოტოებიც წაეღო. ახლა ეს გაეხადა მისი ყოველდღიურობის ერთადერთ მიზნად.

ტრადიციულად ითვლიდა შემომსველ პატიმრებს. ამჯერად კარის მერვე გაღებაზე გამოჩნდა ანდრო. დის დანახვამ ღიმილად გადაურა მთელს სახეზე. ნაბიჯებს აუჩქარა და ჩახუტებულს თავზე აკოცა.

- რა დაგემართა ? - შეცბუნებულმა ჰკითხა, რაც დაკვირვებით შეათვალიერა.

- რა დამემართა ?

- უფრო გამხდარი ხარ, ფერდაკარგული, თავლებიც ჩაგქრობია. ვიცი რომ სამსახურში არ დადიოდი.

- ა, ხო ... წვიმაში მოვყევი, გავცივდი და მერე ძალიან გამირთულდა. ახლახანს გამოვკეთდი.

- რამდენი ხანი იყავი ცუდად ?

- ასე ორი კვირა.

- ორი კვირა ? - სიმწრით გაეცინა ბიჭს. - ბოლოს ცუდად ხუთი წლის წინ იყავი, ისიც იმიტომ, რომ ვიღაც ნაგავმა ჩემი დასჯა შენით გადაწყვიტა და დაჭრილიც კი ერთ კვირაში წამოხტი ფეხზე. ახლა გინდა დამაჯერო რომ უბრალო გაციებამ ორი კვვირა გასტანა ?

- უბრალომ არა ძალიან გავცივდი.

- გეყოფა ! ახსნას არ გთხოვ, უბრალოდ ჩემს მოტყუებას ნუ ცდილობ. მე ხომ მაინც ვიცი რატომ ხარ ცუდად.

- ანდრო არ მინდა ამზე საუბარი. უკეთესი სასაუბროთი ვარ მოსული, - ექოსკოპიის სურათები დაულაგა წინ, - ნახე, შენი გოგონა აქაც რა ლამაზია.

- გოგოა ? - აღტაცებულმა წამოიძახა ანდრომ. - ღმერთო ჩემო შარი არ მელევა. - სიცილით დაამატა და უფრო ახლოდან გაცისკროვნებულმა დახედა ფოტოებს.

- შარი ?

- გოგოს მამობა შარია აბა რაა. თან მამიდას თუ დაემგვანა...

- მთავარია შენ არ დაგემგვანოს. - გაგულისებულმა ენა გამოუყო, რამაც ანდრო ძალზედ გაამხიარულა.

ბევრი ისაუბრეს სხვადასვა საკითხებზე. ანდრომ დედაც გულდასმით მოიკითხა, ლენაც. ელენეზეც მოუყვა არიდა. ლიკაზე რამდენიმე რჩევა მისცა დას, თუ რა უყვარდა და რა არა. ყოველწუთას უმეორებდა ანდროს, რომ ყველაფერი გაეკეთებია რათა
იქიდან მალე გამოსულიყო და ცოლ-შვილთან ყოფილიყო. ანდროც მხოლოდ ღიმილით შემოიფარგლებოდა. თან სულ ჩრდილოეთ კედელზე დაკიდებულ საათს გაჰყურებდა.

- რა უცნაური რამ არის არა, დრო ? - მოულოდნელად კითხა არიდამ კვლავ საათზე მიშტერებულ ანდროს.

- რა ? - დას მიაჩერდა ბიჭი.

- დრო ანდრო, დრო . ყველაფერს ცვლის. აი მაგალითად, ჩვენი ურთიერთობა როგორ შეცვალა. თუ აქამდე ხუთ წუთსაც არ მითმობდი, ან მაგდებდი, ან თავად გარბოდი ახლა წამებს ითვლი ოღონდ ჩვენი შეხვედრა არ დასრულდეს.

- როდის გაიზარდე ასე ჩემო პატარა ? - თბილად მიმართა დას და ხელზე აკოცა.

- ეგ დრო შენ გამოგეპარა.

- ეგ დრო მაპატიე და ამის შემდეგ აღარ გამომაპარო კარგი ?

- კეთილი ინებე და თავად იზრუნე მაგაზე. - შეუჯუჯღუნა ცოტა.

- მწარე ენა გენეტიკურად მოგვსდევს. - გაეცინა ბიჭს.

- ანდრო, - მიართა და მერე ისევ შეჩერდა.

- ჰო, რისი კიტხავ გინდა ? - მიუხვდა ძმა.

- ის, მის შედეგ ნახე ?

- „ის“ ანუ მამა ? - წარბებაწეულმა ჩაეკითხა, მაგრამ არაფერი რომ არ უპასუხა განაგრძო. - არა. თუმცა ის ვიცი, მან ჩვენზე ყველეფრი იცის. რადენჯერმე დამირეკა.

- ინფორმატორი ყავს ?

- არ გაუჭირდებოდა არიდა.

- ხო, მახსოვს რა დიდი კაციც იყო.

- რაც არ უნდა იყოს ის ჩვენი მამაა.

- შენი მამა იყოს, არავინ გიშლის.

- ახლა ხომ იცი რატომაც წავიდა.

- მე მხოლოდ ის ვიცი, რომ კაცი მოკლა, ის არა-რატომ წავიდა. წესით შენსავით სასჯელს უნდა იხდიდეს. ხო კიდევ, ის იცი, ვიდრე მოკლავდა, ის ადამიანი მის გამო ციხეში რომ იჯდა ? თურმე მოღალატეც ყოფილა. აი რა ვიცი- კაცი რომლის ხატსაც ათ წლამდე ვქმნიდი, თურმე არ ასებობს.

- ყველაფერი ასე მარტივად არ არის. - ახსნა სცადა ანდრომ.

- მაშინ მომიყევი როგორც არის.

- დეტალები არ ვიცი, მგარამ...

- ესეიგი არაფერი იცი... სხვაგვარად რომ ყოფილიყო ახლა მე და შენ ამ მდგომარეობაში არ ვიქნებოდით. ახლა კიდევ ერთ კითხვაზე მიპსუხე.

- გააჩნია რას მკითხავ.- უჩვეულოდ დაიძაბა ანდრო.

- რა კავშირი აქვს მიხეილისა და შენს დანაშაულს ერთმანეთთან, გარდა იმისა, რომ ორივე მსხვერპლი მიხეილს იცნობდა და ერთმანეთის ნათესავები იყვნენ.

- ეს არ არის ის თემა, რასაც შენთან განვიხილავ არიდა. შენ არ გეხება.

- მე არ მეხება ? მე არ მეხება ანდრო ?

- ხო არიდა, ეს თემა შენ არ გეხება. უკეთესობისკენ არაფერს ცვლის... შენ ერთადერთი რამ გევალება, იმ კაცს ახლოს არ გაეკარო. ის რომ არ გაგეკაროს მაგ საკითხს აქედან მივხედავ. მხოლოდ სახლი და სამსახური, სხვაგან არსად წახვიდე ასე უფრო გამიადვილდება.

- როდემდე ? რამდეხანს შეძლებ მის შეჩერებას ? ან როგორ აპირებ ? თავად მითხარი რომ სახიფათო მტერია, რომ ბევრი რამ შეუძლია.

- მოვახერხებ რამეს.

- დღეს თუ გულახდილობის დღე გვაქვს ბარემ ისიც მითხრი, იმ კლუბში რა ადამინები გავანაწყენე.

- ისინი არ შეგეხებიან.

- ესეიგი დიდი კავშირი გაქვს მათ სამყაროსთან.

- არ გინდა რა ბევრი ფიქრი არიდა, როგორც გითხარი ისე მოიქეცი.

- ანდრო მე შენ სულელი ხომ არ გგონივარ ? რახან არ ვამბობ იმას არ ნიშნავს, რაიმე არ ვიცი. ამ წლების მანილზე კარგად ვისწავლე ჩუმად ყოფნა. რახან ტყუილის თქმა არ გამომდის სიჩუმე საუკეთესო გამოსავალია. მშვენივრად ვხვდები რა ჭაობშიც შევგი ფეხი, მაგრამ იმას ვერ ვხვდები რატომ გადამეკიდნენ, რა არის ამის მიზეზი. თუმცა ვიცი შენ აუცილებლაგ გეცოდინება.

- ახლა რატომ გადაწყვიტე ალაპარაკება ?

- მივხვდი რომ ჩუმად ყოფნით ვერაფერი მოვიგე. მივხვდი რომ საკუთარ თავში გამოკეტვით, რარაცეების არ მიღებით, ფაქტების სათანადოდ არ შეფასებით ყველაზე დიდი შეცდომას ვუშვებ. ამ ორ კვირიანმა ავადმყოფობამ ბევრ რამეზე დამაფიქრა ანდრო. ყველა ინფორმაცია რაც ამ ხნის მანძილზე გონებაში ღრმად დავმარხე სააშკარაოზე გამოიყვანა და თავისთავად დაალაგა. მივხვდი, რაც არუნდა ეცადო, ცხოვრებაში იმედგაცრუებას ვერ აცდები. ერათერთი რაც გრჩება ამის საწინააღმდეგოდ არის- არავის იმედი არ უნდა გქონდეს და მეც აღარ მაქვს. არ ვითხოვ შენგან დახმარებას, არ ვითხოვ დაცვას, საერთოდ არაფერს ვითხოვს გარდა იმისა რომ საკუთარ თავს და ახლა ოჯახს მიხედო. დამიჯერე ეს იმაზე დიდი დახმარება იქნება ჩემთვის ვიდრე წარმოიდგენ.

- აბა რას მთხოვს ვიჯდე და შორიდან გიყურო ?

- ხო მაგას გთხოვ. ზუსტად ეგ უნდა გააკეთო, თუ გინდა რომ აქედან ცოცხალმა გამოაღწიო. ეს მეორე წარბი როდის გაიხეთქე ანდრო ? - ჭრილობაზე მტკივნეულად დააჭირა ხელი და ბიჭიც შეიშმუშნა. ამით მიანიშნა, რასაც გულისხმობდა, ეს გახეთქილი მეორე წარბიც ადასტურებდა. - მშვენივრად ვხვდები ეს საიდანაც გაქვს. ამიტომ არაფერი გააკეთო, არ მაიძულო აქედან შენი გვამი გავიტანო. მე მკვდარი ძმა არ მჭირდება. - ხმა აუკანკალდა და ცრემლიც დაუგორდა ლოყაზე.

- არაფერი არ დამემართება, გპირდები.

- დაგემართება თუ არ გაჩერდები. აქ ვერ შეძლებ თავის დაცვას, არც ფული და არც ძალაუფლება არ გაქვს საამისოდ.

- შევძლებ.

- ანდრო, არასოდეს გაპატიებ შენი თავიც რომ წამართვა. - ხელის მტევნები ამოუტრიალა ერთად შეატყუპა და შიგ თავი ჩარგო. - ცოცხალი მჭირდები. მჭირდება ვიცოდე რომ სუნთქავ.

- რა სულელი გოგო ხარ. - თავის ხელებზე დამხობილ დას თავი დაადო, ჯერ ღრმად შეისუნთა მისი სურნელი მერე კი საფეთქელთან აკოცა.



***

- დიდი ხანია რაც შევიდა ?

- დიახ ბატონო, წესით უნდა გამოვიდეს უკვე.

- როგორ გამოიყურებოდა ? -თოთქოს სასხვათაშორის ტონით იკითხა.

- ცოტა გამხდარი და ფერდაკარგული მეჩვენა ბატონო.

- ზედმეტ თვალიერებასაც ნუ დაუწყებ.

- რას ბრზანებთ, უბრალოდ ცუდად რომ გამოიყურებოდა ამიტომ ...

- გასაგებია. რომ გამოვა შემატყობინ სად წავა.

- დიახ.
მობილური გათიშა და სამუშაო მაგიდას ჩამოეყრდნო. ოთახში სრული მდუმარება იდგა. სიმყუდროვეს მისი ღრმა სუნთქვის ხამ და ვიტრაჟზე ანცად მოწკაპუნე წვიმის წვეთის ხამური არღვევდა. ” იმ ხნის მანძილზე ვიდრე არიდა ცუდა იყო, შორიდან მაგრამ დეტალურად იღებდა ინფორმაციას. სახლში შესვლაც რომ გახდეს საჭირო ეგეც გააკეთეთ ოღონდ უნდა ვიცოდე რა სჭირსო, მკაცრად გააფრთხილა დაცვა და ისინიც რა გზებით აღარ ცდილობდნენ ინფორმაციის მოძიებას. განსაკუთრებით მაშინ მიხვდა არიდა ძალინ ცუდად რომ იყო, დადუნა ლენამ და ელენემ რომ წაიყვანა გეგმიურ გამოკვლევაზე და ის არ წაყვა. როგორც კი ეს შეატყობინეს სასწრაფოდ გაჩნდა მის ბინასთან, კიბეები აირბინა და დასაკაკუნებლად წაღებული ხელი უკანვე დასწია. ვერც თბილად გაუბამდა საუბარს, ვერ აუხსნიდა იქ რატომ იყო და არც უხეშობა სურდა. ვაითუ ჩემმა მოპყრობამ უფრო ცუდად გახადოსო, ჩუმად ეჩურჩულებოდა ქვეცნობიერი. უკან მაინც ვერ გაბრუნდა, ფრთხილად ჩამოსწია სახელური. ბედად კარი ღია დახვდა და ჯახირის გარეშე გაიღო. სახლში ჩამი-ჩუმი არ ისმოდა. მშვიდი მოძრაობით შეაბიჯა, თუმცა არა ჩუმით. ჩვეულად დინჯად ჩაუყვა ჰოლს და ოდნავ შეღებულ კარში მძინარე არიდა დალანდა. აი აქ კი ჩუმი გახდა ნაბიჯები, ფრთხილად შეაღო კარი, ერთხნს იქიდან უყურა, მერე საწოლს მიუახლოვდა. სიცხისაგან სახე აწითლებოდა გოგოს. საბანი კისრამდის აეწია და რკალივით მოხვეულიყო. უსიამოდ გაკენწლა ნერვიულობამ გულში. საწოლის გვერდით მდგარ ტუმბოს გახედა, ზედ ნახევრად დაცლილი წყლის ჭიქა და წამლის ფირფიტა იდო. მიხვდა რომ ტემპერატურის დამწევი დალეული ჰქონდა. ხუთი წუთი უყურა ასე მძინარს. რამდენჯერმე გვერდი იცვალა გოგონამ, საბანს ხელი აჰკრა და მხრები მოიშიშვლა. უფრო ახოს მივიდა და ზემოდან დააკვირდა. ასეთიც კი საორად ლამაზი იყო, ნაავადმყოფარი სახეც მომნუსხველად იზიდავდა ბიჭს, სიცხისაგან სისხლისფრად ქცეულიყო მისი ტუჩები, პირი ოდნავ გაეღო და ღრმად სუნთქავდა. მკედი უთრთოდა, გული მეტად უცემდა. მარჯვენა ლავიწზე ხალების სამუთხედას დააცქერდა. ყოველ ჯერზე აღტაცებაში რომ მოჰქავდა ისე უხდებოდა გოგოს მხრებს. – რატომ შენ ? მაინცდამაინც შენ ?! ნეტავ შენ არა... მაგრამ შენ რომ არა, იქნებ ვერც შეგხვდებოდი ? იქნებ უნდა ყოფილიყავი ?! - ისევ არაცნობიერი ხმა, რომელსაც ვერ გადაეწყვიტა რა სჯობდა, მაგრამ იცოდა რომ ის, ის იყო, ვიც უნდა ყოდილიყო და ის იყო, ვინც არ უნდა ყოფილიყო. რთულია, გაურკვეველია... ოდნავ გადაიხარა, ხელის ზურგით ლოყაზე მიეფერა და საბანით დაუფარა მხრები. მანამ იცადა სანამ ტემპერატურამ არ დაუწია. ხელით მოუსინჯა შუბლი. რომ მიხვდა წამალს ემოქმედა, ოდნავ შეანჯღია რათა გაეღვიძა და ოფლიანი ტანსაცმელი გამოეცვალა. ვიდრე ბოლომდე გამოფხიზლდებოდა იქაურობას გაეცალა. გამოღვიძებულ არიდას კი ეს ყოველივე სიზმარი ეგონა და დიდხანს სჯიდა საკუთარ თავს ზმანებად ქცეული არაბულის გამო.”
- გცალია ? - კარში ჯერ თავი შემოყო ბაკურაძემ, მერე კი მთელი ტანით შემოალაჯა.

ტანად იყო ბაკურაძე, მამაკაცური სიარულის მანერით. რათქმაუნდა, მას ხომ სამხედრო წრთვან ჰონდა გავლილი. სხვათაშორის გიგაური, არაბული და ბაკურაძე ერთად გადიოდა ამ წვრთნას უკრაინის სამხედრო აკადემიაში. ერთი წლის განმავლობაში მოხალისედ ჩაირიცხა დათა და ვანო, ვაჟამ ადვილად მოაგვარა ეს საკითხი. ეს იმ წელს მოხდა ვეფხვია რომ დაკარგეს. დათას ყურადღების გადატანა სჭირდებოდა და სამხედრო რეჟიმი ნამდვილად არ იყო ცუდი არჩევანი. სწორედ აქ გაიცვნეს ლაშა და მას შემდეგ არც გაუწყვეტიათ ურთიერთობა. როდესაც ბაკურაძემ ვარჯიშისას ტრავმა მიიღო, თანაც საკმაოდ სერიოზული, გიგაური შეუჩნდა შეეშვი მაგ საქმეს, ნუ წახვალ ავღანეთში და ჩემთან წამოდი, შენი დახარება მჭირდებაო. ექვსი თვე გადიოდა რეაბილიტაციის კურს ლაშა და ყოველდღე იტანდა გიგაურის შემოტევებს. როდესაც მისი ჯგუფი მის გარეშე გაემგზავრა სამხედრო მისსიით ავღანეთში და მომდევნო გაწვევამდე ერთი წელი უნდა ეცადა, ისედაც გაორებულმა საბოლოოდ გადაწყვიტა გიგაურ-არაბულის შემოთავაზებას დათანხმებულიყო. ბილეთი აიღო და სამშობლოში ჩამოსვლის წამიდან კომპანიის დაცვის უფროსად დაინიშნა. ორივეზე ასაკითა და მსახურებით უფროს ბაკურაძეს, ამ თანამდებობისთვის გამოცდილება საკმარისზე დიდი ჰქონდა და წარმატებითაც უძღვებოდა ამ დრომდე.

- რას მეკითები.- შეუღრინა დათამ.

- რავიცი, ხან რა ხასიათზრ ხარ და ხანაც რაზე.

- ნერვებს ნუ მიშლი.

- ბიჭებს ესუბრე? მე ველაპარაკე ცოტა ხნის წინ.

- კი. ვიცი სადაც არის.

- შენი აზრით მიხვდება მის ძმას ვინც ალამაზებს ?

- რათქმაუნდა.

- შენთან შეხვედრას ითხოვს.

- ამ ბოლოს ყველა ამირეჯიბს ჩემი ნახვის სურვილი უჩნდება. მათთან სასაუბრო ჯერ-ჯერობით არაფერი მაქვს. როდესაც მექნება თავად მივაკითხავ.

- იქნება გენახა, არ გაინტერესებს რას გეტყვიან ? - ჩაეციან ბაკურაძეს. რათმაუნდა თავადა იცოდა რისთვისაც იბარებდა.

- შენც ხომ იცი. თუმცა ჯერ მუხლებში არ ჩამივარდებიან.

- ანდრო ნამდვილად გაუტეხელი აღმოჩნდა, მაგრამ მიხეილზე არ ვარ დარწმუნებული. ღვთის მსახურია, ბოლო-ბოლო მამაა .

- ღვთის მსახურს ჩემს მუხლებთან არაფერი ესაქმება. აი, მამას კი სიამოვნებით ვიხილავ.

- ვფიქრობ მალე მოგიწევს მისი ნახვა. რაღაც დეტალები ამოტივტივდა წარსულიდან. იმ დროიდან კი ერტადერთი ცოცხალი მოწმე ეგ კაცია. - მოახსენა ბაკურაძემ და დათას ლეპტოპი აიღო. - ყვეალფერი ემაილზე გადმოგიგზავნე.

- რა გაარკვიე ?

- არჩილის ინფორმაციაც დავიხმარე და მერაბ კვარაცხელიას ამბებს გადავხედე. იმ კაცის მოძებნა გადავწყვიტე ვისი დახმარებითაც ცდილობდა ვაჟა მისი შვილის პოვნას, მაგრამ ის კაცი საქართველოში არ დამხვდა. ვაჟას გარდაცვალების შემდეგ გაემგზავრა, მაგრა არავინ იცის სად. ოჯახმა სასწრაფოდ გამომისტუმრა და ეს ამბავი ცუდად მენიშნა დათა. მის შვილს არ მოვეშვი თუმცა არაფერი იცოდა, მხოლოდ ის მითხრა, მამამ ფული დაგვიტოვა და სადღაც გაემგზავრა, თან დაიბარა ვიდრე თავად არ გამოვჩნდები არ მომძებნოთო. სკოლის მოსწავლეა, ამიტომ ვეღარ მივაწექი ისედაც დამფრთხალი მიყურებდა.

- რაში დასჭირდა იმ კაცს გაქცევა ? - ერთდროულად საკუთარ თავსაც ჰკითხა და ლაშასაც.

- არვიცი, ჯერ-ჯერობით. თუმცა მეტად საეჭვოს მივაგენეი- მერაბ კვარაცხელიას საფლავი არ აქვს. კიდევ არ მივაქცევდი ყურადღებას შუა ომში რომ დაღუპულიყო მაგრამ ის სამშვიდობოს გადმოყვანილი გარდაიცვალა და უსათუოდ უნდა ჰქონდეს საფლავი. გარდაცვლილად არის გატარებული, დრო, ადგილი მიზეზი ყველაფერია მითითებული თუმცა კაცს საფლავი არ აქვს. ყველა სავარაუდო სასაფალო გადავამოწმე, ჩანაწერებიც, რამდენიმე, სოფლის მკვიდრთანაც მივაგზავნე ხალხი, სასაფლაოებიც ფეხდაფეხ მოვატარე მაგრამ არსად არ არის.

- თუ საფლავი არ არსებობს ესეიგი არც მომკვდარა. ამის დედას შევ... , ეს რა ჯანდაბაა? ვაჟას რაში აინტერესებდა ეს ამბები მერე. მასთან რა კავშირი უნდა ჰქონოდა... - ფეხზე წამოდგა და მაგიდას დაეყრდნო ხელებით. - რა სიტყვაძუნწი იყო ეს კაცი. ცოცხალი თავით არ გაგრევდა პირად საქმეებში.

- მე კი მოვძებნი იმ უგზო-უკვლოდ გადაკარგულ კაცს, მაგრამ იქნებ მანამდე მიხეილი გენახა. რატომღაც მგონია, რომ მაგასაც ეცოდინება ბევრი რამ. დათა, მამაშენის მკვლელობის შემდეგ ეგ ტყუილად არ წავიდოდა ტაძარში. გასაგებია დანაშაული მიჩქმალეს, მაქსიმუმ სამსახური დაეტოვებინა, მაგრამ ოჯახის დატოვება და ტაძარში წასვლა ... არ ვიცი, არ ვიცი ...

- რახან არ მომკვდარა, მაგრამ მკვდრად გააფორმეს გამოდის ახალი სახელით და გვარით უნდა გაეცოცხლებიათ. - თავის ფიქრებს ხმმაღლა აცხადებდა არაბული, თითქოს ლაშას ნათქვამი არ გაეგონოს. - ლაშა, - უცებ მისკენ შებრუნდა, - გურამ გაგუაზე არის რამე ?

- ჯერ-ჯერობით არაფერი. მოიცა, შენ გგონია ?

- არ ვიცი რა მგონია, არ ვიცი... ყველაფერი ზედმეტად აირია, მეც მიჭირს უკვე ფიქრი. აქეთ ეს, იქით ის გოგო, - გოგოს ხსენებაზე ჩუმად გაეღიმა ლაშას, - ფაქტი ერთია- ორი მკვლელი მყავს, იმასა არაფერი ცვლის რომ სახლეტს მათ გამოკრეს ხელი. ეს გაგუაც რა გაურკვეველი გახდა...

- საუკეთესო პროგრამით მუშაობს ჩვენი კაცი, ანალოგი ალბათ რამდენიმე თუ ექნება მაგრამ რამდენიმე ბაზაში ვერ შევაღწიეთ. ხუთშრიანი თავდაცვის სისტემა იცავს. ლამის სახლმწიფო საიდუმლოებას უტოლდება. მოკლედ ან პერსონა ნონგრადაა, ან კიდევ მთავრობისთვის საჭირო კაცია.

- იქნებ არის კიდეც. ხომ არ გავიწყდება ნარკო სამყაროს რომ ვუვლით წრეს ?

- ვითომ ესკობარის მსგავსი ყავს სათავეში ?

- ესკობარი გაშიფრეს, აქ კი ისიც არ ვიცით, ვინ დგას ამ მაფიის უკან. არ მინდა ვინმე ზედმეტად ჩავრიო, ამ სამყაროში ვერავის ვერ ვენდობი, როდესაც ნარკო-მაფიას ეხება საქმე.

- წარმოგიდგენია, რა ამბები ტრიალებს ამ პატარა საქართველოში ?!

- პატარა და ადვილად მოცვადია. კარგი მასალაა სამუშაოდ.

- მოკლედ უკვე ვიცი ძაღლის თავი სად უნდა ვეძებო. მანამ კი, - ცოტახანს შეყოვნდა ბაკურაძე, - აქამდე არასოდეს მითქვამს, მაგრამ ახლა უნდა გითხრა, ვიდრე ყველაფერი გაირკვევა შენი შუისძიება გადადე.

- მაქსიმუმ ის გარემოებები გავარკვიო, რასაც ჩემთვის მნიშვნელოვანი ორი ადამინი შეეწირა და საკადრისად დავსაჯო ყველა, ვინც ამ საქმეში იყო გარეული. თუმცა ეს იმ ადამინების სახელებს ვერ შეცვლის, ვინაც მათ დამიზნებით გულში ესროლა.

- ცოტახანს დაანებე იმ გოგოს. - ჯიუტად გაუმეორა ლაშამ.

- იმ გოგომ თავად მოაწერა ხელი... შენ კიდევ, ბევრ დროს ნუ ატარებ ვანოსთან აშკარად დაგეტყო მისი გავლენა.

- ეს ბრძანებააა ? - ფეხზე წამოდგა ლაშა და სიცილით ჩაეკიტხა.

- რჩევა.

- კარგი, წავედი საქმე მაქვს.

- ზედმეტად დიდხანს იწელება ეს ძიება.

- არ არის ადვილი დათა, მტვერში ჩაკარგულ, გახუნებულ წარსულში ვიქექებით. და ამ სიძველის მიუხედავად ზედმეტად მაღალი დაცვით არის აღჭურვილი ყველაფერი.

- ვიცი რომ ყველაფერს აკეთებ, უბრალოდ მოთმინება აღარ მყოფნის.

- არადა ვატყობ იმ გოგოსთან დაგჭირდება. - კარში გასვლამდე დაცინვით მიაძახა. არა, ნამდვილა გიგაურის გავლენა იყო.

***

- ბევრად კარგად გამოიყურები ჩემო გოგო. - მის კაბინეტში შესაულ არიდას მიეგება ქეთი და მოეხვია. - და როგორ მიხარი არომ იცოდე.

- გაძლიერებულ კვებაზე ვყავარ დადუნას. - სევდიანად გაუღიმა ქალს.

- იქნებ ცოტა კიდევ დაგესვენა. კიდევ შემიძლია ერთო კვირა მოგცე.

- არა, პირიქით, ახლა აქტიურად ყოფნა მჭირდება. ეს უფრო დამეხმარება ყურადღების გადატანაში და უკეთ გახდომაში.

- ნახე, მას სემდეგ გამოჩნდა ? - ფრთხილად ჩაეკიტხა ქალი.

- არა. - ერთი სიტყვით მოუჭრა და ქეთიც დანებდა მიხვდა რომ ამ თემაზე საუბარი მეტად ცუდ ხასიათზე დააყენებდა. თან იმასაც ეჭვობდა, რომ არიდამ სიმართლეც იცოდა . თავად ვერ ბედავდა რაიმეს კითხვას, ან როგორ კითხავდა ? გოგონა კი არაფრის თქმას არ ჩქარობდა. რა იცოდა, რომ არიდა ამ საქციელით მის ამ საქმეში გარევას თავს არიდებდა, მისივე მშვიდად ყოფნის გამო.

- კარგი რახან მუშაობა და ყურდღების გადატანა გინდა შენტან ერთი შემოთავაზება მაქვს, - სცადა მხიარულად წარემართა საუბარი, - უფრო სწორად გვაქვს. როგორც ზურამ მითხრა, ამაზე მწირი საუბარი ჰქონია შენთან. მოკლედ მე ქსელის მთავარ მენეჯერად გადავდივარ, ასე მოისურვა ბატონმა ვახომ, მეც დიდი წინააღმდეგობა არ გამოწევია. დაქორწინების შემდეგ თუ დამნიშნავს მერე ნეპოტიზმში დაგვდებენ ბრალს. - ისეთი ტონით თქვა ორივეს გაეცინა.

- ესეიგი უკვე გითხრეს ?

- ვათქმევინე. შემთხვევით შევუსწარი საუბრის დროს. მოკლედ, ვიდრე აქედან წავალ მინდა მანამ ყველა დეტალში გაგარკვიო, მერე კი ჩემი საქმე განაგრძო.

- ქეთი ეს არასწორია. აქ ბევრი თანამშრომელი ვინც ამას შეძლებს.

- ამ რესტორანს ჰყავს მფლოებელები არიდა, მათ კი ამ თანამდებობაზე შენი კანდიდატურა სურთ და მეც ვეთანხმები. მეხუთე წელი დაიწო ამისთვის გამზადებ.

- ღმერთო ჩემო, სამზარეულოდან მენეჯერის სკამზე ახტომა მეტისმეტია...

- მაგ სამზარეულოშიც ძირითადად იმ მიზნით გაგიშვი, ყველა წვრილმანი ზედმიწევნით რომ გცოდნოდა. საუკეთესო მართველი მაშინ ხარ, როდესაც შენი სამსახურის ყველა შემადგენელი კომპონენტის სპეციფიკას ფლობ. ამ შენობაში არ არსებობს საქმე, რასაც შენ ვერ გააკეთებ, ან ვერ მოაგავრებ.

- ზურასთან მეტი კონტაქტი მომიწევს, მე კი ეს არ მინდა.

- ეს უკანასკნელია რაზეც უნდა დარდობდე. ის ზედმეტად არც კი შემოგხედავს და ნუ იგონებ ახლა მიზეზებს, მაინც არ დაგავიფიქრებ. ჩათვალე შენი თანხმობა ჩემთვის მოძღვნილი წინასაქორწილო საჩუქარია.

- ეს ახლა პირდაპირ ძალადობაა.

- თუნდაც.

- ქეთი მეშინია. რომ ვერ შევძლო ?

- მერე მე ქვეყნიდან კიარ მივდივარ. - თითქოს იწყინა ქალმა, - ყველაფერში დაგეხმარები. აი ნახავ რა მალე ისწავლი ყველაფერს.

- რატომ არ მეშვები ?

- მინდა, ფეხზე მყარად დადგომაში დაგეხმარო. მინდა, მეტად დამოუკიდებელი და ძლიერი ქალი გახდე. სწავლის გაგრძელებასაც შეძლებ და აღარც სხვისი სახლების ლაგება მოგიწევს. ხელფასიც შესაბამისი გექნება, არც დაზღვევის გადახდა გაგიჭირდება და არც სესხის.

- დავფიქრდები.

- არა. უკვე გადავწყვიტე.

- შესაფერისი სამოსიც კი არ მაქვს.

- უკვე მოვაგავარე.

- ღმერთო ჩემო... - ამოიხვნეშა არიდამ და დანებებული გამომეტყველება მიიღო.

***
ერთ კვირაზე მეტი გავიდა ახალი თანამდებობის დაკავებიდან. ასანიძე პირობას ასრულებდა და სათოფეზე არ ეკარებოდა არიდას გარდაუალი საჭიროების გარდა. არაბულიც არ ჩანდა და ვერ გაეგო ეს კარგის მომასწავებელი იყო თუ ცუდის. ყოველ საღამოს, ვიდრე სახლში დაბრუნდებოდა ლიკას ნახულობდა ხოლმე. ერთხელ ანდროსაც შეუარა. ქეთი სულ მასთან ერთად იყო და ყოველ წვრილმანს ზედმიწევნით უხსნიდა. იმ დღეს პირველად ხდებოდა, რომ ქეთი მასთან არ იყო. ლუკასთან ერთად ქალაქის დატოვება მოუხდა. არადა რესტორანი სტუმრების რაოდენობას ვეღარ აუდიოდა. მარტო ყოფნის მღელვარებას, უჩვეულოდ ხალხმრავლობისაც დაემატა. ვაითუ რაიმე ისე ვერ გავაკეთოო, ბოლთას სცემდა არიდა და წინდა უკაან დარბოდა. თუმცა სულ ტყუილად დღე მშვიდად და წარმატებულად ჩაიარა. რამდენიმე კლიენტმა მადლობის სათქმელადაც კი დაიბარა და ახალ მენეჯერში ნაცნობი მიმტანი რომ ამოიცნეს, გულწრფელი მილოცვაც დაიმსახურა. თან ისეთ კოხტად, ისე ლამაზად გამოწყობილიყო ზედმტადაც კი უხდებოდა მის თანამდებობას. დახვეწილად შეკრული თმა, ლურჯი პერანგი, ყავისფერი მუხლამდე კაბა და მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი, საქმინი ქალის იმიჯს ქმნიდა. აღფრთოვანება გამოიწვია მისმა სილამაზემ სტუმართა შორის. ყველაზე პიკურმა ტალღამ რომ გადაირა და რესტორანში ერთგული კლიენტები დარჩნენ, თავის კაბინეტს მიაშურა გოგომ. დაუსვენარი სიარულის გამო ფეხებში ძალა გამოცლოდა. შევიდა თუ არა, ფეხზე გაიხადა, სავარძელში ჩაჯდა და ფიქრებს მისცა თავი. ბოლო დროს ბევრი რამ შეიცვალა მასში, ცოტაოდენი ტყუილის თქმას ისწავლა. გარდაუალი, სასარგებლო ტყუილისა რათქაუნდა და ყველაზე მთავარი- აღარფერს გაურბოდა, პირიქით, იოტისოედენას არ ტოვებდა მისი გონება რომ არ განეხილა, არ გაეზომა არ შეეფასებინა.დრომ მიახვედრა- სჯობს ყოვლაფერს გააზრებულად შეხვდე, თუნდაც ყველაზე არასასურველს. თხუთმეტიოდე წუთში, მის კაბინეტში დაკაკუნების ხმა გაისმა და ასეთ ოფიციალურობას ჯერ კიდევ ვერ შეჩვეულმა მხიარული წყრომით გასძახა შემოსულიყო. ერთ-ერთი მიმტანი აღმოჩნდა, რომელიც გადაფითრებული, აცრემებული თავლებით თხოვდა გათავისუფლებას, ჩემს შვილ სიცხემ აუწია, ვერაფრით უწევენ თანაც ტირის და მე მკითხულობსო. მარტოხელა დედა იყო ეს გოგონა, მცირეწლოვანი შვილის გაზრდაში მოხუცი მშობლები ეხმარებოდა. არც უყოყმანი არიდას, გაუსვა და გადაწყვიტა თავდ ჩაენაცვლებინა. დიდად კი იუარა გოგომ იქნე სხვას ვთხოვოთ, ან სულ არ წავალო, მაგრამ ძალით გაუშვა. წინსაფარი მოირგო და სხვა თანამშრომლებს შეუერთდა. კვლავ მარჯვენა ფლანგი იყო მისი. ძალიან შესჩვეოდა იმ მხარეს. იქ მუდამ ზედმიწევნით ზრდილი, საქმიანი საზოგადოება ჯავშნიდა მაგიდებს. მონატრებოდა კიდეც თავისი ძველი საქმე. უკვე კარგახანი იყო კლიენტებთან უშუალო ურთიერთობა აღარ ჰქონდა, რაც სამზარეულოში გაამწესეს და ახლაც მენეჯერობა სხვა საქმეებით აკავებდა. ერთ-ერთი მაგიდის შეკვეთა აიღო და დარბაზისაკენ გაემართა. ვიდრე მაგიდას მიუახლოვდებოდა იქ მჯდომ ლამაზ მანდილოსან მოჰკრა თვალი, აქამდე არასოდეს ენახა, მერე კი ქალის პირდაპირ მისგან ზურგით მჯდომ მამაკაცს დააკვირდა.თითქოს მიწა გამოეცალა ფეხებიდან, უკან ვეღარ დაბრუნდებოდა, მას ხომ პირადისა და სამსახურეობრივი ურთიერთობების არევა ყველაზე მეტად ეჯავრებოდა. როგორღაც მოახერხა ლანგარი უვნებლად მიეტანა მაგიდამდე. მოწიწებით მიესალმა, ფრთხილად აიღო თეფშები ლანგრიდან და მათ წინ დაალგა. ხელები სულ გაეყინა. ასე რამ აანერვიულა ? პირველად ხომ არ ხედავდა არაბულს ? - არა, მაგრამ ის მშვენიერი გოგონა ? პირველად ნახა, იქ ქალთან ერთად მოსული დათა.

- ჩვენ წითელი ღვინოც შევუკვეთეთ. - წასავლელად შებრუნებული, მისმა ხმამ გააჩერა, არა უფრო გააშეშა.

- დიახ, ახლავე მოგართმევთ. - უპასუხა მაგრამ არ შებრუნებულა.

- ეტიკეტი გავიწყდებათ. - კვლავ მისი ხმა.

- დიახ, ახლავე მოგართმევთ. - ამჯერად შებრუნდა. - კიდევ ხომ არაფერს ინებებთ? - ისე გაეღიმა თითქოს მის წინ ჩვეულებრივი კლიენტი იჯდა, მაგრამ ნახევარ სიცოცხლედ დაუჯდა ეს უდარდელი სახე.

- ხომ არაფერს ინებებ ? - ვნებიანდ ჩაეკიტხა არაბული თანმხლებს.

- არა, გმადლობთ. - გაეკეკლუცა ქალიც.

- მაშინ მე მნებავს, - პირდაპი სახეზე მიაჩერდა არიდას, - მენეჯერს დაუძახეთ. - ირონია ამოიკითხა არიდამ მის სიტყვებში.

- მე ვერ დაგეხმარებით ? - ნელ-ნელა ილეოდა მისი თავშეკავება, იქვე არ წაქცეულიყო.

- ვერა, მასთან მინდა გავარკვიო რატომ აერიათ შეკვეთა.

- თქვენი მაგიდიდან შეკვეთად ეს კერძი იყო მითითებული. - მშვიდად უპასუხა გოგომ.

- გინდა თქვათ, რომ მე ვცდები და არ ვიცი რა შევუკვეთე ?

- ეგ არ იყო ჩემი მიზანი.

- მენეჯერს დაუზახე ! - მტკიცედ გაიმეორა დათამ და მისი სტუმარი ცოტათი დაიბნა. გაცხარებით ათვალიერებდა ერთმანეთზე მტრულად მიმზირალ წყვილს.

- საჭირო არ არის დაძახება, გისმენთ.

- მხოლოდ მასთან განვიხილავ.

- ბატონო დათა, დაძახება საჭირო არ არისთქო გითხარით, მენეჯერი თქვენს წინ დგას და გისმენს. - ამ დროს ცოტაოდენი მედიდურობა მაინც გაერევა ხმაში ადამინს, მაგრამ მას პირიქით, აშკარად ეტყობოდა რომ იქიდან გაქცევას ლამობდა.

- თვით მენეჯერი გვემსახურება, - სტუმარს გადახედა და ოდნავ ჩაიცინა, - დიდი პატივია. მაშინ თქვენ მიპასუხეთ, ქალბატონო არიანდა, რატომ დევს ახლა ჩემს წინ სხვა კერძი?

- იმ თანამშრომელს, რომლმაც თქვენი შეკვეთა მიიღო ოჯახური პრობლემა შეექმნა, მეტად აღელვებული იყო და შესაძლო აერია. რესტორნის სახელით ბოდიშს გიხდით, ახლავე გამოვასწორებთ ამ შეცდომას, - უმალ დაიხარა და თეფშები ლანგარზე დააბრუნდა. - ამ საღამოს პირადად მე გეპატიჟრბით თქვენ და თქვენს სტუმარს, დანაშაულის გამოსყიდვის მიზნით. მალე მოგართმევენ თქვენს კერძს. სასიამოვნო საღამოს გისურვებთ. - დაასრულა თუ არა შეტრიალდა და წავიდა. სიტყვის თქმა აღარ დააცადა არაბულს.

როგორც კი დარბაზი დატოვა, თანმშრომლებს სთხოვა ეს პრობლემა გამოესწორებინათ, თავად კი აკანკალებული შევარდა საპირფარეშოში. და ნიჟარას ორივე ხელებით დარყრდნო.მუხლებში ძალა აღარ ჰქონდა. იკავა, იკავა მაგრა ვერ შეძლო, მაინც უღალატა ცრემლევბმა, მაინ ამოუხტა გული და მთელი შიგნეული აეწვა. ვერ იყო იმდენად ძლიერი დათას შეხვედრებისთვის გაეძლო, მით უფრო ასეთი სარკასტული, ირონიული სვლებისთვის... მშვენივრად მიუხვდა რა მიზანიც ჰქონდა ბიჭს. იყო ბრაზი, წყენა, ტკივილი, ცოტაოდენი სიძულვილიც და კიდევ რაღაც, რაც ყელში ყველაზე ძლიერად უჭერდა. ნუთუ ეჭვიანობა ? -ოღონდ ეს არაო, გაიფიქრა და ხელებში ჩარგო თავი. ზურგს უკან კარის გადაკეთვის ხმა მოესმა. ნელ-ნელა ჩამოსწია ხელები და გაუბედავად შეხედა სარკეს.

- სულ გარბიხარ. ვერა და ვერ ისწავლე, საკუთარი თავისგან გაქცევა არ შეუძლია ადამიანს.

- აქედან გაეთრიე.

- დროა ისიც ისწავლო, ქმარს როგორ უნდა ელაპარაკო.

- შენ ვერასოდეს გახდები ჩემი ქმარი.

- უკვე ვარ და სხვათაშორის ვიდრე რაიმე თანამდებობას დათანხმდები, სჯობს შემითნხმო.

- შენ არავინ ხარ, რაიმე რომ შეგითანხმო.

- არიანდა, დაფიქრდი რას მეუბნები, თორემ შესაძლოა ერთ მშვენიერ დღეს ამ რესტორანს ფინანსური პოლიცია ეწვიოს. ხომ ხვდები რასაც ვგულისხმობ. - თვალი დამცინავად ჩაუკრა ბიჭმა.

- მძულხარ.

- ჩემმა სიძულვილმა გაიძულა აქ გამოკეტვა ? ჩემი სიძულვილის გამო დაგეკარგა ფერი და კანკალებ ? - უფრო ახლოს მივიდა მასთან.

- გაიწიე, არ მომეკარო... - დამფრთხალმა დაუყვირა და დასხლტომა სცადა, მაგრამ დათამ უმალ დაიჭირა, ორივე ხელი ნიჟარას შემოაწყო და შუაში მოიმწყვდია.

- არ მადარდებს აქ რისთვის გამოიქეცი. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს ვერ ვხვდები, შესაძლოა მართლა გძულვარ, მაგრამ ეს პარალელურად ჩემდამი სიყვარულს არ გამორიცხავს. თრთიხარ არიანდა, - ზურგზე აკრული ყურთანა ახლოს მშვიდად ესაუბრებოდა, ცახცახ-კანკალ ავარდნილ გოგოს. - თავს ეჭვიანობით რატომ იტანჯავ ? შეგიძლია უბრალოდ ჩემთან წამოხვიდე. ბოლო-ბოლო ჩემი ცოლი ხარ, მე კი შენი ქმარი. როდესაც ცოლი თავის მოვალეობას არ ასრულებს, არც ეჭვიანობის უფლება აქვს... უბრალოდ ჩემტან წამოდი არია. - სულ ოდნავ შეახო ტუჩებ არიდას მას. დაჭინებით უყურებდა სარკეში თავლებდახუჭულს.

- არია, აღარასოდეს დამიძახო ! - ამოილუღლუღა და მისი სიახლოვით სულ წაერთვა ძალა. - მე შენი ცოლი არ ვარ... არც ვეჭვიანობ და მითუმეტეს შენთან არასოდეს წამოვალ...

- წამოხვალ, წამოხვალ ... უფრო მეტიც შენი ფეხით მოხვალ.

- არასოდეს...

- გაიძულებ არიანდა. ყველაზე ძვირფასის სიცოცხლით გაიძულებ.

- არ შეეხო, ანდროს არ შეეხო... - გულგადაციებულმა დაიყვირა და მისკენ შებრუნდა.

- ხო, სამწუხარო იქნება, თურმე მალე მამიკოც გახდება.

- მათ არ მიეკარო, მათ არაფერი დაუშაო თორემ საკუთარი ხელებით მოგკლავ !

- ამ ლამაზი ხელებით ? - ხელები ააწევინა და აკოცა, თან ირომიულად ჩაეღიმა. - გაგიჩნდა შურისძიების სურვილი არიანდა ? აბა არ გავბოროტდებიო ?

- სატანა ხარ...

- ხო, ვარ და ახლა ხომ ხვდები რისი გაკეთება შემიძლია იმის მისაღებად, რაც მსურს! - ჯიქურ მიაჩერდა აცრემლებულ ტავლებში გოგოს. - შენზეა ყველაფერი დამოკიდებული. ისედაც მოთმინებას მივსებს შენი ძმა, ბევრს ფართხალებს.

- მათ არაფერი დაუშაო.- დაპროგრამებულივით გაიმეორა და მძიმედ ამოივნეშა. - არ წამართვა.

- მაშინ ის გააკთე, რასაც გეუბნები. და კიდევ, ჭკვიანად იყავი, ასანიძის ცოდვაშიც ნუ ჩაიდგამ ფეხს. იცოდე ტავლ-ყურს გადევნებ, ერთი მცდარი ნაბიჯიც და ...

- ნუ მემუქრები !

- გაფრთხილებ ! დაველოდები იმ დღეს, როდესაც შენი ფეხით მოხვალ ჩემთან, არსად მეჩქარება. - ცოტახანს გაჩუმდა. მისი შეკრული თმებისაკენ გაექცა მზერა, მოუნდა გაეშალა და ხრებზე დაეყარა, მოუნდა მის ხვეულებში თითებით ესეირნა. უკან დაიხია, კარისაკენ შებრუნდა, - ჩემს სტუმარს დესერტი სურს, დიდხანს ნუ გვალოდინებ. - კარებში გასვლამდე მიაძახა და მერე ხამურით გაიხურა. სულ რამდენიმე წამით მიეყრდნო მიხურულ კარს, თავლები მჭიდროს შეკრა და იმდენად მძიმედ ამოისუნთქა თითქოს მხრებზე ტონიანი ლოდი დაეკიდებინათ. თუ გულზე... მერე კარისაკენ შეაბრუნა თავი, იფიქრებდი იმის დანახვა სურდა, თუ რახდებოდა მის მიღამა. გაშლილი ხელი მოზომილად მიარტყა კედელს, მერე გასწორდა, მხრებში გაიმართა და ჩვეული მედიდური, დინჯი ნაბიჯებიტა და ცივი სახით დატოვა იქაურობა.

კარს მიღმა კი არიდა მყესების დაწყდომამდე დაჭიმული სხეულით იდგა, მთელი ძალით უწევდა თავს წინააღმდეგობას ბოლო ხმაზე არ ეღრიალა. მერე არაბულის სტუმარს დესერტი მიართვა. ბიჭი ყოველ მის გამოჩენაზე ქურდ მაყურებლად გადაიქცეოდა ხოლმე, ამას ისე ოსტატურად აკეთებდა ვერავინ ამჩნევდა ირგვლიივ. არიდამ სამუშაო დღის დასრულებამდე პირნათლად შეასრულა თავისი მოვალეობა, მხოლოდ შინ დაბრუნებული და თავის ოტახში გამოკეტილი დანებდა გულს.

***

- ამ ბოლოს ხშირად გენატრები ხოლმე, - სარკასტულად დაიწყო ანდრომ, - თუმცა კარგია რომ მოხვედი, საქმე მქონდა ზურაბ.

- შეხვდი არაბულს?

- ვითომ არ იცის.

- ხო, როგორც სჩანს მტრებთან დიალოგს არ აბამს.

- რავიცი, მე კი მაბრალებდით მასთან შეთქმულებას.

- ყველა ეჭვს აქვს არსებობის უფლება ანდრო, მითუმეტეს ჩვენს სამყაროში და მგონი ეს შენც არ გესწავლება.

- მე ყოველთვის საფუძვლიანი ეჭვები მაწუხებდა და მაწუხებს, დვალო. ახლა რაც შეეხება საქმეს, მინდა კარგი ადვოკატი მიპოვნო რომ ჩემს საქმეს გადახედოს.

- მოიცა, ვიბწკინო სიზმარში ხომ არ ვარ. - მარტლაც იჩქმიტა მაჯაზე, - ახლა რამ გაგახსენა ეგ ანდრო ? თავის დროზე უარი თქვი. არის რამე ? - საეჭვოდ დააწვრილა თვალები დვალმა.

- სულ მიკვირს რითი შეინარჩუნე ადგილი იქ და იმათ გვერდით, სადაც ხარ. საერთოდ არ გჩვევია მასშტაბური აზროვნება. რა უნდა იყოს ზურაბ ? - დამცინავად ჰკითხა, ხელები მაგიდას დააყრდნო და მისკენ გადაიწია. - რამე ისეთი რომ იყოს შენ გთხოვდი დახმარებას ? პრინციპში დახმარება ზედმეტი ნათქვამია, იმის გაკეთებას რაც გევალება. - ამაყად გადაწვა ისევ საზურგეზე.

- მე იცი რა მიკვირს, რატომ გაძლევდა და გაძლევს ამდენი თავხედობის უფლებას. არასოდეს გენდობოდა, არც ახლა , მაგრამ სულ პატივს გცემს.

- არ მენდობოდა იმიტომ კი არა რომ ვურალატებდი, არამედ იმიტომ რომ იმას გავაკეთებდი რაც მე მიმაჩნდა სწორად. თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია ჩემთან ბინძური თამაში წამოგეწყოთ. ახლა კი ის გააკეთე რასაც გეუბნები. ადვოკატი მიშოვე და იზრუნეთ სასჯელი შემიმსუბუქდეს.

- თუ სასჯელის შემსუბუქება გინდოდა აქამდე არ უნდა გეთქვა უარი, ახლა დიდ მითქმა-მოთქმას გამოიწვევს.

- როგორმე მოაგვარებთ და პასუხსაც მოიფიქრებთ.

- ღმერთო ჩემო, ოჯახით შენ გემუქრებიან თუ ჩვენ გვემუქრები, ვეღარ გამირკვევია.

- მომისმინე დვალო, ჩემი ოჯახის ხსენებას თავი დაანებეთ. მიკარება არც კი გაბედოთ თორემ სასჯელის შემსუბუქებას კი აღარ მოვითხოვ, მშვენივრად იცი რასაც გავაკეთებ. რახან ახლა ვითხოვ ესეიგი მიზეზიც მაქვს. რაიმე იპოვიეთ რაც სასჯელს მინიმუმამდე შემიმცირებს.

- შვილის სიყვარული გამოძრავებს ?

- არ არის საკმარისი ? რასაც ვითხოვ არანაირ პრობლემას არ წარმოაგდენს თქვენთვის, გამამათლეთთქო ის ხო არ მითქვამს, უბრალოდ აქედან დროზე ადრე გამიყვანეთ. აღარ ვაპირებ აქ დაბერებას.

- სახიფათო თამაში წამოიწყე ამირეჯიბო. არაბულთანაც გაართულებს.

- თქვენ იმას გააკეთბთ რაც მსურს, ჩემს ოჯახსაც არ მიეკარებით , სხვა დანარჩენი ისე დარჩება როგორც არის. რას ხედავ ამაში სახიფათოს ?

- არ მოეწონება.

- ხოდა მოაწონე, შენი ფუნქცია ხომ ეგაა. ან თავად მოვიდეს ჩემთან შესახვედრად.

- არ ვიცი.

- ზურაბ, შესაძლოა თქვენ მეტი კოზირი გეჭიროთ, მაგრამ ნუ გავიწყდება, არც მე ვარ ხელცარიელი. ასე რომ მტრობას თანამშრომლობა სჯობს.

- ჩემი ნება რომ იყოს დიდი ხნის წინ გაგისტუმრებდი იმ ქვეყნად.

- მაგას უფალი წყვეტს დვალი. - მხიარულად დაკრა მხარზე ხელი და ოთახში მარტო დატოვა.


***

- ბატონო დათა, - მოესმა ყურმილში დაცვის დამფრთხალი ხმა და აპარტამენტიდან ღამის განათებით გაჩახცახებული ქალაქის თავლიერებაში გართულ არაბულს უნებურად დაეძაბა ყველა ნერვი.


- რა ხდება ? - უცებ ჩაყვირა.

- ბოდიშს გიხდთ...

- ღმერთმა ნუ ქნას საბოდიშოდ გქოდნეთ საქმე. - მრისხანედ ჩასძაზა ყურმილში და ავის მომასავლებლად იკითხა. - რა დაემართა ?

- გაიტაცეს. ვერაფერი გავაკეთეთ, ბევრნი იყვნენ.

- დაგხოცავთ თქვე ნაბიჭვ,რებო, დაგხოცავთ ... - გავეშებულმა დაიღრიალა და აპარტამენტიდან შეშლილივით გავარდა.

გზიდან დაურეკა ლაშას, რომლესაც იმ წამის გაგებული ჰქონდა ახალი ამბავი. ბაკურაძემ თავის ნაცნობი ჰაკერის მისამათი უთხრა, რათა ერთად გადაემოწმებიათ ყველა სთვალთვალო კამერა. ქალაქის განაპირად, მიყრუებულ შენობამდე, სადაც თითქმის აღარვინ ცხოვრობდა, მისასვლელი ერთი საათის სავალი გზა თხუთმეტ წუთში გაიარეს და უკვე შენობაში შერბოდნენ გიგაურიც რომ შეუერთდათ.

ერთ-ერთ კამერაში გარკვევით ჩანდა, როგორ სწრაფად და შეუმჩნევლად ტენიან შავი ფერის ავტომობილში ფეხით მოსიარულე არიდას, მის მობილურს კი ფანჯრიდან იქვე აგდებენ . გაფთრებული თვალებით უყურებდა დათა ჩანაწერს და გული თანდათან უმძიმდებოდა არიდას შიშის წარმოდგენაზე. იქ ასევე ჩანდა, მეორე მანქანა როგორ ეჯახება არიდას დაცვის მნქანას, რათა დაზიანდეს და დაწევნება ვერ შეძლონ. ვიდერ ეს აურზაური ტრიალებდა, ფურგუნი, რომლეშიც არიდა ჩატენეს, იმ ადგილიდან წამში გაქრა და მას შემდეგ სულ რამდენიმე კამერის არეალში მოხვდა.

- ამის იქით აღარ ჩასნს, - უკვე მერამდენედ გადამოწმებული კამერებიდან ამოჰყო თავი ჰაკერმა და იმედგაცრუებულმა თქვა. - ფიზიკურად მეტი კამერა არ არის ქალაქში.

- ქალაქგარეთ ყველა მაღაზიის და საერთოდ, რაც კი არსებობს ყველა უნდა გატეხო.

- ამას დიდი დროს დასჭირდება, ისეთი ტრაექტორია აქვთ არჩეული ადვილად შეუძლიათ შემოვლითი გზით ნებისმეირ მხარეს შეუმჩნევლად წავიდნენ. - თან პასუხს სცემდა ჰაკერი და პარალელურად თხოვნის შესრულებას იწყებდა.


- ლაშა, მიპოვნეთ... - როგორც იქნა ხმა ამოიღო არაბულმა, - ყველაფერი გააკეთე და დღესვე დამიბრუნეთ თორემ არ ვიცი რას ჩავიდენ... რაიმე რომ დაუშაონ, თმის ღერიც რომ ჩამოუვარდეს ... - მისი მშვიდად ნათქვამი სიტყვები იმაზე შემზარავად მოსასმენი იყო, ვიდრე დაყვირებულს შეეძლო.

- მთავარია ფურგუნის ნომერი ვიცით. ვიპოვნით ძმაო, დამშვიდდი, - ბეჭზე სანუგეშოდ დაკრა ხელი, - ჩვენ წავალთ, - ჰაკერს მიუბრუნდა ისევ ბაკურაძე, - თუ რამე, იმ წუთს მირეკავ.

- შეგიძლია არიანდას ნომრით დედამისთან შეტყობინება გაგზავნო? - ახლა არაბული ჩაერთო საუბარში.

- კი, ნომერი მითხარი.

- მიწერე, რომ სასწრაფო საქმე გამოუჩნდა, შეასძლოა სამსახურში დარჩენა მოუხდეს და არ ინერვიულოს. მისი ნომერი აკონტროლე და იზრუნე ეჭვი არავინ აიღოს.

- კარგი.



შენობიდან გამოსულებმა იმ ადგილისაკენ აიღეს გეზი, სადაც ბოლო კამერამ დააფიქსირა ფურგუნი. ყველა სავარაუდო ადგილი, სახლი, დანგრეული შენობა და ტყეც კი გადაამოწმეს. ბაკურაძემ დრონებიც ჩართო ძებნაში. ვანოც და ლაშაც მთელი ეს დრო ცალი თავლით უყურებდნენ ჩუმად მყოფ არაბულს იმის შიშით, რა წამს უმტყუნებდა ნერვები და ბომბივით აფეთქდებდოდა. ეს წამიც დადგა, ნახევარი ღამის უშედეგო სამძებრო სამუშაოების შემდეგ, ერთ-ერთ უსახური შენობიდან გამოსულმა არაბულმა ისე გამეტებით დაჰკრა ხელი ნახევრად ჩაშლილ კედელს სულ ჩამოანგრია.

- ფუ ამის დედაშ შე.... სად არის ? სად არის ? - დაჭრილი ცხოველივით დაიღრიალა. - ერთი გოგოს დაცვა ვერ შევძელი.. დედას შე... რამდენჯერ ვუტხარი ფეხით ნუ დადიხართქო ...


- დათა დაწყნარდი. - ვანო მიუახლოვდა და გადაყვლეფილ ხელზე დახედა, საიდანაც სისხლი შადრევანივით ასხმადა.

- ვერ დავწყნარდები ვანო, ვიდრე არიას არ ვიპოვი და იმ ნაბიჭვარს ცოცხლად არ ჩამოვტყავებ, ვერ დავწყნარდები. რომ შეეხონ... ალბათ რა შეშინებულია... თითიც რომ დააკარანო ცოცხლად დავწვავ ყველას... - მუშტები რომ ვერ იკმარა, ახლა წიხლებით მიადგა ისედაც გასაწ....ბულ კედელს. ვანო ვეღარ ახერხებდა მის შეჩერებას.

- გაჩერდი- მეთქი, - გაცოფებულმა დაუყვირა და ხელისკვრით მოაშორა კედელს. - იმათ საცემად ეგ ც~ხელ-ფეხი დაგჭირდება და გონს მოდი თუ ძმა ხარ.

- დგებუაძე შენ სისხლს დადვლევ , სადაც გიპოვი. ომი მონაგონი იქნება იმათან, რასაც დაგმართებ შე ახვარო. - თავის სტიქიაში ცოფების ყრას განაგრძობდა არაბული.
ვიდრე არიდას კარდაკარ ძებნას დაიწყებდნენ, მანამ დგებუაძის ყველა ბუნაგი გადაატრიალეს, მაგრამ მის კვალს ვერსად მიაგნეს. დვალის მონახულებაც არ დავიწყნიათ რათქმაუნდა. მძინარეს სახლში შეუვარდენ და შუბლზე იარაღის მიბჯენით დაკითხა არაბულმა. ისეთი სახით იდგა დათა მის წინ, ეჭვგარეშე იყო ტყვიას უყოყმანოდ გაისვრიდა და ტყუილის თქმა გამორიცხული იყო. ან რა ჰქონდა მოსატყუებელი დვალს, მართლაც არაფერი იცოდა. როგორც სჩანს დგებუაძემ დამოუკიდებლად მოქმედება გადაწყვიტა. არაბულისგან შეურაცხყოფილმა, მისი დასჯა გადაწყვიტა და ის მოპარა, რასაც ასე გამოდებით იცავდა. ნამდვილად ვერ გათავლა რამდენად შოს შეეძლო წასვლა არიდას გამო დათას. რაც შეეხება გურამ გაგუას ის ამ დროისათვის საქართველოში არ იმყოფებოდა.
როგორც კი დვალის სახლი დატოვეს და მანაც სრულად შეძლო გონზე მოსვლა, გამწარებული ეცა ტელეფონს და მთელს თავის დამქაშებს ჯერ არიდას, მერე კი ჯონის პოვნა დაავალა. გაგიჟებული ყვიროდა, იმ გოგოს არაფერი არ უნდა დაემართოსო. რათქმაუნდა სასიცოცხლოდ ნმიშვნელოვანი იყო არიდა უვნებელი ეპოვათ, რადგან საპირისპირო შემთხვევაში არაბულის რისხვა გარდაუვალი იყო და არანაკლები რევანში ელოდათ ანდროსგანაც. მერე ვერაფრით დააჯერებდა ანდროს სიმართლეს, რომ ამ საქმეში დგებუაძე მარტო იყო და ამდენიხნის ნაშენებ ბიზნესსა და ცხოვრებას მტვრად აქცევდა ამირეჯიბი. თუმცა არც ამ შემთხვევაში ელოდა კარგი დღე, ხომ დამპირდა ანდროს, დიდი ჭადრაკის დაფაზე უბრალო პაიკის შეჩერება არ გამიჭირდებაო. ამრიგად, ორი ჯგუფი გაშმაგებით ეძებდა არიდას.

- ანდრო უნდა ვნახო. - უცებ წამოიყვირა დათამ და ორივემ გაკვირვებულმა გახედა.

- შუაღამეა . - შეახსენა ლაშამ.

- ფეხებზე მკ,იდია... ვიღაცაზე ჯავრი უნდა ვიყარო, თანაც შეასაძლოა რაიმე იცოდეს.

- ამ სემთხვევაში ის რა შუაშია ? - გულუბრყვილოდ იკითხა სულ დაბენეულმა გიგაურმა.

- აბა, ჯონი მე ავკიდე მის დას ? - ცივად უპასუხა დათამ და ადგილს მოსწყდა.


გზად, შეხვედრისთვის ყველა საკიტხი მოაგვარა ლაშამ.
შეხვედრების ოთახში ბოლთას სცემდა გაგიჟების ზღვარზე მისული ანდრო. ვერ გაიეგო რა ხდებოდა ასეთი შუაღამის ხუთ საათზე, ვინ უნდა ენახა და რა უნდა ეთქვათ, რადგან ბადრაგმა მხოლოდ ორი სიტყვა მიუგდო- შენტან მოდიანო.
თმენის უნარი თითქმის აღარ შერჩენიდა ბიჭს, ის იყო ყვირილით უნდა გამოეღო კარი, გამაგებინეთ ვინ მოდის და სად არის ამდენხანსო, კარი თავად გაიღო და არაბულმა შეაბიჯა თანმხლებებთან ერთად. წამით შეცბა, სისხლში ამოსვრილ დათას რომ შეხედა, რა აღარ გაიფიქრა.

- არ მელოდი ? - ცივად და მტრული გამომეტყველებით ჰკითხა არაბულმა. - ხომ დამიბარე.

- რა ხდება ? ახლა პირადად გადაწყვიტე ჩემი ცემა თუ უარესი, ალიონზე გინდა გამისტუმრო იმ ქვეყნად.

- ირონის მორჩი ამირეჯიბო, თორემ მართლა არ დაგმადლი აიონზე სიკვდილს.

- აქ სალაპარაკოდ დამიბარე და...

- რა გაქვს მიქარული დგებუაძესან ასეთი, შენს დას რომ გადაეკიდა ? - მისი ირონიაზე გამოყოლის თავი სულ არ ჰონდა ახლა დათას, ერთადერთ რამეზე ფიქრობდა, გეგო რამ, რაც არიდას აპოვნინებდა.

- შენ არავინ გკითხავს და საერთოდ, ჩემს დას შენი ბინძური პირით ნუ ახსენებ.

- ანდრო, - უხეშად მიმართა და ყელში წვდა . - ახლა შენი და იმ ნაბიჭვარს ყავს და დაფრქვი რაც იცი, თუ გინდა უვნებელი გამოვაცალო ხელიდან.

- რა ჩემი და ? ვის ყავს ? სად ყავს ? - სახე აფთარივით გაუხდა ანდროს. - ფუ ამის, - ხელები ს~შეაშვებია არბულს და ისეთი გამტებით ჩასცხო წიხლი მაგიდას შუაზე გადატეხა. ხმაურზე ბადრაგი შემოვარდა, მაგრამ ლაშამ ხელით ანიშნა უკან გასულიყო, ისიც უსიტყვოდ დაემორჩილა. - ჩემი არიდა...

- მორჩი ახლა გლოვას და გაიხსენე რაც იცი.

- შენ დაეხმარები ? - ეჭვით იკითხა ანდრომ.

- სხვა არჩევანი გაქვს ? ახლა არ მითხრა თავად მოვაგავარებო. ისედაც ვხედავ როგორ იცავ.

პირი რაღაცის სათქმელად გააღო, მაგრამ არაფერი უთქვამს. რათქმაუნდა სიმართლეს ამბობდა არაბული და ეს მშვენივრად, მაგრამ მტკივნეულად გაიაზრა. ახლა იმ მდგომარეობაში არ იყო დის გადარჩენის გარდა სხვა რამეზე ეფიქრა, ახლა ეშმაკსაც კი მიყიდდა სულს მის გამო. თანაც ამ ცხოვრება ერთი გამოცდილება მისცა, მეტნაკლებად ხვდებოდა ადამიანიების განზრახვებს.

- ტელეფონი მომეცით, - დაიყვირა და ხელი გაუწოდა.

ვანომ მიაწოდა. ვისთან დარეკავდა ამირეჯიბი თუ არა...

- თქვენი წუთები დათვლილია ზურაბ, - მეხის გავარდნასავით მოესმა უძილარ დვალს მისი ხმა.

- ანდორ, ჩვენ არაფერი გაგვიკეთებია.

- ფეხებზე მკ.იდია, ჯერ ჩემს დას ვიპოვნი და მერე მოგხედავთ.

- სიმართლეს გეუბნები ანდრო.

- ყველა ადგილის მისამართი სწრაფად.

- ხომ იცი, იმათ ვერ გეტყვი.

- ზუარბ... - ავად ჩაყვირა.

- იქ არ წაიყვანდა.

- დვალი მითხარი-მეთქი, ჭკუიდან ნუ გადამიყვან !

- ანდრო, ყველა დავიღუპებით..

- თუ არიდას ვერ ვიპოვი, ისედაც დაღუპულები ხართ.

- მეც ვეძებ.

- ვხედავ, როგორც ეძებ.

- იქ წაყვანას ვერ გაბედავდა... ხომ იცი რა სახიფათოცაა.- ბოლოჯერ გაიბრძოლა დვალმა, მაგრამ შეგინებისა და მტვრევის ხმა რომ მოესმა ყურმილს იქით სხვა გზა აღარ დარჩა. - ჯანდბა, კარგი.

- თქვენი საქმე წასულია....

უკანასკნელი სიტყვა უთხრა, გათიშა და რამდენიმე წამში ორად-ორი ადგილის მისამართი მიიღო.

- იმედი მაქვს სიტყვას შეასრულებ და უვნებელს დააბრუნებ... იცოდე თუ სხვა მიზნები გაქვს არაბულო...

- სხვა მიზნებს სხვა დროს მივხედავ... - მკვახედ შეუსწორა.

- ჩათვალე დანაღმულ ველზე მიდიხარ... - ამის თქმა და გაფრთხილება საჭიროდ მიიჩნია ამირეჯიბმა, რადგან მართლაც სარისკო ადგილას აგზავნიდა დის მოსაძებნად. - არავინ იცის როდის აფთქდება.

- შენ თუ არ დაადგი ნაღმს ფეხი იქ სიარულისას, მე მითუმეტეს არ ... - დამცინავად უპასუხა.

- მე არასოდეს ვყოფილვარ იქ.

- ახლა ნუ ცდილობა ვაჟკაცობა გამოიჩინო.

- დღეს უკანასკნელად ნახავ ჩემს დას!

- შეასძლოა შენი დის ნახვა ამიკრძალო, მაგრამ ჩემი ცოლისას ვერა...

- რა ცოლის ? რას ბოდავ ? - მოსმენლით გაოგნებულმა ადგილზე გახევებულმა ანდრომ ამსი კითხვაღა მოახერხა.

- ამის შემდეგ კეთილი ინებე და შენი და დაარწმუნე, ქმარს გვერდიდან რომ არ უნდა მომშორდეს. სხვა თუ არაფერი მისი მოკვლა მაინც არ მინდა. - დაუბარა და კარში გაუჩინარდა.

- რას ბოდავ შე ... - დაიბღავლა გონზე მოსულმა ანდრომ და მისკენ გაექანა, მაგრამ სამი ბადრაგი წინ გადაეღობა და გააკავა. იატაკზე დასაკლავი ცხოველივით გაკოჭილი ხეთაოდენი ანდრო, გამძვინვარებული ფართხალებდა და უშვერი სიტყვებით იმუქრებოდა.



***


სანავიგაციო სისტემამაც კი ვერ მოძებნა მითითებული მისამართები. არაბულმა და მისმა თანხმლება რამდენიმე დაცვის ავტომობილმა, ალღოთი სიარული გადაწყვიტეს და აქამდე უცნობ ადგილებს მიაკვლიეს.წარმოდგენაც არ ჰქონდა თუ ეს ლოკაცია საერთოდ არსებობდა. მეტად გრძელი და თვალსაწიერის ნებისმიერი ფორმისაგან დაცული იყო ეს გზა. ჯადოსნობის წყალობით თუ მიაგნებდი უცოდინარი ადამიანი ამ მართლაც რომ ცხრა მთას იქით გადაკარგულ ადგილს. დიდი ბჭობა არ დასჭირდა არცეთის გონებას, თუ რა დახვდებოდათ იქ. რაც უფრო მეტ გზას გადიოდნენ მით მეტად იაზრებდნენ ანდროს სიტყვების მნიშვნელობას - აბსოლუტური ალბათობით, ეს იყო ადგილი, რასაც შავი სამყარო თავისი ბინძური საქმეებისთვის იყენბდა. ამიტომ იძახდა დვალი, იქ არ წაიყვანდა ასე არ გარისკავდაო, მაგრამ რას წარმოიდგენდა თუ სწორედ აქ ყავდა გონზე გადასულ დგებუაძეს არიდა. ამ უკანასკნელმაც იცოდა, ამ ადგილის მიგნების მცდელობა ერთიანი სტრუქტურის მქონე კედელზე საიდუმლო კარის ძებნას რომ ჰგავდა და დარწმუნებული იყო, ამ კარს ვერავინ მიაგნებდა. მაგრამ ის ვერ გათავლა, თუ ვინ დაუწყებდა ამ კარს ძებნას, თავის დამღუპველად არასათანადოდ შეაფასა არაბულის შესაძლებლობები. არადა სულაც არ იყო ხელწამოსაკრავი დგებუაძის გამოცდილება. აქედან გამომდინარე შეგვიძლია დავასკვნათ რომ - ასე ემართება რევანშის აღების სურვილით გონებაგაცხელებულ, ცნობიერებადაკარგულ ადამიანს. განდიდების მანიითაა და არიდას ხელში ჩაგდების სურვილით შეპყრობილმა ჯონიმ, სასიკვდილო განაჩენს თავად მოაწერა ხელი. თუ სასწაულის ძალით დათას გადაურჩებოდა, ვერსად გაექცეოდა იმ ადამიანებს, ვისი ბნელ საქმეთა ქვაკუთხედიც ასე თხასავით გაყიდა. მართალია, არაბულისთვის ის ფაქტი, რომ ქვეყანაში მრავალი კანონდამრღვევი ადამინი იყო და მრავალი არაკანონიერი საქმეც კეთდებოდა, სულაც არ იყო ახალი აღმოჩენა, მეტიც, რამდენიმეს პირადადაც კი იცნობდა, თუმცა ამ ფაქტან პირისპირ შეჯახება მაინც არასახარბიელო მდგომარეობას შექმნიდა. ვინაიდან, სადაც ახლა ის მიდიოდა მხოლოდ დგებუაძე-დვალი-გაგუას, სამფლობელოს არ წარმოადგენდა. ერთადერთი კოზირი, რაც შემდგომ ამ მდგომარეობის განსამუხტად გამოდგებოდა იყო ის, რომ დათას არასდროს უცდია მათ საქმეებში ჩარევა მიუხედავად იმისა, რომ მრავალ კომპრომატს ფლობდა ინფორმაციის სახით, ეს იცოდა ყველამ და ახლაც ამ ერთი დამატებითი კომპრომატის გაგება სულაც არ ყოფილიყო წყ,ლის ამღვრევის მიზეზი. მით უფრო, რომ პირველმა „მათიანმა გაისროლა”... კაცმა, რომელიც არასდროს არავის მოსწონდა უპრინციპობის, უპროგნოზობის და განსაკუთებულად ბინძური ზრახვების გამო, მაგრამ თავისი საქმის ნამდვილი პროფესიონალი იყო. ეს კი უპირველესი იყო მათი ბიზნესისთვის. ამიტომ უპრობლემოდ შეაღწია დგებუაძის მძევალმა იმ შენობში, რომელიც ტყეში ჩაკარგულ ნანგრევებს უფრო ჰგავდა ვიდრე შენობას და მიწის ქვეშ დიდ საიდუმლოს მალავდა. აშკარად საბჭოთა პერიოდის გადმონაშთი უნდა ყოფილიყო. დაცვაც კი არ ჰყავდა, ვინაიდან, უმაღლესი დაცვის სისტემით აღეჭურვათ და უნებართვოდ ბუზიც კი ვერ შეფრინდებოდა. თუმცა დგებუძემ შენობის „აქილევსის ქუსლი“ იცოდა, ნანგრევებში მოყოლილი პატარა ოთახი, რომელიც არც გარე და არც შიგა კამერებით არ კონტროლდებოდა. საერთოდ უფუნქციო და გამოუსადეგარი იყო.

გარიჟრაჟზე მიუხლოვდნენ ადგილს. მოშორებით გააჩერეს მანქანები და ფეხით მისვლა გადაწყვიტეს, რათა არვის შეემჩნია და არ გაქცეულიყვნენ. უჩინრად შეამოარტყეს ალყა შენობას და პირველი მხვერპლიც ამოიღეს მიზანში. თუმცა დათამ მკაცრად გააფრთხილა, მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში ესროლათ. მიზანში ამოღებულს კი სპეციალური, სწრაფმოქმედი საძილე ტყვია მოხვდა კისრის არეში. წამიც არ დასჭირვებია მის გათიშვას. მეორეც, მესამეც, მეოთხეც. ვინაიდან პერიმეტრი უსაფრთხო გახდა და გადაადგილება დაუბრკოლებლად შეიძლებოდა, სირბილით გაექანა არაბული და ოთახი კარი შეგლიჯა. დანარჩენებიც ფეხდაფეხ შეყვნენ. უცებ დაფხაკურდა იქ მყოფი ორი ნიღბიანი და წინააღმდეგობის გაწევა სცადა, მაგრამ იარღის დამიზნებაც კი ვერ მოასწრეს ისე სწრაფად გააუნებელყო გიგაურ-ბაკუაძის ტანდემმა. კუთხეში საცოდავად მიყუჟული, გაკოჭილი ტანსაცმელშემოხეული და თვალებახვეული არიდა, რომელსაც ვერც შემომსვლელი დაენახა და ვერც ხამურის მიზეზს მიმხვდარიყო, თუ ვინ და რატომ იგონებოდა ასე უწმაწურად, ვერც ხმებს არჩევდა, მეტად დამფრთხალი აიწურა, შიშისაგან სხეული დაეკრუნჩხა. დათამ ერთ შეხედვაზე მოასწრო მისი დათვალიერება, რომ დარწმუნდა გონზე იყო, ცოტათი შელანძღულ სამოს თუ არ ჩავთვლით, მერე ვანოს მიერ გაკავებულ ნიღბიანს მივარდა, ხელიდან გამოგლიჯა და გამეტებით დაუწყო ცემა. ბაკურაძემ თავის მსხვერპლს იარაღის კონდახი ჩასცხო კეფაში, გათიშული გვერდზე მიაგდო და ვანოს მიეხმარა დათას გაკავებაში, ის უდღეური ცემით რომ არ მოეკლა. ძლივს ააგლიჯეს გამხეცებული არაბული გონებადაკარგულ, დასისხლიანებულ კაცს. იმოდენა მრისხანება გაღვიძებულიყო მასში, სულ გადაავიწყდა ვის გამოც ეს გზა გამოიარა და თავი საფრთხეში ჩაიგდო, კუთხეში გულამომჯდარი რომ სლუკუნებდა. ერთადერთი რაც სურდა იყო -სათითოდ ეცემა ყველა, ვინც მის არიას ოდნავ მაინც შეეხო. ახლა მეორესკენ გაიწია და მხოლოდ წიხლის ჩარტყმა მოასწო ისედაც უგონოდ ძირს გართხმულისთვის. მხოლოდ მაშინ შეძლო სულ ცოტათი გონს მოსვლა და დაცხრომა, ბაკურაძის ბრძანებით ნაცემი გამტაცებლები გარეთ რომ გაათრიეს. მაშინ გადაეწმინდა ბური თავალებზე და აკანკალებული არიდას დანახვაც შეძლო. გულში ტკივილის შეგრძნებით თვალები დახუჭა, მერე უცებ მივარდა მასთან და ძლიერად ჩაიხუტა. რა წამს იგრძნო მისი სურნელი, იცნო არიდამ. - ვიცოდი, ისევ გადამარჩენდი. გელოდი, შენ ხომ თანამებრძოლობას დამპირი... - დაიძახა გონებამ. ამასობაში ბაკურაძემ გოგონას ხელები და დაფარული თვალები გაუთავისუფლა. თავი უკან გასწია, შეხედა არაბულს, უნებურად გაღიმებული ინტიქტურად მოეხვია და ხმამაღლა აქვითინდა. ხელში აიტაცა მისავათებული სხეული და გულზე აკრული გაიყვანა გარეთ. - ვეღარავინ შეგეხება ჩემო პატარა. - ტირილისაგან დაგუბებულ ყურებში ბუნდოვნად ჩაესმა, ჩურჩულით ნათქვამი.

დგებუაძე ადგილზე არ დახვდათ. როგორც ერთ-ერთ მის დამქაშს ათქმევინეს, იმ დილით აპირებდა ასვლას. ერთი დღე დავიცდი, დაველოდები არაბულის გაგიჟებას რომ ვერ იპოვის, წამოსვლამდე კი შევატყობინებ მისი გოგო მე რომ მყავს და რაც მომინდება იმას გვუკეთებ, მაგ ლაწირაკს თავისი ადგილი უნდა ვასწავლოვო“ - გადასცა ბიჭმა. ამ სიტყვების გამო ერთი გვარიანადაც მოხვდა „ფოსტალიონ“ კბილებში.

- წავიყვან. - ლაშას და ვანოს უთხრა დათამ.

- ჩვენ დავრჩებით და იმ ვირთხას მახეში გავაბამთ.

- მადლობა. - ბიჭების მისამართით ამოიბუტბუტა, დათას გულზე მიკრულმა არიდამ.

- ყოჩაღი გოგო ხარ ! - თბილად გაუღიმა ვანომ, ხელები გასალა და ანიშნა მოდი ცაგეხუტოვო. არიდასაც არ უუარია. ისე შემოეხვია, როგორც ანდროსათნ აკეთებდა ხოლმე. ლაშამ ისე ააცალა ვანოს ზურგიდან არიდას ხელი და აკოცა, იფიქრებდი იეჭვიანაო. ამ გამწარებულ გულზე ძლივს გაეღიმა დათას.

- იქ რომ მიიყვანთ, გამაგებინე. უჩემოდ თითი არ დააკაროთ.- დაუბარა მეგობრებს და არიდას ანიშნა ისევ თავის ადგილას, მის გულთან მოკალათებულიყო.

ავტომობილიც მოუყვანეს. ნახევარ გზაზე მეტი გაიარეს, ხმას არცერთი იღებდა. არიდას ზურგი შეექცია, კარის მხარეს გადახრილიყო და გულამმჯდარი ტირილს შემდეგ დატოვებული ამოსლუკუნებით შემოიფარგებოდა.

- ცუდად ხარ ?

არაფერი უპასუხა.
-
- ზედმეტად ხომ არ შეგეხნენ ? - ვეღარ მოითმინა დათამ და დიდი მორიდებით ჰკითხა. თან საჭეს მოუჭირა ხელი. სიბრაზე ყელში მოასკდა ისევ. მისი დაცვა რომ ვერ შეძლო და ახლა ამის კითხვი საჭიროება რომ იდგა.

- არა. - უცებ უპასუხა არიდამ. მიუხვდა რა მდგომარეობასიც იყო ბიჭი. - მადლობა ! - ცოტახნის შემდეგ დაამატა.

- ნუ მიხდი მადლობას!

- როგორ გაიგე ? როგორ მომაგენი ?

- მეგონა აღარ გიკვირდა შენს ამბებს როგორ ვიგებ. მოგნებაში კი ანდროც დამეხმარა.

- ანდრო ? - გაკვირვებულმა წამოიძახა და მისკენ შებრუნდა.

- ხო. ის საქმე გამოსწორა, რაც მის გამო მოხდა.

- რა უთხარი ?

- სიმართლე.

- იცის ?

- მაინც გაიგებდა.

- და შენ მოგანდო ჩემი პოვნა ?

- სხვა არჩევანი არ ჰქონდა.

- ღმერთო ჩემო... - ამოიოხრა და გულზე ხელი მიიჭირა.

- ცუდად ხარ ?

- კარგად ვარ.

- დარწმუნებული ხარ ?

- კი.

- არიანდა, უბრალოდ თქვი, რომ შეგეშინდა და ახლა ეს უაზრო საუბარი უფრო მეტად განერვიულებს. არაფერია იმაში სასირცხვილო რომ ამ დროს ადამიანს შეეშინდეს.

- არ მრცხვენია. უბრალოდ ჩემს განცდებზე იმ ადამინთან ვერ ვილაპარაკებ, ვისაც ეს საერთოდ არა აღელვებს და პირიქით... - უნდა ითქვას რომ უსამართლო იყო იმ მომენტში გოგონა, თუმცა მაინც არ გაემტყუენება, ვერ ივიწყებდა დათას მიერ მიყენებულ დარტყმას, - არ ვიცი რის გამო გეეკეთე ეს, თუმცა მაიც მადლობა, რომ ისევ გადამარჩინე.

პასუხის ნაცვლად მძიმედ ამოისუნთქა არაბულმა და გაზს უმატა.

- უახლოეს პოლიციის შენობასთან გამიჩერე. - ისევ არიდამ განაგრძო.

- მად რა გინდა ?

- როგორ თუ რა მინდა ? უნდა მოვუყვე რაც დამემართა.

- ნუთუ ვერ ხვდები, სისულელეს რომ ამბობ ?!

- არ ვამბობ სისულელეს. ამ ქვეყანაში პოლიცია არსებობს.

- უფლებას არ მოგცემ.

- არც ვითხოვ.

- არიანდა, - მანქანა დაამხრუჭა და გოგოს შეხედა. - იქ ფეხის მიდგმა არ გაბედო, თორემ შენი და შენი ოჯახის დაცვას ამ ქვეყნად ვერავინ მოახერხებს. ვეღარც მე. როგორც კი პოლიციაში საჩივარი შევა და გამოძიება დაიწყება, იმ წამიდან გაგაქრობენ. გესმის ? გესმის-მეთქი? - არაფრის დიდებით არ ეტყოდა ამ სიტყვებს, მაგრამ სხვა გზა აღარ დაუტოვა ჯიუტმა. დათა მიხვდა, თუ ახლა სიტუაციაში არ გაარკვევდა, მართაც წავიდოდა პოლიციაში. ეს კი გარდაუვალ დაპირისპირებას გამოიწვევდა.

- არაფერი არ მესმის.

- რა ჯიუტი ხარ... რა ჯიუტი ხარ , - თითქოს სიბრაზით თქვა, - პოლიციაში არ მიხვალ, თუ არ გინდა, ყველა შენი ახლობელი ადამიანი სათითაოდ ამოგიხოცონ. ეს ამბავი მხოლოდ დგებუაძით არ შემოიფარგლება, იმ ნაგავმა შენს გადასამალად ყველაზე არასწორი ადგილი აარჩია.

- თუ ასეა, პოლიციაში მისვლის გარეშეც იმაზე მეტ საფრთხეში ვარ ვიდრე აქამდე.

- მთავრია საჩივარი არ შევიდეს. სხვა ჩემი საქმეა.

- შენ ბოლო-ბოლო გამაგებინე, ჩემზე შურისძიებას გეგმავ თუ ჩემს გადარჩენას ! - სცადა ირონიული მნიშვნელობით გამოსვლოდა შეკითხვა, გულის სიღრმეში კი ამ კითხვის გულრწფელი პასუხი აინეტერესებდა.

- შენს გადარჩენას იმისთვის, რომ შურისძიების გეგმა განვახორციელო.- უპასუხა და მანქანც დაზრა.

- შეშლილი ხარ... სახლში წამიყვანე.

- დღეიდან ჩემთან იცხოვრებ !

- მოიცა, - დაეწვებით შეხედა დათას - შენ ახლა ეს ყველაფერი იმიტომ მოიგონე, რომ შემშინებოდა და შენთან გამოვქცეულიყავი ?

- ეს გოგო ჭკუიდან გადამიყვანს... - გაცოფებულმა საჭეს დასცხო ხელი.- შემშლის. - როგორც წესი ასეთი საუბრები და შინაგანი მდგომარეობის გამოხატვა არ სჩვეოდა ბიჭს, მაგრამ არიდა პირდაპირ პროვოკაციულად მოქმედებდა ყველა მის დამალულ განცდებზე. - ჩემთან მოდიხარ და შენი ხმა აღარ გავიგონო !

- დედა უნდა ვნახო.

- მან არაფერი იცის. ჰგონია რომ სამსახურში დარჩი. თანაც ასეთ ფორმაში სახლში ვერ დაბრუნდები.

- არ მინდა შენი ზრუნვა დათა, არ მინდა... მე თვითონ მივხედავ ჩემს თავს. რომელიმე ტანსაცმლის მაღაზიასთან გამიჩერე, რაიმეს ვიყიდი და სახლსი ჩემით წავალ.

- ვიდრე ამ პრობლემას არ მოვაგვარებ, შენს ჭკუაზე ვერ ივლი. ჩემი თუ არ გჯერა, წადი და შენს ძმას კითხე.

- ჩემს სახლში მინდა... დედას ნახვა მინდა... მშვიდად ცხოვრება მინდა...- აცრემლებული აბუტბუტდა, ცოტახან კიდევ იტირა მერე კი უძილარს და ძალაგამოცლილს ჩეძინა.

როგორც იქნა ინება თვალის გახელა. თითქმის შუადღე მოუსლიყო. დათას გზიდან მოშორეით ტყისპირას გაეჩერებია მანქანა და მის გაღვიძებას უცდიდა. უხერხული წოლისაგან ატკიებული სხეულის გასწორება სცადა არიდამ, გვერდი იბრუნა და დათას თვალეებს შეეფეთ. ერთი ამოიხვნეშა, თვალები ისევ დახუჭა და დამარცვლით გაუმეორა:

- სახლში მინდა. ან წამიყვანე, ან გამიშვი.

- გამოიცვალე. - ხელი სკამებს შორის გადაყო, უკანა სავარძლიდან მუყაოს პარკი აიღო და მუხლებზე დაუდო.

- ეს რა არის ?

- შენი ტანსაცმელი.

- არ მინდა. - პარკი აიღო და ისევ უკან დადება სცად, მაგრა დათამ დაუჭირა ხელი. გაცეცხლებული თვალებით შეხედა ქალმა, იმის მიმანიშნებლად რომ უკვე ვეღარ მოითმენდა მის წინააღმდეგობას. მტრულად შეათვალიერა უკვე დამშვიდებული არაბული, რომელსაც სისხლისაგან დასვრილი ტანსაცმელი გამოეცვალა. - ხელი გამიშვი, არ მინდა-მეთქი ! - თვალების დაკვესებაც დაიხმარა.

- გამოიცვალე.

- არა.

- ნუ გავიწყდება შენს წინ ვინ ზის. - ბრძანებლურად დაიწყო დათამ. მიხვდა, ახლა მხოლოდ ასეთი ტონი თუ გაჭრიდა აპილპილებულ არიდასთან, - ვერ ვიტან როდესაც ჩემს სიტყვას არ ასრულებენ. აქამდე იმაზე მეტი მოგითმინე ვიდრე საჭირო იყო და ნუ გამოცდი. ახლა არ ვარ იმ მდგომარეობაში ჩემში სიმშვიდე ვეძებო. ამ დახეული ტანსაცმლით ვერსად ვერ წაგიყვან. ან გმოიცვლი, ან მე გავაკეთებ ამას. - დაასრულა სათქმელი, გარეთ გადავიდა და ისეთი ძალით მიხურა კარები, საეჭვო იყო თუღა გაიღებოდა.

არიდას მხრიდან წინააღმდეგობის გაწევას აზრი აღარ ჰქონდა, ჯიუტი კი იყო, მაგრამ დანებებაც იცოდა. დათა ზურგით მიყრდნობოდა კარს. დარწმუნდა, მას არ უყურებდა, დახეული სამოსი გაიძრო და სწრაფად გადაიცვა ახალი. საკვირველია, როგორ უყიდა ზუსტან მისი ზომა სამოსი. ერთხანს იცადა მოწესრიგებულმა და რომ მიხვდა დათა შემობრუნებას არ აპირებდა, ფრთხილად მიუკაკუნა მინაზე.

- სახლში წამიყვან ? - ჰკითხა შერბილებული ტონით.

პასახუხი არ გაუცია. მხოლოდ შეათვალიერა, ავტომობილი დაძრა და მაღალი სიჩქარით გაუყვა გზას. ცოტახანში არიდას ბინისთან ახლოს გააჩერა მანქანა. ძრავა გამორთო და სკამს მიეყრდნო მდუმარედ. გოგონამ ადგილი რომ იცნო გახარებულმა კარის სახელური გამოსწია, მაგრამ მან ჩაკეტვა დაასწრო. ნაწყენმა გახედა ბიჭს.
- წამოდი ჩემთან, უფრო უსაფრთხოდ იქნები. - ამჯერად მშვიდად სცადა მასთან დალაპარაკება.


- ისე საუბრობს თითქოს აღარ ძინავს ჩემზე დარდით. - ისე ჩაიბუტბუტა მას რომ არ გაეგო.

- რა თქვი ?

- შენგან ვინ დამიცავსთქო, გკითხე ? - სამართლიანი კითხვა კი დაუსვა.

- ვერავინ.

- არც კი მალავ. - ამიიხვნეშა გულნაწყვეტმა - მირჩევნია მოვკვდე, ვიდრე შენს იმედად დავტოვი ჩემი სიცოცხლე.

- ვერ მოახერხებ ოჯახისთვის იმის ახსნას, თუ რატომ გამოიყურები ასე ცუდად. ახლა მათთან ვერ წახვალ. - მიზეზები და არგუმენტები არ ელეოდა დათას.

- მოვახერხებ. ბოლოსდაბოლოს ვიტყვი რომ მთელი ღამე არ მეძინა და ძალიან გთხოვ შეწყვიტე ეს ფარსი. თავს ისე ნუ მაჩვენებ თითქოს ჩემზე დარდის გარდა საქმე არ გქონდეს. გავიარეთ ეგ ზღაპრების ეტაპი. - ყელში მოწოლილი გაღიზიანება ვეღარ დამალა.

- ნერვებზეც გეტყობა უძილობა. - დაცინა თითქოს ? თუ თავადაც გააღიზიან გოგოს სიტყვებმა. მთელი ღამის წვალებას, თითო გოჯ მიწაზე გაცხარებით რომ ეძებდა ვერ უფასებდა ქალი. - შენს ნაცვლად ჩემი კაცი წერდა დედაშენს... - მშვიდად განაგრძო ახსნა, - იქნებ როგორღაც მინაწერები ნახო, პასუხები რომ არ აგერიოს.

- ვერაფრით ვიგებ რას ნიშნავს შენი საქციელი. -

მართლაც ვერ აეხსნა არიდას დათას ქმედებები. ცალსახად ვერც კარგს ფიქრობდა და ვერც ცუდს, იმდენად გულრწფელი ეჩვენებოდა ბიჭი ყველა სიტყვასა და ქცევაში.

- ის რაც მოხდა, არავინ არ უნდა გაიგოს და რაც არუნდა რთული იყოს შენც მოგიწევს ამის დავიწყება.

- ასე საგანგაშოდ თუა საქმე არამგონია ამის დავიწყების საშუალება მომცენ. - სხვა პასუხს ელოდა და რადგან ვერ გაიგონა, სულერთია ტონით უპასუხა.

- მოგცემენ. შენ კი ისე მოიქეცი თითქოს არაფერი მომხდარა.

- მოხდა.

- მე მატყუებ თუ მართლა არ გეშინია ?

- გამოხატვით და პანიკაში ჩავარდნით არაფერი შეიცვლება. თანაც უცხო ადამიანებთან ჩემს განცდებზე არ ვსაუბრობ- თქო, გითხარი უკვე.

- კარგი.

- გამიღე.

- ხვალიდან მძღოლი მოგაკითხავს. იცოდე, დამოუკიდებლად ფეხი არსად გაადგა. დამაცადე ეს საქმე გართულებების გარეშე მოვაგვარო.

- ეს პრობლემა შენ არ მოგიტანია ჩემთვის. არ მინდა შენი დახმარება... მირჩევნია მოვკვდე, ვიდრე ვოცოდე რომ ჩემს უსაფრთხოებას შენ იცავ.

ერთი გადახედა დათამ არიდას, „ მე შენ გაჩვენებო“- თავი ნიშნისმოგებით დააქნია და მოთმინება დაკარგულმა მანქანა ელვისისწრაფით მოწყვიტა ადგილიდან.

- რას აკეთებ ? გააჩერე... გამიჩერე ... არ მინდა შენთან... - გაჰკიოდა შეშინებული გოგო.

- შენი ხმა არ გავიგონო. - იმხელა ხმა ამოუშვა პირიდან, მთელი ტანით შეხტა არიდა.- გგონია ამდენი იმისთვის ვიშრომე, რომ ახლა ვიღაცას ჩავუგდო შენი თავი ხელში ? შენ ჩემი ხარ, ეს ერთხელ და სამუდამოდ დაიმახსოვერ. ვერ დააფასე ის, რასაც გითმობდი, ხოდა ახლა არაფრის დათმობას აღარ ვაპირებ... ყელშია უკვე შენი სიჯიუტე. ვინ ხარ ასეთი ? რაც გამოჩნდი პირდაპირ უროთი ანგრევ ჩემს მოთმინებასა და სიმშვიდეს.

- მე გამოვჩნდი, მე მოვედი შენთან ? არ გრცვენია მაინც ამას რომ ამბობ ? კაცს ჩემით შურისძიება სურს და თურმე იმის უფება არ მაქვს წინააღდეგობა გავიუწიო ... ნორმალური ხარ შენ ? ანდა რას გეგკითხები...

- ახლა ჩემს გეგმებზე ვსაუბრობდით ჩვენ ? ახლა იმის გაკეთებას გაძალებ რაც მე მაწყობს ?

- ძალინ კარგად ვიცი რაზეც ვსაუბრობდით, მაგრამ არ მინდათქო გიმეორებ შენი სამადლო დაცვა, მერე სულ რომ მაძახო, არ მჭირდება.

- აღარც გეკითხები. თავად გადავწყვეტ და საერთოდ კარგა ხნის წინ უნდა გამეკეთებია ეს.

- საერთოდ ვინ ხარ, ჩემს ბედს რომ წყვეტ? –

- ის ვის ხელშიცაა შენი ბედი.

- ღმერთი გგონია შენი თავი ?

- არა, შენი ქმარი.

- ნუ იმეორებ მაგ სიტყვასთქო ! არ ხარ შენ ჩემი ქმარი.

- საყვარლობა გირჩევნია ? - მანქანას შეშლილივით მოაქროლებდა და გზის ნაცვლად არიდას უყურებდა. - არჩევანის უფლებას გაძლევ, მითხარი რომლი გირჩევნია ?

- ვერ გიტან ! - კიდევ ერთხელ დაიჩხავლა ქალმა. ემოციებისაგან ისე დაღლილიყო ძლივს სუნთქვდა.

- გადასარევია... არაფერში მჭირდევბა შენი სიყვარული. - ამ პატარა ქალმა ყველა ნერვს ერთდროულად წაუკიდა ცეცხლი. ცოფებს ყრიდა ბიჭი.

- სიყვარულს დაჭირვება გაუგია ვინმეს ? სიყვარულს უნდა იმსახურებდეს ადამიანი. შენ კი უკანასკნელი ხარ, ვინც ამას იმსახურებ... ეგოსიტი და ურჩხული ხარ... სადისტი, რომლესაც ჰგონია ყველაფრის უფლება აქვს... ზუსტად იმ ფულიან გაბღენძილ ადამიანებს გავხარ, ვისაც ჰგონია, მაგ ფულით ყველაფრის ყიდვა შეიძლება, ვისი ღირსებაც მხოლოდ მილიონობით დოლარია საბანკო ანგარიშზე. ერთი ცარიელი ადამინი ხარ, მხოლოდ სუნთქავ... - ღმერთო, როგორ მოეშვა. როგორც იქნა შეძლო ამ სიტყვების თქმა. თითქოს სიმძიმის რაღაც ნაწილი შემსუბუქდა მასში თუმცა შინაგანმა დაღლამ ისე იმატა სუნთქვებს შორის პაუზას ვეღა ასწრებდა.

ჭკუიდან საბოლოოდ გადამდგარმა არაბულმა ერთი სწრაფად გადაიქნია საჭე, გზიდან გადაუხვია და ძლიერი მუხრუჭით გააჩერა. დამუხრუჭება იმდენად ძლიერი იყო, არიდა, რომელიც უსაფრთხოების ღვედის გარეშე იჯდა საქარე მინისაკენ გაისროლა, მაგრამ ვიდრე თავით შეასკდებოდა ბიჭმა სწრაფად დაიჭირა და მიიხუტა. საკვირველია როგორ მოახერხა ასე სწრაფად შემჩნება დარეაგირება დათამ .

- ღვედი რატომ მოიხსენი, რომ ვერ მომესწრო მინიდა გაგოსვრიდი. - დატუქსა შეშინებულმა.

- დიდი ამბავი, იმაზე ადრე დაასრულებდი შენს საქმეს ვიდრე გეგმავ. უკეთესიც კი იქნებოდა ჩემთვის. - არანაკლებ შეშინებული იყო თავადაც. მისი გული დათას მკერდზე ხტოდა.

- არ გეყო რაც გამოიარე ? ნუ ცდილობ მეც რამე დაგიშავო.

- მე არაფერს არ ვცდილობ, მაგის სურვილი თავად გაქვს. მე უბრალოდ წინააღმეგობის გაწევას ვცდილობ. - მკლავეზე სუსტად დასცხო ხელები და ტავი გაითავისუფლა.

- ნელ-ნელა ავლენ შენს ნამდვილ სახეს ამირეჯიბის ქალიშვილო. არადა როგორი სუსტი და მშვიდი ჩანდი. თუმცა საწინააღმდეგო არაფერი მაქვს, პირიქით მადას მიორმაგებს შენი წინააღმდეგობა.

მან პასუხის დაბრუნება ვეღარ მოახერხა, იმ წამს ვერ მოიფირა რა უნდა ეპასუხა. ისე განცგაწყევეტილი იყო ძალა აღარ შესწევდა.


- დამაბრუნე სახლში. - სახე გვერდზე იბრუნა მას რომ არ შეემჩნია ლყაზე დაგორებული ცრემლი.

- არა. მიგიყვანე სახამდე მაგრამ, მერე ასე მოინდომე...

- არ წამიყვანო შენტან,- ხმა აუთრთოლდა, - ასე არ მომექცე ... ნუ მაიძულბ შეთან ერთ ჭერქვეშ ცხოვრებას, ვერ შევძლებ, ვერ გაუძლებ...

ვერ გავუძლებო, მწარედ მოხვდა ბიჭს გულზე.

- არავის არაფერს ეტყვი, - ცოტახნიანი მდუმარების შემდეგ ამოიღო ხმა მან, - შენს ძმას არ ნახავ, მძღოლის გარეშე ფეხს არსად გადადგამ. ან ამ მითითებებს შეასრულებ, ან მოვალ და წაგიყვან. - მკაცრად ჩამოუთვალა ყველა პირობა. დანებდა მის შეშინებულ გულს, არადა წამის წინ უძახდა აღარაფერს დაგითმობო. - ხვალ ტელეფონს და შენს ნომერს დაგახვედრებს მძღოლი.

- არ მინდა.

- აჰა, ამ წამს უკე არღვევ პირობას. მე მინდა. ყველა ჩემს ზარს უპასუხებ... არცერთი წამით არ დააგვიანო ყურმილის აღება.

- როდემდე გაგრძელდება ეს ?

- თუ საჭირო გახდა, მთელი ცხოვრება.

- და მაინც, - ვერ დაკმაყოფილდა პასუხით ჯიუტი.

- მანამ სანამ არ მეცოდინება, რომ კვალში არავინ გიდგას ჩემს გარდა. - ამომწურავად უპასუხა ჯიუტის ინტერესს.

- კარგი.

არაბულმა ავტომობილი მოაბრუნა და პირდაპირ ბინის წინ გაუჩერა.

- არ გამომცადო არიანდა. - კიდევ ერთხელ გააფრთხილა ვიდრე კარს მიხურავდა გოგონა.

- რატომ შენ ? - რიტორიკული, მარავლი მნიშვნელობის კითხვა დაუსვა გოგონამ და კარი მიუხურა.

- მეც სულ მაგას ვეკითხები თავს...


***

- ჯონი, ჯონი... - სარკასტულად წარმოთქვა მისი სახელი, ერთი-ორჯერ თითები დააბაკუნა დაფიანი სკამის საზურგეზე და წინ ჩამოუჯდა მიკარგულ სარდაფში, რკინის სკამზე მიბულ დგებუაძეს. - საინტერესოა რაზე ფიქრობდი ?

- წადი შენი... - უხეშად დაიღრინა კაცმა და სახეში გვარიანი მუშტიც დაიმსახურა. ერთი დაიზმვლა დგებუაძემ და სისხლი გადმოაფურხა პირიდან.

- არ გირჩევ მიზეზები დამიმატო, ისედაც არ მაკლია.

- ნუ მაშინებ არაბულო. ისეთი დასჯის მეთოდები მაქვს ნანახი, არ გეგონოს გამაკვირვო.- რა უმწეო ტრაბახი იყო.

- საკუთარ თავზე რომ გამოცდი, მერე გკითხავ, გიკვირს თუ არა. - ირონია და ზიზღი ერთდროულათ მიაფრვია ბიჭმა.

- შესაძლოა ძლიერი მტერი იყო, მაგრამ მკვლელი ნამდვილად არ ხარ ყმაწვილო.

- შენც მაგის იმედი გქონდა ?

- არა. უფრო მეტის.

- იმდენად მაღალია შენი ბინძური ეგო, ვერ აჯობე და საკუთარი სურვილით ჩადგი ფეხი ხაფანგში.

- ერთი ადგილი შენც დაგიტოვე.- ცინიკურად უპასუხა დგებუაძემ. - ვაღიარებ არ მეგონა თუ მომაგნებდი, თუმცა მომაგენი და არც ამ შემთხვევაში ვიყავი მოუმზადებელი. საინტერესოა, რას გრძნობ იმ გოგოს მიმართ ასეთს, იქ მოსვლაც რომ გაგაბედინა.

- გასაგებია.- ისე წარმოთქვა თითქოს აღხლარა მიუხვდა ჩანაფიქრს. - იმდენად გსურდა ჩემთვის სამაგიეროს გადახდა საკუთრი სიცოცხლეც გაწირედ და თან იფიქრე, მე თუ წავალ მასაც გავიყოლებო არა ? - დამცინავად ჩაიქინდილა არაბულმა. - ჭკვიანური გეგმაა. თქვენ რას იტყვით ? - კუთხეში, კედელზე მიყრდნობილ ბაკურაძესა და გიგაურს მიუბრუნდა.

- უდაოდ, თუმცა რაღაც-რაღაცეები მაინც ვერ გათვალა. - ხელები ერთმანეთს შემოკრა ვანომ და ახლოს მივიდა მათთან.

- მაგალითად, - საუბარში ჩაერთო ბაკურაძეც, - ის რომ შენ მისნაირი უბადრუკის გამო სიმშვიდეს არ დაირღვევ. - გაკვირვებული ჯონი რიგ-რიგობით უყურებდა მოსაუბრეებს. - ცოტას წაგიტყაპუნებთ და ვიდრე სული ამოგძვრება განტევების ვაცად გამოგიყენეთ.

- აბა ჯონი, რას იტყვი, როგორი გეგმაა ? - სახეზე ეჭვებ გადავლილ დგებუაძეს მიუბრუნდა. - თუ რამე არ მოგწონ გვითხარი.

- წადი თქვენი...

- ახლა მრავლობითში მოგხვდება, - გააფრთხილა ლაშამ და შემოსცო. შემდეგი ვანო იყო.

- მირჩევნია შენ მომკლა ვიდრე იმათ გადამცე.

- მოიცა ბიჭებო, - ხელით ანიშნა დათამ, - მოლაპარაკებაზე მოდის. აბა გისმენ რა შემოტავაზება გაქვს.

- ჩემს ბიზნესში ჩაგრთავ. - სიტყვა დასრულებული არ ჰქონდა დათა რომ ახარხარდა.

- დაბერებულხარ ჯონი. შენ რა გგონია, ეგ რომ მდომოდა აქამდე ვერ მოახერხებდი ?

- არ მგონია. მშვენივრად ვიცი სადამდეც გადის შენი ძალაუფლების და საჭირო სანაცნობოს ზღვარი, მაგრამ მე უფრო დიდს და გაჩარხულ საქმეს გთავაზობ. იმათ, ვისთვისაც ჩემ გადაცემას აპირებ ამაზე წარმოდგენაც კი არ აქვთ.

- იმაზე დიდი ვირთხა ყოფილხარ ვიდრე მეგონა. შენი ბინძური ფული არ მჭირდება, მყოფნის რაც მაქვს. ჩემი საქმე სუფთაა და ხელშეუხებელია დგებუაძე. შენსავით ღორი არ ვარ, ყველაფერი ვიკადრო.

- მაშინ მომკალი.

- მხოლოდ ინფორმაციის სანაცვლოდ შეიძლება წამოვიდე დათმობაზე.

- რა ინმფორმაციის?

- მითხარი, რა კავშირი გაქვთ ანდრო ამირეჯიბთან !

- აჰა, ახლა გასაგებია.

- თუ გასაგებია მოყევი რაც იცი. ვინ არის გურამ გაგუა სინამდვილეში და ასე შემდეგ...

- გურამ გაგუა გურამ გაგუაა სხვა ვინ უნდა იყოს ?

- ჯონი, დიდი მოთმინებით არ გამოვირჩევი... ან ხმას ამოიღებ ან ჩემს პირვანდელ გეგმას მივყვებით. რა აკავშირებს ანდროსთან ?

- მე მათ ურთიერთობაში არ ვერევი, მხოლოდ ჩემი საქმე მაინტერესებდა. ერთიც და მეორეც ჩემი საქმისთვის მჭირდებოდა.

- თუ შენ სჭირდებოდით ?

- ხო დაახლოებით.

- მხოლოდ ამიტომ ამოიჩემე ანდროს და ?

- არ მოსულიყო იქ და არაფერი მოხდებოდა.

- ხო მაგრამ მოვიდა, მოხდა და მე მაინტერესებს რატომ. რა აქვს თქვენზე ანდროს ასეთი, რომ ასე აგაღელვათ ?

- ჩვენზე კომპრომატებს ეძებ თუ რაშია საქმე ? არამგონია კომპრომატები გაკლდეს და არამგონია ანდროს ხელში მყოფი ინფორმაცია რაიმე ახალს გამცნობდეს.

- როგორც სჩანს მის ხელში მყოფი ინფორმაცია თქვენ ზედმეტად განერვიულებთ.

- ჩემზე ისეთი არაფერი აქვს, რაც შენ არ გეცოდინება, თუმცა სხვებზე რა აქვს ეგ ნამდვილად არ ვიცი. უბრალოდ იმ დღეს ჩემთან იყვნენ საქმეზე სასაუბროდ მოსულები და ერთად შევნიშნეთ ანდროს და ბარში. თუ ანდრო ჩვენს ჩაშვებას მინდომებდა სამივე ერთად გავფუჭდებოდით სულ ეს იყო.

- არ მჯერა.

- მეტი არაფერი მაქვს სათქმელი.

- ფეხებით ცამოკიდეთ და გაროზგეთ, - ბრაძანება მისცა არაბულმა დაცვას. - ხო ფრჩხილებიც დააცალეთ, - დაუმატა.

- იმ წამსვე ესცნენ გაფითრებულ დგებუაძეს ბრძანების შესასრულებლად.

- მოიცა გაჩერდი, გაჩერდით.. - ყვიროდა შეშინებული კაცი, - რაც ვიცი გეტყვი, ოღონდ შემპირდი რომ იმათ არ გადასცდემ ჩემს თავს.

- ვნახოთ.

- სიტყვა მომეცი.

- ვნახოთ-მეთქი უკვე გითხარი. ცოტახანს შეეშვით. - კვლავ გასცა ბრზანება.

- ანდროს რაღაც ფაილები აქვს, რაც გაგუას დიდ საფრთხეს შეუქნის, სეასბამისად მთელს მის ბიზნეს მის პარტნიორებსა და მეც. თუმცა მე არ ვიცი რა არის იმ ფაილებში ასეთი. გაგუას მისი ეშინია და დვალი ყავს მიჩენილი მეთვალყურედ.

- მერე და რატომ არ გამოაჩინა ანდრომ ეს ფაილები ?

- ოჯახის გამო. თუ ეს ამბავი გახმაურდება ათი წუთიც არ დასჭირდება მისი ოჯახის ამოხოცვას. მთელი ეს დრო მხოლოდ იმიტომ იყო მათგან შორს რომ ისინი დაეცვა. ანდრომ ბევრი რამ იცის ჩვენს შესახებ მამამისის ძველი თანამდებობის გამო. ადვილად შეეძლო საჭირო ადამიანების პოვნა ჩვენს წინააღმდეგ საბრძოლველად. ამიტომ გაგუამ ისე მოახერხა აიძულა ჩვენს საქმეებში გარევა. ამასობაში მასზეც დავაგროვეთ კომპრომატები, თუმცა ყველაზე მთავარი იარაღი მის წინააღმდეგ მისი ოჯახია.

- იცნობთ მის მამას ?

- მე არა, მაგრამ გაგუა იცნობს.

- რამდენი წელია რაც გურამს იცნობ ?

- ოცი წელი იქნება დაახლოებით. სომხეთში ვიყავი, პარტნიორს უნდა შევხვედროდი და ის დამიხვდა.

- რატომ აქვს ასეთი სუფთა დოისიე, რატომ არ ირიცხება მის სახელზე არალეგალური ბიზნესი და საქმეები ?

- არ ვიცი. მე მაგ ამბების გარკვევა არ მევალება და არც მადარდებს მთავარია ჩემი საქმე კეთდება.

- არის ვინმე ვინც გაგუას შენზე ადრე იცნობდა ? მაგალითად ოცდაათი წლის წინ.

- არ ვიცი. ის სომხეთსი ცხოვრობდა. ჩვენი პარტნიორობიდან ხუთი წლის შემდეგ გადმოვიდა საქართველოში. სულ ესაა რაც ვიცი.

- ჩამოკიდეთ. - კვლავ გასცა ბრძანება.

- არა... არა.... - აყვირდა ჯონი. - გეფიცებით მეტი არაფერი ვიცი. -ღრიალებდა საცოდავად.

- შეეშვით და გადასაცემად მოაწესრიგეთ.

- შენ... შენ ხომ სიტყვა მომეცი...

- შენნაირ ვირთხებთან სიტყვის დადება არ მჩვევია.

- იცოდე მაინც ვერ შეაჩერებ მათ. არ გარისკავენ.

- სწორია არ გარისკავენ. როდესაც გაარკვევენ რა შემიძლია არ გარისკავენ.

- დაუნდობლები არიან.

- საჩუქარი ყველას ახარებს ჯონი. ჯერ შენს თავს ვუფეშქაშებ, დარწმუნებული ვარ ეამებათ გამყიდველის ჩუქება. არჩევნები მოდის, არეულ-დარეულობა ახლა არავის აწყობს. თუ გინდა სიტყვა-სიტყვით გადაეცი ჩემი ნათქვამი.

- შენ დამპირდი ...

- სიაოვნებით ამოგაძრობდი სულს ჩემი ცოლისთვის ხელის დაკარება რომ გაბედე, - ცოლის ხსენებაზე ლამის ყბა ჩამოუვარდა დგებუაძეს, - მაგრამ შენი უბადრუკი სიცოცხლის გამო სიმშვიდეს არ დავირღვევ. უბრალოდ სისულელე იქნება და მეტი არაფერი, მეკი სისულელეების კეთება არ მჩვევია. თანაც ჩეზე არანაკლებად გაგისწორდებიან. გიღირდა კი შენი საქციელი ამად ?

- არ ვიცოდი თუ დაქორწინდით, არ მეგონა ამდენი თუ შეგეძლო...

- კარგი გაკვეთილი იქნება, თუმცა აღარაფერში დაგჭირდება...

ყველაფერი სწორედ ისე წარიმართა როგორც დათამ თქვა. საჩუქრი მშვიდობის დროშად ჩათვალეს, საჭირო ხალხთან ერთად საჭირო მოლაპარაკებაც წარიმართა და შეთანხმებაც მიღწეულ იქნა. იცოდნენ რომ დათა არაბული სიტყვას არ დაარღვევდა. თანაც საქმე მათიანმა გაამწვავა და ეს უფრო აიძულებდათ დათმობაზე წასვლას. ყველასთვის ცნობილი გახდა, რომ მეუღლეს იცავდა არაბული.
ამ საქმეებმა ისე ჩაიარა დათა პირისპირ არავის შეხვედრია. ქალაქი არ დაუტოვებია. არიდას თვალყურის დევნებაში გართულს, ამბები შორიდან მოსდიოდა. ასევე გააფრთხილეს ანდროც, რომ ყველაფერი ისე დაეტოვებინა როგორც იყო. მისმა დვალთან შეხვედრამ მშფოთვარედ კი ჩაიარა, მაგრამ ისევ ძველ შეთანხმებას მიყვნენ. ყველაფერი ისევ ძველ კალაპოტს დაუბრუნდა, ერთის გამოკლებით- დგებუაძე დედამიწას აღარ ამძიმებდა. არიდას უსაფრთხოდ გადაადგილებას ხელს აღარფერი უშლიდა. თუმცა ამის თქმის სურვილი არ გასჩენია დათას. გოგოც თანმხლებთან ერთად გადადგილდებოდა დაპირებისამებრ სახლსა და სამსახურში.

არიანდა ბანკში იყო მისული სესხის გადასახდელა. ოპერატორის წინ დაჯდა და თანხა გაუწოდა. მანაც გამოართვა და რამდენიმე წუთი თვალმოუშორებლად ჩაჰკირკიტებდა მონიტორს. არიდა გაკვირვებით აკვირდებოდა გოგონას, რადგან ეს მარტივი პროცედურა საეჭვოდ გაიწელა. როგორც იქნა თავი ამოჰყო ოპერატორმა და ჰკითხა, ხომ არაფერი გეშლებათ ამ ანგარიშზე გადასახდელი არ ირიცხებაო. იუარა არიდამ, ვინაიდან კიდევ ერთი წელი სჭირდებოდა ვალდებულების დასრულებას. შეწუხებული ოპერატორი კვლავ მიუბრუნდა მონიტორს, მაგრამ მაინც ვერაფერი გაარკვია. კლიენტიც დაჟინებით ამტიკებდა ვალდებულების არსებობას. ანდროს მიერ გაფორმებული მინდობილობაც კი წარუდგინა, სესხის განკარგვის უფლების შესახებ. ვერა და ვერ გაირკვა თუ რაში იყო საქმე და არიდა ფილიალის მართვლეთან გადაამისამართეს. გარკვევით აუხსნა საქმის ვითრება არიდამ და როგორც კი მართველმა მონაცემები გადაამოწმა სახეშეცვლილმა გახედა გოგონას, მინდობილობა გამოართვა და კარგად გადაიკითხა. ცოტათი იყოყმანა, ხან რა პასუხი გასცა ხან რა. ხანაც მონიტორზე ინტერესეთ ამოწმებდა რაღაცას, არიდა კი მოთმინებით ელოდა ამ გაურკვეველ სიტუაციაზე პასუს. როგორც იქნა ხმა ამოიდგა მართველმა და განუმარტა რომ ვიტარება იყო შემდეგი - პირი რომლის სახელზეც სესხი ფიქსირდებოდა მსჯავრდებულია და ამ პირმა მინდობილობა იმ კომპანიას გადასცა, რომლემაც ეს ვალდებულება სრულად დაფარა და უზრუნველყოფის სახით ჩადებული უზრავი ქონება მისივე განკარგულებაში გადავიდაო. მე მეტი ინფორმაციის გაცემის უფლება არ მაქვს, ესეც მხოლოდ იმიტომ გითხარით რომ მინდობილობა თქვენც გაქვთო. თუმცა რაც შემიზლია ისაა, ის თანხა დაგიბრუნოთ რაც ბოლო ორი თვის მანძილზე გადაიხადეთო. როგორც კი მოსმენილი გაიაზრა გონებამ შოკი მიიღო საწყალმა გოგომ. ბინა რომლის გამოც წელებზე ფეხს იდგამდა და ვალს იხდიდა რომ არ დაეკარგათ, ღია ცის ქვეშ არ ეცხოვრათ ისე დაკარგა არც კი გაუფრთხილებია არავის. ერთხანს შეშლილი სახით უყურებდა ბანკის თანაშრომელს და ისიც კი გაიფიქრა რომ სახეს დაუკაწრავდა, მაგრამ მიხვდა ის არაფერ შუაში იყო, ყველაფერი წესით დაცვით შესრულდა თუმცა მანამდე ვინ მიიტანა და რამდენად წესის დაცვით ეს დოკუმენტები ეს ცალკე საკითხი იყო. წამოდგა შეწუხებული მმართველი და ბეჭზე ხელის შეხებით შეაფხიზლა გაფითრებული ქალი, ხომ კარგად ხართ, წყალი ხომ არ გნებავთო. გონს მოეგო არიდა. ის თანხა დაიბრუნა რაც ეკუთვნოდა მუჭში ჩაბღუჯა და გარეთ გავარდა. ისე იყო გაცეცხლებული აუცილებლად მთელი ცხოვრების ჯავრი უნდა ეყარა ანდროზე, მანქანაში ჩაჯდა და მძღოლ უკარნახა მისამართი. მან შეწუხებულმა გახედა სარკიდან და მოუბოდიშა, მად ვერ წაგიყვანთო, მაგრამ ისე შეუყვირა არიდამ, ან წამიყვანთ ან ჩემით წავალო, მანქანა დაძრა მძღოლმა და გვერდით მჯდომს თვალით რაღაც ანიშნა. მანაც მობილური ამოიღო და ვიღაცას მისწერა. სხეული უცახცახებდა ნერვიულობისაგან გოგოს, სულ ბანკის მმართველის სიტყვები უტრიალებდა გონებაში... ფიქრობდა, აზრებს ალაგებდა... ფიქრობდა ... ფიქრობდაა... - მოაბრუნეთ, - უცებ წამოიყვირა მან და ახლა უფრო გაკვირვებული თავალებით მოუბრუნდა წინ მსხდომი ორი ბიჭი. - თქვენ უფროსთან წამიყვანეთ. - შედარებით მშვიდად უთხრა და საქმის ვითრებაში თითქმის დარწმუნებული სახით მიეყრდნო საზურგეს. 99 % სჯეროდა რომ დათას ხელი ერია. იმ ერთ პოცენტს კი ადგილზე გაარკვევდა. უკვე ახრჩობდა უსუსურ მდგომარეოაბში ყოფნა და ახლა რომ ის არ ენახა, პირში არ მიეხალა სათქმელი ალბათ გული გაუსკდებოდა. ბიჭმა, რომელიც მძღოლოს გვერდით იჯდა, ამჯერად ყურზე, მიკროფონზე მიიჭირა ხელი და ამცნო, - მოვდივართო. ერთ საათში ავტომობილი მაღალი სასტუმროს წინ გაჩერდა. არაერთხელ ჩაევლო ამ შენობისთვი არიდას გვერდი, გაჩერდებოდა და სიამოვნებით ათვალიერებდა ხოლმე თანამედროვე, მეტად დახვეწილი კონსტრუქციით ნაგებ სასტუმროს. ვერასდროს წარმოიდგენდა თუ ერთ მშვენიერ დღეს ამ შენობის მფლობელის მეუღლე გახდებოდა. მეუღლე ? - დამცინავად ჰკითხა თავს. მძღოლს მისი კარისაკენ გასაღებად წაღებული ხელი ლამის მიატეხა ისე სწრაფად გააღო თავდა და გადავიდა. არც არასდროს ელოდა ხოლმე, მის გაღებას ვერ იტანდა ასეთ ოფიციალურობას. მათთან უმალ გაჩნდა წითელ ფორმაში გამოწყობილი პორტიე და მოწიწებით მიესალამა. აშკარა იყო ეს მოწიწება უბრალოდ სტუმრისთვის არ უნდა ყოფილიყო, უთუოდ საქმის კურსში იყვნენ ყველანი და ისე შესციცინებდნენ გოგოს, როგორც დედოფალს. ნაცვლად იმისა არსებული მდგომარეობით კმაყოფილება ეგრძნო, მთელი სიტუაცია ირონიულ ჭრილში აღიქვა ქალმა. ლიფტამდე მოაცილეს,მან კი იუარა და როგორც შეეძლო ისე თავზიანად აუხსნა რომ დახურული სივრცის შიში ჰქონდა. წუხილით მოახსენა თანამშრომელმა, იქ, სადაც თქვენ მიბრძანდებით ბოლო სართულზეა და კიბეებით სარგებლობა ძალინ დაგღლითო. სხვა გზა რა ჰქონდა, ახლა მის უნახავი უკან ვერ დაბრუნდებოდა. ამხელა გზა იმისათვის არ გამოუვლია,რომ კიბეებზე სიარულს დაებრკოლებინა. ახლა რომ ის დაგროვილი ბრაზი არ ამოენთხია, რაც ამ ხნის მანძილზე წვეთ-წვეთად ავსებდა ფიალას, ბალიშზე თავის დადების საშუალებას არ მისცემდა. ისედაც ერთ კვირაზე მეტი მისი ბრძანებეს ასრულებდა, თითქმის ყოველდღე ურეკავდა დათა და ჩვეული უკმეხი ტონით ხან რას უკონტროლებდა და ხან რას. ისიც მრავალი მიზეზის გამო წინააღმდეგობას ვერ უწევდა, პირველ რიგში იმიტომ რომ დედის ყურამდე არაფერი მისულიყო. მის სიმშვიდედ და ჯანმრთელობად საკუთარი უბედურებაც კი უღირდა. კიბებეს აუყვა, წინ სასტუმროს თანამშრომელი მიუძღვოდა. უკან აედევნა დაცვაც. მრავლაწუთიანი სიარულის შემდეგ როგორც იქნა მიაღწიეს ბოლო სართულამდე. სულს ვეღარ იდგამდა საწყალი არიდა თანხმხლებებიანდა ისე დაღლილიყო. მუხლებში ძალა სულ წართმეოდა. ცოტახნით კედელს მიეყრდნო და სულ ორიოდ წუთით შეისვენა მერე კი სიარული განაგრძო. სასტუმროს პერსონალიც უმალ გაუძღვა წინ რათა ოთახამდე მიეცილებია. გრძელი კორიდორი ჩაიარეს და მარცხნივ შეუხვიეს. თავჩახრილი მიდიოდა გოგონა და ათასი ფიქრი მოსდიოდა თავში. უცებ ვიღაც გადაუდგა წინ. .

- გამარჯობა, - ომახიანად მიესალმა გიგაური. - როგორ ხარ ?
ნელ-ნელა წამოსწია ფიქრებით დამძიმებული თავი არიდამ და ახედა. ჯერ სიმწრით ჩაეცინა მერე კი მშვიდად უპასუხა :

- ძალინ გთხოვს არ არის სჭირო ეს მეგობრული ტონი. ორივე მხარემ ვიცით სიმართლე. - მონაცვლეობით, მტრულად შეხედა წინ მდგომთ.

- ვიცით, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს ჩვენ შენი მტრები ვართ.

- აბა მეგობრები ხართ?

- ალბათ არ დაიჯერებ, მაგრამ სიამოვნებით ვიქნებოდი შენი მეგობარი. - გულრწფელად მიუგო ვანომ.

- მაშინ შენი ბიზაშვილის მტერი უნდა გახდე. ჩემი მტრის მტერი ჩემი მეგობარიოა, - ხომ გაგიგიათ ?

წამით შეყოვნდა ვანო, მერე უცებ ბაკურაძისკენ მიტრიალდა, წელზე ხელი შეუცურა . შორიდან ისე ჩანდა თითქოს ის იყო თავისკენ მიიზიდავდა და მიიხუტებდა ბიჭს. არიდას დაცვა, სასტუმროს თანამშრომელი და არიდაც კი გაკვირვებული თავლებით შესქცეროდნენ მის ქმედებას. მან კი მოლოდინი გაუცრუა მომზირალთ, ჩახუტების ნაცვლად ლაშას საქამრიდან იარაღი აართვა შეაბრუნა და არიდას ტარით გაუწოდა. უხერხულად შეიშმუშნა ყველა ფიქრების გამო და აქეთ-იქით დაიწყეს თავლების ცეცება.

- გამომართვი... - უთხრა ვანომ არიდას.

- რას აკეთებს ? - მოულოდნელად იარაღის დანახვაზე გული გადაუცივდა.

- მტრები ერთმანეთს ხოცავენ არიანდა. უმრავლეს შემთხვევაში ასეა. - მტკიცედ და სერიოზულად მიუგო გიგაურმა, - აიღე და მეც უკან გამოგყვები. თუ შეძლებ ესროლე და ამ ქვეყნად ყველაზე ძვირფასს გეფიცები მე დავიბრალებ. მე ავიღებ თავზე შენს დანაშაულს. - ისეთი სახით უყურებდა გიგაური ეჭვს ვერ შეიატანდი მის ნათქვამში. უხერხულად ატუზულები ახლა ყბაჩამოვარდნილები შესქცეროდნენ სანახაობას. მხოლოდ ლაშას დასტამაშებდა სახეზე მშვიდი ღიმილი.

- გიჟი ხარ ? - შეიცხადა გოგომ.

- კი.

- ღმერთო ასეთი რა დავაშავე... - ამოიკნავლა საწყლად და უკან დაიხია. - გაწიე !

- შეგიძლია ესროლო ?

- რათქმაუნდა არა... - უყოყმანოდ გასცა არიდამ პასუხი.

- აბა, მე ვესროლო ?

- რას მეკითხები ?

- მაშინ მტრობაზე და მტერთა ალიანსზე საუბარს თავი დავანებოთ... - ღმილით უთხრა ვანომ და იარაღი თავის ადგილას დააბრუნა.

- არ ვიცი რას აკთებ მაგრამ არ წამოვეგები, აღარ წამოვეგები... - გვერდი აუარა ბიჭებს.

- შენ რას გადაეკიდე ჩემს იარაღას ? - მხარზე მიკრა ხელი ბაკუარზემ ვანოს.

- გაგვიჭირდება ამ გოგოს კეთილგანწყობის კვლავ მოპოვება, - სინანულით დაასკვნა ვანომ.

- ცხვირწინ უტრიალებ იარაღას და ახლა კეთილგანწყობის დაბრუნებაზე ნუღა საუბრობ.

- ვფიქრობ გაიგო, რატომაც გავაკეთე ეს.- წამით უკან მიიხედა, არიდას გახედა - კარგი გოგოა, რომ ვუყურებ ასე მგონია ნიას ვხედავ, - კვლავ გზას გახედა. - იმედია ერთმანეთს არ დახოცავენ.

- ვატყობ არიანდას ფსიქოლოგობაც გაქვს გადაწყვეტილი, მოახვევ შენს სიბრძნეებს, - დაცინა ლაშამ.

- ეჰ, რა მეფსიქოლოგება ჩემი გამჭირვებია. - ამოიოხრა ბიჭმა.

- ხოდა მიტო უნდა უმკურნალო ორივეს, რომ შენც დაგადგეს საშველი იმ გოგოსთან. თორე რაც დრო გადის მით უფრო ასაკიანი ჩანხარ მასთან. - ვანო უცებ ვერ მიხვდა რას გულისხმობდა. ცოტახანს შედგა და დაფიქრდა.

- მოიცა მე თუ მემატება, ისიც ხომ იზრდება... ანუ ეს ჩვენ შორის წლებთა სხვაობას არ ზრდის... ანუ მარტო მე კიარ მემტაება... - ღმერთმა უწყის რას ბოდილობდა გიგაური.

- ფუ ეს ახლა რაებს ბოდილობს და ყურებამდე შეყვარებული რა დარხეული იქნები- თავში წამოადო ბაკურაძემ. - ხო იძახდი თავ-ბედი უნდა მაწყევლინოსო სიყვარულმა, ხოდა დაიწყე უკვე, დროა.... გამოაგდი ერთი ფეხი... სხვასთან კი აფრქვეს ბრძნულ აზრებ. იდიოტი. - ხელი მიკრა ვანოს და ღია ლიფტის კარში შეაგდო.

- სანამ ესენი არ დალაგდებიან არაფერი მეღირსება იმ ბაშვთან. - ისეთი გულისწყვეტით თქვა, ცოტაც და გული ჩაეთთქებოდა ბაკურაზეს.

- არ მინდა სიყვარული... - თავს შეაგონა ლაშამ.

- არად მაგარია ძმაო... თუნდაც ცალმხრივი იყოს. რას გიხსნი შენ მაინც ვერ გაგებ.

- ვინ იცის... - ორაზროვნად და დაყმენდილად თქვა ბაკურაძემ და თან უცნაურად აარიდა მზერა მეგობარს.

- აუ ხო მავიწყდებოდა, ნიამ მოგიკითხა.

- რაო ? - თითქოს სახე ეცვალა ბიჭს მისი სახელი გაგონებაზე.

- სად დაიკარგა, არ მნახულობს და აღარც მკითხულობსო.

- მართალია. არაფერი დასჭირვნიათ და მეც ბევრი საქმეები მქონდა... ხომ იცი რა.... - თავისმართლება გამოუვიდა ბაკურაძეს.

- მოკლედ ავიდეთ ერთ დრეს თორემ შემაწუხებს წუწუნით.

- კარგი ავიდეთ.

- ვახ ჩემი, - სასაცილოდ წამოიძახა ვანომ. რაღაც გაახსენდა. - რა აფერისტკა გოგოა. უეჭველად იმ მოლბერტების სათრევად სჭირდები. მე იმ სამხატვრო ოთახის აშენებაში ისე გამაძრო სული ეტყობა ვეღარ გამიბედა თხოვნა და ახლა შენ მოგადგა, - აუხსნა და ახარხარდა გიგაური. - წურბელა ბავშვი...

- დაცვის ბიჭები ხომ არიან ? - თითქოს თავის არიდება სურდა ლაშას ისე პასუხობდა.

- ოჰ, ეგ მაგათ გააწამებს ? ისე ექევა და უფრთხილდება მათ როგორც ძმებს. ჩვენ კი გვექცევა დაქირავებულივით.

- ანუ ახლობლების წამება მოსწონს... - თავითვის ჩალაპარაკებულს უფრო გავდა ვიდრე ვანოსთვის გაცემულ პასუხს.

- არ იცი რა პრეტენზიული და გადაუწყვეტელია?! იმდენჯერ შეგაცვლევიებს მაგ მოლბერტების დასალაგებელ ადგილს, სისხლს და მოთმინებას გამოგწოვს. მზად ხარ გაუძლო ?

- მთელი ცხოვრება...

- ეგ არ გააგონო თორე წურბელასავით დააჯდება შენს ცხოვრებას იცოდე. ისე, ყველაზე მეტად შენ გაატუტუცე ეგ..

პასუხის ნაცვლად მძიმედ ამოიხვნეშა ლაშამ და ისეთი შთაბეჭდილება დატოვა, თითქოს უხერხულობისაგან გაქცევა სურდა. ჯერ ვანო გავიდა მხიარულად ლიფტიდან, ლაშა კი მძიმე ნაბიჯებით თავჩაღუნული გაყვა...

არად არ ჩამთავრდა დერეფანი. საფიქრალს ვანოს შოუც დაემტა. მშვენივრად მიუხვდ რისი თ ქმას სურდა ბიჭს, თუმცა მისი ამ ფორმით შემოთავაზებული მეგობრობა მაინც მეტად ეუცნაურებოდა. რაც არ უნდა ყოფილიყო მისი მიზანი ის მაინც დატას მამიდაშვილი და მისი გეგემების მოზიარე იყო. ჯერ კიდევ იარაღის დანახვით შეცბუნებული მდგომარეობა ვერ დაელაგებინა ახალი რომ დაემატა. აქ სებრზანდით ქალბატონოვო, - მიუგო მომსახურემ და ნომრის კარი შეუღო. როგორც კი კარი გაიღო არიდასთვის ცხადი გახდა თუ სად იმყოფებოდა, სად მიაკითხა დათს. . როგორ ვერ იფიქრე სად მიდიოდი დაუცაცხანა საკუთარ ტავს და ნაბიჯები გაუშეშდა. სიბრაზეს ისე გადაეფარა მისი გონება სხვა ვერარაფერზე ფიქრობდა. არ იფიქროს ჩემი ფეხიტ მივაიტხე, არასწორად არ გაიგოს - კვ;ავ ამოსზახა გონებამ და მუხლები აუკანკალდა. სულ დაავიწყდა აქ რისთვისაც ოაკითხა, სულ გაუქრა მასთან ჩხუბის სურბილი. კრინტსაც არ დაზრავდა ახლა ოღონდ აქედან გაქცეულიყო. სისხლში აბობოქრებული მრისხანება რაღაც გაურკვეველმა გრძნობამ შეცვალა. სახელი ვერ დაარქვა, მაგრამ შიშს გავდა თთქოს. ისიყო უკან გაბრუნებას და გაქცევაქს აპირება მილ მზერას ნაცნობი კონტურები რომ შეერია.

- ტავისუფალი ხართ! - მიმართა დატამ მომსახურეს და ისიც უმალ გაეცალა იქაურობას. - გამარჯობა არიანდა. - ჯიბეებში ხელებცალაგებული, მოიხდენილად მუქი ფერებიტ შემოსილი, ჩვეული სიარულინ მანერით მიუახლოვდა გოგოს, მიესალმა და გულმოდგინედ აათვალიერა. მარცხენა ხელში ფული მჭიდროდ ჩაებღუჯა არიდას და ფერი დაჰკარგვოდა. ნელ-ნელა უფრო ნათლად აღიქვა არიდას მზერამ პირდაპირ მათზე მომზირალი სავი ტავლები.

- მეც წავალ... - ბორძიკით თქვა ქალმა.

- ამხელა გზა იმისთვის გამოიარე რომ წახვიდე ? ალბათ რაღაც გაქვს სათქმელი, სემოდი. - მშვიდად ესაუბებოდა და თავლს არ აცილებდა მზერაგაყინულ გოგოს. გაუკვირა კიდეც ასე რამ გააშეშაო. რათქმაუნდა იცოდა იქ რისთვისაც მიდიოდა ქალი და მზად იყო მისი ისტერიკები ესმინა. ეგ კიარა და ერთი სული ჰქონდა ასეთი არიდა ეხილა. ეხილა როგორ დაუბრიალებდა სავ თავლებს. ამის ნაცვლად კი ფერდაკარგულსა და გახევებულ უყურებდა.

- არაფერი მაქვს ... უნდა წავიდე...

- არიანდა, რახან მოხვედი გაბედე და შემოდი ! - კიდევ ერთხლ სცადა მშვიდად დაეთანხმებია და ტან მისი თავლების ტრაექტორიას გააყოლა მზერა. გოგო მის ზურგს უკან ოტახს ათავლიუერებდა და ცდილობდა სეუმჩნევლად გადაეფგა უკან ნაბიჯი.



დათამაც მიიხეა უკან, მერე წამით ჩაფირდა... არიდამ რომ გონზე მოსვლა შეძლო უკვე ოტხაში იყო, მასპინძელი კი კარს ხურავდა. თუ აქამდე გაურკვეველი თავლებიტ უყურებდა ახლა დამფრთხალმა შეხედა ბიჭს რომელმაც ტავის მოძრაობით ანისნა წინ წასულიყო. რარას იზამდა, რაც არ უნდა ქნა ახლა იქიდან არარავინ გაუშვებდა და მორჩილად მაგრამ გაუბედავდა გადაგდა ნაბიჯები. თან აქეთ-იქით აცეცედბდა თავლებს. შუა დღის ხანს, ტანაც იმ დღეს მზეც უხვადა ანათებდა, ოტახში ერთი სხივიც კი არა ატანდა. დღის სინათლეს ბალოტისფერი ფარდები ებრძოდა, მის ნაცვლად კი ოთახს მოზრდილი ჭაღი ანათებდა. ირგვლივ ავეჯიც და კედლებიც მუქი იყო. არიდას ის ბნელი ოტახიც გაასხენდა, დატას სახლში გაღვიძებისას რომ სენიშნა და მიხვდა ორივე სივრცე მისი საკუთრება რომ იყო. ეს რა ადამიანია, აქ როგორ ცხოვრობს, როგორ სუნთქავსო - გაიფიქრა გულში და უმალ მისკენ სეტრიალდა. ბიჭიც ფეხდაფეხ მიყვებოდა ამიტომ მოტრიალებული პირადპირ მის მკერდს შეასკდა. იმ წამსვე ამოუხტა სულ ცოტათი ჩაყუჩებული გული ქალს და ვერ გაეგო ეს ისევ შიშთ იყო გამოწვეული თუ მისი შეხებით.

- გამიშვი... - ითხოვა და უკან გაწევა სცადა.

მზრებიტ დაიჭირა მასზე მიხუთებული გოგო დათამ და გაჭევის უფლება არ მისცა. ჭრჭოლა-კანკალი აუტყდა ქალს. ისე თრთოდა ორივე ხელებიტა და მთელი სხეულით გრძნობდა დათა, მაგრამ მისი გაშვება არც უფიქრია. არა ერთხელ მითქვამს, როგორ მანიაკალურად სიამოვნებდა როდესაც მას სეხებაზე ასეთი რეაქცია ჰქონდა გოგოს. ზემოდან დახედა დამფრთხალ და მშვიდად ჰკიტხა:


- რატომ მოხვედი ?

- იმიტომ არა შენ რაც გგონია. - უმალ დაუბრუნა პასუხი და კიდევ ერთხელ შეირხა იქნებ გამისვასო.

- მე რომ არაფერი არ მგონია, იმიტომ კიტხავდი.

- გამიშვი...

- რაც მალე მეტყვი, მით მალე წახვალ ... - თიტქოს გააჯავრა ხმაში ბჭმა.

- ჩემი ბინა შენი კომპანიის სახელზე ? - უცებ დაიწყო გოგონამ რათაა დრო არ დაეკარგა. ტავს ისე გრძნობდა თიტქოს და გული უნდა წასვლოდა. - ხო ასეა ?

- მერე ? - არც უარყოფა უცდია დატას თუმცა არც დასტანხმებია.

- ჩემი საკუთრებაში გაფორმება არ გეყო და ახლა ჩემი ოჯახის ქონებასაც ითვისებ რომ უფრო ადვილად მმართო ? - როგორღაც მოახერხა ამ სიტყვებისა და აზრის ერთად შეკრება. არადა როგორ ეგონა ამ სიტყვებს მთელს წყენასა და მრისხანებას ამოაყოლებდა. ისტერიკების გაართვაზეც მზად იყო, ოღონდ ეს დაგროვილი განცდები როგორმე გამოეშვა, როგორმე გამოეხატა.

- მერე ?

- ცდილობ რაც შეიძლება ბეტო ბერჯეტი გქონდეს ჩემს წინააღმდეგ, გინდა რაც შეიძლება მჭიდროდ მომიჭირო ყელში, რომ შენი ნებართვის გარეშე სუნთქვაც ვეღარ სევძლო ? - თანდათან უქრებოდა ხმაც და გამბედაობაც.

- ეს რა დასკვნებია ? - შეურაცხყოფილის თქმიტ იკითხა არაბულმა/

- ისედაც ვეღარ ვსუნთქავ დათა ამ ყოფის გამო და უბრალოდ ტავი დამანებე. - ჟღერა დაკარგულ ხმაში თრთოლვაც შერეოდა და იმის გაცნობიერება რომ მის წინ ახლა ყველაზე ცოტა ხმამალა ყვირილიც ვერ მოეხერხებია სულ აცლიდა ძალას სხეულიდან. სურდა მაგრამ ვერ იყო ძლიერი, მით უფრო რომ ბიჭი ასე ახლოს იდგა მასთან.

- ამ წამს გულისხმობ თუ საერთოდ დაგანებო ტავი. - მის მდგომარეობაზე ზეგავლენის მოხდენას, უდარდელი ტონით განაგრძობდა ბიჭი.

- ახლაც და საერთოდაც. - განაწყენა იმან, რომ დათა მის იმწამინდელ მდგომარეობას სრულად ხედავდა და ახლა ასეთი ირონიული პასუხიებით ცდილობდა მის დაცინვას. ხელები მიშტად შეკრა და თავლები დახუჭა.

- მიზანმიმართულად არ ვცდილობ შენთვის სუნთქვის სეჩერებას. - ისევ იმ წამინდელ მომენტს ცასციობოდა დათა, არც სიტყვებით აძლევდა სუმთქვის საშუალეას და არც მკერდიდან იშორებდა.

- ცდილობ, მაგრამ დამიჯერე შენი ცარევის შენი სიძულვილის გარეშეც ვოხრჩობი... - წამით დადუმდა, მერე კი ის ჰკითხა რაზეც პასუხი უკვე გაეცა საკუტარ გონებშიც და წუთის წინ ბიჭსაც კი განუმარტა, თუმცა მაინც სურდა მისგანაც გაეგო. - რატომ მართმევ ერთადერთ საცხოვრებელს ? - იკითხა და აცრემლებულმა ახედა კმაყოფილი სახიტ მდგომს.

- უბრალოდ მინდოდა ვალის გადაუხდელობის შემთხვევაში არ დაგეკარგა. ხომ იცი როგორც ხდება... სენ კი თურმე რა ცუდად ფიქრობ. - სინამდვილეში მართლაც ეს სურდა თუმცა ისეთი ცინიკური ტონიტ უთხრა ვერაფრით დაიჯერებდა კაცი მის სიტყვებს. გულის ზალინ დიდ სიღრმეში კი ტკივილს გრძნობდა ასეთ დანებებულ არიდას რომ ხედავდა. არიდა კი ამ მისი შეფასებით უგრძნობმა პასუხმა, მთელი სხეილში რარაც ჩაწყვიტა.

- მაინც არ გავაკეთებ იმას რაც გინდა, თუნდაც იმ სახლიდან გამაგდო. - როგორც შეეძლო ისეთი შემართება დაურთო ამ სიტყვებს.

- იქ ცხოვრებაას არავინ გიშლის. ტანაც ჩემი კიარა კომპანიის საკუთრება.

- რომლის მფლობელიც შენ ხარ. ნუ დამცინი მაინც... - იმდენად ეწყინა თვალები ცრემლებით აევსო და გული ათასგზის დაუმძიმდა.

მის თავლებში მომზირალ დათას ნელ-ნელა შემოეცალა სახიდან კმაყოფილი გამომეტყველება რომელსაც ვერ გამირკვევია მართლა გრძნობდა თუ ხელოვნურად ირგებდა და გაურკვეველი ემოციები აირეკლა მისმა ნაკვთებმა... მის შავ თავკლებში არიდაც ცრემლიანი თვალები ლივლივებდა...

- გადმოდი ჩემტან. - მულოდნელად, მოჩურჩულე რბილი ხმით შესთავაზა, მის თავლებს მოწყდა, უფრო ახლოს მიიწია მისკენ ისე რომ მისი თმების სურნელი შეეგრძნო და ღრმად ცაისუნთქა. არიდა ცახცახებდა, სურდა მისი ხელებიდან დასხლტომა მაგრამ არაფერს აკეთებდა რადგან იცოდა ბიჭს თუ არ სურდა არც გაუშვება. თანაც არც ძალა შესწევდა. დატამ კიდე ერთხელ ცაისუნთაქა მისი თმებიდან მაისის ვარდის სურნელი და დაუკმაყოფილებლობის შეგრძნებამ, თიტქოს საკმარისი არ იყო, ხელი ისტიქტურად წააღებინა და თმიდან სამაგრი მოხსნა. ნელ-ნელა საკუტარი ხელით დაუშალა უკან კოსად შეკრული თმა. რაც უფრო მეტი თავისუფლება ეძლეოდა ტამს მით მეტად მატულობდა ოთახში მისი სურნელი და სულში უძვრებოდა დათას. ვერა და ვერ გაეგო გოგოს რას ნიშნავდა მისი ეს საქციელი. ეს ხომ არ გავდა შურის მაძიებელი კაცის ქცევას, მის ამ ნაზ შეხებას არანაირი საერთო არ ჰქონდა ტკივილის მიყენების მცდელობასტან და ამ ყოველივეს არიდაც ხვდებოდა. არ იფიქრო, არ იფიქრო, სისულელეა ეს ყველაფერს, მას სძულხარ... სძულხარ... - ჩასძახა საკუთარ თავს, - გადმოდი ჩემთან, - უფრო ხმადაბლა ჩასჩურჩულა.

- არა. - ცივად უპასუხა გამეორებულ შეთავაზებას. მიხვდა, რომ პასუხი დაუგვინდა, ის გაიტაცა ემოციებმა, შეცბუნდა დუმილი თანხმობად არ ჩაეთვალა.

- ახლა რომ არ გაგიშვა ?! - მისი სურნელით აღვსილმა ჰკიტხა და ხელი შეუშვა მზრებზე, ერთი ნაბიჯით უკან გადგა, მისი სახისთვის დაკვირვებით რომ შეეხედა. შეკრტა არიდა და თავადაც უკან გახტა. - შენი ნებით მოხვედი, ასე რომ მე ვერ დამაბრალებ.- სიცილიც კი მოუნდა მისი დამფრთხალი რეაქციის შემხედვარეს.

- ვერ გავიაზრე... მე მეგონა უბრალოდ... - საუბრობდა და უკან-უკან მიიწევდა. ერთი ნაბიჯი და კედელს შეასკდა. მთელი სხეული ეტკინა უფრო იმის გააძრებით, რომ ახლა ვეღასად გაექეოდა. ვაი თუ საწადელი აიხდინოსო, ხანჯალივით დაესო გულ ეს აზრი. - ვერ დაგავიტან, მისგან ამას საქციელს ვერ გადავიტანო,- მტკივნეულად ყვიროდა მისი არსება... და რატომ მისგან ? - პასუხი მარტივია, უყვარდა.

- უბრალოდ ? - უბრალოდ ახლა აქ ხარ... ჩემს წინ დგახარ... - სიტყვებს შორის გამაღიზიანებელი პაუზებიტ ესაუბრებოდა ბიჭი და ნელ-ნელა უახლოვდებოდა კედელზე სუროსავით აკრულ ქალს. დათა გრძნობდა თუ როგორ სურდა ახლა იქიდან გაქცევა აცახცახებულ არიდას, თვალებს აქეთ-იქით აცეცებდა ოღონდ კი გამოსავალი ეპოვნა. გრძნობდა იმასაც თავად როგორ არ უნდოდა ის მოცახცახე ქალი ახლა იქიდან გაეშვა. თუ მისადმი რაოდენ წარმოუდგენელი სურვილი ექაჩებოდა. ისეთი არასდროს არავის მიმართ რომ არ განუცდია და სულაც ბოლო ხნის მანძილზე საერდოთ არცერთი ქალი არ იწვევდა მასში ინტერესს, თუნდაც იმ ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად რაც მისი ასაკის ჯანმრთელი მამაკაცისთვის სრულიად ბუმებრივი იყო. არაცმცდა არამც აღარ სურდა არავინ გარდა ერთისა და ის ერთიც მხოლოდ იმ გრძნობების დასაცხრობად სჟირდებოდა ქარიშხალივით რომ დაზრზოდა მასში. გაანალიზა რა ეს მისმა გონებამ, მის ცხვირწინ მიღწეული შეტოკდა, გაშეშდა და ახლა ისეთი მზერით შეხედა თითქოდ საყვედურობდა და ტუქსავდა არიდას ამის გამო.

- დათა გთხოვ... - ამოიცნო ბიჭის თავლებში განაწყენება და ვინაიდან ვერ მიხვდა რა იყო ამის მიზეზი შეშინდა, სხვა რამ გაიფიქრა და რაც ძალი დაღონე ჰქონდა კედლისაკენ მიიჭია თავლები დახუჭა და თავი ცახარა. მერე კი კიდევ ერთხელ დაიჩივლა გონებაში რა ჯანდაბად მოვედიო.

-
- რას მთხოვ ? - ხმაც რომ დამტუქსავი გახდომოდა დათას. არა, იმის გამო რომ თავისი გრძნობები ვერ დაელაგებინა ამხელა კაცს რა არიდას ბრალი იყო ? გეგონება ეს პატარა გოგო სთხოვდა ყველა ქალში ჩემი ზმანება დაინახეო, ანდა საერთოდაც სხვა ქალის არსებობა დაივიწყეო.

- გამიშვი.

- თუ არ შემიძლია ? - სჯიდა პასუხებით.

- შეგიძლია...

- და თუ არ მინდა ? - ეს ნამდვილად იყო სიმართლე. არ შეეძლე, მეტად არ სურდა... აფორიაქებულმა გოგომ ისე შეაბრუნა თავი ლამის ლოყით კედელს აეკრო. ვერ აიტანა არაბულმა მისი მზერის უფლება რომ წაართვა, ნიკაპზე ფრთხილად მოკიდა თითები და სახე მოაბუნებინა. ქალი, დაბრიალებული თავლებით უმალ დაეჯაჯგურა მაჯაზე. დაჰყვა დათა მის სურვილს და ხელი ცამოსწია, მაგრამ ამჯერად მეორე მოკიდა რადგან უნდოდა რაც შეიძლება დიდხანს ეფახურებია გაბრაზებულს დიდრონი შავი თავლები. არიდამ ახლა თავის მოძრაობით სცადა სახის არიდება.

,
- გთხოვ ... - სულ დაეკარგა ქალს მღელვარებისგან ხმა. რაც არ უნდა სდომოდა არაფერი ეგრძნო დატას მიმართ არ გამოსდიოდა. - აღარ მაქვს ძალა გებრძოლო... შენს წინააღმდეგ მხოლოდ სიტყვების თქმა შემიძლია, მხოლოდ თხოვნა შემიძლია და ამ თხოვნითც დავიღალე...

- დარჩები ? - მარჯვენა ხელით არიდას მტევანს ჩაავლო , რომელშიც ცოტა ხნის წინ ფული ეჭირა, ახლა კედელს ფოხკნიდა ფრჩხილებით და გაააჩერა. ნელი მოძრაობით მრისკენ აუყვა. მთელი სხეულით შეხტა და კანკალი აუტყდა არიდას. შეგრძნებამ სისხლში ვნების შხამად დაურა ბიჭს. შეშლამდა სიმოვნდებდა არიდაში დანახული მის მიმართ დამოკიდებულება. შეეძლო ეს დაეთმო? განა შეეძლო არიდას თვალებში საკუთარი ტავის მიმართ სიძულვილის დანახვა? ქალიდან, რომლისგანაც თითქოსდა ეს სურდა ახლა მისგან სანტიმეტრის მოშორებით იდგა, მის გამო გული ბუდიდან უხტოდა და ეს ყოველივე იმდენად უმღვრევდა გრძნობებს, უკვირდა როგორ იმორჩილებდა საკუთარ გულს.

- გინდა ჩემი ნებით დაგტანხმდე ? - გაახსენდა რომ პასუხი ჰქონდა გასაცემი.

- კი.

- მაშინ არა. -

- ხვალ გაგიშვებ. - არიდას მხართან მიტანებული ხელი შეაყოვნა, რამდენიმე წამის შემდეგ ყელისაკენ გაასრიალა და გულის ფიცარზე გაშლილი მიაბჯინა. არიდას გული დათას ხელის გულზე ცემდა. - ასე რატომ გიცემს ? - მართლა გულწრფელად ჰკითხა, რადგან არც თავისი და არც სხვისი გული აქამდე არ ენახა ასეთ მდგომარეობაში.

- დღეს რატომ მტოვებ ?

- ასე რატომ გიცემს-მეთქი ?

- რომ აგიხსნა ვერ გაიგებ.

- რატომ ?

- გული არ გაქვს და იმიტომ.

- მიდი, თუ გინდა შაემოწმე. - ჯერ თავის გულ დახედა მერე კი არიდას ხელს ნიშნად იმისა, დამადე და გაიგებო.

- თუ ფეთქავს, არ ნიშნავს რომ გაქვს. ეგ მხოლოდ იმის მაუწყებელია, რომ ცოცხალი ხარ. მაჯაზე დაქაჩა, გასაშვებად..

- აბა როგორ უნდა გაოგო ? - კედელს გაკრული გოგოს გულიდან ხელის აღებას სულ არ აპირებდა არაბული.

- გული მაშინ გაქვს როდესაც სხვისთვის ცემს... სხვებისთვის ცემს... - უცებ დაამატა მრავლობითის მიზეზიც.

- ისე, როგორც შენი? როგორც ახლა ეს გული ცემს სხვისთვის ?

- გაიწიე. –

- როდესაც ვინმეს გული ასე სცემ ეს იმის მანიშნებელია რომ უყვარს, სიყვარული კი სუსტს გხდის არიანდა... იმ ადამიანის მიმართებით ვინც გიყვარს. ისე როგორც შენ ხარ ახლა სუსტი და უძლური ჩემს წინაშე...

- გაიწიე.

- დღეს დაჩი.

- და დღეს რატომ მტობვებ?

- იმის უარყოფას არ ვაპირებ, რომ ჩემში სურვილებს აღძრავ. მინდიხარ ... - ცოტახნიანი დუმილის შედეგ წარმოთქმული სიტყვები, ავხორცულ ვნებებს აყოლილი კაცისას ჰგავდა. თუმცა დამეფიცება, ეს არ იყო მისი შიანაგანი მდგომარეობა. მას არ სურდა არიდა ასე ცხოველურად...

- მომშორდი ! - ტკივილად, წყენად დაუარა არიდას მისმა ნათქვამმა. ხელი მიჰკრა მკედზე და დაუსხლტა.- იქნებ სწორედ ეს იყო მისი სიტყვების მიზანი, იქნებ სურდა გონს მოეყვანა შემართება დაკარგული ? ვინ იცის. ... - შენი სურვილებს ჩემთან ვერ დაიკმაყოფილებ... - გაცხარებულმა მიახალ და კარებს მივარდა... მისი შეჩერება არც უცდია მას.

- ნუთუ ვერ ხედავ რომ მაგისთვის ვერ გიმეტებ. - კედელზე იმ ადგილას მიეყრდნო სადაცარიდა იდგა...


***

- დარწმუნებული ვიყავი, რომ თავს ასე კარგად გაართმევდი. ყველაფერი წესრიგშია და გულწრფელად მიხარია.- - არიდას კაბინეტში, საქმიანი საკითხით შესულმა ზურამ საბუთებიდან თავი ამოჰქო და კომპლიმენტი უთხრა.

- დიდი მადლობა ნდობისთვის. დიდი ხანია ჩემს დახმარებას ცდილობთ და მეც ჩემის მხვრივ ვცდილობ დაგიფასოთ.

- ნეტავ მხოლოდ მადლიერებას არ გრძნობდე. - სინანულით შენიშნა ბიჭმა და თბილი მზერა მიაპყრო.

- ძალინ გთხოვ, ამ თემას არ მივუბრუნდეთ.

- კარგი, ბოდიში. - კვლავ საბუთებში ჩარგო თავი. - ლიკას ვხვდები. - უხერხული, ხანგრძლივი სიჩუმის შემდეგ, საუბარიც უხერხულად წამოიწყო. - საჭიროდ ჩავთვალე ჩემგან გაგეგო. - ჩაახველა და თავი მოიქექა. სახე არ ამოუღია საბუთებიდან.

- ჩემი საქმე არ არის ვის შეხვდები.

- ვიცი, მაგრამ მინდოდა გცოდნოდა. იცი, არ მინდა არაკაცად ჩამთვალო. - გაბედა სახეში შეეხედა.

- რის გამო ?

- მასთან ურთიერთობას რომ დავიწყე.

- ლიკა ზრდასრული ადამიანი და დარწმუნებული ვარ, გააზრებული ექნება ყოველივე. შენც.

- თუმცა შენ მაინც შენი აზრი გაქვს ხო?

- მაგას არ აქვს მნიშვნელობა. ყველა ჩვენი აზრით ვწყვეტთ ჩვენს პირადს.

- მაგრამ ძალინ მინდა მითხრა შენ რას ფიქრობ.

- არ ღირს ზურა.

- ჩემთვის ღირს.

- თავადაც იგივეს ფიქრობ...

- კი, შეცდომას ვუშვებ, ცუდად ვიქცევი მაგრამ...

- მაგრამ ლიკა მაინც თანახმაა. მართალია შენ რომ გინდა იმთვალით ვერ გიყურებ, მაგრამ ეს იმას ხომ არ ნიშნავს, შენში კარგი ადამინობის დანახვა არ შემიძლია. დარწმუნებული ვარ მიზან მიმართულად არავის აწყენინებ.

- ნამდვილად არ მინდა მისი გულის ტკენა...

- მჯერა... ალბათ იცის რაზეც დაგთანხმდა.

- იცის... მეც ვიცი, მაგრამ მაინც ცუდად ვგრძნობ თავს.

- მის გვერდით თუ უბედური ხარ და ამას მხოლოდ მის გამო აკეთებ...

- მხოლოდ მის გამო არა... ანუ მეც მომწონს, ოღონდ ისე არა... ანუ სხვაგვარად.... მოკლედ შენ ვერ აგიხსნი რა...

- გასაგებია... კარგი, მე წავალ საქმეები მაქვს.

- კარგი მეც მოვრჩი.

ორივე ერთდროულად წამოდგა. კარში გასვლა არიდას დაუთმო ზურამ. თუმცა არცერთს დასცალდა, კარი გაიღო და არაბული შემოვიდა. კარშივე შეიჩერა ფეხი და მშვიდი სახე ეცვალა ასანიძის იმ კაბინეტში დანახვისას.

- როგორც ჩანს შენ და ჩემს ცოლს ზედმეტად მეგობრული ურთიერთობა გაქვთ. - მისალმების ნაცვლად ირონიულ-გამაფრთხილებელი სვლა აიჩია. მშვიდი, მაგრამ ავი თვალი დაასო ზურას.

- შენს ცოლს ? - გაკვირვებულმა გაიმეორა და არიდასკენ შეტრიალდა ზურა იმის მოლოდინით, რომ პასუხს მისგან მიიღებდა. .

- ჩემმა პასუხმა არ დაგაკმაყოფილა ? მას რას მიშტერებიხარ ? - ძალიან უხეში ხდებოდა არაბული იმ ადამიანების მიმართ ვისაც არიდას ირგვლივ არასასურველად მიიჩნევდა.

- რას მეუბნება? მართალია ?

პასუხი ვერ გასცა არიდამ. ხან გაწბილებულ ზურას უყურებდა ხანაც დათას.

- რატომ არ მითხარი ?

- შენ ვინ ხარ, რომ ეთქვა ?

- შეგიძლია საუბარი გვაცადო ?

- არა, რა თქმა უნდა. - ცოლს ამოუდგა გვერდით და მხარზე მოეხვია, - მე მაქვს სასაუბრო ჩემს მეუღლესთან.

უსიტყვოდა, გულგახლეჩილი გაეცალა ასანიზე იქაურობას. ან რაღა ეთქმოდა ?
- რას აკეთებ ? ასე შეიძლება ? ასე უკითხავად შემოიჭრა და ის თქვა, რაც მოგესურვება ? - გამწარებულმა მოიშორა მისი ხელი და განზე გადგა.

- რატომ არ ხარ ჭკვიანად ? როგორც მახსოვს გაფრთხილება მოგეცი.

- ნაბიჯ-ნაბიჯ ნუ მინგრევ ძლივს დალაგებულ ცხოვრებას. თავი დამანებე დათა... დაივიწყე ეგ შენი შურისძიება, არ დაგანებებ გამოგივიდეს.

- ახლა თავიდან დავიწყო ახსნა თუ...

- არა მჭირდება... ჩვენს ურთიერთობას არც თავი აქვს და არც ბოლო ექნება.

- რა უნდოდა მას შენს კაბიეტში ? მარტოს.... თან როგორ გიყურებს ...

- რატომ მაცხადებ შენს მეუღლედ ?

- პასუხი მარტივია -ჩემი ცოლი ხარ !

- არ ვარ.

- შენ ჩემი ცოლი ხარ-მეთქი ! და ვალდებული ხარ ისე მოიქცე როგორც ჩემი ცოლი... აი მაგალითად, იმ ბიჭთან ერთად მარტო არსად არ უნდა დარჩე, ახლოს არ უნდა გაიკარო.

- სადისტი ხარ.

- კი. თუ ასანიძეს შენთან კიდევ ვნახავ, თუ მის თავლებში იმას დავინახავ რაც დღეს, ცუდად დასრულდება... ის რაც ჩემია ვერასოდეს ვერ იქნება სხვისი არიანდა, ფიქრებშიც კი.

- რა ვქნა, სიყვარული დავუშალო ? შემიძულეთქო ვუთხრა ?

- თუ უნდა გული არ ამოვუღო, უჯობს შეგიძულოს.

- ავადმყოფი ხარ. იმდენად გძულვარ ჩემდამი სხვისი სიყვარულიც კი გაღიზიანებს.

- ხო იმდენად ავადმყოფური დამოკიდებულება მაქვს შენს მიმართ ყველა მაღიზიანებს შენს ირგვლივ. თითის დადების გამოც კი შემიძლია სული ამოვხადო. ავადმყოფი ვარ და მეპატიება.

- არა.

- ანუ კი. შენი დაცვიდან ერთ-ერთი, ვიდრე სამუშაოს დაასრულებ შენი კაბინეტის კართან იდგება.

- გაგიჭდი ? აქ რა უნდა ? ტავი დამანებე დათა !

- აქ მუშაობა თუ გინდა სხვა არჩევანი არ გაქვს.

- ნუ შემშლი...

- შენც ნუ შეიშლები. ახლა კი ქვევით გელოდებით, სტუმარი მყავს და შენთან საუბარი სურს.

- იმ გოგოსთან სასაუბრო არაფერი მაქვს.

- ვინ გითხრა რომ ის გოგოა ? - ღიად ჩაეცინა არაბულს.

- ჩემს ნერვებზე სათამაშოდ მოიყვანდი.- თითებს დააჩერდა არიდა, - არადა ვერ ვხვდები, ჩემთვის სულ ერთი რომ არის, ვის გვერდით იქნები. მთავრია მე მომშორდე.

- დიახ, გამჩნევ არია ! . - საგულდაგულოდ აატარ-ჩაატარა თვალები გოგოს, რომელიც თითებს იმტვრევდა. - გელოდებით. - მოაზახა გასვლამდე.

არიდა არ ჩასულა. მაგრამ რა მოასვენებდა არ გაეგო ვისთან ერთად იყო არაბული. დაცვის ოთახში გაიქცა. დარწმუნდა, გოგოს ნაცვლად თეთრ წვერ-ულვაშიანი კაცი ახლდა თან და რაღაცაზე გაცხარებით საუბრობდა. დამშვიდებული დაბრუნდა თავის კაბინეტში და სამუშაო დღის დასრულებამდე ფეხი არ მოუცვლია.

***

- დათა, - კარი შემოაღო ბაკურაძემ და საჩქაროდ შემოვიდა. - შენც აქ ხარ ? -ვანოს მიმართა და წინ ჩამოუჯდა.

- რა სახე გაქვს ? - ჩაეკთხა გიგაური.

- მერაბ კვარაცხელია ცოცხლია, მაგრმ ჯერ ვერ ვაზუსტებ ვისი სახელით გაცოცხლდა.

- ასეც ვიცოდი. - ხელი დაკრა მაგიდის ნაპირს დათამ.- ახლა ისაა საინტერესო, რატომ გაასაღა მკვდრად თავი.

- დიდი ალბათობით ნარკოტიკებთან უნდა იყოს დაკავშირებული. ციხეშიც ხომ მაგის გამო იჯდა.

- გაგუასთან არ გადაიკვეთა ?

- ვერაფრით. არანაირი ინფორმაცია არ მოიძებნა რაც მათ კავშირში დადასტურებს.

- რატომ მგონია, რომ ზედმეტად ბევრი კავშირია? .

- რომც გვქონდეს ეს მტკიცებულება, ასე პირდაპირ მისვლა და თქმა მაინც არ გვარგია.

- მართალი ხარ ვანო. ჩვენთვის იმას არ აქვს მნიშვნელობა ვინ, ვინაა. ეგ არააა ჩემი გასარჩევი. არალეგალური საქმეები აქამდეც კეთდებოდა და ამის შემდეგაც გაგრძელდება და მე ამის შესაცვლელდ არც დრო მაქვს, არც სურვილი და არც ნება... ჩემთვის მთავრია გავარკვიო რა კავშირი აქვთ იმასთან, რის გამოც ჩემი ცხოვრება თავდაყირა დადგა... ზედმეტად იკვეთება ჩემი და მისი წარსულის გზები.

- დათა, რაღაცას გეტყვი და ნუ გაგიჟდები ახლა. - დაიწყო ლაშამ.

- ჯერ თქვი.

- - მგონი დროა ის მოინახულო ვინც კიდევ ერთი გზით კვეთს შენს წარსულს. ის ერთადერთია ვინც კვარაცხელიას იცნობს.

- მასთან შეხვედრის სურვილის შემდეგ დიდი დრო გავიდა. ახლა არ ვიცი როგორ გამომივა, თავის შეკავებას შევძლებ თუ არა...

- ერთ დღეს მაინც მოგიწევს მისი ნახვა. - ლაშას აზრს მიეხმარა გიგაურიც.

- არ მინდა მისი ნახვის შემდეგ უფრო გავცოფდე.

- ან იქნებ პირიქით მოხდეს. თუ არ დაელაპარაკები ვერც გაიგებ.

- არჩილს ხომ არაფერი გაურკვევია ახალი. - თემის შეცვლა სცადა არაბულმა.

- რომ გაერკვია შენც დაგირეკავდა.

- გვიანია, დავიშალოთ.

***

ბნელ ოთახში, სავარძელში იჯდაა. ოდნავ გადაწეული ფარდიდან მთავრის სინათლე გაჭირვებით აღწევდა და პირდაპირს მაგიდას ეცემოდა, რომელზეც სიგარეტის ნამწვებით სავსე საფერფლე იდო. იქვე სასმელის ბოთლი, რომელსაც მხოლოდ ერთი ჭიქა აკლდა და ის ჭიქაც არავის დაელია, სავსე იდგა. უცებ ისე წამოვარდა სავარძლიდან და ავტომობილის გასაღებს დაეტაკა, იფიქრებდი რაღაც გადაუდებელი გაახსენდაო. ისე მიაქროლებდა წინ ავტომობილს, კარგად გააზრებული კიდევ არ ჰქონდა, თუ სად და ვისთან შესახვედრად მიდიოდა. ღამის უძილობის შემდეგ, იმ კაცის სანახავდა მიიწევდა ვისი მოკვლის სურვილმაც სამშობლოდან გააქცია, რათა მისგან შორს ყოფილიყო და ერთ დღეს, ცხელ გულზე სისრულეში არ მოეყვანა განზრახვა. მოკვლა აღარ სურდა, თუმცა ახლა ისიც არ იცოდა რა ტრილაებდა მის გონებაში. მხოლოდ მამის მკვლელთან აღარ მიდიოდა, ბერს უნდა შეხვედროდა, რომელმაც შენდობა ითხოვა უფალისგან დანაშაულის გამო და მიიღო კიდეც, მაგრამ ერთმა უბრალო მოკვდავმა ვერ აპატია. იცოდა, რას იზამდა მიხეილ ამირეჯიბთან, რას ეტყოდა, მაგრამ არ იცოდა, როგორ მოქცეულიყო ღვთის მსახურთან. ორ უკიდურესობას შორის იყო გახიდული. მონასტრის გარეთ ის მტერი იყო, რომლის სიძულვილშიც წლები გაატარა, მაგრამ მონასტრის ეზოში ის ბერი გახლდათ. ასე არასდროს არაფერი გასჭირვებია არაბულს. ისე მიუახლოვდა გალავანს არეულ ფიქრებს წამითაც არ დაუტოვებია. უკვე გარიჟრაჟი იყო. ბერებს მწუხრის ლოცვაც დაესრულებიათ და ყველანი თავიანთ საქმეს მისდგომოდნენ. ავტომობილის ხმამ ყველას ინტერესი გაუღვიძა, რადგან იქ არცთუ ხშირად მიდიოდა ვინმე. თუ მიდიოდა წინასწარ იცოდნენ. სტუმრის დახვედრა ასაკით ყველაზე პატარა ბერმა ითავა, რომელიც ეზოში პატარა ქვებით დეკორატიულ წყაროს აპირკეთებდა, სადაც შემდეგ ფერადი თევზები უნდა გაეშენებია. უმალ დაისუფთავა ხელები, გალავნის კარი გააღო, გარეთ გაიჭრა და მოსულს მიეგება. გამოსულის დანახვამ უცნაურად შეურხია გული არაბულს. თუმცა ახლოს რომ მივიდა ბერი, დამშვიდდა. რა გაგჭირვებიაო, - მისალმების მერე ჰკითხა ღვთის მსახურმა. მანაც ყოყმანის შემდეგ უპასუხა ვისი ნახვაც სურდა. წამომყევითო, წინ გაუძღვა მასპინძელი. ისეთი ნაბიჯით გაყვა, ფეხი უკან რომ გრჩება ადამიანს. ჭიშკარტან შეჩერდა, აქ დაველოდებიო. მკვირცხლად შეირბინა ახლაგაზრდა ბერმა ეზოში. ბილიკი გაიარა და ეზოს უკანა კარში გაიჭრა, რათა ბაღჩაში საბარავად წასული მიხეილისთვის ეთქვა სტუმრის შესახებ. ვიღაც ახალგაზრდა გკითხულობსო, ამცნო. უცნაურად ჩაეღიმა მიხეილს, ახლავე მოვალო, უთხრა და ხუთი წუთის შემდეგ შეაბიჯა ტაძრის ეზოში. წყაროზე ტალახისგან დასვრილი ხელები დაიბანა, ანაფორის კალთებიც დაიფერთხა და ოდნავ მოხრილი გაუყვა ჭიშკისკენ მიმავალ ბილიკს. ვიდრე გამოაღებდა პირჯვარი გადაისახა. გააღო და გარეთ გავიდა. დათა იქვე ხეს მიყრდნობოდა. მიხეილს დანახვისას უნებურად გასწორდა მხრებში, ფორიაქი და დაძაბულობა უცებ შეუჩნდა სხეული. ამდენი წელი გასულიყო... წამით ეგონა, ახლაც რომ ჰქონოდა იარაღი სროლას შეძლებდა და ამ წამიერმა ფიქრმა შეაშფოთა, მის წინ ხომ ბერი იდგა. მიხეილიც მხრებში გამართულიყო და ისე უახლოვდებოდა მას. ნელი, მშვიდი ნაბიჯებით, არ ჩქარობდა. განცდებს მიუხვდა და დროს აძლევდა. ორივენი თვალს არ აშორებდნენ ერთმანეთს ჯიუტად.

- ვიცოდი, ამჯერად იარაღით არ იქნებოდი. - მიხელიმა დაარღვია სიჩუმე.- ამიტომ გამოვედი შენს სანახავად.

- მაშინ შეგეშინდა და დაიმალე ?

- კი შემეშინდა, სიკვდილის შემეშინდა.

- სიკვდილის ? - ცინიკურად ჩაიცინა დათამ.

- შენი სულის სიკვდილის. შემეშინდა, მაშინ რომ გამოვსულიყავი და შენს წინ დავმდგარიყავი უნებლიედ არ მებიძგა ცოდვისაკენ. მაშინ რომ დაგენახე შესაძლოა გესროლა კიდეც. დავიმალე, რადგან, რაც არ უნდა გახელებით გსურდეს ვინმეს მოკვლა, ჩადენის შემდეგ ხვდები, რომ თავადაც მოკვდი. ამის გადატანა კი ზედმეტად რთულია. მითუმეტეს იმ ასაკში.

- ჩემს სულს გაუფრთხილდი? - ბერის უცნაურად აწყლიანებულ თვალებს, სიძულვილითა და ბრაზით სავსე თავლები გაუსწორა. - ეგ რომ გაიგო ჯერ უნდა მოკლა ხო ?

- სულ მამას დამგვანებულხარ. - ოდნავ გადაურბინა ღიმილმა ამირეჯიბს.

- იმ მამას შენ რომ მომიკალი და ახლა მისი მკვლელი, ჩემი სულის გადარჩენაზე მელაპარაკები ...

- წამოდი დავსხდეთ.- უთხრა კაცმა და მხარი იბრუნა.

- ბევრი სალაპარაკო არ მაქვს, აქაც მოვახერხეთ.

- ტაძრის ეზოში არ გეპატიჟები, აი იქ, - ხელი ტყის პირას გაიშვირა. მონასტრის გალვანს გარშემო სულ ტყე ჰქონდა შემორტყმული. - მაგიდა და სკამები დგას, იქ დავსხდეთ. - აუხსნა კაცმა და იქით გაემართა. - აქ თანასწორები ვართ, დაჯექი. - სკამზე ანიშნა.

- შენთან ერთად ერთ მაგიდასთან დაჯდომის თხოვნა იგივეა, მგელს კრავთან ერთად ბალახის ჭამა მოსთხოვო.

- მაგაზე მანამდე გეფიქრა, ვიდრე ჩემს სიძეობას გადაწყვეტდი. - ცოტათი ხმა გაიმკაცრა ბერმა.

- მე შენთვის ისეთივე სიძე ვარ, როგორც შენ ჩემთვის მტერი არ ხარ.

- არ მეგულება ქვეყნად არავინ, ვისაც შურისძიებამ სიმშვიდე მოუტანა.

- ვინ გითხრა, რომ სიმშვიდეს ვეძებ? ანგარიშის გათანაბრება მირჩევნია.

- და ამისთვის ჩემი ქალიშვილი, ამ ყოველივესგან ყველაზე შორს მდგომი ადამინაი აირჩიე ?

- როგორც სჩანს სწორად ავირჩიე, ყველაზე მტკივნეული მხარე გიპოვნე... სხვა შემთხვევაში ჩემთან შეხვედრას არ მოინდომებდი.

- მართალია. სხვა შემთხვევაში სასაუბროდ არ დაგიბარებდი. იცი, ალბათ უფრო მკაცრად დაგხვდებოდი, რომ არ გამეგო, თუ რა გააკეთე შენი ცოლის გადასარჩენად ორიოდ კვირის წინ. - ცოტათი ნიშნისმოგებას წააგავდა მიხეილის სიტყვები.

- ამ გადაკარგულ ადგილას მდებარე მონასტრის ბერთან შედარებით ზედმეტად ინფორმირებული მეჩვენებით მამაო. ძველ ჩვევებს ვერ ივიწყებ ?

- მე ძველი არაფერი დამვიწყებია დათა, არცერთი წამი. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, მე პირველ რიგში მამა ვარ და ვალდებული ვარ შვილებზე ისე ვიზრუნო,როგორც შევძლებ.

- მამები შვილებს არ ტოვებენ. მითუმეტეს, დანაშაული ისე ჩამოგრეცხეს თავისუფლად შეგეძლო უშფოთველად გაგეგრძელებია იქ ცხოვრება. ახლა არ მითხრა ნამუსმა შემაწუხა და ამიტომ გამოვიქეციო.

- არ გეტყვი.

- არც კი მალავ.

- შენ მითხარი არ მითხრაო, მე კი ადამინის თხოვნებს პატივს ვცემ.

- ანდროს მამობაზე რას მეტყვი ? შენს კვალს რომ გაჰყვა გემაყება ?

- შენ რომ მე მოგეკალი იამაყებდი ?

- შენ მამა წამართვი, ვიდრე მომიკლავდი ციხეში უკარი თავი. შენმა შვილმა ნათლია და რატომ გიკვირს, თუ რომელიმეს იმ ქვეყნად გასტუმრებთ ნამუსი არ შემაწუხებს ?

- ეგ რომ გდომოდა არ მე და არც ის ცოცხლები აღარ ვიქნებით... თუმცა მაშინ, ათი წლის რომ მცოდნოდა, არიანდას გამოიყენებდი ჩემთან ანგარიშის გასასწორებლად აუცილებლად გამოვიდოდი შენს შესახვედრად. თუ ჩემი სიცოცხლე მას ამ დაუმსახურებელ სასჯელს აარიდებდა, იმასაც კი დავუშვებდი შენი სული მომეკლა და მერე უფლისთვის განუწყვეტლივ მეთხოვა შენი შენდობა.

უცებ გაჩუმდა ბერი და თავი სინანულით გაადაქნია. წვა იგრძნო გულის არეში. არ სურდა ასე მკაცრად საუბარი, მაგრამ ვერც შემწყნარებელი იქნებოდა ახალ ვეფხვიას ბიჭთან. მერე და როგორ გავდა. სულ მამის ასლი იყო, თითქოს ვეფხვია იდგა მის წინ და ეს ფიქრები უფრო ამძიმებდა, თითქოს მეგობარს ესაყვედურებოდა. წვიმისაგან გაშავაბულ ხის მაგიდაზე დალაგა ხელები და მტევნები შეაერთა, მათ დააჩერდა. დათა, რომელიც ამ დრომდე ფეხზე იდგა და ზევიდან დაჩერებოდა ასაკშეპარულ მიხეილს, ზურგშექცევით სკამის პირას ჩამოჯდა, მონასტრის გალავანთან ახლოს მოკუნტრუშე კვიცებს დაუწყო თავლიერება. ელოდა როდის განაგრძობდა საუბარს. ფეხზე წამოდგა ბერი, მაგიდას შემოუარა და დათას წინ დადგა, ისიც ზურგშექცევით. თეთრი კვიცი შავს შემვევით დაეტაკა და ეს უკანასკნელიც წინა ფეხებით წაფორხილა. თეთრი დამნაშავესავით შედგა და მიაჩერდა ვიდრე არ წამოდგა. გასწორდა წაქცეული, ორი ნაბიჯით უკან დაიხია და მერე ისე სწრაფად გაექანა, თეთრმა გაქცევა ვერ მოასწრო. სულ ცოტა მანძილი დაღჩენილიყო მათ შორის, შავი რომ დანაშაულს მიხვდა, არ ელოდა თუ არ გაიქცეოდა და ამ დამუხრუჭებისას დილის ნამიან ბალახზე ჩლიქები დაუცურდა, თავი ვერ შეიკავა, დაეჯახა და ორივენი დაღმართზე დაგორდნენ. უმალ აედევნა დედა ცხენი მოჩხუბართ. სულ მალე აღმართი დატუქსელებს და თალახში ამოსვრილებს ამოატარა. განსაკუთრებით თეთრი გასვრილიყო, ყველგან ეტყობოდა მის ქათქათა ბეწვს ბალახისა და მიწის კვალაი. იმ დღეს პირი აღარ დაუკარებია შავ კვიცს ბალახისთვის, გამუდმებით თეთრის დასვრილ ბეწვს უყურებდა...

მალულად გააპარა თვალი ბერმა დათასკენ, რომელიც გაშტერებული მიჩერებოდა ამ ინციდენტს. ღრმად ამოსიუნთქა და იმ ფაქტის სიტყვიერად განვრცობა განაგრძო, რაც განგება ცხად მაგალითად მოუვლინათ. მისკენ ზურგი იბრუნდა.

- ახლა რასაცა აკეთებ იმაზე მეტად გართმევს სულს ვიდრე შენნ გგონია დათა. ერთ დღეს გათენდება და მიხვდები, რომ რასაც აკეთებდი ყველაზე დიდი შეცდომა იყო რისი დაშვებაც კი ოდესმე შეგეძლო. მე ამ შეცდომაში ვერ გადანაშაულებ, რადგან გარემოებებმა გაიძულა, მაგრამ იმდენი ძალა რომ არ შეგწევს ეს აარიდო თავსაც და არიანდასაც, ამაში კი გდებ ბრალს. იმ ვეფხვიას ვისაც მე ვიცნობდი, ასეთი სუსტი ვაჟი ვერ ეყოლებოდაა...

- ისე ნუ მოიხსენიებ, თითქოს დიდი და წმინდა მეგობრობა გაკავშირებდა მასთან. შენ ის გაყიდე, მერე კი მოკალი... ახლა... - გაქვავებულ სახეზე ხელი მოისვა და მიწას მიშტერებული თავალები ბრაზით მიანათა სათნოდ მომღიმარს. მისი მზერის დანახვამ უფრო გააღიიზიანა, ვერ ამოიცნო მასში მკვლელის სახე, - ახლა კაცობასა და სინდის-ნამსუზე ნუ მელაპარაკები. რაც არ უნდა ჩაიცვა, - ანაფორაზე მიანიშნა, - ამ მონასტერში რამდენი წელიც არ უნდა გაატოარო, ამ არაკაცობას მაინც ვერ ჩამოირეცხავ.... რომ გეცლია ვეფხვიასთვის იქნებ უკეთესი აღვეზარდე. - წარმოუდგენელი ცინიზმითა და ზიზღით დაამატა.

- იქნებ მართალი ხარ. - სევდიანად თქვა, სახიდან ღიმილი გაუქრა და თავი ჩახარა ბერმა. - მაშინ უბრალოდ მე დამსაჯე და ჩემს ორივე შვილს თავი დაანებე...

- შენს მეორე შვილთან შენგან დამოუკიდებელი ანგარიში მაქვს გასაწორებელი.

- ერთ დღეს, სამალავში ვიყავით მე ვეფხვია ვაჟა და ... მოკლედ ჩვენ, - მშვიდად დაიწყო საუბარი მიხეილმა და მის გვერდით, ცოტა მოშორებით დაჯდა. - უჩვეულოდ მშვიდი საათი იდგა. ვინაიდან მტერი არ გვესროდა სასაუბროდ მოვიცალეთ. როგროც კი დრო მიეცემოდა იმ წამს შენზე იწყებდა საუბარს ვეფხვია, შენ არც კი იცი, როგორ უყვარდი, როგორ უხაროდი. ასეთი და ისეთი უნდა გავზარდოო, იძახდა. ვიცოდით, როგორ ახარებდა თქვენზე საუბარი და ჩვენც სულ მას ვუსმენდით. ცოლ-შვილი არცერთს გვყავდა და ის, ისე გატაცებით საუბრობდა ხოლმე ოჯახზე შუაგულ ომში მოგანდომებდა ცოლის მოყვანას. იმ დღეს ჩვენც ავყევით და მხიარული საუბარი გამოგვივიდა. მერე მე მომიბრუნდა და ვაჟაზე მიმითითა, ამ ბედოვლათს მარტოკა ნათლიობის სურვილს ვერ ჩამოვართმევ და შენთან ერთი შემოთავაზება მაქვსო. ვაჟა სულ იძახდა, დათას ნათლიად მარტო მეც ვეყოფიო. იმ წამსვე ვკითხე რა უნდა მითხრათქო, დავინტერესდი. უნდა დაგიმოყვრო, ქალიშვილი რძლად უნდა გამატანოვო, მიასუხა. სიცილი აგვივარდა ოთხივეს, ცოლიც არ მყავდა და ის კი მოყვრობაზე ალაპარაკდა. ვაჟა დასცინოდა, ვაი და გოგო არ , მერე როგორ დამოყვრდებითო, თუ შენ გეყოლება გოგო და რძლად გაატანო. არავისაც არ გავატანო, გაჯიუტდა ვეფხვია, დარწმუნებული ვარ ქალიშვილი ეყოლება, ჩემს შვილს შეუყვარდება და სახლში რძლად მომიყვანსო. ის საუბრობდა, იმ წამს მომეჩვენა რომ წინასწარმეტყველბას გავდა. კიდევ ბევრი ვიხალისეთ ამ საკითხზე. ბოლოს მითხრა, სხვებისგან ჩუმად, ვიცი გოგო გეყოლება და თუ შენთვის რაიმეს ვნიშნავ, გთხოვ, არიანდა დარქვიო. ასეც მოვიქეცი. ვის უნდა სჯეროდეს უფლის განგების თუა არა მე ? მჯერა დათა...

- დღისით ასე მეგობრულად საუბრობდი მასთან და ღამით ღალატს გეგმავდი ?

- მე რატომღაც მეგონა მეტყოდი, ამ ტყუილებს ნუ თხზავო.

- შენი არ მჯერა ამირეჯიბო, მაგრამ იმის რაც გაცვია და იმ ადგილის, სადაც ვიმყოფებით, მჯერა.

მიხეილს კმაყოფილს ჩაეცინა.

- იმას დამიჯერებ, თუ გეტყვი ვაჟა და ვეფხვია მე არ გამიშვია ციხეშითქო ?

- ახლა იმის თქმასაც აპირებ მე არ მომიკლავს მამაშენიო ?

- მაგის თქმას არ ვაპირებ, მაგრამ ის, რაც გითხარ სიმართლეა.

- ვაჟამ და ვეფხვიამ რატომ არ იცოდა ეგ ?

- მათთვის არასოდეს მითქვამს, არ მქონია შანსი ეს მეთქვა. ახლა კი, ამდენი წლის შემდეგ შემიძლია შენ ეს სიმართლე მაინც გითხრა.

- არ მჯერა.

- აკი წუთის წინ მითხარი რომ გჯეროდა... ჩემი არა, მაგრამ რისიც გჯეროდა..

- და შენ ამიტომ გადაწყვიტე ჩემი მოტყუება ?

- მაშინ დაფიქრდი და მიპასუხე, რაში მჭირდება ახალა, ამ წუთას ეს ტყუილი ? რაში გვარგია რომელიმეს? რას შეცვლის ?

- ეგ მე არ ვიცი, შენ უკეთ გეცოდინება.

- არაფერს არ შეცვლის დათა და მეც არაფერში მარგია გარდა იმისა, რომ აღარ მსურს ეს ცოდვაც ტყუილად ვატარო. მინდა იცოდე, რომ ის ათი წელი ჩემს გამო არ დაშორებულხარ მამას.

- მაშ ვინ იყო ?

- ამის ცოდნა კი არას გარგებს.

- თუ მეუბნები რომ შენ არ გაგიკეთებია, ესეიგი არსებობს ის, ვინც ეს შენს ნაცვლად გააკეთა და მგონი ვალდებულიც კი ხარ, მითხრა !

- არას გარგებს-მეთქი ! - წამოდგა ბერი, წასვლა სურდა. - მე ის გითხარი რისი თქმაც საჭიროდ მივიჩნიე, ახლა შენი ნება დაიჯერებ თუ არა.

- რაც ნაკლებად დაგდებ ბრალს ჩემი ცხოვრების დანგრევაში, მით ნაკლებად დაზარალდება შენი ქალიშვილი. თუ გაღელვებს მისი ბედი დაჯექი და სიტყვა-სიტყვით მომიყევი, რა მოხდა ოცდაათი წლის წინ !

- მას არაფერი აკავშირებს ამ ამბებთან, გარდა იმისა, რომ ჩემს შვილად დაიბადა.

- ეგ ჩემთვის საკმარისია.

- დათა, ცხოვრებამ იმდენი მასწავლა, შემიძლია გავარჩიო როდის იტყუება ადამიანი. რამდენადაც არ უნდა ეცადო, თავს დააჯერო არიანდას ბრალეულობა ამ საქმეში, არ გამოგივა. სწორედ ამიტომ დაგიბარე აქ, მინდოდა დამენახა ის, რაც მშვიდად ყოფნის უფლებას მომცემდა. რომ არ დამენახა, დამერწმუნე, ახლა სხვაგვარად ვისაუბრებდით და ამის შემდეგაც სხვაგვარად გაგრძელდებოდა ჩვენი ურთიერთობა. მე ვერ ვჩნდები მის ცხოვრებაში, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, როგორც შემიძლია ისე არ ვპარტონობ. უფალს არ აქვს მცდარი განგება და ასევე არასოდეს ცდება ადამიანის თვალები. - უთხრა მიხეილმა და პირდაპირ აღელვებულ თავლებში, თავისი მომღიმარი შეაგება. - კაცის ღირსება ცოლისადმი მოპყრობით ისაზღვრება.

- ის მეოთხე, მერაბ კვარაცხელია ცოცხალი რომაა მაგაზე რას მეტყვი ? - უკვე მონასტრისკენ წასული კაცი შედრკა და უკან შემობრუნდა. - არ გაბედო იმის უარყოფა, რომ ამის შესახებ იცოდი.

- არ გინდა არაბულო, ჯოჯოხეთის ცეცხლს გამოიწვევ.

- იქნებ ერთად დაგეგმეთ მამაჩემის მკვლელობა შენ და მან, მერე კი ანდროსაც გაუწია კომპანიონობა ? - ნელი სვლით მიუახლოვდა შეცბუნებულ ბერს დათა. - ზედმეტად ბუნდოვანია ის წარსული რამაც აქამდე მოგვიყვანა ამირეჯიბო.

- არ გინდა დათა, შეჩერდი !

- შენ არი იყავი იმწერილის ავტორი, სიმართლის გაგების შემდეგ შენსკენ მომავალ გზაზე რომ მიმთითებდი ? ახლა რა შეიცვალა ?

- ახლა შენ გვერდით ჩემი ქალიშვილია. მე კი არაფერი მიღირს მის უსაფრთხოების ფასად. ერთადერთი სიამრთლე არსებობს და ის შენც იცი.

- როგორც სჩანს რაღაცეები ჯერ კიდევ არ ვიცი და აუცილებლად გავარკვევ.

- მაშინ არიანდა დაიცავი. ამის შემდეგ კი წარმატებებს გისურვებ. იმაზე ჭკვიანი ყოფილხარ ვიდრე მეგონე ვეფხვიას ვაჟო.

- მე მთხოვ შენი შვილის დაცვას ?

- შენ არა, ჩემი შვილის ქმარს ვთხოვ.

- ანდრო ?

- რამდენიმე შემორტყმას როგორმე გადაიტანს. იქნებ ჭკუაც ისწავლოს.

- ჩემზე შთაბეჭდილების მოხდენას ნუ ცდილობ, არ გამოგივა. არაფერი შეიცვლება - მე და შენ მტრები ვართ და ჩემთვის ვინც შენ გიკავშირდება ვერასოდეს გახდება ახლობელი...

- თავად უნდა გჯეროდეს იმის, რასაც ამბობ.

- შენ მე არ მიცნობ.

- მუხლებში არ ჩაგივარდები არაბულო, მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ ამის საჭიროებას ვერ ვხედავ. არც შენ მოგიტანს შვებას და არც ფაქტს შეცვლის.

- დადგება მაგის საჭიროებაც, მე არსად მეცქარება...

- დაველოდები იმ დღეს, როდესაც დაუპატიჟებლად მომაკითხავ თუნდაც იმისთვის, რომ პატიება დაჩოქილმა გთხოვო... ან იმისთვის, რომ შენს და ჩემს თვალის სინათლეს ჯვარი საკუთარი ხელებით დაგწეროთ. დიდხანს არ დააგვიანოთ, ცოდვაში გეთვლებათ. - წასულმა ისე მოაძახა არც კი შებრუნებულა. უცნაური კმაყოფილებით ჩაეცინა მიხეილს და მონასტრის ჭიშკარი მიხურა.

არაბული გახევებული იდგა ერთ ადგილას. სულ სხვა მიზნით ამოსული, რადიკალურად განსხვავებული განცდებით დატოვა ბერმა. პირში ჩალა გამოავლოვო, რომ იტყვიან. ელოდა რომ განადგურებული, დაჩაჩანაკებული ბერი დახვდებოდა, რომელიც მართლაც მუხლებში ჩავარდნილი თხოვდა პატიებას, შეევედრებოდა მისი შვილებისთვის არაფერი დაეშავებია, მან კი არათუ პატიება ითხოვა, არამედ მისი შვილის დაცვაც კი მოსთხოვა. არც ის ინფორმაცია მიუღია რაც სურდა. პირიქით თურმე თავად მიხეილს დაუბარებია აქ ინფორმაციის გასარკვევად და რაღაცეებში დასარწმუნებლად.
გაგიჟებული სახით წავიდა ავტომობილისკენ, კარი მიიჯახუნა და მტვერი აადინა ნამიან ბალახს. მიხეილმა ჭისკარი გამოაღო და ჯვარი გადასახა მიმავალს...

***

- ხომ ვამბობდი არ მინდა მისი ნახვის შემდეგ უფრო გავგიჟდეთქო. - კარგახნიანი დუმილის მერე, რაც მიხეილთან საუბარზე უამბო ვანოს, კვლავ გაცხარებულმა განაგრძო საუბარი და სასმლის ჭიქა გამოცალა.

- გაუფრთხილებლად როგორ წახვედი. - უსაყვედურა მამიდაშვილმა.

- როდის ვაბარებდი ვინმეს ანგარიშს. - გაღიზიანებულმა მიუგო.

- ნუ იღრინები. რა ფეხებად, შენი ანგარიში ... მშვენივრად იცი რასაც ვგულისხმობ.

- რაც დრო გადის უფრო მეტად ვკარგავ მოვლენებზე კონტროლს. ეგ კიარა საკუთარ თავსაც ვეღარ ვაკონტროლებ.

- რაც უფრო გაუხედნავია ცხენი, მით უფრო რთულია მისი სადავეების დამორჩილება.

- ვანო, შენი ფილოსოფიის თავია არ მაქ ახლა. - უცებ კვიცები გაახსენდა. გული შეუხუთა დასვრილი თეთრი კვიცის წარმოდგენამ.

- სად ცხენი, სად ფილოსოფია ძმაო. უბრალოდ მინდოდა მეთქვა, შენი გული გავს მაგ გაუხედნავ ცხენსთქო.

- განაგრძე, ბარემ სრულად მოვისმინო შენი სიბრძნე.

- მოკლედ, - მხრებში გაიჯგიმა ვანო, მეტი დამაჯერებლობა რომ მისცემოდა მის სიბრძნეს, - გაუხედნავი იმიტომაა, რომ მისით არასოდეს უჯირითია სიყვარულს. ხოდა ერთ დღესაც შემოდო ლაგამი მაგ დიადმა გრძნობა ზედ, შემოსკუპტა და სადავეებიც აგართვა. რა გეგონა აბა ? შეიძლება დაგეგმო სახლის აშენება, გათვალო ბიზნეს გეგმები და კიდევ ბევრი რამ, მაგრამ იმას ვერ დაგეგმავ და მითუმეტეს სიზუსტით ვერ განახორციელებ, რაც შენ გსურდა. სხვას რომ თავი დავანებოთ გრძნობებსა და სინდის-ნამუსის ყვირილს ვერ გათვლიდი. ხომ ხედავ ერთმა პატარა გოგომ ყველგან და ყველაფერში აგრია. გაბოროტებული დადიხარ და ერთადერთი რაც კარგად გამოგდის არის, ცივი ნიავი არ მიაკარო. ახლა ისიც კი ვერ დაგიძალებია რაც ყველაზე მეტად გსურს.

- რა მსურს ახლა ვანო ?

- გყავდეს შენს გვერდით. კვდები სურვილით, მაგრამ უცდი თავად მოვიდეს. მე ყველაფერი ვიცი დათუჩა.

- მაგ სახელს ნუ მიძახითქო, გაგაფრთხილე. - ცარილეი ჭიქით სროლის იმიტაცია გააკეთა არაბულმა და ვანომაც ხელები აიფარა, ვერ არის კარგად და ვაითუ მართლა მესროლოსო. - შენ არაფერიც არ იცი ვანო. რომ მსურდეს იქნებოდა კიდეც ჩემს გვრდით.

- ნუ მაბოლებ რა, თუ ძმა ხარ. ისეთები გამისინჯავს შენი ძაან ტრუხაა... ბჟოტიალობ აქ რაღაცას.... ძაანაც კი გსურს მაგრამ საკუთარი თავის გეშინია და რაც შეიძლება წელავ მაგ დროს. დროს აძლევ შეეგუოს, ოჯახთან მოაგვაროს და ასე შემდეგ. თავსაც აძლევ დროს, რომ შენც შეეგუო, ერთ დღეს მასთან ერთად რომ გაიღვიძებ. ალბათ იმასაც ცდილობ, ისწავლო როგორ არ შეგაწუხოს მაგის გამო დანაშაულის გრძნობამ.

- მაგას ვერასოდეს ვერ ვისწავლი... ჩემს გვერდით ცხოვრება იმაზე მეტად რთული იქნება მისთვის ვიდრე ახლაა. თუმცა მოუწევს... მოუწევს... - სივრცეში უმიზნოთ მიშტერებულმა მტკიცედ გამოსცრა და მორიგი ჭიქა გამოცალა.

- ახლა როცა შენი ცოლია, ანუ ჩემი რძალი იმაზე მეტად მომიწევს მის მხარეს ყოფნა ვიდრე აქამდე... პირადული არაფერი, უბრალოდ ეს არჩევანი თავად გააკეთე... მოკლედ რომ ვთქვათ მაიძულე.

- თუ გინდა ნათესაობაც გააუქმე ჩემთან.

- უი, ეგ შესაძლებელია ?

- ერთ დღეს სისრულეში მოვიყვან შენი ცემის სურვილს. - ვანომ პასუხის ნაცვლად საბრძოლო პოზიცია მიიღო, აქაო და მზადყოფნაში ვარო.

შუბლშეკრულმა დათამ სიცილი ვეღარ შეიკაა.

- ანდრო გაგიჟებული ითხოვს შენთან შეხვედრას.

- მასთან პირადად სასაუბრო ამოვწურე. ჯერ-ჯერობით მაინც.

- არც არინადას არ უშვებ. როდის ეტყვი, რომ საფრთხემ გადაიარა ?

- ჩემთან რომ გადმოვა.

- იმას, ბინა მის სახელზე რომ გადააფორმე ?

- არასოდეს.

- შავ-თეთრი კაცი ხარ რა. სულ მაგ ზრავრზე დადიხარ. ჯერ კიდევ ვერ გავარკვიე ბოლომდე, რა ჯანდაბა გინდა.

- თუ გაარკვიო, მეც მითხარი.

- ქინძი...

***

აცრემლებული და შიშისაგან სახეწაშლილი შევარდა იმ კლინიკის შენობაში, სადაც დადუნას მკურნალოდნენ და ახლა საწრაფო დახმარების მანქანით უგონო მდგომარეწობაში მიიყვანეს. ელენეს ზარის შემდეგ შეშლილივით, გაუფრთხილბლად გამოიქცა სამსახურიდან და მთელი გზა იმის დარდი კლავდა ასეთ დროს დედის გვერდით რომ არ იყო. ყური არ ათხოვა დაცვის გაფრთხილებას, სირბილით აირბინა კიიბეები და ექიმის კაბინეტში შეიჭრა. თუმცა იქ არავინ დახვდა. ამასობაში დაცვაც წამოეწია. არცრემლებული ქალი რომ დაინახა საყვედურის ნაცვლად მიზეზი გამოჰკიტხა, მერე კი იმ განყოფილებაში წაიყვანა სადაც დადუნა ყავდათ. მოსაცდელში ფერდაკარგული ლენა იჯდა, მის მხარზე კი ნერვიულობისაგან აცახცახებულ ელენეს ჩამოეყრდნო ტავი. შორიდან ეტყობოდა რომ ქალი ამშვიდებდა გოგონას, რომლის ხელშიც დაკარგა გონი დადუნამ და ამის გამო თავს დამნაშავედ გრძნობდა ვერაფრით ვერ დავეხმარეო. არიდას დანახვაზე ფეხზე წამოცვივდნე. მთელს სიცოცხლედ მოეჩვენა არიდას ის რამდენიმე წუთი, რაც იმ მოსაცდელში გაატარა. მიხვდა, რომ იმ წუთამდე განვლილი არცერთი წუთი არ ყოფილა მის ცხოვრებაში ისე მძიმე, როგორიც ის რამდენიმე. თურმე აქამდე ჯერ კიდევ არ უგვრძვნია რას ნიშნავს ნამდვილი შიში და ტკივილი. კანკალით ელოდა ექიმის პასუხს და იმის წარმოდგენაც კი გულს შუაზე უხლეჩდა, რომ შეიძლებოდა რაიმე ცუდი ეთქვა. ყველაფერზე ტანახმა იყო, სიცოცხლე დათმეო რომ ეთქვათ, არც იყოყმანებდა, ოღონ იმედი მიეცათ რომ დედის ჩახუტებას კვლავ შეძლებდა...

- სამწუხაროდ კარგს ვერაფერს გეტყვით, - დაიწყო საოპერაციოდან გამოსულმა ექიმმა და არიდას მუხლი მოეკვეთა. უცებ შეაშველა ექიმმა ხელი და სწრაფადვე გაგნაგრძო, - ცოცხალია.- მალამოსავით მოედო ეს საიმედო სიტყვა გოგონას და ძალა დაუბრუნდა, კედელს მიეყრდნო და ექიმს საუბარი აცადა. - ცოცხალია, მაგრამ იმას ევერ გეტყვი რადენხანს გაგრძელდება ეს. სამწუხაროდ მისმა ორივე თირკმელმა შეწყვიტა ფუნქციონირება, სრულად დაკარგა ფილტრაციის უნარი და ამ წუთას აპარატზე გვყავს შეერთებული. შეასძლებელი იყო დიალეზით მისი ნორმალური მდგომარეობის შენარჩუნება, მაგრამ თან დართული შაქრიანი დიაბეტი უკიდურესად ამძიმებს მის ჯანმრთელობას.

- ღმერთო ჩემო, - თავში ხელები შემოიცხო ლენამ, - გამოსავალი არ არსებობს ? - იკიტხა სასოწარკვეთილმა, თან ელენეს ანიშნა არიდასთვის მიეხედა.

- კი, ერთადერთი, მაგრამ რამდენად შეძლებთ... - უხეხრულად, თანაგრძნობით წამოიწყო ექიმმა.

- გვითხარით, - სიტყვაში ჩაეჩრა ლენა.

- ტრანსპლანტაცია. კანონნმდებლობით ნებადართულია თუ რომელიმე ახლობელი ისურვებს დონორობას, მაგრამ ეს საკმაო დროს მოითხოვს, ჩვენ კი დრო არ გავქვს. ასევე არის კიდევ ერთი გამოსავალი, გვამური დონაცია, რომელიც ძვირი ჯდება... მაგრამ ახლა თუ ამ დონორს ვიპოვით საუკეთესო გამოსავალია არიანდა. დრო ახლა ოქროდ ფასობ, თითოეული წუთი გადამწყვეტია... რაც მალე მოხდება გადანერგვა, მით დიდი შანსია მალე და უკეთ შეითავსოს ახალი სხეული, მაგრამ თუ დიდიხან გვეყოლება აპარატზე ამის შანსი მცირდება, რადგან მეტად დასუსტდება მისი ბუნებრივი იმუნიტეტი.

- რა ჯდება, - შორს წასული გონებიდან ძლივს დასვა კითხვა არიდამ.

- ასი ათასიდან ას ორმოცდაათი ათასამდე მერყეობს. აქ ბევრად იაფია ვიდრე სახვა ქვეყნებში. სახელმწიფო პროგრამა მხოლოდ ოპერაციამდელ და ოპერაციის შემდგომ პერიოდს აფინანსებ, უშუალოდ გადანერგვას არ ეხმარება.

- ღმერთო, ამდენი ფული სად ვიშოვო, - ამოიკივლა და გულწასული დაეშვა იატაკზე.

თვალი რომ გაახილა პალატაში იყო და ლენა და ელენე ადგა თავზე.

- მითხარით რომ სიზმარში ვარ...- ამოიჩურჩულა გოგომ და ტირილმა წაასწრო, - მითხარით რომ ჩემი დადუნა არ მომიკვდება, დედა არ მომიკვდება...

- დამშვიდიდი, რაიმეს მოვიფიქრებთ, ოღონდ დამშვიდიი- აწყნარებდა, მასზე არანაკლებ გულგატეხილი ლენა.

- რა დავაშავე ასეთი, მითხარით ვინმემ ? მის გარეშე მოვკვდები, დადუნას გარშე არ შემიძლია... - ნელ-ნელა წამოჯდა და საწოლის კიდეზე დაჯდა.

- ჩემი და შენი ბინა ვერ შეაგროვებს ამ ტანხას ? - იკითხა ლენამ.

- რას ამბობ... მაგ ბინის მეტი არაფერი გაგაჩნია.

- შენი აზრით თქვენზე ძვირფასია ის ბინა ? რომ გეუბნები გავყიდითქო ესეიგი ასეა, წამით არ ვიდარდებ ოღონდ დადუნა იყოს კარგად.

- ხომ მაგრამ, - ყელში დამატებით მახრჩობელა ბურთად გაეჩხირა იმის გაახსენება, რომ თავის ბინას ვერ გაყიდდა, - ჩემი ბინა ბანკშია, - სიმართლის თქმის არც გამბედაობა ჰქონდა, არც დრო იყო და არც ადგილი, - თანაც მაინც არ გვეყოფა ლენა.

- იქნებ რაღაც გამოსავალი იყოს არიდა, მერე მეც ვიმუშავენ და დაგეხმარებით.

- არ არის გამოსავალი ელენე. - ხელი მოხვია აცრემლებულ გოგოს და ჩაიხუტა. - ამ თანხას შესაგროვებლად მთელი ცხოვრება დამჭირდება. ღმეთო რა უსუსური ვარ... დედის სიცოცხელ ქარალდის ნაგლეჯებზეა დამოკიდებული, მე კი მისი შოვნა და გადარჩენა არ შემიძლია. ეს რა უსამართლობაა ... ეს რაუმსამართლობაა... - სასოწარკვეთილი სლუკუნებდა, - იმის დროც კი არ მაქვს საკუთარო თირკმელი მივცე.

- შენს უფროსებს რომ ესესხო ?

- მერე როგორ დავუბრუნო ? დიდი თანხაა და ამის თხოვა ადვილი არაა ლენა. ვის უდევს ასე გასასესხებლად.

ამ საუბარში ექიმი შეუერთდათ.
- შეიძლება , - იკითხა და დასტურის შემდეგ შევიდა. - უკეთ ხარ ?
-
- დიახ. მადლობა ექიმო.
- არიანდა, შენთან საუბრის შემდეგ დონაციის ბანკი შევამოწმე და საბედნიეროდ არის ერთი დონორი. ვიცი ფინანსური პრობლემის მოგვარება ძალინ რთულია მაგრამ ეს უნდა მეთქვა. ადამიანებს თვეობით უწევს რიგში დგომა თქვენ კი, ძალიან გაგიმართლათ. ღთისგან ბოძებული სასწაულია, დამიჯერე.

- მადლობა ექიმო.

- ასი ათასს მაინც თუ შეაგროვებთ იქნებ დანარჩენზე რაიმე მოგიხერხოთ. ოღონდ რაც შეიძლება სწრაფად. მხოლოდ რამდენიმე დღით შემიძლია იმპლანტის სხვა პაციენტთან გადაცემა შევაჩერო. სულ ესაა რაც შემიძლია გავაკეთო. მთელი გულით ვწუხვარ...

- შეგიძლიათ, დედა მაჩვენოთ?

- არ შემიძლია... მაგრამ გამონაკლისს დავუშვებ. წამომყევი, სპეციალურ ფორმას მოგცემთ.



დედის პალატიდან გამოსული უხმოდ იჯდა, ერთ ადგილს მიშტერებოდა. ცრემლები თავად მიიკვლევდდენ გზას, დედის გაფითრებული უსიცოცხლო სახე ისევ თაველბში ედგა.

- ის ვერ მომიკვდება.... - წამოიყვირა, წაოდგა და სადღაც გავარდა.

***

- ჩემს სახლში წაიყვანე, იქ დაგხვდებით. - არიდას დაცვას ბრძანება მისცა საქმის ვიტარებაში უკვე გარკვეულმა არაბულმა და ავტომობილი დაქოქა.

მისაღებში იჯდა და ელოდა მის მისვლას. ტელეფოზე საუბრობდა დათა, არიდას დაცვამ რომ შეუღო კარი და ისიც თავჩახრილი შევიდა. დააზუსტე რამდენი არის საჭირო და სხვა შენც იციო, უთხრა ყურმილს იქით ვიღაცას და გაუთიშა.
არჩევანი რომ ჰქონოდა უთუოდ სიკვდილს აირჩევდა ოღონდ იმის გაკეთების გარაუვალობა არ მდგარიყო, რასაც გეგმავდა. მაგრამ დედის სიცოცხლე შეუფასებლად მიაჩნდა და იმ სასწაულის შანსს ხელიდან ვერ გაუშვებდა, უფალმა რომ გამოუგზავნა. თავმოყვარეობა და სიამაყე უგზო-უკვლოდ დაიკარგა. დედის გამო თავის ცოცხლად დამარხვაზეც ყაბულს იყო. სწორედ ასე შეაფასა მისი ეს გადაწყვეტილება. მზად იყო, ათასჯერ მეტად უბედური ყოფილიყო ოღონდ დადუნას ესუნთქა. როგორც იქნა მოიკრიბა ძალა და დათას წინ დაუდგ. მთელი სხეული უთრთოდა, მაგრამ ცდილობდა არ შეტყობადა თუ როგორ უჭირდა. დათამ პირველივე წამიდან ამოიცნო მისი მოჩვენებით სიმტკიცე.
- სარამომშვიდობის ! - მის წინ დაჯდა იმის შიშით მუხლებში ძალა არ წართვასო.

- რას მივაწერო თქვენი ფეხით სტურობის პატივი ?

- საქმე მაქვს შენთან.

- საინტერესო დასაწყისია, ვატყობ სასარგებლო უნდა იყოს ჩემთვის.

- არ ვიცი შენთვის რა იქნება, მაგრამ მე ახლა ასე მჭირდება.

- გისმენ.

- ხომ მითხარი შენი ფეხით მოხვალ ჩემთანო.

- გითხარი.

- მოვედი.

- ასე უბრალოდ ? მე არაფრის გაკეთება არ დამჭირდა ?

- რა იყო, იმედი გაგიცრუვდა ათასი გზით რომ ვერ მტანჯე აქამდე მოსაყვანად ?

- გამოგიტყდები და კი.

- კარგია, რაღაც ცუდი შეგძნების გამოწვევა თუ მოვახერხე შენში. მოკლედ, მოვედი და დავრჩები შენთან, ოღონდ პირობები მაქვს.

- პირობებიც გაქვს?

- ხო, შენ ალბათ გინდოდა სულ მონასავით ჩაგბარებოდი და ისიც შეგიძლია ჩემი პირობების მოსმენის შემდეგაც არ დამთანხმდე, მაგრამ მაინც ვცდი.

- გისმენ. საინტერესოა, რა პირობები აქვს ქალს რომელსაც, უბრალოდ შემიძლია ხელი მოვკიდო და წამოვიყვანო.

- საჭირო არ არის მუდამ მახსენო, როგორი ზალის პატრონი ბრძანდები.

- თქვი !

- ჩემს ოჯახის წევრებს, ახლობლებს თავს დაანებებ. ჩემს წინააღმდეგ არ გამოიყენებ, განსაკუთრებით ანდროს სისცოცხლით არ დამაშანტაჟებ და ასევე, არ მაიძულებ სამსახურიდან წამოვიდე, რადგან ის შემოსავალი მჭირდება. არვიცი რა ჯანდაბად გინდა ჩემი შენთან გადმოსვლა, მაგრამ მხოლოდ ამ პირობებით გადმოვალ.

- ასე მგონია საქმიან გარიგებას ვდებ. - ირონიულად ჩაიცინა დათამ. - პირობები გასაგებია, ჩემი სარგებელიც გასაგებია, მაგრამ შენსას ვერ ვხვდები. იქნებ ამიხნსა მთავარი მიზეზი, რის გამოც ახლა აქ ზიხარ.

- ას ორმოცდაათი ათასი დოლარი მჭირდება.

- იყიდები არიანდა ?

- დედის სიცოცხლეს ვყიდულობ, საკუთარის დასამარების ხარჯზე და ისე ნუ იქცევი თითქოს არ იცოდე, შენი დამქაშები სულ კუდში დამსდევენ.

- ესეგი თუ ამ ფულს მოგცემ ჩემთან გადმოხვალ და ყველაფერს ისე გააკეთებ, როგორც მე მომესურვება ?

- ყველაფერს არა, მე უკვე გითხარი ჩემი პირობები.

- გასაგებიათქო ! უკვე გითხარი, მაგრამ შენთანხმების დადების დროს მეორე მხარესაც უნდა მოუსმინო, ასე უფრო სამართლიანია.

- რა არის სამართლიანი ? სამართლიანია ის, რის გაკეთებასაც ახლა მაიძულებ ?

- არიანდა, ღმერთია მოწმე დედაშენის ცუდად ყოფნაში მე ბრალი არ მიმიძღვის და არც იმაში ვარ დამნაშავე ეგ ფული რომ გჭირდება. ახლა რასაც აკეთებ სრულად შენი არჩევანია, შესაძლოა სხვა გზებით მეიძულებინე მაგრამ ახლა სუფთა ვარ.

- მართალია... - ჩუმად დაეთანხმა და სახე ხელებში ჩამალა.

- ახლა შენ, მე გჭირდები. სწორედ ესაა შეთანხმება, როდესაც ორი ადამინი მიღებული გადაწყვეტილებით სარგებელს იღებს და თან ორივეს აქვთ თავისი პირობები.

- გისმენ.

- ჩემთან ოპერაციის შემდეგ გადმოხვალ.

- დედა ასე უცებ როგორ მივატოვო ?

- რეაბილიტაციის პერიოდი საკმაოდ დიდხანს გაგრძელდება, - დარწმუნებულად წარმოთქვა ბიჭმა, რადგან გამოცდეილება ჰქონდა. ვაჟას ჩაუტარდა წლების წინ ეს ოპერაცია. - დრო დასჭირდება ახალ სხეულს შეეგუოს და ეს პერიოდი სჯობს საავადმყოფოში დარჩეს.

- შენ საიდან იცი, ეგ ექიმს არ უთქვამს.

- აუცილებლად გეტყვის.

- რატომ მგონია, რომ შენ აიძულებ ექიმსს საავადმყოფოში მის დატოვებას ?

- ტყუილად გგონია. მე კი არ ვაიძულებ, შენ შეთავაზებ და ისიც უყოყმანოდ დაგთაანხმდება, რადგან იცის, ოპერაციის შემდგომი პერიოდი უფრო რთულია, ვიდრე თავად ოპერაცია.

- გული გაქვს საერთოდ ? რა ადამინაი ხარ ? ასეთ დროს შენთან გადმოსვლას როგორ მთხოვ ?! ავადმყოფი დედა როგორ დავტოვო, რა პასუხი გავცე სად და რატომ მივდივართქო ?

- მაგას მე ნუ მეკითხები, შეგიძლია თავად გადაწყვიტო, სიმართლეს ეტყვი თუ ლამაზ ტყუილის მოიგონებ. არცერთ შემთხვევაში არ მაქვს პრობლემა.

- მშვენივრად იცი, რომ სიმართლეს არ ვეტყვი და რომელი ლამაზი ტყუილი გადაწონის ჩემს უმსგავსო საქციელს? რომელი გაამართლებს? იქნებ ბარემ ეგ ტყუილიც გესწავლებინა...

- როცა ყვირი საშინლად მაღიზიანებს, ამიტომ ხმას დაუწიე ისედაც მშვენივრად მესმის. - როგორი აუღევებელი ტონითა და გამომეტყველებით ესაუბრებოდა დათა. ამ ბიჭს ხომ იშვიათად შეატყობდა ადამინი ემოციას. - მოდი შეგახსენებ, რომ შენ თავად მოხვედი აქ, შემომთავაზე შეთანხმება და არამგონია ჩემს პირველივე პირობაზე შენმა ასეთმა გაჯიუტებამ კარგ შთანხმებამდე მიგვიყვანოს. მაქსიმალურად ვცდილობ კეთილი ვიყო მხოლოდამხოლოდ იმიტომ, რომ დედაშენთან არანაირი პრობლემა არ მაქვს, თახახმა ვარ მისი საოპერაციო ტანხა გავიღო, თუმცა არავინ მავალდებულებს ამას და არც ამ თანხის მოცემა მჭირდება საიმისოდ, შენ აქ ისევ მოგიყვანო. გთავაზობ, საავადმყოფოში დატოვო და იქ გაიაროს სარეაბილიტაციო კურსი, ისევ მისივე ჯანმრთლობისთვის. თანახმა ვარ ამისათვის საჭირო თახაც გადავიხადო იმდროს, როცა შემიძლია ეს არ გავაკეთო, დედაშენი სახლში გამოიყვანო და მე მაინც გაიძულო ჩემთან გადმოსვლა. დაფიქრდი არაინდა, მგონი ზედმეტი სიკეთეც კია ჩემგან და შეირგე არჩევანის უფლებას რომ გაძლევ. დედას იმდენჯერ ნახავ რამდენჯერაც გენდომება.

- რატომ იჩენ ჩემს მიმართ ამდენ სიკეთეს ? - ირონიით, სიძულვილით იყო კითხვა გაჟღენთილი და არანაირი საერთო არ ჰქონდა ინტერესთან. დიახ, იმ წუთას წარმოუდგენლად ეჯავრებოდა ასე მშვიდად, აუღელვებლად მოსაუბრე არაბული და ეს კითხვაც მხოლოდ იმიტომ დაუსვა, რომ ეს დამოკიდებულება გამოეხატა. ვერც კი წარმოიდგენდა ეს უწყინარი კითხვა ასე ცხადად თუ გამოიტანდა მის იმჟამინდელ შეგრძნებას.

წყვეთ-წვეთ შეისრუტა დათამ კითხვაში გაფანტული გრძნობა და ყელში გაეჩხირა ბრაზი, წყენაც. როგორ შეძლო და ასე შეიძულა ერთ წამში?! არადა მასზე კარგად ვინ იცოდა, თავად რომ უბიძგებდა ამისკენ, თავად რომ უნერგავდა მის კეთილ გულს სიზულვილს, მაგრამ მაინც იწყინა. თუმც არაფერი შეიმჩნია და განაგრძო.

- ვცდილობ ზედმეტი მითქმა-მოთქმის გარეშე ჩაიაროს ყველაფერმა.- დაიწყო ისევ ჩვეული მანერით ახსნა. მაგრამ შეეძლო არ ეპასუხა. საერთოდ ბევრი რამის არ თქმა შეეძლო, მას ხომ დიდად არ უყვარდა ბევრი საუბარი და საკუთარი გადაწყვეტილების მიზეზების გაშლა, თუმცა არიანდასთან ხშირ შემთხვევაში ჩვევის საპირისპიროდ იქცეოდა. - ასე ხელსაყრელ მდგომარეობას ვქმნი, რომ შენ სიმართლის თქმის გარეშე მოახერხო ჩემთან გადმოსვლა. არჩევანის უფლებას გაძლევ. ნება შენია გამოიყენებ თუ არა.

- როგორ კარგად გაქვს ნაფიქრი ამ ყველაფერზე... - ასე მგონია წინასწარ იცოდი... იცოდი რომ მოვიდოდი, მელოდი... ახლა დარწმუნებული ვარ რომ მელოდი და გეგმა დააწყე. ხელსაყრელ მდგომარეობას მე კი არა, შენს თავს უქმნი „ამ დიდი სიკეთის გამოჩენით“ დაგეგმე და გამოგივიდა კიდეც, რადგან როგორც ყოველთვის მე სულელი აღმოვჩნდი...

- ასეთი ეჭვიანი არ მეგონე ! - იყო პასუხი, სასოწარკვეთილი არიდას სიტყვების მოსმენის შემდეგ. - თუმცა არ უარვყოფ, რომ დაუგეგმავად არაფერს ვაკეთებ. რა იყო, გეგონა მართლა უანგარო სიკეთეს გავიმეტებდი შენთვის ? - იკითხა და თითები გამაღიზიანებლად აათამაშა სავარძლის სახელურზე. - ასეთი სულელიც არ სჩანხარ

- არ მეგონა... შენისთანა ადამინისგან უკეთესს არც ველოდი, მაგრამ ყოველ ჯერზე იმაზე მეტ სისაძაგლეს, იმაზე მეტ სიძულვილს ვხედავ შენში ვიდრე წარმომედგინა.

- მიეჩვევი... ვინაიდან პირველ პუნქტზე შევთანხმდით, ახლა სხვებსაც გაგაცნობ: ამ სახლში გადმოსვლის შემდეგ დიასახლისის როლსაც მოირგებ; მოახლე არ გვეყოლება. დამჯერე და ნაკლებად ხმაურიანი იქნები, ვერ ვიტან გმუდმებულ კონფლიქტს და მითუმეტეს ვერ ავიტან შენ ისტერიკას; ყველა შენი ნაბიჯი მეცოდინება და ბოლოს ყველაზე მთავარი, ცოლის მოვალეობის შესრულება სრულად მოგიწევს.

- შენს ოთახში არ დავიძნებ ! შენს გვერდით არ დავიძინებ - წამოიყვირა გოგომ და ფეხზე წამოიჭრა. გონების ძალიან შორეულ სიღრმეში კი ფიქრობდა, რომ რაღაც ასეთთან მოუწევდა შეჯახება, მაგრამ ეს იმდენად შორს გადაეგდო, მაინც მოულოდნელობა გამოიწვია და დააფრთხო.

- შენ როგორც სჩან სულ არ გაქ ნაფიქრი, აქ გადმოსვლას რას ნიშნავს. ან მართლ ვერ ხვდები, ან არ გინდა მიხვდე... - ისეთი ცინიზმით ჩამოუთვალა, მიანიშნა, რომ სულელი ქალივით იქცეოდა. საუბრის დროს თავადაც წამოდგა და წინ დაუდგა. - არიანდა, შენი აზრით აქ იმიტომ მომყავხარ, რომ სხვა მოსამსახურე ვერ ვიშოვე ?

- ყველაფერზე თანახმა ვარ, ოღონდ შენს გვერდით დაწოლას ნუ მაიძულებ.

- არაფერს არ ვითხოვ განსაკუთრებულს...ვფიქრობ არც ისე პატარა ხარ, არ იცოდე, რით შეილება დაკავდნენ ცოლ-ქმარი.

- ათას მოწმობაზეც რომ მქონდეს ხელი მოწერილი შენ ცოლს მაინც არ გამხდის. მაგ ფურცლის ნაგლეჯმა მაშინ დაკარგა ძალა, დილით რომ გავიღვიძე და არაფერი მახსოვდა. მაშინაც კი, როდესაც შენზე სიმართლე არ ვიცოდი, იმდენად ვნანობდი, ჩემმა გონებამ ეგ ფაქტი დაივიწყა, როგორ ცუდი მოგონება. ძალით გახსენების შემდეგაც არაფერი შეცვლილა- ისევ არ მახსოვს. შენ ჩემი ქმარი არ ხარ... ამის წარმოთქმაც კი გულისამრევია ჩემთვის და მე შენი საჯიჯგნი ხორცი არ გავხდები.


- კარგი მცდელობა იყო, თუმცა აქამდე უნდა მიმხვდარიყავი, ჩემთან ასეთი პათოსი არ ჭრის, - გაჭრა კიარა და მისი გააფთრებული სული შლეგი ზრაღთანით ასკდებოდა დათას მშვიდ საფარს. სხვას რომ ახლა ასე გაეცოფებინა, მტვრად აქცევდა უთუოდ. - ის ფურცლის ნაგლეჯი ყოველ ჯერზე შეგახსენებს შენს შეცდომათაგან ერთ-ერთს და არც თუ ისე პატარა მნიშვნელობის, ეს კი ჩემთვის უკვე კარგია... შენი ქმრობა არ მჭირდება იმისათვის რომ შენთან სექსი მქონდეს... - უხესად მიახალა.

ამის გაგონებაზე სირცხვილითა და შიშით თვალები მაგრად დახუჭა არიდამ. გულზე ლახვარივით მოხვდა.

- აქამდე ვფიქრობდი, როცა სურვილი მექნებოდა მხოლოდ სექსით შემოვიფარგლებოდიი, ახლა კი მშვენეერი იდეა მომაწოდე, საჯიჯგნი ხორცივით მოგეპყრობი. - ამ მშვიდი ნათქვამით დაატეხა გოგოს, წყენით გაღვიძებული მრისხანება.

- არ მოგცემ უფლებას, - დაწყვეტილი გულის ძაფებიდან სიმწარემდე მშვიდი ხმით უპასუხა, - არ მოგცემ უფლებას, შენი უბადრუკი მიზნებისთვის ღირსება წამართვა.

- მაშინ წადი და დაელოდე დედა როდის მოგიკვდება. დაელოდე, რადგან ეს არჩევანი შენ გააკეთე. მერე იმ დღეს დაელოდე, გლოვასაც რომ არ დაგაცდი და გაიძულებ ისევ აქ მოხვიდე ყოველგვარი შეთანხმება-პირობების გარეშე. დარწმუნებული იყავი გავაკეთებ ამას და ეს იმაზე მეტად მტანჯველი იქნება ვიდრე ახლა შენი აქ დგომა.

- შენი უმთავრესი მიზანი - გამაკეთებინო ყველაფერი საკუტარი ნებით, რომ მერე ჩემი თავი იმაზე მეტად მძულდეს ვიდრე შენ გძულვარ და იმაზე მეტად, ვიდრე შენს შეძულებას შევძლებდი.

- შენ თუ არჩევანის უფლებას მაგას უძახი, შენი ნება.

- მთელი ეს დრო ამ ყველაფერს მხოლოდ იმიტომ აკეთებდი და აკეთებ, რომ მხოლოდ ჩემი სხეული გინდა ?

- შენ შენი სხეულიანად იარაღი ხარ ჩემს ხელში შენი ძმისა და მამისაკენ მიმართული. - მოულოდნელი კითხვის მიუხედავად ჰქონდა პასუხი.

- თუ ახლა მე უფლებას მოგცემ ისე გააკეთო, რაც გინდა, მერე გამიშვებ?

- რას გულისხმობ ? - გამომეტყველება შეეცვალა დათას, ეწვებმა გადაურბინა, მაგრამ სიმშვიდე უცვლელად დარჩა. ამ დროს მის მშვიდ კედლებს ძალიან მტკივნეულად შეასკდა რაღაც აზრი. განა მიუხვდა გოგონას სათქმელს ?

- ახლა თუ მე ჩემივე სურვილით ნებას მოგცემ, ჩემ სხეულს ისე მოექცე როგორც გინდა, თუ უფლებას მოგცემ ნამუსი ამხადო და ყველა შენი სურვილი დაიკმაყოფილო, მერე გამიშვებ ? თავს დამანებებ ? - ნელ-ნელა ცახარა თავი და აცახცახებული თითებით პერანგის ბოლოებს ჩაეჭიდა.

- ფული აღარ გჭირდება ? - ამ სრულიად უადგილო კითხვით, ვითომ ირონიაც რომ ერია, შესამჩნევი გახადა რომ არეულ ფიქრთა სიშლეგეში ჩაიკარგა.

- ფულიც მჭირდება.

- ანუ შენთან ერთი ღამე ას ორმოცაათი ათას დოლარად ვიყიდო ? - ხელები მუშტად შეკრა, ისე ძლიერად, რომ არა ნერვიულობით დაგუბებეული არიდას სმენა, უთუოდ მათ ძვლების ხჭიალს გაიგონებდა.

- ეგ თანხა და თავისუფლება.

- უღისრისი ქალივით იქცევი ახლა ! - ყინულის ნამსხვერევბივით დააფრქვია სითყვები.
თავად, ორიოდ წუთის წინ, რა, ღირსეული ქალის საკადრის წინადადებებს სთავაზობდა ? ან თავად იქცეოდა ღირსეულად ? არა რათქმაუნდა, მაგრამ მისგან ვერ აიტანა, მისგან ვერ მიიღო... როგორ შესთავაზა თავად ეს ? როგორ გაბედა ?

- შენთან თუ გადმოვალ და იგივეს გაკეთება ხშირად მომიწევს, მაშინ უკეთესი ვიქნები? არა - მაშინაც გაყიდული ვიქნები და ახლაც.

- ეგ საკმარისი არ იქნება... - ბუნდოვანია ეს ფრაზა რას გულისხმობდა და არიდას რომ დაეცდია იქნებ გაგვეგო კიდეც, მაგრამ უმალს შეაწყვეტინა:

- იქნება, ჩემთვის იქნება. შენთან ერთხელ დავწვები თუ ასჯერ, მნიშვნელობა არ აქვს მაინც ჩაკლავ ჩემში სიცოცხლეს... - ნელ-ნელა გაუსწორა მზერა ქვად ქცეულ სახეზე ბიჭს. სირცხვილის გრძნობა რომელიც წამის წინ ჯერ კიდევ იდგა თავლებში, ახლა სევდამ და წყენამ შეცვალა - ნუ გეშინია, - განაგრძო , - შენი შურისძიების მიზანსაც არ დავივიწყებ, იმას მიიღებ რაც ასე გინდა- აქედან რომ წავალ, ჯერ დედას გადავარჩენ მერე კი ძმას და მამას მოვინახულებ. დავანახებ თუ როგორი განადგურებული ვარ მათი ცოდვების გამო. მოვუყვები, როგორ იძიე შური ამხადე ნამიუსი... როგორ გავხიდი იძულებული ამ ქვეყნად მათ გარეშე მარტო, უიმედოდ დარჩენილი შენთან, მათ მტერთან მოვსულიყავი და ჩემი სხეული დედის გადასარჩენ თანხაში და მათ გამო უსაართლოდ წართმეული თავისუფლების მიღებაში მომეყიდა. ამაზე მეტი რაღა გინდა დათა არაბულო ? ამაზე მეტი რარა შეგიძლია დამიშავო ? აბა, რას იტყვი ? მგონი ყველაფერი იდეალურად აეწყო შენთვის...

- ხო ბედი მწყალობს... - ისე გამოსცრა კბილებში ტუჩიც არ შეურხევია. თვალდაუხამხამებლად უყურებდა არიდას თავლებში და მზერთ ახრჩობდა.

- მე გავიხადო თუ თავად გამხდი ? - საკუთარი თავი სულ დაეკარგა გოგოს. იმ მომენტში არაფრით აღარ გავდა ძველ, კეთილ, მორიდებულ, ცოტა მშიშარა არიდას, ესოდენ რომ მოსწონდა დათას... თითქოს წუთებში გამოიცვალა... იმ წამს არაფერი აღარ ახსოვდა გარდა იმისა, რომ კაცი რომელიც ასე უყვარდა მასში მხოლოდ სასურველ, ჟინის დასაკმაყოფილებელ სხეულს ხედავდა. შურისძიების იარაღს, ვიღაცისთვის სამაგიეროს გადახდის მიზნით დასატანჯ ობიექტს და ეს მილიონ ნაწილად გლეჯდა მის სულსა და გულს... გაუსაძლის იმედგაცრუებასა და ტკივილს მოეცვა მთლიანად და მისი იმჟამინდელი სიტყვა-ქცევები სწორედ ამ ჰეგემონური განცდებით იყო ნაკარნახევი...

უყურებდა დათა გოგოს და ვერ გაეგო ასეთი ფიქრი თავში რამ მოუყვანა. ღმერთმანი, როგორ თუ რამ მოუყვანა ?! არა, გასაგებია რომ არ იყო ახლა მისგან ეს ქცევა მოსაწონი, მაგრამ უფრო თვალნათლივ გასაგებია, რომ ეს სასოწარკვეთილი, ირაციონალურ მდგომარეობაში მყოფის გადაწყვეტილება იყო. ადამინისა, რომელიც გაუსაძლისი ტკივილებით, გამოსავლის ძებნაში იმდენად დაიკარგა, ყველაზე ცუდ ვარიანტს რომ ირჩევს, რომ ვერ გაუგი რაა უკეთესი. ამ სასოწარკვეთამდე სწორედაც რომ ტავად მიიყვანა.

ყოველთვის მშვიდ, უდრეკ, გამჭრიახი გონების დათასაც დაეკარგა საღად განსჯის უნარი... თუმც ეს უნარი მან კარგა ხნის წინ გაკარგა...

ახლა მისი ცნობიერიც და არცნობიერიც ერთ ფაზაში გაგიჟებულიყო. მის არიას არ უნდა ეთქვა ერთ ღამეში გავიყიდებიო, მისი არია ასეთი არ იყო. მერე რა რომ თავდ მიიყვანა აქამდე, მაინც არ უნდა ეთქვა. მოკლედ ყველაფერზე ფიქრობდა გარდა იმისა, რომ სასოწარკვეთილმა გულნატკენმა ადამინამა შესაძლოა ბევრი სისულელე თქვას და ჩაიდინოს.
თავადაც ხომ იყო გულნატკენი და ამის გამო მოიგონა სამაგიეროს გადახდის ბოროტული გეგმა. განა ეს არ იყო სააოწარკვეთილის ადამინის არასწორი, ყველაზე ცუდი არჩევანი ? ადამინებს ყოველთვის უჭირთ დაინახონ სხვაში სინამდვილე.
თავლებში ვეღარ მალავდა ემოციას. მის ცივ მზერაში, მრისხანების ცეცხლის ალიც ანთილიყო. ყველგან უყურებდა და შანთავდა... ხან ათრთოლებულ სხეულზე აატარებდა მზერას, ხელებზე აკვირდებოდა რომლითაც თანსაცმელს იწვალებდა, ხანაც სახის ყველა ნაკვთს ინტერესით უმოწმებდა. ღმერთმა უწყის რისი პოვნა რისი წაკიტხავა უნდოდა... უკვე მერამდენედ შეათვალიერა სახეზე არიდა, ისიც ჯიუტად არ არიდებდა მზერას. ეღმანეთს ისე შესცწეროდნენ თითქოს პირველად და უკანასკნელად ენახათ. არიდა დათაში ყველა ტანჯვა-წამებისა და იმ უზარმაზარი ტკივილის გამომწვევთან ერთად, რის გავალასა იმდროს აიძულებდა, სიყვარულის წყაროსაც ხედავდა, პირველი სიყვარულით აძგერებული გულის მიზეზსს და ეს უფრო უმწარებდა სულს.

დათა რას გრძობდა ? ჩვენ ხომ ვიცით, რომ დათასაც უყვარდა, იმაზე მეტად ვიდრე არიდას ან ნებისმიერ სხვას, მაგრამ არ აძლევდა თავს საშუალებას ამაზე ეფიქრა, გამოეხატა... ჩამარხა გულში ეს გრძნობა. თავად ასე თვლიდა, მაგრამ მან გრძნობა კი არა მისი სახელი დამარხა. რა თაქმა უნდა, სახელის დავიწყებას თუ ვაიძულებთ გონებას, სახელს თუ ჩამოვცილებთ ან გადაავარქმევთ თორემ სად გაგონილა გრძნობის დამარხვა?! არა, კი გაგონილა, მაგრამ სჯერა კი ამის ვინმეს? არიქადა ღრმად დავარხეო, ან გულში ჩავიკალიო, იტყვიან ხოლმე. დიდი დიდი თქვა გულიდან ამოვიღეო, მად კიდევ შეიძლება დაჯერება, თუმცა საკითხავია ეგ რამდენად ადვილია. გულში რომ ღრმად დამარხე რა შეიცვალა მერე ? არც არაფერი, პიროქით, სამუდამოდ დუდე იქ ბინა. თუ არ იყვირე და ქვეყანას არ გააგებინე ეგაა გულში ჩამარხვა? ალბათ ეგ თუ გონიათ. აბა, შენში ჩამარხული გრძნობა შენშივე რჩება და მორჩა სჯა-ბაასი. სად გაექცევი, სად დაემალები ის, რომ ვერ გიპოვოს...
ასეთი განაჩენი გამოუტანა ბატონმა არაბულმაც არიდასადმი სიყვარულს და მისმა ღრმად პატივცემულმა გულმა, როგორც კი შანსი მიეცა გაასაჩივრა... მართალია არც ქვეყნის და არც არიდას გასაგონად არ აყვირებულა მაგრამ მის ხამას იმის ძალა ეყო თავად მის პატრონს გაეგონა და მერე როგორ დამაყრუებლად.
ახია შენზეთქო, ხშირად მითქვას ამ ვაჟბატონის მისამართით და ახლაც გავიმეორებ, ახია შენზე არაბულო, მეტიც, მადლია ! ხომ დაგაწყვიტა სიმშვიდის სიმები „შენი არიას“ ასეთად ხილვა ! . გული შეუტოკდა მისი მზერის დროს. აქამდე რომ არ აჩქარებოდა, ახლა შეფრთხიალდა. ისეთი შეგრძნება გაუჩნდა თითქოს ვიღაცამ მისი გული ხელშია იღო და ძლიერად მოუჭირა. მიზეზი- მის საყვარელ არიას, როგორ მოუვიდა იმ წმინდა გონებაში მსგავსი წინადადება. როგორც იქნა აღიარა და ეტკიან, ხო ძალიან ეტკინა... თვალი თავლის წილ...
გაიაზრა რა, ეს მისმა გონებამაც, სასტიკი გაუხდა აზრები და სურვილები. მოუნდა დაესაჯა და ამით თავის თავსაც დასჯიდა რა თქმა უნდა. ასე არ განაცხადა ვანოსთან აღსარებისას ?! .... სახე შეეცვალა, ირონიული გამომეტყველებას მაცდური ღიმილიც დაურთო და ახლიდან დაიწყო მისი თვალიერება. მერამდენედ მოიარა მისი სხეულის ყველა წერტილი მზერით და არიდა ყველა მის გამოხედვაში მეტად ცხადად გრძნობდა, რომ შეთავაზება მიღებული იყო. გულ-მკერდზე დახედა, სუნთქვის ნიშანწყალი რომ აღარ ეტყობოდა გოგოს, მერე მარცხნივ დააკვირდა, ფიცარს რომ არხევდა შიშით მოხტუნავე გული. თვალებში დაუფარავი სურვილით ჩააშტერდა. მერე სირცხვილისფერ დადებულ ღაწვებზე და ბაგეებს... ათრთოლებულ, ნერვიულობით გამომშრალ, გაუწყლოებით გავარდისფერებულ ტუჩებს. მაინც საოცრად მიმზიდველს, სასურველს... ისეთს, ნებისმიერ სიტუაციაში თავს რომ დააკარგვინებს და მათი დაკოცვნის სურვილით გაგთანგავს... მან ხომ უკვე იცოდა მათი გემო, მხოლოდ მან ! შეშინებული, სასოწარკვეთილი გაფითრებულიც კი ღვთაებრივად ლამაზი და ნორჩი იყო. უმოწყალოდ გაიწელა დუმილისა და მასზედ ზემოქმედების პროცესი, წყვდიადივით გაიფანტა ირგვლივ უთქმელი სიტყვები და გრძნობები .... არცერთი არ აყვირდა, ორივემ „გულში ჩამარხვა“ არჩია...
სულ დაელია ძალა არიდას მოსალოდნელის გარადუვალობის ფიქრში... ისევ მდუმარება და როგორც იქნა ხმა ამოიღო განაჩენის გამომტანმა, პასუხი გასცა დასმულ კითხვას :

- მე გაგხდი. ასე უფრო სასიამოვნოა, ნელ-ნელა სათითაოდ გავაშიშვლებ შენს თითოეულ სანტიმეტრს და სამუდამოდ დაგიტოვებ ჩემს კვალს. ისე რომ ვერასოდეს მოახერო მეხსიერებიდან მისი წაშლა. ამ წუთების დავიწყება შეუძლებელი იქნება არიანდა ! - როგორი მომნუსხველი ყოფილა ვნებით გაჟღენთილი მისი ხმა. უფრო ახლოს დაუდგა. თვალებიც და ხმაც ჟისნ აყოლილი კაცისას მიუგავდა. მარჯვენა ხელი მხარზე დააყოლა და მაჯამდე რომ ჩამოაღწია უხეშად ჩაავლო. - ჩემს ოთახში ავიდეთ, - ბრძანებაც დაურთო. . შებრუნდა და კიბეებისაკენ წაყვანა დაუპირა, მაგრამ მიტკლისფერი გოგო ერთ ადგილზე გაშეშდა.- გადაიფიქრე ? - მისკენ მოიხედა დათამ და დამცინავად ჰკითხა, - საჭირო თანხას და თავისუფლებას გჩუქნი, ასე რომ ფეხი გამოადგი, - მკაცრად ნათქვამში მაინც იგრძნობოდა დაფარული წყენა. ამჯერად ძალით წაათრია კიბეებისაკენ და სწრაფად აატარა.

საზინებლის კარი წინ შეყოვნდა, იმ ოთახის კარგ გახედა არიდას რომ ეძინა მაშინ, დაფიქრდა რომელში შეეყვანა, მაგრამ მერე მაინც თავისი გააღო და შიგ შეიყვანა. როგორც წესი უკუნეთი იდგა იქ, განათებაზე დაკრა ხელი. კიდევ შეიდგა ფეხი, ორჭოფობდა, გული გონებას, თეთრი შავს ებრძოდა... გამეოხსნა ამ ჭიდილს და საწოლტან ახლოს გააჩერა ქალი. მაჯიდან ჩავლებულ ხელს არ უშვებდა. კიდევ ერთხელ მტრულად შეათვალიერა ფერდაკარგული. ისეთი გამომეტყველება ჰქონდა არიდას თითქოს სული აღარ ედგა და სხეულის ნაცვლად ლოდი ჰქონდა. მაგრამ ეს ლოდი, როგორც კი ბიჭმა პერანგის პირველი ღილი შეუხსნა, ქარში მოცახცახე ფოთლად გადაიქცა. ნერვიულობისგან პირი გააღო და სუნთქვა კი არა ქშენა დაიწყო. ჯერ დათას ხელებს დახედა, მერე სახეში შეხედა და უკან გაიწია. ისიც მიჰყვა. კრიჭა შეეკრა, ვეღარც წინააღმდეგობის გაწევას ახერხებდა, ეს ხომ თავად შესთავაზა . სხეული გაუცივდა, ხელები აუკანკალდა, ტუჩები გაულურჯდა... დათა ნიშნისმოგებით აკვირდებოდა მის ამ რეაქციას და კმაყოფილებას აეტანა. თან ელოდა, რაღაცას ელოდა... ახლა მეორე ღილზე გადაიტანა თითები და ისიც შეუხსნა... მესამეც , მეოთხეც, უსაშველოდ ზრდიდა დროს და უსაშველოდ აუტანლად აწამებდა. ასე გახსნა ყველა და თამამად გადაუწია მხრებამდე, რადგან შიგნით მაისურიც ეცვა. მაინც ეფიქრებოდა მასზე და მის სირცხვილზე... პერანგის საყელო მარჯვენა მხარეს მეტად დაქაჩა, იქ ის ხალები ეგულებოდა, ასე რომ მოსწვიტა თვალი პირველივე ხილვიდან მათმა სიმბოლურმა განლაგებად ხარბად დახედა ფითქინა კარზე შავ ნიშნებს და საკოცნელად დაიხარა. სულ ოდნავ შეეხო, მაგრამ არიდასთვის მეხის დარტყმასავით იმოქმედა, შეკრთა შეხტა მისი სხეული, გააჟრჟოლა კიდეც და შეკრთომა ხმის სახითაც ამოუშვა. მის მხარზე ტუჩებმიკრულ კმაყოფილება განცდილ ბიჭს ბოროტულად ჩაეღიმა. თავადაც აეტანა ღელვას. ის საყავარელი ქალის სხეულს ეხებოდა და რა მიზანიც არ უნდა ჰქონოდა შეუძლებელი იყო, გრძნობებს ტყვედ არ ექცია. გახსილი ბაგეებით აკოცა. მორიგი ამბორი მკერდისა და მხრის შუაში დააფინა. უკან გახტა შეცბუნებული გოგო, კიდევ ქვევით არ ჩაიწიოსო. კაკლის ოდენა გახდომოდა თავლები. როგორ უყვარდა დათას მისი ასე ფართო გდაკვესებული თავლები. ამ დროს ირისებიდან შავ მარგალიტები ცვიოდა. აღარ მიჰყოლია. რაც უფრო მეტად შეეხებოდა მით მეტგის სურვილს გაუჩენდა, ისედაც დიდი ძალისხმევა მოეხმო თავის შესაკავებლად.
ჰმ, გაბრაზებულ გულზე როგორ დაემუქრა, როგორ მოგეპყრობიო? წესით, მის სიტყვებს თუ დავუჯერებთ, სულ არ უნდა ყოფილიყო ასეთი ფრთილი ნაზი და თავშეკავებული, მაგრამ... მაგრამ ვინაიდან გული ხელიდან დაუსხლტა და საწვავად სიყვარული ჩაისხა, არაფერი არ იქნებოდა მისი კარნახის გარეშე, რაც არ უნდა ებრძოლა გონებას. თავისი პერანგის ღილების შეხსნაზე გადაერთო. თითების ანაზდად მოზრაობით შავი პერანგი მთლიანად მოიღეღა, გასახდელად გადასწია მხრებს უკან.შიშველი იყო, შიგ არაფერი ეცვა. არიდას თავლებმა ეს შეამჩნია თუ არა, განგაშის ზარებმა შემოკრა, უცებ მივარდა მასთან, ნახევრად გახდილ პერანგს ხელი დაავლო, ისევ შემოაცვა და ერთმაენთზე მიჭერილ საყელოებზე მოსხლეტილი დაეკიდა.

- გაჩერდი ! გთოვ გაჩერდი ! - აკანკალებული ყბებიდან, მოგუდული ხმა აღმოხდა.

- რატომ ? თავად გინდოდა... - არ გაჰკვირვებია მისი ეს საქციელი. მეტიც, ელოდა.

- გაჩერდი...

- რატომ-მეთქი ? მიპასუხე !

- არ შემიძლია .

- ცოტა ხნის წინ მშვენიერი შემართება გქონდა.

- ახლა რომ ეს გავაკეთო, მანამ მოვკვდები ვიდრე დედას გადარჩენას მოვასწრებ.

- არიანდა ჩამოყალიბდები რა გინდა ? - მხრებში მოეჭიდა და იატაკზე მყარად დააყენა.

- მინდა, ეს ყველაფერი სიზმარი იყოს, არ გიცნობდე, გული ასე არ მტკიოდეს... ასე გაუსაძლისად არ მტკიოდეს.....- ცრემლები დაუგორდა ლამაზ თავლებზე.

- ამის შემდეგ კარგად დარწმუნდი,რომ ძალა გეყოფა იმისთვის, რის გაკდეთებასაც იწყებ.

- მეგონა, თუ მერე თავს დამანებებდი ამის გაძლება შემეძლო.

- იმის უტყუარობა საიდან გქონდა ?

- შენ ხომ მითხარი, - შეცბუნებულმა ახედა - არა ?

- რათქმაუნდა არა. მხოლოდ თანხას მოგცემდი.

- შეიძლება ასეთი ქვა გული ქჰონდეს ადამიანს ?

- სამაგალითო იქნება შენთვის. - უტიფრად მიუგო. - ამის შემდეგ კარგად დაფიქრდები ვიდრე ვინმეს თავს შესთავაზებ.

ხომ კმაყოფილი იყო მისი გამოფხიზლებით, მისი რეაქციით. შვებით ჩაისუნთქა ჰაერი რომელსაც არიდას სურნელიც შერეოდა, მაგრამ მისი დასჯისა და გაწამების ფიქრი მაინც არ მოსცილდა.

- ვინ ვინმეს... ვინ ვინმეს... მე მხოლოდ შენთან... - შერცხავა, ეწყინდა, ეტკინა. მიზანს მიაღწია დათამ.

- დარწმუნებული ვარ, სხვა უამრავი მსურველიც არის, როლებსაც შეეძლოთ ეს ფული მოეცათ... - ოჰ, რა დიდ სისულელეს ამბობდა, რომ არა მისი დასჯის დიდი სურვილი ამ სიტყვებს ვერც კი ამოწიწკნიდი პირიდან. ახლაც, უბრალოდ თქმის დროსაც კი, მუშტი შეკრა და უსიამოდ დამანჭა სახე. ამის შერმდეგ, მსგავს ვერაფერს გაბედავსო- ფიქრობდა.

- სხვასთან არ წავიდოდი.... მე შენთან მოვედი... ეს არც კი მიფიქრია... - გულუბრყვილოდ იმართლებდა თავს მის წინაშე და ამ მამიტური ბუტბუტით ტკბილ მალამოს უსვამდა გაბრაზებულ გულზე დათას.

დიახ, სწორედ მასთან გაიქცა და არა სხვასთან. დათას თქმისა არ იყოს ნამდვილად მოიძებნებოდა ადამიანი, ვინც ამ თანხას უყოყმანოდ გადასცემადა, კონკრეტული პირობის სანაცვლოდ, ან შესაძლოა უპირობოდაც.
არიდას მათთან მისვლის, მათი პირობის რაობისა და მართებულობის საკითხი ცალკე განსჯის საგანია, თუმცა ამ მომენტში სხვა გზად, სხვა არჩევნად და გამოსავლად შესაძლოა ამის მოშველიებაც. მასზე დამშეული „ფულიანების არმია“ არც კი განუხილია გოგონას. ადგა და პირველ და უკანასკნელ ვარიანტად პირდაპირ მგლის ხახა-დათა არაბული არჩია.

- მეორედ, ვიდრე რაიმე მსგავს იტყვი, კარგად დაფიქრდები... - მკვახედ შენიშნა არაბულმა, - აქ პირობებს მე ვაყენებ და არა შენ. რაც მე არ მენდომება ის არ მოხდება. - თავისი პერანგის ღილებსი შეკვრას შეუდგა. - ახლა მოწესრიგიდი, წადი და გადაარჩინე დედაშენი. ოპერაციის შემდეგ კი გადმოხვალ. დანარჩეზე მერე შევთანხმდებით.

გაყინული, ათრთოლებული თითებით ძლივს მიაგნო ღილებს არიდამ. ისე ცახცახებდა ვერაფრით ვერ ახერხებდა შებნევას. დათა მიეშველა, თავალების ბრიალით ანიშნა მე მივხედავო. სახეში ვეღარ უყურებდა ბიჭს, ისე დაიმორცხვა, ისე შეუძვრა სინდისს ჭია, თითქოს მის წინ უცოდველი კაცი იდგა და მხოლოდ თავად იყო ცოდვებით სავსე. ოთახიდან ფეხარეული ნაბიჯებით წავიდა. კიბეებზე მიმავალი არიდა გრძნობდა ზურგს უკან ფრთხილი ნაბიჯებით ადვენებულს. ნეტავ კიდევ არაფერი მითხრასო, იხვეწებოდა გულში. უნდოდა იწა გასკდომოდა, იქიდან გამქრალიყო. ისე ამღვრეოდა ემოციები,დამძიმებოდა სული, ღირსება შელახვოდა, რცხვენოდა. თვალწინ დედის სულთმებრძოლი სხეული დაუდგა და ბოლო წვეთით შეავსო სულის ფიალა. თავლთ დაუბნელდა, კიბეებზე წაბარბაცდა ის იყო კიბეებზე დაგორებას წამიც აღარ უკლდა, ბუმბულივით აიტაცა ხელში დაათამ. დივანზე ფრთხილად დასვა ძალამიხდილი.

- ნუ აიძულებ იმ ბავშვს უცებ გაზრდას, შენს შიგნით რომ ცხოვრობს. თუნდაც მე გაიძულებდე, არ დამითმო ! - წინ დაუჯდა, თვალი გაუსწორა და იმ მდგომარეობისთვის შეუფერებელი რჩევა მისცა.


- რა ? - გაოცდა გოგო.

- ნუ ითამაშებ რაიმე როლს. ხომ ხედავ არ გამოგდის და მეც უფრო მაღიზიანებს. მე ყველა შემთხვევაში ჩემს მიზანს გავყვები, მაგრამ შენ ნუ შეიცვლები...

- რას მეუბნები ახლა?

- იმას, რაც მინდა რომ გითხრა.

- სამართლიანია?

- არა.

- წავალ, ექიმი უნდა ვნახო.

ვერ მიუხვდა ბიჭის ეს რჩევა-დარიგება რომელ მიზანს ემსახურებოდა. ან რაიმეს ემსახურებოდა თუ არა. ახლაც ისე დაიბნა, როგორც ყველა, დათას ასეთი გამონათებების დროს ემართებოდა ხოლმე.

- ცოტახანს იყავი. ფერი ჯერ კიდევ არ დაგბრუნებია.

- უნდა წავიდე.

- ზოგჯერ უადგილოდ ჯიუტი ხარ.

- სჯობს შენს ჩვევებს მიხედო.

- მივხედავ. - უნიათოდ უპასუხა დათამ.

- უნდა წავიდე. ექიმს უნდა დაველაპარაკო.

- ამისთვის შენი იქ მისვლა არ არის საჭირო. - პასუხისას მისიმა მობილურმა დარეკა, ყურმილი აიღო და მოხსენებას დაელოდა. - ყველაფრისთვის საკმარისია ? ... კარგი... - ყურმილი დაკიდა და ეკრანზე შემოსული შეტყობინება გახსნა, რომელიც მისი პირადი ანგარიშიდან 150 000 ლარის ჩამოჭრას აუწყებდა .

- აქ ვერ დავრჩები.

- ახლა ვეღარ დარჩები ? დამშვიდი გახდას აღარ გიპირებ.

- სულელი ვარ. - დანანებით თქვა არიდამ. - ახლა მორიგი კოზირი გექნება რითაც მეტად შეძლებ სიცოცხლე გამიმწარო.

- გეთანხმები, სულელი ხარ.

- უნდა წავიდე. - განაწყენებული წამოდგა.

- წადი ! - დათა მიხვდა რომ მასთან ახლა შეწინააღმდეგებას აზრი აღარ ქონდა. ისე გაჯიუტდა, ყოვლე წამს „უნდა წავიდეს“ ძახილს განაგრძობდა. - ახლა წადი და ოპერაციის შემდეგ გელოდები. - არიდამ პირი გააღო, რარაცის თქმა დააპირა, მაგრამ დათამ ქვევიდან ახედა გამაფრთხილებელი მზერით, - ეს საკითხი აღარ განიხილება.- წამოდგა და ახლოს დაუდგა - იმ შეთანხმებას ვუბრუნდებით, რითიც დაიწყე. ჯერ გადმოხვალ და პირობებს მერე განვიხილავთ. ვფიქრობ, საკმარისი დრო გაქვს იმის გასათავისებლად და შესაგუებლად, რაზეც წეღან ვისაუბრეთ. იცოდე, ისტერიკებს ვერ ვიტან...

პასუხის ნაცვლად თავი დაუქნია გოგომ და ჩქარი ნაბიჯებით, თითქმის სირბილით გაიჭრა სახლიდან.

- ვანო, - არიდამ სახლი დატოვა თუ არა, გიგაურტან დარეკა დატამ, - ახლა არ დაიწყო კიხვები. უბრალოდ ლაშას დაურეკე და სადმე დავლიოთ.

- მოვდივართ.

- ვანო, ვინმე წამოიყვანე რა...

- არ მკითხოვო, კი მითხარი მაგრამ...

- დღეს ვერ დავიძიბებ და მირჩევნია საფიქრალი დრო არ მქონდეს.

- იმდენი ხანია ასე აღარ გაგვილაშქრია უარს როგორ გეტყვი. - მხიარულად კი ჩასზახა ბიძაშვილს, მაგრამ ყურმილის დაკიდების შემდეგ ისეთი სახე მიიღო უთუოდ მიუხვდა რა ცუდ დღეში იყო.

***

შუაღამე გადასული იყო. შეზარხოშებულმა დათამ გამომწვევად მიტმასნილ ქერათმიან ლამაზმანთან ერთად აპარტამენტის კარი შეაღო. მიხურულიც არ ჰქონდა, ტანზე სამოსი შემოგლიჯა. არავიტარი სიფაქიზე, ვნება, ლტოლვა. მხოლოდ ცხოველურ ჟინის მოკვლის მცდელობა. ჭკუიდან გადასული შინაგანი სამყარო ასე ცდილობდა დამშვიდებას. დროებით, არსებული რეოლობიდან მოწყვეტას. გარიჟრაჟზე მის საწოლზე მისავათებულ ქალს ეძინა, თავად ქალაქს გადაჰყურებდა, როგორც სჩვეოდა. ნაცვლად იმისა, დამშვიდება ეგრძნო, პირიქით, ლოდები ეკიდა გულზე. მეტად შფოთავდა მისი სინდისი. შეგრძნება იმისა, რომ უღალატა, ტვინის ყველა ნაწილში დაძვრებოდა. არა კონკრეტულად ვინმეს, არამედ უფრო საკუთარ თავს, საკუთარ გრძნობებს. იმ ქერათმიანის თავის საწოლში გაჩერებას დილამდე მაინც არ გეგმავდა, მაგრამ ახლა მითუმეტეს მოუნდა იქიდან მოშორებულიყო. გასაღვიძებლად ახლოს მივიდა და წამით შეყოყმანდა, წარმოიდგინა რომ შეიძლებოდა ახლა იმ ქალის ნაცვლად მის საწოლში არიდა ყოფილიყო. გაახსენდა, როგორ შესთავაზა თავი და მერე როგორ ტეხდა მთელს სხეულში გოგოს, მოსალოდნელის შიშისაგან. უმალ მოჰყვა ფიქრი, ამ ქალს როგორ შევადარეო და ამან საბოლოოდ შეარყია გონებიდან. შესაძლებლად თავაზიანად შეაფხიზლა და ოთახიდან გააცილა ქალი. ეს უაკანსკნელი ვიდრე გავიდოდა ამაზრზედად ჩამოეკონწიალა კისერზე და ტუჩებისკენ გაიწია. დათამ ცივად გაწია თავი და ხელებით შეაჩერა. ქალმა კიდევ გაიბრძოლა, შეუძლებელია შენისთანა კაცის დავიწყება, კიდევ როდის შევხდებითო, ჰკიტხა. დათამაც არც აცი არც აცხელა, შენნაირ ქალებთან ერთი ღამეც კი საკმარისზე მეტიაო, უცერემონიოდ მიუგდო სიტყვები და ოტახში შებრუნდა. საწოლთან მიახლოებულმა ღრენით შეიგინა და თეთრეული აქეთ-იქით მოფანტა. მერე სავარძელში მჯდარმა და ვისკთან დამეგობრებულმა უდარაჯა დილის შემოსვლას.

-

***
ერთი... ორი... სამი... ითვლიდა. კარის მერვე გაღებაზე გამოჩნდა ანდრო.

- დედა როგორ არის ? - პირველი ეს იკითხა ბიჭმა.

- ჯერ ისევ სძინავს. მხოლოდ ერთხელ გამოფხიზლდა და შენ წარმოიდგინე, დამაბარა, გადაეცი რომ ძალიან მიყვარსო. - პასუხისას გაღიმებულ თავალებზე ცრემლებიც მოადგა. - შემეშინდა ისე არ მომვკვდარიყავი ამის თქმა ვერ მომესწროვო. - დანაბარების შედეგი ნაწილიც გადასცა და ხელიც დაკრა ხელზე მწარედ , ნიშნად იმისა, რომ ბიჭი სულ ცდილობდა დედისთვის თავის არიდებას.

- მაგის თქმა თავისი პირით მოუწევს. - დის დამსჯელი ხელი დაიჭირა და სასაცილო დაქაჩა თავისკენ. - გიკბინო ?

- ჩანთას ჩაგარტყავ იცოდე !

თავისუფალი ხელით დანებება ანიშნა ანდრომ და კბენის ნაცვლა გემრიელად აკოცა.

- შენ არ ეტყვი რომ გიყვარს ?

- ვეტყვი... რა თქმა უნდა ვეტყვი, ჩემო პატარა.

ორივე დადუმდა და სხვა მნახველსა და პატიმრებს დაუწყეს თვალიერება. არიდას ერთი მაგიდისკენ გაუშტერდა თვალი, სადაც პატიმარი მამა შვილს მთელი გრძნობით ეფერებოდა.

- არიდა, აქამდე რატომ არ მოხვედი ჩემს სანახავად? როგორ არ იფიქრე, რომ იმ ამბის შემდეგ ვინერვიულებდი, შენი ნახვა მომინდებოდა.

- იმ კაცმა ამიკრძალა, ვისაც ჩემი გადარჩენა ანდე. მითხრა სახიფათოა და ვიდრე ყველაფერი არ დაწყნარდება არ ნახოვო. მეტი დამაჯერებლობისთვის ისიც დაამატა, თუ ჩემი არ გჯერა მოვახერხებ შენს ძმას დაგალაპარაკო და მას კითხეო. ანდრო, ასე როდის დაახლოვდით, ჩემს გადარჩენას მას რომ ანდობ ?

- როდესაც საქმე შენთვის ძვირფას ადამიანის სიცოცხლეს ეხება, ნებისმიერთან გარიგებაზე ხარ თანახმა. იმ წუთას სხვა არჩევანი არ მქონდა. რაც შეეხება საფრთხეს, ერთ კვირაში მოაგავრდა ყველაფერი, თითქმის ერთი თვე გავიდა.

- ჩემთვის ეგ არ უთქვამს. ხო, რა თქმა უნდა ასე უფრო აწყობდა.

- მაშინ, გასვლის წინ რაღაც მითხრა და არც კი ვიცი ახლა უნდა გკითხო თუ არა. - ფრთხილად დაიწყო ანდრომ წინადადება, - ამაზე რომ ვფიქრობ ჭკუიდან ვიშლები.

- ხოდა ეცადე არ შეიშალო, რადგან ახლა უფრო უარესის მოსმენა მოგიწევს. - ძალიან მშვიდად მიუგო ძმას. ბოლო დროს მიეჩვია თავისი ცხოვრების ამ ნაწილზე უდარდელად, უემოციო და ისე საუბარს თითქოს სულერთი იყო.

- არიანდა... - ცივად გამოსცრა კბილებში.

- ანდრო, არ მკითხავ დედის ოპერაციისთვის საჭირო ფული სად ვიშოვე ?

- რა გააკეთე ? - ხმა ჩაუწყდა ბიჭს.

- ყველაფერი, რათა დადუნას ესუნთქა.

- არიანდა, შენ მართლა მისი ცოლი ხარ ? - კითხვა ისე ჟღერდა თითქოს წამებს ითვლიდა მასში ბომბის აფეთქება.

- კი. - ყოყმანის შემდეგ, ვაი და პასუხზე მართლა არ შეიშალოსო, გაუბედავად დაეთანხმა ძმას.

სწორად ივარაუდა არიდამ. ანდროს გონება დაებინდა, ბური გადაეკრა თვალებზე. ორივე ხელით მაგიდის კიდეს ჩაეჭიდა და ის იყო აყირავებას უპირებდა არიდა მთელი ძალით ჩააფრინდა ხელებში და გააკავა. სიმწრით დიდი ძალა შემატებოდა კაფანდარა თითებს.

- არ ქნა, თორემ საუბრის საშულაებას აღარ მოგვცემენ. - უცებ მიაყარა.

გონს მოეგო ანდრო. და მართალს ეუბნებოდა. ამოყირავება გადაიფიქრა, მხოლოდ ხელს არ უშვებდა მაგიდას. მკლავებზე გადმომსკდარი ვენებიდან წამოსული ძალა ნაპირების ჩამომტვრევას ლამობდა. ღრმა ოხვრებით და გაავებული მზერით უყურებდა დას. თვალებზე წითელი კაპილარები გამოეკვეთა.

- სულ ტყუილად ბრაზობ ჩეზე, შენც მშვენივრად იცი ეს. მაგრამ თუ დაგამშვიდებს მე დამაბრალე და გამლანძღე კიდეც.

- ძალით დაგითანხმა ? - პირგაუხსნელად დაუსვა კითხვა.

- ნებით. არაფერი გაუკეთებია მაშინ ძალით, ცოდვას ვერ ვიტყვი.

- ფული მას სთხოვე ?

- კი.

- მე რატომ არ მითხარი ?

- ას ორმოცდაათი ათას დოლარს სამ დღეში იშოვიდი ?

- იქნებ მეშოვნა კიდეც... - თავი ანება მაგიდის ნაპირების დამტვრევის მცდელობებს და ახლა სახეზე დაიწყო ნერვიული გასმები. - რაიმეს მოვახერხებდი.

- „იქნებ“ დედას სიკვდილ-სიცოცხლის საკითხს, სიკვდილისკენ გადაწონიდა... „იქნებ“-ისთვის დრო არ მქონდა ანდრო.

- რა პირობით მოგცა.

- მასთან გადავდივარ საცხოვრებლად.

- მას შენ შურისძიებისთვის ჭირდები. გაგიჟდი გოგო? როგორ დაეთანხმე?

- ვიცი და ისიც ვიცი, ვერაფრით დავიხსნი თავს თქვენი ცოდვების სასჯელისგან.

- ამას არ გააკეთებ არიდა. - ჩუმად დაუღრიალა დას.

- ეს მაშინ გავაკეთე, ფულის სათხოვნელად რომ მივედი და კიდევ უფრო ადრე, როდესაც ქორწინების მოწმობას ხელი საკუთარი ნებით მოვაწერე და კიდევ უფრო ადრე, როდესაც ჩემს გულში შემოვუშვი.

- ამის დედას შე... - გამწარებულმა შეიგინა ბიჭმა და ფხზე წამოიჭრა. ნატრობდა სხვაგან ყოფილიყო და არა იმ ოთახში, ისე აეტანა სიბრაზეს ირგვლივ ყველაფერს დალეწავდა. ის, რომ ახლა ემოციის გამოხატვა არ შეეძლო მეტად ამძაფრებდა განცდებს. არიდა მისკენ გადაიწია და ხელზე მოქაჩვით დაჯდომა აიძულა.

- აქედან გამოდი ანდრო, გამოდი და მერე მოგაკითხავ თუ დახმარება დამჭირდება... ნუ ჩამიყრი წყალში იმას, რასაც ვაკეთებ. იცოდე, თვალში არავის გაეჩხირო, აქედან საღსალამათი უნდა გამოხვიდე. - მუდარით გაუმეორა, აქმდეც მრავალჯერ ნთქვამი.

- ჩემითაც გემუქრება ? ფუ ეგ ნაბი*****.... არ მინდა არიდა, არ გადახვიდე მასთან... თუნდაც მოვკვდე, მიღირს, ოღონდა მას არ მიცე უფლება მიზანს მიაღწიოს. არ გადახვიდე ! შევძლებ აქედან შენს დაცვას, ვერ მოიგიახლოვდება. ვერაფერს დაგიშავებს... ნუ გამაგიჟებ... ჭკუიდან გადავალ მასთან თუ გადახვალ... თუ გადახვალ მე დამკარგავ ... აქედან გამოვიქცევი და ორივეს დაგხოცავთ იცოდე. ნაწილებად ავჭრი, შენი მოკარების გამო...

- ვერაფერს ვერ იზავ, საერთოდ ვერაფერს... შენც იცი და მე უკეთ გავიგე, რისი გაკეთებაც შეუძლია. არ მომასვენებ არც მე და შენ მითუმეტეს. ახლა, როცა მისგან ფული ავიღე გადასვლის პირობით, გაქცევას და დამალვას არ მაპატიებს. ან სად დავიმალო ? დედა ვის დავუტოვო ? შენც მოგკლავს და მეც ზედ დამაყოლებს ალბათ. ჩვენი სიძულვილით არის სავსე მისი გული და დამიჯერე ამის გაკეთება შეუძლია. ანდრო, ლიკას და იმ პატარას ცოტახანში რომ მოევლინება ქვეყანას, ცოცხალის სჭირდები.

- ყველას მშვიდად ყოფნის სანაცვლოდ შენ თავს ვერ გასწირავ, მის გვერდით უბედური იქნები ეს ხომ იცი? ხომ იცი რისთვისაც სჭირდები ? ამის დედას შე..... ფუ ამის.... - ისევ იფეთაქა ანდრომ და ისევ ფეხზე წამოხტა. - გაგაუბედურებს გესმის ? - მაგიდას დაეყრდნო და ზემოდან დაჩერებულმა გამაფრთხილებლად დასზახა. მიხვდა, რომ მის დას გადაწყვეტილება უკვე მიღებული ქონდადა მისი შეჩერება აღარ შეეძლო,, მაგრამ მაინც ცდილობდა მის გადარწმუნებას, იქნებ გადაეფიქრებია. ბოლო-ბოლო ცოტახანს დამალავდა სადმე, იმ მცირე სამეგობრო წრის დახმარებით, ვინც გააჩნდა. ეს ერთადერთი გზა ესახებოდა იმ წუთას, რაგდან იცოდა არაბულთან იმ მდგომარეობაში სხვაგვარი წინააღმდეგობის გაწევის საშუალება რა ჰქონდა. ზურაბ დვალისა და მისი გარემოცვისთვის რამდენიც არ უნდა ეთხოვა ან ებრძანებია, მაინც არცერთი დათანხმდებოდა დათასთან ომს მის დასახმარებლად მრავალი მიზეზის გამო. პირიქით უფრთხოდნენ. ყელში უჭერდა ასეთი ხელ-ფეხ შეკრული რომ იყო და ერთადერთ გზად დის გადარწმუნება რომ დარჩენოდა. - გაგანადგურებს და ისეთს დაგაბრუნებს შინ, მერე მთელი ცხოვრება ამ ტკივილით რომ ვიცხოვროთ.

სწორედ ეს სურდა დათა არაბულს, ასეთი ანდრო უნდოდა ეხილა და ალბათ მასზედ კმაყოფილი კაცი არ იქნებოდა, ახლა, სასოწარკვეთილი, ტკივილით და სინანულით სავსე ანდროს სახის დანახვა რომ შეძლებოდა.

- ხო, მე ვიქნები ჩვენი ოჯახის ცოდვებისთვის „განტევების ვაცი“ თუმცა სახლში უბედური არ დავბრუნდები ანდრო. თუ ჩემს განადგურებას ეცდება არც მას დავტოვებ ბედნიერს, გპირდები.

- შენ ჯერ პატარა ხარ, ზედმეტად სუფთა და კეთილი... ვერ გაძლებ მასთან.

- მოვახერხებ როგორღაც. სხვა თუ არაფერი მიყვარს მაინც და იქნებ ეს გრძნობა დამეხმაროს.

- ამიტომ ვერ გაძლებ, ამიტომ გეტკინება ყველაზე მეტად... - უპასუხა და უღონოდ დაეშვა სკამზე.

- მოვრჩეთ. მე უკვე გადავწყვიტე.

- ჩემს სანახავად აღარ მოხვიდე, - მდუმარების შემდეგ, ფიქრიანი სახე გაუმხეცდა და უცებ წამოიძახა ბიჭმა.- ჩემისთანა ძმა არ გჭირდება, ჩემისთანა არაკაცი, ჩემისთანა უსუსური შენ არ გიმსახურებ. მე ჩაგაგდე ამ დღეში. აღარსოდეს მნახო ! - სიმწრით სავსე სათქმელი დაასრულა ბიჭმა და წასასვლელად წამოდგა, მაგრამ არიდა ხელზე ესცა, გააჩდერა და მოეხვია ძმას. არ ინძრეოდა ანდრო. მერე ვეღარ გაუძლო და გულზე მჭიდროოდ მიიხუტა, თან შუბლი დაუკოცნა. - როგორ შეგიძლია ასე ადვილად მაპატიო ? როგორ შეგიძლია ყველას ყველაფერი აპატიო...

- ყველაფრის პატიება არ შემიძლია.

- აღარ მოხვიდე, - - ისევ გაუმეორა.
არიდამ თავი გააქნია.


***

ძმიდან წამოსულმა ისევ საავადმყოფოს მიაშურა. მეოთხე დღე იყო იქ ათენებდა და აღამებდა. ექიმი დიდხანს უხსნიდა, აქ დარჩენას აზრი არ აქვს ტყუილად გადაიღლებიო. გოგონა რომ არსად წავიდა, პალატა გამოუყო აქ მაინც დაისვენე ხოლმეო. ყოველდღე ელოდა კიდევ როდის მისცემდა ექიმი დადუნას გაღვიძების საშუალებას, თუნდათ წამით მაინც რომ დაენახა დედის თბილი თვალები. მისი სუსტი ჯანმრთელობის მდგომარეობიდან გამომდიანარე ექიმი უფრო მეტ დროს ძილში და სიმშვიდეში ატარებინებდა. დათაც უჩვეულოდ წყნარად იყო, არ ჩანდა. არადა გოგონას ეგონა მეორე დღესვე წამიყვანსო. ლენა და ელენეც თითქმის სულ მასტან იყვნენ. ერთ დღეს სიმართლე უთხრა მათ, თუ საიდან მოიტანა ამდენი ფული. უფრო სწორად ლამაზი ტყუილი მოიგონა, რომ დათამ დახმარება შესთავაზა. ლენამ დათას ქება-ლოცვა რომ დაასრულა, მთავარი ამბავიც გაამხილა, დაქოწინება გადავწყვიტეთო. ცოტახანს დადუმდა ქალი და მერე ისეთი მხიარული ხმით გამოხატა ემოცია არიდა სულ რომ არ ელოდა. თავიდან მოჰყვა ქოთქოთს, უხაროდა არიდას ასეთი კარგი ადამინი რომ გამოუჩნდა, იქნე ახლა მაინც იყოს მშვიდად და ბედნიერადო. უნდა დათანხმდეო შეაგულიანა. დადუნასაც როგორ გაიხარებს შენი ბედნიერებითო. ელენეც ეტანხმებოდა. უცქერდა არიდა გახარებულ ქალებს და ცრემლები ახრჩობდა ამოდენა ტყუილის გამო....
მეექვსე დღეც მიიწურა. ექიმმა დადუნა გაღვიძების უფლება მისცა.პირველი არიანდა შეუშვეს მასთან, ახლა ბევრად უკეთ იქნება და საუბარსაც შეძლებთო. როგორც კი, დედამ იმ საყვარელი მზერით შეხედა, ასე რომ ახარებდა და ათბობდა, ერთიანად შემოსცილდა ყველა სიმძიმე მის სულს. რახან ასეთი, სიცოცხლე დაბრუნებული დედა დაინახა, უმნიშვნელო სინანულიც კი გაუქრა გულიდან, რასაც მის გადასარჩენად მიღებული გადაწყვეტილება იწვევდა მასში. თუ საჭირო იქნებოდა ამას ათასჯერ გააკეთებდა.
ჭაღარაშეპარულ თამაზე ელარესებოდა. ხან შუბლზე კოცნიდა, ხანაც ხელებზე. დადუნას ყველა სიტყვას სხვა გულისყურით უსმენდა. საგალობლად ჩაესმოდა მის ყურებს დედის ხმა.
***
- ხვალიდან ახლაი ეტაპი იწყება ჩემს ცხოვრებაში ლადო ბიძია. - დაბალ ხმაზე გადაულაპარაკა ჩაფიქრებულ კაცს არიდამ. ლადომ ძლივს დაიხსნა არიდას მონაყოლით აშლილი ფიქრებიდან თავი და გამამხნევებელი ღიმილით გახედა გოგოს.

- მოდი ამ ყველაფერს კარგი კუთხით შევხედოთ, დედაშენი კარგად არის. ყოველთვის ყველაფერში შეიძლება რაღაც კარგის დანახვა, ერთხელ უკვე გვისაუბრია ჩვენ ამაზე, - შეახსენა მათი განვლილი დიალოდი. - და ეს, მერე გავძლევს საშუალებას იმ განსაცდელს გავუძლოთ. ცუდის დროსაც კი, მასში არსებული კარგის ნაპერწკალი უნდა ეძებო ჩემო გოგო.

- ის, რომ დათა შემიყვარდა, ამ ცუდში შეიძლება იყოს კარგის ნაპერწკალი?

- რა თქმა უნდა შვილო. განა სიყვარულზე დიდი ნაპერწკალი არსებობს ამ ქვეყნად?!

- მე ის დათა მიყვარს სანამ სიმართლეს გავიგებდი, მას შემდეგ გაცნობილი კი მძულს. მე ჩემი გადამრჩენელი მიყვარს, მაშინ ასე შევარქვი.

- რამდენ ნაწილადაც არ უნდა დაყო, ის მაინც ერთი და იგივე ადამიანი ჩემო მშვენიერო. ხო, შესაძლია ეღთდროულად გიყვარდეს და გძულდეს კიდეც. როდესაც მისი ერთი მხარე გიყვარს მეორე კი გძულს. ასე მგონია ეს სიძულვილი იმიტომ წარმოიშვა შენში რომ ის ასე ძალიან გიყვარს... ვერ პატიობ ვერც მას და ვერც საკუთარ თავს ასე რომ ენდე და შეცდი. გული რომ გაუღე და მან სინათლის ნაცვლა სიბნელე შემოიტანა. პირველი სიყვარულით მიღებული იმედგაცრუება რთული მისაღებია შვილო. თუმცა ახლა რაღაც მინდა გითხრა, მაგრამ არც ის მინდა ჩემი აზრი თასვ მოგახვიო...

- შენი აზრი ყოველთვის მნიშვნელოვანია ჩემთვის.

- პირადად რომ ვიცნობდე უფრო დარწმუნებით გეტყოდი, მაგრამ ახლა ვარაუდი მინდა გამოვთქვა... უკვე რამდენიმე თვეა შენგან მის პიროვნებაზე და მის ქმედებებზე ამბებს ვისმენ და მგონი, უფრო მეტი, კარგი მაქვს გაგონილი ვიდრე ცუდი... მე მხოლოდ ის ვიცი, რომ მას შურისძიება სურს. თუმცა მთელი ამ ხნის მანძილზე მხოლოდ სურვილს ვხედავ, რაიმე კონკრეტული ცუდი ქმედება არ ჩაუდენია, პირიქით ხან რა გასაჭირისაგან დაგიხსნა და ხან რისგან. აბა დაფიქრდი ხომ ასეა ?

- ხო მაგრამ სულ მეუბნება, ამას იმიტომ ვაკეთებ რომ მარტო მე დამრჩე ტკივილის მოსაყენებლადო.

- მხოლოდ გეუნბეა ხომ არ აკეთებს ? აბა იმას ნამდვილად არ გეტყვის შენზე ვდარდობო. აბა, ცუდი რა გააკეთა იმის გარდა, რომ მოგატყუა ? კონკრეტულად რაიმე დაგიშავა ?

- არა. მხოლოდ სიტყვებით შემოიფარგლება ხოლმე. ხო და ანდროს ცემით.

- ანდრო როგორღაც თავად გაუმკლავდება. როგორც შენ ამბობ, მას ბევრი რამ შეუძლია. ჯერ-ჯერობთ კი, არაფერი გაუკეთებია გარდა იმისა, რომ შენ დაგდევს და ამ დევნაში სულ შენი გადარჩენა უწევს.

- რისი თქმა გინდა ლადო ბიძია?

- არ გეგონოს მის საქიცელს რამენაირად ვამართლებ, არამც და არამც- შურისძიება რა გასაამართლებელი საქმეა, მაგრამ ვცდილობ ამ ყველაფერში კარგიც დაგანახო.

- მერე რომ უფრო გამიადვილდეს ...

- ზუსტად. მგონი არც თუ ისე ცუდი ადამიანია. მაგალითად, შენ ავადმყოფ დედას უფრთხილდება. შეეძლო თანხა არ დაემატებია, სახლში გამოგეყვანა და მერე ძალით წაეყვანე.

- ხო. მას ცუდად არასოდეს ახსენებ ხოლმე. მხოლოდ მე ადროს და მიხეილს გვერჩის.

- უნდა ითქვას, რომ მათაც აწყენიენს. - ფრთხილად შენიშნა კაცმა. - ვფიქრობ, ერთი გზააბნეული ბიჭია, რომელსაც ერთი სურს მეორეს კი აკეთებს და პირიქით. სულაც, იქნებ შენ უბნევ გზას ჩემო მშვენიერო, - მალულად ჩაეღიმა ლადოს, - და შენვე შეძლო მისი დალაგება. სცადე აპოვნინო საკუტარი თავი. შენ მასზე ძლიერი უნდა აღმოჩნდე, უნდა გაუძლო თორემ ორივე დაიკარგებით.

- ის ისეა გაბოროტებული...

- სწორად თქვი, გაბოროტებული და არა ბოროტი. არ არსებობს ბოროტი ადამიანები შვილო. ყველა ჩვენგანშია კარგისა და ცუდის საწყისი. მერე, განვლილი ცხოვრება გავიძულებს მათგან რომელიმე განსაკუთრებულად გამოიკვეთოს. მასში ცუდი მხარე კი ახლოებელი ადამინაების სხვისი ხელით სიკვდილმა გააღვიძა. არ ვიცი ეს გრძნობა რას ნიშნავს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რთული იქნება. არ იბრძოლო მასთან, უბრალოდ არ დანებდე და თავი დაიცავი. . ასე უფრო გაიმარჯვებ.

- არ დანებება იგივე ბრძოლა არ არის ?

- როდესაც გებრძვინა და შენც ებრძვი ნიშნავს, იგივე წესებს იყებებ რასაც მოწინააღმდეგე. მაგალითად თუ ხმალს მოგიქნევს და შენც ხმალს დაახვედრებ ეს ბრძოლაა, მაგარმ თუ ფარს დაახვედრებ ეს არ დანებებაა, თავის დაცვაა.

- რამდენი რამის გაგება შეიძლება შენგან ლადო ბიძია.

- დაეხმარე მას ჩემო მშვენიერო. ეს ორივეს გჭირდებათ. ეს ერთადერთია, რაც ამ ყველაფრის დასრულ შედეგს მოიტანს.

- დასრულდება კი ?

- აუცილებლად... ყველაფერს აქვს დასასრული, ახლის დასაწყისს გზა რომ დაუთმოს.


***

- ამის შემდეგ თუ რამე დაგჭირდებათ, სახლში მომძებნეთ. - სამსახურის საკითხებზე საუბრის შემედ ლასა და ვანოს მიმართა არაბულმა.

- სასტუმროს რა დაუწუნე ? - ჰკითხა, ტელეფონში რაღაცის თვალიერებით გართულმა გიგაურმა.

- არიანდა გადმოდის ჩემთან.

- რაა ? - წამოიყვირა გაოცებულმა ბაკურაძემ.

ვანომ უმალ ანება თავი ტელეფონს და გაკვირვებული, დაქაჩული თვალები მიაპყრო დათას პასუხის მოლოდინით. .

- რა დაფეთებული სახეებით მიყურებთ. რა გაგიკვირდათ?

- არიანდა გადმოდის ჩემთანო, ასე მშვიდად გვიცხადებ და ის გიკვირს, ჩვენ რა გაგვიკვირდა ? - აღშფოთებულმა უპასუხა ვანომ. - თითქოს ძალინ უბრალო ფაქტი ხდება.

- აბა როგორ უნდა მეცნო მისი გადმოსვლა, სიხარულით ?

- ხო, ხო სიხარულით... - გამოაჯავრა ვანომ. - მარა შენსთან ემოცია გაფილტრული კაცი მაგას როგორ გააკეთებ. გეგონება, სულ არ გაღელვებდეს ერთ ჭერქვეშ რომ იცხოვრებთ.

- ახლა მე დავინტერესდი, შენ საიდან დაასკვენი ეგ, - მეტად ინტერესიანი ტონი მოირგო ლაშამ. თიტქოს სულ ვერ მიმხვდარიყო ვერაფერს, არადა ვანოს დაემარა აზრის ბოლომდე დასრულებაში.

- მისმინე ლაშა, - მისკენ ს~შებრუნდა ვანო, - სენც იქ არ იყავი, ეს ვაბატონი - დატასკენ გაიშვირა ხელი, - რომ იძახდა, მამაჩემის სახლში ქალს არ გავაჭაჭანებო ?

- კი, კი. მეც მოვისმინე.

- ხოდა, ახლა გვიცხადებს, რომ თურმე მასთან არიანდა გადადის საცხოვრებლად, ვაჟბატონს კი ის მამის აშენებულ იმ სახლში მიჰყავს, სადაც დედამისზე ნაკლები ღირსების ქალს არ შეიყვანს. - მეტად ხატოვნად გამოუვიდა ნათქვამი, - ანუ რა გამოდის ? მოიცა, - თითის აწევით გააფრთხილა, - თავად გიპასუხებ : ეს პატარა გოგო იმაზე მნიშვნელოვანია მისთვის ვიდრე ჩვენ გვიმხელს და ვიდრე თავად ჰგონია.- ისე დარწმუნებით უპასუხა თავის დასმულ კითხვას, ეჭვს ვერ შეიტანდი კაცი სირცხვილით. - ახლა ტყუილად ნუ უარყოფს რომ ძალიანაც აღელვებს ეს ფაქტი და თუ ძმა ხარ რა, აქ ნუ ჩამომიდგები გამორეცხილი სიფათით. - დათას მისამართით თქვა და მისკენ შებრუნდა.

დათას ორივე ხელი ჩაერგო თავი და ისე შეჰყურებდა მონოლოგში გართულ მამაიდაშვილს. ვანოს ლაქლაქით მობეზრებულმა თავიდან გადმოაცოცა ხელები და სახეზე მოისვა. ზოგადად, ვინმეს საუბარი მაშინ მიგვჩნია მოსაბეზრებლად და გვაღიზიანებს, როდესაც აბსოლუტურად უსაგნოა, ან როდესაც იმ გრძნობა-ფიქრებს ამხელს, რომელსაც ასე მონდომებით ვმალავთ. ვანოს შემთხვევა კი, ვფიქრობ ყველამ ვიცით საითაც იხრებოდა. უასუხოდაც ვერ დატოვებდა მამიდაშვილს და დამცინავად მიუგო :

- სულ მგონია აქ შენს ნამდვილ ნიჭს კლავ. ხომ არ დაფიქრდებოდი იურიდიული კომპანიის გახსნაზე ?

- როგორც ყოველთვის პასუხს გაექეცი. თუმცა არც მჭირდება, ყველა ფაქტი შენი პასუხების გარეშეც მეხმარება ჩემი ვარაუდების სისწორეში დავრწმუნდე.

- როგორ დაითანხმე ახლა გადმოსვლაზე, დედამისის დატოვება რით გადააწყვეტინე ? - მათი პაექრობა კითხვით შეწყვიტა ლაშამ.

- სარეაბილიტაციო, ხანგრძლივ კურსს საავადმყოფოში გაივლის.

- და რამდენი გიჯდება სიდედრის სრული მკურანლობა დათა ? - მიახვედრა, არაფერი გითქვამს მაგრამ ისედაც ყველაფერი მშვენივრად ვიციო.

- რომ დასრულდება შენ დაგაანგარიშებინებ ვანო.

- რომ გამეგო არიანდას ეგ ფული სჭირდებოდა, მანამ მივცემდი ვიდრე შენთან მოვიდოდა. - განაგრძობდა დათას გაღიზიანებას მამიდაშვილი.

- კიდევ კარგი ვერ გაიგე და ჩემთან მოვიდა.

- კონტრაქტი გააფორმე ხელის მოწერის გარეშე ხო ?

- სულ ვიცოდი, რომ ჭკვიანი იყავი.

- ჯერ კიდევ ვერ დავადგინე რანაირი ურთიერთობა გაქვთ. - მობეზრებულმა წამოიყვირა ლაშამ და წამოდგა. - წავალ და პირდაპირ სახლში მოგიყვან არიანდას.

- არა იყოს, თავად წაავალ.

- შეენ ?

- მეზობლებთან ხომ არ შევარცვენ ცოლს.

- მეც წამოვალ. - ვანოც წამოდგა. დათა უსიტყვოდ შეეკითხა, რამ წამოგიარაო. - ოო, ჩანთების მთრეველი ხომ გჭირდებათ, - წაიწუწუნა.

- მე რომ პირში მახლი ხოლმე სიმართლეს, შენს თავზე რატომ ჩუმდები ვანო ბიჭო ? - დათას კითხვაზე ლაშას ფხუკუნი აუტყა.

- ხო კარგი, ელენესაც ვნახავ. - ამოიდუდღუნა და მოფხუკუნეს მხარზე ხელი მიკრა. - შენ მერე მოგივლი.

- შენი მანქანით წამოხვალ, - პირობა წაუყენა დათამ.

სხვა რა გზა მაქო, მხრებია აიჩეჩა გიგურმა.

- ვანო, - უკვე მანქანაში იჯდა, ლაშამ დაუძახა და ანიშნა, მინა ჩამოსწიეო, - იცი რა მომაფიქრდა ?

- რა ?

- მეტად რომ მოაწონო თავი და მის თვალში გმირად გამოჩნდე, მოუყევი, როგორ მიბეგვე მისი ყოფილი საქმრო. ისიც, მშობლებს რამდენი გადაუხადე მის ცხოვრებაში რომ არ გამოჩენილიყვნენ.

- იდი ... - შეუჯუჯღუნა ვანომ, კარზე ჩამოდებულ ოდაყვზე მხარი აკრა და მანქანა დაქოქა.

***
ცაზე ჯერ კიდევ ბენელოდა. ერთი საათის დაძინებული თუ იქნებოდა, ისევ რომ გაეღვიძა. მშფოთვარებას აეტანა, აქამდე რომ სიზმარი ათასში ერთჯერ ენახა იმ ერთ საათში ყველაფერი ერთდა დაესიზმრა. ძილი დაუფრთხო. ისმასაც ნატრობდა, ნეტავ სულ არ გათენდეს და სამუდამოდ შევძლო ამ სახლში დარჩენაო, მაგრამ მომდევნო აზრები ისე უსურვაზივით შემოეხვა გონებაზე, წამდა-უწუმ ფანჯრიდან აპარებდა თვალს, იქნებ ალიონიც მეღირსოს და ეს ფიქრები გამეფანტოსო. შვება იყო მისი ფიქრებსითვის გარიჟრაჟზე სინათლის გამოცენა. უმალ წამოხტა საწოლიდან. მოუსვენრად დაბორგავდა ოთახიდან ოთახში, იქაურობას ემშვიდობებოდა. არა სამუდამოდ, მაგრამ წინასწარ გრძნობდა, მეორედ ამ კედლებს სხვანაირი არიდა შეხვდებოდა. ათასი ფიქრით გარემოცულს კარის ხმა მოესმა. ლენა იყო. ვიფიქრე დაგჭირდები, დადუნაც არაა, უნდა გასაუზმო და ეგეც რომ არა, დილით ყავას ვინ მოგიხარშავდა თუ არა მეო. დატრიალდა ქალი და სამი ჭიქა ყავაც შემოდგა გაზქურაზე. ამასობაში ელენეც შემოუერთდათ, როემლსაც არიდასთან ერთად გაეღვიძა, მაგრამ მისი მარტო დატოვება არჩია და საძინებლიდან არ გამოვიდა.
- ისეთი ადამიანის გვერდით მიდიხარ ბედნიერებით უნდა ფრინავდეო, ჩემო ცქრიალა. - კიდევ ეფრთხელ დაუცაცხანა ქალმა არიდას, რომელიც დაღვრემილი სახით შეექცეოდა ყავას. ვინ იცოდა რას ფიქრობდა, რას ეთხოვებოდა მისი გული.

- ბედნიერი ვარ ლენა, მართლა. უბრალოდ დედა მედარდება და ამიტომ ვარ ასე. თანაც ადვილი ხომ არ არის მშობლიური სახლის დატოვება. - ტავი იამრთლა არიდამ.

- მესმის, განა არ მესმის, მაგრამ მაინც ეცადე გამოხატო. - არ ეშვებოდა ქალი.- დადუ კარგადაა და მალე ბევრად უკეთ გახდება. ამ სახლს სამუდამოდ ხომ არ ტოვებ, აქვე იქნები და ხშირად გვესტუმრები.

- ასეთ დროს რომ ვტოვებ ... - სევდიანად ამოიკვნესა

- ახლა შენი ბედნიერება ყველაფერზე მთავარია. როგორც იქნა გახარებულს გნახავთ და სხვას არაფერს არაქვს მნიშვნელობა. - მის გადაწყვეტილების სისწორეში არწმუნებდა ლენა. - დედაზე ერთი წამით არ იდარდო, თუ საჭირო გახდა მეც მასთან დაგმოვალ საცხოვრებლად. შენც მოხვალ ხოლმე... მანამ კი იმკურნალებს და ძალინ კარგად გახდება. ხომ ხედავ ის ბიჭი არაფერს იშურებს. ღმერთმა დალოცოს ამისთვის.

- უკვე დალოცა, არიდასნაირი რომ მოუვლინა ცხოვრების მეგზურად. - თბილი ხმით და ღიმილით თქვა ელენემ.

- ოდესმე შენს თავზეც ხომ უნდა გეფიქრა, ხოდა ეს ოდესმე დადგა ჩემო გოგო.

მერე უხმოდ დალიეს ყავა და არიანდა თავის საძინებელში ბარგის შესაკვრელად გავიდა. არ იცოდა რა დროს მიაკითხავდა დათა, მხოლოდ გააფრთხილა მზად დამხვდიო და მანაც ადრიდანვე დაიწყო თადარიგის დაჭერა, რათა მერე დიდხანს არ დაეყოთ ერთად იმ ჭერქვეშ. მეც ისე მოვინდომე, თითქოს ისევ ჩემი იყოს ეს ბინა, მისია და როცა მოუნდება მაშინ მოვა და წავაო, შეახსენა თავს. სიკვდილს უტოლდებოდა მისთვის იმ სახლის დატოვება, იმ დროს, როცა დედა სახლში არ იყო. მით უფრო, რომ დედა საავდმყოფოში სიცოცხლისთვის იბრძოდა. ვერავის ეტყოდა, ვერავის აუხსნიდა და ეს დარდი უფრო მეტად ამძაფრებდა დათასთან ერთად ცხოვრების უსიამოვნო განცდას. არასდროს უფიქრია იმ სახლისა და დედის მარტო დატობვებაზე. ენეგონა რომ სამუდამოდ იქ იცხოვრებდა და ახლა ეს ათასი ცუდით დახუნძლული სიახლე ისე ერთაბასად დაატყდა თავზე... კი გააფრთხილა დათამ, დრო გაქვს და გაისიგრძეგანეო, მაგრამ ასე ადვილია? სიყვარულითა და ზარზეიმით რომ თხოვდება ქალი მაშინ ვერ აცნობიერებს სრულად მომხდარს, შეცვლილ ყოფასა და გარემოს და არიანდას შემთხვევა ხომ ძალიან განსხვავებული იყო. მერედა როგორ ეუბნებოდა ხოლმე დადუნა, აქედან თეთრი კაბით უნდა გაგაცილოვო, ის კი იმ წამს აბუზღუნდებოდა., არსად წასვლას არ ვაპირებ, არავინ მჭირდებაო. მაშინ წარმოდგენაც არ ჰქონდა სიყვარულსა და ამგვარ მომავალზე... ცრემლები მოაწვა და იტირებდა კიდეც ლენა რომ არ შემოსულიყო ოთხაში.

- ცაალაგე ?

- კი. - უპასუხა და პატარა ჩემოდანი დახურა.

- სულ ეს მიგაქვს ? - გაიკვირვა ლენამ.

- აქ რომ მოვალ ხომ დამჭირდება. სამოსის ნაწილს ვტოვებ.

- როგორც გინდა. ესეც გამომართვი, - ზურგს უკან მომალული პარკი გაიწოდა.

- ეს რა არის ?

- არაფერი განსაკუთრებული. რამდენიმე ხელი ახალი თეთრეული გიყიდე. გათხოვილ ქალს სხვანაირად სჭირდება. ვიცი შენ არ მოგაფიქრდებოდა. - მაცდური ღიმილით ჩამოურაკრაკა ქალმა და საწოლზე ჩამოჯდა.

- კარგი რა ლენა, რატომ გაწვალდი. რაში დამჭირდება ესენი. ჩემიც მაქვს.

- დედა, დედა, - შეიცხადა ქალმა, - როდის გაიზრდება ეს გოგო ?! არიდა, დღეიდან რაღაც-რაღაცეები შეიცვლება, - უხერხულად დაიწყო ლენამ, - მართალია დიდი ხნით არ ვყოფილვარ ქმართან თანაცხოვრებაში, მაგრამ ცოტაოდენი რამ კი ვიცი. ყოვლშემთხვევაში ის, ეგ პიჟამოები არ გამოგადგება რითიც გძინავს ხოლმე. ღერთო, ჩემო როგორი უხერხული ყოფილა შენტან ამაზე საუბარი...

- შენთანო, ისე ამბობ გეგონება ბევრთან გქონდეს ნასაუბრები. - გულით გაეცინა არიდას.

- ქალიშვილთან ყოფილა ძნელი. ჩემს თვალწინ გაიზარდე. ხომ იცი ისე გიყურებ როგორც ჩემს შვილს. - ნაკავები ცრელი დაუგორდა ლენას თვალზე. - გამოგიტყდები და ძალინ ვღელავ. თან მიხარია, თან ვერ ვიაზრებ რომ უკვე გაიზარდე.

- მოდი ჩაგეხუტო. - უცებ დაეტაკა აცრემლებულ ლენას და მოეხვია. ტავადაც აუჩუყდა გული და ჩუმად ქვითინებდა ორივე. ლენა უცებ გაზრდილ არიდას ტიროდა. არიანდა კი თავის ბედს დასტიროდა.

- კარგი მოვრჩეთ ახლა, - დაუცაცხანა ქალმა.- მე რას მიგდებ ყურს და იცრემლები, დავბედრი და ემოციებიც მომეშალა, - გაეცინა თავის შეფასებაზე ქალს, - თვალები დაგიწითლდება და დათას აღარ მოეწონები, - შემჭკნარი ხელებით ცრემლი შეუმშრალა გოგოს. - აღარც იმ თემას მივუბრუნდები, რაღაც ვერ გამომდის ახსნა. ვიფიქრე დადუნაზე უკეთ შევძლებ ცოტაოდენი ვესაუბროთქო, მაგარამ მასზე ნაკლებად არც მე მებლუკება ენა.

- კარგი ლენაჩკა, მოვახერხებთ რამეს.

- მოახრეხებთ აბა რას იზამთ. ვის ვერ მოუხერხებია. ახლა იმ შენს დათას რომ ესმოდეს რას გარიგებ, იწყენდა კაცი. კარგი ბიჭი ჩანს და ყველაფერი კარგად გექნებათ, დარწმუნებული ვარ.

- ხო. - უღერღილოდ დაეთანხმა არიდაც.

- კარზე ზარია, - ოთახში გაღიმებული სახით შეიხედა ელენემ.

- შეგიძლია გააღო? მე ცოტა ხანში გამოვალ.

- რა თაქმა უნდა. - კარისკენ გაემათა.


თავისი პატარა, თხელი ხელებით გასაღები გადასწია და მწყობრიდან გამოსული სახელურზე დაქაჩვით ძლივს გახსა ურდული. ნელ-ნელა გამოაღო კარი და მხიარულ სახეზე ფერი ეცვალა, ნაცრისფერი თვალები რომ იცნო. ვანოს დათასთვის კართან წინ დადგომა დაესწრო. ხელში ორი თაიგული ეჭირა. უთუოდ დათასთან შეუთანხმებლად ჰონდა ნაყიდი. სხვა შემთხევაში ერთი თავად სასიძოს უნდა კავებოდა. მეორე ხელიც სახელურს მოუჭირა გოგონამ და კარიანად კუთხეში აიწურა.

- მობრზანდით. - წარმოთქვა აღელვებულმა.

- გამარჯობა ! - მიესალმა დათა, ვანოს დაქაცა და უკან ჩამოიტოვა. - როგორ ხარ ელენე ? - თბილად მოიკითხა გოგო და სახლში შევიდა. გონება მიბნედილი ვანოც მიჰყვა.

- გამარჯობა. თქვენ როგორ ხართ ? - თავდახრილმა უპასუხა და კარი მიხურა.

- თქვენობით მომართვა არ არის საჭირო.

- კარგი.

- მე არ მომესალმები ელე ? - ჰკითხა ვანომ, აქამდე რომ თავლოუცილებლა უყურებდა და მაცდურად ჩაეციან.

- ელენე მქვია. - მკავხედ უპასუხა გოგომ და სახეზე ალმური მოედო. თვადაც გაკვირდა, რატომ გაღიზიანდა ასე. - მისაღებში შევიდეთ. - წინ სწრაფი ნაბიჯებით გაუძღვა.

- სიამოვნებით დაგციენბდი ახლა. - ხმადაბლა გადაულაპარაკა, სულეელივით მომღიმარ ვანოს დათამ.

- ვა, ეს რა კერკეტი კაკალი იქნება.

- ჯერ სწავლა უნდა ხომ იცი, შენთვის არ სცალია.

- მოუწევს სწავლასთან შემათავსოს.

მისაღებში დასხდნენ. ვანომ თაიგულები მაგიდაზე დაალაგა.

- არიანდას ვეტყვი, რომ მოხვედით. საძინებელშია.

- იყოს, არ გვეჩქარება. თავად გამოვა. - შეაჩერა დათამ. - ელენე, სწავლის საქმე როგორ მიდის ?

- კარგად. არიანდამ საჭირო მასალა მომიტანა და ვმეცადინეობ. ვფიქრობ გამოცდების პერიოდისთვის მზად ვიქნები.

- წარმატებებს გისურვებ. მეც დაგეხმარები, რაშიც დაგჭირდება.

- არ მინდა შეაგუწო. - იუხერხულა .

- ეს ჩემი სურვილია. გამიხარდება თუ ნებას დამრთავ. - მიუგო დათამ.

- ყავს მოგიმზადებთ. - პასუხს აღარ დალოდებია , სწრაფად წამოდგა ვანოს დაჟინებული მზერით დამორცხვებული და სამზარეულოში გავიდა. როგორც კი თვალს მიეფარა გულზე ხელი მიიჭირა, უცნაურად აფართხალებოდა.

- სულ ბავშვია და გაითვალისწინე. ხომ ხედავ გააქციე. - უსაყვედურა დათამ.

- ვერ ხედავ რა ლამაზია და როგორ არ ვუყურო ?!

- მისმა სილამაზემ დაგამუნჯა ? - გარემო მოათვალიერა. უფრო მოხერხებულად დაჯდა სავარძელში. იფიქრა რომ არიდას ლოდინი დიდხანს მოუწევდა, გოგო განგებ არ გამოვიდოდა დროულად. ცალი ხელი სავარძელის საზურგის თავზე გადადო და თითები ათამაშა, თან ვანოს უყურებდა დამცინავი გამომეტყველებით. ართობდა მისი მდგომარეობა. - ვანო შენ გეკიტხები. - შეახსენა პასუხი რომ არ გაუცია.

- დაინახე, წეღან როგორ „დამადო“ ? - ორივეს გაეღიმათ, - ისევ რამე უკმეხს მეტყვის ვატყობ და სჯობს ჯერ არაფერი ვუთხრა. - წელში მოიხარა მუხლებს იდაყვებით დაეყრდნო და მანქანის გასაღებს დაუწყო წვალება.

- ჩემთან კი ხდები ენაწყლიანი და ბრძენი. - კვლავ დაცინა დათამ და კარისაკენ გაიხაედა.

- შენ კი არ მევასები შეჩე... - სიტყვა გზაში გაწყვიტა ვანომ, რადგან მისაღებში არიანდა და ლენა შემოვიდა. ორივე ერთდროულად წამოდგა ფეხზე, შეეგებნენ შემომსვლელებს.

- გამარჯობა ! - ხელოვნური ღიმილით მიესალმათ არიანდა.

ლენა მათკენ ქოთქოთით წავიდა.

- შვილო, ახლა რომ არ მოგეხვიო არ შემიძლია. - დათას უკითხავად მოხვია წელზე ხელები. უფრო მაღლა ვერ შესწვდა. მოულოდნელობისაგან გახევდა ბიჭი. მალევე მოსცილდა ლენა და მადლობები დააყარა. - შენმა გამზრდელმა იხაროს შვილო, შენ არ იცი რა სიკეთე გააკეთე. უფალმა სულ დალოცვილი გამყოფოს, - საამადლობელი სიტყვები არ ელეოდა ქალს.

ამასობაში ვანომ არიდასტან გადაინაცვლა და გვერდით ისე ახლოს დაუდგა დაბალ ხმაზე ნათქვამი რომ გაეგო. თავი ოდნავ გადახარა მისკენ, მზერით კი მოქოთქოთე ლენასა და დათას აკვირდებოდა.

- მიხარია ყველაფერი კარგად რომ არის. - გადაულაპარა გოგოს.

- რის კარგად ყოფნას გულისხმობ ვანო ? - ამავე ტონში მიუგო არიდამ, რომელიც იმავე წყვილს უყურებდა და ბრაზობდა ლენა ამდენ დაუმსახურებელ მადლიერებას რომ გამოხატავდა.

- მაგალითად, დედა რომ კარგად არის.

- ააა, მადლობა...

- სხვა დანაჩენიც კარგად იქნება, დამიჯერე მეგობარო. - ბოლო სიტყვა ხაზგასმით წარმოთქვა.

- როგორც სჩანს, კარგად ყოფნის ხვადახსვა საზომები გვაქვს ვანო.

- მხოლოდ მე და შენ კი არა, ზოგადად ყველას თავისი საზომი აქვს კარგად ყოფნის, მაგრამ მე რასაც ვგულისხმობ იმას მხოლოდ ერთი აქვს.

- ცოტა უცნაური ბიჭი ხარ.

- ცოტას არაუშავს.

- შეხედე როგორ ამაყად იღებს მადლობებს. - დათასკენ ანიშნა. - თითქოს იმსახურებდეს. - ვეღარ დამალა გაღიზიანება.

- მოდი ვთქვათ რომ ცოტაზე იმსახურებს, - სიტყვა არ ჰქონდა დასრულებული არიდამ რომ მტრულად ახედა. - კარგი ხო, სულ სულ ცოტაზე. ასე, ნული მთელი ოთხმოცდაცხრამეტი მეასედი პროცენტით. - წარბები დამნაშავესავით სასაცილოდ აძგიბა. არიდას გულრწფელად ჩაეღიმა მის ქცევაზე.

- ხო ქაღალდის ნაგლეჯებისთვის.

ლენას დაჯდომაც ეეძულებინა დათასთვის და თავადაც გვერდით მიჯდომოდა. დათას არც დიდი კმაყოფილება ეხატა სახეზე, თუმცა არც უკმაყოფილება ეტყობოდა.

- ხო გულუხვია. - თავისთვის ჩაიბურდღუნა ვანომ , თუმცა არიდამ გაიგონა და ელდა ეცა.

- შენ ყველაფერი იცი ? - ჰკითა დამფრთხალი სახიტა და ხმით.

ვანომ ვერ მიხვდა რა ყველაფერს ეკითხებოდა, მაგრამ გოგოს გამომეტყველების გათვალისწინებით გამოერკვა რომ რაღაც მეტი იყო მომხდარი ვიდრე უბრალოდ ფულის თხოვნა და მიცემა. იმ დღეს დათას ზარიც მოაგონდა და ...

- არაფერიც არ ვიცი, - სწრაფად უპასუხა, - მხოლოდ ის რაც ჩემით გავარკვიე... საერთო ბუღალტერი გვყავს. - მეტად დაკონკრეტდა, რომ გოგოსთვის ცხადი გამხდარიყო ინფორმაციის წყარო, - ზოგადად დიდი მოსაუბრე არ არის, იშვიათად თუ დაგელაპარაკება და იმის მეასედსაც არ გეტყვის ვიდრე უნდა გითხრას.

- მე მეგონა მეგობრებიც იყავით. - დამშვიდებულმა, რაც მათ შორის მოხდა და ხდებოდა არავისთვის იქნებოდა ცნობილი, შვებით ამოისუნთქა. ვანოს ანიშნა დამსხდარიყვნენ.

- ვართ კიდეც, იმ მეათასედს მხოლოდ ჩემთან ლაპარაკობს. - სიამაყით წარმოთქვა. ჯერ არიდას აცადა დაჯდომა და გვერდით ჩამოჯდა. - ჩვენც გავხდებით მეგობრები. მე შენს მხარეს ვიქნები სულ.

- რა უჩვეულო მდგომარეობააა...

- რა ?

- იმის ნათესავი და მეგობარი გვერდით დგომას რომ მთავაზობ უჩვეულოდ არ გეჩვენება ? აქამდე შეგეშალა ხელი მისთვის, უფრო გადიჯერებდი. - ცივად გამოუვიდა არიდას ნათქვამი, თუმცა ვანოს მხიარული და გულწრფელი გამომეტყველება არ შეცვლია. ლენას მოსმენაში გართულმა დათამ ისეთი მზერა სტყორცნა, მიახვედრა ყველა თქვენი სიტყვა მესმოსდაო.

- ახლა ამის ახნსა ცოტა რთულია. მერე შევეცდები.

- ისე მგონი ღირს შეთან მეგობრობა, გამომადგები რამეში. - ცივი მზერა დაახვედრა არაბულს და ვანოს მიუგო.

- ღმერთო ჩემო, თავს უკვე გამოყეენებულად ვგრძნობ. - სასაცილოდ შეიცხადა ვანომ. - თუმცა მერე მეც დამჭირდები.

- ელენეს შენთვის არ სცალია. - მიახლაა არიანდამ და ვანომ ნაწყენი გამომეტყველება მიიღო.

- ქალბატონო, არ ღირს ამდენი მადლობა, - დაიღალა დათა და ქალის გაჩუმება სცადა, - იმაში არაფერია განსაკუთრებული, თუ კაცი საყვარელი ქალის დედას დაეხმარება. - არიანდას გახედა რაღაცნაირად ცინიკურად.

- შენმა დედამ იცოცხლოს დიდხანს. დადუნა კი მეუბნებოდა დიდად საუბარი არ ეყვარებოა მაგრამ მშვენიერი მოსაუბრე გამოდექი. - სიხარულით აღნიშნა ლენამ. როგორ არ გამოდგებოდა პირდაპირ ძალიტ ამოაწიწკნა სიტყვები.

- თქვენც ქალბატონო. - მიუგო ღიმილით.

- დედა, ჩემი სიკვდილი, სულ დამავიწყდა არიანდას ნახვა რომ არ დაგაცადე. მოდი ჩემო გოგო, გვერდით დაუჯექი. - უცბად წამოხტა და ადგილი დაუთმო. არიდასაც სხვა რა გზა ჰქონდა გვერდით მიუჯდა დათს.

ელენემ ფინჯნებიც შემოიტანა. ყველასთვის გაემზადებია და სათითაოდ ჩამოურიგა. ვანოს წინ რომ უნდა დაედო ოდნავ ხელი აუკანკალდა.

- ფრთხილად, დედიკო. - წაეშველა ლენა. - მიდი ჩამოჯექი, დანარჩენს მე მივხედავ.


ელენესაც აიძულა ვანოს გვერდით დამჯრაიყო. იქ მეტი ტავისუფალი სავარძელი აღარც იდგა. ის ცოტაოდენი ადამინაური ფერი რაც სამზარეულოში დაბრუნებოდა ელენეს, ისევ დაკარგა. სამაგიეროდ ვანო აღარ ეტია ტყავში კამყოფილებით. გახედა უხერხულობისაგან აწურულ ელენეს და მეტად რომ არ აეფორიაქებინა დივნის კუთხეში მიიწია. არადა ერთი სული ჰქონდა, ოდნავ მაინც შეხებოდა. დატას უნებურად ეღიმებოდა ვანოს დანახვაზე. ხმას არავინ იღებდა. მხოლოდ ლენა დარბოდა სამზარეულოსა და მისაღებს შორის. ცოტაოდენი ნუგბარი არაიდასგან უჩუმრად გაემზადებია და ახლა შემოჰქონდა. კრიჭა შეკრულები პირის დაკარებას არაფერზე აპირებდნენ, მაგრამ ლენა არ მოეშვა და მისთვის არ წყენინების მიზნით გბილი გაკრეს. მხოლოდ დათას ვეღარ მიაძალა, ბიჭმა თავაზიანად უთხრა, ტკბილს არ გეხლებითო. რამდენიმე სიტყვაც გაცვალეს ერთამნეთში, ისევ ლენას ენაწყლიანობის გამო. ეგ კი არა და, ისიც იკითხა, მშობლები რატომ არ გახლავსო. დათამ ამაზეც ზრდილობიანად უპასუხა მამა გარდაცვლილი მყავს დედა კი აქ არ იმყოფებაო. შეწუხდა ქალი.

- დროზე წავიდეთ, უკვე წარმოუდგენლად მაღიზიანებს ეს ფარსი. - უთხრა არიდამ, რაც ლენა გავიდა და ელენეც თან გაიყოლა.

- მეც სულ არ მხიბლავს აქ ჯდომა, - წყვდიდაჩამდგარი თვალებით დახედა ზემოდან გოგოს არაბულმა, - მაგრამ შენ მოინდომე ყველაფრის საიდუმლოდ დატოვება და ამ ფარსის მოწყობა. - დაასრულა თუ არა ფეხზე წამოდგა ბიჭი. - წავიდეთ. - უხეშად მიმართა ნაწყენმა..

- უკვე მიდიხართ? - დაღვრემილად იკითხა იმ წამს შემოსულმა ლენამ.

- დიახ, დროა.

- ბედნიერები იყავით შვილო. სხვას შენს ადგილას ვეტყოდი, გაუფრთხილდითქო, მაგრამ ვფიქრობ შენ არ გჭირდება. - თბილად მიმარტა ლენამ დატას. ამ სიტყვების მოსმენაზე სულ მთალად გაგჟდა არიანდა. ინსტიქტურად მოეჭიდა დათას ხელზე და ფრჩილები ჩაასო. ბიჭმა ხელის მოჭერით შეჩერა და მისი მტევანი საიმედოდ მოიმწღვდია.

- სხვა ჩემს ადგილას ვერ იქნებოდა. - მიუგო. - კარგად ბრზანდებოდეთ !

- ეს თქვენ მოგიტანეთ, მადლობა თბილი დახვედრისთვის. - მაგიდაზე დალაგებულ ყვავილები აუიღო ვანომ და ლენას გაუწოდა. იმ წუთას ყვავილების საუკეთესო ადრესატად ლენა მიჩნია. სულ ორი იყო და თანაბრად ვერ გაანაწილილებდა. თანაც ეგეც რომ არ იყოს, არიდას თავად ვერ გადასცემდა, იმ დროს როცა წესით დათას უნდა მიეცა, ის კი ცოცხალი თავით არ გააკეთებდა ამას. ელენესაც ვერ მისცემდა, ვაი და არ გამომართვას, ან თავში გადამცხოს მე რას მყიდულობდიო... კიდევ ჯანდაბას და გოგონებისთვის მიეცა, ლენა ხომ უყვავილოდ დარჩებოდა....მოკლედ რა აღარ განიხილა გაბოროტებული ვანოს ფიქრებმა და ლენა საუკეთესო გამოსავლად მიიჩნია. - მომავალ შეხვედრამდე, - ხმამაღლა დაემშვიდობა და ელენესაც შეხედა.

***
მინაში იყურებოდა და ყველაფერს ითვლიდა რაც კი გზად შეხვდათ. არც დათას შეუწუხებია თავი მასთან დიალოგით. უჩვეულოდ ნელა მიჰყვებოდა გზას, აქმადე რომ არ გასჩენია ასე ნელა სვლის სურვილი. აღარსად ეჩქარებოდა...
დიდი, რკინის შავი ჭიშკრის წინ შეჩერდნენ. დაცვამ კარი გააღო. დათამ ეზოში შეიყვანა მანქანა, ზრავი გამორთო, მაგრამ გადასვალას არ ფიქრობდა. არც არიანდა ირხეოდა. უზარმაზარ თეღრ სახლს უყურებდა მინიდან.
- ეს სახლი უნდა გახდეს შენი ბოროტების სავანე ? ლამაზი სახლია და დასანანია, აურას გავუფუჭებთ.

- მამაჩემის სახლია. უფრო სწორად იყო.

- ოჰ, სიმბოლურად შეგირჩევია. ყველაფერზე გაქვს ნაფიქრი.

- ვფიქრობ , შენი ირონია უადგილოა.

- დღეიდან ეგეც მეკრძალება ?

- მე არაფერი ამიკრძალია ჯერ.

- ახლა რა იქნება ? იმ სახლის ზღურბლს რომ გადავაბიჯებ რა იქნება დათა ?

- ეგ ჯერ არ მომიფიქრებია.

- ღმერთო ჩემო, მაგაზე ფიქრი როგორ დაგავიწყდა ?

- გითხარი უეკვე, უადგილოათქო შენი ირონია ! ყველა წუთს წინასწარ არ ვგეგმავ არიანდა. არის საკიტხები სადაც სპონტარნური გადაწყვეტილებებიც მჩვევია.

- ანუ გამოდის რომ ყოვლეთვის ყველაფერს უნდა ველოდე შენგან.

- ჩემი ქმედებები პირდაპირპროპორციული იქნება შენი ნაბიჯების. ერთი რამ არ შეიცვლება არასოდეს- ღალატის გამო მოგკლავ. გაფიქრებაც არ გაბედო.

- სულით ავადმყოფი ხარ. - შეჰყვირა არიანდამ და ტყვიასავით გადახტა ავტომობილიდან.

- ვახშმის მომზადება შენ მოგიწევს, - დათაც გადაჰყვა. - მანამდე კი საძინებელში ავიდეთ. - ამის გაგონებაზე ცივად შებრუნდა არიანდა მისკენ. - დაგაბინავებ. - სარკასტული მზერით გადაუსწრო წინ და თან დაცვას ანიშნა, ჩემოდანი წაეღოთ.

- ღმერთო, გემუდარები მომეცი ძალა ! - ჩუმად შეევედრა გოგონა და უკან გაჰყვა.

სახლში შესულმა გარემოს მოავლო თვალი. წინა ორი სტუმრობებისას ვერაფრის დამახსოვრება ვერ შეძლო. შეამჩნია, რომ ძალიან ლამაზი და დიდი მისაღები ოთახი ჰქონდა სახლს. მინიმლისტური დეკორაციებითა და ავეჯით. მხოლოდ ის, რაც საჭირო იყო. მისი ყურადღება სამხრეთ კედელზე გნლაგებულმა დეკორაციულმა თარომ მიიქცია, სადაც უამრავი ფერადი სხვადასხვა ფიგურა ელაგა. თეთრი შეფერილობის ტაროზე განსაკუთრებულად ლამაზად მოსჩანადა ეს სიფერადე. მისკენ წავიდა. მიახლოებული ვერცხლისფერ ანგელოზებს დააკვირდა. სამი ანგელოზი ერთ ხაზში ჩაემწკრივებიათ. იქვე იდო ათენას ქანდაკებაც, თავისუფლების სიმბოლო, ეიფელი, ძუ მგელის ქანდაკება ... კარგად რომ შეიმცნია ყველა ნივთი, მიხვდა, იმ თაროზე სხვებთან ერთად ყველა ქვეყნიდან თუ ქალაქიდან ჩამოტანილ სუვენირს მოეყარა თავი. არცერთს მტვრის ნატამალიც არ ედო. ყველაფერი ბრწყინავდა. თაროს ცენტრში ოქროსფერი კუპიდონის ქანდაკებას ისარი, გულის ფორმის ნაკეთობისკენ მიემართა. გაბადრული სახით აიღო ხელში კუპიდონის მსხვერპლი და სიყვარულის მეისრესაც უპირებდა აღებას, მაგრამ დათას ხმამ გააჩერა:

- ეგ, შენი გულია. ფრთხილად, არ დაგივარდეს და თორემ დაიმსხვრევა. - მხიარული იდილია დაურღვია. სახე მოეღუშა. როგორი უადგილო იყო ახლა მისი გამოჩენა, მაგრამ ვერ მოითმინა. მამის სახლი ბედნიერად მომღიმარი არიანდა ვერ აიტანა და მითუმეტეს სიყვარულის სიმბოლოებით ხელში.

- ეს სპონტანური გადაწყვეტილება იყო ? - ნივთი ადგილზე დააბრუნა და შებრუნდა, - არაფერია შენს გადაწყვეტილებებში სპონტანური, ეს შენც უკეთ იცი. იქვე გქონდა ჩემს კითხვაზე პასუხი, მაგრამ აქ მიპასუხე. ვიცი რომ ამ სახლში წამით გაღიმების საშუალებასაც არ მომცემ.

- ოთახში ავიდეთ. - უხეშად ბრძანა.

დეჟავუ ჰქონდა არიდას, ფულის თხოვნის დღე გაახსენდა და სულ კანკალით გაჰყვა უკან.

დათამ თავის ოთახში შევიდა. არიდა კი კარში გაჩერდა და თავის ჩემოდანს დახედა, დათას საძინებელსა და იმ საძინებელს პირველად რომ გაიღვიძა, შორის კედელთან დაედოთ. ზუსტად შუაგულში იდო.

- რას უცდი.? - გამოსძახა ოთახიდან.

- სად უნდა დავიძინო ? - შიშით იკითხა,

- რა თქმა უნდა ჩემ საძინებელში... - სიტყვა ისე გაწყვიტა აშკარა იყო, არ დაუსრუულებია. არიანდასკენ შებრუნდა ბოროტულად გაეღიმა და განაგრძო, - არა. ვერ ვიტან, როდესაც ვინმეს ჩემს გვერდით სძინავს. - ისე გაეხარდა არიანდას ტაშსაც შემოკრავდა შესაძლებელი რომ ყოფილიყო. შენიშნა დათამ და არა შეარგო ნაადრევი სიხარული, - თუმცა ეგ იმას არ ნიშნავს, რომ შენს ოთახში არ მოგაკითხავ როცა სურვილი მექნება. მე არ, მაგრამ შენ გამიყოფ ხოლმე საწოლს ცოტახნით.

პირი გააღო რაღაცის სათქმელად ელდანაკრავმა და სიხარულჩაშხამებულმა გოგომ, მაგრამ ტირილმა გამოასწრო სიტყვებს, ჩემოდანს ხელი დასტაცა, თავის ოთახში შეათრია, კარი გადაკეტა და აქვითინდა.
დათამ პიჯაკი გაიხადა და იატაკს დაანარცხა...
ხომ გახსოვთ, როგორ უთხრა ვანოს მაშინ, დავტანჯავ რომ მე მეტად დავიტანჯოვო.
დაიწყო...

- გლოვას თუ მორჩი სამზარეულო გელოდება. - კარზე მიუკაკუნა არიდას, - ერთ საათში ვახშამის დრო მაქვს. - სიტყვა არ ჰქონდა დასრულებული, არიდამ კარი გააღო. ისე მოულოდნელად გააკეთა ლამის შეხტა დათა.

- რა მოგიმზადო ? .

თავდახრილმა მალულად შეხედა ბიჭს. სპორტული, თავისუფალი სტილის შარვალი ეცვა.
მოკლემკლავიან მაისურში უფრო მეტად გამოჰკვეთოდა მხარ-ბეჭი დათას. ასე უფრო მომხიბვლელიაო, დაასწრო ფიქრმა და წამსვე იკბინა ენაზე.

- სამზარეულოში დევს ჩამონათვალი, რა როდის უნდა მოამზადო.

- დამავიწყდა თადარიგიანი რომ ხარ. - გვერდი აუარა და კიბეებს ჩაუყვა.

მაცივრის კარზე დაუხვდა გაკრული კერძების ჩამონათავალი. შესაშური გემოვნება ჰქონდა არაბულს, ჯანსაღისკენ მიდრეკილი. ხუთი წუთი დასჭირდა გოგონას იმის გასარკვევად თუ სად რა იდო. ყველაფერი მოიმარჯვა და საქმეს შეუდგა. დათაც შეყვა სამზარეულოში. ბარის საკამზე ჩამოჯდა, წვენს სვამდა, თან არიდას ადევნებდა თვალს.

- სულ აქ უნდა იჯდე ?

- რაშია საქმე, საწამლავის ჩასაყრელად დრო არ გექნება?

- თავადც კი ხვდები, რომ მაგის მიზეზი მაქვს.

- ხო, ჩემი მიზნები შენშიც აღვიძებს მავნე სურვილებს.

- სულ ვერ მიყარაულებ. მოვახერხებ როდესღაც.

- თუ სიკვდილი მიწერია, აუცილებლად ამირეჯიბის ხელით უნდა მოხდეს. ეს აქსიომაა. ერთი ოჯახიდან მესამე მსხვერპლი და ტრილოგია გამოგივათ ამირეჯიბებს. - აქეთ მოწამლა გოგო და სამზარეულო დატოვა.

არიდამ სადღაც გულის სიღრმეში გაიფიქრა, სიმართლე თქვაო და ამ სიმართლით უფრო მეტად გულდამძიმებული, სიმწრით ჩააფრინდა სამზარეულოს დახლის ზედაპირს. ისევ ჩუმად დაუგორდა ცრემლი.

- მზად არის. - მისარებში გავიდა დათასთან.

- იმედი მაქვს გემიელია და გარეთ ჭამა არ მომიწევს. - ვიდრე სასადილო ოთახში შევიდოდა მანამ წარმოთქავა რეპლიკა. - ერთი თეფში რატომ დევს?

- აბა რამდენი უნდა იდოს ?

- არიანდა, ერთი თეფში რატომ დევს-მეთქი ?

- აქ ერთ ადამიანს ვხედავ, ვისაც ამ მაგიდასთან დაჯდომის უფლება და სურვილი აქვს.

- მოიტანე მეორეც.

- ვინმე დაპატიჟე ?

- მიწვევ არიანდა, მიწვევ... ცუდად დამთავრდება.

- არ მშია.

- გშია. ახლა წახვალ შენთვისაც მოიტან თეფშს, დაჯდები და შეჭამ.

- კარგი. წავალ სამზარეულოშში დავჯდები და შევჭამ. მოახლეებიის ადგილი იქ არის.

- კარგი. მერე კი ოთახში ადი და კარი ღია დატოვე, მეც მალე მოვალ. - მშვიდად განუმარტა და მაგიდას მიუჯდა.

კბილები მაგრად დააჭირა ერთმანეთს არიდამ, ის რომ არ ერთქვა რისი თქმაც იმ წუთას სურდა. უსიტყვოდ წავიდა, თეფში მოიტანა და მისგან მოშორებით ხამურით დადო მაგიდაზე.

- ჩემს წინ დაჯექი.

- ხომ ვზივარ. თავი დამანებე.

დათამ ჩანგალი ხმაურით დაახეთქა თეფშზე, წამოდგა და არიდასთან მიიჭრა. ცალი ხელი თეფშს მოკიდა, მეორეთი მაჯაში ჩაავლო გოგოს და თავი წინ დასვა.

- ამის შემდეგ სულ ამ ადგილას დაჯდები. არ გაბედო და არ შემეწინააღმდეგო. ახლა საწმელი გადაიღე.
-
ცრემლების ბურთი ყელში გაეჩხირა არიდას. ათრთოლებული ხელი წაიღო და ერთი კოვზი კერძი დაიდო თეფშზე. დათამ თავლებით ანიშნა, ეგ რა არისო.

- მეტი მართლა არ მინდა. - ცუმად დაიჩურჩულა და დათასაც აღარ დაუძალებია.

- ყველაფერზე თუ იტირებ მასეთი ლამაზი აღარ იქნები. - შუა ვახშმის დროს დუმილი დაარღვია არაბულმა. საკითხავია, კომპლიმენტის თქმა სურდა თუ გულის ტკენა. ვერც არიანდამ გაიგო და უცებ ახედა. მაინც შეუწითლდა ლოყები ისე, დათას რომ მოსწონდა. გიჟდებოდა მის სიმორცხვეზე. უკუნითი თვალები დაახვედარა ბიჭმა. - ჩემს კომპლიმენტზე ახლაც ისე ფრთხები როგორც ადრე. თუმცა მე მაინც მიკვირს ასე რამ გაგაკვირვა.

- რატომ ?

- აქამდეც მითქვამს ეს შენთვის და ხშირად გეტყვი, უნდა შეეჩვიო. ბრმა კი არ ვარ, ვერ შევამჩნიო, როგორი მიმზიდველი და სასურველი ხარ. წყევლასავით გექცა ეგ სილამაზე არიანდა, სჯობდა უშნო ყოფილიყავი.

- მაგ შემთხვევაში არ მოგინდებოდა ჩემი აქ მოყვანა?

- მაგას ახლა ვეღარ გავიგებთ.

- გავიგებთ. - ჩაიბუტბუტა და დათამ დაეჭვრბით შეხედა.

- არ გაბედო და შენს სხეულს არაფერი დაუშაო არიანდა !

- გძულვარ მე, მაგრამ გიზიდავს ჩემი სხეული ... თუ აღარ იქნება ჩემი სხეული ისეთი, რომ მიგიზიდოს, დარჩება მხოლოდ სიძულვილი და მგონი ეს ხელსაყრელი ვარიანტი იქნება ორივესთვის.

- არაფერი შეიცვლება გარდა იმისა, რომ უფრო მეტად შემძულდები და უფრო მეტად ჯოჯოხეთად გიქცევ ცხოვრებას. - თეფშს ხელი მიკრა და წამოდგა. - მაგ სისულელების მოფიქრებას, სჯობს იმაზე იფიქრო, როგორ არ გამაღიზიანო. ეგ უფრო იქნება ხელსაყრელი.

***

სამზარეულო მიალაგა და ფეხაკრეფით გავიდა მისაღებში. ბედად დათა იქ აღარ იყო. იფიქრა დაიძინაო და დამშვიდებული აუყვა კიბეებს. ჯერ კიდევ ბრაზი ახრჩობდა მათ დიალოგზე და ახლა ისიც დაემატა ასე დამალობანას თამაში რომ მოუწევდა. კარი მხურა მაგრამ არ გადაკეტა. დიდი სისულელედ მიიჩნია. თუ დათას მოუნდებოდა ყველა შემთხვევაში შეაღწევდა იქ და მისი გაფრთხილებისა არ იყოს, ზედმეტ დაძაბულობასა და მის გაღზიანებას მოერიდა. იქნებ მშვიდობით და სიტყვით მაინც გავაწყო რაიმეო, იიმედებდა გულს. სამაგიეროდ სააბაზანოს კარი გადაკეტა, სადაც პიჟამოები შეიტანა გამოსაცვლელად. აქაც ხომ არ შემომიხტებაო. ტანზე გადაიძრო, ერთხანს დიდ სარკეში დააკვირდა სხეულს, რომელსაც აქმდე ასე გულდასმით არ დაკვირვებია, რადგან არასოდეს ჰგონებია რომ რაიმე განსაკუთრებული სილამაზე ჰქონდა. ხშირად კი აღუნიშნავთ მისი სილამაზე, მაგრამ ის მაინც ჯიუტად უმტკიცებდა თავს რომ არაფერი განსაკუტრებული არ ჰქონდა. ახლა კი რატომღაც მოუნდა შეეხედა. იქნებ მეც შევნიშნო, რასაც სხვები ამჩნევნეო, გონებამ თქვა. გულმა კი შეუსწორა-რაც დათამ შეამჩნიაო. რამდენჯერმე დატრიალდა, თუმცა მაინც ვერ მიხვდა იმ იდეალური გარეგნობის მიუხედავად, რასაც სარკე ასე თვაკნათლივ ირეკლავდა, რა იყო მასში ლამაზი და თვალწარმტაცი. ფიქთინა კანი, ლარივით სწორი ტან-ფეხი, სავსე თეძოები. სავსე ქორფა მკერდი ისე ამაღელვებლად სამზერი იყო მის სხეულზე, როგორც აზვირთებული ტალღები კამკამა ზღვის ზედაპირზე. სახე მიიტანა უფრო ახლოს საეკესთან, თმები გადაიწია და თვალებდაჭყეტილი შეხედა ლამაზი ნაკვთების ანარეკლს. მაღალი შუბლი, შავი ხშირი წარბებითა და გრძელი წამწამებით შემოჯარული ლამაზი დიდრონი შავი თვალები, ოდნავ გამოკვეთილი მუდამ ვარდისფერი ღაწვები, პატარა ცხვირი, სიმეტრიული ყბები, ლოყები საუბრისა და განსაკუთრებით ღიმილის დროს ფოსოებს რომ იკეთებს, და ტუჩები ხშირად რომ შემიდარებია წითელი ვარდის დანამულ კოკრებს. შეიძლება ამ სილამაზეს ჩვეულებრივი უწოდო? თვალწარმტაცი იყო არიანდა... გასაოცარი, საუცხოოდ გამორჩეული სილამაზის პატრონი. რთულია ზედმიწევნით კარგად გადმოსცე სიტყვით მისი სილამაზე. ის უნდა გენახათ...
ვინაიდან ვერაფერი ახალი ვერ აღმოაჩინა, სარკეს მოცილდა და პიჟამოები ჩაიცვა. შემოდგომას თავისი კვალი დაეტყო ბუნებისთვის და აცივებულიყო. ამიტომ თბილი საღამურები არჩია. მცივანა გახლდათ სიფრიფანა ქალბატონი. საწოლი აშალა და საბანში შეძრომა აპირებდა, ფეხის ხმა შემოესმა. ირგვლივ ისეთი სიმშვიდე სუფევდა ადვილი გასარჩევი იყო დერეფანში მოძრაობის ხმა. იყუჩა და ყური მიუგდო. ხმამ მისი ოთახი გაიარა, ნამდვილად დერეფნის ბოლოდან მოდიოდა მგზავრი და არა კიბეებიდან, შჩერდა და გვერდითა კარიც გაიღო. ის იყო, იფიქრა, თავის საძინებელში შევიდაო, და შვებით სუნთქვა განაგრძო. რომ ისევ შეეკრა, თავსი ოთახის კარი გაიღო. ფეთიანივით წამოხტა საწოლზე ჩამომჯდარი და კედელს აეკრო. წინ დაუდგა ბიჭი.

- მაინტერესებდა როგორ მოეწყვე.

- კარგად მოვეწყვე. შეგიძლია გახვიდე.

- ჩემი სახლია. დარჩენის დროს და ადილს ვერავის შეუთანხმებ.

- გთხოვ.

- კომფორტული საწოლია? - თითქოს ძალიან ადარდებადა, - აქ უკვე გეძინა და გეცოდინება.

- არ მახსოვს.

- ერდათ მოვსინჯოთ.

პასუხის ნაცვლად გულზე მიიჭირა ხელი და გაჭირვებით ამოისუნთქა არიდამ.

- რამ შეგაშინა ? რამდენიმე დღის წინ თავადა არ მთხოვდი ?

- ასე მოვკვდები... ასე არ შემიძლია დათა... ვეღარ ვსუნთქავ.. ვეღარ ვსუნთქავ... - ორივე ხელს იჭერდა გულზე გოგო .

- დაიძინე.

თითქოს ადვილი იყო იმ ყველაფრის მერე დაძინება. ფანჯარა გამოაღო გოგონამ და ცივ ქარს შეუშვირა პირი. ზანტად მოწკაპუნე წვიმა თქეშად გადაიქცა. ღრუბლებმა ერთიანად შემოიხსნა ძირი და უხვად დანამეს დედამიწა. ცამ იქუხა, შემზარავად გაიკლაკნა ელვა. ღია ფანჯრიდან, რაფაზე შემომჯდარი აკვირდებოდა ჩაშავებულ ცაზე დროდარო მორბენალ დატოტვილი ელვის მდინარეებს. ხანაც ეზოში, ფილაქანზე მოთქარუნე წვიმას უგდებდა ყურს. თავაშვებით მოიწევდა წვეთები დედამიწისაკენ, ეზოში დიდ გუბეებად იკრიბებოდნე და მერე ანცად ცეკვავდა თავისივე შექმნილის ზედაპირზე. კარგად მოსცანდა ეს სანახაობა მკვეთრად განათებული ლამპიონების ფონზე. უყურებდა და გულში თეთრი შურით შურდა ანცად მოკუნტრუშე წვიმის წვეთების დარდი რომ არ იცოდნენ. რომ ახლა მისგან განსხვავებით ბედნიერად, მხიარულად ყოველგვარი გულისტკივილის გრეშე დახტოდნენ. რა კარგია ადამინური ცხოვრება და სატკივარი თქვენი ხვედრი რომ არასოდეს გახდებაო, სევდიანი ღიმილით შეურია ეს სიტყვები ბუნების ხმაურს და მუხლებზე ჩამოსდო თავი. გვიან რამემდე აივანზე იდგა არაბული, დროდადრო ამოწმებდა როდის დახურავდა გვერდით ოთახში მობინადრე ფანჯარას და ჩააქრობდა შუქს, თუმცა დილამდე შემორჩა იქ ამის მოლოდინში. მხოლოდ გარიჟრაჟზე მისცა ძილის უფლება თავს.
***
- სად მიდიხარ ? - კიბეებიდან დასძახა გამოწყობილ არიანდას. ჩანთა აეღო და გსვლას აპირებდა.

- საუზმე მზად არის, სუფრაც გაშლილია. - უპასუხა.

- მე გკითხე სად მიდიხარ- მეთქი !- ნაბიჯებს უმატა და წინ უკმაყოფილო სახი ჩამოუდგა.

- სამსახურში.

- მერე ვის კითხე ? ვინ გითხრა რომ წასვლის უფლება გაქვს ?

- იმ დედას გეფიცები ვის გამო ამ დაწყევლილ სახლსი მოვედი, თუ ჩემთვის გარეთ გასვლის, სამსახურში სიარულის აკრძალვას აპირებ, თუ ჩემს ამ სახლში გამოკეტვას აპირებ, მოგკლავ. - ისეთი მრისხანებით თქვა იფიქრებდი კაცი, რომ მართლაც გააკეთებდა. - შემოსავალი მჭირდება.

- შენ მე ახლა დამემუქრე ? - ღიმილი გაუკთრა სახეზე. ისეთი, ირონიული რომ გინდა გამოგივიდეს, მაგრამ გულრწფელობა ჯაბნის.

- არა, გაგაფრთხილე. - თავისი სიტყვებითვე უპასუხა.

- ვერსად წახვალ...

- მართლა მოგკლავ.- სიტყავ არ აცადა არიდამ.

- მაცადე, იქნებ რას გეუბნები. ვერსად წახვალ ვიდრე ყველაფერს არ გავარკვევთ. ისაუზმე ?

- ასე ადრე არ ვჭამ.

- დღეიდან შეჭამ. წამოდი ჯერ დრო გაქვს, არ მიყვარს მარტო ჭამა.

- შენს გვერდით თუ ვინმეს სძინავს ვერ იტან, მაგრამ მარტო ჭამასაც ვერ იტან. - ამის თქმის დრო იყო ?

- შენი გულწრფელობა სულ გასწრებს. - კმაყოფილმა გაუსვა ხაზი, ანიშნა წინ წასულიყო. - მეგონა გაგიხარდა ჩემს გვერდით წოლას რომ გადარჩი, თურმე გულიც გწყდება.

- გამიხარდა კი არა, ცას ვეწიე, ისე გამიხარდა. - უპასუხა წინწასულმა. თან თავს ლანძრავდა რა სისულელე წამოროშეო. - უბრალოდ ამ წინადადებით ის აღვნიშნე, შენი სურვილების საამებლად რომ ვარ აქ.

- შენი სიხარული ნაადრევი არ აღმოჩნდეს. თუ მოვისურვე შეიძლება ვინმესთან ძილიც შევიყვარო. - მხოლოდ მის გასამწარებლად, თორემ ვინმეს გვერდით დაძინება ფობიასავით იყო დათასთვის.

მაგიდას მიუსხდენე. არიდა იქ დაჯდა, რომელზეც დათამ გააფრთხილა ვახშმისას. დათამ სუფრაზე დალაგებულ კერძებს გადახედა, როგორ წეს-რიგიანად იყო ყველაფერი. კმაყოფილმა აიღო ჩანგალი და გოგოსაც ანიშნა ეჭამა.

- მაგვიანდება, - წამოიწყო არიდამ, რომ მიხვდა დათა სულაც არ ჩქარობდა და არც ის ანაღვლებდა დააგვიანებდა თუ არა მას. - იქნებ მითხრა რა გაქვს გასარკვევი.

- სამსახურში წასვლა რომ აგიკრძალო, მართლა მომკლავ ? - გართობა გადაეწყვიტა ბიჭს. თან ისევ მიირთმევდა.

- ეჭვიც არ შეგეპაროს.

- შემაშინე.

- იტყვი ?

- მოკლედ, ეგ სამსახური არაფერში გჭირდება. ისედაც შემიძლია შენი რჩენა. ან სულაც, სხვის პოვნაში დაგეხმარები.

- შენგან რაც ავიღე ისიც საკმარისზე მეტია. მეტი არაფერი მინდა და არც სხვა სამსახური მჭირდება.

- მე მჭირდება. ის იდიოტი ასანიძე ასე უფრო არ შემომაკვდება.

- თავი დაანებე ზურას. რაც იქ გამომეცხადე და გააგებინე, ჩემი ცოლიაო, ახლოსაც არ გამკარებია, ახლაც არ გამეკარება. მასთან კონტაქტი არ მექნება დათა და ნუ იქცევი ისე თითქოს მართლა ჩემი ქმარი იყო, ეჭვიანობდე და გადარდებდეს ვის დავაინტერესებ... გამაღიზიანებელია... უნამუსობაა...

- იცოდე, თუ ... უბრალოდ ახლოს არ გაგეკაროს არც ეგ და არც სხვა... რაც შეიძლება ნაკლებად გამოჩნდი სტუმრებთან... მშვენივრად ვიცი, ვის რა უტრიალებს გონებაში. რმერთმა ნუ ქნას, რამე არასწორი შეგამჩნიო არიანდა... მხოლოდ ამ შემთხვევაში იმუშავებ იქ. სხვა განსაკუთრებული შეზღუდევბი არ მაქვს. ისედაც არ ხარ დიდად გართობების მოყვარული. ხო კიდევ, ფეხით სეირნობას შეეშვი.

- რატო, ისევ ვერ მოაგვარე ის პრობლემა ? - ლამაზი თავლები საეჭვოდ დააწვრილა და თხელი თიტები მაგიდაზე ააბაკუნა. ეგონას ისევ მოატყუებდა.

- კარგა ხნის წინ მოვაგავრე.

- როდის აპირებდი თქმას ?

- რა საჭირო იყო? შენ მაინც არ გატყობდი დიდად შიშს.

ამ საკითხიზე აუბრის გაგრძელება უადგილოდ მიიჩნია არიდამ. იცოდა რომ ვერას გახდებოდა. ერთი უკმაყოფილოდ ამოიქშინა და ეცადა მტკიცედ ეთქვა :

- ფეხით სეირნი, ერთადერთი საშუალება, რაც ცოტახნით შენგან გაქცევაში, განტვირთვაში დამეხმარება. ვერ ამიკრძალავ ! და კიდევ, ზოგჯერ ავტობუსითაც ვიმგზავრებ ხოლმე.

- კიდევ ხომ არაფერი გნებავთ ?

- არა, გამდლობთ. მე წავალ.

- ლაშა წაგიყვანს. უკვე გელოდება და დღეიდან სულ ის გატარებს იშვიათი გამონაკლისების გარდა.

- ახალი მცველი იპოვნე ?

- ის მცველი არაა ! ადამიანია, ვისაც განსაკუთრებულად ვენდობი და გირჩევ შენც ენდო.

- ნდობა უკანასკნელია რაც ადამინების მიმართ გამიჩნდება. რამდენიმე მწარე გამოცდილების გამო...

- ნდობას იმსახურებენ... სხვათაშორის სჯობს შენც დაიმსახურო, თორემ წამში შეიცვლება ყველაფერი და მერე მართლა ვერ გაადგამ ფეხს ამ სახლიდან.

- თუ მეგონა, რომ შენ იმსახურებდი, რა მოვიგე ?

- ვატყობ საერთოდ აღარ გაგიშვებ.

არიდამ ჩანთას დაავლო ხელი და სირბილით გაიქცა კარისკენ. დათამ ღიმილიანი მზერა მიადევნა, მის ბავშვურ საქციელს.
***

წინა დღის მომენტები გაახსენდა სავარძელზე მიწოლილ არაბულს. სრულიად მარტო იყო და ამ დროს ხომ აძლევდა თავს უფლებას ნაწილობრივი სიმართლე მაინც ეღიარებინა. ინტიქტურად ეღიმებოდა. ენით აღუწერელ სოამოვნებას გრძნობდა, ის ყოველ საღამოს შინ რომ დახვდებოდა. ყველაფერი სიამოვნებდა მასთან. მშვიდი საუბარი, ჩხუბი, წყენა ტკენა და საერთოდ თითოეული წამიც კი. ისიც ეგოისტურად ემაებოდა, რაც წინ ელოდათ. მნიშვნელობა არ ჰქონდა რა.ის შინ დაიგულა, თანაც ისე, რომ ზედმეტი ცუდის გაკეთება არ გახდა საჭირო. თან მოსწონდა და ამავდროულად საშინლად ეჯავრებოდა ეს ყველაფერი... ამოხეთქა ისევ სიდისმა...
როგორ აშინებდა, როგორ ცახცახებდა, როგორ დაეკარგებოდა ხოლმე ფერი... აკანკადლებოდა მის შეხებაზე და ტაოც აყრიდა...

ააფორიაქა აზრებმა. ფეხზე წამოხტა და ქალაქს გადახედა, იქნებ როგორმე ტვინი გავაჩერო და სულ მასზე არ ვიფიქროვო. ბედად მშველელიც გამოჩნდა.

- ვა, ცოცხალი ხარ ? - ხმაურით შეაბიჯა ვანომ დატას კაბინეტში.

- კითხვის არსს ვერ ჩავწვდი.- უკმეხად მიუგო და თან მადლობაც გადაუხადა გულში.

- მეგონა ერთმანეთს დახოცავდით.

- შენ ბევრი რამ გგონია ვანო.

- და მხოლოდ აქ შევცდი.

არ ღირდა ახლა გიგაურის აყოლა. იქით წაიყვანდა თემას საიდანაც წუთის წინ დაეხსნა.

- ვანო, ნია მოიყვანე ხვალ ჩემთან. მანამდე კი ცოტა რამ უთხარი, ძალიან რომ არ გაოცდეს.

- ნია ?

- ხო, რაიყო ?

- გამიკვირდა. სიმართლე ვუთხრა თუ...

- ვანო....

- ხო კარგი, კარგი... მაგრამ მე მეგონა არავისთვის არ აპირებდი თქმას.

- მხოლოდ ნია ვანო. მხოლოდ ნია და მასაც ნაწილობრივ ეტყვი... უთხარი რომ ცოტა რთული ურთიერთობა გვაქვს... დარწმუნებული ვარ არ ჩაგეძიება რატომ.

- დარწმუნებული ხარ რომ დედაშენს და დედაჩემს არ ეტყვის ?

- კი.

- ისე, რაში გჭირდება ნიასთვის თქმა ?

- გოგოა მაინც. იქნებ რაიმე სჭირდება და... მოახერხებს საერთო ენა გამონახოს, მერე იმასაც მოიფიქრებს როგორ წაიყვანოს ძალით მაღაზიებში. ჭკვიანი გოგოა ჩემი ნია.

- ხო გეგმების დალაგებაში ნამდვილად გავხართ ერთმანეთს. ზოგჯერ შენ მგონიხარ მისი ძმა.

- მეც ვარ.

- ნიას შემოყვანა სარისკოა, მაგრამ საჭიროც ყოფილა. ისა დაა,,,, ელენესაც ხოარ დაპატიჟებდი ?

- ოხ ვანიკო, როგორ ხარ აცნცარებული.

- გოგო თუ მომწონს ეგ ცანცარია შე ჩემ. ?

- კარგი აზრია, თავად მიაკითხე და მოიყვანე. მაინც ვგეგმავდი მის ნახვას, ბარათის მიცემა მინდოდა, დასჭირდება.

- არც წამომყვება და არც მაგ ბარათს აიღებს.

- ეგ შენგანა არ არიღებს, თორემ მე არიანდას ხელით გადავცემ. ხო, რომ არ წამოგყვება ეგეც ვიცი.

- დღეს შეხვედრა რომ არ გვქონდეს სიამოვნებით დაგალურჯებდი. - არ დარჩენია ვანოს შეუმჩნეველი მისი ფარული დაცინვა.

- მომბეზრდა უკვე ეს მუქარები. - წამოდგა და კარისკენ წავიდა.

- კიდე ვინ დაგემუქრა ? მოიცა ის... ვაა... აუ ძმურად, მითხარი რა გითხრა - უკან სიცილთ აედევნა ვანო. - ეგრე რა... მაგარი გოგოა.

***

- შეიძლება ? - არინდას კარზე ქვეშევრდომივით დააკაკუნა ქეთიმ.

- ქეთი - წამოიყვირა გახარებულმა და მისკენ გაიქცა. - ღმერთო როგორ მჭირდებოდი.

- დრო მქონდა და გამოგიარე. მომენატრე და თან შენი ამბებიც მაინტერესებდა ჩემო ვარსკვლავო. ჯერ მოდი, დატრიალდი, ერთი კარგად შემოგხედო. - ერთი ნაბიჯით მოშორდა და დააკვირდა. - დღითი დღე ლამაზდები. ძალინ გიხდება საქმიანი სტილი....

- მორჩები ჩემს ქებას ?

- ვერა. - სავარძელში მოწყვეტით ჩაეშვა ქეთი. - ჯერ დადუნაზე მომიყევი და მერე იმაზე, რატომ გჭირდებოდი.

- დედა კარგად არის ღემეთის წყალობით. ექიმი ყოველდღე მირეკავს და მატყობინებს მის ამბებს. საღამოთი მეც გავუვლი.

- უფ რა კარგია. ისე ვარ განაწყენებული რომ დამიმალე და მარტო შეერკინე მის ოპერაციას...

- შენგან ისედაც არ მაკლია გვერდით დგომა ქეთი და ამ მდგომარეობას ვეღარ მოგახვევდი თავს.

- ღმერთო, მომეცი მოთმინეა ახლა არ ვცემო... - სახე მაღლა აღაპყრო და ამოიბუზღუნა ქალმა. - კარგი, აწი რაღას შევცვლით. ახლა იმაზე... ისე მახრჩობს ბრაზი ამაზე მხოლოდ საუბარი რომ შეგვიძლია და მეტს ვერაფერს გიკეთებ...

- ასე სჯობს ქეთი, შენც ხომ იცი ასე უკეთესია ყველასთვის.

- როგორ მომწონდა ეგ ბიჭი. თავის წრეში ისეთი პატივისცემითა და ავტორიტეტით სარგებლობს, ვერც კი წარმოვიდგენდი თუ ასეთი აღმოჩნდებოდა.

- ხომ არავისთვის გითქვამს ?

- რას ამბობ. ვახოსთანაც კი არ მისაუბრია... ეჰ, ამ ამბის გავრცელება რომ რამეს ცვლიდეს, ვინ დამასწრებდა.

- დარწმუნებული ვარ მას ამ შემთხვევაზეც კი ექნება ნაფირი და ისევ და ისევ მე დავზარალდები, ჩემი ოჯახიანად...

- ასე მგონია, ამ ყველაფერს ყველამ ერთად შევუწყვეთ ხელი. მეც დამნაშავე ვარ... არაფერი გავაკეთე იმისთვის, რომ კარგად გამერკვია ვინ იყო... მაგრამ მართლა ვერ ვიფიქრებდი არიდა... ბიჭს მოსწონდი, შენც მოგწონდა, ცუდი როგორ უნდა მეფიქრა.

- რა აზრი აქვს იმაზე დარდს, რაც არ შეიცვლებაო, ეს მისი სიტყვებია და ახლა უნდა დავესესხო, მართალია. უკან ყურებით წინ ვერ წავალ,მეკი არ ვაპირებ ერთ ადგილზე გაჩერებას. არ ვაპირებ მშვიდად ვუყურო როგორ გამომაცლის სულს. ერთმა ჭკვინმა ადამიანმა მითხრა, არ ებრძოლო მაგრამ არც დანებდეო, ხოდა ასე ვაპირებ.

- შენ ის გიყვარს არიანდა, ახლაც კი გეტყობა რომ გიყვარს.

- ამის ურყოფას არც ვაპირებ. არ ვიცი როგორ უნდა მოვთოკო ეს გრძნობა, რადგან პირველია და ვერც ვისწავლი ალბათ. ამ ბოლოს ცოტა ტყულების თქმა კი ვისწავლე, მაგრამ გრძნობების მოტყუება არ გამომდის. - თვალები აემღვრა მეგობართან გულწფელად მოსაუბრეს. - იცი რა ძნელია ქეთი ? პირველად შემიყვარდა და თან ვინ ? კაცი რომელსაც ჩემი სისხლის თითოეული წვეთი სძულს.

- მან იცის ?

- რათქმაუნდა. მომიახლოვდება თუ არა გული მივარდება, ვკანკალებ და ფერი მეკარგება. ამის მიხვედრას რა უნდა ? რამდენიც უნდა ვუძახო არ მიყვახართქო, ჩემი თითოეული უჯრედი საპირისპიროს ამტკიცებს... არც მრცხვენია ჩემი გრძნობების და არც მადარდებს ასე რომ მეტყობა... მე ის სიმართლის გაგებამდე შემიყვარდა და ამის გამო თავი დამნაშავედ არ მიმაჩნია. მხოლოდ მოტყუებულად და გამოყენებულად ვგძნობ. მხოლოდ ის მტკივა, არასწორი ადამინაი რომ შემიყვარდა, დაუმსახურებლად რომ ვენდე და გული დავუთმე. თავადც იცის ეს, ხვდება და ამით უნდა სარგებელი ნახოს, მაგრამ ვერ ნახავს. შეიძლება შემჭამოს მისი ოჯახის წინაშე ჩადენილი დანაშაულის სინანულმა, შეიძლება შემჭამოს მისმა სიყვარულმა მაგრამ არა, მისი სიყვარულის სინანულმა... მე არ მრცხვენია ამ გრძნობის, პიქით ვამაყობ. შემიძლია ყველაფრის მიუხედავად ასე გულწრფელად ვაღიარაო... ეს მას უნდა რცხვენოდეს ჩემი, მისადმი დაუმსახურებელი გრძნობის, ჩემი მოპარული გულისა და სიყვარულის. - შვება მოჰგვარა ამოთქმულმა. - იმედია ოდესმე შევძლებ ეს სიტყვები მასაც ვუთხრა.

- ყოველთვის ყველაფერში შეიძლება შენგან მაგალითის აღება... ყოველთვის ახერხებ ჩემს გაოგნებაა და ყოველდღე მარწმუნებ, რომ იმაზე ძლიერი შეგიძლია იყო ვიდრე გუშინ იყავი.

- ძლიერი არ ვარ ქეთი, მეშინია ... მეშინია რომ უკიდეგანოდ მატკენს. ყოველდ დაღამებას შიშით ველოდები და ამის გამო ჩემს მეორე მხარეს სძულს. იმდენი მხარე აღმოვაჩინე უკვე ჩემში... თან ყველა სხვადასხვას ფიქრობს მასზე.

- თავი არ დაკარგო. ეცადე, ისე არ მოგიცვას მისადმი სიყვარულმა, მასში იმის ძებნა არ დაიწყო რაც გინდა იპოვნო. შავი თეთრად არ მოგეჩვენსო... თუმცა არც ისე ქნა, რომ თეთრი შავად გადაღებო. ვიცი რთულია, მაგრამ ფიქრის უნარი არ დაკარგო.

- რთულია... არაფერი აღარ არის ისე, როგორც ადრე. ჩემი ეს მდგომარეობა არაფრით გავს ადრინდელს. ჩემი თავი მე აღარ მეკუთვნის, სახლიდან გამოსვლის დრო მას უნდა ვამცნო თურმე... თითქოს სხვის ცხოვრებაში აღმოვჩნდი და ახლა არ ვიცი როგორ განვაგრძო... არ ვიცი როგორ შევეგუო, როგორ ავუწყო ფეხი ახალს ...

- არ გაჩერდე! მერე შენი ნაბიჯები თავად აირჩევს ბილიკს, თავად იპოვნის საჭირო გზას. მე შენს გვერდით ვარ და თუ ჩათვლი, რაიმეთი შენი დახმარება შემიძლია, მუდამ მზად ვარ.

- ეს ჩემი და რაოდენ არასასურველიც არ უნდა იყოს, მისი გზაა ქეთი... ან ერთად გავივლით, ან ერთად ვინანებთ ერთ ადგილას დგომას.

- მიხარია, საღად განსჯის უნარს რომ არ კარგავ. მიხარია, დაბოღმილ ქალად რომ არ იქეცი.

- მჯერა შევძლებ. არ ვიცი როგორ, მაგრამ შევძლებ მასზე გავიმარჯვო. არ შევებრძოლები, მაგრამ თავდაცვით გავამწარებ.

- აი ასე... ახლა ნამდვილი ამირეჯიბი ხარ. - აღტაცებით წამოიძახა ქეთიმ და უმალ იკბინა ენაზე.

- ისე ამბობ, გეგონება ჩემს გარდა ვინმეს იცნობდე.

წუთის წინ ცრემლიანმა ახლა მხიარულად მიუგო მეგობარს და თავისი კეთილი გულით განმუხტა ქეთისთვის დაძაბული სიტუაცია. თუმცს ქეთის სინდსისი ქენჯნას ერთი წვეთი დაუმატა.

- საღამომშვიდობის ! - კარზე დაკაკუნების შემდეგ შევიდა კაბინეტში ბაკურაძე და თავაზიანად მიესალმა იქ მყოფთ. - შენს წასაყვანად მოვედი. - უთხრა არიდას.

- კარგი, მეც წავალ. კიდევ შემოგივლი ჩემო ვარსკვლავო. - გამოემშვიდობა არიდას ქეთი და ისე გავიდა ზედაც არ შეუხედავ ლაშასთვის.

- ძალიან მაინტერესებს, რატომ დათანხმდი ჩემს უკან დევის შემოთავაზებას ?

- შეიძლება? - დივანზე ანიშნა, არიდამაც თავი დაუკრა. ისიც დაჯდა. - მინდოდა ამ ფორმით შენთვის მომეხადა ბოდიში.

- რისთვის?

- იცი რისთვისაც.

- რატომ და როგორ ?

- იმიტომ, რომ ძალიან მიდნა კარგი ურთიერთობა ავაწყოთ. როგორ და იმაზე კარგი თანამგზავრი ვიქნები, ვიდრე წინამორბედები. თანაც დათაც უფრო მშვიდად იქნება. ყოველ წუთას არ გადაგამოწმებს სად ხარ.

- ანუ, შენს გვერდით თუ ვიქნები, მეტ თავისუფლებას მომცემს და სადაც მინდა იქ წავალ ?

- სწორად გამოიცანი. თუმცა სულ ყველგანაც ვერა; წახვალ არა-წავალთ.

- მაინც მაწყობს.- გაეღიმა არიანდას. - იცი კიდევ რა მაინტერესებს, რატომ გაწუხებთ სინდისი ყველას, მის გარდა?

- შენ გავიძულებ.

- მას ვერ ვაიძულებ ?

- მეტად ეცადე დაინახო. არ მისცე შექმნილ მდგომარეობას იმის საშუალება სიმართლის დანახვაში ხელი შეგიშალოს.

- რაიმეზე მიმანიშნებ ?

- შეასძლოა.

- იქბე ბოლომდე გეთქვა.

- ეს ის საკითხი არ არის, რაზეც მე უნდა გესაუბრო.

- მაგრამ შენ იცი.

- ჭკვიანი გოგო ხარ და ეს მაიმედებს.

- უცნაური მეგობრობა გცოდნია... ვანოსაც...

- არ ვიცი რა არის უცნაური ამაში, მაგრამ ისეთი ვიცი, როგორიც საჭიროდ მიმაჩნია. ახლა წავიდეთ .

- დაზღვევის ფული მაქვს გადასახდელი. შეგიძლია ბანკომატთან გამიჩერო ? ისედაც დამაგვიანდა და მიკვირს როგორ არ შემახსენეს.

- გახსენებენ ხოლმე ? - საეჭვოდ იკითხა ლაშამ თან კარში გაატარა.

- არ ვიცი. სულ მესამედ ვიხდი და პირველად დავაგვიანე. ისეთი ჰუმანური პირობებით მომცეს დაზღვევა, მესირცხვილება დაგვიანება.

- სადაზღვეო და ჰუმანურობა ? - თითქოს ძალინ გაკვირდა ბიჭი.

- ხო მეც ისეთი გაკვირვებული დავრჩი, მაგრამ თურმე სასწაულებიც ხდება. - ძალიან უშუალოდ, თავისუფლად საუბრობდა ბაკურაძესთან.

- ნეტავ ვისი ხელი ურევია მაგ სააწაულში. - ტავისთვის ჩაიბურღუნა ბიჭმა.

- რამე მითხარი ?

- ნუ დარდობ დაგვიანებაზეთქო.

- მართალი ხარ, რას შეცვლის, მაგარმ ყველაფერზე ასე მედარდება ხოლმე.

- უნდა გიხაროდეს, დიდი გულის პატრონი ყოფილხარ.

- ცუდია. შენ არ გააკეთო ხოლმე ასე.

- არც ვაკეთებ.

- ანუ შენ პატარა გული გაქ ? - სააცილოდ შეკრა შუბლი გოგონამ.

- არ ვიცი, შეიძლება. - უპააუხა და მანქანა ბანკომატთან შეაჩერა. - ან იქნებ იმის ბრალია, როგორ ავარიდო გულს დარდი, წრთვნა რომ მაქვს გავლილი.

- ეგ ისწავლება სადმე ? - გულუბრყვილოდ იკითხა არიდამ და ავტომობილიდან გადავიდა. ლაშაც გადაყვა.

- მე გასწავლი თუ მოგესურვება.

- აჰ, არ მინდა... უკვე დაგვიანებულია და კრახისთვის არის წინასწარ განწირული შენი მცდელობა. - ამასობაში ფული შეიტანა სამ დღეში შექმნილი სადაზღვეოს ანგარიშზე, რომლის დამფუძნებელიც ლაშა ბაკურაძე გახლდათ და რომელიც ამ დიდი გულის მქონე გოგოს გამო დაფუნდა. უხერხულად შეიშმუშნა ლაშა, ბანკომატმა ფული ტყუილად რომ ჩააჩხრიალა.

- მართალია. აღარ გამეცადინებ. თანაც, შენი დიდი გული გხდის განსაკუთრებულს. - თავზე მზრუნველი ძამასვით გადაუსვა ხელი.

- დედასთანც მინდა გავლა. - მოორიდებით შეაპარა ავტომობილში რომ ჩასხდნენ.

- გავიაროთ დედასთანც. - თბილად უპასუხა. - გზად ყვავილებიც ვუყიდოთ.

- მადლობა !

გული გაუთბა არიანდას. ბოლოს როდის იგრძნო მსგავსი რამ, ყურადღების გამოჩენისას აღარც ახსოვდა. მოაგონდა ლადოს სიტყვები, ყოველთვის ყველაფერში შეიძლება კარგის პოვნაო. ასეც იყო. ის კარგი შესაძლოა ადამიანიც, ან ადამიანებიც კი ყოფილიყო.

- ***

- დედიკო, გღვიძავს ? - შეჰყო დედის პალატაში თავი და უცებ შეხტა კარში, გაღვიძებული რომ დაუხვდა.

- როგორ მომენტრე ჩემო სიცოცხლე. - თკბილად დაინარნარა დედის ხმამ მის სულში.

- მე უფრო. - ლოყები დაუკოცნა. - როგორ ხარ დე?

- ძალინ კარგად. თავს მევლებიან შვილო. ასე თუ გაგრძელდა, ცოტა ხანში საერთოდ დამავიწყდება ავადმყოფობა რას ნიშნავს.

- ნეტავ მაგ დღეს მოვესწრებოდე. - ფარული სევდით ამოილაპარაკა დედის თმების დავარცხნაში გართულმა. - იცოდე, სახლში რომ გამოხვალ ამ თმებს შეგიღებავ.

- ოჰ, დაიწყო ისევ.

- უნდა გაგალამზო დე. ყველაზე ლამაზი უნდა მყავდე და მერე უნდა ვიამაყო შენით. ისედაც ვამაყობ, მაგრამ უფრო მეტად. აის ისე, ადრე რომ მედიდურად მოვაბიჯებდი ხოლმე შენს გვერდით და ყველას ვახარბედი შენს თავს.

- შენ რაღაც სხვანაირად საუბრობ.

- მაქვს მიზეზი და არ მკითხო ახლა, რაო.

- არ გკითხავ. მე შენით ვამაყობ დედიკო . - შვილის ხელი დაიჭირა, ჯერ აკოცა მერე ლოყაზე მიიხუტა. - ღმერთო, იმდენი ილაპარაკე, სულ დავაიწყდა შენთვის მეკითხა როგორ ხარ? უფრო სწორად როგორ ხართ ? - თვალები ამეღვრა ქალს.

- აუ ახლა არ იტირო რა დადუ. მშვენივრად ვარ, ვერ მატყობ? ბედნიერი ვარ. - მხიარულად შეუტია, გულზე ლოდდაწოლილმა.

- შენს თვალებში კი ვკითხულობ მის სიყვარულს მაგრამ დედის გული ვერასოდეს მოისვენებს. სულ მექნება შენზე დარდი, ეს ბუნებრივია შვილო. თანაც მე ვერ გაგაცილე. ისიც ვერ გავიგე ბოლომდე, ასე საჩქაროდ რატომ გადაწყვიტეთ, მაგრამ არაუშავს, მთავარია შენ მყავდე ბედნიერი და რომ გამოვალ აუცილებლად გაგიკეთებს პატარა სუფრას შენი დადუ. ჩემს ერთას ისე როგორ დავტოვებ.

ვერფერი უპასუხა არიდამ. ცრემლები მოაწვა და მის ყელში თავჩარგულმა ისლუკუნა. თან დედას აფრთხილებდა შენც რომ ამყვე არ გაპატიებ, უბრალოდ გული ამიჩუყე და იმიტომ ვტირიო. კიდევ დიდხანს ისაუბრეს. ანდროზეც მოუყვა. ლიკასაც უნდა შენი ნახვა, მაგრამ იმხელა მუცლით აქ არ შემოვიყვანეო, მოახსენა არიდამ. ელენე და ლენა კი ყოველდილით იყვნენ მისი სტუმრები. როგორც აღმოჩნდა ლენას ყველაფერი მოუყოლია დადუნასთვის არიდას გაცილების საღამოდან. ისიც შეუნიშნავს, ის მეორე ბიჭი ელენეს საეჭვოდ თბილად უყურებსო. ასევე ელენეს ერთგულებაც აღუნიშნავს, ვთხოვე დროებით ჩემთან გადმოსულიყო, მაგრამ იუარა ბინის კარებს ვერ გამოვკეტავ მტვერი დაედება ყველაფერსო. მეც ხომ არ მომშორდა მეორედან მეოთხეზე სირბილიო. სიტყვა სიტყვით მოახსენა დადუნამ მათი დიალოგის დეტალები. იცინეს კიდეც დედა-შვილმა. შვილის თვალებში დანახული სიყვარულითა და ამას თანდართული არიდას მიერ დახატული ბედნიერებით, დამშვიდებული დატოვა დედა და თავის ჯოჯოხეთს დაუბრუნდა...

- სახლში უნდა ყოფილიყო და მეტი თუ არა, ერთი წაკინკლავება მაინ უნდა მოესწროთ. კმაყოფილების შეგრძნება ეუფლებოდა, როდესაც ახსენდებოდა, შინ დაბრუნებულს სიფრიფანა არი საათმა ისრები ცხრას გაუსწორა. საძინებლის აივნიდან გაჰყურებდა ჭიშკარს. ამ დროს უკვე ა რომ დახვდებოდა. გააბრაზებდა გააანჩხლებდა, თვალებს დააკბვესებდა, მერე გაბუტული სახით იქნებოდა მთელი საღამო. დილით დალაგებული გეგმები აერია, დააგვიანდა. ამ დროს სამზარეულოში უნდა ენარნარა,მეუღლისთვის ვახშამის მოსამზადებლად. თავადათ იქ იქნებოდა რა თქმა უნდა, უტიფარი მზერის ობიექტად აქცევდა და მის განაწყენებას ეცდებოდა. ან რაიმე მწარეს ეტყოდა, ცრემლებით აუვსებდა სანატრელ თავალებს, ან კომპლიმენტს - დასაფრთხობად და ლოყების შესაწითლებლად. ორივე შემთხვევაში იმას მიიღებდა, რაც სურდა - მტანჯველ სიამოვნებას. იქ იქნებოდა რა თქმა უნდა, ბართან ჭიქა წვენით, ან ვისკით ჩამომჯდარი.რა გული დაუდგებოდა მისგან შორს ყოფილიყო, როდესაც სახლში ეგულებოდა. ამ ფიქრებს აყოლილმა ბუნდოვნად აღიქვა, რომ გამოჩდნენ. ლაშამ ავტომობილი ეზოში შემოიყვანა. სიცილით გადმოვიდა არიდა ავტომობილიდან, თან ლაშას ხელს გამაფრთხილებლად უქნევდა. რა მშვენიერ ხასიათზეაო, გაიფიქრა. ჯერ ბუნებრივად გაეღიმა, უცებ კი ბოროტული ელეფერიც შეეპარა. დაგვიანებულნი, რომ სახლი შემოვიდნენ დათა დივანზე იჯდა და ლეპტოპში ბუღალტერის გაგზავნილ საბუთებს კითხულობდა. სიცილი შეწყვიტა არიდამ. თანაგრძნობით შეხედა ლაშამ განწყობა შეცვლილ გოგოს და თავი ბრაზით გააქნია. ********************************************************************************** სად დასეირნობდით აქამდე ? - გამომეტყველებითა და სიუხეშიდან გამომდინარე საყვედურს უფრო ჰგავდა ვიდრე კითვას. ასეც იყო, დიდი ხანი მოუწია ლოდინმა, ვიდრე არიდა შინ დაბრუნდებოდა, მას კი არ, აღარ სურდა ამ სახლში მის გარეშე ყოფნა.

- უცაბედი ამნეზია გეტაკა ? კარგად მახსოვს გითხარი, სადაც. - ფრთილი მუქარა იგრძნობოდა ლაშას პასუხში. ისეთი ბედნიერი იყო არიდა მთელი დღის მანძილზე ვერ მისცემდა მეგობარს უფლებას დღის ბოლო მისი მოწყენილი სახით დასრულებულიყო.

- მშვენივრად მახსოვს... - დაიჯუჯღუნა ისევ.

- აბა რაღას იღრინები ?

- ბოლოჯერ გაფრთილებ, ჩამოშორდითქო ვანოს ! - კიდევ აპირებდა ლაშა თქმას, მაგრამ არ დააცადა დასრულება. რა თქმა უნდა რაიმე ისეთს გამამტყუნებელს ეტყოდა, რაც მაინცდამინც არ უნდოდა არიდას მოესმინა.

- არ ჩამოშორდე ლაშა. მე ძალინ მომწონხართ. თქვეთან მაინც შემიძლია თვი თვაისუფალ და ბედნიერ ადამინად ვიგრძნო, თუნდაც ცოტახნით, ვიდრე ჩემი ღამეული კოშმარები დაიწყეაბა ხოლმე. - აქამდე უსიამოვნების მოლოდინით დაძაბულმა, ხმა გაიმტკიცა და ჯინაზე შეაგონა ბაკურაძე.

ცერად გახედა დათამ არიდას, თუ როგორ გულრწფელად უღიმოდა ახლად გამომცხვარ მეგობარ ლაშას. მანაც დაიჭირა მისი გამაფრთილებელი მზერა, რამხელა ენა გაქვსო, და უკმაყოფილოდ ხმაურით ამოისუნტქა.

- წავალ ახლა, სამზარეულო მელოდება. - ზანტი ნაბიჯებით დაიძრა - ლაშა, - გამოსძახა კართან მისულმა, - შენც დარჩი რა... შენსაში საწამლავს არ ჩავყრი.

- მჯერა. - ხმით გაეცინა ბიჭს. - საქმე მიხმობს თორემ, ასეთ ძვირფას შემოთავაზებაზე უარს არ ვიტყოდი.

- მაშინ მადლობა ყველაფრისთვის. სხვა დროს დაგაპაურებ.

- რა სანახაობა მოაწყვეთ ? - არიდა მოსცილდა თვალს თუ არა დათამ უკმეხად ჰკითხა.

- ნდობის და მეგობრობის. თან ისეთი რაღაცაირად ბავშვურია... - მოჭუტული თვალებით გამოხატა მისადმი სითბო.

- ბავშვური... - დამცინავად გაიმეორა, ზურგია აქცია მეგობარს, დივანზე ჩამოჯდა და წამოწყებულ საქმეს მიუბრუნდა.- მე რატომ ვერ ვამჩნევ ნეტავ?

- მიეცი საშუალება? ისე იქცევი შენივე შხამით მოწამლავ. სულ ჩაკლავ მასში ამ უბრალოებას დათა, შენ თავს დაამსგავსებ, მერე კი ბუმერანგივით დაგიბრუნებს ყველა წუთს უკან...- ხელი გამახნებენლად დაკრა მხარზე,- არ მინდა ოდესმე სახვანაირი ვანახო... - სიზუსტით მოხვდა სამიზნეს მისი სიტყვები.

- დიდებულია. როგორ დამეგობრებულხართ. - ჩაიქილიკა ისევ ნამდვილი განცდის დასამალად. განა მას სურდა სხვაგავრი ენახა ოდესმე ? არამც და არამაც. ახლა კი ისარზე წასმული შხამივით მოედო მის სხეულს ლაშას ნათქვამი.

- სწორედ ამიტომ ვარ მის გვერდით, -განაგრძო მან - მირჩევნია მე ვსდიო, ვიდრე შენ შეუხუთო სული, მე დავიცვა ისევ შენგან, თორემ ხომ იცი, რამდენადაც ვარ მოცლილი.

- ლაშა, ჩემო ძმობილო, მგონი ჩემს ღალატს გეგმავ, ჰა ? - ქვემოდან ამოხედა ეჭვით მოწკურული თვალებით დათამ.

- შენ რომ გიცავ გღალატობ?

- რას ბოდავ ახლა ?- თითქოს ვერ მივხდა სათქმეს.

- ხოდა მაგ „ბოდვით“ ისე ვღალატობ ჩემს ძმას, როგორც ცოტნე დადიანმა უღალატა თავისებს ... შენთვისაც კი შენს თავზე ძვირფასია შე უბედურო...

- შენ და ვანო უახლოესი ერთი კვირა არ დამენახოთ.- ხელი აუქნია ლასაშა,უცბად წამოდგა და სამზარეულოს კარს გახედა - დაიკარგე აქედან !

- მაგდებ ? - გაახალისდა, რადგან მისი სწორად გაბრაზება შეძლო.

- შენი უშნოდ ატიტინებული ენა გაგდებს. - ნიშნისგებით მიუგდო, თან სამზარეულოსკენ დაიძრა. . - იცოდე, სადაც გთხოვს ყველგან ნუ წაიყვან, ხიფათიანია.

- ნწო, ნწო, კიდევ კარგი გამაფრთხილე. მიდი რა, შენ საქმეს მიხედო სჯობს ჩემსაში ცხვირის ჩაყოფას. - დიდი ბჭობას არ საჭიროებს, თუ რა იგულისხმა საქმეში ბაკურაძემ.

***
ქურდული მზერით ათვალიერებდა კარში გახიდული მოფუსფუსე არიანდას. გოგონა ისე იყო გართული ვახშმის მომზადებით ვერ ამჩნევდა. ტანთ ისევ სამუშაო ფორმა ეცვა, მეტ მომხიბვლელობას სძენდა ქნარივით ჩამოქნილ სხეულს. ნარნრით, დახვეწილი მიხვრა-მოხვრით მიმოდიოდა. დროდადრო ხელით ისწორებდა წინ ჩამოგდებულ, შემაწუხებელს თმის ხვეულს. არ უყვარდა დათას, როდესაც თმა აკრული ჰქონდა, ეს უკვე ცნობილია ჩვენთვის. ძალისმევას იჩენდა, არ მისჭროდა და სამაგრი არ მოეზრო.ის ხვეულიც რა მოუსვენრად ეთამაშებოდა სახეზე პროვოკაციულად. თან როგორ ლამაზი დასანახი იყო , დანიანი ხელის მაჯით ცდილობა ხვეულის გადაწევას, თვალებს აფახურებდა. რამდენჯერაც წაიღო ხელი სახისაკენ, იმდენჯერ დანასას გააყოლა ცალი თვალი აღელვებულმა დათამ. მართლა, როგორ სულ ხიფათისაკენ მიიწევსო, გაიფიქრა მორიგი მცდელობისას, ვეღარ მოითმნა, ჩუმად ამოუდგა ზურგს უკან, ჯერ სამაგრი მოხსნა, მერე დანა ააცალა ხელიდან. შავი, ლივლივა თმები სრიალით დაეფინა მხრებზე, სურნელიც გაიფანტა.

- რას აკეთებ ? - მისკენ შებრუნებულმა წყრომით ჰკიტხა. - რა ქურდივით მომეპარე? შემეშინდა.

- აქ ჩემს გარდა ვინმე შემოვა? - დანა ნიჭარაში მოისროლა და ორივე ხელის თითები თმებში შეუცურა.

- მართალია, შენზე საშიში არავინ. - გასცა პასუხი და მისი ქმედებით აფორიაქებული საქმეს მიუბრუნდა. - იმას რას ერჩოდი ? - ნიჟარისაკენ ანიშნა.

- ცუდად თამაშობდი.

- დარჩები უვახშმოდ, - მხრები უდარდელად აიჩეჩა.

- კარგია გარეთ შეკრული თმით რომ დადიხარ, მაგრამ სახლში გაიშალე ხოლმე. - ყველა ხვეული ლამაზად ჩამოუსწირაა და მის წინ ბარის სკამზე ჩამოჯდა.

- როგორი შეშლილიც ხარ, სურვილებიც ისეთი გაქვს. - სხვა დანით განაგრძო ბოსტნეულის დაჭრა.

- მე არ მგონია, შეშლისის სურვილს გავდეს.

- რადგან შენ ჩემი თავლით არ უყურებ, არც ჩემი გონებით ნსჯი.

- რა თქმა უნდა. მე ყველაფერი ჩემი მაქვს.

- ყველას ყველაფერი თავისი აქვს, მაგრამ ეგ არ გამორიცხავს იმ უნარის ქონას, როდესაც სხვის ადგილას აყენებ თავს, სხვის დარდსა და სიხარულს შენად აღიქვავ. თუმცა შენ რას გაიგებ.

- ახლა მაგას ემპატიას ეძახიან.

- გმადლობთ.

- გამოდის, არცერთი არ ვართ ემპათიური. - ორაზროვნად მიუგო დათამ. მაგრამ არიდა, რის არიდაა ვერ მიმხვდარიყო არ იგულისხმა. ვის შეეძლო, თუ არა მას სხვისი დარდის თავისად აღქმა. დიახ, სწორედ ეს იგულისხმა ბიჭმა, რაც მან გაიგო. დაადანაშაულა, რომ არც მას სურს გაუგოს დათას ტკივილს. წამით ამოხედა მის დაჟინებულ თვალებს. ეს თავად დათამ არ იცის, არიდამ დიდი ხნის წინ გაუგო მის ტკივილს. იმ სამზარეულოში მათი ერთად დგომა, მისთვის ვახშმის მომზადებაც ხომ ნაწილობრივ ამის გამომხატველია. თავი უფრო მეტად ჩახარა თვალებამღვრეულმა, უკვე მერამდენედ იმედგაცრუებულმა. იმდენად დაბლა, თმა მხრებიდან სახეზე გადაცოცდა. მობეზრებულად გაბერა ლოყები და ჰაერი გამოუშვა მის მოსაშორებლად. ხელებიც მიაშველა.

უტიფრად აკვირდებოდა მის რეაქციას ბიჭი. ვერ მიხვდა, რამ დაანაღვლიანა ამდენად.

- რატომ გამიშალე ? ასე ხელს მიშლის - უსაყვედურა. ისევ დანიანი ხელის ქნევას მოჰყვა.

უცებ წამოვარდა დათა, უხესად გამოგლიჯა დანა და უმისამართოდ ისროლა.

- ეს რომ დადო და მერე იფართხალო არ შეიძლება ? - იყვირა გაღიზიანებულმა.

ისედაც გულაჩუყებულს, უცბად მოუსწრო ცრემლებმა. დაისრუტუნა საწყლად.
-
- მე გადაგიწევ. - წაეტანა მის სახეს, რომ გაეჩერებინა.
-

- არ მინდა. თავად მივხედავ. - უცებ გაეცალა, ონკანი გააღო ხელები გადაიბანა და გადაიწია ყურს უკან თმა.

- რა ვთქვი ასეთი ? - ისევ წინ დაუდგა. მაინც თავისებულად გაუსწორა თმა, თან აიძულა თვალებში შეხედვა - ლამისაა ტირილი მორთო... ცხვირიც გაგიწითლდა, - მსუბუქად გაკრა თითი წვერზე უსაშველოდ ლამაზს.

- მარტო დამტოვე, თორემ მართლა არ გაგიკეთებ საჭმელს.

- არ მშია არიანდა !

- აბა რას გამომაქციე აქ ?

- მე არ მითქვამს.

- არც გაგიჩერებივარ. - ლარივით დაიჭიმა მისი ახლოს დომით. თვალების ცეცებას მოჰყვა, ოღონდ მისას გაქცეოდა.

- მომწონს, როდესაც აქ ხარ და ჩემთვის საჭმელს ამზადებ. - მის გაქცეულ მზერას მყისიერად მისდევდა.

- მონობის მარავალფეროვნების ერთ-ერთი გამოვლინება.

- სულელი ხარ !

- გაიწიე რა...

- არ მინდა !

- ოოოჰჰჰ, - ამოიხვნეშა და ზედ ტუჩებზე მიაფრქვია თბილი ჰაერი. უნებურად გააჟრჟოლა დათას.

- სახიფათ სხვლა იყო, თავის დახსნის ნაცვლად სულ მახეში ებმები არია, - ეშმაკურად ჩაიცინა და აფთარივით დაეტაკა ტუჩებზე. გული აუკანკალდა გოგოს. არ წაიქცესო, შიშით, სამზარეულოს კარაგას მყარად მიაყრდნო.

- შემიძლია დავიფიცო, საერთოდ არ მქონდა გეგმაში. - ხელები უდანაშაულოდ ასწია. დამშვიდებული, ისეთი კმაყოფილი დაუბრუნდა სკამს, თითქოს მილიონი პრობლემა ერთად გადაეჭრას.

- ჩემ კოცნასაც დაგეგმვა სჭირდება ? გადასარევია ! მაშ, მოხარული ვარ, თუ გეგმები აგირიე. - მოჩვენებითი სითამაით უპასუხა, ისევ კარაგაზე მიყრდნობილმა.

- მგონი ენა ძალიან დაიგრძელე ჩემო გეგმების ამრევო, და არამხოლოდ გეგმების. - გასასვლელად ფეხზე წამოდგა, დრო იყო მისი წვალება შეეწყვიტა. ან რაღა უნდა მომხდარიყო ამ საღამოს იმაზე კარგი, ვიდრე რამდენიმე წუთის წინ მოხდა.- მაგ კარადას ფრთხილად მოშორდი, ფეხები არ აგებლანდოს ხიფათიანო.

- ამ პროდუქტს რა ვუყო? - დაბნეულს დაყვირება უფრო გამოუვიდა.

- გადაყარე. - პასხისად უკან შემობრუნდა. გულში ეცინებოდა, ნეტავ სხვა საფიქრალი დაელიაო?

- რატომ არ გშია ? უფრო სწორად, სად ჭამე?

- სისულელეებს რატომ მეკითხები ?

- ღმერთო ჩემო, მეუღლის კვება რომ მაინტერესებს ესაა სისულელე? - თეატრალურად შეიცხადა.

- იქნებ ღამით, მეუღლის საწოლის გათბობაზეც გეზრუნა? - თვალი ჩაუკრა ელდანაკრავს.

- ასე მკაცრადაც არ ცივა ჯერ. - უცებ მოაგონდა პასუხი გაბოროტებულს და გაეხარდა. ახლა წაგება ნამდვილად სამარცხვინო იქნებოდა. როგორ კარგად მოირგო თავდაჯერებულის როლი.

- მაგ კუდაბზიკა ცხვირს მოგაძრობ. ან უკეთესი, კოცნა.. კოცნა უნდა გავიმეორო, აშკარაა მაგას მიმანიშნებ. - მისკენ დაიძრა ნათქვამის აღსასრულებლად.

წამში ასჯერ ეცვალა ფერი არიდას, სახეზეც და გულზეც. ვერ გაიქცეოდა, როლს ვერ გააფუჭებდა. ლამის მიეჭედა კარაგადას. დათაც მასთან იდგა უკვე. უხერხულად ჩაახველა, მერე ვითომ აქაოდა, არაფერიც არ მჭირს,არც მაგ კოცნის მეშინიაო, თავად ახედა ბიჭს. ერთხანს უყურა ამ უკანასკნელმა მის მართლაც აბზეკილ ცხვირს, უცებ ისეთი სიცილი წასკდა, ჯერ რომ არ მოესმინა არიდას ყურებს. ორი ნაბიჯი უკან გადადგა და მონუსხული შეაჩერდა , როგორ გულიანად იცინოდა.
- ესეიგი ასე არა ? - ხელები ერთმანეთს გაუხახუნა დათამ, რაც შემდეგი საკონტროლო სვლის მიმანიშნებელი იყო, - გინდა გაჩვენო როგორ უნდა უპასუხო ქალის ისეთ ქცევას, რაც ცოტახნის წინ მიმანიშნე ?
-
ვერ აღიქვა ჯერ კიდევ გაოგნებულმა არიდამ, რას გულისხმობდა, არც პასუხი გაუცია.

- ნამდვილად გინდა ...

უცემ დაეტაკა თეზოებზე ორივე ხელით, ჰაერში ასწია და სამზარეულოზე შემოსვა. თმები ერთ მუჭში მოიქცია, თავი უხეშად გადააწევინა, ის იყო მკერდზე უნდა ეკოცნა, თუ ეკბინა განწირული აკივლდა არიდა :

- რა ჯანდაბას აკეთებ ? - დამფრთხალი გადმოხტა და კარისაკენ გაიქცა.

- რაც მთხოვე, - სიცილით მიაძახა დათამ გაქცეულს, - ამის შემდეგ გეცოდინება, როგორ დაისჯები, თუ მაგ ცხვირს შენს სიმაღლეზე ზემოთ აწევ.

ყველაფერს, აბსოლიტურად ყველაფერს წარმოიდგენდა ამ საღამოს ბიჭი, იმასაც კი, გაბრაზებულს მისთვის თავი გაეტეხა, მაგრამ დღის ასეთ დასარულს ვერაფრით. იდგა იმ ადგილას, საიდანაც გოგო გაექცა და კარებს მიშტრებული უჩვეულო სიმსუბუქითა და მხიარულებით იცინოდა.

საძინებლის დახურულ კარს იქიტაც კი ისმოდა სიცილის ხმა. გულამოვარდნილი შევარდა, კარი საკეტით ჩაკეტა და კარებთანვე ჩაიმუხლა გულამოვარდნილი. -აი რა იცის ენას რომ არ გააჩერებ არიანდა, ხომ მიიღე, - დაუცაცხანა თავს. კარზე ყურმიდებული, ჩუმად ფხუკუნებდა. მის მეხსიერებას დიდხანს, ძალიან დიდხანს შემორჩებოდა სიცილით განათებული დათას შავი თვალები.


საფრთხემ რომ ჩაიარა და არაბული ოთხში დაიგულა ისევ სამზარეულოს ცაიპარა ფეხაკრეფით.
- ამდენი რამ როგორ გადავყარო ? - დაჭრილ პროდუქტებს დახედა - ვიღაცისთვის ერთი დღის საკმარია, მეკი ურნაში უნდა ჩავაგდო. რა უსამართლობა, ზოგს იმდენი აქვს გადასაყრელად არ ენანება, ვიღაც კი შიმშილით კვდება. - ბურდღუნებდა თავისთვის.

არ გადაყარა. არ დაიზარა, კერძი ბოლომდე მოამზადა და დაცვის თანამშრომლებს გაუტანა. მათაც იმდენჯერ გადაუხადეს მადლობა, შეწუხებულმა ლამის უკან წამოიღო საჭმელი.
საძინებლის აივნის კიდესთან ოდნავ მოშორებით იდგა დათა, ძალიან უნდო მოგენდომებია, ეზოდან დაგენახა. - კუდაბზიკა, მიამიტი, სულელი და მაინც ყველაფერზე ტკბილმწარე. - ჩაილაპარაკა საძინებლისკენ წასულმა.
სამართლიანობის აღდგენის საკითხში შეტანილი ცოტაოდენი წვლილით კმაყოფილმა მიხურა სახლის კარი. სიცივით დახორკლილ მკლავებზე ხელი დასივა, სახლის სითბო ეამა. ქურდულად მოავლო თვალი მისაღებს, დარწმუნდა, იქ მარტო იყო. მშვიდად აუყვა კიბეს. ახლა დაძინების მეტი არაფერი სურდა. წინა ღამის გათენებამ და დამღლელმა დღემ თავისი გაიტანა. ვიდრე დერეფანს ჩაუყვებოდა ქუსლინი ფეხსაცმელი გაიხადა. თბილ იატაკზე შიშველი ტერფების დადგმა ესიამოვნა, ეს ხომ დადუნას ჩხუბის მუდმივი მიზეზი იყო, ნეტავ ახლა მხედავდესო, მონატრების ღიმილმა გადაურბინა სახეზე. ამ ფიქრებით დათას საძინებელთან შეჩერდა და ბავშვივით დაეჯღანა. ფრთხილი ტყაპატყუპის ხმა მის კართან შეწყდა, ლოცვის წასაკითხად ნამდვილად არ, ჩუმმა ღიმილმა გაუპო ტუჩები კარს იქით მდგარს, წარმოიდგინა კიდეც მისის სახე, როგორი იქნებოდა და როგორად გადაიქცეოდა კარის უცებ გაღებისას. დიდი ცდუნება იყო, თუმცა თავი შეიკავა. ჯერ კიდევ არ იყო დასრულებული დღე...
ხანგრძლივად ინებივრა შხაპის ქვეშ. ისევერ როგორც ყველა ადამინს, მასაც ეხმარებოდა წყალი დაღლილობისა და სტრესის მოხსაში გარკვეული დოზით. თბილი პიჟამოებით დაიფუთნა და თითქმის მძინარი გაბარბაცდა აბაზანიდან.
- ვაიმე დედა, - შეჰკივლა ცივად, მკერდზე იტაცა ხელი, - მეტი ვერაფერი მოიფიქრე, ახლა ასე გინდა გამიხეთქო გული?

- რა არის ეგ, რა გაცვია ?

- რაც მაცვია... შენ რას დახეტიალობ ?

- ძილის წინ შენთვის ზღაპრის წაკითხვა მომინდა.

- შენი ზრაპრები უძილობას იწვევს. ასე რომ მადლობა, არ მინდა.

- ისეთ ფორმაში ხარ, მართლა უნდა გიკითხავდე. - მარჯვენა ხელის ორი თითი შორიდან სხეულზე აატარ ჩამოატარა, წამოდგა, მიუახლოვდა.

არ შემიძლია არ დავეთანხმო დათას. ის ქალი, ორიოდ საათის წინ სამზარეულოში დანარნარებდათქო, გიყვებოდით, ახლა ნცრიფერ პიჟამოში გამოწყობილიყო და ადგილი არ ჰქონდა, სადაც ვარდისფერი ფისო არ ეხატა. ზედატანზე, წინა ორივე მხარეს ფისოს ყურები დაცქვეტილიყო, შუაში შავი ცხვირი და მუცლის გასწვრივ ულვაშები. დათამ ორივე ხელით ფისოს ყურები ზემოთ აქაჩა.

- მართლა რა გაცვია ? რაღადროს ესაა არიდა ? - ნამდვილად გაკვირვებული ჩანდა არაბული.

- ჩემი საქილიკო და დასაცინი არ გელევა შენ. დამანებე რა თავი. - ხელი ხელზე აუკრა ნაწყენმა.

- არ დაგცინი, სერიოზულად გეკითხები, ეს რატომ გაცვია ? - ისევ აქაჩა ყურები.


- იმიტომ. შემოსვლამდე ნებართვას თუ ითხოვ ხოლმე, პატივს დამდებ.- გაცლა სცადა,არ გაუშვა.

- ვითხოვე,პასუხი არავინ გამცა, ჩემით გადავწყვიტე.

- როგორც გუშინ, დაგიჯერე...

- ნუ ცახცახებ, სხეული ადვილად დაგეღლება.

- ახლა სულ ასე უნდა იყოს ? სულ უნდა მეშინოდეს როდის შემოვა, ტავში რა აზრი მოუათქო ? შიშით ვეღარ უნდა დავიძინო ?

- შენც არ შეგეშინდეს. შეეჩვიე, აქ მაშინ შემოვალ, როცა მომინდება. - კვლავ გასაწევად დაძრული, მკლავებით დაიჭირა.

- დიდხანს ვერ გავუძლებ დათა...

- მოდი მაშინ ნუღარ გავწელავთ დროს. რაც მალე მოხდება, მით ნაკლებად გაგიხანგრძლივდება ნერვიულობა.

- რა ? - თავლები დასცვივდა არიდას.

- მგონი გასაგებ ენაზე ვთქვი.

- ახლა არ გინდა რა... გთხოვ ახლა არა... - მკერდზე მიაბჯინა ხელები და თავისი სუსტი ძალით მისი ბრგე სხეულის უკან დაწევა სცადა.

- მოისვენე, - მოხერხებულად მიიყრდნო გულზე და მჭიდროდ გააკავა აფართხალებული, - მეგონა აბაზანიდან სექსუალური ქალი გამოვიდოდა, ხელში კი ცქვიტა ყურები შემრჩა. სურვილი დამეკარგა...

- მაწამებ, ვიდრე დაღლილი არ დაგნებდები .

- განვიხილავ...

- ვერ ეღირსები...

- კოცნა მინდა ახლა მხოლოდ...- ოჰ, ძალინ უბრალო სურვილი ჰქონიაო, თვალები დაქჩა არიდამ და ისევ გაიბრძოლა უშედეგოდ. გულზე ისე მიიხუტა, ხელები მილიმეტრითაც ვეღარ გაამოძრავა.

- გაჩერდი...

- არა.

- გთხოვ !

- სად გაქრა შენი მეტიჩრობა ? - ირონიულად გაახსენა სამზარეულოს ინციდენტი.

- ახლა გაქცევა არ შემიძლია, - თავი ისე ჩახარა, შუბლი გაუსწორდა დათას ტუჩებს.

- არც იქ შეგეძლო. - თვალები უნებურად მოხუჭა ბიჭმა. ოდნავ შეეხო შუბლს.

- მაგრამ გავიქეცი.

- მაგრამ გაქცევის საშუალება მოგეცი, - უფრო გაბედულად აკოცა.

- უტიფარი, თავხედი... მზეც თქვენი ნებართვით ხომ არა ანათებს ?

- ჩემს ლანძღვას მოუხშირეთ ქალბატონო. - თვალის ჭრილთან შეატოვა ამბორი.

- არ მომწონს შენი კოცნა...

- ნწ, სუსტი ტყუილია, გულმა უკვე გაგყიდა... - ტუჩის კუთხესთან შეეხო ძალიან ნაზად.

- მაშინ შენი წვერი მკბენს დათა, - გაცარებულმა მიახლა უტყუარი მიზეზი და თვალებიდან სიბრაზით ცეცხლის ალი მიაფრქვია.

ალმა დაშანთა დათას გული, სხეული კი ალს ზედ ნავად გადაევლო, ატომივთ აფეთქდა შიგნიდან. სუნთვა გაუხშირდა, გახევდა, კარგად დააკვირდა მკლავებში გამომწყვდეულ სიწმინდეს, განა შეძლებდა გაეკეთებია ის, რაც შემოსვლისას არც კი უფიქრია, მაგრამ ამწამს მოაწყდა ისედაც გაგიჟებულ გონებას ? ვერასოდეს, ვერასოდეს დაისაკუთრებდა მაშინ, როდესაც მზადყოფნასტან ერთი მილიმეტრიტაც ახლოს არ იდგა. გამუდმებით სურდა, მის გვერდით მყოფი თუ მის გარეშე, გაბრაზებულიც, გულნატკენიც, გაბუტული, ცრემლიანიც, ფისოებიანი პიჟამათი თუ სექსუალური პერანგით, სულ, ყოველ მასზე გაფიქრების წამს, მაგრამ არასოდეს არიდას სურვილის საწინააღმდეგოდ არ გააკეთებდა ამას. აუცილებლად მიხვდებოდა, როდის... ეს როდის დღეს არ იყო და არც დიდი ხნის მანძილზე იქნებოდა ალბათ... ეს იყო სიყვარულის ის გამოვლინება, რომელიც შურისძიებაზე აღმოცენდა. მაშინ, როდესაც არ ელი, და როდესაც არ ელი სწორედ მაშინაა ყველაზე წრფელი და ძლიერი.

- მხოლოდ კოცნა, მხოლოდ ერთი კოცნა დათა, ისე როგორ გავიდე ? - აბობოქრებულ გულს უთანხმდებოდა ჩუმად.

შეეხო ძალიან ნაზად, თითქოს არც უგვრძნია მისი ტუჩები არიდას, თუმცა იგრძნო სიამოვნების ტალღა მუცელთან მძიმედ გაკვანძული. გულმა ადგილი იცვალა, სხეულის ყველა ნაწილში დაიწყო ფეთქვა. ხელით, რისვაივაგლახით დათას გული მოძებნა, ისიც თავის მსგავსათ ძგერდა. ჯერ არ უგრძვნია მისი შეხებისას მსგავსი თავდავიწყება. ცოტაც და ჩაადნებოდა ხელებში. დანებდებოდა. მიუახლოვდა კი არა, მილილეტრიც არ აშორებდა იმ მზადყოფნასთან, რასაც ასე ელოდა ბიჭი. ასე როგორ დაემართა, არ შეიძლება, ნამდვილად არ... მან ხომ არ იცოდა, ის, ვინც ამ დრეში ჩააგდო არაფრის დიდებით დანებებდა შეცდომის დაშვებას... გონს მოეგო, როგორმე უნდა დაეხსნა თავი ამ ყოვლისმომცველი განცდებისგან, რაიმე უნდა ემოქმედა... და უცებ ჩაავლო საკუთარ ტუჩებს კბილი,ტკივილით წამოიკვნეს, მერე დათასაც განაცდევინა იგივე, თან უჩვეულოდ აჰყვა ამბორში. დაელოდა ვიდრე მიხვდებოდა. მოტკბო გემომ დააეჭვა დათა, უკან გასწია, ტუჩებზე დახედა. კითხვას დაასწრო პასუხი :

- შენ ხომ გძულს ამირეჯიბების სისხლი ? ხოდა მე ის შენსას შევურიე. - გესლიანად ამოისისინა.

ხმა არ გაუცია, მხოლოდ პასუხის შესაფერისად გაუღიმა, სახე გაუკავა და ზუსტად ნაკბენზე ესცა, მწარედ ჩაავლო ტუჩები და მოქაჩა.

- რა ჯანდაბას აკეთებ ? - ტკივილით ძლივს დაილუღლუღა .

- ამირეჯიბის სიხლს ვსვავ, - ხელისგულით გაუწმინდა ტუჩები, - თუ როგორ ხდება სისხლის შერევა, მაგას მზად რომ იქნები მაშინ გასწავლი, შენ ნუ შეწუხდები მეტიჩარა...- აფახურებულ თვალებს შორის ამბორი გაიყოლა თავის საძინებელში მიმავალმა.

- ნეტავ რამდენი ღამე უნდა გავათენო ? - წუწუნებდა ღამის სამ საათზე მუხლებზე თავჩამოდებული არიდა მაშინ, როდესაც დათას უცნაურად მშვიდად ეძინა.

***
იმ გამოცანად ქცეული ღამიდან, რამდენიმე დღე მშვიდად გასულიყო. არიდა ისევ ელოდა დათას ოთახში გამოჩენს, თუმცა ის არ ჩნდებოდა. კიდევ ერთი ასეთი ღამე მიილია დათას სახლში. მზესტან ერტად გაიღვიძა არიდამ. დასვენების დღე ჰქონდა. ოთახს შეავლო თვალი, არ იქნებოდა ურიგო, თავის ნებაზე თუ დაალაგებდა. ვიდრე დედის სანახავად წავიდოდა, დრო რამით ხომ უნდა მოეკლა. . ბოლოსდაბოლოს მეც ამ სახლში ვცხოვრობო, გაიფიქრა და საწრაფოდ ის ოთახი მოძებნა, სადაც საჭირო ინვენტარს იპოვნიდა. საგულდაგულოდ დაალაგა საძინებელი, ნივთებს ხელი წამოვალო, პირველი სართულისაკენ გაეშურა. დათას საძინებელს შეგნებულად უგულოდ ჩაუარა, უცებ შედგა და იმდენივე ნაბიჯი გადადგა უკან, რამდენიტაც გასცდა,- როდის აქეთ გაბოროტტი შენ ? ოთახია, ოთახი, მაგან დაგიშავა რამე ? - მანამ გააღო კარი და შევარდა სანამ გადაიფიქრებდა, თითქოს გადაფიქრებულზე ოთახიდან გამოსვლას ვერ შეძლებდა. - ნუთუ ყოველდღე ასე ტოვებსო, გაიკვირვა არეული საწოლის დანახვისას. - მოდი მაგას ნუ შეეხები, კარგი ? ანდაც, მხოლოდ საწოლია, ხო საწოლია სადაც ის მონსტრს სძინავს. გველი უნდა დავუტოვო, კია ღირსი...- ამ ლანძღვაში მის ბალიშს მოკიდა ხელი, ნამდვილად მასზე ედო ტავი, სუნით მიხვდა. ცხვირთან მიიტანა, თითებით მაგრად ჩაეჭიდა და გულზე მიიკრა. - და მაინც როგორ არ მეჯავრება ? რატომ ღმერთო, რატომ არ დაუშვი ჩემს გულში მისი სიძულვილის ადგილი? - სიმწარე შერეული სიყვარულის ცრემლები დაცვივდა ბალიშზე. გაბრაზებულმ დაახეთქა თავის ადგილას, -საძაგელი კაცი, - თვალები შეიმშრალა და საქმე განაგრძო. მალე დაასრულა ისედაც სუფთა საძინებლის დალაგება, ოთახიდან გასვლას აპირებდა, ჭია შეუჩნდა ენახა რა საწოლის მარჯვენა კომოდის უჯრაში. მტვერის გადაწმენდისას, თავისი ხელით დახურა ოდნავ ღიად დატოვებული. თავს ფიქრი არ დააცადა, გამოაღო და შიგ ჩაიხედა. ბური გადაეკრა თვალებზე, რამდენიმე წამი გაგრძელდა ასე, მერე ნელ-ნელა ჩინი დაუბრუნდა და უკეთ გაარჩია უჯრაში ჩადებული თავისი თმიისამაგრი, დათამ ძალით რომ აჩუქებინა და იცნო ცხვირსახოცი, ალესანდრესთან კამათის შემდეგ, ცრემლი რითაც შეუმშრალა. ცახცახით წაიღო მათკენ ხელი, ამოიღო და გაოგნებისაგან გამოფიტული მოწყვეტით დაეცა საწოლზე. წინ გაწვდილ გაშლილ ხელისულებზე დალაგებულ ნივთებს დასჩერებოდა და ვერ მიმხვდარიყო ეს რას ნიშნავდა, რატომ ინახავდა დათა მათ საწოლის თავთან.

- აქ რას აკეთებ ? - სააბაზანოს კარიდან სწრაფად დაიძრა დათა, ხელისგულებიდან ნივთბი ააცალა და ისევ უჯრაში ჩადო.

- ვალაგებდი. - ისევ ცარიელ ხელისგულებზე დაშტერებულმა ინსტიქტურად გასცა პასუხი.

- ჩემს ნივთებში ქექვაც დალაგების შემადგენელი ნაწილია ? - კარადაში უდარდელად დაუწყო ტანსაცმელს თვალიერება, - ჩასაცმელი აგერჩია ჩემთვის, მადლობელი დაგრჩებოდი.

- სახლში არ მეგონე.

- ამიტომ შემოძვერი აქ? მოდი, ახლა მაინც მომეხმარე.

მართლაც მივიდა. პირველი რაც თვალში მოხვდა, ჩამოხსნა და მიაწოდა. სწორედ ამ პერანგის ჩაცმას გეგმავდა დათა. სარვალის არჩევა არიდამ დასწრო.

- გახვალ, თუ აქვე მოვიხნსა პირსახოცი ?


- რატომ ინახავ ? - სხვა არაფერზე ეფირებოდა ახლა ქალს.

- რას ? - თითქოს ვერ მიხვდა რაზე ჰკიტხა და პროვოკაციულად დაიხედა პირსახოცზე.

- იცი...

- რახან არ იშლი მოვიხსნი, მე არ მრცხვენია. - წაიღო კიდეც ხელი და ახლა გამოერკვა ქალი რა თამაშიც წამოიწყო დათამ.

- შენ რა, შიშველი ხარ ? - თვალებზე მიიფარა ხელი შიშით, ცუდი არაფერი დავინახოო.

- აბაზანიდან შენსავით ჩაცმულ-დახურული არ გამოვდივარ ხოლმე.

- არ ვიცოდითქო, - ზურგი აქცია კაცს.

- ან გადი, ან ვიხსნი. ამჯერად შენს შიშებს ვერ გავითვალისწინებ, დამაგვიანდა ისედაც მეჩქარება.

- მიპასუხე და გავალ, რატომ ინახავ ?

- იმიტომ რომ მჭირდება...

- მაგაზე არ გეკითხები საზიზღარო.

- არც მე გეუბნები „მაგაზე“ - ჩუმად ჩაეცინა პასუხისას.

- რატომ გჭირდება ? რაში გჭირდება ? - მომლოდინე ტავლებით შეტრიალდა. ისევ დაავიწყდა პირსახოცის ამბავი.

- რაც ჩემია ყველაფერი მჭირდება არაინდა... ზოგი რაში, ზოგი კიდევ რაში, - თითი ცნობისმოყვარე ცხვირზე დაკრა და მედიდურა ჩაახველა, ნიშნად იმისა თუ ზოგის რა საჭიროებას გულისხმობდა. შედეგით, არიდას კვლავ სახეზე აფარებული ხელებით, ისევ გამხიარულდა.

- აზრებიც რა უხამსი გაქვს.- ზურგი აქცია კვლავ, - თმისსამაგრი ჩემია.

- იყო. ახლა ორივე ჩემი ხართ.

- მე ნივთი არ ვარ...

- ხოო ? ნივთი გარდა სხვა ვინ, ან რა გაუჩერდებოდა ნახვრად შიშველ კაცს საძინებელში არიანდა ?

- იცოდე, არ გავალ სანამ პასუხს არ მივიღებ.

- გამოგცადო ?

ახლოს მიიწია მისკენ დათა, შეეხო კიდეც სხეულით მის შიშველ ხელებს, მაგრამ არიდამ ვერ იგრძნო მისი სიშიშვლე. თითებს შორის გამოაპარა ცალი თვალი. თავისი არჩეული პერანგი ეცვა უკვე. თამამად ჩამოუშვა ხელები სახიდან. განზე გახტა.

- მატყუარა ხარ შენ დათა, მატყუარა... - გაგულისდა ჩაცმულის წინ

- ნუ ეძებ რაიმე მნიშვნელობას ამ ნივთებში... - უცებ შეეცვალა ხასითი ბიჭს.

- ისევ ნუ მატყუებ.

- არ მიყვარს ტყუილი.

- ღმერთო ჩემო, შენ მეუბნები მაგას ? აბა რა ქვია იმას, როგორაც მომექეცი ?

- სიმართლის დამალვა...

- რამდენი კითხვა დაგისვი და არცერთზე სწორი პასუხი არ მიმიღია.

- არცერთი შენი კითხვა არ იყო იმდენად სწორი, მასზე გაცემლ პასუხით სიმართლე გაგეგო. გიმეორებ, მე შენ არ მომიტყუებიხარ, სიმართლე არ გითხარი.

- ერთი და იგივეა !

- გიყვარვარ არიანდა ? - იყო მოულოდნელი კითხვა.

- ეს რა შუაშია ახლა ?

- პასუხს არ მცემ. მე მკაფიო კითხვა დაგისვი, რომელსაც ან კი უნდა უპასუხო, ან არა. ან სიმართე იქნება, ან პირიქით. შენი არცერთი კითხვა არ ყოფილა ჩემთვის იმდენად მკაფიო, მეც ამ არჩევანის წინაშე დაგეყენებინე. ყოველთვის მარტივად გამოვძვერი, აი რა შუაშია.

- საშენოდ ნუ ცდილობ სულ...

- მიპასუხე, გიყვარვარ ?

- ამ პასუხმა დიდი ხნის წინ დაკარგა მნიშვნელობა.

- ჩემთვის არ დაუკარგავს.

- შენ ნუ მეუბნები მაგას ? შენ, რომელსაც ჩემი წამების მეტი არაფერი გიკეთებია? ახლა გახდა ჩემი გრძნობები ასე მნიშვნელოვანი ?

- ყოველთვის იყო...

- თვალებში მიყურებ და უტიფრად მატყუებ დათა, - ხმა აუკანკალდა, ხომ იცის რასაც უნდა ელოდოს ? ყოველჯერზე, როგორ წყინს მისგან ? სულ რატომ უჩნდება ტირილის სურვილი ?

- რამდენჯერ უნდა გაგიმეორო, რომ რამე შეიგნო, რამე დაგაჯერო.

- სადაც დაჯერებას გამეორება სჭირდება, იქ აზრი არ აქვს დათა... - უმალ შებრუნდა.

- ვეცდები მაინ.

-
წამიტ იფიქრა გოგომ თავქუდმოგლეჯილი გავიქცევი, მაგრამ მერე გაახსენდა რომ არ უნდა დანენბებულიყო, უკანაც არ დაუხევია. კიდევ ერთხელ შეათვალიერა ბიჭის მიმზიდველი სხეული და ისევ სახეში შეხედა.


- არ მჯერა შენი.- დაიყო გოგომ მტკიცე და დამარწმუნებელი ტონით, - არა გიზიდავ, ოდნავადაც კი... ყოველშემთხვევაში ისე არა საჯიჯგნად მაქციო. აქამდე უამრავჯერ გქონდა შანსი ის მიგეღო რაც გსურდა სიმართლის გაგებამდე და მისი გაგების შემდეგაც, მაგარმა არ გააკეთე. არ მჯერა, რომ ისე ბოროტი ხარ როგორადაც გინდა თავი მომაჩვენო... არა დათა, არა... ეს რომ დავიჯერო მაშინ საკუთარი თავის რწმენა ბოლომდე უნდა დავკარგო. არ დავუშვებ ამას... ასე მწარედაც არ შევცდებოდი. - დაასრულა სიტყვები თუ არა ხელი დაავლო ჰიგიენის საშუალებებს და კარისაკენ გაიქცა. დათას სიტყვებმა ზუსტად კართან შეჩერა.

- გინდ დაიჯერე გინდ არა, მიზიდავ არიანდა, მაინც გახდები ჩემი !

- თუ ოდესმე ეგ მოხდება მეც მენდომება. ისე ვერ მომეკარები, არც მოგცემ ნებას, მაგ დროს ტკივილი და ზიზღი განმაცდევინო. - მიახალა ძალიან მშვიდად. მთელი ზალიდ გაიჯახუნა კარი.

იმაზე მეტად გაოგნებული დარცა დათა ოთახში, ვიდრე არიდა იყო ნივთების ხილვისას. ამ სიტყვებს არ ელოდა. ყოველ ჯერზე აკვირვებდა არიანდა, სულ მოულოდნელობებით იყო სავსე და ეს რამდენადაც მოსწონდა იმდენად აღიზიანებდა... ცოტახანს უხმოდ იდგა, კარს გაჰყურებდა, სადაც არიანდა გაუჩუნარდა. მერე მობრუნდა, სველ თმაზე გადაისვა ხელი და სიცილში გადასული ღიმილით ჩამოჯდა იმ ადგილა სადაც გოგონა იჯდა. უჯრა გამოაღო, მისი თმის სამაგრი ამოიღო, შეათამაშა ხელში. უცნაურად ჩაეღიმა. ცოტა ხნის წინ, არიანდას რომ ეჭირა ეს ნივთები ხელში სულ არ აუღელვებია, არ დაინტერესებულა იმით, თუ რას იფიქრებდა, რომ შესაძლოა გოგონა ნოვთების შენახვის მიზეზზსა და მოტივზე დაეჭვებულიყო, რომ დათას საგულდაგულოდ მიჩქმალული გრძნობების მინიშნებად ჩაეთვალა. პირიქით, მგონი გაუხარდა კიდეც. სამაგრი კმაყოფილი სახით დააბრუნა თავის ადგილას და საბანი გადაწია. სასიამოვნოდ აეკიდა აზრი, მის საწოლს არიას ლამაზი ხელები ეხებოდა. ბალიში ცხვირთან მიტანა. თავი გააქნია აბეზარი ფიქრების გასაფანტად, ბალიში უკან დადო. ამჯერად მაცდურად ჩაეღიმა, თითქოს რაღაც მზაკვრული გეგმაც მოუვიდა შემდგომი ნაბიჯებისთვის. თუმცა ამ მზაკვრულ გეგმაზე გოგონამაც დაიწყო ფიქრი, როგორც კი მისი საძინებლის კარი გაიხურა. მიხვდა, სიტყვებით გამოიწვია და მას აუცილებლად ექნებოდა შესაბამისი რეაქციაც. თუ მას შეუძლია რაღაც გათვალოს არც მე ვარ მასზედ ნაკლებიო, გაფიქრა. ასევე ისიც ცხადად სარწმუნო იყო, რომ დათას უჯრაში აკურატულად ჩალაგებულ სხვა ნივთებთან ერთად ნაპოვნი, ის, აუცილებლად რაღაც დატვირთვის მატარებელი ორი ნივთიც, რომლებიც განსაკუთრებულად გაენცალკავებინა რათა სხვებს არ შეხებოდა, კარგა ხნის მანძილზე არ ამოვიდოდა მისი გონებიდან, ყოველშემთხვევაში მანამ, ვიდრე პასუხს არ იპოვიდა. მოაჯირებზე თითების ბაკუნით ჩაუყვა კიბეებს და გაემართა მისაღებისკენ. პირველად დეკორატიული ნივთების დასუფთავება დაიწყო, პირველ დღეს რომ ასე მოეწონა. ღიმილით წავიდა მათკენ, თითქოს კარგა ხნის უნახავ მეგობარს ხვდებოდა. ჯერ გული და კუპიდონი გაწმინდა, მერე ღიღინით ჩამოუარა ყველას. იატაკს წმენდდა დათა რომ მიუახლოვდა. მოხდენილად გამოწყობილიყო არა სამუშაო ფორმაში. თავისულფალ ეცვა, თუმცა სულთამხუთავად მიმზიდველად ნებისმიერი ქალისთვის.

- წამოდი, ვისაუზმოთ ! - ცივად უთხრა. წამით გახედა იატაკის საწმენდით ხელში მდგომს. ცალი ხელი დოინჯად შემოედო და მწყრალად უყურებდა.

- ვერ ხედავ, არ მცალია ?

- შენი აზრით ბრმა ვარ ?

- ხარ ! - კმაყოფილმა მკვირცხლად უპასუხა. ისეთი კითხვა დაუსვა, როგორ გაუშვებდა ამ შანსს ხელიდან.

- არიანდა ფეხი გამოადგი. - არ უყვირია მაგრამ არც არაფერი აკლდა. ხომ გააფრთხულა ისტერიკებს ვერ ვიტანო, მართალია პირდაპირი მნიშნელობით არ აწყობდა ზემოთ ხსენებულს გოგონა, მაგრამ მისი სიჯიუტე დათასთვის მაინც გამაღიზიანებელი იყო.

- ვირი ხარ ! - გაცეცხლებულმა მიყარა ნივთები, ხელთათამნიც გაიძო და უკან მიჰყვა ბიჭს.

სასადილო ოთახში შესულმა, გაკვირვებულმა გადახედა უკვე გაწყობილ სუფრას ბიჭმა.
- ეს როდის მოასწარი ?

- ადრე ავდექი.

- ქულების დაწერა გინდა ? - ნაცვლად აღფრთოვანებისა ისევ ირონიით წაკბინა.

- ავადმყოფო. - საქებარი სიტყვები არ ელეოდა, თუმცა რექაციაც აღარ ჰქონდა დათას. ზოგჯერ მხოლოდ ხელოვნურად აპროტესტებდა. ამხიარულებდა კიდეც მისი ლანძღვა და სპეციალურად იწვევდა რათა ასეთი სიტყვებით შეემკო.

- შენ მხოლოდ ჩემთვის საჭმლის კეთება, ჩემი და შენი საძინებლის დალაგება გევალება, დანარჩენს სხვა მიხედავს.

- იქნებ შენი საძინებელიც სხვას გადააბარო.

- ვერა. ჩემს თეთრეულს შენი სურნელი უფრო მოუხდა.

- შემიძლია სუნამო გათხოვო, თავად მოაპკურე.

- როგორი კეთილი ხარ. - ირონიულად მიუგო დათამ, - მაგრამ მასე არ მაწყობს, შენს სხეულზე უკეთეს არომატს იძენს.

- იქნებ მაცადო და ადამიანურად მასადილო. - აღარ იცოდა როგორ დაეფარა ყელში მოწოლილიმღეწლვარბა გოგომ.

- მიირთვი, მაგრამ ცოტა მომატებული მეჩვენები.

- არ მადარდებს.

- მე მადარდებს, არ მიყვარს ქონიანი ქალები. - არაბულისთვის უჩვეულო დილოგია ნამდვილად. ხომ ვიცით, დიდი საუბრის მოყვარული არ გახლავთ.

- ღმერთო აღარ შემძლია, - გატყდა მაინც გოგოს მოთმინება, - შენთან ჭამას შიშილი მირჩევნია. - ადგომა დააპირა.

- არ გაბედო ! - გააფრთხილა და ანიშნა უკან დაბრუნდიო. მობეზრებული სახით დაბრუნდა უკან. თითქოს შეეჩვია მასთან ამ ტიპის ურთიერთობას. - იმის კვალობაზე თუ რა მიზნითაც ბრზანდები აქ, ზედმეტად ხომ არ გამითამადი ?

- სულაც არა, პირიქით, მე ზედმეტად ცოტაც კი მგონია.

- შენ რამე დაგესიზმრა ? - როგორი მშვიდი ცანდა არაბული. არადა ბრაზობდა აქეთ რომ თამაშობდა არიანდა მის ნერვებზე.

- კი. დამესიზმრა, როგორი ბედნიერი ცხოვრება მელოდება შენს გარეშე.

- ზღვარს ნუ გადახვალ თორემ...- ჭამა სეწყვიტა და ფეხზე წამოიმართა.

არიანდა საზურგეს მიეყრდნო და ქვევიდან ახედა .

-

- თორემ რა ?
-
- რა გაძლევს ასეთი სიმშვიდის საშუალებას ? - არ იყო ეს უბრალოდ კითვა. ბევრის მთქმელი იყო, ვიდრე ინტერესისი შემცველი.

- არ ვიცი. - მხრები აიჩეჩა გოგონამ და თავის ულუფას დააჩერდა.

რამდენიმე წამით უყურა თავდახრილს. რაღაც აკლდა , ისე ვერ იყო რაღაც... აჰა... უცებ გადაიხარა მისკენ, სამაგრი მოაძრო და დაელოდა სანამ თმები ბოლომდე არ გადაიშალა მხრებზე. არიანდა აღარ შეცბუნებულა, მიეჩვია ... ნანახით კმაყოფილმა სასადილო ოთახი დატოვა.

არიდამაც გაღიზიანებულმა ხელი მიჰკრა თეფშს. ორივე ხელები მიიფარა სახეზე და მზიმედ ამოისუნტქა. ცოტახანს იჯდა ასე. მერე სუფრა აალგაგა და მისაღებში გასულს, ასე ორმოცდახუთ წალმდე სასიამოვნო გარეგნობის ქალი დახვდა, ალაგებდა. ქალბატონო თუ დააასრულეთ სხვა ოტახებსაც მივხედავო, უსიტყვოდ თავის დაქნევის შემდეგ სამზარეულოში შევიდა ქალი.

შუადღე იწურებოდა. მას შემდეგ რაც დატასტან იკამათა ტავის საძინებელს მიაშურა და სამსახურის საბუთებსი კეთებას სეუდგა. რაოდენ გასაკვირიც არ უნდა იყოს, ლეპტოპი პირველივე დღეს დახვდა საძინებელში და მანაც გამოყენება გადაწყვიტა. პარალელურად ეფიქრებოდა დატას საძინებელში ნაპოვნს ნივტბზე, დატას სიტყვებზე, ტავის ნათქვამზეც... ოხ, როგორ ბევრი საფიქრალი დაუგრიბდა ამ ბოლოს... ადამინები, სიტყვები, გუშუინდელი, დღევანდელი, ხვალინდელი მდგომარეობა, ყველასა და ყველაფერზე ფიქრიბდა. ყველას ადგილი იყო მის გულსა და გონებაში. თან დღეებს იტვლიდა ანდროს შვილის დაბადებამდე და შეძლებისდაგვარად ეკონტაქტებოდა ლიკას. საქმეს მორჩენილი საზინებლის ფანკრიდან იყურებოდა. მზიანი დღე იყო და სიამოვნებდა ღია ფანჯარასტან დგომა. ავტომობილის ხმა შემოესმა ეზოდან, მაგრამ ვერ დაინახა ვინ იყო, რაგან მისი ფანკარა წინა ეზოს არ უყურებდა. მალევე სახლსიც ახმაურდა და მის ყურს განსაკუთრებიტ მკვეთრად მოხვდა ქალის კისკისი. გული სეუტოკდა, მაგრამ ვერ მიხვდა რატო... რამდენიმე წუთი იცადა, საუბარი არ სეწყვეტილა მაგრამ ქალი აღარ კისკისობდა. სული ელეოდა ისე უნდოდა გაეგო რა ხდებოდა ქვევით, ტუმცა გასვლაც არ სურდა. იქ რა მესაქმებაო, ფიქრობდა. ახლა ფეხის ხმა მისწვდა მის სმენას. კარს მოსორდა და ისევ ფანჯარაშტან მიირბინა. როგორც ყოველთვის ახლაც უკიტხავად შეაბიჯა დატამ მის ოტახში.

- ჩამოდი. - გასცა უცველი ტონით ბრზანება. მისი ხმა ამ დროსაც კია არ კარგავდა ჟრუანტელის მომგვრელ ხავერდს.

- არ მინდა. აქ უკეთესად ვარ.

- მე ეგ გკითხე ? წამოდი.

- რა მინდა იქ ?

- ვანოს და გვესტუმრა. ჩემთან ერთად წამოხვალ და მაქსიმალურად ეცდები არაფერი შეგატყოს. - სტუმრის ვიანობა რომ გაიგო მოეშვა თითქოს.

- მაინც ვერ ვხვდები შენს ოჯახს რატომ უმალავ. ჩემი აზრით ბედნიერები იქნებიან თუ ეტყვი როგორ სჯი მკვლელების ოჯხს.

- შენ აზრი შენთვის დაიტოვე. - შეკრულ თმაზე ნაწყენი მზერა მოატარა. - ხომ გაგაფრთხილე ?! - თმაზე უყურებდა და ამით მიახვედრა თუ რას გულისხმობდა. - გაიშლე, ნუ ტანჯავ ამ სამაგრებით. - ვიდრე თავად მოსიხნიდა სამგარს და ისიც საკითხავია მოიხსნიდა თუ არა, თავად მოაძრო როგორც სჩვეოდა.

ბრაზმომდგარმა გახედა ბიჭს, უემოციო რომ დაჩერებოდა ზემოდან. ანიშნა, კარისკენ წასულიყო. ისიც ჯიუტად გაშეშდა ადგილზე. ეგრე არ უნდაო, გადაივსო დათას მოთმინება, ხელი დაავლო და ძალიტ გაიყვანა ოთხიდან.

- ვერ ვიტამაშებ შენზე შეყვარებულ ქალს. - მის წელზე მოხვეულ ხელს დაეჯაჯგურა. თან მთელი ზალით ცდილობდა ფეხდების იატაკზე მიწებებას რატა დათას მისი წაყვანა გაჭირვებოდა.

- თამაში არც გჭირდება. – ნიშის მოგებით უპასუხა, უფრო მჭიდროდ ჩაეჭიდა წელზე და ახლოს აიკრა. უკვე კიბის თავთან იდგნენ. - გადმოადგამ ფეხს თუ დავგორდეთ ?

- ძვლებს თუ დაიმტვრევ დავგორდეთ.

- იმედი უნდა გაგიცრუო, საკმაოდ ძლიერი ძვლები მაქვს, რასაც შენზე ნამდვილად ვერ ვიტყვი. თანაც დაგორების დროს დიდი ალბათბით შენს ზემოთ მომიწევს მოქცევა... მე მაწყობს...

- ჯანდაბა შენს თავს და შენს აზრებს. - ქოქოლასავით მიაყარა, ხელიდან დაუსხლტა და გაბრაზებული დაუყვა კიბეებს. ვიდრე მისაღების თაღებიან შესასვლეს მიუახლოვდებოდნენ, დათა დაეწია და მხარზე ოდნავ ხელის მოჭერით ანიშნა სიმშვიდე დაიბრუნეო.

- ღმერთო ჩემო, მზეთუნახავიც გამოვიდა კოშკიდან. - აღტაცებით წამოიძახა ვანოს დამ, როგორც კი წყვილი მიუახლოვდა.

- ეს რა უკბილო ხუმრობა? - შეუჯუჯღუნა ძმამ.

- არავითარი ხუმრობა ვანო, - წყენით შეუსწორა ნიამ, - ამდენხანს რომ არ ჩამოვიდა ვიფიქრე, მზეთუნახავი ხომარაა რომ არ გვენახვებათქო და თურმე მართლაც ყოფილა. ამას ქვია მომთმენი იგებსო. ამდენი წელი იცადა ბიჭმა და პირდაპირ ქალღმერთი ჩაიგდო ხელში თანაც აშკარად პატარაა.

ყოველგვარი მიკიბ-მოკიბვის გარეშე დაიწყო გოგომ. ტავისებური ხასიათი ჰქონდა ნიას, პირდაპირი იყო და სათქმელს არასოდეს იტოვებდა გულში. ოცდაექვსი წლის გახლდათ. თუმცა ახირებული ხასიათის გამო დათც და ვანოც პატარა ბავსვს ეზახდა. თანაც ისეთი გარეგნობა ჰქონდა, ამოდენა ასაკს ვერ მოსცემდა კაცი. ქერა, ძმასავით ნაცრისფერთვალა და საოცად ლამაზი იყო.

- უკაცრავად საყვარელო, მე ნია ვარ, ამის და - ვანოზე მიანიშნა, - ამის მამიდაშვილი , - ახლ დათაზე, - ეს თეორიულად, თორემ ამის უფრო და ვარ. - მხიარულად დაამატა. - მიხარიხარ ძალიან.

- არიანდა, - მის გაწვდილ ხელს ტავისი შეაგება გოგომ, მაგრამ ნიამ არ იკმარა და მოეხვია.

- გილოცავთ, არაინდა. ადამინის სახელი ასე ამართლებდეს გარეგნობას იშვიათია. - თქვა მას შემდეგ რაც რძლის ჩახუტებით გული იჯერა. არიდას დეჟავუს შეგრძნება დაეუფლა. ეს სიტყვები ერთხელ უკვე მოისმინა.

- იცი, რას ნისნავს ჩემი სახელი? - გახარებულმა ჰკითხა გოგოს.

- რა თქმა უნდა. ზუსტად არ ვიცი საიდან ... არ მახსოვს ვისი საუბრის დროს მოვისმინე, მაგრამ ეს სახელი და მისი მნისვნელობა კი დამამახსოვრდა. იშვიათია ძალინ და იმიტომ. - განმარტა გოგომ. დათამ კი ერთი ეჭვნარევი მზერით გახედა.

- პირველი ადამიანი ხარ ვინაც იცის და ცემი ახსნა არ სჭირდება. . - უჩვეულოდ გაამხიარულა არიდა ამ სიტუაციამ და ღიმილით უპასუხა. როგორც ყოველთვის სინათლედ მოეფინა არამეარეს მისი სათნო ღიმილი. მარგალიტივით ჩაწიკწიკებული კბილები გამოაჩინა, ტავლები აუციმციმდა და ლოყაზე ღრმულები გაუჩნდა. დათა და ნია ერთი მზერით შესცქეროდნენ. ვანო კი ამ უკანასკნელთ უყურებდა და მათზე ეღიმებოდა.

- მე, სენ აუცილებლად დაგხატავ. აი, ასეთ... ასე გაბრწყინებულად გაღიმებულს... წარმოდგენა არ მაქვს იმ ნათელს როგორ გადმოვცემ რაც სახეზე გამოგესახა, რადგან უიშვოათესი ემოციაა, მაგრამ აუცილებლად ვცდი. - იყო მტკიცე დაპირება ნიასგან.

- ოჰ, ოჰ, დაიწყო უკვე. - დაიწუწუნა ვანომ. - ნია, სეიძლება ყველს და ყველაფერს სამუსაო მასალად აღიქვავდე ?

- ჩემი ბრალი არაა, ჩემმა ძმამ რძლად ხელოვნების ნიმუში თუ მომიყვანა. - უდარდელად უპასყხა. - შეხედე ვანო, ისეთია ცოდვაა ეს სილამაზე ტილოზე არ გადაიტანო. - ტქვა და ტავის ადგილზე დაჯდა ისევ. აქამდე ფეხზე მდგომი წყვილიც მათ წინ ჩამოსხდა. - ერთი დავინჩის „მონა ლიზა“ ს „ღიმილი“ იქნება განხილვის თემა და მეორე ნია გიგაურის მიერ ტილოზე გადატანილი ამ მშვენეერების ღიმილი, სახელად „არიანდას ნათება“ - ამბიციური განაცხადი გამოუვიდა ნამდვილად. ტანაც უცებ მოუგონა სახელი შემოქმედებას.

- პირდაპირ დავინჩს დაეტაკა... - ჩაიფრუტუნა ვანომ.

- ხატავ ? - ჰკითხა არიდამ და ტავადაც გვერდით მიუჯდა დათას რომელიც კარგა ხნის წინ კომფორტულად დამჯდარი აკვირდებოდა მოსაუბრეებს.

- ვცდილობ. - წინა სიტყვების სემდედ, ტავმდაბლობის უბადლოდ გამომხატველი პასუხი გასცა.

- იმხელა ორაჟერა იმისთვის ამაშენ-გაამაშენებინა, არიქა იქ მუზა მეხსენაო, რომ თურმე უნდა იმცდელოს გოგომ. - წაკბინა ვანომ. არარ ახსენა რავიცი, წერან დავნჩს დაუდექი გვერდითო. იცოდა გაანჩხლდებოდა ნია. - ეს ზედმეტად ტავმდაბალია არინდა და მე გეტყვი, მართლა კარგად ხატავს.

- ვნახავდი სენ ნახატებს. - უნებურად ინატრა და მერე მიხვდა რომ ზედმეტი იყო. რომ ზედმეტად სეიჭრა რძლის როლში.

- აუცილებლად. - დაეტანხმა ნიაც. - აბა, მომიყევიტ ახლა თქვენზე რაიმე. მიყვარს სიყვარულის ისტორიის მოსმენა, მერე მუზა მეხსნება.

- მოსაყოლი არაფერია, ცოლი და ქმარი ვართ. - მოკლედ და უემოციოდ მოუჭრა დათამ.

- არიანდა, - მტელი ტანით შებრუნდა გოგონსკენ ნია და დემონსტრაციულად აქცია დათას ზურგი, - ამან სიყვარული აგიხსნა ? საერთოდ აქვს ნატქვამი რომ უყვარხარ ?

- არა. - მოტყუება არც უფუქრია გოგოს და მტრული მზერაც დაიმსახურა დატასგან. ვანო იყო მეტად კმაყოფილი გამომეტყველებით.

- ასეც ვიცოდი და დიდი ალბათობიტ არც არსოდეს გეტყვის. - დააიმედა არიანდა და ისევ ძველ პოზიციას დაუბრუნდა, - უბრალოდ დაგიმტკიცებს. - დაამატა დატაზე ღიმილით მიცერებულმა. - ოცდაექვსი წელაი ვიცნობ და ერთხელაც კი არ აქვს ნათქვამი რომ მისის საყვარელი და ვარ. არადა ზუსტად ვიცი რომ ასეა.

- მეგონა მხოლოდ ჩემტან არ ხარჯავდა სიტყვებს. - მოჩვენებითი მხიარულებით ტქვა არიდამ.

- მთელი ცხოვრებაა მიჩიცინებს ქმედებებს უფრო დიდი ფასი და მნისვნელობა აქვს ვიდრე სიტყვებსო. ასე რომ მეც სულ მის ქმედებებში ვოულობ პასუხებს. მგონი კეც მას დავემგვანე.

- მართლა ? - თიტქოს გახარებულმა იკიტხა და იმავე ტონში განაგრძო, - მეც ზუსტად იგივეს ვაკეთებ. როდესაც პასუხს არ მაძლევს მის საქციელს ვაკვირდები და იქ ვპოულობ ყველა კიტზვაზე პასუხს. - უპასუხა ანას და დათას გახედა, რომელიც წაუკითხავი გამომეტყველებით მისჩეტებოდა. - სამაგიეროდ ვანო გყავს განსხვავებული, - ახლა გიგაურს გახედა , მზერით რომ უწონებდა საქციელს, - მას არ უჭირს განცდები ღიად, სიტყვით გადმოცეს.

- ოჰ, ეს ნამდვილად. - დაეტანხმა უმცროსი გიგაური, - არც ლანძღვას მაკლებს, არც ქებას და მერე განაწყენებულზე იმდენჯერ მეტყვის მიყვარხარო სულ მავიწყდება რაზე გავბრაზდი. - სიცილით უპასუხა არიდას და ძმას გულზე მიეხუტა. მანაც ერთი გააქნია ტავი, მიეხვია და შუბლზე აკოცა დას. - როგორც სცანს ბუნებიტ სენც ღია ხარ, უსუალო და ყოველთვის იმას ამბობ რასაც ფიქრობ.

- სწორად სეგიმჩნვია. - საუბარში ცაერთო დატა და პასუი არ აცადა არიანდას. - ჩემგან განსხვავებიტ ის ვერასოდეს მალავს გაგიჭებით რომ ვუყვარვარ. აი ახლაც, სენ რომ კითხო უყოყმანოდ გიპსუხებს. ხომ მართლაი ვარ არია ? - ისეთი სარკასტულ-ირონიული იყო დატამ იმ წუტას არიანდას და ვანოს ერთდროულად მოუნდათ მისი დახრჩობა. მის დაზახებულ არიაზე ხომ სულ გააჩნხლდა ქალი. მან გააფრთხილა რომ არ დაეზახა და ახლა მიზანმიმართულად დაუზახა. პასუხის ნაცვლად ამოწიწკნილი ღიმილით შემოიფარგლა.

- ოხ, დათა, დათა... - უცნაურად მიმარტა ბიზაშვილს, - სულ ტყუილად ცდილობტ... ორი ტავლი და ორი ყური ტყუილად არ მაჩუქა ღმერთმა, - ახლა ნამდვილად ვანოს და იყო და უნდა გენახათ როგორ სიამიყით გაიფიფრა გიგაური. - მაგრამ იყოს ისე როგორც არის, რადგან ჩემი ორი ტავლი იმაზე მეტს ხედავს ვიდრე თქვენ გგონიათ.

- მე ყავას გავაკეთებ. - უმალ მოზებნა გამოსავალი არიანდამ. ახლა იქაურობას უნდა გაცლოდა თორემ ნიაა ტქმისა არ იყოს მისი ღია ბუნება გზას იპოვნიდა გამოსახატად. - ხომ მიირთმევთ ?

- სიამოვნებიტ. - დაეტანხმა ვანო. - გავსინჯავ ერთი როგორს აკეთებ ტან მოგეხმარები. - წამოდგა და არიანდას ამოუდგა გვერდით. მიხვდა რომ იმ ორს ერთი-ორი სიტყვა უნდა გაეცვალათ ერტამანეტში.

- ნია, ვფიქრობ რაიმეს ახსნა და თხოვნა არ არის საწირო ცემგან. - დაიწყო დატამ.

- რათქმაუნდა, ტუმცა მეტის მოსმენა ნამდვილად მსურდა. მეც ვფიქრობ რომ რაიმეს ახსნა და ტხოვნა არ არის საჭირო, - იგივე გაუმეორა ბიჭს და გაეცინა ამაზე დატას. - საყვარელი გოგოა.

- მანიტივიტა მგონი, ყველას კეტილგანწყობას იზიდავს. - უმისამათოდ გააღერა რეპლიკა არაბულმა.

- დავიჯერო სენც მაგნიტივით მიგიზიდა ?

- ნიაკო, ნიაკო, - გაეღიმა დატას. - არ გინდა ჩაა ეხუტო ? . - ჰკითხაა და ხელები გადსალა. - გოგოც უმალ წამოხტა, გვერდიტ მიუსკუპტა და მოეხვია. - შენ საიდან იცოდი რას ნისნავს მისი სახელი ? - ისე აინტერესებდა ეს რომ არ ეკიტხა იქიდან ისე ვერ გაუშვებდა.

- ზუსტად მართლა არ მახსოვს. უკვე წლებია ვიცი. მაგრამ წაკიტხული რომ არ მაქვს ეგ კი მახსოვს.

- ზალინ რომ დაფიქრდე ?

- აქვს რაიმე მნიშვნელობა ?

- დავუსვათ კი. შეგიზლია ჩემს გამო თვინს დააზალო?

- შენს გამო ბევრი რამე სემიზლია. - უტხრა და ხმაურიტ აკოცა ლოყაზე. - სუნამო სეცვალ თუ ... - დემოსტრაციულად ააბზუა ცხირი და პერანდგე დაყნოსა.

- არა.

- ოჰ, კი. სუნებში ვერკვევი და კარგად მამახსოვრდება. სულ სამ სუმამოს ხმარობ, ეს კი არცერთს არ გავს. უფრო სწორად რარაც სხვა არომატიც აქვს სერეული.

- არიანდას სუნამოა ალბათ. - მობეზრებულად დაამატა, რადგან მიხვდა არ მოეშვებოდა და ისიც მიხვდა სპეციალურად ჩააცივდა.

- აა, ხო ... კინარამ დამავიწყდა ახლა ცოლიანი რომ ხარ და კვევნა-კოცნის დროს არომატებს გაცვლიტ.

- ნია, ვერ ვიტან ასე რომ საუბრობ. ძმა ვარ სენი ბოლობოლო.

- გავიზარდე დათა. - იწყინა გოგომ და ისევ ტავის ადგილას გადაჯდა.

- როგორ გიყვართ ამ ციფრებიტ აპელირება ქალებს. ისე შენ თუ გგონია მხოლოდ მომატებული წლები გხდის დიდის ცდები- საერთოდ არ სეგცვლია ჭკუა.

- რამდენი წლის არის ?

- ამაზე ვსაუბრობდით ახლა ? .

- ოჰ, მითხარი რა.

- ოცდაერთის.

- ოჰო, პატარა ბავშვის ჭკუის კი გყოლია სახლსი და მე ცოტახანს ტავი დამანებე. - ჩევული სიცილიანი ხმიტ უპასუხა დატას და კარში იმ წუტას სემოსულებისაკენ გაიხედა. სახე ეცვალა, თიტქოს უცებ წაუხდა ნირი... კარში ლასა და ელენე გამოცნდა.

- გამარჯობა. - წკრიალა და ტან მორიდებული ხმიტ მიესალმა ელენე.

- გამარჯობა. - დატამაც უპასუხა და ფეხზე წამოდგა. - კარგია რომ მოხვედი. მოდი დაჯექი. სესტავაზა გოგოს. და ისიც დაჯდა. - არიდნა სამზარეულოშია მალე მოვა.

- ნია, როგორ ხარ ? - ჰკიტხა ლაშამ სახე დასერიოზულებულ გოგოს და მისგან მოშორებით, სავარზელსი ცაჯდა. მიუხედავად იმისა რომ ნიას გვერდით ორი ადამინის სამყოფი ადგილი იყო.

- კარგად. - იყო მოკლე და ცოტა უკმეხი პასუხიც კი. გაკვირდა ბაკურაძე ასეთი პასუხი არ სცვეოდა ქალს. პორიქით როცა სეხვდებოდა სულ სიცილიტა და ათასი კიტხვიტ იკლებდა. - ამ გოგონას არ გამაცნობ ? - იკიტხა და მორხვად მჯდომ სტუმარს გახედა.

- ელენე, არიანდას მეგობარია. - ლასამ უპასუხა. - ეს ნიაა, ვანოს და. - ახლა სტუმარს მიუბრუნდა და მანც ვანო გაიგონა ტუ არა ფერები ეცვალა.

- სასიამოვნო. - ამოილაპარაკა ხმადაბალა. -

- ჩემთვისაც, ელენე. - გაურკვეველი იყო მისი ხმის ტონი. არა, ნამდილად ზედმეტად გავდა დატას.

ამასობაში სამზარეულოდან ვანო და არიანდა გამოვიდა. არიანდა ეკენს დანახვამ ისე გაახარა ხმამაღლა დაუზახა, ყავის ფინჯნები მაგიდაზე დაალაგა და მოეხვია. ვანოს, გული პატარა ბიჭივით აუფარტხალდა. ღმერთო ჩემო დანახავც კი რა რეში ამგდებსო, გაიფიქრა და ტან გაახსენდა ტავსისი სიტყვები რომ იზახდა სიყვარულმა ტავდები უნდა მაწყებლინოსო, ასე თუ ამიხდებოდა რას ვიფიქრებდიო, კამყოფილი ცაეღიმა.

- გამარჯობა, ელე. - მიესალმა გოგოს. მგონი სპეციალურად, აინტერესებდა ისე უპასუხებდა თუ არა.

- მე ელენე მქვია და გაგიმარჯოს. - ისევ უწინდელი ტონიტ უპასუხა გოგომ. ყველას ერთდროულად გაეღიმა- დატას ოდნავ, არიანდას ვანოზე მიმართული გამაფრთხილებელი ღიმილით, ვანოს სასიამოვნო განცდებით, ლაშას მხიარულ-დამცინავით, ნიას კი საეჭვოდ, ხანს ზამს უცქერდა ხან აწურულ ელენეს, ხანც ლასასკენ გაურბოდა თავალი.

- მაინც რას უწუნებ ცემს დაზახებულ ელეს ? - მოუშორებელიმზერა დაასო ფერებარეულ ელენეს ვანომ, დას მიუკდა გვერდით და მოეხბია. ნიაც გაიტრუნა მეტის დაკვირვების მიძნიტ და მეტის გარკვევის მოლოდინში.

- მაღიზიანებს. - ტანდათან მატულობდა დაზაბულობა გოგონაში, რადგან ვანო ტავკს არ აშორებდა.

- რატომ ?

- იმიტომ.

- ეე, ეგ პასუხი არ არის.

- არის. - ლამის თიტები დაიმტვრია ელენემ ისე ღელავდა უკვე ამ ცაციების გამო.

- არარის-მეტქი. – ვანოც არ წყვეტდა მის წვალებას.

- ვანო, გეყოფა, - ერტხმად წამოიყვირა დათამ და ნიამ.

- ჯერ მიტხრას რას მერჩის ? - პატარა ბავშვივით აგჯიუტდა გიგაური.

- არ მომწონხარ ! - უთხრა უკვე თმენადალეულმა ელენემ, იქნებ პასუხად იიღოს და ტავი დამანებოსო. ცოტა კი იკბინა ენაზე მაგრამ ვანოს რომ სათქელი პირში შეაშეშა ამან შეუმსუბუქა სინანული. წუთიერი სიჩუმე ჩამოვარდა. სულ წამიტ მოავლო ელენემ თავლი გარშემომყოთ, ბოლოს ვანოს შეხედა, რომლის ნაცრისფერი ტავლებიც წყენით უმზერდნენ და სინანული დაუბრუნდა, გულში გაჰკენწლა უცნაურად. თვითონაც ეწყინა, რომ აწყენინა... უფრო ანერვიუოდა და რომ არა უფრო მეტად შერცხვენის სიქრი უთუოდ არიანდას ზურგს ამოეფარებოდა და სახეს დამალავდა. კიდევ ერთხელ გახედა მალულად ბიჭს, ახლა ნიას ხელს რომ დაჰყურებდა გამამხნევებელად რომ უსვამდა მხარზე. დის ხელიდან ბაკუაძის სახეზე გადაიტანა მზერა სულ რომ დანჭვოდა და ჩახველებეით აბრუნებდა მომდგარ სიცილს უკან, გაუსწორა რა გამაფრთხილებელი მზერა მეგობარს ლასას ტავისშეკავების ნაცვლად ისეთი ხარხარი აუტყდა ერთიამად გადაფარა ირგვლივ უხერხული მდგომარეობა. მას აჰყვა ნიაც, თვენ წარმოიდგინეთ და დათაც კი ტავისი მოზომილი გაცინებით, უფრ ტავლებზე რომმშეატყობდა კაცი. მხოლოდ არიანდა ვერ ბედავდა, ვერც ლელენეს და ვერც ვანოს გამო. გაღიზიანებული წამოვარდა ფეხზე გიგაური, ლასას მხარში მუჯლუგუნი უტავაზა და გარეთ გაიჭრა.

- ცუდად გამომივიდა ხო ? - საცოდავად ამოკნავლა ელენემ. არიდამ ტავლებიტ ანისნა მგონი კიო და მხარზე დაუსვა ხელი.

- ბოდისს თუ მოუხდი, ეტყვი რომ გაბრაზებულზე შემთხვევიტ წამოგცდა და სულაც არ ფიქრობ ასე, დარწმუნებული ვარ წამსი დაავიწყდება წყენა. - დაარიფა ნიამ და ბაკურაძეს, რომელსაც დაახლოებიტ რაღაც იგივეს ტქმა სურდა მაგრამ ტავად დააასწოე თავლი ცაუკრა. უცებ გაერკვა საქმის არსში ნია.

- ეწყინა ? - გულუბრყვილოდ იკიტხა ისევ გოგომ.

- ცოტა მგრძნობიარეა, ადვილად მიაქვს გულტან ღარაცეები. - ამკერად ლასამ განუმარტა.

- ღმერთო ცემო ზოგჯერ რა უტაქტო ვარ. - გაკიცხა ტავი და ფეხზე წამოდგა. ასე ვერ დატოვებდა ამ მდგომარეობას ტავისი გაფუჭრბული უნდა გამოესწორებუნა. ამ ელეს გამო რა ამბები ავტეხე, ტანაც პირველად ვარ ოჯახსიო, ამაზე უფრო ანერვიულდა და... - ტქვენტანაც ცუდად გამომივიდა, დამპატიჭეთ მე კი... უბრალოდ არც თუ დიდი გამოცდილება მაქვს უცხო ადამინებტან ურთიერ და ჯერ ვერ ვისწავლე, როგორ უნდა მოვიქცე. - საუბრობდა და ტუცებს იჭამდა ქალი.

- ელენე, არაფერი გამოგსვლია ცუდად და ჩვენც არაფერი გვწყენია. - მტელი გულით ეცადა არიდა ელენეს დამშვიდებას. ახლა დათაც სიამოვნებით ეტყოდა ტავის აზრს ბოდიშტან დაკავშორებიტ მაგრამ გაჩუმება ამჯობინა, ეს ერტადერთი სანსი იყო მათი მარტო დარჩენის და ამას არაფრით შეუშლიდა ხელს.

- გავალ, მასთან. - კარისაკენ გაისვირა ხელი და გაემართა კიდეც მისკენ. ახლა ისე ეუხერხულებოდა მასტან მარტოს საუბარი, რომ წინასწარ უვლიდა ალმური ორგანიზმში, მაგრამ რომ არ ეთქვა ეს უფრო არ მოასვენებდა.

შორს არ წასულიყო, ვანო. იქვე დაცვის ბიჭს რაღაცას ესაუბრებოდა. უცადა ელენემ ვიდრე შეამჩნევდა. ვერანდის კოლონას მიეყრდნო და ტატაშორს დაუწყო წვალება. საუბრის დროს სემთხვევით მოტრიალდა ვანო და ოგონა რომ სენისნა უმალ დაეთხოვა მოსუბრეს. ზალინ მშვიდი ნაბიჯებითა და სერიოზული სახიტ მიუახლოვდა ტუმცა დარწმუნებული ვარ ღიმილი უფრო უნდოდა. საფეხურებზე ფეხი არ აუდგია ბიჭს. ასე მათი სიმარლე ტანაბაი იყო იყო და ტუ ელენე ინებებდა თავლის გასწორებას პრიდაპირ მის ტავლებს შეეფეთებოდა. უხმოდ დაუდგა წინ და დაელოდა რას ეტყოდა. უსათუო იყო, რომ სწორედ რარაცის სათქმელად გამოჰყვა უკან. გოგონამ ერტხნს იცადა იქნებ რაიმე მკითხოს და ასე უფრო სევძლოვო მაგრამ სიტყვაც რომ არ დაზრა გოგაურმა მდუმარება დააღვია.

- უნებურად წამომცდა. - ძლივს გასაგონად დაიჩურჩულა.

- ასეთი სიტყვები უნებურად არ ცდებათ ხოლმე ადამიანებს. რასაც ფიქრობდი ის ტქვი.

- არა, მარტლა არ ვფიქრობ ასე ... ან რა დაგისავებია... რატომ უნდა ვფიქრობდე... პირიქით... - დაბნეულად დაიწყო ახსნა და სახე გასწორებული მის ნაცრისფერ ირისებს სეეფეთა. ღმერთო, ასეც კი როგორი ლამაზიაო, გაიფიქრა ბიჭმა.

- კარგი. მჯერა. - იკადრა მისი წვალების სეწყვეტა.

- ესიგი ბოდიში მიღებულია ? - ისევ დახარა ტავლები გოგომ. მისი რაწვების სიმხურვალე ზღვარს გადაცდა.

- არც მოგიხდია და...

- ხო, ხო მართალია. ბო... - სიტყვა რომ არ დაესრულებია ტუცებზე მიაფარა ხელი ვანომ და გოგონამაც ტავლები ჭყიტა.

- ვიხუმრე. ბოდიში უკანასკნელია, რაც შენგან მინდა მოვისმინო. - განუმარტა ვანომ, - უბრალოდ ელეს დაგოზახებ და ასე მოვგვარდებით. - შესტავაზა და პასუხის მოსასმენად ხელი ცამოუშვა.

- კარგი, ჯანდაბას დამიზახე ეს ელე. - დანებდა გოგო და ტავისი გაიტანა გიგაურმა.

- ესეიგი ამის სემდეგ უკმეხად აღარ მიპასუხებ და ისე აღარ სემომხედავ თიტქოს რაიმე დამესავებინოს ? - მდგომარეობის ბოლომდე გარკვევა და დალაგება მოინდომა გიგაურმა. სანსი მიეცა და რატომაც არა ?

- ღმერთო ჩემო, მართლა ასე გიყურებდი ?

- ხო და არც კი ვიცი რატომ.

- არც მე ვიცი. - დარცვენით უპასუხა ელენემ.

- გადასარევია, ესეიგი ყველა გაუგებრობა, გასაგებია და ჩვენ ალხა ახლა ურთიერთობას ვიწყებთ.

- კარგი. - კი დაინტერესდა ეს ახლაი ურთიერთობა რას ნისნავდა ელეენ მაგრამ რიდიტ ვეღარ კითხა. ალბათა, მეგობრობას გულისხმობსო დაიმსვიდა ტავი.

- კარგი. - უცნაურად ღიმილით, ცოტა კამყოფილება ცოტა გამარკვებაც რომ ერია, მიუგო გოგოს. - შევიდეტ.

კარი გუღო და შეატარა. ყველა ერთიანად შემობრუნდა შემოსულებისაკენ და ვანოს სახის დანახვაზე, ცხადი გახდა რომ ზავი მიღწეული იყო. ორივეს ერთ დიბანზე მოუწია დაჯდომა, რადგან ნია ლასატან გადასკუპებულიყო და რარაცას ებაასებოდა. ბაკუაზემ ერთი კი გაიფიქრა ხომ არ ვკითხო წერან რატომ მომექცა ისე ცივადო, მაგრამ . მის გვერდით მჯდომი, ზველებურად სიხალისით მოსაუბრე დაიგულა და კიტხვის დასმა გადაიფიქრა. როგორ ედებოდა მის გულს აკრზალული გრძნობის ალი... და ტან რომ არ იმჩნევდა, მისხალიტაც კი.

ერთხანს ასე ისხდნენ. მოხოლოდ ნიას კისკისი ისმოდა სათიტაოდ რომ უსვამდა ყვეალას ათას კითხავს და განსაკუთრებით ლაშას კბენით იყო დაკავებული. მერე არიდასკენ გადაჯდა. ამასობაში დათამ დრო იხელთა და ლაშას თავით ანიშნა განცალკავებით გასულიყვნენ.

- ამ ბოლოს ძალიან მოიკოჭლებს ჩვენი ინფორმატორი. - დაწყო კაბინეტში, უფრო ბიბლიოთეკას რომ ჰგავდა, შესულმა დათამ.

- რარაც დროით საქართველოში არ იყო და ალბათა მითომაც თუმცა არც თუ იოლი საქმე ავკიდეტ ხომ იცი.

- ვიცი მაგრამ დრო არ ითმენდს. მინდა რაც შეიძლება მალე ვიცოდე სრული სიმართლე. რაც დრო გადის მით მეტ ისასტან საპირისპირო ინფორმაციას ვიგებ რაც ამ წლების მანძილზე ვიცოდი და მით მეტად მღრნის ეჭვები.

- გჯერა იმის, რომ ისინი მიხეილს არ დაუსმენია ?

- უფრო მეტად კი, ვიდრე არა. უბრალოდ არ ჰქონდა მიზეზი ახლა ეს მოეტყუებია. ახლა აღარაფერში სჭირდებოდა.

- თუ მას არა ესიგისხვამ გააკეთა ეს. ეს სხვა კი ერტადერთი რჩება, მერაბ კვარაცხელია.

- ეჭვიც არ მეპარება. მაგრამ რატომ ? ისინი ხომ მხარდამხარ იბრძოდნენ, ერთად გამოიქცნენ და არავიტარი მიზეზი არ ჰქონდა არც მათი ცაშვების და მითუმეტაეს სიკვდილის გათამაშების მიზეზი სრულებით ბუნდოვანოია.

- მაგ მერაბის ბიზაშვილებს ხოარ მივაკითხო ? ვაჟამ ხომ გითხრა მათ ვთხოვეთ მერაბის წამოყვანაო.

- სარისკო იქნება. თანაც არამგონია სიმართლე გვითხრან რომ იცოდნენ.

- მოდი ჯერ გავარკვევ ვინ არიან, რას წარმოადგენენ და მერე გადავწყვიტოთ.

- თუ კვარაცხელიასა და გაგუას შორის კავშირს მიპოვნი, აღარავინ დამჭირდება ლასა. მთავარია ეგ გავიგოთ და გზა მერე გამჩნდება.

- ხო,მართალია. მჭიდრო წრეა შეკრული. ეწვის დონეზე თირქის რაღაც-რაღაცეები ვიცით, მაგრამ ფაქტების არარსებობა დიდი დაბრკოლებააა. ისე, ანდროსა და დვალის ურთიერთობა ამ წრის შემადგენელი ნაწილია.

- მაგაზე მეც ვფიქრობ. ანდროს კვალიც გაგუასთან მიდის და მგონია, რომ იმ კომპრომატს, რასაც ანდრო ფლობს მიხეილი უნდა ედგას სათავეში. არ უნდა დაგვავიწყდეს რომ ტავის დროზე დიდი ტანამებობა ეკავა.

- ასე მგონია სათიტაოდ ყველამ იმდენი რამ იცის ერტად რომ სეიკრიბოს ერთ დიდ სიმართლეს მიიღებთ. თუმცა რატომრაც ყველა გაჩუმენბას ამჯობინებს.

- მოვახერეხებ ყველა ავალაპარაკო. ისე ვრ მოვკვდები არ გავარკვიო რას შეეწირა ვეფხვია და ვაჟა.

- ოდესმე გიფიქრია, ეჭვი შეგეტანა მათი უსუალო მკვლელების ვინაობაშიც ?

- არასოდეს.

- დღითიდღე ირყევა ჩვენი ძველი ცნობებები დათა, ყველაფერი რაც აქამდე ვიცოდით კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას და ვფიქრობ ეს საკითხიც იმსახურებს ეჭვის სეტანას.

- მას არც კი უცდია ფაქტის უარყოფა ლაშა. მის წინ ვიდექი და არაფერი გაუკეთებია საიმისოდ ეჭვი შემპარვოდა ... ანდრო კი სემთხვევის ადგილას დააკავეს, სასამართლოზეც აღიარა.

- დავუსვათ და ისინი ...

- არ დაასრულო რა ძმურად, ვერ დავუსვებ... ახლა ვერარ დავუშვებ.

- კარგი. მოდი დაველოდოთ ვიდრე უტყუარი ფაქტები არ გვექმენება ხელთ.

უსიამოვნო საუბარი დაასრულეს და მისაღებში მსხდომთ შეუერთდნენ. ვანოს სემხედვარეს ისევ გაეღიმათ. იჯდა და ელენეს ესაუბრებოდა. ისე იყო გართული და გოგონასთან დიალოგით, მგონი დათასა და ლასას იქ ყოფნა ვერც შეამჩნია. ელენეც მორიდებით სცემდა პასუხებს. მათი ძირიტადი თემა გოგონას სწავლა-განათლების გეგმებს ეხებოდა. არიანდა და ნია ხატვასა და სამხატვრო ორანჭერეაზე საუბრობდა. გოგონა თიტქმის დეტალურად აღუწერა სად, რა მონაკვეტზე და რა სახეობის მცენარეები ჰქონდა, რამდენი მოლბერტი ედგა და თითქმის ყველა დეტალი მოუყვა. თანაც ისეთი აღფრთოვანებით საუბრობდა არიანდას უნებურად ედებოდა მისი სიხარული. ამ საუბრაში გაანდრო რომ პორტრეტისდახატვის სურვილი არასოდეს გასჩენია, შეგხედე თუ არა პირველივე წამიდან მივხვდი რომ შენ იქნებოდი პირველი და აუცილებლად უნდა დაგხატო, ამიტომ მოგიწევს ჩემს ორაჭერეაში მესტუმროვო. ცეცხლად დაუარა ამ სემოტავაზებამ არიდას, ხომ ვერ ეტყოდა ამ სახლშიც სამადლოდ შემოხიზნულივით ვგრძნოვ თავს, სენს მამიდასვილს ისეთი უკუღმართი გეგმები აქვს ჩემ მიართ და შენ ორანჟერეაში რძლის სტატუსით რა მესაქმებაო. ვერ ეტყოდა რათქაუნდა, დათამ ამ საკიტხზე საუბარი სიტყვის უთქმელად აუკრძალა და არ თავად იყო მოსურნე ამის. ჯერ-ჯრობით ვერ დაგპირდებიო სტუმრობას ცოტა მოგვიანებით გადავდოთო, ზრდილობიანად უპასუხა. აღრც ნიას ცასძიებია, ახსნა-განმარტების გარეშეც მიხვდა რომ მათ შორის ყველაფერი რიგზე ვერ იყო.

- მე არიანდა და ელენე საყიდლებზწ მივდივართ. - მოულპდნელად წამოიძახა მოგვიანებიტ ნიამ, ტანაც ისე არცერთისთვის რომ არ ჰქონდა ნაკითხი სურდათ თუ არა წასვლა.

- მე ვერ წამოვალ. - იუარა იმ წამს არიანდამ.

- ვერც მე, - მხარი აუბა ელენემ.

- ძალიან მეწყინაბე, - უცებ სეეცვალა მხიარული გამომეტყველება და მოიღუსა ქალი. ყველა მიუხვდა მსახიობობას გოგონების გარდა. - სულ ორი მეგობარი მყავს და ამღამად არცერთი არ არის აქ. ჩმეთვის კი მარტო საყიდლებზე სიარული სტრესის ტოლფასია, მაგრამ ახლა რომ რაიმე არ ვიყიდო დეპრესიაც დამწყება, - მისმა მსახიობობამ ზენიტს მიაღწია. - გთხოვთ, მარტო ნუ გამიშვებთ. ისე გამიხარდა ვანომ რომ მიტხრა სენზე არიანდა, ვიფიქრე რზალტან ერტად ტანამგზავრიც ვიპოვნეთქო.

- ნეტავ არ იტირებდეს ახლა. - ჩუმად გადაულაპარაკა ვანომ გვერდიტ მჯდომ დათას. ცოტახნის წინ ისევ ნიას ახირების გამო გოგონები და ბიჭები სხვადასხვა მხარეს დასხდნენ. დატაც მხოლოდ იმიტომ დასთანხმდა რომ მიუხვდა ნია, მიზნისთვის ნიაფაგს ამზადებდა.

- ხომ გითხარი რაიმე მოიფიქრებსთქო. - გამარჯვებულის ტონიტ მიუგო გიგაურს.

- მეც ხომ გიტხარი შენ გგავსთქო.

- დიდი ახირებული ვინმეა, - თბილად ცაილაპარაკა ბაკურაძემ და მძიმედ ამოისუნთქა.

მოკლედ დიდი წვალება არ დასჭირვებია ნიას. მუდამ გამგები და კეთილი არიანდა ადვილად დასთანხმდა, ტანაც ამ თხოვნაზეც ვეღარ ეტყოდა უარას. ხაღტი ვერარ გაუტეხა და ელენესაც მოაფიქრებინა ტან გაჰყოლოდატ. მათი მძღოლობა ლასამ იტავა. მეტი დრო ექნებოდა გულისწირტან გასატარებლდა. მთელი ძალით კი გაურბოდა ამ ყოველიეს მაგრამ გული მაინც თავისას ექაჩებოდა. არიანდამ, ცოტახნით დაგტოვებთ ოტახში ავალო ითხოვა და წავიდა.

- ახლა რა გინდა ? - ჰკიტხა დაუკითხავადა შესულ დატას. - ოდესმე დააკაკუნებ მაგ კარზე? იქნებ ტანსაცმელს ვიცვლი.

- უხერხულობას არ შემიქმნის. - ირონიულად უპასუხა. - გამომართვი.- ორი პლასტიკური ბარათი გაიწოდა.

- ეს რა არის ? რად მინდა ?

- ანგარიშზე ფულია, არაინდა.

- არ მინდა ჩემიც მაქვს.

- იქ სადაც ნია წაგიყვანს შენი ფული არ გეყოფათ შენ და ელენეს.

- მერე არაფერს არ ვიყიდი, ან იმას ვიყიდი რაზეც მეყოფა.

- სულ ჩემს ჯიბრში დგომა არ გარგებს.

- ახლა არ გიდგავარ ჯიბრში დათა, უბრალოდ ვცდილობ მიგახვედრო რომ შენი ფული არ მინდა. არც ხარ ვალდებული ჩემს ჩაცმა დახურვაზე იზრუნო. სასაცილოც და მეტიც პარადოქსულიც კია...

- ამას წაიღევ და ყველაფესრ იყიდით რაც საჭიროა, - ცივი მზერიტ გახედა, მკვახედ გააფრთილა და პირველი ბარათი გაუწოდა, - ამას კი ლენეს მისცემ, გამოიყენოს.- მეორეც გაუწოდა. - მე მას დავპირდი რომ დავეხმარებოდი და ახლა არ გაბედო ჩვენი და ელენეს ურთიერთობა ერტამენთტან დაააკავშირო. არაფერი აქვს საერთო ამ ორს ერტამნეთტან. - ხელებში მიაჩეცა ორივე ბარათი და გასასვლელისკენ წავიდა. - სახლსი ახლი სამოსთ დაბრუნდი. მე მსურს სამსახურში ჩემი სახელის საამებლად ხარისხიანად იყო ცაცმული, სახლში- მიმზიდველად, ჩემი ტავლის საამებლად. შენ აქ ჩემი სურვილებისთვის ხარ...

არიანდამ ერთი ღრმად ამოსუნთქა, მერე ბარათები ცანთაში ცაყარა და უკან მიჰყვა. ისევ ტავისარჩეულ სტარტეგიას მიჰყვა. რამდენადაც შეძლებდა იმდენად ნაკლებად გაეწია ჭინააღმდეგობა.


***

ვიდრე შინ დაბრუნდებოდა, ლაშას სთხოვა დედასტან წაეყვანა ის და ელენე. ნიამ შემტხვევით მოჰკრა ყური მატ საუბარს და დაიჟინა მეც წამოვალ და დედაშენ გავიცნობო. ასე ესტუმრნენ საცუქრებიტ დახუნძლული, საღმოთი დადუნას და ერთი დღე გაულამაზეს. სახლის გზას დამდგარი უზარმაზარ კმაყოფილებასა და შვებას გრძნობდა. აღარც კი ახსოვს როდის ნახა დედა ასეთი გამხიარულებული და დამსვიდებული. ნია ზაიან კარგი მოსაუბრე აღმოცნდა და მთელი სარამო ენა არ გაუჩერებია. როგორც კი ქალს ტავისი პროფესიისადმი ინტერესი შეატყო, უხვად უზიარებდა ხატვის სესახებ ინფორმაციას. დადუანაც მთელი გულის ყურიტ უსმენდა, ბოლოს კი გაანდო ბავშვობაში მეც ზალიან მიყვარდა ხატვა მაგრამ მამამ წავიდა წინააღმდეგი, ჩემმა სვილმა ბუღალტერია უნდა სეისწავლოდო და ასე ცამიკლეს ოცნებაო. ახლა კი ისე მახარებს შენო მოსმენა ასე მგონია იმ ოცნებამ ფრთები სეისხაო. ღმერთო როგორ ბედნიერს ხდიდა ასეთი დედის ყურება, სულ დაავიწყადა ყველაფერი და მის სახეზეც იმოდენა სიხარული ეწერა დადუნა ამის გამო მეტად ხარობდა. ფიქრობდა, როგორც იქნა უფალმა გადმოხედა და ჩემი ერთა ბედნიერიაო. ამას ხვდებოდა კიდეც არაინდა და იმ წუტას იმ ტყუილით გახარებული დედის გაბრწყინებულ სახეს რომ ხედავდა, ფიქრობდა რომ დამჭირდეს მთელი ცხოვრება ვიტამაშებ მისი სიმშვიდისთვის, ოღონდ ასეთს ვუცქიროვო.

კარგა მოსაღამოვებული იყო სახლის კარი რომ სეაღო.უკან მიჰყვა ლასაშ შენაძენიტ ხელში. ერთი პარკის წამოღებაც კი არ დაანება. ძალა მერჩის და რარაცაში ხომ უნდა დავხარჯოვო, სიცილით განუმარტა. დათა, მისაღებში ლეპტობს ცაჰკირკიტებდა, მის წინ მაგიდაზ კი გადაშლილი წიგნი იდო. უთუოდ კიტხულობდა, ვიდრე ლეპტოპში მოუწევდა საქმის სესრულება.

- პარკები დივანზე დაალაგე, მერე ტავად ავიტან. - ხმადაბლა უტხრა არიანდამ ბიჭს. - მანამდე სამზარეულოში წავალ თორემ იმსა- მათგან ზურგით მჯდომ დათაზე ანისნა, - ვახსამ დაუგვიანდა და არ მინდა მიზეზი მივცე სასაყვედუროდ.

- აბა გაბედოს და რამე გიტხრას. სენ კიდევ ზედმეტ მნისვნელობას ნუ ანიჭებ მის აუტანელ ხასიათს. - გამამხნევებლად უტხრა გოგონას ლასამ და დათასკენ წავიდა.

- არ ვანიწებ, უბრალოდ ვცდილობ მშვიდობა სევინარჩუნო. - განუმარტა მასზედ ადევნებულმა და ამსსობაში დათსტანაც მიაღწიეს.

ლასამ თხოვნისამებრ, დივნანზე დაალაგა შენაძენი. დატამ სულ წამიტ გახედა მათ და რაოდენობიტ მეტ-ნაკლებად კმაყოფილი ისევ ლეპტოპს დაუბრუნდა. არიანდამ სამზარეულოსაკენ დააპირა წასვლა, მაგრამ დატას ხმამ სეაჩერა.

- არ მშია. - უტხრა გოგოს და გახედა. არიანდაც სემობრუნდა და მასზედ მიჩერებულსტავლები გაუფართოვდა. აქმადე არ დატა სათვალეში. ბიჭს, დამცავი სათვაე ეკეთა და ისე ასრულებდა სამუსაოს. - რა ? - კითხა სახეზე გაოცება გამოხატულ გოგოს, ტავლსაც რომ არ ახამხამებდა.

- არაფერი. - მზისიერად უპასუხა და გვერდზე გაიხედა. ხომ ვერ ეტყოდა ზალიან გიხდება და უფრო მეტად მოვიხიბლე შენი სახითო. - წინასწარ მითხარი ხოლმე თუ სახლში ნავახშმები დააპირებ დაბრუნებას.

- წინასწარ გაგაფრთხილო ? - სდატვალე მოიხსნა ბიჭმა, ლეპტოპი დადო და წამოდგა.

- ხო, ტყუილად აღარ მოვამზადებ ხოლემ. საცოდაობაა საწმელის გადაყრა.

- რატომ გადაყრა ? დაცვის ბიწებს გაუტან ისევ.

- ახლა მაგათი მზარეულიც გამხადე. - განაწყენდა ქალი. თურმე უტვალტავებდა.

- რატომ მგონია რომ მსაყვედურობ ?

- იმიტომ რომ გსაყვედურობ.

- ღმერთო ჩემო, მეც აქ ვარ, - წამოიძახა კინკლაობით დაღლილმა ლასამ.

- გამჩნევ ლაშა. - მეგობარს გახედა დატამ.

- ოჰ, მადობა ღმერტს. მე კიდევ მეგონა უჩინარი ვიყავი.

- შენ დარჩები სავახშმოდ ? - ყური არ ათხოვა ბაკურაძის რეპლიკას. - არიანდა მოამზადებს და დაცვის ტანამსრომლებთან მიუჯექი სუფრას.

- არ მინდა. ჩევნც მივირთვით უკვე.

- მსვენიერია. - ახლა ტავად გახედა საყვედურიანი მზერით, გოგონას. - ხომ გაგაბრთხილე მარტო წამას ვერ ვიტანთქო !

- ნაჭამი ყოფილხარ. ასე რომ ეგ საყვედური ანულირებულია.

- თქვენ სულ ასე ხართ ?

- ასე როგორ ? - ორივემ ლასასკენ მიბუნდა და ერთხმად ჰკითხა.

- სეყვარებული, მაგრამ ერტმანეტზე გაბრაზწებული ცოლ-ქმარივით ? - პასუხას არრარც დალოდებია ბაკურაძე, კმაყოფილი ღიმილით დატოვო მათი სახლი.

- ოთახში ავალ. - თქვა არიდამ და კიბბეისაკენ წავიდა.

- ამათ აქ ტოვებ ?

- ხო. ხვალ ავზიდავ ზალინ დაღლილი ვარ.

- უწესრიგებოსა ვერ ვიტან.

- მეც ვერ გიტან, მაგრამ მიწევს შენი ატანა.

- არიანდა, - ხმამაღლა დაუზახა, მის წინ გაჩნდა და მაჯაში ხელის წავლებიტ აიზულა მიბრუნება. - რას გინდა რომ მიაღწიო ? - გაღიზიანებულმა დაუსვა კიტხვა.

- არაფერს.

- არაფრის გამო იქცევი ასხავ ცეცხლზე ნავთს ?

- დათა, ასე მხოლოდ და მხოლოდ დივანზე დალაგებულმა პარკებმა გაგაღიზიან ? - უჩვეულოდ მშვიდად და აუღელვებელი იყო გოგო.

- თუნდაც.

- ხოდა თუ არ მოგწონს ნებას გაზლევ ტავად ამოზიდო ჩემს ოტახში. არასოდეს დაავალა სხვას იმის გაკეთება რაც თავად შეგიძლია, ტანც იმიტომ, რომ თურემ შენ არ მოგწონს.

- საერთოდ არ მომწონხა ასეთი.

- ისეტზე ხომ გიჟდები. - უკმეხად მიახალა, ხელი გამოგლიჯა და გზა განაგრძო. - სააბაზანოსი ვიქნები და ტუ არ შეწუხდები საწოლზე დაალაგე.

- ვნახოტ ვინ სეწუხდება... - საეწვო ღიმილიატ მიაყოლა ხმადაბლა ნათქვამი ეს სიტყვები.

***

ტავის მოწესრიგებას მორჩა და სააბაზანოს კარი რაც შეიძლებოდა ფრთხილად გამოაღო, ღმერთო იქ არ დამხვდებოდესო, ტან ლოცულობდა. ან რას დავპატიჟე ეს ენა სულ არ მიცერდებაო. სულ ოდნავ შეძებული კარიდან ცალი ტავლი მოავლო საძინებელს და ცარიელი რომ დახვდა დამშვიდებული გავიდა. არც პარკები ელაგა სადმე. არც უფიქრია რომ ოტახში ტავისი ფეხით ამოუტანდა. ან რა ჯანდაბად არ იჩერდება ეს ენაო, დატუქსა ტავი. ვცდილობ არ გამოვიწვიო, საბოლოო ჯამსი კი მაინც ასე გამომდისო. ამსობაში, კარადას მიუახლოვდათეტრეულსის გამოცვლა განეზრახა. გამოაღო და თავლში მოხვდა ლამაზად ცაწიკწიკებული ღია ტონალობის თეტრეული. ეს ვინ დაალაგა ნეტავო, იკიტხა გუნებაში. ერთ-ერთი გამოიღო და საწოლის აშლა დაიწყო. თან ისევ ფიქრობდა... ლადოს სიტყვები გაახსენდა, სულ იმას მიყვები თუ რა მწარე სიტყვებს გეუბნება მაგრამ მისგან გაკეთებული ცუდი...., მართლას ამბობდა კაცი და ეს ტავადაც მშვენივრად იცოდა. - სულ მასზე რატომ ვფიქრობ, - ახლა სიბრაზე მოერია - ხო გასაგებია მიყვარს მაგრამ სხვა აღარაფერი შემდის გონებაში. იქნებ იმიტომ რომ მის სახლი ვცხოვრობ, ხო მაგრამ სამსახურშიც მასზე ვფიქრობ გზაშიც, წამის დროსაც.- ბალიშს უხესად შემოაცვა პირო და ასევე უხესად ააფუმფულა. მას რას ერჩოდა ? - იქნებ იმიტომ რომ პირელი სიყვარულია მე კი არ ვიცი როგორ ვმართო... ან როგორ უნდა ვმართო ? ან სად გაგონილა პირველი და მეორე ? თუ გიყვარს პირველიც ისაა და მეთეც... ღმერთო ნეტა მართლა მთელი ცხოვრება უნდა მიყვარდეს ? მერედა როგორ მიყვარს... - მეორე ბლიშიზე პირის შემოცმისას ხელები დაებლუკა, ანერვიულდა - ზოგჯერ ისიც კი მავიწყდება ჩემი მტერი რომაა... ეს მტერი რა ცუდი სიტყვა. როგორ შემიძლია მისი მტრობა, ან მას რიგორ შეუძლია... არა, ასე არ სეიძლება. ან რას ინახავს ოტახში ჩემს თმისსამაგრას... ის ცხვირსახოციც... - ისე აუთრთოლდა ხელები ვერაფრით სეძლო საბნის გასწორება თეთრეულსი, შიგ გორგალად იქცა და მეტად გააღიზიანა, - მერე მამაჩნევს და სიმაოვნებას იღებს ჩემი მდგომარეობით... როგორ ვერ გიტან დათა... როგორ ვერ გიტან... მაინც მოახერხე იმდენი ქარაფშუტა გოგოს გული მომპარე... ახლა კი ის გინდა ეს გული მატკინო...- ცრემლები მოერია და სულ მიანება საბანს ტავი, ახლა ზეწარს დასწვდა იქნებ ეს მაინც გავასწოროვო, - ყველაფრის მიუხედავად არ მსუნია შენი... ვერ გიყურებ ცივად და ვერ ვგრძნობ სინანულს... ნეტავ იცოდე როგორ არ მინდა რომ მატკინო... როგორ შიშით ველოდები ამ დღეს. შენგან ვერ გადავიტან... ნეტავ გესმოდეს... ნეტავ შეგეძლოს ამის დანახვა.- ერთ მხარეს გასწორებულ ზეწარს მეორე მხარეს ისე უნებურად ზედმეტა ექაჩებოდა ხელმეორედ გასასწორებელს ხდიდა, - რომ მიმატოვო... რომ გამომიყენო და მიმატოვო... - ცრემელები შტორმივიტ მოაწვა არიდას საკატ ფიქრებზე, - ამ ყოფასაც ავიტან ოღონდ არ დამტოვო... სენ აინც არ.... - თავი ანება ტეტღეულის გამოცვლად საწოლტან ჩაიმუხლა და აქვითინდა.

- აქ დაააწყვეთ, დანარჩენს მე მივხედავ- მოესმა დერეფნიდან საყვარელ-საძულველი ხმა და შეცბა. უცებ შეწყვიტა ტირილი. ორივე ხელი გადაისვა თვალებზე და წამოდგა. უნდოდა აბაზანაში შესულიყო, რათა დათას ასეთ მდგომარეოაბსი არ ენახა, მაგრამ ვერ მოასწრო. ბიჭმა კარი შემოაღო და ისიც გზაში გაშეშდა. სულ წამით შეხედა და მასზედ ამოუცნობი გამომეტყველებით მოზირალ დათას, მერე იფიერა გავიქცევი და ისე მაინც შევასწრებო, გადადგა კიდეც ნაბიჯი მაგრამ გზად ისევ ქვითინი წსკდა, დათას დანახვამ მედატ მოუზრვავა ყველა ემოცია და ვერაფრით შეძლო ტავის დაჭერა. თითმის კართან მისულის დაეწია მისი ცრემლის მიზეზი და გულში უსიტყვოდ ჩაიკრა. ეს ტანაგრძნობა უარესი აღმოცნდა გოგოსთვის. ისე ძლიერად იხუტებდა და ისე ხვევდა მკლავებს ბიჭი , იმ პატარა ბავშვივით აუჩუყა გული, დედისაგან დატუქსული მამის უბეში რომ ჰპოვებს ხოლმე იმდეს. თავადაც მეხვია წელზე და მის მკერდსაფარ ქქვეში, მისი სურნელი სევდის ფერად რომ მოსდებოდა ცნობიერს, განაგრძო მოტმა. დაღლილს გული ამოვარდნოდა და სლუკუნისაგან გულ-მკერდი უხტოდა. ტირილისაგან გაცხელევულ შუბლზე გრილის შეხება იგრნო, წამიტ იყუჩა. დათამ ჯერ ჩამოსლილი თმა დადაუწია, მერე კი ფრთხილად აკოცა. კაცმა რომელმაც ამ მდგომარეობამდე მიიყვანა, ამ თიტქოს და უმიშვნელო ჟესტით სიმშვიდე მოუტანა. თიტქოს ამ წამიან კოცნაში ცაატია პასუხი, რომელიც არიანდას ასე სჭირდებოდა. იმ წუთას ყველა სიყყვაზე მაღალი მნიშვნელობის იყო სითბოთი გამსჭვალული მისი კოცნა. ტანაც სუბლზე, სადაც იმ ადამიანებს კოცნიან ვინც ეძვირფასებათ და დათამ პირველად აკოცა იმ დღეს შებლზე არიანდას. მერე ხელში აიტაცა და ისე რომ სხეულიდან არ მოუშორებია მასთან ერტად ცამოჯდა საწოლზე.
თითქმის ნახევარი საათი შემოელიათ. დათა რაიდას არ უსვებდა, არც არიდა ცდილობდა გაცლას და არც ხმას იღებდნენ. სამაგიეროდ არიდა აღარ ტიროდა ხანდახან ამოსლუკუნებას თუ არ ჩავთვლით, გვარიანი ტირილის სემდეგ რომ სჩვევია ხოლმე ადამიანს.

- დაიძინებ ? - ჰკითხა დაბალი ხმიტ ბიწმა.

- ვერა.

- კარგი.

- რა კარგი?

- ვიყოთ მაშინ ასე დილამდე.

- რატომ არაფერს მეკითხები ? - განა სურდა ეკიტხა და მას ეპასუხა, მაგრამ მაინც ვერ მოითმინა, მეტ-ნაკლებად იცნობდა დათას და გაუკვირდა ტირილის მიზეზზს რომ არ ცაეძია.

- რად მინდა კიტხვა. ისედაც ხომ ვიცი.

- შენ არაფერი არ იცი.

- მაშინ სენ მიტხარი.

- არა.

- როგორც გინდა.

- რატომ მითმობ ? გეცოდები ? ნუ გეცოდები... არ მინდა გეცოდებოდე. - ისევ აემღვრა ხმა ქალს.

- ახლა შარზე რომ ხარ ხვდები ?

- არ ვარ.

- კარგი არ ხარ. ისე ახლა შეგიძლია ისარგებლო, რაც გინდა ის მიტხარი. მზად ვარ უსიტყვოდ მოგისმინო.

- გეცოდები და იმიტომ. არ მინდა-მეთქი შენი შეცოდება. - განაწყენდა და მკალვებიდან გამოუძვრა.

- მხოლოდ სენ შეგიზლია ჟკუიდან შემშალო არიანდა, - თქვა დატამ და სულ ოდნავი სიბრაზით გახედა ცხვირ-პირ აწითლებულს. - ერთ წამს პატარა ბავშვივით ტირიხარ და მეორე წამა ანჩხლი ქალივიტ იქცევი.

- უკაცრავად, ტქვენს ნერვებზე თუ მოქმედებს. უბრალოდ ემოციების დამალვა არასოდეს გამოდიოდა...

- სადაც საჭიროა მსვენივრად მალავ. - რატომრაც ჩემტან გსურს მაქსიმალურად გამომწოვო მოთმინება.

- ახლა, იმის გამო მსაყვედურობ რომ შენს გეგმების განხორციელებაში ხელს არ გიწყობ ?

- რომელი გეგმების არიანდა, რომელი გეგმების ? სადრა მაქვს გეგმები. ყოველ ჯერზე ახერხებ ყველა ცენს ფიქრსა და მიზანს მიმართულება სეუცვალო, არ ვიცი როგორ გამოგდის მაგრამ ფაქტია ახერხებ. არაფერი არ მომხდარა ისე როგორც მე მსურად და ახლა რა სიტუაციაშიც ვართ მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ რომ ნებით თუ უნებლიედ შენ სეუწყვე ამას ხელი.

- არ ვიცი რას გულისხმობ, მაგრამ თუ მასეა ნამდვილად სულელი ვყოფილვარ.

- ცდები, ყველაფერს ამას ყველაზე ნაკლებად სულელის ნამოქმედარი ეათქმის.

- როგორ არა, თავადაც მიტხარი ერთხელ.

- შენ ყველა ჩემს სიტყვას იმახსოვრებ ? - უცებ დამშვიდა ბიწი და ოდნავ ღიმილიც გაკრთა.

- ადამინს ყველა სიტყვა და საერთოდ ყველაფერი ამხასოვრდება რაც გულს ეხება.

- მეც ამიტომ ვერ ვივიწყებ იმას რაც ჩემს გულს შეეხო. - თიტქოს ამ სიტყვებით თავისი ყველა ცადენილი საქციელს ახსნა სურდა.

- რატომ მოხვედი.

- ძილის წინ თუ ვერ გნახე ისე ვერ ვიძინებ.

- მართლა რატომ მოხვედი. მიტხარი, მიღჩევნია ყველაფერი ვიცოდე...

- მაინტერესებდა როგორი თეთრეული იყიდე. მაგალიტად თუ არის სექსუალური.

- რა ცინიკოსი ხარ. საზიზრარი და უგულო.

- რატომ ვარ უგულო? ვეცადე შენი დარდისთვის პატივი მეცა, დაგამშვიდე არაფერი მითქვამს, მაგრამ ვერ შეგერგე ხმას რომ არ ვიღებდი. ჯერ გაანჩხლდი, მერე მკიტხე მაინტერესებსო, მეც სიმართლე გიპასუხე და ახლა პასუხმა არ დაგაკმაყოფილა...

- მაგ სიმართლის გამო ხარ საძიზღარი და უგულო. არ მაპატიე ქვემოთ შენს ნათქვამზე რომ არ წამოვკრიფე პარკები და რევაბშის ასაღებად გამომეცხადე.

- ხო მაგრამ არ გამიკეტბია.

- ბარემ ეგეც გეთქვა რატომ ?

- ზედმეტად გულრწფელი და ტანცნობისმოყვარე ხარ არიანდა და ეგ არც ისე კარგია.

- როგორიც მინდა ისეთი ვიქნები.

- დრეს თუ არა ხვალ გავაკეთებ. მიდი ახლა დაიძინე.

ახლა დათას რომ დავაბრალო, არ შეარგო წუთის წინ გამოხატული ტანადგომათქო ნამდვილად უსამართლო ვიქნები. არიანდამ არ დაანება... რომ ეცლია იქნებ მეტი სითბოს გაზიარების სურვილიც გასჩენოდა... ან იქნებ არც არიანდას სურდა ეს მზრუნველობა დაენახა მასში ?
ვინ იცის...



***
დილადრიან ადგა. დათას მიერ სედგენილი რუტინა სეასრულა,მაგისად მიუჯდა და დაელოდა ვიდრე დათაც არ შემოუერთდა. მხოლოდ გამჭოლი შეთვალიერებიტ შემოიფარგლა ბიჭი.

სამსახურში შედგა თუ არა ფეხი, სამზარეულოს მიასურა. ყველა დეტალის გარკვევისა და მითითებებეის სემდეგ ვალერის სამფლობელოს მიუადგა. ფრთხილად დაუკაკუნა კარზე და ტავი შეჰყო ოთახში. ვალერი ქარალდებს ჩაჰკირკიტებდა. კარგა ხანი იყო გასული რაც ჩვეულად მხიარულად არ ესაუბრა მასრთან და უკვე მონატრებოდა. ახლა კი ცვირაბზუებულ თანამშრომლებზე უნდოდა ერთი-ორი სიტყვის გაცვლა.

- ოჰ, შეფიც მოსულა. - ვალერიმ კარში ორი ყავით ხელში მდგარს გახედა და სახეგაბადრულმა მიმარტა. - მომეცი ... - უმალ გაუწვდინა ხელი. - მჭირდება, იქნებ ტვინი გახსნა ტორე ვეღარ ვაზროვნებ.

- მეორეც შეფს დამიზახებ და აღარ მოგიტან იცოდე. - დაემუქრა ქალი.

- ვერ შეგპირდები. ვგიჭდები ისე მახარებს შენი წვალება. - ისეთი გულრწფელი იყო შეფმზარეული მხიარულად გადაიკისკისა აარიანდამ. - რა სახით გამომემცხადე ?

- უფ, არ მკითხო. ჯერ კიდევ ვერ შეეგიენ ჩემს თანამდებობას. - ამოიორა გოგომ

- დაიკიდე რა... - ჟარგონულად გაამხნევა კაცმა.

- ასე ადვილია ? ჩემს გააგონად არ ამბობენ მაგრამ დარწმუნებული ვარ ათას სიბინძურეს ფიქრობენ ჩემზე. ალბათ ჰგონიათ რაიმე ხრიკიებით მივაღწიე ამ ადგილამდე.

- შენ ხომ იცი რომ ასე არ არის და ვფიქრობ, ეს საკმარისი უნდა იყოს სიმშვიდისთვის.

- თურმე სხვისი არიც გირღვევს სიმშვიდეს, თუნდაც უსამართლო იყოს.

- არიანდა, ის რომ მათი გონება ბინძური აზრებითაა სავსე, შენი გონებისთვივის პრობლემა არ უნდა აღმოჩნდეს. ახლა ადგები და აქედან ამაყად გახვალ...

- ეე, მაგდებ.

- რა ვქნა? მერე ერთი წუნკალი შეფი მისაყვედურებს დროს უქმად ნუ ფლანგავო.

- ახლა უნდა ვბრაზდებიდე, მაგრამ რა ვქნა რომ მეამაყება ? - სიცილით წარმოტქვა და კაუნიტ გაუჩინარდა კარი.

კაბინეტში შესულმა, ისევ საქმეს მიჰყო ხელი. ქეთის ჩვევა მასაც გადასდებოდა. თუ კი დრო ჰქონდა მომდევნო დღეების საქმესაც წინასწარ აკეთებდა და ეს მუდამ წერიგის ქმნიდა სისტემაში. ახლაც ამით იყო დაკავებული.
- შეიძლება ? - არიანდას კაბინეტის კარი სეაღო ასანიძემ და მორიდებიტ იკითხა.

ლამის გული სეუქანდა გოგოს. დატს სიტყვები გაზსენდა, მაგრამ რას იზამდა კარს მომდაგრს უკან ხომ ვერ გააბრუნებდა.

- რათქმაუნდა. - ზრდილობიანი ღიმილით მიუგო, თან გაიფიქრა იქნებ მალე წავიდესო.

- როგორ ხარ ? - იკიტხა ზურამ და ტან ცამოჯდა.

- კარგად.

- სულ ცოტახნით შემოგირბინე, ნუ იღეოვებ, სენი ქმარი ვერ შემოგვისწრებს.

- ეგ არაფერ შუაშია, - უნიწოდ იცრუა გოგომ.

- არის შუაში არიდა და რაოდენ გასაკვირიც არ უნდა იყოს მე მესმის მისი. შენ რომ ჩემი ცოლი იყო, არცერთ კაცს სათოფეზე არ გაგაკარებდი. იმიტომ კი არა რომ ნდობა არ მექნებოდა უბრალოდ წამიტაც ვერ მივცემდი სხვა ადამინს უფლებას შეს გვერდით კაერი ესუნთქა. - ენით აღუწერელი ნაღველი იგრძნობოდა ზურას ხმაში.

- ზურა, ძალიან მეუხერხულება ახლა ეს საუბარი.

- ვიცი და მალე წავალ. უბრალოდ მინდოდა ეს უხერხული სიტუაცია გამერკვია. მე არაფერი მაქვს სასაყვედურო, ან რა უფლებით შენი დამოკიდებულება ყოველთვის ვიცოდი, თუმცა ეს იმას არ ნსნავს რომ გული არ მეტკინა... ზალიან მეტკინა არიდა, - ოდნავ შეყოვნდა ბიჭი, - მაგრამ ახლა ის უფრო მწყინს ერთმანეთისთვის ტავიარიდება რმ გვიწევს. მე არ ვიქნები ტქვენთვის პრობლემა. მე არ ვიქნები ადამინი ვინც სენს ბედნიერებას ხელს სეუშლის... პირიიქირ სულ გამიხარდება ეს. თუ ჩემს გარეშე უნდა იყო ბედნიერეი კი ბატონო, ტანახმა ვარ მაგრამ თუ ოდესემ შენს ტვალზე ცრემლს სევნისმავ, თუ ოდესმე დარდს სეგატყობ გვერდზე აღარ გავგები... თუ ის ვერ დაგაფასებს მე ვიცი სენო ფასი და მერე ნამდვილად ვერავინ შემიშლის ხლეს სენთვის ბრძოლაში.

- ზურა.... - მღელვარებისგან ხმა ცაუწყდა ქალს.

- არაფერის თქმა არ არის საჭირო. მე და სენ უბრალოდ თანამშრომლები ვართ და ჩვენი ურთიერთობაც ამ მოცემულობის ფარგლებში გაგრძელდება. თავი არ აარიდო გთხოვ. და კიდევ თუ ოდესმე რაიმე დაგჭირდება იცოდე რომ მე შენს გვერდიტ დავდგები.

- კარგი. - მხოლოდ ესრა მოახერხა ეტქვა და კარისაკენ წასული რომ დაინახა ისტიქტურად თავადაც წამოდგა.

გამოაღო თუ არა კარაი ასანიზემ, შედგა. ზღურბლზე არაბული იდგა და თამად შემიძლება ითქვას, რომ ადამიანის სახე არ ჰქონდა. უთუოდ მოესმინა მათი საუბარი. უჩხულივიტ ანათებდა მისი ტავლები. არიანდას დაგუბებულ სმენას ცქარი ნაბიჯების ხმა მისწვდა და წამსი ლასაც გამოჩნდა. მისი დანახვა და შვებიტ ცასუნთქვა ერთი იყო. ისეთი სახე ჰქონდა ბაკურაძეს აშკარად იცოდა თუ დროულად არ მიუსწრებდა რაც შეიზლება მომხდარიყო.

- თუ რაიმე გავქს სატქმელი გავიდეტ. - მტკიცედ სესთავაზა ასანიზემ.

- ზურა, ახლა არა. - დატას დაასწრო ლასამ.

- გავიდეთ. - მეხივიტ გავრდა მისი ცივი ხმა საშისრობეით შეგუბებულ ჰაერში.

- დატა,- ახლა მეგობრტან სცადა, მაგრამ ერთი ისეთი გადახედა ბიწმა, მიხვდა რომ ახლა მცდელოებეს აზრი არარ ჰქონდა.

- სახლსი წაიყვანე.

- შენ ხომ არ გავიწყდება სენი უსაფრთხოება მე რომ მაბარია.

- არ გამომყვე. ახლა ხომ იცი ყველაფრის გამკეთებელი ვარ. წაიყვანე- ისევ უთხრა და მიტკლისფერ დადებულ არიანდას შეხედა. რომელიც თავლებიტ რარაცას ემუდარებოდა.

- კარგი. - დაეთანხმა და არიდას ანიდნა წავიდეთო.

ამასობაში ასანიზე წინ გაიჭრა და არაბულიც მიჰყვა. არიანდამ სწრაფად დაავლო ცანტას ხელი და ლასას აედევნა. რესტორნის კიბებეი ისეთი სახეებიტ ცაიარეს უნებბურად ყველამ დაზაბულამგააყოლა თვალი. უკვე ტავიანთ მაქნანებში სხდებოდნენ, არიდა ლასას რომ დაუსხლტა, დატასტან მიირბინა და იმ ხელზე ცაეჭიდა რომლიტაც მაქნის კარს აღებდა.

- სულ წამოვალ აქედან ოღონდ ახლა არ წახვიდე. -
-
- სახლსი წადი, არიანდა. ცვენ იქ დავილაპარაკებთ. - ყინულის კრისტალებს ისვროდა მისი ხმა.

- გთხოვ. არაფერი დაუშავო.

- რატომ ?

- იმიტომ რომ ადამინია და არ ინდა რაიმე დაემართოს.

- იქნებ პირიქით მე დამემართოს რაიმე.

- არა... არა ... არ წახვიდე რა გემუდარები... - ნერვიულობისაგან ცახცახს აეტანა. თვალებით უპასუხა არა დათამ. - ზურა, - ახლა ასანიზეს მიუბრუნდა, იქნებ მასთან მაინც გაჭრასო. - სენ მაინც გაიგონე ჩემი თხოვნა.

- მაპატიე არიდა, მაგრამ ახლა მართლა არ შემიზლია შენი თხოვისს გათვალიწინება. - დატასაგან განსხვავებიტ თბილი და საბოდისო ხმა ჰქონდა ბიჭს.

ამაზე სულ გაცხველდა არაბული. გააგიჭა იმის მეტად გააზრებამ ამ ბიჭს მართლა უვარდა, რომ ეს თბილი სიტყვები მის ცოლს ეკუთვნოდა.

- ასანიხზე მანქანაში ცაჯექი და გამომყევი. სახლსი წადი. - უთხრა და არიანდამ გაცნობიერებაც ვერ მოასწრო ისე სწრაფად მოყდა ადგილს დათა.

- ლასა გააკეთე რამე, მეშინია . - ცქარი ნაბიჯწბით მივიდა ბიჭთან და ორივე ხელზე ცააფრინდა.

- ახლა ვერ გავყვები არიანდა, არ იქნება სწორი. მათი გასაკვევია.

- რამეს მოიწევენ.

- დამშვიდდი. არცერთი არ არის უჭკუო ტინეიჯერი.

- ღმერთო, რა გავაკეთო... - ამისლუკუნა აღელვებულმა. - ახლა სულ გაგიჭდება... არ მესმის რა უნდა ამ კაცს...

- ეგ თვითონაც არ ესმის ჯერ... - თიტქოს დიდი დასამშვიდებელი ფრაზა უთხრა ლაშამ. კარი გაუღო და დაჯექიო, ანიშნა.

***

- მუშტი-კრივით დავიწყოთ თუ... - გაღიზუანებული ტონით წამოიწყო ასანიძემ. თბილისის გარეუბანში მყუდრო ადგილი აერჩიათ სასაუბროდ.

- შენთვი რომელი იქნება გასაგები ? - იმავე ტონში უპასუხა, მისგამ ზურგშექცევით მდგარმა არაბულმა, რომელიც სივრცეს გასჩერებოდა.

- გააჩნია რა გინდა გამაგებინო.

- ზურა, - ხმაზ ედმეტად სერიოზული გაუხდა ბიჭს, მისკენ შებრუნდა- არ მინდოდა საქმე აქამდე მისულიყო, დიდი ხანია ვახოს ვიცნობ და მხოლოდ და მხოლოდ ამის გამო ვარიდე ამას თავი, მაგრამ ... მაგრამ როგორც ჩანს შენ არ გაითვალისწიენ ეს.

- მე არაფერი გამიკეთებია ისეთი, რაც თავს დამნასავედ მაგრძნობინეს...

- ის ჩემი ცლოლია... ცემი ცოლიააა.... და გაგხსენო რა სიტყვები დახარჯე მასტან საუბრისას ?

- მშვენივრად მახსოვს და თუ საჭირო იქნება გაგვიმერებ.

- გაგაქრობ ასანიძე.

- შენი სტატუსით ნუ მაშინებ არაბულო, არც მე ვცხოვრობ ჩალიტ დახურულ სახლში...

- რა შუაშია სტატუსი შე ? - საყელოში ჩააფრინდა ზურას, - უკანასკნელი მათხოვარიც რომ ვიყო ჩემს ცოლის მიკარების უფლებას მაინც ვერავინ გაბედავდა.

- რატომ ცხარობა ასე, თუ მასთან მყარი ურთიერთობა გაქვს ? რატომ მგონია რომ მისი დაკარგვის გეშინია ? - ცეცხლზე ნავთს ასხავდა ზურა. ისეთი შთაბეჭდილებას ტოვებდა თითქოს სურდა მუშტი-კრივზე გადასულიყვნენ. - რა ზალა გამოიყენე ის მოსაპოვბელად ?

დასრულა თუ არა სიტყვა, გააფთრებულმა დათამ მუშტი მოუქნია და სახეში უტავაზა. არც ზურა დარჩენია ვალში, როგორც კი წაბორძიკებული გასწორდა, უმალ დაუბრუნა ხურდა და არაბულის ცხვირიდან და ტუჩიდან ერთდროულად წასკდა სისხლი. უცებ ყელში წვდა ზურას და მანქანას ააკრა ზურგით.
- სულ ყ..ზე რას იფირებს შენი ტვინი... მათავრია სეიგნო რომ ის ჩემი ცლიაა... ჩემი ცოლია და მასთან ახლოს მიკარება არსოდეს გაბედო. არ გაბედო მის ტავლებსი ცერე,ლების ძებნდა და გზაზე გადადგომაზე ხომ ზედმეტია საუბრაი... გასრისავ ზურა თუ ეცდები რაიმე ფორმით ჩხარევას... ისე გადაგივლი წამით არ შევყოვნდები...

- შენ მე ის წამართვიი... - ხდელი მიკრა ასანიზემ და ისევ უტავაზა მუშტი... რატომრაც დათას აღარ უცდია ხურდის დაბრუნება. - ის შენი ცლია და არა ჩემიი. წლები მასზე უგონოდ შეყვარებულამ ამის თქმაც კი ვერ გავბედე, მეშინოდა არ დამეფრთხო, არ წასულიყო, ვაი თუ მისი დანახვაც ვეღარ შევძლოთქო... ხატად ვაქციე, ცქერაც რომ ბედნიერს ხდის ადამიანს... ლაცარი ვარ...

- მერე ეგ რა ცემი ბარლია ? - ცხვირსახოცით სისხლი მოიწმინდა და სარკასტულად ჩაეკითხა.

- ლაცარი ვარ... ლაჩარი ვარ ის, შენ რომ დაგითმე... ისე უნდა მომეკიდა ხლი და წამეყვანა როგორც შენ გააკეთე მაგრამ ვერ გავბედე... ისე მიყვარს მისი ოდნავ წყენინებაც კი არ მიღირდა ასეთ ბედნიერებად...

- ზურა ცაიგდე ენა თორემ მართლა მოგკლავ. ნუ იზახი ჩემს ცოლზე რომ გიყვარს... ნუ იძახი... - ახლა ტავდა აგემა მძიმე მუშტი.

- ვიტყვი... ანგელოზის დასაკუთრება რომ ოინდომე როგორ ვერ გათავლე მარტო სენ რომ არ იქნებოდი მასზე უგონოდ შეყვარებული ? ჩემს გარდა იცი რამდენია ? ტავადაც კი არ იცის... წარმოდგენა არ აქვს იმდენი მოვაშორე... მაგრამ შენ ვერ გაგაქრე... მხოლოდ და მხოლო იმიტომ, რომ ტავად აგირჩია... დავიანხე მისი ინტერესი და ცარევა გადავიფიქრეე... იცი რა მტკივნეულია არაბულო, საკუტარი ნებოთ რომ უსშვებ საყვარელ ქალს ?

- არ ვიცი და ვერც გავიგებ რადგან მე მას არასოდეს გავუშვებ... - ნიშნისმოგებით უპასუხა, თუმცა გულისიღრმეში რარაცნაირად გაუგო ასანიძეს. შიგნეული აუწვა, თავი მის ადგილას რომ წარმოიდგინა... დააფასა ზურას ტავდადება, რადგან ის ასე მსვიდად ვერ შეხვდებოდა არიანდას სხვის გვერდით ხულვას...

- ამიტომ გაფრთხილებ დათა, თუ მის ფასს ვერ გაიგებ მე უკვე წლებია ვიცი და აუცილებლად წაგარტმევ... თუ ოდესმე სანსი მომეც აუცილებლად გამოვიყენებ... გახსოვდეს რომ არსებობს კაცი, რომელსაც შენი ცოლი საკუტარ სიცოცხლეზე მეტად უყვარს... ეს არ დაგავიწყდეს

- ხო სწორად აღნიშნე, ჩემი ცოლი... ის ჩემი ცოლია ზურა... - ტავადაც უკვირდა რა აზლევდა ახლა მოთმინების ზალას, მაგრამ ფაქტია შეძლო.

- არაკაცი იქბები ამის სემდეგ თუ მუსაობას აუკრძალავ, რადგან მე დაბრკოლებად მანამ არ ვიქცევი სანამ შენ არ მაიულებ ამას. - გამაფრთხილებლად ჟღერდა ზურას ხმა.

- გონება არ დაგებინდოს ასანიძე, ღმერთმა ნუ ქნას მიზეზები ეძებო ჩემს გზაზე გადასადგომად... - არანაკლებად გამაფრთხილებელი იყო მისი ხმა და ზურაც მიუხვდა რას გულისხმობდა.

- მშვიდი, გამარჯვებული სახით დაელოდა ზურას ავტომობილში ცაჯდომას და სოლიდარული მზერით გააცილაა. წავიდა ასანიზე და საგანძური მას დაუტოვა...


***

შინ შესულს არიანდა მისაღებში დაუხვდა. უცებ წამოხტა გოგო, მის სახესა და პერანგზე სისხლის ლაქები რომ სნისნა, უნდოდა უხლოს მიერბინა და დაკვირვებოდა რა სჭირდა, მაგრამ რარაც ზალამ შეაკავა. ლასამ ერთი გახედა მეგობარს, სიცილით გადააქნია ტავი, მხარზე გაურკვევლი ჟესტით დაკრა ხელი და უსიტყვოდ დატოვა სახლი.

- ვახშამი მზად არის ? - იკითხა დათამ ისე თიტქოს არც არაფერი განსაკუთრებული არ მომხდარიყოს.

- არა. - ცივად უპასუხა არიანდამ

- რატო ? სადმე ვივხშმე და არ მახსოვს ?

- კი, ივახშმე და არ გახსოვს.

- რატომ არ მაოამზადე არინდა ?

- არც მაგის დარდი მქონდა და არც ძალა დათა. სხვა საფიქრალიტ ვიყავი დაკავებული. ახლა კი თუ არ მიწყენ დავისვენებ.

- მშია არიანდა ? სენი გაკეთებული საჭმელი მინდა.

- არ შეგიძლია ახლა გამიგო ? მხოლოდ ამ ერთხელ. - ხმა გაებზარა ქალს.

- არარფერი დამისავებია მისთვის. ვაპატიე, ყოველ წამს რომ მიმეორებდა შენზე მიყვარსო და მშვიდობიანად გავუშვი.

ნაკავები ემოცია ერთიანად მოაწყდა დიაფრაგმას, ვეღარ შეიკავა და ტირილად ამოხეთქა. სახეზე აიფარა ხელები, არიდამ.

- ახლა მომიმზადებ ვახშამს ? - მომლონიდენ იკითხა დატამ.

სიცილსერეული ტირილით დაუქნუა კის ნცვალდ ტავი არიდამ და სამზარეულოში წავიდა. დათაც მიჰყვა. თხოვნის გარეშე გაისალა თმები გოგომ და ფუსფუს მოჰყვა. ბიჭი უნებურად გაეღიმა და ბარის დახლზე ცამოჯდა, სასმლის ჭიქა მოიმარჯვა და ერთი ყლუბზე დაცალა. მართალია არ გამოუხატავს, შეშლილივით არ მოქცეულა, მაგრამ ეს არ ნისნავს რომ სურვილი არ ჰქონდა. ახლც კი უკვირდა რატომ გაუსვა ზურა ისე, როცა სიბრაზე დახრჩობას უპირებდა. რატომ შეუჩნდა მის ტვინს გულგატეხილი ასნიძისადმი სოლიდარობა. ერთი რამ კი ცხადი იყო - ზურას სიტყვები ნდობას იმსახურებდა.

- წამოდი, ვჭამოთ. - ბარე მეათე ჯიღას ცლიდა არიანდას ხმამ რომ მოიყვანა ცნობიერებზე. მეტაგ ჩაჰყოლოდა ფიქრებს. მართალია მთვრალი თვალებით არა, მაგრამ გაბრუებული მზერით კი შეხედა გოგოს. უფრო ელამაზა ცოლი, თეფშებით ხელში რომ ელოდა მის პასუს. ცოლი ? - პირველად მოიხსენია ფიქრებში ასე.

- წამოდი. - ვისკით შეხურებული და ქალით გაბრუებული წამოდგა, ისტიქტურად მოხვია მხარზე ხელი და სასადილო ოტახისაკენ გაიყოლა. ერთი კი გახედა არიანდამ, ნეტა რა ეტაკაო, მაგრამ გაცლა არ უფიქრია. ან როგორ, როცა სულ გულს უჩქარებდა, სიამოვნებას ანიჭებდა მისი შეხება.

ამღვრეული თვალებით უქცერდა ვახშმის განმავლობაში დათა ქალს. უცანურად სეუჩნდა მისი დაკარგვის ფიქრი... შესაძლოა ფიზიკურად არ დაეკარგა, ამას არ დაუშვებდა მაგრამ ვაი და მისი გული სხვისკენ გადახრილიყო... გააჟრჟოლა შეცბუნებულს, ტავი გააქნია აბეზარი ფიქრების გასაფანტად...

- ან მიტხარი რა გინდა, ან მომაცილე ეგ თვალები.

- არ მოგეწონება რომ გითხრა.

- როდის აქეთ გადარდებს მე რა მომეწონება ... - ჩაილაპარაკა სევდიანად და ჩანგალი ხმაურიად გახახუნა ცარიელ თეფშს.

- შენ არ აალაგო, სხვა მიხედავს. - წამოდგა დათა და წასასველად მოემზადა.

- ნელ-ნელა მოახლის ყოფას მიმსუბუქებ.

- სტატუსებს არასწორად არჩევ. აქ შენს ყოფნას მოახლეობა ყველაზე ნაკლებად შეეფერება.

- რა ადვილად გავიწყდება შენი ისტყვები. - უკმაყოფილოდ შენისნა ქალმა.

- ყველა სიტყვა მშვენივრად მახსოვს და შენ თუ შენებურად თარგმნი ეგ ჩემი დანასაული არ არის.

- კარგი, მაშინ შენ მითხარი რას ვაკეთებ აქ ? ოღონდ ახლა არ შურისძიებაზე საუბარი. ეგ ისედაც ვიცი...

- რა ხდება არიანდა ? - ოეივე ხელებით ჩამოეყრდნო მაგიდის ზედაპირს და მისკენ გადაიხარა, - რა კითხვები გიჩნდება ?

- პასუხები მჭირდება. - ზუსტად ისე მედიდურად ახედა ბიწს როგორც დავად დაჰყურებდა.

- თუ რაიმე გაინტერესებს, თავად იზრუნე პასუხები გასცე.

- შენს ნაცვლადაც ? ღმერთმა უწყის შენს გონებასი რა ტრიალებს და მე როგორ უნდა გამოვიცნო ?

- მასინ დაელოდე ვიდრე თავად მომინდება გიპასუხო.

- ვერ გიტან !

- მე კი ვგიჟდები შენზე. - მაცდური ღიმილითა და ტავლის ცაკვრით უპასუხა.

გაცეცხლებული წამოხტა არიანდა და სირბილით ავიდა ოტახში. აქმდე რომ არ სდომია ახლა გადაკეტა კარი. ჩემს საძინებელში მაინც ვივლი ჩემს გემოზე, ისე ხომ სულ მიხუტავსო, გაიფიქრა. აქამდე მორიდებით დადიოდა ოტახში, აბაზანიდან სულ ცაცმული გამოდიოდა ვაი და არ დამიხვდესო. არადა ვერ იტანდა ნესტიან ჰაერში ცაცმას. ახლა კი, ამ მომატებულ სუსხში განსაკუთრებით იორთქლებოდა აბაზანა და უფრო დისკომფორტს გრძნობდა იქ ცაცმის დროს. წყლისგან დამცავი ქუდი მოირგო, თმას რეკომენდაციისამებრ სამ დღეში ერთჯერ იბანდა, დათასი არ იყოს უყვარდა თნმა და უვლიდა,. შხაპის მიღების დროს დატას სისხლმდენ ტუჩზე ეფიქრებოდა... პერანგიც საკმაოდ დასვროდა. ალბათ კარგად შემსოცხეს ერტმანეთს, ამ შეშლილებმაო, დალანძღა გულში. აბაზანიდან უკვე გამშრალი, გაშლილი თმითა და პირსახოც შემხვეული გამოვიდა. საწოლზე საგულდაგულოდ გამზადილი ტანსაცმელი ეგულებოდა, როგორც იქნა სიამიანდა ჩავივამ და მთელი რამე ნესტის შეგრძნება არ სემაწუხებდო, უხაროდა.

- ვაიმე დედიკო, - წამოიკივლა, მის საწოლზე ცევულად ცამომჯდარი არაბული რომ სენიშნა. - რორგორ შემოხვედი ?

- როგორც. - მოკლე პასუხი და გაათმაგებული დაკვირვება, ნელ-ნელა რომ ააცოცა ქვევიდან ზევით.

- კარი ჩაკეტილი რომ დაგვხვდა, ვერ მიხვდი რატომ სეიძლებოდა ცემეკეტა ? იქნებ როგორ მინდა გავიარო ცემს საძინებელში.

- როგორც გინდა ისე გაიარე. რა, მე დაგისალე ? - ისევ არ აშორებდა თვალს სააბაზანოს კარტან უხერხულად აწურუსლ. ცალი ხელიტ ოირსახოცს რომ ებღაუჭებოდა.

- კი ბტონო. მაშინ ისე მოვიქცევი თითქოს აქ არც ხარ. - ამაყად წარმოთქვა და ასეთივე ნაბიჯებით გადადადგა ნაბიჯი. უკანასკნელი ზალით ცდილობდა უხერხულობა და დაბნეულობისა არ დასტყობოდა, ფეხები არ აბლანდვოდა. ასე პირსახოცის ამარა პირველად იდგა მამაკაცის წინ. საკუტარ ძმასაც კი არასოდეს დაუნახავს... ჯანდაბას ჩემი სულელი ტავი შემეტანა ეს ტანსაცმელი და იქ ცამეცვაო. ბუტბუტებდა გულში. ახლა უკან რომ გავიქცე და აბაზანაში გამოვიკეტო რა აზრი აქვს იქ როდემდე დავრჩები, ხომ ვიცი რომ არსად წავა და ჩემს გამოსვლას დაელოდებაო. ტანაც მასაც ეს სურს, ალბათ ახლა ელოდება რომ დაფრთხალი შევავარდები და კარს ცავიკეტავო, ფიქრობდა. არადა რა სიამოვნებით შევვარდებოდა ახლა უკან, მაგრამ არც მისი სურვილის ახდენა უნდოდა და არც ზედმეტად შეშენინებული უნდოდა გამოცენილიყო. მერე უფრო მეტად მოინდომებს ჩემს გულის გადაციებასო. არადა პირიქით, რაც უფრო ძლიერი ქალის როლს ირგებდა დათას წინ მით მეტად იწვევდა... გაიწელა სააბაზანოს კარიდან საწოლზე მიფენილ ტანსაცმელამდე მანძილი. კუს ნაბიჯებიტ მიღორავდა გოგოდა ტან ფეხებს დასჩერებოდა, ამოწმებდა პირსახოცი ზალინ ოკლე ხომ არ რაის, ან მოძრაობაში ზევით ხომ არ იწევაო. არ იყო მოკლე, მაგრამ მგონი შევტანხმდებით, კაცს ასეთ ფორმაში სასურევლი ქალის დანახვა, მითუმეტეს რომ ეს ქალი რუდუნებით გამოძერწილს გავს, და მითუმეტეს თუ კაცს ალკოჰოლიც გაზავებული აქვს სისხლში, ნამდვილად ვერ დატოვებს გულგრილს. ვერც დათა იქნებოდა გამონაკლისი. ისეთი შეგრძნება ჰქონდა თითქოს სისიხლი აუდუღდა და გაფართოებული მოლეკულები ძარღვებმა რომ ვერ დაიტია კანზე სემაწუხებლად მოასკდა. თან როგორ ცდილობდა ამაყად ტავოს დაჭერას, როგორი ფითქინა იყო, მსუყე მკერდს სანახევროდ უფარავდა ნაჭერი, დანარჩენ ნახევარს კი აბრეშუმის თმა დასდებოდა საფარველად. მთელი ზალიტ ებღაუჭებოდა პირსახოცის, არ ჩამომივარდესო. თითქოს ამატად მოდიოდა, მაგრამ ფეხები ისეთი დაჭიმული ჰქონდა, ყოველწამს ჰქონდა შეგრძნება ბიჭს ახლა არ წაიქცესო. თან ეცინებოდა გულში ბიჭს და ტან ცეცხლი ეკიდა. როგორც იქნა მიღოღდა საქოლამდე არიდა, უფრო ახლოდან იგრძო უკვე სასიამოვნოს სურნელად ქცეული არომატი. გულ-მუცელი აემღვრა კაცს, გაუცხელდა , აეწვა ორგანიზმი, რას შეოვედიო, ერთი ესეც კი გაიფიქრა. ხელები ერთმანეთს გადააჭდო და ძლიერად მოუჭირა. სამოსამდე მისულმა არიდამ ნაცვლად იმისა გადახრილიყო და ისე აეკრიფა, ოდნავ ჩამუხვლა ამჯობინა ასე უფრო ნაკელბად გამღიზიენებელი იქნებაო. წაიღო კიდეც ხელი მათკენ, მაგრამ დატამ დაასწრო და ააცალა. კაკლებიდან გადმოსცვივდა თვალები იმხელაზე დაჭყიტა მოულოდნელობისაგან.
-
- - მომეცი ! - გაუბედავად სთხოვა. ვაი და რა ურტიალებს ტავშიო.

- ასე უფრო ლამაზი ხარ ! - უმალ დაუბრუნა პასუხი ქალს და ტანსაცმელი საწოლის მეორე კიდეში მოისროლა. უცდბ წამოვარდა გპგო და მათკენ გაიქცა მაგრამ ვნებისაგან სულ მთლად გათანგულმა კაცმა, უკვე თავკებიდანაც რომ ეღვრებოდა ზურგიდან დაიჭირა და ჰაერშია ასწია. უმწეოდა გააფართხალა ფეხები მსხვერპლმა. - ხომ თქვი ისე მოვიქცევი, თითქოს აქ არ ხარო. ხოდა მოიქეცი... - დაასრულა თუ არა სატქმელი, ქალის სურნელოვან კანთან ისე ახლოს თვაის შეკავება ვეღარ შეძლო და მხარზე მიაწება მხურვალე ბაგენი. დენის დარტყმა იგრძნო გაყინულ სხეულზე თბილი შეხეება რომ იგრძნო და ჟრუანტელში გადაეზარდა რომ მიხვდა თუ რა იყო ეს სითბო.

- გამიშვი. - გაიბრძოლა ისევ.

- დაგსვავ ოღონ გაქცევა არ სცადო. ან სად გამექცევი... - უპასუხა თავსი ნატქვამს და იატაკზე დააბრუნა ქალის ფეხები. - ჩემსკენ სემობრუნდი...

- გემუდარები ცავიცამ... შემცივდა...

- ნუ იტყუები. ოთახში იმაზე მეტი სითბოა ვიდრე საჭიროა...

- ზურგს უკან ზამთარი მიდგას და იმიტომ მცივა...

- გაგათბობ... - მარჯვენა მხრიდან ტამ გადაუწია და ნაცნობ სამკუთხედას ეამბორა. შეხტა არიდა, სხეული შეეკუმშა.

- მოვკვდები დათა... ახლა არა რა თხოვ ! ტან ნასვამი ხარ... ასე არა

- არ ვარ... - უმფრო საიმედოდ დაიჭირა მასზდდ მიყრდნობილი მოცახცახე ქალი. - რატომ მიმტკიცებ იმ დროს საპირისპიროს როცა საერთოდ არ გაქვს იმის ზალა ჩემ ამ ოთახში ყოფნას შიშის გარშე გაუძლო ?

- იმიტომ რომ არ მინდა სულ შენ გაიმარჯვო. არ მინდა იფიქრო რომ ყველაფერი შენზეა დამოკიდებული, როგორც მოგესურვება, როგორც გაიფიქრებ ისე დაგემორჩილები...

- შენ შესაძლოა არ გონდოდეს ეგ, მაგრამ იმ გრძნობებს როგორ აიძულებ რომლებიც მე კირა შენც არ გემორჩილება ?

- ჩემს ოტახში ყოველ სარამოს მხოლოდ იმიტომ შემოიხარ რომ შემაშინო, გული გადამიცივო და ასეთ რომ მხედავ კმაყოფილდები და მერე უფრო ტკბილად გეძინება ? ემოციურად არამდგრადი გინდა რომ მაქციო ?

- როგორ შეგიძლია დამფრთხაკზე ამხელა ფრაზებით საუბარი ? - ახლა მის თმაზე გადაინაცვლა ტუჩებით, - ემოციურად არამდგრადი ისედაც ხარ... ხან ქალი ხარ ხან ბავშვი...

- ხომ ხედავ რომ ახლაც მოახერხე სურვილის ახდან, ისე ვნერვიულობ შე რომ არ მიწერდე იატაკზე გავირთმევი, გადი ახლა და დამანებე სული მოვითქვა.

- ჯერ არ ამიხდენია ის სურვილი რის გამოც აქ მოვედი...

- ღმერთო, აღარ შემიძლია... დავირალე უკვე, ყოველ სარამოს შიშით ველოდები... - დანებებულმა ამოიოხრა და მისკენ მიბრუნდა, ხელები გასალა და ამღვრეული ხმით განაგრძო, - აქ ვარ, აღაღარ გეწინააღმდეგები, გააკეთე რაც გინდა და მომასვენე...

სულ წამით შეხედა სახესა და ტავლებში ბიჭმა და ლტოლვისაგან გადაკრული ბურუსი შემოცილდა, გონი დაუბრუნდა...

- ზალიან ადვილია შენზ გავლენის მოხდენა არიანდა, ზუტდა იმიტომ რომ ემოციურად არამდგრადი ხარ... და იცი როდის ვერ აკონტროლებს ადამინი ემოციებს, როდის ხდება სუსტი ? იცი ?
- არ ვიცი... ან ვიცი... არ ვიცი დათა. ან რა შუაშია ახლა ეს...

- სუსტი მაშინ ხდები როდესაც გრძნობები გაკონტროლებს, როდესაც შენ ვეღარ იმორჩილებ მას... თუ გინდა წინააღმეგობა გამიწიო ცამოყალიბდი... აირჩიე, ან ძლიერი ქალად იქეცი, ან მშისარა ბავშვად ... დამღლელია უკვე, ყოველ წუთს რომ იცვლები...

- ოჰ, დიდი ბოდიში რომ თქვენავით ძლიერი და ცამოყალიბებული ვერ ვარ...

- ძალიან კეთილი ხარ და ზედმეტად გულრწფელი...

- რავქნა, ახლა მხოლოდ და მხოლოდ იმიტო გავბოროტდე და ვიმსახიობო, რომ შენ სათანადო მოწინააღმდეგედ ცამთავლო და ჩემზე ნადირობის სურვილი დაგიკარგო ? არ მინდა და არც შემიძლია... მირჩევნია შენ მტანჯო, ვიდრე მერე ჩემმა სინდისმა... შენი სიბოროტის გამო ჩემში ადამიანს ვერ მოვკლავ... ვერ შევიცვლები...

- კი ბატონო, მაგრამ ყოველთვის და ყველასთან წაგებული მხოლოდ შენ იქნები...

- რა გინდა დათა გამაგებინე ბოლოს და ბოლოს ?! რა აღმზრდელობით გაკბვეთილებს მიტარებ ? .... აა, ხოო მივხვდი... ახლა სიტყვებით გინდა დამანახო როგორი უსუსრი ვარ ? ... ვერ მოინელე ჩემს კაბინეტში დანახული ზურა და ცდილობ ისე მატკინო რომ მთელი რამე ტორილში გავატარო...

- ვხალისობ სენს დასკვნებზე არიანდა... საოცარია, ასე უხცებ როგორ ხვდები ყველაფერს .

- მართლა მაგიტომ შემოხვედი აქ ?

- არა. მინდოდა ჭრილობა დაგემუშვებინა. - უპასუხა და იმ ასგილს დაუბრუნდა სადაც იჯდა. - მისი ყუთი სამედიცინო ყუთი გამოიტანე.

- ჯერ ჩავიცვამ...

- სხვათაშორის აბაზანსაი ხალათიცაა და მეორედ უხერხულობა რომ არ შეიქმნას ის მოიხურე ხომე.

- ღმეთო, რა ჯანდაბა უნდა... რა ჯანდაბა უნდაა... - ჩაიბუტბუტა და აბაზანაში სევიდა. მართალი იყო დათა, საკიდიდან ხალათი ცამოსხნა, შემოიცვა და უკან სამედიცინო ყუთით დაბრუნდა. - აიღე და თავად, დაიმუსავე. არ ვაპირებ უაზრო მუშტი-კრივის შედეგებზე ვიზრუნო. - ახლა, არ სურდა ამ სიტყვების თქმა თუმცა მაინც დასცდს ბაგეებს, რაგნან ჭრილობები სახეზე ჰქონდა თუჩთანაც და მისი სიახლოვე არ სურდა.

- სხვათაშორის, ჩემს სააბაზანოშიც მაქვს ეგ, - უტზე ანისნა ტავლით, - რომ მდომოდა იქაც მოვახერხებდი ჩემით. სხვათაშორის დროულად რომ მოგეცილებია ეგ შენი აბეზარი ტაყვანისმცემლი ესენი არ მექნებოდა...

ერთი მობეზრებულად ამოიხვნეშა არიანდამ, საჭირო ნივთები ამოიღო და მის წინ ცაიმუხლა.

- არასდროს სევუწუხებივარ მაგ ტაყვანისმცელენ და არც მასტან ასეთი საქმის გარჩევა იყო საჭირო, მაგრამ სენ ხომ შეშლილი ავდმყოფი ხარ... - ტან წარბთან მიადო ათრთოლებული ხელით, წყალბადის ზეწანგით გაჯერებული ტამპონი.

- ნუ მლანძღავ, თორემ რაც დავაკელი დავუმატებ... - თან ქალის სახეს ათავლიერებდა ინტერესტა და სიფრთხილით რომ უმზერდა ჭრილობაზე.

ეგრე არ უნდაო, არიდამ... მომდევნო ტამპონი სამედიცინო სპირთით გაჟღინტა და გახეთქილ ტუჩთან ძლიერად დააჭირა. სახე ისე სეწუხწებულად შეწმუხნა დათამ, გოგომ გამარჯვებულის გამომეტყველება ვეღარ შეიკავა და კვლავინდებურად ლოყებზე ღრულებიდან გამაონატა ღიმილმა.

- უი გეტკინა ? - შეიცხადა ხელოვნურად.

- ბარემ სპირტი დაგესხა. - უთხრა და ხელიტ მოსინჯა ჭრილობა, რომლიდანაც ზლიერი დაჭერით ხელახნა გახსილიყო და სისხლი მოედინებოდა. ჯერ სისხლიან ხელს დახედა მერე არიდას სიხარლი რომ გაქრობოდა სახიდან და შეხუხებული უმზერდა. ქამა უმალ გააგდდო ხელიდან სპირტოანი ტამპონი და ახლი წყალბადით დაასველა. ხელი რომ წაღო მისკენ დათამ უკან გასწია ტავი.

- აღარ გატკენ, სოირტი არ არის, - უმალ განუმართა ქალმა. თიტქოს ზალიან აწუხებდა დატას ეს. სულ არ ედარდებოდა რას დაადებდა ან რა უნდა ტკენოდა ისე გაუსაძლისად არიდასთვის რომ დაენახვებია... უბრალოდ რომ მიხვდა მის გამო შეწუხდა მეტის დანახვის სურვილი გაუჩბდა... - მოიწიე სსიხლი მოგდის. - თხოვა თითქოს.

- შენ მოიწიე,- თვა მან და ტავადვე მიაქაცა ტავსიკე წელზე ხელის მოხვევით. მობეზრებულად ამოქშინა არიდამ, რამდენადაც შეეძლო წელით უკან გადაიწია და ჭრილობის დამუსავებას მოჰყვა.

- გამიშვი, ლენტს გადაგაკრავ, - მკლვებზე ხელები ცასჭიდა და სცადა მოეშორებია.

- ლენტით ვერ ვივლი.

- ზალინ გეტყობა ჭრილობები.

- არასავს. უბრალოდ მაკოცე და მომირჩება. - წარბები აზიდა ქალმა გაკვირვების ნისნად, რა სისულელეს ამბობო. - რა ? ბავშვობაში არ გირჩებოდა ხოლმე ამ ფორმით. - რარაც მხიარულ ხასიტზე დადგა ბიჭი. - თუმცა რარა ბავშვობაში, დარწმუნებული ვარ ახლაც ასეა.

- ვერ გავიგე მე დამცინი თუ საუტარ ტავს ...

- მიდი, მაკოცე და მერე გეტყვი.

- არ გეშინია ისევ რომ გიკბინო ?

- ნწ... მეც გიკბენ...

- ყველაზე დიდი ცინიკოსი ხარ ვისაც კი ვიცნობ... ვერასდროს გაიგებს ადამინაი რას ცდილობ, რას ფიქრობ... როგორ სეგიძლია ასე ოსტატურად ტამა... - ოსტატურად გააჩერა დათას ტუცბმა, მოლაპარაკე... რამდენიმე მხურვალე შეხებით, მტკივბნეულად აკოცა და ფეხზე წამოდგა.

- წინ გრძელი რამე გაქვს მაგაზე ფიქრისთვის... - წავიდა და უძილო რამისთვის გაიმეტა არიდა...

***
იმ ღამის შემდეგ ერთი კვირა ისე გავიდა დატა მის საძინებელში აღარ გამოცენილა. ყოველი ძილი წინ ელოდა არიდა, ახლა გაააღებს კარს და შემოვაო, თავისებურად მომზადილიც ხვდებოდა, თუმცა ამაოდ. მას შემდეგ მათი ურთიერთობა საუზმიტა და ვახშმით შემოიფარგკებოდა. ერთ ზედმეტ სიტყვას არ ეუბნებოდა ბიჭი. ერთ-ორჯერ სამსახურიდან დაურეკა კიდეც არიდამ რარაც უნდოდა ეკიტხა, მაგრამ დათამ არ უპასუხა. შინ დაბრუნებულსაც არ უკითხავს რაიმე. დედის ნახვის სემდეგ სახლში გვიან რომ ბრუნდებოდა, საყვედურსაც აღარ ეუბეებოდა. ერთ დღეს ვანოც მოყვა, შინ და ისე წავიდა ბიჭი არიდასა და მის საუბარში სიტყვაც არ ცაურთია დატას. ისე იქცეოდა თითქოს ერთმანეთსთვის სრულიად უცხონი იყვნენე. მხოლოდ ერთი რამ დარჩა უცვლეი, ვახშმის მომზადების დროს ჩვეულად ბარის დახლიდან უსიტყვოდ უმზერდა. ვერაფრით გაეგო არიდას რა სჭირდა, რან ნიშნავდა მისი საქციელი. უთუოდ რარაც ახალს გეგმავსო იმიასაც ფიქრობდა. ერთ რეს კი სახლში არ დაბრუნდა. თეთრეად გაათენა არიდამ... წესით უნდა გახარებოდა ერთ ღამით მაინც შეძლებდა მშვიდად დაძინებას და ტავისუფლად ყოფნას მაგრამ ნაცვლად ამისა ნერვიულობამ და გაურკვევლობაში გაღღრნა ცის შავი კაბადონი გათეთრებამდე. ერთხანს ტავის ოტახში იყო... იქაც ვერ მოისვენა, პლედი მოიხვია და მისაჭებში დივანზე გადაინაცვლა. არ უტყდებიდო საკურთარ ტავს რომ იქ იმიტომ გადავიდა იქნებ დაბრუნდეს და მე არ გამომეპაროსო.

- არიანდა, აქ რას აკეთებ ? - სავარძელზე მობუზულსა და პლედში გახვეულს ვანო წამოადგა ტავზე.

- ადრე გამეღვიზა და ძილი რომ ვერ შევიბრუნე აქ გადმოვედი. - უღერღილოდ იცრუა გოგომ. არ იყოა ადვილი სათქმელი მას ველოდი ვისაც სულმ არ ვედარდებიო.

- ნამდვილად გამოუძინებელის სახე გაქვს. - ცვეული მხიარულებით უთხრა გიგაურმა და მის წინ ცამოჯდა.

- შენ რამ მოგიყვანა ამ დილადრიან ?

- დატამ ლეპტოპის წამოღება მთხოვა, სახლსი დამჩცაო. მგონი კაბინეტში უნდა იყოს.

- ხო. იქ ინახავს ხოლმე. - იმედგაცრუებულმა უპასუხა.

- შენ როგორ ხარ ? ცოტა დრო მაქვს და ვისაუბროთ. ტანაც მარტონი ვართ...

- წარმოდგენა არ მაქვს რა უნდა გიპასუხო. არ ვიცი როგორ ვარ.

- ეგეეთი რამ არსებოსბ, როდესაც ადამიანმა არ იცის როგორ არის ?

- როგორც ჩანს არსებოსბ. მეც მას შემდეგ გავიგე, რაც ამ სახლში გადმოვედი. წესით ცუდად უნდა ვიყო, მაგრამ არ ვარ ცუდად თუმცა არც კარგად ვარ... და საერთოდ მგონი ჩემი არსებობა არ არსებობის საკითხზეც უნდა დავფიქრდე...

- არსებობ.. არსებობ არიანდა... მერე და როგორ. - მრავალმინიშვნელოვნად გაამხნევა ბიჭმა.

- ყავას ხომ დალევ ? - სესტავაზა და პლედიდან გამოზვრა, ღათა სამზრეულოსი გასულიყო.

- უზმოზე არ ვსავმ, თუმცა სენ თუ პარტნიორი გჭირდება ...

- არც მე, მაგრამ ახლა მართლა მჭირდებაა... უნდა გამოვფხიზლდე.

- მთელი ღამე არ გიძინია ხო ? - მზრუნველად ჩაეკიტხა ვანო და უკან მიჰყვა.

- არა დამეძინა. ამხელა სახლში მარტო ყოფნამ ცოტა არ იყოს და სემაშინა.

- ნუ მატყუებ რა. - მავედრებელი მზრიტ გახედა ბიჭმა.

- არ გატყუებ. ცოტა მართლა შემეშინდა.

- უმისოდ ყოფნამ შეგაშინა ხო ?

- შესაძლოა, - უარყოფა აღარც უცდია. - ჭირმაც იცის სეჩვევა და ალბათ იმიტომ. მე კი მოლაპარაკე ჭირტან ერტად ვცხოვრობ რომელიც ამ ბოლოს აღარც მელაპარაკება.

- საუბარი რომ არ უყვარს ახალი ამბავი ნამდვილად არ უნდა იყოს შენთვის.

- ვიცი რომ არ უყვარს, თუმცა ჩემთან რატომღაც არ ეზარება ხოლმე. მითუმეტეს თუ რაიმე ცუდი აქვს სათქმელი. მხოლოდ კიტხავზე არ მცემს პასუხს თუ თავად არ სურს, ან თუ პასუხი მწარე არ არის.

- კარგად შეგისწავლია... - ოდნავ ცაეცინა გიგაურს.

- მტერს უნდა იცნობდე. - აუხნსა მიზეზი და ქაფქაფა ყავით სავსე ფინჯანი დაუდგა წინ.

- მტრად რომ მოიხსენიებ გამშვიდებს ? - გაეცინა ვანოს.

- ზალიან. - ამასობაში კარის გაღებისა და დახურვის ხმა მოისმა.

- ვიღაც მოვიდა. - თავი გადასწია და კარიდან გაიხედა ბიჭმა ტუმცა არავინ ცანდა.

- ელზა იქნება. სახლს ალაგებს ხოლმე.

- ესიგი ნანი არ მოიყვანა.

- ვინ არის ნანი ?

- ნანი მაგარი ქალია. დატას დაბადებიდან მუსაობს ამ სახლში. ნახევრად მისი გაზრდილია.

- მერე რატომ არ მოიყვანა ?


- შენგ გმალავს და საუტარ თავსაც.

- რათქმაუნდა. რომ გაიგონ მკვლელის და და შვილი ჰყავს სახლსი, ნამდვილად არ სექმნის სახარბიელო მდგო,არეობას.

- სხვათაშორის მე ეგ არ მიგულისხმია. მაგის გამო არ დაგმალავს ზუტად ვიცი, თანაც მამასენზე არავინ იცის.

- არ მიფიქრია მაგ საკიტზე. თუმცა ის გასაკვირია დედამისი რომ არ სტუმრობს ამ სახლს.

- ტავად ნახულობს ხოლმე. ტანაც ბიძიას გარდაჩაველების სემდეგ, ლილი ბიცოლა ამ სახლიდან მალე გადავიდა. ქმრის გარეშე უჭირდა აგაჩერება, ტან დათაც არ იყო აქ. დედაჩემტან და ნიასთან ერთად ცხოვრობს წყნეტში.

- ღმერთო, რამხელა ცოდავ ადვეს ჩემს ოჯახს... - სინანულით წარმოთქავ და მძიმედ ამოისუნთქა. - მან რომ გაიგოს ჩემი ვინაობისა და არსებობის სესახებ ალბათ შვილზე მეტად შევძულდები. მამაჩემმა ჯერ მრავალი წლით დააშორა ქმარს, მერე სულ მოუკლა, მერე შვილიც გადახვეწა ქვეყნიდან და ბოლოს ვაჟა...

- ლილი, საოცარი ქალია არიანდა. რომ იცნობდე მაგას არ იტყოდი. გარეგნულად არ ეტყობა, მაგრამ მასზე გამგები, კეთილი და დიდ სულის პატრონი არავინ მეგულება ამ ქვეყნად.

- შესაძლოა მაგრამ იმას რაც ჩემმა ოჯახმა დააშავა, ალაბთ უფალიც კი ვერ გვაპატიებს. ვიცი მასაც აქ სიზულვილის მიზეზი და დათასაც... სხვათაშორის სენ ვანო, მაგრამ მაინც კარგად მექცევი.

- ამ ცოდვაში, სენი ბრალი ნულის ტოლია არიანდა... მე ეს მესმის. დარწმუნებული ვარ დატასაც, მაგრამ ... არვიცი რა სჭირს, ვერ ვუზებნი ახსნას. ხელის სეშლა რომ ვცადო, ახლა ისეთ არამყარ მდგომარეობაშია, სულ ცამომისორებს და მაინც ტავისას გაიტანს, ამიტომ სხვა გზა არ მაქვს... მის გვერდით უნდა დავრჩე და როგორც მოვახერხებ ისე გავაკონტროლო.

- მე კი მისი სიძულილის მესმის. მესმის მაგრამ მაინც ვერ ვეგუები ამ მდგომარეობაში ყოფნას... ვერ ვეგუები მის სიძულვილს ... გულს მიგლეჯს როცა ჩემთვის ტკივილის მოყენებას ცდილობს. ზოგჯერ მიფიქრია დავანებო, რაც უნდა გააკეთოს, იქნებ შევება იგრძნის, დაიცალოს და დამსვიდდესთქო, მაგრამ მერე არ შემიძლია... მგონია თუ იმ მდგომარეობაში დამინახავს როგორიც მიზნად აქვს, მერე უფრო და უფრო მეტად მოუნდება გამანადგუროს, ან სულაც თავიდან მომიშოროს, მიმაგდოს და ასე გადაუხადოს სამაგიერო ჩემს ოჯახს... - მომდგარი ცრემლები შეუკავებლად გადმოსცვივდა ტავლებიდან.

ვანომ რაიმეს თქმის ნაცვლად, მოეხვია და მაგრად ცაეხუტა.

- მასე არ მოიქცევა... დარწმუნებული ვარ, მასეთ რამეს არ გააკეთებს... - გაამხნევა ქალი.

- ლაბათ არასოდეს შეგიმჩნვეია მის თავლებში ცამდგარი ზიზღი, სიძულვილი და ბოროტება, როდესაც ჩემ გვარს, მიხეილს ან ანდროს ახსენებს თორემ, მასე დარწმუნებული ვერ იქნებოდი.

- ეგეც სემიმჩნვეუა და ხშირად დამინახაავს მისი თავლები როდესაც სენ გახსენებს, ასსე რომ ჩემს თავდაჯერებულობას შეაყყევ. - სცადა ჩვეული მხიარული თონით დაეწყანრებინა არიდა.

- პირიქით, სენ ნუ ცდილობ მეც დამაჯერო... - უსაყვედურა ქალმა, - ხედავ არ დღეში ვარ ? შენთან, მის მეგობარსა და მამიდაშვვილტან ვსაუბრობ ამ ყველაფერზე და იმაზეც არ ვფიქრობ რომ შესაძლოა მოუყვე.

- რა უცნარები ხართ ეს ქალები რა... - წაიწუწუნა ვანომ. - ესსიფი ტუ დავჯექი და ერთი-ორი სიტყვა გავცვალე ენტან ჭორიკანად უნდა შემრაცხო ? - დატუქსა და უკვე გაციებულ ყავას მიუბრინდა.

- კარგი, უკაცრავად. მგონი ზედემტი მომივიდა. - დაუყვავა არიდამ.

- შეგირიგდები, ერთი პირობით. - მოკლედ ეს გიგაური, მახვილი სიტყვებისა და სანსის გამოყენების ოსტატი გახკავთ.

- ნებისმიერიტ. - უკიტხავად დაეტანხმა.

- ასე რა... ელეს დაარწმუნებ რომ შემხვდეს. - უცებ უტხარ და უდანასაულო გამომეტყველებით ცაუჭრიტინა ყავის ფინჯანს, თითქოს დაკარგულ ნიტს ეზებდა მასში.

- ვანოო - გამაფრთხილებლად დაუზახა.

- უკვე დამტანხმდი და ახლა რაც არ უნდა თქვა საერთოდ არაფერი შეიცვლებაა... აი საეღთოდ.

- ბატივით გამომიჭირე ხო ? - ხმიტ აგეცინა არიანდას. - მოგწონს ? - უცებ დასერიოზულებული ხმიტ ჰკიტხა ბიჭს.

- წარმოუდგენლად. პატარა ბიჭვით ვიბნები მას რომ ვხედავ.

- პირველივე დღიდან შეგატყვე. მაგრამ ვანო, ხომ იცი რის გამოც გამოიქცა სახლიდან ?

- შენ გგონია რაიმეში ხელს შევუშლი ? პირიქით... დამეხმარე რა ძმურად. - თავლები სასაცილოდ ააფახურა ბიჭმა. - ვეღარ ვუძლებ ისე მინდა მის გვერდით... იმაზეც კი თანახმა ვარ კვირაში ერჯერ ვნახო.

- მერე ტავად მიდი და უტახრი.

- ტავს გამიტეხავს. - ორივეს გაეცინათ. - პატარაა და არ მინდა დავაფრთხო... სულ ცოტათი გამოცდილებას რომ ვატყობდე ტავად მოვახერხებდი მაგრამ, სულ არ გავს იმ გოგონებს აქამდე რომ მქონია ურთიერთობა... ფუ, ღმერმა დაიფაროს მათ გავდეს... რასვ ვბოდიალობ... მოკლედ არიანდა, პირველად მომეწონა სერიოზულად გოგო, თანაც ისეთი რომ სულ გამოუცდელად მაგრძნობინებს თავს... არ ვიცი რა უნდა ვუთხრა, რომ ცუდად არ გაიგოს არ ეწყინოს... ღმერთო, რა ცუდადაა ჩემის ასაქმე, რა დღეში ვარ...

- სულ ოდნავ, სულ ოდნავ მაინც გგავდეს შენი ბიძაშვილი... - კიდევ რარაცას თქმა სურდა არიანდას მაგრამ კარში მდგარმა ბაკურაძის ხმამ შეაწყვეტინა.

- რას მოვესწარი... - სიცილის სურვილისაგან სახე დაღრეცვოდა ბიჭს... - ეს რა მესმის... ვანო, მართლა ცუდადაა სერნი საქმე... - მისი დასკვნა გაიმეორა და გვერდით ამოუდგა.

- ამას რა უხარია ნეტა... - გაღიზიანებულად თქვა ვანომ.

- მოდი, მოდი ლაშა, - დაუზახა არუდამ და ტავკებით ანიშნა არ გაგეცინოსო, - დაჯექი და შენც გაგვანდე, იქნებ გყავ ვინმე.

- ამას ვინ შეიყვარებს, - ნიშნისმოგებით შენისნა ვანომ, - დაბღვერილი დაიარება სულ. ტარზანივით ტანი ხელს უწყობს ქალების დასაფრთხობად.

- ჩემი ტარზანობით დამფრთახლი ქალი ჯერ არ მინახია. პირიქით... - თავლი ცაუკრა და ისე უპასუხა არიდას იქ არსებობის სესახებ წამიტ დაავიწყდა, მაგრამ მისმა ჩაფხუკუნებამ შეახსენა, -რას მაბოდიალებ ბიჭო. ბოდიში რა... - მოუბოდისა გოგოს.

- არაუშავს. შენც რაიმე საქმეზე გამოგგზავნა ?

- არა. შენტან მივედი.

- დღეს ვისვენებ, ხომ გითხარი გუშინ.

- ვიცი. მაგიტომ მოვედი. მანქანის ტარება უნდა გასწავლო.

- რა მანქანოს ტარება, რამ მოგაფირა ლაშა ? - გაკვირდა ქალი.

- რამ არა ვინ. - ღიმილით უპასუხა. - ადრე დავპირდი, მაგრამ ახლა ცოცხალი ტავით არ დამთანხმდება ამიტომ მე მთხოვა მესწავლებინა.

- მაგ ბიჭი საერთოდ ნორმალური არის ? ექიმტან ხომ არ წაგვეყვანა ? - ვეღარ გაეიგო არიანდამ წყენოდა ტუ გახარებოდა. საერთოდ არ იყო ახლა დატასგან ეს და კიდევ ბევრი სახვა რამ იმ მოცემულობით ადეკვატური საქციელი.

- ექიმი აღარ უშველის მაგას პირდაპი „ასათიანზე“ გამოვუძებნი პალატას. - დაამატა ვანომ.

- თვითონაც მიაგნებს თუ საჭიროს ცათავალა, - დატს პოზიციაზე დადგა ბაკურაძე, - ახლა შეიძლება ვერ ამჩნევდე, მაგრამ ყოველთვის შეუძლია ცივი და რაციონალური გონება სეინარჩუნოს. - განუმარტა არიდას.

- რას მეუბნები ლასა... ამ ბოლო დროს მაგას ჩემზე კარგად ვინ შეამჩნვეს... წარმოდგენაც კი არ გაქვთ, როგორ შეუძლია წამში მოიფიქროს და დაალაგოს ყველაფერი ტავის სასარგებლოდ.

- წარმოგვიდგენია. - შეაუსწორა ვანომ. - ის ბიზნესი რასაც სათავეში ვუდგავართ სულ მაგისი გონებით დამსახურებაა, საათითივით ააწყო ყველაფერი და განსაკუთრებით ექსტრემალურ მდგომარეობაში უანთდება ხოლმე ტვინი.

- ახლაც ექტრემალურ მდგომარეობაში გადაერთვება მისი ტვინი თუ დროზე არ მიუტან რაც გთხოვა. მოვიდა სეხვედრის დრო ვანო. - მაჯის საათზე თითის დაკაკუნებით შეახსენა ვანომ დროსი მნიშვნელობა.

- გადაერთოს, უფრო კარგი იდეები მოუვა. - ცაიქინდილა ვანომ. - კარგი, წავედი და შენი იმედი მაქვს. - თითოს გაისვირა გოგოსკენ და ისე უთხრა,

- მოვიფიქრებ რამეს. ვირაცას ხომ უნდა გაუმართლოს სიყვარულში... ვიღაც მაინც იყოს ბედნიერი.

- ყველა ვიყოთ, ასე უკეთესი იქნება... შენც ტარზანო. - წამოდგა და ბეჭებზე დასცხო ხელი. - ვირაც როგორ არ გამოჩნდება ვისაც შეუყვარდები ?!

- „ვირაც“ არ მჭირდება ვანო. - დაყმენდილად უპასუხა.

- ეე, შენ რარაც საეჭვოდ თქვი, - უმალ მიუხვდა მეგობარი, - მოგიწევს დაფრქვა, რას კაესანი შემოგწოლია.

- თუ საჭიროდ ცავთვლი საკუტარი სურვილით გეტყვი, მანამ არც კი სცადო. - მკვახედ უპასუხა ბაკურაძემ.

- ვინმეს არ გაგონებ ? - არიდას ჰკითახა ვანომ. გოგომ უსიტყვოდ დაუქნია ტავი. - რატაქმაუნდა, იმ ვაჟბატონს...

- არიანდა, თუ მხად ხარ ჩვენც წავიდეთ.

- უარი რომ გითხრა გეწყინება ? უფრო სწორად მის გამო არ მინდა.

- ჩათავლე მე გთხოვა და ხო, მეწინება.

- კარგი. ხუთ წუთი დამელოდე.

***
სასწავლო ტრასაზე ხანგრძლივი დროიტ ავარჯისა გოგონა. ტავიდან მოვალების გამო დასტანხმდა, მაგრამ მერე ისეთი სახალისო მოეჩვენა პირიქით თხოვდა ლასას ცოტა კიდევ მავარჯიშეო. სულ სიცილში გალის დრო. ლასა დაჰპირდა თავისუფალ დროს აქ მოგიყნვან და მალე მართვის მოწმობაც გექნბაო. შემედ დედის სანახავადც წაიყვანა .

- ლაშა, შეგიძლია ჩემს სახლტან ახლოს ავტობუსის გაჩერებასთან მიმიყვანო ? - მორიდებიტ იკითხა გოგომ, რპდესაც შინ ბრუნდებოდნენ.

- იქ რა გინდა ? - გაკვირდა ბიჭი.

- ერთო მნიშვნელოვანი ადამინი დიდი ხანია არ მინახია და ზალინ მომენატრა მასტან საუბარი.

- გაჩერებასტან გელოდება ?

- არა, ლასა, - გაეცინა გოგოს. - იმ სამარშუტო ტქასისი მძღოლია რომლესაც დავყვებოდი ხოლმე.

- კარგი.

- ოღონდ, მე გავყვები შენ იქ დამელოდე. ერთ წრეს შემოვუვლით და მერე წავიდეთ სახლში.

- გადაირევა, რომ გაიგოს.

- რა ჯანდაბა გადარევს. რა დაშავდება ამით ?

- მომკლავთ მე თქვენ. კარგი, მხოლოდ ერთი წრე.

მიიყვანა თუ არა გაჩერებაზე. ათ წუთში გამოჩნდა ლადოჩ ტავისი ავტობუსით. თვალები გაუბრჭყინდა არიანდას რომ დაინახა. სწრაფად აირბინა ორი საფეხური, თავისი სახელობის ტომარა გადასწია და ჩვეულ ადგილაა დასკუპტა.
- ოჰ, ოჰ, - მხიარულად შესძახა კაცმა, - ჩემი მზეც ამოსულა. სად ხარ ჩემომშვენოერო, ამდენი ხნიტ შეიძლება დააბნელო დღე ? - ყველ მაგავრის ამოსვლას დაელოდა და კვლავ დაძრა.

- ძლივს მოვახერხე.

- მტავრია, რომ მოახერხე. აბა, როგორ ხარ ? რა ხდება ?

- ნეტავ ვიცოდე... არც მკლავს და არც მაცოცხლებ... 1

- სხვაგვარად რომ გეთქვა უფრო გამიკვირდებოდა...

- რატომ ?

- ტავადაც გზაგასაყარზე დგას ჩემო გოგო და იმიტომ.

- რა გზაგასაყარზე ლადო ბიძია ?

- ფიქრების, სურვილების, გრძნობების გზაგასაყარზე ჩენო გოგო. ვერ აიღცია როგორც ცანს რომელიმე მხარე ჯერ და ახლა ტავისი ფიქრით ოქროს შუალედი უჭირავს- გეგმას არ ცვლის, მაგრამ არც ანხორციელებს...

- ნეტავ ერთთხელდა სამუდამოდ აირჩიოს და მეც ვიცოდე რა ბედი მელის ...

- აირჩევს, აუცლილებლად... მისი ის მხარე აიძულებ, რასაც ასე მონდომებით გაურბის... ერთ დღეს უბრალოდ ვეღარ შეძლებს დაიმორჩილოს.

- საოცარია, სრულიად უცხო ადამიანას შეგიძლია მასზე ისე ილაპარაკო თითქოს მთელი ცხოვრებაა იცნობ.

- მასზე ამ ბოლო დროს ჩემზე მეტი არავის ექნება მოსმენილი და გაგებული, - გაეღიმა ლადოს.

- მე გიყვები, შენ კი ყველაფერს ხვდები. მე რატომ არ შემიძლია ყველაფერს თქვენსავით მივხვდე ?

- შეგიძლია. ხვდები კიდეც, უბრალოდ სენც მასავით გზაგასაყარზე ხარ და ეს არ გაძლევს მეტად დაინახო სიმართლე. მე კი, რადგან მოვლენების ეპიცენტრში არ ცარ, ორივე თქვენგანზე უკეთ სემიძლია ცივი გონების შენარჩუნება. განსხვავება მხოლოდ ესაა...

კიდევ ისაუბრეს. ლადომ როგორც ყოველთვის სასარგებლო რჩევებით დაასაჩუქრა, ბევრ საკითხზე ტავისი ხედვა გაუზიარა და დააფიქრა გოგო. ამასობაში როგორც ლადო იტყოდა ცხოვრების სასარგებლო ერთი წრეც დასრლდა. გამომეშვიოდბა გოგონა კაცს და წამოდაგა.

- ლაშა, ჩვენი ცასვლის დროა. - გადასზახა უკანა რიგში მალულად მჯდომ ბაკურაძეს, რომელიც ამოსვლის დროს თავისი ფიქრით შეუმჩნველად შეეოდა მგზავრებს. გაეცინა ბიჭს და არიდას ცაჰყვა.

- მარტო ვერ გაგიშვებდი, ხომ იცი ? - მოუბოდისა თითქოს.

- არც მიფიქრია რომ გამიშვებდი. ისე ხომ შეგეძლო უბრალოდ არ გეტქვა.

- არ შემეძლო. როდესაც ადამიანი გენდობა , ამ ნდობას არ სეიძლებაურალატო არიანდა. - სიმწრიტ ცაეცინა გოგოს. - ამ ბოლოს უარესად უხასიათი გახდა და არ მქონდა მისი ჯუჯღუნის ტავი.

- შენ არაფერს გეტყოდა. ყოველშემთხვევაში ჩემსავით არ ეჯავრები და იმაზ მეტს არ გეტყოდა ვიდრე მე...

- ეჰ როგორ ცდები... - დანანებით ტქვა ბიჭმა.

- წუხელ სად იყო იცი ?

- საასტუმროში, ტავის ნომერში.... მარტო.

***
ვანოსა და დატას სეხვედრამ პარტნოირებტან როგორც ყოველთვის წარნატებიტ ჩაიარა. კაბინეტში წარმატებას აღნიშანავდნენ, ადვიკატმა არჩილმა რომ დაურეკა დათს და პირველადვე რათქმანდა მოიკითხეს ერთამნეთი.

- რა ხდება ? - ცივად ჩაეკიტხა დათა რაც არჩილმა უთხრა არჩ თუ სასიამოვნო თემას უნდა სევეხოო.
- დათა, ვაჭა იმავე იარაღითაა მოკლული რითიც ვეფხვია, - იყო პასიხი და ცოტახნიანი პაუზა... - როგორც მთხობე ორივეს პარალლეურად გადავხედე და აღმოვაჩინე.

- როგორ მოხვდა ის იარაღი ანდროს ხელში, რომელიც წესით არქივში უნდა ყოფილიყო. ზუტად ვიცი არჩილ ეგ იარღი სადაც იანხებოდა.

- წარმოდგენა არ მაქვს შვილო. არქივიდან გასაიდუმლოებული მკვლელობის იარაღის გაქრობა და მკველის შვილის ხელსი აღმოცენა... ნამდვილად არ არის უბრალო ამბავი. ეს რომ გააკეთო კაცმა ხელი უნდა მიგიწვდებოდეს ამ მასალებზე... ან ძალინ დიდი თანამდებობის პირი უნდა იყო. - აუხსნა ადვოკატმა.

- მადლობა, არჩილ. ძიება განაგრძე. - გაუთიშა და ტელეფონი ხმაურით დაახეთა მაგიდაზე.

- რა მოხდა ?

- არ მაცდიან ეს ნაბიჭვრები... არ მაცდიან ცოტახან მაინ დავივიწყო... - სამელის ჭიქა გაიწნია და კედელს შეალეწა.

- ეე, დამსვვიდდი. რა მოხდა არ იტყვი ?

- ორივე ერთი იარაღით მომიკლეს ვანო, ერთი იარაღით და ორივე გულში სროლით...

- ვაახხ...

- არავის დ არარაფერს არ გავითავლისწინებ... მახრჩობს უკვე ეს ყველაფერი... დავირალე უკევვ... ამის დედა შე... არ მაცდიან გესმის? არ მასვენებენ... ვერასოდეს სევძლებ ამ ჭაობიდან ტავის დახნსანაც ვანო და მგონი სჟობს ბოლომდე ცავეფლა... ასე უკტესია .... წამოვარდა და კარისკენ გაიქცა...

- სისულელე არ გააკტო თხოვ დათა,,, უკან აედევნა ვანი და კარებთან გააჩერაა

- შემეშვი ... გაიწიე ღორემ ისე ვარ რამეს დაგისავებ...

- რაც გინდა მე ის დამისავე.... ოღონდ ახლა აქ დარჩი.

- გამიშვი ვანო ... - დაიღრიალა მხეცივით და კარი გამოაღო.

- დათა იცოდე რამე რომ მიქარო არ გაპატიებ... - გზაში დაადევნა სიტყვები...

***
ისევ მარტოს უხდებოდა სახლში ყოფნა. ისევ პლედში გახვეული იჯდა მისაღებში და ელოდა... შუაღამემ რომ შემოაბიჯა, ხელი ცაიქნია და საძინევებლისაკენ აიღო გეზი. საცოდავად მოიბუზა საწოლში და საბანი ტავზე წაიფარა. ის იყო ფიქტრა სამყაროს ღრმად შეუერთდა, მტავრი კარის ხმაურიანი დახურვა რომ მოესმა. თავი წამოსწია და ყურები ცქვიტა. ადგომაც კი ვერ მოასწეო მისი საძინებლის კარიც ხმაურტ გაიღო. გავესებული ცხოველივით შიგ შეჭრილმა არაბულმა განათება ცართო და მის საწოლთან წამში გაჩნდა. იმ წამს ყველაფერს ჰგავდა გარდა ადამინისა. საბან და ავლო ხელი და ერთიანად გადააძრო. შეშინბეული წაოხტა გოგო ფეხზე და კედელს აეკრა. მიხვდა რომ საფრთხე, რომელსის შესახებაც ხშირად ეფიქრა მაგრამა არასოდეს უგვრძნია ასე, ახლა ძალიან ახლოს იყო. დათა არ გავდა დთას... არც სახე, თვალები მზერა... სულ სხვა არსება იდგა მის წინ. ალკოჰოლის სუნს რამდენიმე მეტრშიც კი გრძნობდა. ზომაზე მეტი დაელია არაბულს... მართალია ვანოდან კონკრეტული მიზნით გაგიჭებული გამოიქცა მაგრამ მაინც მიაშურა ბარს. კი იცოდა, ისე ვერ დათვრებოდა გონი დაეკაგა, მაგრამ გარკვეულ გამბედაობასა და მხენობას მატებდა ხოლმე სასმელი. ახლა კი გამბედაობა ცუდის გასაკეთებლად სჭირდებოდა. იმ ცუდისა რომელიც კარგა ხნის წინ განეყარა გეგმებიდან, მაგრამ გაგებულმა ამბავმა მეტად მტკივნეულად დაჭირა გულზე, განცდილმა სიმწარემ ბნელის სიღრმეებში ცაახედა და საწყის დაუბრუნდა თითქოს, იმ პერიოდს დიდი სიზუსტით ცივსისხლიანივით რომ ისახავდა გეგმას.
ეს ყოველივე მეტნაკლებად ამოიცნო არიანდამ. მიხვდა რომ რაღაც რიგზე ვერ იყო, უთუიდ ცუდი უნდა მომხდარიყო, რადგან მათი ნაცნობობის არცერთ დღეს ასეთი დათა არ ენახა... შიშმა და ნერვიულობამ ძვლებამდის მიაღწი და სხეული მთელი აგებულება ერთიანად ეტკინა... გულზე ხო ვეღარ ვბედავ სიტყვის თქმას... როგორც სჩვეოდა სუნთავ გაუჭირდა და ხმაურიანად განაგრძობდა ფილტვებისთვის ჰაერის მიწოდებას.
- რა მოხდა დათა ? - უსუსურად გაისმა საფრთხით აგჯერებულ სივრცეში მისი კითხავ... პასუხი არ იყო, მხოლოდ უცვლელეი გაბოროტებული მზერა... - ხომ მაქვს უფლება ვიცოდე რის გამო ?

- არ იცი ? - მეხივით დაიჭექა ბიჭის ხმამ.

- ამ წამს არა... - ისე ეტმასენებოდა კედელს ქალი, იმის შიშით ძირს არ გართხმულიყო ლამის მაში გაერთიანდა.

- მამაშენის კუთვნილი იარაღიდან გასროლილმა ტყვიამ, ათი წლის წინ მამაჩემის გული გაგლიჯა. ათი წლის შემეგ კი იმავე იარაღიდან შენმა ძმამ ნათლიაჩემის გულს შეაწყვეტინა ფეთქვა... ორივე ერთი იარაღით მომიკლეს, მათი გულები და ჩემი ცხოვრება ერთნაირად გახლიჩეს შუაზე... მეც არინდა ამირეჯიბო, მეც ორ პიროვნებად მაქციეს... და ახლა ვხვდები რომ უსულო მხეცი უფრო დიდია ჩემში ვიდრე ადამიანი....

საუბრის დროს ნელ-ნელა მიუხლოვდა ფერდაკარგულ გოგოს, უხმოდ მდურაე ცრემლით რომ ტიროდა.

- დასრულდა ... - დაამატა ბოლოს და პიჟამოს საყელოზე ხელის ძლიერი ჭავლებით საწოლზე დაადგო ქალი.

- დასრულდა... - დაიჩურჩულა არიანდამ და თვალები დახუჭა რათა მისი სახე ისეთიაღარ დაენახა როგორიც იმ წუტას იყო... - დასრულდა... - გაიმეორა გულდამდუღრულმა...

უცებ დაიხარა დათა და ღილების შეხსნის ნაცვლად ხელის გაკვრით აწყვიტა ყველა. პიჟამოს შიგნით სრულიად შიშველი აღმოჩნდა ქალი და ბიჭის თვალწინ მთელი დიდებულებით გადაისალა ის სანახაობა რაც ხშირად უსურვია, მაგრამ არასოდეს უცდია ამ გზით ახდენა. დაჰყურებდა ზემოდან ნანატს და ვერაფრესს გრძნობდა... მართლაც უსულო ცხოველს დამსაგვსებოდა მხოლოდ ინსტიქტები, რომ ამოძრავებს... მის გონებაში მოტრიალე ფირზე მხოლოდ ერთი სიტყვა იყო ჩაწერილი - შურისძიება. მეტი და მეტი ტკივილის კიყენების სულვილი ჰქონდა. სისხლის სუნის შეგრძნებისას გახელებულ ნიანგს გავდა, მსხვერპსლ ყველფრის ფასად რომ იჭერს. დამეფიცება, რომ იმ წუტას ვერ აღიქვავდა ქალის სლამზეს, მისი ქორფა მკერდის სიდიადეს, მყინვარის წვერივით რომ გამოიყურებოდა თეთრ კანსზე... ვერც იმას ფიქრობდა, მის წინ მისთვის სასურველი, საყავრელი ქალი რომ იყო ვის გამოც ბევრი დათმო, ბევრი გააკეთა... მხოლოდ მის ტკივილს, შიშს, კანკალს აღიქვა და სიამოვნებდა...
არიდამ ფიქრობდა რომ ის იყო უკანასკნელი დღე, როდესაც მას ცოცცალი ერქვა... ეს ყოველივე რომ დამტავრდებოდა მოსიარულე მკვდარს დაემსგავსებოდა... და ყველაზე მტკივნეული ის იყო, რომ იმ წუტასაც კი ესმოდა რატომ იყო დათა ასე გამწარებული, რამ გამოიქევია მაში ურულად გარდასახვა. ღმერთო როგორ ეშინოდა, როგორ არ სურდა საყვარელი კაცის ასეთი მზერა არასოდეს ენახა, ცხადად გრძნობდა თუ რად იქცეოდა მისი ცხოვრება რა დარდისადა ტკივილის ტარება მოუწევდა გულით იმ დღის შემდეგ...

დათა დაიხარა და უნებურად ხალების სამკუთხედებისკენ წაიყოტუჩები, უხესად დაეკონა და სულ წამით შეჩერდა ნაცნობი სურნელი რომ იგრძნო, თვალები გოგოს სახისაკენ გაატრიალა და მის დახუულ ცრემლის სავხე გიგებს გადააწყდა. წინააღმდეგობას არ უწევდა ქალი.

- გაახილე !- უბრზანა უხესად.

- არ მინდა...

- გაახილე ! - დაუღრილა და მანაც გაახილა.

როგორც კი ბიჭის შეხედვა დააპირა უმალ მოაშორა დათამ მზერა და დაწყილი განაგრძო... უფროდ აუფრო ჭინმორეულს ემსგავსებოდა მისი ქცევა. დაუკოცნა ყელი ლავიწები მხრები და მკერდისკენაც გააცოცა პირი, მაგრამ ისევ ლავიწებს დაუბრუნდა... არიდა ცხადად გრძნობდა როგორ კანკალებდა ბიჭიც... ზუსტად იმ რიტმში როგორც თავისი სხეული. ლოტაზე მიაკრო ტუჩები და ხელები შარვლისაკენ წაიღო რათა გაეძრო... ვეღარ მოითმინა ქალმა, ტავისი სუსტი ნერვიულობისაგან ზალაწართმეული მთრთოლვარე ხელებით ჩაეჭიდა და შეჩერება სცადა...

- გთხოვ... - სასოწარკვეთილმა ამოისლუკუნა.

- გამიშვი. - დაიგრვინა ბიჭმა. თითქოს არ შეეძლო ეს მილეული თითები ტავადვე მოეშორებია.

- ვერ გავუძლებ...

- ეგ არ არის ჩემი სადარდელი.

- შემომხედ დათა, - ხელებზე დაეხსნა და ახლა სახეზე შემოაჭდო, ეცადა მისკენ შეებრუნებინა გვერძე მომძირალი მაგრამ ბიჭმაარ ინდომა.- თავლებში შემომხედე გთხოვ, - იმ წუტას თავის გადარჩენის სინტიქტმა წაროუდგენელი ზალა შეჰმატა და ხმა უფრო მტკიცე გაუხდა. მით უფრო რომ შეატყო ბიჭი ნელ- ნელა ადამინს ემსგავსებოდა. - გემუდარები შემომხედე...

- ნუ ცდილობ არიანდა.... ნუ ცდილობ... არაფერი გამოვა...

- შემომხედე....

როგორც იქნა შეხედა და ... უმალ შეუშვა სარვლის სათავეს ხელი როდგორც კი მისთვის სანუკვარი თვალების სიღრმეებში ცაოხედა. იქ იმოდენა შიში, სასოწარკვეთა დაინახა თავად რომ ვერ წარმოედგინა... იქ იმაზე მეტი ტკივილის ჩანდა ვიდრე თავად გეგმავდა მიეყენებინა... ისეთი შეგრძნბეა დაეუფლა თიტქოს მის გულ ვიღაც ბასრი დანით მიადგა და დასერვა დაუწყო...

- ვერ გადავიტან, მოვკვდები დათა... - ცრემლები ნაკადულებად დაგორდა მის რაწვებზე, ლოყები ცაიარა და ყელისაკენ გაიქცა. ტავლი გააყოლა ბიჭმა მარგალიტის წვეთებს... - მომკალი... თუ გინდა სენც იმ იარაღით პირდაპირ გულში მესროლე, ოღონდ ამ ტანჯვისთვის ნუ გამიმეტებ... სეიძლება ვიმსახურებ მაგრამ ნუ გამიმეტებ... - ლავიწთან გაჩელილი რმოები ცრელით ევსო ქალს...

ყველა ნაკვთი ერთდოულად შეუტოკდა არაბულს. გულმაც, ტვინმაც და ყველა სასიცოცხლო მაჩბენებელმა ადამინური ელფერი დაიბუნა. ჩაბნელებული ჩასისხლიანებული თავლები, არიდასთვის ნაცნობი გახდა. ხელები სახიდან მოაშორებინა გოგოს, დაიხარა და ისევ ხალებზე აკოცა. არიდამ იფიქრა ვერაფერს გავხდიო და საბოლოოდ დანებება რომ გადაწყვიტა, მაშინ ელვის სისწრაფით წამოვარდა არაბული, კომოდთან მივარდა და ღმუალით ერთი ხელის მოსომით ყველა ნივთი იატაკზე გადაყარა.

- რა ვქან, რა გავაკეთო ? აღარ შემიძლია... აღარ შემიძლია... დავიღალეეე... - გატყდა კლდესავით უდრეკი მთილელი. მილიონ ნაწილად იყო ქცეული. ოთახში არაფერი დარჩა დასამტვრევი, იქაურობას მოსწყდა და კიბბეისაკენ აიღო გეზი...
თავისი ტკივილი სადღა ახსოვდა არიდას. შეშფოთებული აკვირდებოდა ბიჭის მდგომარეობას. ვერ შეძლო, ვერ გამიმეტაო, გაიფიქრა, კარადიდან ახლი ზედა გამოიღო გადაიცვა და უკან დაედევნა გამხეცებულს.

- დათა, გაჩერდი.- მისდევდა უკან და ევედრებოდა .
მისაღებში შევარდნილამა, ყველაფერი დაამსხვრია რაც თავლში მოხვდა, მერე პირდაირ თაროსაკენ აიღო გეზი, ასე რომ მოსწონდა არიდას. გულის ფორმის სუვენირს დაავლო ხელი.
- არ გატეხო გთხოვ ... - დაუყვირა სასოწარკვეთილმა, მივარდა და მის ხელში მოქცეულ გულს თავადაც ჩაეჭიდა. ახლა ისეთი შეგრძნება გაუჩნდა თუ ის გატყდებოდა, მისი გულიც დაიმსხვრეოდა. გაახსენდა, პირველად რომ დაუძახა დათამ, ეგ შენი გულია და ფრთხილად, არ დაიმსხვრესო.

- გაწიე !

- არა ...

- გაიწიე-მეთქი ! - დაიყვირა, ხელიდან გამოსტაცა და კედლისკენ მთელი ძალით მოიქნია. უღონოდ დაუშვა გოგომ ხელები და ნაწყენი მზერით დახედა იატაკზე მიმოფანტულ ნამსხვრევებს. - შემეშვი არია... შემეშვი ! - იმდენი ხანი გავიდა რაც ეს სახელი მისთვის არ დაეძახა.

დათა გასასვლელისაკენ წავიდა. გზად კიდევ რამდენივმე ნივთი შეიწირა. გარეთ გაჭრილს ვანო შეეფეთა. ბიჭი სვეტზე მიყრდნობილი უგდედბა ყურს, როდის დაასრულებდა წყვილი ხმაურიან გარჩევას.ვერ მოეთმინა გიგაურს და უკან გამოდევნებოდა ბიძაშვილს. გულსის სიღრმეში კი ფიქრობდა ცუდს ვერ ცაიდესნო მაგრამ ყოველი შემთხვისთვის მარტო არ გამოუშვა. ნერვებს ყავდა აყავნილი ეზოში მოდარაჯე, განსაკუთრებიტ მაშინ აღელვდა დროებით სიწყნარემ რომ დაისადგურა სახლში, რამდენჯერმე იფირა სევალო, მაგრამ მაინვ არ მისცა ტავს უფლება. მერე ყვირილისა და მტვრევის ხმა რომ შემოასმა დამშვიდდა. მიხვდა ამ გზით ცდილობდა დათა ტავის დაწყნარებას.

- რას დამდევ ვანო ? - შეუღრინა.

- ახლა კიდევ ერთი სიტყვა, ერთი კითხვა და არაკაცი ვიყო, კბილებს დაგათვლევინებ.

- გამეცალე! - ხელი მიჰკრა წინ გადამდგარს.

- ჩემს მანქანაში დაეგდე, აღარ გაგამეორებინო ! დაჯექი და ცოტახანს დამელოდე, მე წაგიყვან. - ისეთი სეუვალი ცანდა გიგაური, დათა დაჰყაბულდა. ასეთი უიშვიათეს შემთხვევაში ხდებოდა ვანო და იცოდა არაბულმა ახლა მისი წყენიენბა ძვირად დაუჯდებოდა.

ფეხები უკან რჩებოდა სახლში შესვლისას ვანოს. როგორც კი ზღურბლზე ფეხი გადადგა და დამსხვრეული ნივთები დაინახა, შეშლილი ცხოველიო, ჩაილაპარაკა და ნაბიჯის გაუშეშდა სასტუმრო ოთახის თაღთან, არეული თმითა და ტირილისაგან დაოსებული სახით მდგარი არიანდას დანახვისას. გული შეეკუმშა, ისე განიცადა თითქოს საკუთარ დას ხედავდა ამ დგომარეობაში და მზერით განუსაზღვრელი სინანულით მოუბოდიშა. გოგონას უარესად ამოაჯდა გული, მისკენ გაიქცა და ცაეხუტა. გიგაურმაც მთელი ზალით მიიკრა გულზე. თავზე კოცნით ანუგეშა.
- მაპატიე არიანდა, მაპატიე გემუდარები ! - დაიჩურჩულა ვანომ, - ეს აღარსოდეს განმეორდება, ყველაზე ძვირფასს გეფიცები ! - კიდევ ერთხელ აკოცა საძინებლამდე ააცილა და წავიდა.

- ასე დავტოვოთ ? - ჰკითხა მანქანაში ჩაჯდომის შემდეგ დათას.

- აქ ვერ დავრჩები... ახლა ვერ დავრჩები...

- შენი დამპალი სინდისი შეგაწუხებს ? - ბრაზით გახედა- გაქვს სინდისი საერთოდ ?

- წამიყვანე .

- ნაგავი ხარ დატა...

- ვიცი.

- ასე როგორ ექცევი ? მე ხომ ვიცი, ხომ ვხედავ როგორ გიყვარს, მაგრამ ახლა ისიც აღარ ვიცი რაც ვიცოდი...

- თავი დავიბრიდო ? თუ რავქნა ახლა ვანო ? - ვანო მიხვდა, რომ ეს კითხვა მარლა გულრწფელი იყო და რა რიტორიკული. თავისი მდგომარეობის გამოსავალ ეკითხებოდა დათა.

- არა. მაგ სიამოვნებას არიანდას ნუ წაართმევ. ეკუთვნის, თავად დაგაჭედოს ტყვია.

- ამაზსე მეტს ვეღარაფერს მიზამს. სიკვდილი შვებაც კი იქნება...

- თუ ოდესმე კიდევ გააკეთებ რაიმე მსგავსს, თავად მოგგვრი მაგ შვებას, პირობას ვდებ !

***

არა და არ დაეძინა არიანდას. რა რული მიეკარებოდა, ისეთ შერეულ ემოციებსა და გრძნბებს მოეცვა, წყინდა და უხაროდა. ხო უხაროდა, ვერ შეძლო, ვერ გამიმეტაო, ამოსძახებდა ხოლმე გული. მიუხედავად იმისა, ის რამდენიმე წუთი ჯოჯოხეთურად მძიმე იყო მისთვის, შემეგ გონს მოსული დათა, რომელიც მისმა მზერამ და სიტყვებმა დააბრუნა ამ ქვეყნად, იმედს აღძრავდა მასში.

გვიანი დილას გაეღვიძა რამით ნაწამებს. საწოლზე წამოჯდა, არეულ ოთახს, დამსხვრეულ ნივთებს მოავლო თვალი. იქვე ეგდოც დათას მიერ დაგლეჯილი პიჟამოც. ფრთხილად გადადგა ნაბიჯები, პიჟამო აიღო დაკეცა და კარადაში შეინახა.
პირველ სართულზე ჩასულს ყველაფერი დალაგებული, ნამსხვრვები კი აკრეფილი დახვდა. ყვეაფერი ისე ელაგა, ის დამსხვრეული ნივთებიც რამდენიმეს გამოკლებით, როგორც უწინ. სათითაოდ შეხედა ყველას, მერე კი ინსტიქტურად გაიხედა თაროსკენ. კუპიდონის წინ ზუსტად ისეთივე, საღსალამათი გულის ქანდაკეაბა იდო.
სამსახურში წასასვლელად საკმაოდ გვიანიც იყო და არც ძალა ჰქონდა. არ დაურეკია გასაფრთხილებლად. ისედაც, იმ ეჭვიანი გარჩევის შემდეგ გადაწყვეტილად, ზურას წერილობით მიმართა გათავისუფლების თაობაზე, ხშირად მიხდება სამსახურის გაცდენა, ზოგჯერ სათანადო ყურადღებას ვერ ვუთმიბ და მიჯობს წავიდეო. მაგრამ ცოცხალი თავით არ დაეთანხმა ასანიძე. როგორც შეძლებ ისე განაგრძე დანარჩენს კი მე მივხედავო. არიდამაც აღარ იუარა, რადგან ქეთიც განაწყენდა მის წასვლის სურვილით, მეც დაგხმარებიო, დაჰპირდა ქალი.
მეორე მარტოობის დილაც გათენდა. ვინაიდან მის გარდა სახლში არავინ იყო, საჭმელს თითქმის არ ამზადებდა, რაც მის ფერზე აისახა. მისაღებში, დივანზე ფეხებმოკეცილი იჯდა და ხელში ყავის ჭიქა ეჭირა. ისევ ფიქრებს მისცემოდა ამ ფიქრებში კარის გაღების ხმა არ გამოჰპარვია. ისტიქტურა წამოდგა ფეხზე და ყავა მაგიდაზე დადო. ოთახში მაღალმა, შავ სამოსში მეტად მოხდენილად გამოწყობილმა, კუშტი ნაკვთებსი მქონე, მაგრამ სოცრად ლამაზმა, რომელიც ორმოცდათხუთმეტ წლამდე უნდა ყოფილიყო, მედიდურად მხრებში გაგშლილმა შეამოაბიჯა. შეცბა მოულოდნელი სტუმრის ხილვით გოგონა. დიდი მსგავსება იყო და როგორც კი ეს მსაგვსევბა დაიჭირა, მიხვდა რა, თუ ვინ იყო ეს დიდებული ქალი ელდამ შეაქანა. ამასობაში კიდევ ერთმა შემოვიდა ოთახში.
- დედა, - მიმართა დათამ, რომელსაც მისი სტუმრობის შესახებ მანამ შეატყობინეს, ვიდრე მოვიდოდა და უმალ დაადგა სახლის გზას, - აქ რას აკეთებ ?

გოგონას დაკვირვებული მზერა მსოწყვიტა ქალმა და ზურგისაკენ სებრუნდა.

- საკუტარ სახლში რომ მოვიდე, მიზეზი უნდა მქონეს ? - მკვახედ უპასუხა კითხვას. - ვინმეს უნდა ვკითხო შვილო ?

- დიდი ხანია არ ყოფილხარ. ბუნებრივია გამიკვირდა.

- გაუკვირდა... ახლა იმაზე მიპასუხე, ჩემი ამ სახლში უკითახვად სტუმრობა უფრო გასაკვირია თუ ის, ჩემმა ვაჟმა ცოლი ისე შეირთო, რომ არც კი გამაგებინა ?

- ძალინ გთხოვ, არ დაიწყო ახლა...

- რას მთხოვ დათა ? კარგი, გასაგებია შენი ხასიათი, უკვე შევეგუე და აღარ გედავები, მაგრამ ეს როგორ არ შემატყობინე შვილო ? ნუთუ ისეთი დედა გყავს არ ვიმსახურებდი ? - სულ ოდნავ ამეღვრა ქალს ხმა მისკენ წავიდა.

არიანდა დიდი თავლებით და ათრთოლებული სხეულით აკვირდებოდა სანახაობას. ხან დათას უყურებდა სულ სხვაგავრად რომ უცქერდა მისი თვალები დედას და ხანაც ლილის.

- ლილი, არ გინდა ასეთი საუბარი. ხომ იცი რასაც ვფიქრობ. - წყრომიტ უპასუხა დედას და მასტან მიახლოებული გულში ჩაიკრა.

- უნამუსო ბიჭი ხარ !- სიყვარულით ჩატუქსა ქალამა, ზურგზე მოუტყაპუნა ხელი. - არ უნდა გამეშვი იქ იმდენი წლით და ასეთი ხისტიც არ გაიზრდებოდი.

- იქ რომ გამიშვი გაზრდილი ვიყავი უკვე დედა. - სულ ოდნავ გაეცინა ბიჭს.

- ტანის აყრა ნუ გგონია შენ გაზრდა. - შეუსწორა ქალმა. - კარგი ახლა, სირცხვილია ამ გოგონასთან, - დაეხსან შვილის მკლავებს არიანასკენ შებრუნდა, ხათრით რომ იდგა ფეხზე. - გამაცანი ჩემი მსვენიერი რზალი, - უთხრა შვილს და კეთილი ღიმილი მოედო მის მკაცრ სახეს. მართალი იყო ვანო გარეგნულად არ ეტყობოდა, მაგრამ საოცრად დიდი გულისპატრონი იყო ლილი.

უფრო მეტად აცახცახდა არიანდა. შეშინდა, ჩემს გვარს რომ გაიგონებს უთუოდ შევძულდებიო. მეტი ზიზღით მომზირალი ტავლების დანახვა კი ესიკვდილებოდა ახლა. დედის მხარზე მოხვეული ხელით დაიძრა დატა გოგონასკენ, სახეში შეხედა და მიუხვდა განცდებს. გამხდარი და სხივჩამქრალიც ეჩვენა, თუმცა ისევ ძველებურად ლამაზი.
- გაიცანი დედა, არიანდა, - ქალმა ხელი გაიშვირა მისკენ და სახელი რომ გაიგონა სასიამოვნოდ შეცბა. გოგონამაც გაუბედავად გააპარა მისკენ ხელი და მზერაც გაუსწორა მომღიმარს, - არიანდა ამირეჯიბი, - მეხივით იყო ამ სახელისა და გვარის სრულად მოსმენა ლილისათვის. უცებ ცამოერეცხა სახიდან ღიმილი და ფერი ეცვალა, შეტოკდა თიტქოს, ხელი სეუშვა გოგოანს და დივანზე ცამოჯდა. იგივე დაემრტა არიანდას მისი რეაქცია რომ სენისნა. თავადც უღონოდ დაეშვა სავარძელზე. დატამ კი ეჭვიტ გახედა დედას, წესიტ მას არაფერი უნდა სცოდნოდა ყოველშემთხვევაში იმდენი არა, ასეთი რეაქცია რომ ჰქონოდა. კარგად იცნობდა დედას.
ქალმა უცებ მოახერხა ტავის ხელში აყავანა, არიანდას შეხედა ნერვიულობა აშკარად რომ ეტყობოდა.

- მაპატიე შვილო, - მიუგო თბილი ხმით, - ხანდახან ბრუ მესხმის... კეთილი იყოს შენი ფეხი ჩვენს ოჯახში. - ღიმილით დაასრულა.

დატამ და არიდამ ჯერ ქალს სეხედეს გაოცებული მზერით და მერე ერთმანეთს. ახლა მის ამ პასუხსა და ქცევას ყველაზე ნაკლებად ელოდნენ.

- მადლობა. - გულრწფელი ღიმილით უპასუხა. ქალმა ისეთი სითბობო და მზრუნეველობა სემოიტანა სახლში, უმალ დადებიტად აავსო არემარე.

- დათა, მძღოლს თხოვე, წყნეთსი წავიდეს და ჩემი ნივტბი მოიტანოს. მე მამიდაშენს გავაფრთხილებ.

- ნივთები რად გინდა ?

- ცოტახანს მინდა ჩემ შვილტან და რძალტან ვიცხოვრო.

- დედა...

- არავიტარი დედა... - უმალ გაიმკაცრა სახე ქალმა, - მგონი მაქვს უფლება ამ სახლში რამდენხასაც მინდა იმდენხანს ვიცხოვრო.

- რა შეიცვალა ლილი ? ამ სახლში წლებია ღამე არ გაგითევია.

- ყველა ცვლილებას აქვს მიზეზი... ახლა რახან თქვენც აქ ხართ, აღარ გამიჭირდება გაჩერება.

- დედა, გეყოფა.

- შენ ხომ არ შეგახუხებ შვილო ? - დატას სიტყავს ყური არ ათხოვა არიდას მიუბრუნდა, რომელსაც დაზახებული შვილო სითბოდ ეღვრებოდა გულში.

- რას ბრზანებთ, პირიქით. - უპასუხა მან.

- ხედავ ? შენს ცოლს არ ვაწუხებ...

- არასოდეს შეიცვლები დედა.

- სამაგიეროდ სენ იცვლები შვილო. წამოდი არიანდა, - ეს სახელი განსაკუთრებულად გაოთქვა ქალმა, - სამზარეულოში შევიდეთ, რაღაც უფერული მეჩვენები და მოვამზადებ რამეს. ტან უკეთ გავიცნობთ ერთმანეთს. - წამოდგა და არიანაც მასტან ერტად ადგა. - ხვალ ნანისაც მოვიყვან და უფრო გემრიელად გვაჭმევსო ხომლმე.

- არიანდაც კარგად ამზადებდ დედა, ნანი რა სჭირია ? - უმცირესობაში აღმოჩნდა თიტქოს დათა.

- მე მჭირდება ნანი. ამ სახლში მის გარეშე არასოდეს მიცხოვრია. ტანაც არიანდამ რატომ უნდა ამაზადოს, სხვა საქმეებიც ექნება.

- მე არ მეზარება... - წამოიწყო გოგომ მაგრამ ლილიმ ისე აუწია წარბი ულამ გაჩუმდა.

- სენ ისეთი გამხდარი ხარ, მხოლოდ ჭამა გევალება. - მალე გაერკვა სიტუაციაში ლილი და მოერგო იდეც.

- ნეტავ რა ცაიფიქრე დედა ? ... ესღა მაკლდა... - ამოიოხრა დათამ და მბეზრებული გამომეტყველებით ცამოჯდა.

***
დღის მანძილზე სულ ელოდა არიანდა რომ ლილი რაღაც ისეთს კითხავდა რაც დააფრთხობდა, თითქოს გრძნობდა რომ მან რაღაც იეჭვა, მაგრა ერთი ზედმეტი სიტყვა არ უთქვამს ქალს. მხოლოდ და მხოლოდ პიროვნულ კითხვებს უსვამდა და მხოლოდ დედა მოიკითხა. იმის გაგების შემდეგ, თუ სად იყო დადუნა. ერთ დღეს მეც წამოვალ და გამაცანიო, შესთავაზა რძალს. კარგი მზარეული აღმოჩნდა ლილი, გემრილეად ავახშა ოჯახი. ისეთი ატმოსფერო შექმნა, თითქოს იოტისოდენა პრობლემებიც კი არ ჰქონდათ. დასაძინებლად კი პირველ სართულზე კუთხის ოთახი არჩია. ყოველთვის მომწონდა ეს ოთახი, აქ უფრო კომფორტულად ვიქნები, თანაც ნანიც ჩემთან ახლოს იქნება, თუ უძილობა შეგვაწუხებს საუბრით გავირთობთო, თავს. აუხსნა ახალგაზრდებს. ვინ შეეწიააღმდეგებოდა ?
- ცალ-ცალკე რომ გვძინავს ? - საძინებლების გზაგასაყარზე გაბედა ეკითხა. ეს გოგო ყველაფრის მიუხედავად ყველაზე ფიქრს ასწრებდა, ყველას წყენას ერიდებოდა.

- მერე რა ? - თითქოს ვერ მიუხვდა ბიჭი.

- ეს ხომ არასწორია, მას ცოლ-ქმარი ვგონივართ და ... ვერ ვიტან ტყულის, მაგრამ ახლა მისი წყენიენბაც არ იქნება სწორი. - ძლივს მოაბა თავი .

- ნუ ღელავ. ამაზე სიტყვას არ დაძრავს, არც შეიმჩნვეს. შეგიძლია მშვიდად დაიძინო შენს ოთახში.

- კარგი.

- არამგონია ჩემთან ერთად დაძინება შეძლო.

- ისევე როგორც შენ. - კარი მიუჯახუნა.

***

- ესეიგი, წუხელ ახალი ამირეჯიბი გაჩნდა . - მოესმა დათს ღვარძლიანი ნათქვამი, ლაშასთან საუბრისას. ბაკურაძემ ამცნო ახალი ამბავი. მუხლი მოეკვეთა. მასთთან რა საქე აქვს, ვაითუ ისიცი შედის მის გეგმებშიო, გაიფიქრა და სწრაფად გამოიქცა მათკენ. კიბეები ქოშინით ჩამოირბინა და ყვირილით მიჭრა. ისე იყო დამფრთხალი ძმისშვილის ამ ქვეყნად მოვლენის სიხარული ვერ გაიაზრა.

- მათ რატომ უთვალთვალებ? - ზურგიდან ესცა არაბულს. ისცის გაოცებული მიბრუნდა, - მათთგან რა ჯანდაბ გინდა ?

- ნუ ყვირიხრ. - გააფრთხილა მშვიდად.

- მინდა და ვიყვირებ. მითხარ, ლიკას რატომ უთვალთვალებ ?

- შემთხვევით გავიგე.

- არ მჯერა შენი. ისე ახსენე ახალი ამირეჯიბი, დარწმუნებული ვარ მასაც არ გაახარებ.

- მას არაფერს ვერჩი არინდა. რაიმე გეგმა რომ მქონდეს შენთან თქმის ნამდვილად არ შემეშინდება. შენი ნებაა დაიჯერებ თუ არა.

- არ დავიჯერებ. - ისევ ამოიბუტბუტა და ახლაღა მიხვდა რომ ანდროს შვილი დაიბადა. გული სიხარულთ აუჩქროლდა.

- ისტერიკას თუ მორჩები, მათ სანახავადაც წაგიყვან.

- მართლა ? - გაებადრა სახე სუხარულით.

ლაშას ჩუმად გაეღიმა.

- ხო, მართლა, მართლა. მიდი მოიცვი.

- დაგელოდოთ ? - სასხვათაშორისსოდ იკითხა ბაკურაძემ.

- არა. შენ სხვა საქმე გაქვს. მე წავიყვან.

სხვა საქმეში ჯოჯოხეთში ჩასვლა და სიმართლის გამირკვევა იგულისხმებოდა.

***

ჩუმად იჯდა არიდა დათას გვერდით. უკვე კარგა ხანი იყო გასული რაც ერთი ავტომობილით არ ემგზავრათ. მონატრებოდა კიდეც სალონში დატრიალებული ერთმანეთის სურნელი. იქ, იმ პატარა სივრცეში ხომ განსაკუთებულად მზაფრდება ეს შეგრძნება. არც მის ოტახში შესულა იმ დღის სემდეგ ბიჭი. რარაც დროით გადადო ძილის წინ „ზღაპრების წაკითხვა“ . არინდა კი რატომრაც ყოველ ღამით ელოდა. შიში აიტანდა ხოლმე ფეხის ხმას თუ გაიგინებდა და ოთხად იკეცებოდა საწოლში. მერე ლილი ახსენდებოდა ხოლმე და ისევ მშვიდდებოდა. ის ქალი ხომ მხსნელად მოევლინა მის იმ სახლში ყოფნის მდგომარეობასა და საერთოს მის სულს. თითქოს არაფერ განსაკუთრებულს არ აკტებდა ლილი, მაგრამ მაინც გრძნობდა არიდა მის იმედს, მის ზრუნვას, ნუგესსაც კი. გულ კი იმის ფიქრი უღრნიდა, რომ ლილიმ „რარაც“ იცოდა... იმაზე მეტი ვიდრე ანდროს მიერ ვაჯას მკვლელობა...
საგულისხმოა, რომ დატაც იგივეს ფიქრობდა. თუმცა არ უცდია რაიმე გაერკვია. თუ საჭიროდ ცათვლიდა ტავად ეტყოდა ლილი.

- კარგი დედა გყავს. - წამოიწყო გოგონამ. ასე გაბუტულები როდემდე ვიქნებითო გაიფიქრა. მინდა თუ არ მინდა მის გვერდით ვცხოვრობ და ეს გაურკვევლობა, უთქმელობა უფრო ცუდად მხდიოს.

- შენც კარგი დედა გყავს.

- სულ მიკვირს მას რატომ არ ერჩი.

- აბა, თუ გამოიცნობ. - ჩვეული ირონიით უპასუხა ბიჭმა.

- ვერა... დათა, - დაუზახა მაგრამ ისევ გაჩერდა გადაიფიქრა კითხვა.

- ან უნდა დაასრულო ან საერთოდ არ უნდა ტქვა.

- ახლა მივხდვი რომ არ მიპასუხებ.

- სცადე.

- კარგი.... შენ იმ ამბებს ისევ იძიებ ? მკვლელობის...

- რა მნიშვნელობაა აქვს შენთვის ?

- აქვს. მირჩევნია ვიცოდე, თუა ალბათობა იმისა, რომ კიდევ ისეთი რამ აღმოაჩინო, რაც შენში იმ ურჩხულს იმ დოზით გაღვიძებს... მირჩევნია შეძლებისგადვარად შეგუებულად შევხვდე... - მაინც შეეპარა ხმაში მღელვარება.

- არ ვიცი, რაიმე უარესის აღმოჩენის ალბათობა არის თუ არა... მოვედით. - დატამ ავტომობილი გააჩერა და არიდამაც სწრაფად ისკუპა. ისე გაიქცა საჩუქრის წაღება დაავიწყდა.

მიმღებში პაციენტი იკითხა და ვიდრე მათთან ავიდოდა ყველა ცუდი ფიქრი განიყარა. ახლა მხოლოდ მათის სიხარული აღელვებდა. როგორც კი არიანდა პალატაში შევიდა, ლიკას ოჯახმა ისინი მარტო დატოვა. გულმხურვალედ მიულოცა დედას და აღელვებული მივიდა ლიკას საწოლის გვრდით მდგარ ბავშვის საწოლტან. ვარდისფერ პლედსი გახვეულ, ღი ვარდისფერ ბავშვს უშფოთველად ეზნა. არაფერი იყო იმაზე მეტად ლამაზი სანახა ვიდრე იმ საწოლში მწოლიარე ანდროს შვილი. განასუთრებულად სურნელიტა და ანგელოზური აურით. მავედრებელად გახედა ლიკას, რომელმაც ტავის ქნევიტ დართო ნება და არიანდამაც ფრთხილად აიყვანა პატარა ხელში. გულზე მიიხუტა და ფაქიზად აკოცა. ბედნიერების ჟრუანტელმა დაუარა სხეულში... ის ციცქნა არსება მისი ნაჭილი იყო და იმ წამს რომ გეკითხათ მთებს გადადგამდა მისი კეთილდღეობისთვის. კარზე ფრთილად დააკაკუნეს. ხელსი ლამაზად გადაწვენილი ბავშვიანად გაეშურა არიანდა მის გასაღებად და გამოაღო თუ არა შედრკა. მის იქ დანახვა არ ელოდა. ტვის მხრივ დატა შედგა ისეთი ლამაზი სანახავი იყო გოგონა ბავშვით ხელში.

- აქ რა გინდა ? - ჩუმად შეშნებული თვალებით ჰკიტხა.

- მათ არაფერს დავუსავებთქო გითხარი. - ჩუმადვე უპასუხა.

- აბა ?

- ესნი დაგრცა, - სასჩუქრე კალათი აჩვენა , - რომ აღარ ცამოხვედი იძულებული გავხდი ამომეტანა.

- სასწაული... - ტავი გაქნია ქალმა, გაიწია და ანიშნა შემოდიო.

- გილოცავთ ! - მკრთალად გაუღიმა დათამ ლიკას და საჩუქრები კუთხეში დაალაგა.

კითხვის თველიბით გახედა ლიკამ არიდას, ვინ არისო.

- გაიცანი, ჩემი მეუღლე დათა. - სხვა გზა არ დარჩა ეს უნდა ეთქვა.

- მეც გილოცავთ. - გულრწფელად გაეხარდა ლიკას.

დათამ ტავი დაუქნია და დატოვა.

- რა კარგი ბიჭია... - აღფრთოვანებით სენისნა ლიკამ. - უხდებით ერთმანეთს...

- ხო. - მოცბენებით სიხარულით დაეტანხმა.

- არიდა, ერთ თხოვნას სემისრულებ ? - თვალები საყვარლად აუფახურა ლიკამ.

- ყველას.

- მინდა სახელი ანდრომ დაარქვას და...

- კარგი, წავალ მასთან და ვკითხავ რა სურს ერქვას მის ერტადერთ და ულამაზეს ქალისვილს...

- ლამაზია ხო ? - ჰკიტხა ლიკამ და სიყვარულით შეაქცერდა შვილს.

- ყველაზე... პაწაწინა და საყვარელი... - მისი ციცქნა ხელი დაიჭირა და აკოცა.



***

სამშობიაროდან წამოსულამა ზლივს გაბედა ეტქვა დატასთვის ანდროს ნახვა რომ უნდოდა. როგორც მოსალოდნელი იყო დიდხნას იუარა არაბულმა, მაგრამ რამეს მოვახერხებ და გავიპარებიო იმდენჯერ გაუმეორა გოგომ დაირალა და წაიყვანა. მარტალია შენი ვერ იტან, მაგრამ ის ჩემი ძმაა და ახლა შვილის დაბადება უნდა ვამცნოო... საკუტარ ტავზე წარმოუდგენლად ცხარობდა არაბული რომ დატანხმდა, ასე ყველა თხოვნაზე უკან როგორ ვიხევო, გაიფიქრა, მაგრამ უკვე დაპირებული იყო და ვერაფერს იზავდა.

როგორ კი ვიზიტების ოტახში სევიდა ანდრო და და დაინახა, ნაბიჯებს აუჩქარა ჩაეხუტა და ზალინა დიდხანს არარ გაუშვა.

- ანდრო დამსვი ცოტახანს, მოვიტქვა სული თორემ ისეთი ამბავი უნდა გითხრა ისევ მოგგიწევს ჩემი აფრიალება. - მხიარულად ცაურაკრაკა ბიჭს, რომელმაც უმალ დასვა.

- რა ამბავი ?

- ოთხი კილოა, ორმოცდაცამეტი სანტიმეტრი, ვარდისფერი კნიტ და ქვეყნად ყველაზე ლამაზი გოგოა. გილოცავ მამიკო.

- დაიბადა ? დაიბადა.... დაიბადა.... - დაბნეულად ალუღლუღდა ანდრო და ისევ აიტაცა და ხელში. - მამა ვარ ... რა მაგარია ... ღმერთო მდლობაა...


ირგვლივ ყველას მზერა მათკენ იყო მიმართული. სხვაგვარად ვერც იქნებოდა. ტახის შუაგულში დას ხელში აფარფატებდა და ხმამაღლა ყვიროდა ბიჭი. ყველას მათთან ერტად უხაროდათ... თქვენ წარმოიდგინეთ და უჟმურ ბადრაგებსაც კი...

- პირდაპირ მათგან მოვდივარ შენტან. - ტელეფონი ამოღო და შვილის ფოტო ცხვირ წინ მიუტანა. უცებ გამოსტაცა ბიჭმა და გაბრჭყინებული ამღვრეული ტავებით დააჩერდა ვარდისფერ არსებას. - კარგად არიან. მეორედ რომ მოვალ დაბეჭდილ სურათს მოგიტან.
- მადლოაბ არიდა... მადლობა ჩემო პატარა ... - ხელზე ცაეჭიდა და აკოცა დას.

- აქ ლიკამ გამომიშვა. მას სურს სახელი შენ დაარქვა.

- გადაირია ? მაგის უფლება მე არ მაქვს.

- ოჰ. ასე უდა და მისი სურვილი კანონი უნდა იყოს ახლა შენთვის... ანგელოზი გაგიჩინა...

- ხოო, მართლა ანგელზოზია... - კიდევ დახედა ფოტოს.

- მანდ კიდევ არის ვიღაცის ფოტო, - ღიმილიტ უთხრა დამ და ანდრომაც ხელის გადასმისთ გადაინაცვალა მომდევნოზე. ფოტოდან თეთრებში ჩაცმულმა შვილის დედამ გაუღიმა, მეორე ფოტოში პატარასღტან ერთად იყო. ისეთი ლამაზი იყო ლიკა გული აუზგრრდა ანდროს, გრძნობებმა იფეთქა. მძიმედ ამოიხვნესა და ტელეფონი დას დაუბრუნა.

- ესეიგი სახელი მე დავარქვა, - თემა გადაიყტანა უცებ. - კარგი. ერთი წუთით, - დაუზახა იქვე მდგომ ბადრაგს,- თუ არ შეწუხდები იქბე ფურჩელი და კალამი მისოვნო. - ბადრაგმაც ღიმილით დაუქნია ტავი ახლადგამომცხვარ მამას. მალევე მიუტანა რაც თხოვა. ანდრომ რაღაც დაწერა ზედ დაკეცა და დას გაუწოდა.

- ანდროო... - გაიბუსა არიდა.

- რომ დაარქმევს მერე გაიგებ. - თბილად გაუღიმა ძმამ. - ტან ცოტა არ იყოს და მომენატრა ბუშტივით რომ იბერები. ბავშვობაში სულ მეგონა რომ გასკდებოდი.

ბავსვობის გახსენებამ ორივეს ერროულად მოგვარა სევდაც და სიხარულიც. ერთი მეოციიტ გაეცინატ.

- შვილის ამბავმა, სულ დამავიწყა შეთვის მეკითხა როგორ ხარ ? წენას ისევ არ გადაუვლია, რომ არ დამიჯერე მაგრამ...

- აღარფერი თქვა ამაზე. აღარ განაგრძო...

- ახლა იმასაც მიკრზალავ შენი ამბებით დავინტერესდე ?

- მაგას არა. კარგად ვარ ანდრო, როგორც მხედავ სახსალამათი და ჯანმრთელი.

- გარეგნულად კი მაგრამ... არიდა, იცი რამდენი კითხავ მაქვს მაგრამ დასმას ვერ ვბედავ, ენა არ იბრუნდება...

- არაფერი დაუსავებია... მართლა კარგად ვარ ანდრო... დედას გეფიცები არაფერი დაუსავებია... - მთელი გულით მოუნდა ძმის დამშვიდება. მიუხვდა გულისტკივილს.

- აქ როგორ გამოგიშვა ?

- საავადმყოფოშიც თავად მიმიყვანა და ახლაც გარეთ მელოდება.

- რა ? დარწმუნებული ხარ რომ ერთი და იგივე კაცზე ვსაუბრობთ.

- ხო. ზოგჯერ მეც არ მჯერა, მაგრამ ასეა. ცუდად არავინ მექცევა, მითუმეტეს მისი ახლობლები.

- ყველამ იცის ?

- ყელამ არა, მაგრამ ვინც იცის არც ისინი მექცევიან ცუდად.

- თავად ? დავიჯერო, მართლა კარგად გექცევა ?

- შაქრად არ იღვრება, მაგრამ ისე არაა მე და შენ რომ ველოდით. შენ არაფერზე იდარდო, გარდა იმისა რომ ცოლ-შვილი გელოდება.

- მთელს სამყაროში ყველაზე სუფთა და კეთილი ხარ არიდა.

***

- რაო ანდრომ ? დაინტერესდა სენი ბედით ? - ირონიულად დაუსვა გზაში კითხავა დატამ.

- არა.

- ტყუილები არ გამოგდის.

- არც შენ, ამ ბოლოს ვისწავლე შენი ტყუილების გამოცნობა.

- საინტერესოა გამოცნობა როგორ ისწავლე, როცა არ გატყუებ. - ჰმ, როგორ არ ატყუებდა ? კარგი სხვას რომ ტავი დავანაებოთ, გრძნობებს ხომ მაინც იტყუება. - დაუფარავდ გეუბნები ყველაფერს.

- ბარემ უცოდველიც უწოდე ტავს. - ირონიულად ჩაეციანა ქალს, - შენ გგონია ვერ მივხვდი ჩემს აქ წამოყვანას რატომ დატანხმდი ?

- ამ ჯერად რა დასკვნა გამოიტანე ? - ინტერესით იკითხა დათამ. მართლაც აინტერესებდა ახლა მისი პასუხი, იქნებ ისეთ რამეს მიხვდა რაც მეც ვერ მივხვდიო, გაეცინს კიდეც გულში.

- ალბათ გეგონა ყველაფეს მოვუყვებოდი, ვანერვიულებდი და განადგურებულს დავტოვებდი . ალბათ ელოდი რომ მოსმენილით თვითგვემასი ცავარდებოდა, მისი და ნაწოლობრივ მის გამო რომ ისჯება და დაიტანჯებოდა. უკაცრავად მაგრამ პირიქით მოხდა. ვუთხარი რომ ზალიან კარგად მექცევი და სულაც არ ვგრძნობ ტავს უბედურად. - გაჯინიანებულივით დაამატა ბოლოს.

- სიმართლე გითქვამს, უბედურს ნამდვილად არ გავხარ.

- არ გინდა რა ეს სარკაზმი ... ორივემ მშვენივრად ვიცით სიმართლე.

- რა სიმართლე ?

- გეყოფა...

- რა სიმართლე მეთქი...

- რომ ერთ დღეს უბედურს გამხდი და მერე მიმატოვებ.

ეს „ მერე მიმატოვებ „ ისე მოხვდა დათას გულზე სიტყვის სებრუნების სურვილი დაუკარგა. სიტყვა აღარ დაუძრავს სახლამდე. პირველი გადახტა არიდა და კარისაკენ სწრაფად წავიდა, მაგრამ გაღება ისე დააგვინდა ნანის დათაც ამოუდგა გვერდით და უცნაურად დახედა ზემოდან, გაღიზიანებულად მომლოდინეს. როგორც წესი კარს არ კეტავდნენ ხოლმე, ეზოსა და შემოგარენ ისეთი კარგი დაცვა ჰყავდათ აღარ იყო საჭირო. რაღა ახლა მოუნდათ დაკეტვა, მისგან გაქცევას რომ ვცდილობი, ჩაილუღლუღა გოგომ. ერთი სული ჰქონდა როდის შეიკეტებოდა ოთახში. როგორც იქნა გააღო კარი ნანიმ და ახლაც ისე გაუათდა თვალები, როცა პირველად იხილა ერთად წყვილი... მართლაი მანაც და ლილიმაც იცოდა მათი ცალ-ცალკე ოტახებში დაძინების ამბავი, მაგრამ ამას არცერთი იმჩნევდა. ორივე გრძნობდა მათ შორის ფარულს კავშირს. არიდას განსაკუთრებულად მზრუნველად მიეგება ქალი და დათა მგონი ეჭვიანაი ტავლით გადახედა.
- ნანი, გამიკეთე, გუშინ რომ დამპირდი ? - კარში ნახევრად შესულმა ჰკითხა. თან ყურადღების მოპარვაც სურდა. ხომ გახსოვთ ვანომ რომ უთხრა, ეგოისტურად ეჭვიანი და მესაკუთრე ხარო, ასეც იყო. ტანაც, არ აღიარებდა, მაგრამ იმ სახლში დედისა და ნანის ერთდოილად დანახვა ბავშვობას, წარსულ ბედნიერ წლებს ახსენებდა და თითქოს იმ წლებში არსებულ დათას აღვიზებდა მასში.

- აბა, რა ჩემო ბიჭო. - შესციცინა ქალმა. ასე დაზახების უფლებას მხოლოდ ნანის აძელევდა, ლილიც კი არ მიმარტავდა ხოლმე. - შენც შეჭამ არიანდა ?

- რას ?

- ხორციან ღვეზელებს. ორივესთვის გავაკეთე.

- მადლობა, მაგრამ არ მშია.

- ხომ იცი, რომ მარტო ჭამას ვერ ვიტან. - მშვიდად მაგრამ არიდასთვის მისახვედრი მბრძანებულებით მიმართა.

- დაღლილი ვარ და ჩემს ააძინებელში, მარტო - ეს სიტყვა განსაკუთრებით მკვეთრად და თითქმის დამრცვლით თქვა, უნდოდა ეთქვა შენი დანახვა არ მინდაო. - ყოფნა მირჩევნია. ნანი, არ მიწყინო რა... - ღიმილით მიმარტა ქალს და კიბებეისაკენ აიღო გეზი, მაგრამ ლილის ხმამ შეჩერა.

- მოხვედით ? - თბილად დაიძახა მისაღებიდან, პარალელურად ტელეფონზე საუბრობდა. - კი ახლახანს, - დაუბრუნა კითხვა ყურმილს იქით სიხარულით აროხროხებულს. - კი, აუცილებლად... არა, ახლა ვერ წამოვყვები... ვიცი... როცა შევძლებ... მაია მოკითხვა უთხარიიი... დროებით მამა.
არიანდამ, უხერხული იქნება ახლა უპასუხოდ ოტახს გაქევაო და მისაღებში შესულ დათას უკან მიჰყვა.

- გილოცავთ შვილო. როგორ არიან ? - შევიდა თუ არა არიანდა ჰკითხა ქალმა. საიდან გაიგოო, გაკვირდა გოგო. დილით მათ საუბარს არ შესწრებია. დათას არ გაკვირვებია, უბრალოდ ჩაეციან ყოვლის მცოდნე დედაზე.

- კარგად. ჯანმრტლი და ლამაზია. - უპასუხა მან.

- რახან ჯერ დედას არ ვიცნობ, მოდი მის სილამაზეს მამიდას გენებს დავაბრალებ, - მოჰუფრულ მაგრამ ლამაზ ნაკვთებში სასიმოვნოდ გამაონათა ღიმილმა. - მამას გაგებინეთ ? - ამ კიტხვაზე კი სულ შეკრთა გოგო. დივანზე ჩამოჯდა და მის ცასაწმენდად ცაახველა. არა, ნამდვილად არ სვამდა ეს ქალი ამ კითხვებს უბრალოდ. აშკარად რარაცის მინიშნება სურდა, ან ორივესთვის ან კონკრეყულად რომელიმესთვის თუმცა. , ეს კონკრეტული არიანდა ნაკლებად მგონია.

- დიახ. მისგან მოვდივართ.

- ალბათ როგორი გახარებული იქნება. იმაზე ამაღელვებელი არაფერია როცა შენი დამსახურებით ახალი სიცოცხლე ჩნდება და ხვდები რომ ის შენი ნაწილია. წარმოუდგენელ ზალას გაძლელევს მისი არსებობა, ისეთ რამის გაკეთება შეგიზლია მის დასაცავად, მისი ბედნიერებისთვის იქამდე რომ ვერ იფიქრებდი თუ შეგეძლო... ნებისმიერი მშობელი იმსახურებს, როგორიც არ უნდა იყოს ის, შვილს ბედნიერს უყუროს... მე პირადად სიცოცხლეს გავიღებ ჩემი შვილის გამო. დარწმუნებული ვარ შენი მშპბლებიც იგივეს გააკეთებენ ჩემო გოგო... მაგრამ ღმერთმა ნუ ქნას რომელიმე მშობელი ამ მოცემულობის წინ დადგეს, ძალიან მტკივნეულია იქნება ალბათ... - თველბით მოსვენებას უკარგავდა დატას სიმშვიდეს. თუმცა განსაკუთრებული მზერა არ ჰქონდა, თითქოს ისე უბრალოდ ამოირჩია საყურებელ ობიექტად, მაგრამ მისმა გაზრდილმა შვიილმა ხომ იცოდა ლილის უბრალოდ საუბრები არ სჩვეოდა.

თავადაც არ აცილებდა თვალს დედას. სულ ოდნავ რომ შეპარვოდა წყენა ხმაში. არიანდა გარიდნდული უსმენდა და უნებურად ცრემლით ევსებოდა სახე. წარმოიდგინა, დადუნას რომ სიმართლე გაიეგო რა მდგომარეობაში ჩავარდებოდა.

- მგონი დაგასევდიანეთ, - უცებ გამხიარულდა ლილი, - იმედი მაქვს მალე თავადაც გამოცდით მშობლობას და მიხვდებიტ რაც ვიგულისხმე. - იმედიანადა უსურვა მომავალი წინ მჯდომთ. უხერხულად სეიშმუშნა გოგონა, მწარედ გაჰკრა გულში. გვარიც კი ეჯავრება ჩემი და ჩემის სიხლის მქონე შვილზე ხომ ზედმეტია საუბარიაო. ალბათ ეშმაკთან საზიარო შვილი უფრო მისაღები იქნება მისთვისო.

- სამზარეულოსი გავალ. - უკმეხად თქვა დედის მონოლოგით გაღიზიანებულა დატამ და წამოდგა.

- მოიცადე, - შეაჩერა ლილიმ. - ახლახნს პაპაშენს ვესაუბრე და თქვენზე ვუთხარი.

- რა საჭირო იყო დედა ? - იფეთქა დათამ მაგრამ ტონი არ შეუცვლია. დედასთან არასოდეს უკადრებია უხესად საუბარი რაც არ უნდა გაბრაზებული ყოფილიყო. მის წყენას ვერასოდეს დაუშვებდა.

- როგორ არ იყო საჭირო ? მაიას და შალვას არ უდა სცოდნოდა მათი შვილის ერთადერთამა მემკვიდრემ ცოლი რომ შეირთო ? ღმერთო, შვილო ნამდვილად ჩემი გაგიჭება გინდა.

- ლილი, ნუ ერევი გთხოვ ! მოდი მაცადე ტავად გადავწყვიტო ვის და დოდის ვუთხრა.

- მოკლედ ვეღარაფერს შევცვლით ახლა, - ზალიან აღელვდა აქალი, ისე სურდა ახლა დათას გულიანდა გალანძღვა და იმის თამა არც საჭიროდ მიაჩნდა მაგრამ გაჩუმება ამჯობინა. არც მისი მეტად გაღიზიანება სურდა და არც არიდას ანერვიულება. - ამ კვირაში გელოდებიან.

- ორი თვის წინ ვიყავი დედა.

- დიდი შეღაავათია. იმდენი ხანი იყვენნ შენს გარეშე ორ თვეში ერთხელ ნახვა არ კმარა დათათა. მოხუცობაში განსაკუთრებულად მგრძნობიარე ხდება ადამინი, მეტი სიყვარული და მზრუნველობა სჭირდებათ. თანაც შენზე ამოდით მზედამტავრე, შვილო.

- მათ არაფერს ვაკლებ.

- შენს ტავს აკლებ. მოკლედ უნდათ რომ ესტუმროთ და იმედია არ აიძულებ ამ ხნის ხალხმა ამხელა გზა მხოლოდ იმიტომ გამოიარონ რომ შენ იქ ასასვლელად დრო არ გამონახე.

- კარგი, წავალ ამ დღეებში.

- წახვალთ დათა, წახვალთ ... არიანდას გაცნობა უნდათ.

- დედა, გეყოფა უკვე ნუ ერევი... გეყოფა ... ბრმა არ ვარ ...

- მაშინ დედას ნუ მიზახი. - ხმას აუწია ქალმა. - თუ იმის უფლება არ მაქვს ჩემს შვილს რაიმე ვუჩიო, თუ იმის გრჩხვენია რომ დედას დაუჯერო და დედის დაჯერება არცერთ ასაკში არ არის სირცხვილი, რაც არ უნდა ჭკვიანი და გაზრდილი გეგონოს ტავი, მაშინ დედას ნუ მიძახი... - - ცრემლები გადმოსცვივდა ქალს და წასავლელად წამოდგა.

არიანდამ ვეღარ მოითმინ, მისი ცრემლები ეწყინა და იმ წამს მივარდა ლილისტან.

- წავალთ. - ახლა ისე სურდა მისი დამშვიდება, სულ არ გახსენებია ის ფაქტი მამამისსის მიერ მოკლულის, მოხუც, აბათ გამწარებულ მშობლებტან წასვალს რომ ჰპირდებოდა. არც ის ანაღვლებდა დათა დათნხმდებოდა თუ არა. - თქვენ არ ინერვიულოთ ოღონდ... - მერე დატას გახედა უთხარი რამეო.

დათა პასუხის ნაცვლად ადგა და დედას მოეხვია. ამ ფორმით მოუბოდისა. ის ხომ ვერ იტანდა სიტყვა ბოდიშს. დაუჯერა დედას, მიუხედავდ იმისა რომ ტავი ზალინ გაზრდილი ეგონა. უძლური ხდებოდა ხოლმე მის წინაშე, დედის გულისტკენას ყველფერი ერჩივნა. ამ ქალმა იმდენ გასაჭირს გაუძლო და მაინც ისე მყარად იდგა ფეხზე, მაინც ისეთივე კეთილშობილ ადამიანდ დარჩა, უზარმაზარ პატივისცემასა და სიყვარულს იმსახურებდა . სწორედ ამიტომ ვერ გაუწია წინააღმდეგობა როდესაც მათთან დარჩენა გადაწყვიტა. კი ხვდებოდა, რომ რაღაც იცოდა, რაღაცას მიხვდა, რაჩარც ცაიფიქრა და მისი იქ ყოფნა სრულიან ხელსემშლელი იყო მისი ზრახვებისთვის, მაგრამ მაინც ვერ შეძლო მისი წყენიენბა. ოდნავ გააწევინა ქალს თავი იმის გადასამოწმებლად ისევ ჰქონდა ცრემლი თუ არა და მერე ისევ გულში ცაიკრა.
ამ სცენის სემყურე არიანდას, გული სევდით შეეკუმშა. ჩაწყდა რარაც მაში, როცა გაიაზრა იქ სრულიად ზედმეტი იყო. მათ დედა_შვილურ სამყაროში მას არაფერი ესაქმებოდა, დადუნაც გაახსენდა, მონატრებოდა, მასაც მოუნდა ახლა ისე მოხვეოდა დედას როგორც დატა... მასაც მოუნდოდა დედის სითბო... ფრთხილი ნაბიჯებით აუარა გვერდი მათ და გასასვლისაკენ უნდოდა წასვლა ხელმა რომ სეაჩერა. უცებ მოტრიალდა და შეხედა, ლილი იყო, უღიმოდა და ტავლებიტ ანიშნა სენც მოდიო და ვიდრე არიდა მოახერხებდა მისვლას თავდ მიქაცა მათკენ. გაშეშებული იდგა არიდა მათთან ახლოს და ხელების მოხვევა ვერ გაებედა, დათასი ეშინოდა ვაი და გაბრაზდესო, იქნებ არ სურშ ცემი სეხებაო. დათაც მიხვდა გოგოს ფიქრებს, მაგრამ ერთხანს ითმინა, მერე ვეღარ გაუძლო ასე მორიდებიტ რომ იდგა, ტავად მოხვია ხელი და გულზე ისე ისე მჟიდროდ მიიკრა როგორც დედა. ორივე ტავისუფლად დაეტია მის გაშლილნმკერდზე და ორივეს ამყოფინა მკლავებიც და სითბო. ლილის განუსაზღვრელად გმაყოლის გაეღიმა. არიანდა კი ჩუმად ყლაპავდა ცრემლებს, რომლებიც იმ წამს სიხარულისანი იყვნენ. მისი გულისცემა სამივეს ესმოდა.

***

სიხარულით ტყავში აღარ ეტია არიანდას ბინასტან ელენეზე მომლოდინე ვანო. როგორც იქნა გამოჩნდა სადარბაზოში პაწაწინა, გამხდარი და მორიდებული გოგო. სხეულში რარაცამ იფეთქა, გული ამოუხტა გიგაურს. ბოლოს მომირებს ეს გოგოვო, ბედნიერებით ცაილაპარაკა , ამხელა კაცი მაინ არ ვიყოვო და რამდენიმე ნაბიჯი გადადგა მისჯკენ.
- გამარჯობა ელი. - თავშეკავებულად მიესალმა. არ ღირს ახლა თუ მიხვდება მთვრალი კაცივით რომ დამახვია ტავბრუო.

- გამარჯობა. არიდამ მიტხრა რაღაც საქნმე აქვსო და ამიტომ ცამოვედი. - არც ელენე გახდათ გულგრილ მდგომარეობაში, სადრაც სივრცეში იყურებოდა და ისე აესაუბრებოდა ბიჭს.

- არიდამ ? - მოეწონა სახელის ეს ვარიაცია ბიჭს, - შენ არიდას ეზახი ?

- ხო. სახლში ყველა ასე მიმარტავს და იმიტომ. - აუხსნა გოგომ.

- კარგი სახელი აქვს ზალიან. მეც მასე დავუზახებ აწი.

- თუ შენებური ვერსია ვერ მოიფიქრე დაუზახე. - „ელე“ სეახსენა და ისე მაცდურად გაიღიმა ცოტა დაცინა კიდეც, მგონი.

- ჰმ, როგროი წაკბენა გცოდნია. - გიგაურმა დაუფარავად გაიღიმა.

- რა საქმე გქონდა ? - უმალ დასაერიოზულებული სახიტა და ხმით ცაეკითხა. ამ დროს, როცა ზალიტ სიმკაცრეს ცდილობდა ეს სათნო გოგო, განსაკუთრებულად მოსწონდა ვანოს.

- ვიფიქრე თბილისს დავათვალიერებინებ-თქო.

- ეგ რომმდომოდა ტავად ვერ გეტყოდი ?

- საწყენად არ მითქვამს, ვიფიქრე სულ სახლში ყოფნით მოიწყენდა და ცოტას გაერთობათქო.

- ჩემზე საფიქრალის ნაცვლას სხვა საქმეც გექნება შენ.

- ხომ მაგრამ შენც მნიშვნელოვანი ხარ... ჩვენ ხომ შევტანხმდით მეგობრობაზე.

- მეგობრობაში თბილისის დათავლიერებაჩ შედის ?

- რატომ ხარ ასთი მკაცრი და ცივი ელენე ? - „ელენე“ ცუდად ენისნა გოგოს. მგონი ისევ ვაწყენინე, ის კი ჩემს გამო მოვიდა აქო. - მგონი შენ მართლა არ მოგწონვარ ? - სტრატეგია შეცვალა ისევ გიგაურმა.

- გითხარი უნბეურად წამომცდათქო. - აღელვდა გოგო და ხამაც აუთრთოლდა ოდნავ.

- ხომ მაგრამ სენი ქცევა საპირისპიროს ამტკიცებს. კარგი, ბოდიში თუ გაწყენინე. წავალ მე. - ტავ და ავტომობილისაკენ დაიძრა.

- კარგი, წამოვალ, დამათვალიერებინე ქალაქი. - ვერ გაშვებდა ახლა ასე ნაწყენს. დარდით მოსვენებას დაკარგავდა. თავლებიანად გაეჭიმა მისგან ზურგთ მდგომ გიგაურს. მობრუნდა.

- ხათრის გამო წამოსვლა იგივეა რაც ვინმემ ძალით წაგიყვანოს... ამიტომ არ გინდა უხალისოდ იქნები.

- ძალით რომ ვერავინ ვერაფერს გამაკეთებინებს, წესიტ უნდა გახსოვდეს. - ნარნარით აუარა გვერდი და მღოლის გვერდით კართან დადგა. ღმერთმანი, როგორ ეამა ამის მოსმენა გიგაურს. ესეიგი მასაც სურდა... შესაძლოა ქალაქის ნახვა სურდა მხოლოდ მაგრამ ჯანდაბს, ესეც კარგია მთავრია ცოტახანს გვერდით მეყოლებაო - გამიღებ თუ... - გაიკეკლუცა თითქოს. გაუღებდა აბა რა.

- მოდი, პირველად უნივერსიტეტის შენობებს განახებ. - ღვედი მოირგო გიგაურმა და ძალით ტავდაჯერებულად მჯდომისაკენ სებრუნდა. არადა, როგორ სასიამოვნოდ უხერხულად იყო ელენე. რამდენიმე ჭიანჭველას მოზრაობასაც გრძნობდა სხეულზე. - ცოტახანში დაგჭირდება და სჯობს იცოდე სად მდებარეობს, - უდაოდ მომგებიანი სვლა გააკეთა ბიჭმა. მიანიშნა, თუ ურთიერთობაში წინ წავალთ, სენი მხარდამჭერი ვიქნებიო.


- თანახმა ვარ. - გახარებული დასთანხმდა ელენე.

ვინაიდან ელენე რაიონიდან გახლდათ და იქ, სამწუხაროდ ამ დრომდე შეორჩენილია სტერეოტიპი, რომ დაოჯახება განათლების ხელშემშლელი ფაქტორია და ეს სტერეოტიპი უმრავლეს შემთცვევაში პარქტიკულადაც მყრდება ხოლმე, ამიტომ ჰქონდა ელენეს ამ ორი საკითხის თანხვედრასტან მიამრთებით სკეპტიკური დამოკიდებულება. რაიონებში არ არის „რესურსი“ ქალბა (თუნდაც კაცმაც) ქორწინების შედეგ მიიღოს განათლება და ამას უფრო მეტად ადამინები და მათი შეხედულებები რომ გათხოვილი ქალისთვის ქმარუ უნდა იყოს უმტავრესი, რომ თუ თხოვდები სვილი აუცილებელია, რად გინდა სწავლა, დიპლომის უქმად დადება ქალის საქმე ოჯახის მიხედვაა, „გათხოვილი ქალის სწავლა არ გამიგია მე“ –( ეს ფრაზა განსაკუთრებულ აღშოტებას იწვევს ჩემში. ეს არის ადამინურობის, უწიიგნურობის უმდაბლესი გამოვლინება ) და ა.შ. უწყობს ხელს. აგრეთვე თითქოს ძალიან შეწუხებული ადამინების მასა რომლებსაც ამ შეხედულებებს სრულად იზიარებენ მაგრამ ხმამაღლა აღიარება ცოტათი ერიდებათ, ასევე დახმარებაც შეუძლიათ მაგრამ არ ტავის სეწუხება არ სურთ - ნწო, ნწო, ვწუხვარ, მესმის მაგრამ რას ვიზავთ სასუალება არ არის, სხვა გამოსვლი არ არის... ასევე არის სხვა, გარემო, მატერიალური ხელსემშლელი პირობებიც. თუ ადამინია მეტად სწავლას მოწყურებული და ამავედროს პიროვნულად ძლიერი არახარ რომ ამ „დოგმებს“ გადააბიჯო, ყვოველივე ამის წინააღმდედ დადგე, შენი სრულიად ლეგიტიმური უფლება, სურვილი გაიტანო ბუნებრივია რჩები გაუნათლებელი და მუდამ გტანჯავს არასრულფასოვნების, ვერშემდგარი პიროვნებისა და ცხოვრების კომპლექსი.
ეს ყოველივე იცოდა ელენემ. ამიტომ იყო ასეთი წინააღმდეგი ყოველგვარი სასიყვარულო ურთიერთობებისა. მას მხოლოდ რაოინის მაგალითზე შეეძლო მსჯელობა და არ იცოდა რომ არსებობდნენ ადამინები ვისაც მეორე ადამინის სურვილების დაფასება და მათ ახდენაში დახმარება შეეზლოთ. ამ შემთხვევაში ვაღიარებ, რო ვანო ერთ ერთი საუკეთესო მაგალითია.
ჩვენამ იმ საჭირბოროტო საკიტხში განწავლულმა ელენემ არ იცოდა თუ რა ზალა აქვს სიყვარულ, თუ რა ზალა აქვს ერთი ადამინის მიერ მეორეში აღმოცენილი მიზიდულობის ძალას, ქიმიას, ემოციას განცდას, გრძნბას რომელსაც ვერას მიზეზით ვერ გააკონტროლებ.

აღმაფერენიტ მიჰყავდა გიგაურს მანქანა. გვერდით მშვენიერი, საურვლეი ქალი ეჯდა, ამაზე კარგი რარა უნდა იყოს, ფიქრობდა. ის ჩემგან ერთი ხელის გაწვდენაზე ზის, მაგრამ ისეთი შორი მეჩვენება ცხრა მთის გადავლა მომიწევს მგონიო, ოდანავ უკმაყოფილოდ დაამატა. ჯანდაბას ოთხმოცდაატა გადავივლი თუ მეცოდინება რომ ხელს მივაწვდენო, გაახნევა ისევ ტავი.
როგორც დაჰპირდა ყველა უნივერსიტეტი ანახა. ივანე ჯავახიშვილის სახელობთ
დაწყებული სოხუმის სახელობით დამტავრებული. პირველ ჯერზე დამახსოვრებიტ ნუ მოიკლავ ტავს, კიდევ წამოგიყვანო, ტან მეორე სეხვედრის პერსოექტივასაც განიხილავდა. არც ელენე სცანდა დიდი წინააღმდეგი, პირიქით. ბიჭი კარგი მოსაუბრე და კარგი გიდი აღმჩნდა. ფუნიკულიორზე იყვნენ, ვირაცამ მობილურზე დაურეკა გიგაურს, საუბარი დააასრულა სიცილით გადააქნია ტავი და ამჯერად თავად დარეკა.


***
გიგაურ-არაბულისა და მათი კომპანიის დაცვის უფროსი საკუტარი კაბინეტიდან გამოსიოდა. როგორც იქნა ერთი სარამო ჰქონდა ტავუსუფალი და იფიქრა ჩემებურ განტვირთვას მოვუწყობ ტავსო. მობილური ამოიღო და ბოლო დროინდელი მეგობარი ქალბატონის ნომერს ეძბდა, ზარის რომ შევიდა.

- რა ხდება ვანო ?

- რა ჯუჯღუნიტ მიპასუხე ? არაფერი გადავიფიქრე... - შეუტია გიგაურმა.

- ესეიგი რაღაცის სათხოვნელად დამირეკე და ტან სარზე ხარ.

- შარზე კი არა მშვენიერ ხასიატძე ვარ. - პასუხი გასცა ბაკურაძეს და ელენეს, რომელსაც ხელში რაღაც ბუკლეტი ეჭირა და სასაცილოდ ცაჰკირკიტებდა, ღიმილიტ გადახედა.

- მოყევი, ბევრი დრო არ მაქვს.

- დრო თუ არ გაქვს, მაშინ რა აზრი აქ.

- შენ ტქვი და მე გადავწყვეტ.

- ნუ იღრინები... ლასუკ, ნია უდა წამოიყვანო.

- სად წამოვიყვანო. - სახე უცნაურად ეცვალა ბიჭს.

- რესტორნიდან. მგონი დაბადებბის დღეზე იყო თუ რარაც მსგავსზე, ვივარაუდე რომ ცოტას დალევდა და დაცვა გავგზავნე მაგრამ მე არ მომყვებაო დამირეკა.

- მოიცა, ეგ რომ არ სვამს ?

- არ სვამს, მაგრამ ამ ბოლოს დაიწყო ....

- მერე რა გიხარია შე ჩემ...? - შეუჯუჯღუნა ბაკურაძემ

- კაი ვხუმრობ. ძალიან ახლობლები ვიქნებით და დღეს ცოტას დავლევო, გამაფრთხილა. ახლა კი როგორც გავიგე გვარიანი მტვრალია და დაცვას არ მოყვება. აუ ლასა ძმურად წაიყვან რა სახლში. შენ დაგიჯრებს.

- და სენ რა საქმე გაქვს მასზე მნიშვნელოვანი.

- ჯერ ერთი მე ჭკუიდან გადამიყვანს და მეოერე ელენესტან ერთად ვარ, - ბოლო სიტყვები ჩახველების მერე ისე დაამატა თითქოს თქმა არ სურდა, ერტადერთი მიზეზის გამო - ლასა ან სიტყვით დაცინებდა ან ხარხარს ატეხავდა და ახლა არ სურდა ამის მოსმენა. მგონი მიუხვდა ბაკურაძე, მხოლოდ ჩუმად ცაიფხუკუნა. - დათა ხევსურეთში წავიდა... წამოიყვან თუ გავგზავნო სპეცრაზმი ?

- კარგი წავიყვან.

- ძმა ხარ.

- იმედია არ დაიფერფლები მაგ გოგოს თავლწინ. - მაინც ვერ მოითმინდა ბაკურაძემ და დაცინა ტავისებურად და მანამ გაუთისა სანამ ვანი პასუხს დაუბრუნებდა.

ერთი მზიმედ ამოიხვნესა და ტელეფონი ჯიბესი ცაიბრუნა. რა აზრი ჰქონდა ახლა სადმე დარეკბვას ახლა. ნიას ნახვის შემდეგ, აღარც ვინმეს შეხვედრის სურვილი ექნებოდა და აღარც ზალა. იცნობდა ონავარ ქალბატონს, ვანოსი არ იყოს წურბელასავით ისრუტავდა ყველას ყურადღებასა და მოთმინებას.

- გეგონება მე არ მაგიწებდეს. - წაიდუდღუნა ავტომობილში ჩამჯდარმა. - ერთი ცოლტანა, მეორე სატრფოსტან და მე გასრთობად გავლასაც არ მაცდიან, - არ იყო წუწუნი მისი ჩვევა მაგრამ ახლა ისე აღელვდა უჩვეულო ქცევებმა შეიპყრო, - ოხ, ნია ნია, სენი ნახვა იქნებოდა ახლა ? ტანაც მთვრალის... - ტან გაეღიმა თან სევდამ გადაურბინა სახეზე.

მალე მივიდა, იმ რესტორანში სადაც ქალბატონი ერთობოდა. დაცვაც იქვე დახვდა, ცოტა უსაყვედურა კიდეც ბიწს, ერთი გოგო როგორ ვერ დაიტანხმეთ წაყვანაზეო. ბატაონო ლასა, ხომ იცნობთ როგორიცააო, ტავი იმართლა ბიჭმა და ბაკურაძეც იმ წამს დაეთანხმა. თუ გაჯინიადა, ცოცხლი ტავით არ გააკეთებბდა იმა რაც ტავად არ სურდა და ზურგზე მოკიდებას ნამდვილად ვერ გაუბედავდა დაცვა. მობილური ამოაძვინა ჯიბიდან და მისი ნომერი მოზებნა. არადა ცოტა ხნის წინ სხვასტან ვრეკავდი, გაიფიქრა ისევ. არაფერი არ უნდა დაგეგმო კცმა და მიტუმეტეს თუ ეს „არეაფერი“ „რაღაცის“ დასავიწყებლად გინდაო. ამასობაში ზარიც გავიდა მაგრამ არ უპასუხა. მეორედ... მესამედ... მეოთხედ... გაბრაზდა ბაკურაზე, ახლა ღისრიას სულ აქ მივატოვოვო, მაგრამ რას მიატოვებდა... რომელ დარბაზშიაო, ჰკიტხა დაცვას. გაგების სემდეგ, სენ წადიო უთხრა და შენობაში სევიდა. არ იყო დიდი ხალხმრავლობა და ხმაური. მეორე განყოფილებაში იყო მათი წვეულება და იქ რომ აღმჩნდა, ლამის გაცეცხლდა ბიჭი. ქალბატონი საცეკვაო მოედნზე იყო და ვირაც ბიჭტან ერტად ცეკვავდა. განა ცუდად ან გამომწვევად, მაგრამ ბიჭი იყო და ესეც კი საკმარისი იყო ლასასთვის. მშვიდად მიუახლოვდა გოგოს და მხლავზე ხეის მოკიდებიტ მიაბრუნა ტავისაკენ.

- ნივთები აიღე და წავიდეთ. - მკაცრად მიუგო გოგოს ქვემოდან აფახურებული, შემთვრალი გამომეტყველებიტ რომ უმზერდა.

- არ მინდა. - ხელის გახსნა სცადა.

- გინდა. - მის ნაცვლად გადაწყვიტა და წაიყვანა კიდეც მაგიდისკენ, საიდანაც მისი ნივთების აღება სურდა.

- ეე, სად მიგყავს ? სენ ვინ ჩემი ფეხები ხარ ? - ნიას მეწყვილემაც შეწყვიტა ცეკვა და არეული ნაბიჯებით აეედვნა მათ. - გაუშვი... ვცეკვადით... - ბლუყუნებდა არეულად და თან მხარჯე უხესად დაეჯაჯგურა.

- ბაკურაძემ ერთი ამრეზით დახედა მის ხელს და ისეთი სახე გაუხდა, გეგონებოდათ ახლა მიგან ბუდღლს აღარც დატოვებსო.

- ღმერთს მადლობა უტხარი რომ მთვრალი ხართ, თორემ გაჩვენებდი ვინც ვარ. - ცივად მიუგო და იმ ხელზე მის მხარზე რომ სემოედო სულ ოდნავ მიჰკრა ხელი.

მეტი რა უნდოდა იმ საცოდავს, წაბარბაცდა და იატაკზე გაირთხა. წაქცეულის მხლებლები საშველად წამოიშალნენ, მაგრამ ერთ-ერთი მათგანი ჭკვიანი გამოდგა, დარწმუნებით ვერ გეტყვით იცნო თუ რაში იყო საქმე. „გულანთებულთ“ წინ გადაუდგა და ხელი სიგანეზე გაშალა, ნიშნ ფეხი არ გადადგათო, ტან რაღაც გადაულაპარაკა მათ. სწორიც იყო მისი საქციელი, ბაკურაზე უბრალო იყო იმ საქმეში და ალბათ მანაც შემდგომი გამწვავებები გათვალა. ყველანი ადგილებს დაუბრუნდნენ, მხოლოდ ის მშვიდობის მტრედი წამვიდა იატაკზ მხოხავის წამოსაყენებლად.

- რას აკეთებ ? გამიშვი ხელი. - გაკაპასდა ნია და ახლარა მიიხედა ბიჭმა მისკენ. მთელი ყურადღება ჩხუბის მსურველთაკენ გადაეტანა, ალბათ არჩევდა პირველი რომელი ეცემა.

- ნია, ახლა არ მოგითმენ. - გააფტილა ბიჭმა და ამასობში ნიას მეგობარიც მიუახლივდათ ხლში მისი ნივთებით. გამოართვა ლასამ და ზალით გაიყვანა სენობიდან. - დაჯექი. - ავტომობილის კარი გამოუღო.

- არ დავჯდები... ან რატო უნდა დავჯდე ? არ დაგიჯერებ... - ბუტბუტებდა გოგო. ტან კარი მიხურა.

- მიდი რა ნიაკო, ცივა აქ. ტანაც, სიფრიფანად გაცვია. - თბილი ხმით დაუყვავა ლაშამ, იცნობდა ჯიუტ გიგაურის ქალბატონს, ზედემტადაც კი. ტან უცებ აატვალიერა საოცრად მიმზიდველად გამოწყობილი, დენდარტყმულივით მოარიდა ტავლი და ისევ გამოაღო კარი.

- არა - მეთქი ! - დაუმარჩვლა სასაცილოდ, ისევ მიხურა. - ვინ დაგავალა ჩემზე ზრუნვა ? შენ ჩემი ზმა კიარა ხარ... არ დაგიჯწრებ. - შებრუნდა და კარებს ზურგით მიეყრდნო. გრძნობდა წონასწორობა უმტყუნებდა.

- აბა რა ვარ ? - ისე საყვარელი იყო გოგო, ღიმილს ვერ იშორებდა ბაკურაძე.

- ბრმა ხარ.

- იქნებ მითხრა რა დაგისავე... რამე გაწყენინე და არ მახსოვს ?

- ბრმა ხარ-მეთქი, ბრმა ... მეტი რაღა უნდა დამიშავო. - გაბრაზდა ააელვარა თვალები.

- ჩემი სიბრმავე შენ რას გაკლებს მერე ? - ისე უდარდელად პასუხობდა თითქოს სულ ერთი იყო გოგოს სიტყვები მისთვის და თიტქოს მაში სათავისოდ სასარგებლოს არ ეზებდა.

- ამითომ ხარ ბრმა. წადი ლასა, დამანებე ტავი... - ხელი მიჰკრა გულზე.

- რა დაგემარტა იქნებ ამიხსნა, - უცებ გაკვირდა ლაშა - ან რას ვერ ვხედავ ?

- მე ვერ მხედავ და საერთოდ ვერაფერსაც ვერ ხედავ.

- შენ ვერ გხედავ ? - სიცილი ვერ შეიკავა ბიჭმა. - აბა ახლა შენს უკან მდგომ მანქანას ველაპარაკები?

- ხო. იმას უფრო აღიქვა რარაც საჭიროების მქონე ნივტადვიდრე მე. გაცნობის დღიდან სატამაშო თოჟინასავით მიყურებ, იმ თოჯინასავით რარაც დროის მერე რომ აღარ გჭირდება და ათასში ერთჯერ, სხვენში მიგდებულს რომ აღმოაჩენ, მაში თუთა დაუთმობ რამდენიმე წუთს.

- მგონი სულაც არ ხარ მთვრალი და რა გაჯიუტების სცენები მოაწყე ჰა ? - საუბრის არიდება სცადა თითქოს.

- არ ვარ მთვრალი.. იმიტომ გავჯიუტდი რომ ვიცოდი სენ მოხვიდოდი.

- მერე ხომ მოვედი და ახლა მაგდებ.

- მასე არ მინდა, ნუღარ მოხვალ... საბოლოოდ წადი და დამანებე თავი...

- მაგას ვერ ვიზავ, ნია... - ნაკავები გრძნობები ხმაში ცაეღვარა ნაკურაძეს.

- მე ვიზავ. არარსოდეს გნახავ. შენისტანა ბრუცინტან არაფერი მესაქმება... - უთხრა და სწრაფად გადადგა რამდენიმე ნაბიჯი.

- რა დაგემართა, არ ამიხსნი ? - იკითხა ლასამ და მაჯაზე ცავლებიტ გააჩერა.

- რომც გითხრა აზრი არ აქვს... პასუხს მაინც არ დამიბრუნებ. მეტყვი დაივიწყე, არასწორიაო და ისევ ისე გაგრძელდება როგორც აქამდე...

- რა არის არასწორი ნია ? - ნელ-ნელა ეკარგებოდა ამდენი წლის ნაგროვები შემართება ლასას. - რას ვერ ვხედავ მითახარი ... - გულმა რიტმებს უმატა.

- მე ვერ მხედავ, ვერც ვერასდროს დამინახავ და ამიტომ მივდივარ...

- ვერ წახვალ... აზლა ვერ გაგიშვებ. - დანებდა გულს ბაკურაძე.

ჯანდაბას ყველა შეხედულება, სტერეოტიპი და ა.შ. როცა ორ გულს ერთმანეთი ასე უყვარს. არაფერია მასზე ღირებული და წმინდა... გაშვების ნაცვლად მტელი ზალიდ მოიზიდა გოგო, მკერდზე მიიხეთა, ხელით მიიკრა და წლების ნანტრ ბაგეებს ნეტარებით დაეკონა. უცებ სეკრტა ნია, მაგრამ რომ მიხვდა რაც ხდებოდა, რომ მიხვდა საყვარელი კაცი კოცნიდა, ბედნიერებისაგან ათრთოლებული ამბორში აყვა.

ძლივს მოსწყდნენ ერთამნეთს, ძლივს დაიზსნეს ამ აღმაფრენისგან თავი. ლასამ სახე დუჭირა გოგოს და ტავკებში ცახედა.

- ბრმა არ ვან ნია, გხედავ... შენზე მეტად ვერავის ვამჩნევ დედამიწის ზურგზე...

- ახლა რა იქნება ? - იკითხა სრულიად გამოფხიზლებულმა, მაგრამ სიყვარულით თავბრუდახვეულმა.

- არ ვიცი რა იქნება, მაგრამ ის ვიცი მე რას გავაკეთებ.

- გადაირევა, ხომ იცი ?

- ვიცი და სხვაგვარად არც ველოდები.

- საერთოდ არ მესმის რატომ ანიჭებთ ამ საკითხს ამხელა მნიშვნელობას. აი, მაგალითად სხვა ქვეყანაში ყველა სიხარულით შეხვდებოდა თუ მისი საუკეტესო მეგობარს რომელსაც ამდენი წელია იცნობ და ენდობი, მისი დის გვერდით თუ იქნებოდა. რა არის ამაში გასაბრაზბელი ?

- ვანო არ გაბრაზდება... ნეტა მხოლოდ გაბრაზდეს... ეწყინება ნია, ეწყინება და ეს მაფიქრებს. ვერც გავამტყუნებ... არ ვიცი სხვაგან რა როგორ ხდება, მაგრამ აქ საქართველოში სხვაგვარად გვესმის ეგობრობა, ძმაკაცობა.

- მენტალური პრობლემების მაწუხები ვერ შემოვიხსენით და იმიტომ.

- არ არის მასე. გეთანხმები, გვაქვს რიგი მენტალილური პრობლემები მაგრამ ამ საკითხს მაგ ცარჩოში ნუ გახვევ. ეს სხვა მხარეა, რომელიც წმინდად ჩვენი გენებიდან გამომდინარეობს და გენებს ვერას დიდებით ვერ დავთმობთ ნია. ძმაკაცობა, მარტო სიტყვაა მრავლისთქმელი... ასეთი სისხლზარღვიანი წოდება არცერთ ენაში არ აქვს ამ კავშირს. ამიტომ ეწყინება ჩემგან და მეც მეწყინებოდა... მეტიც შესაძლოა დამეკარგა კიდეც რარაც დროით ადამინაი.

- ანუ მან რომ ურთიერთობა დაგვისალოს შენ წინააღმეგობას არ გაუწევ.

- მე ეს წინააღმდეგობა უკვე წამოვიწყე და უკანდახევა არ მჩვევია. თანაც არჩ შენ ხარ პატარა გოგო რაიმე აგიკრძალოს, არც არაფერს აგვიკრზალავს დარწმუნებული ვარ, არც მდურებას დაიწყებს მაგრამ ისე აღარ იქნება და ამა ორივე აშკარად ვიგრძნობთ.

- არ მინდა მისი წყენიენბა... არც ის მინდა შენგან ეწყინოს. მერე არ რომ ძმაკაცის და შეგიყვარდა ?

- უფრო სწორი იქნება თუ ვიტყვი- იმ ქალის ძმას დავუძმაკაცდი ვინც მიყვარდა.

- ვერ მივხვდი...

- პირველად რომ გაგიცანი იმ დღიდან ზიხარ ჩემს გულსა და გონებაში ნია... მაშინ, როდესაც კომპანიაში პირველად მოვედი მე და ვანო უბრალოდ მეგობრები ვიყავით. მე თქვენი კომპანიის თანამშრომელს, რომელსაც თქვენი უსაფრთხოება ევალა პირველი ხილვიდან მოვიხიბლე შენით, თექვსმეტი წლის პატარა ქერა კულულა გოგოთი. მაშინ ლოყები უფრო ვარდისფერი გქონდა. მის მერე აქ ხარ... - გულზე დაიდო ხელი და ღიმილით გადახედა.

- გაგვიგებენ... ვაიძულებ ლასა, ვაიძულებ... - ცრემლმორეულმა ამოილაპარაკადა გულზე მიეკრა.

***
სოფელი სადაც დათას ოჯახი, ამჟამად ბებია-ბაბუა ცხოვრობდა კარგა შორს იყო. თიტქმის საზღვრისპირა, პირაქეტა ხევსურეთში. მდუმარედ გალიეს გზის ნახევარი. გზა, რაც უფრო უახლოვდებოდა თიანეთის მიდამოებს მით მეტად ეტყობოდა აღელვება და აღფრთოვანება არიანდას სახეზე. მინიდან ხანაც შიშით, ხანაც გაოცებული სახიტ იყურებოდა. თუ ავტომობილი სახიფათო გზის კიდესტან მივიდოდა თავლებს ხუჭავდა ხოლმე. მონდომებით ათვალიერებდა ოთხივე მხარეს გადაშლილ საოცარ ბუნებასა და განსხვავებული სტილში ნაგებ სახლებს, ზოგი კოშს რომ მოჰგავდა. ბევრი კითხვა უტრიალებდა გონებაში, ბევრმა საკითხმა დააინტერესა, მაგრამ კითხვის დასმის მოერიდა. შეშინდა ვაი და არ მიპასუხოს ან უხესად მიპასუხოსო. აღარ უნდოდა გონებისა და გულის მოშხამვა, ისედაც დარდი ღნიდა შიგნიდან იმისა თუ ვის მოსანახულებლადაც მიდიოდა. „ როგორ ცავხედო მოხუცებს თავლებში და როგორ მოვატყუო, რომ მათი რზლი ვარ და არა ერტადერთი ვაჭის მკვლელის შვილიო,“ - ეს აზრი იმ წამიდან უტრიალებდა რაც მათ მოსანახულებლად წასვლა განიზრახეს. დატაც რომ აღარ გაჯიუტებულა მის წაყვანაზე ეს ორგვარ დამოკიდებულებას იწვევდა მასში, თუმცა უფრო მეტად ნეგატიურისკენ იხრებოდა, - „ რახან ჩემი სინანულის შესახებ იცის იქნებ განგებ მივყავარ რაც შეიძლება მეტად რომ დავიტანჯოვო „ იმენ რამეზე ჰქონდა ნაფიქრი ამ გოგოს ახლა ნამდვილად სჭირდებოდა ყურადღების გადატანა, ისეთი ამაღელვებელი სანახაობის ცქრა, როგორიც ფშავ-ხევსურეთის და ზოგადად თიანეთის უნებაა. ღვთის შეწევნით საქართველო უხვადაა დასაჩუქრებული ამ მადლით. მთის ძირში, ტყეში ჩაკარგული თითო ოროლა ქვის სახლები სიხარულსა და სევდას ერთდროულად გვრიდა. მიტოვებულს გავდა იქაურობა. ნასოფლარს, ნაბორვალარს (როგორც მტაში იყტვიან ხოლმე) ისეთ შთაბეჭდილებას ტოვებდა, ეს-ესაა ტყე შთანტაქავსო და ეს განცდა მით უფრო ორმაგდებოდა რაც მეტად შორს მიდიოდნენ. კაცის ჭაწანება, ჩამი-ჩუმი არ ისმოდა ირგვლივ. ერთი მგზავრიც კი არ შეხვედრიათ გზად. მხოლოდ მთებისთ, უმშვენიერესი ბუნებით შემოჟარული მდუმარება გაჰყვიროდა. მინებჩამომსხვრეული ავივან-კიბე ცანგრეული ხის ფიცრულები, გვედჩამონგრეული ქვის სახლები და კოშკები , გულსაკლავად გამოიყურებოდნენ აყვავებული ბუნების წიაღში. ირგვლივ ყველაფერი სიცოცხლეს აფრქვევდა მათ გარდა. მხოლოდ ისინი ღაფავდნენსულს.
- ამ ადგილ რომ მიატოვებს კაცი, უკეთესი სადრა ეგულება ნეტავ ? - ერთ-ერთ ტყეში ჩაკარგულ სახლზე მიშტერებულს ღმამაღლა აღმოხდა ნააზრევი. ისე იყო გართული სანახობით ვერ ამჩნევდა მთელი გზა დათა თვალს რომ არ აცილებდა. თიტქოს ბიჭი მისი ყველა ემოოციიდ დროს შეცვლილ სახესა და ნაკვთებს სწავლობდა. შიგადაშიგ ჩუმად ეღიმებოდა კიდეც.

- იცხოვრებდი აქ ?

- დიდი სიამოვნებით. მტელი ცხოვრება... - უმალ დაუბრუნა პასუხი. ისეთი განცდა დარჩებოდა ადამინს თიტქოს ვერ გაერგო ვინ უსვამდა ამ კითხვას.

- დარჩი თუ გინდა ჩემს სახლში და ჩემს ბებია-პაპასტან იცხოვრე. - როგორც ცანს დათაც მიუხვდა ამ გაფანტულ გონებას და გამოაფხიზლება სცადა.

- მათ გვერდით ის რამდენიმე დღეც უჟანგბადოსავით უნდა გავატარო და მთელი ცხოვრება ვერ შევძლებ. - მოიკრიფა გონება გოგომ და როგორც ჩვეოდა გულიდან წამოსული პასუხი გასცა.

- აქ ჟანგბადის ნაკლებობას ნამდვილად ვერ დაიჩივლებს ადამიანი.

- გეთანხმები, თუმცა მე ხელოვნურად მიზღუდავენ ჟანგბადს. ლიმიტირებულად ვსუნთქვავ და არასდროს არ ვიცი როდის შევწყვეტ სამუდამოდ.

- ერთი ადამიანის ბრალია მხოლოდ ?

- სამწუხარდ თუ საბედნიეროდ არა... კონპლექტურად მომაქციეს ყოლბაში და მე არ ვიცი რა უნდა გავაკეთო ამ ყოლბას სააბოლოოდ რომ ახადონ თავი. ვერასოდეს ამოვალ მაგრამ ჰაერი მაინც მექნება. - სევდიანად უპასუხა და მინიდან გაიხედა, ტავის მიბრუნება დასრულებული არ ჰქონდა უნებურად რომ წამოიკივლა. - დატა, რას აკეთებ ? ქვევით უზარმაზარი ხრამია... მიწიე... - უცებ გაფარტოებული ტაველებიტ სეხედა.

- ნუ გეშინია... - დაამშვიდა ბიჭმა. - ტარება ვიცი ტანაც აქ ვიწრო გზაა და ვერსად მივწევ.

- ღმერთო ჩემო... - აკანკალებულ გულზე მიიდო ხელი. - ახლა მესმის რარომ შეიყვანეს ეს გრზა ყვეკაზე სახიფათოტა ნუსხაში.

- მაღტლა არიანდა ? - ირონიულად იკიტხა დატამ. გოგომ გაკვირვებით გახედა, ვერ მიუხვდა სათქმელს. მანაც განაგრძო- ამ გზამ სეგაშინა ? საკვირველია... იმდენი რამ გადაგხდა... ისეთი ადამინების სამიზნე იყავი, ადამიანის სიცოცხლე ცალის ფასადაც რომ არ უღირთ და შენ არათუ არ შეგეშინდა, ქუცაში მარტო სიარულასც ვერ გადაგაჩვიე ელემენტარული უსაფრთხოებისთვის... ახლა კი ამ გზამ დაგაფრთხო ?

მართლაი გითხრათ ვერც არიანდა და ვერც მე მივხვდი რა იყო ამ სიტყვების პათოსი, ტუმცა რათქმაუნდა არიანდას ჰქონდა ამ კიტხვაზე პასუი, მაგრამ არ ისურვა, არ უპასუხა. ვერ უთხრა, რომ მაშინ მისი იმედი ჰქონდა. აი ასე, რარაცნაირად გრძნიბდა რომ ის დაიცავდა, არ დაუშვებდა ცუდი შემთხვეოდა და არც შემცდარა... მაგრამ ახლაც ხომ მის გვერდით იყო ? რამ დააფრთხო ასე ზალიან... არა ბუნებრივია იმ ხევს რომ გადახედავ კაცი აუცილებლად შეგიჩნდება შიში, მაგრამ მას მართლაც ზალიან შეეშინდა... აქამდე რომ არ გამოუხატავს ისე... ნუთუ უფრო მის გამო ? იქნებ პირველად ის იფიქრა მას არ დაემართოს რაიმეო ? ნუთუ ასე ეშინოდა მისი დაკარგვის? ღმერთმანი არიანდა... გაა ასე შეიძლება ადამინის შეყვარება საკუთარ სიცოცხლეზე მეტად მისი სიცოცხლე რომ გაფრთხობს ?

- რატომ გაჩუმდი ? - ცაეკიტხა კვლავ დათა.

- ბუნებით ვტკბები. ალბათ მეროერ არარვი წამომიყვანს და ახლა ვასწრებ ყველაბრის გონებაში ცაბეჭდვას.

- წამოყვან რად გინდა, მანქანის მართვას ხომ სწავლობ, თავადც შეძლებ. - ოჰ, ოჰ, რა თემა წამოჭრა. ახლა მაინც მიეცემა სანსი არიანდას კითხვა დასვას.

- ისე ვერასოდეს ვისწავლი აქ მარტო წამოსვლა შევძლო...

- რატომ ? ცუდი მასწავლებელია ლასა ? - ამ საუბრის არ მოყვარულ დათას, რომელიც მდუმარებში უფრო კომფორტს განიცდიდა რატომრაც არასდროს ბეზრდებოდა არიანდასტან დაუსრულებელი კითხავ პასუხები.

- ლაშა და ცუდი ? ლასა საუკეთესოსა, მაგრამ მე იცი რა მიკვირს ? ... კარგი არაფერი... დაივიწყე...

- მიდი მკითხე... კიდევ დიდი გზა გვაქვს გასავლელი და სჯობს საუბარში გავლიოთ... გზას ამოკლებს ხოლმე...

- შენ ხომ არ გიყვარს საუბარი.

- ზოგჯერ კი.

- ეგოისტი ადამინი ხარ დათა. ყოველთვის , ყველას და ყველაფერს შენს სურვილებს არგებ.

- ვიცი. მიდი მკიტხე.

- რატომ თხოვე ლასას მართვა ესწავლებინა ?

- ადრე დაგპირდი, მე კი დაპირებას ყოველთვის ვასრულებ.

- მაშინ ყველაფერი სხვაგვარად იყო... ანუ ის რაც ადრე, სიმართლის გაგებამდე იყო ფაქტიურად ანულირებულია და სენ არ იყავი ის დაპირება შეგესრულებინა რაც უბრალოდ მიზნის მისაღწევად გადადგულ ნაბიჯებში შემთხვევით გაურიე. ის ტყუილი იყო...

- ბევრი გიფიქრია... თუმცა ცდები. მე შემთხვევით არაფერს ვამბობ და არაფერს ვაკეთებ არიანდა.

- მაშინ შენ რატომ არ მასწავლი ? მე გასწავლიო, ასე მიტხარი როგორც მახსოვს.

- თუ შენ ასე გსურს არც ეგ არის პრობლემა. მოდი დაჯექი ახლა გასწავლი.

- გაგჟდი ? - ისე გაახალისა მისმა უადგილო შეტავაზებამ სიცილი აუტყდა გოგოს. - მართლა რომ დაგთანხმდე ?

- ტყუილად არც შემომითავაზებია.

- ახლა აქ ? არა მანდვილად გაგიჟდი. ჯერ სწორ გზაზეც კი დამფრთხალი დავდივარ და ახლა პირდაპირ ხევში გადაგჩეხავ. არ გეშინია სიკვდილის ?

- ორივე გადავიჩეხებით ხევში არიანდა, მარტო მე არა... ჩემის სიკვდილის არ მეშინია. - უცნაურად ჟღერდა მისი სიტყვები. რარაც განსხვაებულად თიტქოს სითბოც ერია, ისე იმოქმედა გოგონაზე გრძნობები აერია და ვერ შეძლო სიტყვის თქმა. არც ისი იცოდა რა უნდა ეთქვა და პირველად რაც მოუვიდა გონეაში ის ჰკითხა :

- დათა, რატომ არ ვგრძნობ თავ შენს გვერდით გამოყენებულად, დატანჯულად, გაუბედურებულად... რატომ არ ვარ ასე ? - გული და ხმა ერთდროულად აუკანკალდა გოგოს.

ბიჭმა წამით გახედა, გაურკვეველი მზერით და ალბათ პასუხის გაცემასაც არ ისურვებდა მაგრამ კითხავ უკვე დასმული იყო და...

- ეგ სენ თავს უნდა კითხო.

- ვკითხე უკვე, მაგრამ არ მაქვს პასუხი.

- არ ვიცი არიანდა, ალბათ იმიტომ არ გრძნობ რომ შენ ტაავად გინდა არ იგრძნო.ხომ მითხარი, არ დაგანენბებ შენი მიზნის მიღწევასო.

- არ არის ეს პასუხი და არ შენ ხარ ისეთი წესით როგორიც უნდა იყო.

- დიდი ხანია მოვდივართ, წინ კიდევ დიდი გზა გავქვს და სჯობს ცოტახანს ჰაერზე გადახვუდე, - უცებ სეცვალა თემა ბიჭმა. არვიცი, ალბათ ახლაც სეეძლო რაიმე გულზე მოსახვედრი სატკენი ეთქვა მაგრამ ვფიქრობ არ ისურვა, - გადავიდეთ ცოტახანს. - ტავადა დაასწორ კარის გაზება და გადასვლა.

არიანდაც დაჰყაბულდა, გადაყვა, მაგრამ როგორც კი შემოდგომის სუსხმა შემოჰკრა, მტაში ზამთრისას რომ გავს ხოლმე და ძველიანად ააკანკალა უმალ დაბრუნდა ავტომობილში და შეცივნული აიბუზა სავარძელზე. შიგნიდან აკვირდებოდა, მოსაცმელის გარეშე ქარში მდგომა არაბულს სიცივის ნატამალიც რომ არ ეტყობოდა ისე უდარდელად ეწეოდა სიგარეტს. ხევის პრას იდგა და ირგვლივ ყველაფერს ათვალიერებდა. ხან წინ გადადგამდა რამდენიმე ნაბიჯს ხანაც უკან. როგორც კი წინ დგამდა, არიანდას შისის კანკალი აიტანდა ხოლმე და დაჭიმული სხეულით ელოდა როდის დაბრუნდებოდა უკან. ზუტად გზის გადსავარდნ ზოლზე დააბიჯებდა ბიჭი. ქვევით იმოდენა სიმაღლის ხრამი იყო სული არ დაჰყვებოდა ადამიანს. არად არ ინება იმ ადგილს მოცილება არაბულმა, პირიქით მეტად ნაპირისკენ მიიწევდა და დაუწყდა გულის ზაფები ქალს. უცებ გამოაღო ავტომობილის კარი, არაც ქარი გახსენებია არარც სიცივე, სწრაფი ნაბიჯებით მივიდა ბიჭთან სუსტი ხელით მისას ცაექიდა და გზისკენ გაქაჩა. მოულოდნელობით გავირვებულმა, ჯერ მის ხელს დახედა მერე ტავდ მას დათამ.

- სიცივეა აქ, - რარაცით უნდა აეხსან ტავისი საქციელი ქალს, - შესაძლოა გაცივდე და მერე შენებტან მზრუნველი ცოლის ტამაშიც ომიცევს. ე კი არ მინდა. - ისეთი არადამაჯერებელი იყო დამეფიცება გზაზე დაყრილამ ქვებმაც კი ცაიქინდილეს.

- არ გავცივდები. პირიქით, თბილისის ჰაერის სემდეგ ამის სუნთქვა ნამდვილად მომიხდება . - უთხრა და ისევ ნაპირისაკენ წავიდა.

- დაჯექი-მეთქი. - ხმამაღლა მოუვიდა ნათქვამი ქალს. ისევ აკანკალდა ამჯერად სიცივით და შიშით ერთდროულად.

- მე არა მაგრამ შენ ნამდვილად გაცივდები. წადი და ცოტახანში მოვალ. -მანქანისკენ ანისნა, ხელი საბოლოოდ წაართვა და რაც შეიზლებოდა ნაპირისკენ მიიწია.

- ღმერთო... - ამოიმინა უკბე ფერდაკარგულამა. - გამოდი ადამიანო აქეტ, გამოდი... ვერ ხედავ სად დგახარ ? - ისევ წვდა ხელში. ამჯერად ორივეში.

- გზის პირზე ვდგავარ.

- ხრამის პირზე და რომ დაგავარდე სული არ დაგყვება. გამოდი რა გეხვეწები.. - ტაველბი აემღვრა არიანდას. - წავიდეთ... - დაიჩურჩულა და უფრო ცაეჭიდა მის ხელებს.

- წესით ყველაზე ნაკლებად შენ უნდა გაღელვებდეს...- თავადც მოუჭირა ხელები და ახლოს მისწია მისკენ. სულ ცახცახებდა ქალი. როგრორი კმაყოფილი იყო ღრამ განცდების მოყვარული დათა ვერ აღგიწერთ. ეგოსიტურად ესიამოვნა მისი ნერვიულობა. - თუ გადავარდები სენ ტავისუფალი და ბედნიერეი იქნები.

- არ ვიქნები ბედნიერი, რადგან ჩვენტან არაფერია „წესით და რიგით „ - ტავისი სურვილით მიეხუტა გულზე და ტავადაც ხრამის პირას დადგა, - ან წამოხვალ ან ყველა წეისი დარღვევით ერტად გადავარდეთ.

- სწორედ ეგ ყველას დარდია სენი ყველაზე დიდი სისუსტე არიანდა... რა სენი სადარდელი კი მე ვარ... განა სწორია ახლა ჩემტან ერტად იდგე აქ ? - დატუქსა თიტქოს და ისე გულზე მიკრული წაიყვანა ავტომობილისკენ. ვიდრე კარს გაუღებდა სულ წამით მიიხუტა მჭიდროდ გულზე, მგონი უნდოდა არ შეემჩნია გოგოს მაგრამ ამინც შეამჩნია.

სიტყვა არ თქუმლა იმ მომენტის შემდეგ ვიდრე სახლამდე არ მივიდნენ. ან რაღა უნდა თქულიყო ? სიჩუმე საუკეთესო გამოსავლად მიიჩნიეს რადგან, არცერთი აღარ აპირებდა გულის ნადების ტქმას და უსაგნოდ ნათქვამიც არასწორად მიიჩნიეს, იმ მომენტის გაუფერულება. საათი და ოცი წუთი გრძნოებეით გარემოცულმა, ათას სათქმელს რომ იტევდა იმ ძვირფას მდუმარებაში განვლეს.
მალე ავტომობილი, ხევსურეთისათვის დამახასიათებელი ტიპის სოფელში შევიდა. ირგვლივ სახლები იდგა, რომლებსაც ეზო არ ჰქონდათ და რომ ჰქონოდათ ნათელი იყო, იქ არათუბავშვი იტამაშებდა არამედ დიდც არ გაივლიდა. აქაც, როგორც მანამდე ხულულ სოფლებში კაცის ჭაწანება არ იყო. ოცდაათიოდე სახლიდან მხოლოდ ხუთში თუ იქნებოდა მაცხოვრებელი, ისიც იმიტომ შეამჩნია რომ შებინდებულზე სარკმლებიდან სინათლე გამოდიოდა. ერთი უცნაურობა შეამჩნია არიანდამ, თუ სხვა სოფლის გზაზე ავტომობილი ოღრო ჩოღროს მთელი სიცხადიტ აგრძნობინებდა მგზავრს, ახლა მეტად რბილად და კომპორტულად დადიოდა, არადა გადაკარგულ სოფლეში იყვნენ უნდაოდ. ახლა ფარებით განათებულ გხზაზე გადაიტან ყურადღება და დსხმული ბეტონი რომ შეამჩნია ზედმეტად გაკვირდა, აქ, ამის გაკეთება ვის მოაფიქრდო. უნდოდა კიდეც ეკტხა დათასთვის, გაიხედა ისკენ მაგრამ გაჩუმდა რადგან პასუხი მასი დაინახა. რათქმაუნდა, მშობლიურ სოფლეს სადაც ბებიაპაპა ცხოვრობდა სხვა ვინ დაუგებდა გზას თუ არა დათა... ისიც გაახსენდა ელენეს დახმარებას როგორ ცდილობდა და ტავის ნააზრებში ეჭვიც არ შეჰპარვია. მიუხედავად არაბულის მისდამი დამოკიდებულებისა, მასში ადამინაური მხარის დანახვა მაინც არ უჭირდა. ბუნებით იყო ასეთი არაინდა. ისე ვერ გაბოროტდებოდა სიბრმავეში რომ გადაზრდოდა. ამ ფიქრებიდან ავტომობილის გაჩერებამ გამოიყვანა. ფარების შუქზეც და გარე განათებაზეც მკაფიოდ ჩანდა ეთტ ეზოში მდგარი ორი სალხლი. ერთ ეზოში ძველი ხევსურეთისა და ტანამედროვეობის ტანაარსებობა. კარი გააძო და გადასვაც კი ვერ მოასწორ პირველი სახლიდან, რომელიც თანამედროვე მოტივებზე იყო ნაშენი, ორი მოხუცი რომ გამოეგება. პირველი რაც შორიდანვე ტავლში მოხვდა იყო მათი ძაძები. ქალს მხოლოდ სახე უჩანდა, კაცს სავის სამოსის გვირგვინად თეთრი თმა-წვერი ჰქონდა. გამართული დინჯი ნაბიჯებით მოდიოდა და ხელკავით მოჰყავდა მეუღლე. დათა სასწრაფოდ დაიძრა მათკენ. ქალმაც უმალ გასალა ხელები და გულში ცაიკრა შვილიშვილი.
- შენ დაგენაცვლოს ჩემი სიცოცხე, - სითბოთი იყო სავსე მოზუცის ხმა, - ჩემო ტავის ჩინო. - ვერ იშორებდა ჩახუტებულს.

- გეყოფა დედაკაცო, გახე უკან ვინ უდგას, სირცხვილაი ამხელა კაცს ბალღივით რომ ეფერები, - სიცილ-როხროხით უთხრა კაცმა და ახლა ტავად გაშალა ხელები ბებიის მკავბს დახსილის ჩასახუტებლად. ახლა ნათელი იყო ის ხმის ტემბრი საგვარეულო გენეტიკის დამსახურევა რომ იყო. - შემირცხვენიხარ დათა, პაპაშენის დაპატჟებაძე ნასტუმრალო. - დატუქსა სიყვარულით მერე.


არიანდა ღელვასა და სინდისსი დუღილს ერთიანად აეტანა. კიდევ კარგი მყუდრო ადგილი იყო და ზალიან არ ციოდა თორემ ნამდვილად ვერ გაუძლებდა ამდენი მიზეზით აცახცახებას.

- ეგენი ხვალ იყოს მინდია... - თხოვნა ჟღერდა ხმაში.

- აღარც ხვალ იქნება და აღარცა ზეგ. კაცი რომ ცოლს შაირთავს, მასზედ საყვედური საფრთხილოა მერე. ახლა კი რაძლი გამაცან...- გვერდზე გასწია დატა და გოგოანსკენ გადაგდა ნაბიჯი. - კეთილი იყოს, არაბულების რძლობა შვილო...

არიანდამ იფიქრა ხელს გამომიწვდის ცამოსართმევადო, მაგრამ კაცმა ხელები გასალა და ისიც რას იზამდა მოხუცს ტავადაც მოეხვია. ვინაიდან მინდიას ამ ფორმიტ მიესალმა ვერ მაია იქნებოდა გამონაკლისი.

- წლებმა ჭკუაც წაგვართვან, - შეიცხადა კაცმა, - აქ რას დავაყენეთ ბალღები დაიცო ?! შინ შევიდეთ...

- ხო, ხო ... - უმალ გამოერკავ ბედნიერების ბურუსისგან ქალი და დაეთანხმა მეუღლეს. - შევიდეთ... არ გამიცივდე ჩემო გოგო... - ზურგზე მოუთათუნა ხელი და სახლისაკენ გაუძღვა.

იქ, იმმ გარემოში მოხვედრა სადაც ვეფხვია გაიზარდა, მის მშობლებტან შეხვედრა იამზე გაცილებით ემოციურად რთული აღმოჩნდა არაინდასთვის ვიდრე ეფიქრა. არ იმჩნევდა მაგრამ მაინც ემჩნეოდა როგორ ნერვიულობდა, როგორ უხერხულად და დამნასავედ დგრძნობდა თავს. ტავლს არ ასორებდა დათა მის სახეს, ბუხრიდან ანარეკლი ცეცხლის ალი მეტად წასაკიტხს რომ ხდიდა მის ნაკვთებს.
მაია სუფრას შლიდა. ნამგზავრი ხართ და უთუოდ მოგშივებოდათ, ვივახშმოტ და მერე ვისაუბროთო, შევიდნე თუ არა ბუხარტან დასვა ორივე, ტავად კი სამზარეულოსი გავიდა. მოგეხმარებიო, მორიდებით შეათავაზა არიდამ მაგრამ არავიტარ სემთხვევაში, ტავი იკვდინა ქალმა. მინდია, ბუხარს მინდომებით უწყობდა შეშას. როგორც კი რძალი შეათვალიერა და თხელი სხეული დაუხვდა იმ წამს გადაყვიტა რომ ზალინ შეცივნული უნდა ყოფილიყო. არიდა ტან თბებოდა თან ირგვლივ უჩუმრად აპარებდა ტავლს. იმ სახლს არაფერი ჰქონდა საერთო მთასტან. ყველაფერი ისე იყო გაკეთებული რაც შეიძლებოდა ყოფა გამარტივებოდა იქ მაცხოვრებელს. თან იმაზე ფიქრობდა როგო გაუძლებდა აქ იმ რამდენიმე დღის გატარებას. ისიც კი არ იცოდა რა დროით რჩებოდნენ, არ უთქვამს დათას. მობრძანდითო, მიიპატიჟი დიასახლისმა სუფრასთან და გემრიელად ავახშმა ოჯახი. სუფრის ალაგების სემდეგ, რომელშიც არიანდამ არაფრის დიდებიტ აღარ დაანება უარი ქალს, ისევ ბუზართან გადაინაცვლეს. სიჩუმე ცამოწვა. მოგეხსენებათ დათას უტყვობის მაბვაი. არიანდა ბუნებრივია საუბრის წამოწყებას ვერ გაბედავდა, მოხუცებიც რატომღაც ერთხანს ხმას არ ირებნენ. ფარდაგდაფენილ სავარძელში გვერდიგევრდ ისხდნენ და აციალებული, მომღიმარი ტავლებით მისჩერებოდნენ ბუხარტან ახლოს მჯდომ წყვილს. -გოგო ცეცხლს მისჩრებოდა, ბიჭი კი გოგოს.
- ასეთი მზის სადარიც რომ არ იყოს, მარტო მისი სახელი მოხიბლავდა ჩენს ვაჭკაცს. შენ რას იტყვი დედაკაცო ? - სიჩუმე ტავისი როხროხა ხმით მინდიამ დაარღვია და სიცილით გახედა ცოლს.

- აბა მინდია, - ხელზე ხელი მზრუნველად გადაუსვა ქმარს. - ასე მგონია შავ გიშერით და თეთრი მარგალითით ასხმულ სამკაულს ვუმძერ.

უხერხულობისაგან შეიშმუშნა გოგო და ნაზალადევი ღიმილით გახედა მაქებართ. დათამაც გახედა გახარებულ მოხუცებს, რომლებმაც აღარ იცოდნენ როგორ გამოეხატათ ბედნიერება და კმაყოფილება შვილიშვილის არჩევანით, მერე გადაიხარა მუხლებს დაეყრდნო იდაყვებიტ და ბუხარს მიუშვირა სახე.

- ვინ გყავს შვილო ოჯახში ? - ჰკიტხა ქალმა.

უცებ ამოუხტა გული გოგოს. ეგონა რომ ასეთი კითხვებისთვის მეტ ნაკლევად მზად იყო, თუმცა სულ ტყუილად. ერტ წამში გაუშრა ყელი. დატა კვლავ ცეცხლს გაჰყურებდა და გრძნობდა არიანდა სგასაჭირს.

- დედა და ძმა. - ძლივს მოახერხა ორი სიტყვის თქმა.

- მამა ? - ამჯერად მინდიამ ჰკიტხა. რა ექნათ სურდათ მეტი გაეგოთ მასზე. ბუნებრივიცაა.

- მამა არ მყავს.

- შენც დათასავით ობოლი ხარ ჩემო გიშრისთვალა ? - სევდიანად ცაეკიტხა ქალი. თავით უსიტყვოდ დაეთანხმა გოგო. მაიამ იფიქრა ემძიმება ამ თემის გახსენებაო და აღარ ჩასზიებია. - უთუოდ უფლის ნება იყო შვილო, ახლა მთავარია შენ და დატას ერტამნეტ გყავთ. მინდიას რომ წამოვყევ მეც აღარ მყავდა მამა და მან ისე გამიმაგრა ზურგი, არასოდეს მიგრძვნია უმისაობა... დათაც არაბულია, შვილო... არაბულის კაცები კი ისეთები არაინა სისხლის ფასად იცავენ ტავის ქალებს, - ამაყად განუმარტა მაიამ.

- თანაც დიდი დათა არაბულის ასლია, ეგ შენი ქმარი. - სიამაყით დაამატა მინდიამ.

- ჯერ არ მომიყოლია მასზე. - წელში გასწორდა და არიანდას დაასწრო პასუხი დათამ.

- ჯერ არ გეცალათ ალბათ. - ბებიასთვის დამახასიათებელი ტკბილი იუმორით ცაიფხუკუნა ქალმა და ქმარს მხარი გაჰკრა.

- არ გვეცალა. - დაეთანხმა დათა და ირონიული ღიმილით გახედა გოგოს, რომელსაც სითბოსაგან ლოყები ახურებოდა.

- მაშ ახლა მოვუყვეთ თუ დაინტერესდება, რაზალი.

- დიდი სიამოვნებით მოგისმენთ. - დაეთანხმა გოგო. ცხადია ინტერესიც გაუჩნდა და ტან თემაც შეიცვლებოდა რათა ტავისუფლად ამოსუნთქვა შეძლებოდა.

მინდიას ისე უყვარდა მამის ამბების გახსენება წვრილად უამბო მისი თიტოეული საგმირო საქმეები და განსაკუთრებული სიღღმით მშობლების სიყვარულის სიტორია გაიხსენა. მაიაც ეხმარებოდა თუ კი რაიმე გამორჩებოდა ქამრს. არიანდა ისე ცაითრია ამ ისტორიამ ნელ- ნელა მოეშვა დაზაბული სხეული, სილაღე იგრძნო სულმაც და მეტი სიმშვიდით მოკალათდა თბილი ბუხრის წინა. ხან ღიმილი აკიაფდებოდა მის ტავკებში, ხან გაოცება, ხან სევდა... ამ განცდების სიცხადს კი ცეცხილ მოკაშკაშე ალი უწყობდა ხელ. მაია თქმისა არ იყოს მისი გიშრისთვალები საუცხოოდ ლამაზად ელავდნენ. დათას ეს ისტორია იმდენჯერ ჰქონდა მოსმენილი აქეთ მოგიყვებოდათ ამიტომ ერტადერთ საქმე მის წინ მჯდომი არაინად ტავლიერება და იმ სფეროებში ცაკარგვის სურვილი იყო ცეხლის ენა რომ ირეკლავდა და ვარსკვალვებად კაშკაშებდა შიგ. ვიანიდან მსმენელს ინტერესი სეატყო მინდიამ მეტი გახელებით იგონებდა წარსულს. ისეთი თბილი, მზრუნველი და მხიარული სცანდა ცოლ-ქმარი, რომ არა მათი ზაძები ვერავინ შეატყობდა ამოდენა ტკივილს თუ ატარებდნენ გულით. მხოლოდ ამ ზაზების ეხედვა აიძულებდა არაინდას სიმართლის გახსენებას და გული სუტოკდებოდა ხოლმე. განსაკუთრებით კი იმ ფაქტმა ააღელვა, კაცმა რომ დაამატა ამბის ბოლოს კიდევ კარგი ვეფხვიას სიკვდილს ვერ მოეწრო ტორემ სიცოცხლეშივე მოკვდებოდაო. ეგონა ხანჯალი მთელი ზალით ტარამდის გაუყარეს გულში. უცებ წამოხტა და ეზოსი გაიჭრა. გაკვირევბულ მოხუცები დატამ დაამშვიდა არააფერია აკბათ ბრუ დაეხვაო და უკან გაჰყავა. ბრუს გაგონებაზე სიხარულიტ ორივე ხელი გულხე იტაცა მაიამ.

- ყველაფერი სახეზე გაწერია. - გვერდით დაუდგა და მშვიდად შენიშნა, - სულ ასე თუ გაიქცევი, დაიბნევიან და ვინ იცის რას იფირებენ.

- რატომ წამომიყვენე ? - მისკენ სებრუნდა და ცრემლიანი თვალებით ჰკითხა.

- თავად არ დაეთანხმე ლილის ?

- ხომ იცი, უნებურად წამომცდა. ძალინ ნაწყენი ჩანდა და იმიტომ.

- მოკლედ როგორც არის... იმაზე რაც აქ დაგხვდებოდა, მანამ უნდა დაფიქრებულიყავი ვიდრე თქმას დამასწრებდი. თორემ ჩემი ნება რომ ყოფილიყო არასოდეს მოგიყვანდი აქ.

- კარგი, რა ! ... - ჩაიცინა და გუგებზე მომდგარი ცრემლი მოიწმინდა, - შენ რომ არ გდომოდა ახლა აქ არ ვიქნებოდი. ზუსტად ვიცი არც დედაშენის სიტყვას გაითვალიწინებდი თავად რომ არ მოგწონებოდა ეს იდია. მე კი ჩემი დაუფიქრებელი სიტყვით საქმე გაგიადვილე. ჩემს ირგვლივ არაფერი ხდება შენი ნების გარეშე...

არაფერი უპასუხია ბიჭს. მხოლოდ მისკენ მთელი ტანით შებრუნდა და ინტერესით მიაჩერდა, დარწმუნებით სევდიანად მოსაუბრეს.

- როდის წავალთ ? - ისევ არიდამ ჰკიტხა.

- არ ვიცი. რამდენიმე დღე მაქვს ტავისუფალი და ალბათ დავრჩები, ცოტას დავისვენებ.

- შენ კი დაისვენებ მაგრამ... მე ცუდად ვხდები მათ რომ ვუყურებ... ყელში მიჭერს მათი სითბოთი სავსე მზერა... ვიცი რომ ეს მე არ მეკუთვნის დათა ვიც და გაუსაძლისად მტკივა... გთხოვ, წამიყვანე.

- გაუძლებ... უნდა შეეჩვიო. - თითქოს ადვილი რა ურჩია. მზერა მოაშორა და ისევ წინ გადაშლილ სოფელს გახედა, მათი სამყოფელის სიმაღლის წყალობით ხელიგულივით, რომ მოსჩანდა და მთვარეც შეთანხმებულივით უნათებდა თვალსაწიერს.

- სათქმელად ადვილი. - ჩუმად ცაილაპარაკა და სეცივნულ კლავებზე ხელები გაიხახუნა. - არ წამიყვან ?

- ცრემლები მოიწმინდე და შევიდეთ, - მის ხელებს აყოლა მზერა ბიჭმა, - თორემ თავად გამოგვაკითხავენ და ვერ ავუხსნი რა გატირებს.

გოგონა მიხვდა, მის თხოვნას აზრი არ ჰქონდა. მისის გადაწყვეტილელების შეცვლა, ხომ ადვილი არ იყო კი არად თითქმის შეულებელი იყო. მაშინაც კი თავისი სურვილით მოქმედებდა, როდესაც არიდა, მეც და თქვენც ვფიქრობდით, რომ აიდას ან სხვა რომელიმეს სურვილს დაჰყვა... არმც და არამცა, მთილეი კაცის სიხისტე და სიჯიუტე მკაფიოდ გამოსჭვიოდა მის ხასიათში. რაღას იზამდა გოგონა, ფეხით ვერ გაუდგებოდა გზას. ანდა ვინ დაანებებდა. ცრემლი მოსასხამის ბოლოთი შეიმშრალა და სახლში შევიდა. ვერ შეეჩვეოდა, მაგრამ უნდა გაეძლო...
დათა ცოტახანს გარეთ დარჩა. მაღლობზე მდგარი სოფელს კი გადაჰყურებდა მაგრამ მის თვალი ვერაფერ კონკრეტულს ვერ აღიქვავდა. უმისამარტოდ იმზირებოდა და ღრმად ამიოხრებდა ხოლმე. შინ შესვლა გადაწყვიტა და შებრუნდა... წამით შეყოვდა, მათ ძველ სახლს გახედა ეზოს ამაღლებულ ნაწილში, გორაკზე თითქმის კლდის პირას რომ იდგა.

- არიანდა, გვიანია, დასაძინებლად წავიდეთ, - შინ შესულმა კარებიდან დაუძახა და იქვე დაელოდა.

- სად წახვალთ კი მაგრამ აქ არ დაიძიებ ? - აქოთქოთა მაია.

- აქ როდის დამიძინია ბებია ? - კითხვითვე უპასუხა დათამ.

- შენი ტავი თუ არ გეცოდება ამ გოგოს რად იმეტებ იმ ქვა საწოლისთვისა ? - დატუქსა ქალმა, - თან გახე რა გამხდარია, ძველბი ატკივება... არა... არა.. იქ ვერ გაგატან.

- გადაირიე დედაკაცო ? - ჩაერია ბერიკაცი, ფეხწე წამოდგა. ისიც შვილიშვილივით მხრებში გამართული და ახოვანი იყო. არიანდამ დათასადა მას შორის გაცვალა მზერა და ფიზიკური, დიდი მსგავსება რომ აღმოჩინა ჩუმად ცაეღიმა. - ბალღებს ცალ-ცალკე ხომ არ დავაწვენთ. ერთი გამახსენე როდის გაგითევია რამე ჩემს გარეშე. თანაც, ხომ იცი რომ დათა მაინც იქ დაწვება და ნუღარ ვაყოვნებთ...

- ეს თხელი გოგო, იქ როგორ მოისვენებს ? - არ ნებდებოდა ქალი. წყრომა გარეწოდა ხმაში და ხელებით შავ თავსაფარს დაუწყო გასწორება.

გოგონამ ახლა მას შეხედა დაკვირვებით. სახე უკეთ გამოუჩნდა. ასაკის მიუხედავად მაინც შემორჩენოდა ლამაზი ნაკვთები მაღალი შუბლი და შევერცხლილი თამ შემოედო გვირგვინად. დამჟკნარი ცოტათი მოხრილი დეფორმირებული ხელებით თმა ლამაზად გაისწორა, შავი ტავსაფარი წამოიხურა და ისევ წყვდიადში დაუკარგა გოგოს წამით ნაპოვნი სიმშვიდე.

- შენ გეუბნები მიდია, - ახლა ხმამაღლა შეჰყვირა. ნეტავ მას რას ერჩოდა, მაგრამ დათას ვეღარაფერი უთხრა. ახლა ერტადერთ იმედად ქმარი დარჩა იქნებ მხარი ამიბას და გადააფიქრებინოსო. - ბალღს რომ ფწხი დადგმული ქონდეს ? - ბოლო იმედს ცაებღაუჭა.

ახლაგაზრდები ვერ მიხვდენე ეს ფეხის დადგმა რას ნისნავდა და ინტერესით აკვირდებოდნენ ცოლ-ქმარს. დათა გულში ბარზობდა კიდეც ოჯახი ტავიდანვე უნდა მიმეჩვია ჩემს გადაწყვეტოლენბებში არ ცარეულიყვნენო, მაგრამ უკვე გვიანი იყო, მათტან სრულიად დამთმობი და მზრუნველი იყო ყოველთვის, მით უფრო მოხუც ბებია-პაპასტან.

- მაგ საწოლზე ოთი შვილი გააჩიან დედაჩეემა, ორი კი შენ. არცერთი არ იყავით ამ ბალღზე მეტი წონისა... - უპასუხა ცოლს და ნაბადი შემოისხა.

- მაშინ სხვა დრო იყო, ახლა სხვანაირია დროც და თაობაც. - განუმარტა ქალმა, - ჩვენ დროში თვეში ჩამდგარნი კილომეტრს გავივლიდით წლამდის თოვლში. ყინვასაც ვუძლებდით. ახლა ეს ყინვას გაუძლებს ? - სიყვარულთ გაეცინა ქალს. მოხუცისთვის დამახასიათებელი დინჟი ნაბიჯებით ამოუდგა გვერდით გოგონას, ზურგზე მზრუნველად აუს-დაუსვა ხელი და ღიმილით ჩაეკითხა: - გაყვები იმ ოხერსა ?

აი თურმე რას ნიშნავს „ფეხის დადგმა“. ამის გააზრებისას არიანდას ისე აეწვა გული, ეგონა ავარვარებულ ლავა ჩაასხეს შიგ. თვალები მჭიდროდ დახუჭა და კვნესით ამოიისუნქა. უკანასკნელი ქალიც რომ ყოფილიყო ამ ქვეყნად დათა მაინც არ ენდომებოდა მისგან შვილი. დათამ სულ წამით გახედა და ამ წამში ჩაატია ენიტ გამოუთქელი სევდა... ნუთუ მანაც ის გაიფიქრა რაც არიანდამ ?

- უკვე გაყვა დედაკაცო. - ცაიცინა მინდიამ, - წამოდით ბალღებო, ბუხარი კარგა ხსნის წინ დაგინთეთ. სითბო იქნება უკვე. - თქვ ისევ მან. თუმცა გამყოლო არიანდა იყო, რადგან დათა უკვე გარეთ გასულიყო.

სახლიდან ოციოდე ნაბიჯის შემდეგ აღმართზე ასასვლელი კიბე იყო გამოკვეთილი, გორაკის ტავზე კი ისევ ვაკე იწყებოდა და ამ ვაკის დასასრულს იქვე კლდის ძირში სავი ბრტყელი ქვით ნაშინი, ხევსურული სახლი იწონებდა ტავს. საუბიდან გამომდინარე ნათელი იყო დიდი დათა არაბულზე მხცოვანი თუ არა მედროვე მაინც უნდა ყოფილიყო ეს სახლი, მაგრამ მიუხედავად ამის მაინც უცვლელად და უდანაკარგოდ გამოიყურებოდა. აშკარაგ რუდუნებით ზრუნავდნენ მასზე. მინდიამ დიდი, მძიმე, ლამაზი ორნამენტებიანი კარი შეაღო და სინათლე აანთო. იმ სიზველით გაჯერებულ სახლში, ერტადერთი თანამედროვეობის გამონათება ელექტროენერგია იყო. შინ შესულ არიანდას ჯერ ხის სურნელით გაჟღენთილი კაერი შეუძვრა ცხვირში და მერე მის მზერას ხით მოპირკეთებული კედლებიც მოხვდა. იატაკაზე, ხელით აკურატულად ნათალი ქვა ისე დაეგოთ,ნევსაც ვერ ჩააკვეხებდა კაცი, ზედ კი რაცაღაც გადაესვათ რაც სიპრიალეს მატებდა. უმეტეს ადგილად ხევსურულ მოივებზე ნაქსოვი ფარდაგები ეგო. ასევე დაეფინათ ხის სავარძლებზე, ბუხრის წინ სარწეველა სკამებზე, იქვე ორ ძელსკამზე, კედლებზეც ეკიდა. ირგვლივ ყველაფერი ხისა იყო და უთოდ ყველაფერი ხელით ნაკეთი. ბუხრის ოტახის აღმოსავლეთ მხარეს რომელიც სამი საფეხურით აემაღლებიათ სასადილო მაგიდა იდგა, იქვე სამზარეულოში გასასვლელი კარი. დასავლეთითც იყო ერთი კარი, რომელიც შეეღოთ და იქ საწოლი მოსცანდა. სამხრეთ ამღმოავლელთით კი ვიწრო ქვის კიბეები, რომეილ კედელს მიუყვებოდა და მეორე სართულზე ადიოდა. ყველა ოტახს თითო სარკმელი ჰქონდა. ბუნებრივია ასეთ სახლს პირველად ხედავდა არიანდა და დიდი ინტერესით აკვირდებოდა თითოეულ დეტალს, რომელსაც თითქოს სული ედგათ, თითქოს შექმნისა და ამ სახლში გადახდენილის ისტორიაც კი მოეთხროთ.

- მოგეწონა ? - მინდიას ხმამ გამოარკვია და მისკენ შებრუნდა. - ყველას მოსწონს. ეს სახლი ჩემმა დიდმა პაპამ ააშენა. დაახლოებით ორასი წლისაა.

- ისე გამოიყურება თითქოს გუშინ ააგეს. - გაიოცა არიანდამ.

- საგავრეულო სახლია და ყველა ტაობა ზუნავა მასზე. ამ სახლში წყდებოდა თემის ბედ-ირბალი, ათასი ლხინის და ჭირის შემსწრეა ეს კედლები და მისი თითო ქვა განსაკუთებულად ძვირფასია შვილო. - სევდიტა და სიყვარულით წარმოთქვა და წამით გაჩუმდა. რამდენიმე ნაბიჯი გადადგა წინ, ირგვლივ ისე მიმოიხედა თითქოს პირველად ენახა, კვლავ განაგრძო საუბარი, - რახან ჩემი ძმა უშვილოდ მიიცვალა, რახან აღარც ვეფხვიაა ცოცხალი აწი ამ კარ-მიდამოზე ზრუნვა თვექნი მოვალეობა იქნება ბალღებო, - ორივეს მიმარტა, - ვაჭას სახლიც თქვენი საპატრონოა, - დაამატა კაცმა და არიანდას გლში ორმაგად აინთო სინანულის ცეცხლი, - დიდი სურვილი კი მაქვ, თუმცა ვიცი აქ ვერ იცხოვრებთ, მაგრამ ყურადღებას ნუ მოაკლებთ. - სევდიანად დაასრულა მოხუცმა.

- მინდია ამ ბოლოს ხშირად მიმეორებ მაგას. - სენიშნა დათამ.

- ვიცი, პაპას ბიჭო, მაგრამ ასაკი მემატება, იმდენი წელია დავაბიჯებ ამ მიწაზე ახლოვდება დრო, კანონზომიერება აღსრულდეს. თუ მეცოდინება, რომ აქაურობა ნასახლარს არ დაემსგავსება, უფრო მშვიდად შევხვდები სიკვდილს.

- ჯერ კიდევ ადრეა მინდია... - ხელი მზრუნველად გაიხახუნა ზურგზე მოხუცს.

- ადრე მას სემდეგ აღარაა რაც ვეფხვია წავიდა შვილო. მის მამას აქ რაღა მესაქმება, ახლა ვაჟაც... - ტავი ცაქინდა კაცმა და იატაკს დააშტერდა, აშკარად მორეული ცრემლების დამალვა სურდა, - მაგრამ რახან უფალს ასე სურს მეც ყაბულსა ვარ. - სევდიანად განაგრძო, - სიკვდილსაც მადლიერებით და ასე დანებებით შევხვდები, როგორც სიცოცხლე დავანებე.

ამის მსმენელმა გოგონამ ინტერესი მოიმიზეზ, რათა ცრემლები დამელა და ბუხრის ტავზე ცამოკიდებულ ცხოველები რქებს დაუწყო აწყლიანებული ტავლებით ცქერა. ტან უჩუმრად იწმენდდა. მოხუცი მალე გამოემშვიდობა და ტავის მეუღლესტან წავიდა.
მაიას თქმისა არ იყოს, საწოლი ქვასავით მყარი არმოჩნდა. მატყლის საკმაოდ სქელი ქვეშსაგებიც ვერ არბილებდა ხის საწოლის. მთელი რამე წრიალებდა არიადნა საწოლში. ყველაფერზე ერტად ეფიქრებოდა განსაკუთრებით კი იმაზე დატას როგორ ეძინა მეორე სართულზე. იქნებ ციოდა, შესაძლოა საბანიც არ ჰქონდა... როგორც იქნა რული მოერია. დილაადრიან მძიმე კარის ჭრიალმა გააღვიზა. თვალი გააპარა და დათა დალანდა. ფრთხილი ანბიჯებით მიუახლოვდა ბიჭი და ხის ზელსაკმზე ცამოჯდა. გაღვიძება არ გაამხილა ქალამ. საბნის ქვეშიდან გამოპარებული მზერით ათვალიერებდა სარკმელში მომზირალ ბიჭს, ხელში სანთებელას რომ ატრიალებდა.

- მთის ჰაერმა იმოჰმედა და ძილი სეგაყვარა თუ რატომ არ დგები ? - ნახევარი საათი გასული, რაც ძელსაკმზე ჩამომჯდარი ელოდა. პასუხი არ გასცა. - ვიცი, რომ არ გძინავს.

- არ იცი. - გაყიდა ტავი ჩვეული გულრწფელობიტა და ენას რომ არ აჩერებინებდა ხოლმე. გაეღიმა ბიჭს.

- როდესაც გძინავს სხვანაირად სუნთქავ. მსვიდად, მონოორულად ახლა კი ლამისაა გაიგუდო ისე არასტბულურად ისუნტქვა ჯანგბადს.

- შენ რა იცი როგორ მძინავს ? - უცებ წამოყო ტავი, წამოჯდა და ისე მიეხეთქა საწოლის ტავს ზურგით ტკივილით სახე დამანჭა. - ღამე შემოდიხარ ხოლმე ცემს ოტახში ? - ტავდვე უპასუხა კითხავს, კითხვით. აბა სხვანაირად როგორ ეცოდინებოდა.

- კი. გამოწმებ ხოლმე, საბანს იხდი და გაფარებ.

- გიჟი ხარ ხო ? არა, არა ნამდვილად გიჟი ხარ... - წაამწამები ააფახურა და თავლები დააბრიალა.

- ზრუნვ თუ სიგიჟედ ითვლებოდა დღემდე არ ვიცოდი.

- ჩვენს შემთხვევაში ითვლება.

- მაგ ლოგიკით შენც გიჟი გამოდიხარ... გუშინ ჩემს ხევში გადაჩეხვაზე რომ ღელავდი.

- გამოვდივარ... - დაიჩურჩულა და ისევ საწოლში ცასრიალდა. - გადი, ცავიცვამ.

- მინდია გვესტუმრა და უკვე ბუხარს ანთებს. შენს გარეშე ხომ არ გავალ.

- მერე რა, ცავიცვამ და მეც გამოვალ. არ შეიძლება ჩემზე ადრე გაიღვიძო?

- არა. უთუოდ ყურადღებას მიაქცევს თუ ერტად არ გავალთ.

- ღმეთო ჩემო... რარაცეებს ბოდიალობ დატა... მთის ჰაერმა ჩემზე კიარა შენზე იმოქმედა მგონი... - ცურჩულზე გადავიდა გოგო მოხუცმა არ გაიგონოსო. უნდა დავეთანხმო არიანდას. - სებრუნდი მაინც.

- ტანსაცმის ჩანტა შემოგიტანე და კარადაში დევს.

- როდის შემომიტანე ? წერან რომ სემოხვედი არაფერი გეჭირა. - ენაწ იკბინა უცებ, ტავი რომ გაყიდა. აკი ძილს იგონებდა... ახლა დასცდა რომ უყურებდა კიდეც.

- ოდესმე შეძლებ მომატყუო ? - მკრტალი ღიმილით, ჰკითხა და თან ზურგით სებრუნდა. - წუხელ მოვიტანე, ტან აბანის დაგაფარე. - რაღაც გულღია საუბრების ხასიატზე იყო არაბული.

- კიმაგრამ შენ რამე არ გძინავს ?

- არა. ინსომანია მჭირს და ხშირად მეღვიზება. გულრწფეკად გეტყვი, შენი მშურს ისეთი ღრმა ძილი იცი.

- მძინარი ადამიანის ყურება, მანიაკალური მიდრეკილება რომაა გსმენია მაგაზე ?- ტან ესაუბრებოდა და ტან იცვალმა გოგო.

- კი. მაგრამ ჩემი შემთხვევა სხვაა... უბრალოდ მაგ დროს ყველაზე ასატანი ხარ და მეც ვცდილობ ამით შევივსო მთელი დღე შენთვის გასაძლები ძალა.

- მხოლოდ დილით და სარამოთი მხედავ, ოღონდაც როდის ვსწრებ სეთვის გაუსაძლისი გავხდე... ან სულაც რატომ აიძულებ შენს ტავს ამიტანო. - დაასრუალ ქალმა მოწესრიგება და გვერდით დაუგდა.

- თმები გაიშალე. - სულ მიკვირს რატომ ეუბნებოდა ამს როცა ყოველთვის ტავად ხსნიდა სამაგრს. ახლაც ასე მოიქცა.

- ოჰ, ოჰ ახლა ამოვიდა მზე ჩემთვის- ბედნიერად შესზახა მინდიამ ოტახიდან გამოსულთ. ბოლო შესა შეუნთო ბუხარს და გასწორდა.

- დილამსვიდობის, - ცქრიალა ხმით და წრელი ღიმილით მიესალმა გოგო, - როგორ ბრაძანდებით ?

- კაცს რომ სული გიდგას, დასაჩივლი აღარა გაქვს რა. მითუფრო, შენისთანა ანგელოზი თუ გისურვებს მშვიდობას დილით... - ამ სიყვების თქმისას შვილიშვილს გახედა. - ასი წელი იცოცხლებს სენი შემყურე კაცი შვილო. - აგე, ბუხარი დაგინთეთ, - ორივე ხელი გაივირა ცეცხლისკენ, - დაჯექით, გათბით. - ისინიც პირისპირ სარწეველა სკამებში ცასხდნენ. - ღამეც არ ცავაქრობდი, მაგრამ რიდი მქონდა შემოსვლისა. მაია საუზმეს მოიტან და აქვე დავსხდეთ.

- ღმერთო, ასე რატომ წუხდება. ჩვენც იქ გადავიდეთ. - ზალიან შეწუხდა არიანდა და ფეხზე წასასვლელად წამოხტა.

- დაჯე, დაჯე... - მხარზე დაადო ხელი მოხუცმა და უკან დააბრუნა. - იმდენი წელია ამ სახლში ოჯახტან ერტად არ გვისაუზმია ახლა ამ შანს როგორ დავთმობთ. მომენატრა აქაურობა, - სითბოთი მოავლო ტავლი ირგვლივ, - არასოდეს გადავიდოდი, მაგრამ მაიას სახსრები ასტკივდა და მისთვის ამ ქვის იატაკზე ცხოვრება საზიანო... მე კი მის კეთილდღეობაზე მეტად არა მიღირს რა...

ამაოსბაში მაიამაც შემოაღო კარი. ერთდოულად რამდენიმე კერძი მოჰქონდა. დააცადებისდა მიუხედავად მხნედ გამოიყურებოდა მოხუცი. უთუოდ კარგი პატრონობისა და მთის ჯანსაღი გარემოს დამსახურება იყო. უმალ მიეგება მეუღლე და მიეშველა.

- ჩემო ტავლისჩინო, - მიამრთა დათას, - ყველაფერია რასაც ბავშვობაში ჭამდი. მერე შენ რაც გიყვარს იმასაც გავიგებ ჩემო გიშრისთავლა, - ახლა გოგოს მიუბრუნდა, - მეორედ რომ მესტუმრებით დაგახვედრებ. დიდლიტ აღარ გაგაღვიძე, რომ მეკითხა.

- მე ყველაფერს ვჭამ. - დაამშვიდა მოხუცი, რომელიც ასკარად რიდს გრძნობდა მარტო დათას რომ გაუკეტა საყვარელი საუძმე.

- ჰმ, აბა ვის ატყუებ ? - დაუცაცხანა მხიარულად ქალმა, - ყველაფესრ რომ წამდე ასე ხმიადივით ცამომხმარი ხომ არ იქნებოდი ? ისე, ბებიკო მართალ ძალიან გამხდარი ხარ... განა შენ უწამ ყველაფერს ? - ეჭვისთავლით გახედა დათას, - ბავშვობიდან ღორმუცელა იყავი და მიტო ხარ ახლა ხეტაოდენი.

- ხო, მაიკო მე ვუჭამ. - სიყვარული ვეღარ დამალა დატამ და ბედნიერებით ალაპარაკებულს ბებიასთბილად მოეხვია.

- წამოიყავნე ახლა გოგო, დავსხდეთ.

***

შუადღის ხანი იყო. არიანდა ეზოში იდგა და ბეჭებზე შემოგდებულ მძიმე ნაბადს ხელებით ეჭიდებოდა რომ არ გასძრომოდა. საკუტარ ტავზე ტავად ეჭიმებოდა, ისე სასაცილოდ ჩაკარგულიყო იმ ნაბადში. თან არემარეს ინტერესით ათვალიერება. მთებზე თოვლი მოსცანდა უკვე და სწორედ ამიტომ დაეკარგა მის ტავზე მოკაშკაშე მზეს გათბობის ძალა. ახლა მხოლოდ დღეს ანათებდა. სულ ოდნავ ჰქროდა ქარი და თმებს უწეწავდა. ნეტავ ის ფაფახიც დამეფარებინაო, გაიფიქრა. კედლიდან ნაბადი რომ ჩამოხსნა იქვე ეკიდა ფაფახიც, მაგრამ რატომღაც არ დაიფარა.

- ეგ ნაბადი ისტორიული მნიშნელობისაა. - მის ზურგს უკან აროხროხდა ბერიკაცი. უმალს შებრუნდა მისკენ. - ჩემი მაია მოვიტაცე მაგით.

- არ ვიცოდი, - იუხერხულა გოგომ, - შემცივდა და ... იმ ოტახში ეკიდა მე... ჩვენ რომ გვძინავს.

- ნუ შეიცხადე შვილო. ისე გამიხარდა შენს ტანზე რომ დავიანხე... ჩემი ვაჟობის წლები გამახსენდა. ახლა მოტაცება აღარ იციან და სიმართლე გითხრა ვერ გადამიწყევტია კარგა თუ ცუდი...

- მე თუ მკითხავთ ცუდია... როგორ შეიძლება ადამინას უსიყვარულოდ შენს გვერდით ცხოვრება აიძულო.

- არ შეიძლება. ეგ შვილო მოტაცება კიარა გატააცებაა. უღირსი საქციელიელია. განა რა ვაჟკაცობაა ქალს რომლიც გიყვარს და მთელი ცხოვრება შენს გვერდით უნდა გყავდეს რაიმე დააძალო. აწყენინო, ცრემლი დაადინო. ვის გაუგიან სიყვარულის დაზალება ?! თუ ბიჭი ხარ მიდი და ჯერ ტავი შეაყვარე, გული მოიპოვე და მერე დაისვი ცხოვრების მეგზურად.

- აბა მოვიტაცეო ? - გაკვირვებით ჰკითხა გოგომ.

- ჰო მოვიტაცე, იმიტომ რომ უეჭვნარად ვიცოდი ვუყვარდი. აბა, ისე ხელს როგორ ვახლებდი ? ჩემ დროში ვაჟკაცები ცხოვრობდნენ, თუ ეცოდინებოდათ რომ ქალს არ უყვარდა ზედმეტ შეხედვასაც არ იკადრებდნენ. თუ ვინმე მსგავსად არ იქცეოდა, მათ საკადრისი სასჯელიც ჰქონდა.

- თუ უყვარდით რატომ მოიტაცეთ ? - ინტერესი გაუღვივდა გოგოს. თანაც ისე საინტერესოდ საუბრობდა მოხუცი დამახასიათებელი დიალექტითა და ინტონაციით, ერთგვარი სიამოვნება იყო მისი სმენა.

- ჯიუტი იყო. ახლაც ასეა. მთიელი ქალი ასეთია. მეც ასეთი ვიყავ. ჯერ სიყვარული ავუხსენ და ცოლობა ვთხოვე. გაწითლდა და გაიქცა... ვერა დავედევნე მუხლი მომკვეთა მასში ნანახულმა გრძნობამ. - ფართოდ გაეღიმა კაცს ამს გახსენებაზე და თავლები გაუცისკროვნდა, იფიქრებდი ახავ იგივეს განიცდისო, - მერე უფრო გათავხედებით ვუმატე მის ახლო-მახლო ტრიალსა. ერთ დღეს ისევ დავიამრტოხელე წყაროსტან და ისევ ვთხოვე, მაგრამ ტავი გაიძვირა ჩემი ძმებისა მეშინიაო. მე კიდევა არავისა არ მეშინოდა... ერთი ვკითხე გიყვარან - მეთქი ? თუ არად სულ გაგეცლებითჰო. რას გავეცლებოდი მაგრამ ისე არ გამოტყდებოდა. სებრუნდა და ზურგშექცევით დამიქნია ტავი. მეტი რა მინდოდა ? უმალ მოვიხსენ ეგ ნაბადი, შიგ გავახვიე, ცხენზე სემოვისვი და სახლში წამოვიყვანე. მის მერე აქ მყავს.

ამ სიტყვების მოსმენის შემდეგ ეუძლებეია არ გამახსენდეს დატა როგორ ეუბნებოდა ვანოს მინდა სევუყვარდეო. ასევე არიანდასთანაც ხომ უთხრა ერთხელ მინდა შენი გული დავისაკყთროვო. საგულისხმოა მისი ეს სურვილი და მინდიას მიერ განმარტებული მთილე ვაჟკაცთა მიდგომა, სიყვარულისა და საყვარელი ქალის მიმართ. უნებურად ავლებს ჩემი გონება პარალელს. თუმცა ისიც უნდა ვაღიაროთ მინდიას მიერ ცამოთვლილ სხვა წესებს გვერდს უვლის მისი ქცევე. მაგრამ უმთავრესი ვერ დაივიწყა. ჯერ ტავი შეაყვარა და მერე დასივა ცოლად.

- ეს ნაბადი ამდენი წლისაა ? - ჰკითხა და კიდევ ერთხელ დახედა მოსასხამს უცვლელად და ახლად რომ გამოიყურებოდა.

- უფრო მეტისაც. ადამინს რაც უყვარს ყველაფერს რუდუნებით უვლის და უფრთხილდება შვილო. მე კიდე ეგ ნაბადი ისე მიყვარს როგორც ის დღე მაია რომ სავირთე.

- როგორი სიყვარული გცოდნიათ მტაში. - არტაცებულმა შენიშნა გოგომ.

- აქ ყველაფერი ისეთი წმინდა და დიდადია როგორ ბუნება.

ამ საუბარში გართულებს მაია და დათაც მიუახლოვდა. ბიჭი ბებიას ეხმარებოდა საფეხურების ავლაში. არიანდა ტავალს არ აშორებდა მომავალ არაბულს და გული აჩქარებით უცემდა. ნამდვილად დადებიტად ემოქმედა მინდიას მოანთხრობს. მაიამ ნაბადში გახვეული გოგო რომ დაიანხა ზუსტად იმ ემოციით შესცინა როგორც ქმარმა. აი დატას კი აშკარად სხვა მიზეზით გადაურბინა ღიმილმა. თავადც მიაშტერდა ქალს და მოურიდებლად მისცა ნება წაეკიტხა მასზედ ორჯერ დიდი ზომის ნაბადში დაკარგულს რომ დასცინოდა. გარდა ამისა კიდევ სხვა სხივიც კრთოდა მის მზერაში. არიანდა ისე იყო მოსმნელილი ისტორიით აღელვებული ტავადაც უნებურად გაეღიმა და ჩვეულად, ლოყაზე გაჩენილმა ღრმულებმა განსაკუთრებულობა შესძინა მისი ნათელ სახეს. რომ მიხვდა ზწდმეტად ბევრ გრძნობებს გამოხატავდა ახლა მისი მზერა, სახე ნაბადში ჩამალა და სახლისაკენ დაიძრა. თითქოს აქ, დატას გულიც სხვანაირად ძგერდა. ოთხივენ ძველ სახლში სევიდნენ.

***

უკვე ვინ იცის მერამდენედ ათვალიერებდა ყველა კუთხე -კუნჭულს გოგონა. იქ იმდენი რამ იყო სანახავო ერთი ან ორი შეთველიერება არ ეყოფოდა. თითმის მთელს კედლებზე ეკიდა რაღაც. ყველა ზოგი ნაცნობი ზოგიც უცნობი ნივთი, სურათი, ნაკეთობა. ერთი რა უთუო იყო, თითოეულ მათგანს ტავისი სიტორია და მნიშვნელობა ჰქონდა. იმდენად ცამთრევი და ინერესის მომცველი იყო მათი მზერა არიანდას ყველა სხვა საფიქრალს ავიწყებდა. ახლაც დიდი მინიან ცაეჩოში ცასმულ თვლებით მორთულ კაბასადა მამაკაცის სამოს აკვირდებოდა. ვერ გადაეწყვიტა ეკითხა თუ არა. ამ დილემის გადაწყვეტაში ისევ მინდია მიეშველა.

- ეგ კაბა დედას იმ დღეს ეცვა, მამა რომ ნახა პირველად. - აუხსნა კაცმა, რაც ინტერესს მიუხვდა.

- ხელოვნების ნიმუშია. - დაბეჯითებით დაასკვნა გოგომ.

- დედას შეკერილია. - გააცნო მინდიამ, - მას შემდეგ რაც პირველად დაინახა მამამ - კვლავ განაგრძო მოყოლა, - და გულში ცაუვარდა, მასტან ერტად ეგ სადიაცო კაბაც დამახსოვრებია. ერთ დღეს მეგობარი გაუგზავნია მასტან და შეუთვლია - თუ შენთვის რამედ ვღირვარ, ის კაბა მანამ სარად შეინახე ვიდრე ჩემად არ დაგიგულებო. დედასაც აუღი კაბა ფუთაში გაუხვევია და ზედ წერილიც დაურტავს „ პასუხი იმისა თუ რად მიღირხარ. გიგზავნი, აიღე და მანამ ტავად შეინახე ვიდრე ჩემი ხელით არ დავკიდებ შენი სამოსის გვედითო.“ მერე როცა დედა ამ ოჯახში შეოვიდა, მამა ეს ცარჩო საგულდაგულოდ გააკეთა შიგ ის კაბა და შარვალი დაკიდა რაც პირველი შეხვედრის რეს ეცვათ. აგე, უკვე თითქმის ოთხმოცი წელია ამ კედელს ამშვენებს.

- ღმერთო, მსაგვსი არსდროს არაფერი მსმენია... ეს რას გასაოცარი სიყვარულია...

- დათა, რად არის ეს გოგო ასე გაკვირვებული ? - ეჭვის ტავლით გახედა შვილიშვილს.

- რას გულისხმობ მინდია ? - აქამდე ჩუმად მჯდომი, ინტერესით რომ აკვირდებოდა მოსაუბრეებს ფეხზე წამოდგა და მათ მიუახლოვდა.

- განა შეგვარცხვინე და ვერ დაანახე რა დიდი სიყვარული შეგვიძლია არაბულებს ? - თითქოს გაიჟგიმა ამის თქმისას.

- ტავდა მას ვკიტხოთ. არია, ვერ შევძელი შენთვის იმის დანახვება თუ როგორ მიყვარხარ? - თითქოს ხუმრობა სცადა ბებია-პაპას დასანახად, მაგრამ არიანდა მიუხვდა კითხვის ირონიას.

- რას ამბობ, ყოველ დღე ყოველ ჭუთა და წამს ვხედავ. - ისე გაბადრულამ და აცისკროვნებულმა უპასუხა დაიჯერეს კიდეც მოხუცებმა. ამგონი არც დათა ელოდა მისან ასეთ დამარწმუნებელ ტონს. უფრო დააწვრილა თვალები და კვლავ ჰკიტხა.

- აბა, შენც დიდი დათასა და თამროს მსგავსი სიყვარული ხომ არ მოგინდა ?

მინდიამ ჩარჩოს წინ მდგარი წყვილი დატოვა და მეუღლეს მომღიმარი მიუჯდა. კანონზომიერებით იდგნენ, არიანდა სადიაცო კაბასტან დათა სარვალტან.

- არასოდეს. მე ჩვენი სიყვარული, თიტეული წამით ამ ქვეყნად ყველაფერს მირჩევნია. - სარკაზმით გაჟრენთილიყო დატაზე გაბრაზებული.
-
- ესეიგი არ გინდა ჩარჩოში ცავსვა და კედელზე დავკიდო ის თეთრი, შავკოპლებიანი კაბა, მაშინ რომ გეცვა როდესაც პირველად გნახე ?

ეს სიტყვები იმდენად მოულოდნელი იყო ღიმილი ერთიანად გაუქრა სახიდან გოგოს და თავლები ცრემლებიც აციალდა. წესიერდა ტავადაც არ ახსოვდა მაშინ რა ეცვა, მას კი ზუსტად ახსოვდა.

- აი იქნებ ის კაბა ლურჯი ვარდისგერი ყვავილებიტა და მწვანე ფოთლებით , - განაგრძო ბიჭმა ხმა რომ ვეღარ ამოიღო გოგომ, - მეორედ ათი წლის შემეგ რომ შევხვდით ?

არიდას ცნობიღ მეორედ რესტორანში შეხვდა. თურმე ცდებოდა... სხვაგან უნახავს მაგრამ ახლა ვერაფრით გაიხსენებდა სად. ან ის რატომ ახსოვდა რა ეცვა? მის სემთხვევაში აეთი დეტალებისთვი ყურადღება არ უნდა მიექცია. ფეხის ტერფებიდან შემოეპარა ცახცახი ქალს და წამში მთელს სხეულზე მოედო. კიდევ კარგი მოხუცები ვერ ხედავდენე რადგან მთელი ტანით ჩრდილავდა დათა. თითებით ერთმანეთს ცაეჭიდა, თუბი სატირლად აუთრთოლდა. ვერ მიხვდა ახლა დატა მის, დასაცინად, დასამცირებლად, გულისსატკენად ამბობდა ამ ყვეკაერს თუ პირიქით. თავლები კარისაკენ გაპარა და რომ მიხვდა ბიჭი რატომაც, ტავით ანიშნა არ გაიქცეო.

- მინდია, მგონი მარტალი ხარ. - ანხევრად შებრუნდა მოხუცებისკენ დატა, - მარტლა ვერ დამინახვებია.

- გახსოვდა ? - ძლივს ამოილუღლუღა გოგომ. ახლა ასე უსიტყვოდ დგომაც ვერ იქნებოდა მართებული.

- ნახე, ისე გაუკვირდა რა ეცვა ის რომ მახსოვდა ლამისაა ბედნიერებით ატირდეს. - მოხუცების დასანახად ხუმრობას, არიდასთვის კი გულზე მოჭერას არ წყვეტდა ბიჭი.

- ნუ აწვალებ სე საძაგელო. - სიცილით შესძახა მაიამ.


- შენს გიშრისთვალებს ბედნიერების, სიხარულის ცრემლი მოუხდება მხოლოდ. - ფეხზე წამოდგა ბერიკაცი, მიუახლოვდა ახალგაზრდებს და ჯერ დათას დაჰკრა ბეჭებზე ხელი მერე კი არიანდას აკოცა შუბლზე. - შესას შემოვიტან, ცეცხლი განელდა.
არიანდა ბუხრის წინ სარწეველა სავარძელში ჩაჯდა და დღის ბოლომდე აღარც ამდგარა, არც ხმა ამოუღია, ზრდილობის გამო გაცემულ პასუხებს თუ არ ჩავთვლით. დარამებადის საუბრობდა ბებია-პაპასტან შვილიშვილი. უფრო სწორად ისინი აიძულებნენ ათასი კითხვით. ყველაფერი აინტერესებდათ რაც კი ბოლოს თავს გადახდენია. დათაც დაუზარლად აკმაყოფილებდა მოხუცების ცნობისმოყვარეობას. როდესაც ვაჟას მკვლელობის ამბავსაც შეეხნენ და ცოტა წამოიტირა კიდეც ქალმა, არიანდა სულ დაიიკარგა სავარძელში. დაპატარავდა თითქოს. ჩუმად გააპარა თვალი დათამ მისკენ და ისე უცებ და მოკლე ასუხით მოუჭრა, იფიქრებდი რომ განგებ გააკეთა, სააუბარი აღარ გააჭიანურა. შეზლებისდაგვარად დაკმაყოფილდა ცოლ-ქმარი მონასმენით, რაც მთავარი იყო, გაიგეს რომ ოჯახზე სადარდელი არაფერი ჰქონდათ და შეძლოთ მანამ მშვიდად ეცხოვრათ, ვიდრე ჟამი არ დადგებოდა უფალტან წარდგომის.

- ეჰ, კაცის გული წუწკია წუწკი, - წამოიწყო, ვახშმის მერე კვლავ საუბარი მაიამ, - დღემდის ვფიქრობდი, ამქვეყნად ყვეკას კარგად ვტოვებ და ნებისმიერ წამს მზად ვარ ჩემს შვილტან წასასვლელად, დარდი არავისი გამყვებათქო, მაგრამ ახლა ერთი წელი მომინდა კიდევ ამ მიწაზე. - ბოლო სიტყვები ისე წარმოთქვა ქალმა გეგონებოდათ ტავისთვის საუბრობ და არა ვინმეს გასაგონადო. გულის ფიქრი გაახმაურა თითქოს.

- შენ კიდევ დიდხანს უნდა იყო მაია. ჯერ მე მეკუთვნის უფოსობით. - ხუმრობით მაგრამ მაინც სევდით შეუსწორა ქმარმა და გაჩუმდა.

ყველანი გაყუჩდნენ. ალბათ ელოდნენ მაიას სიტყვის გაგრძელებას თუ რატომ მაინცდა მაინც ერთი წელი. მაიც დუმდა. თან ჩუმად ცქუტავდა, ნაოჭებში ეტყობოდა ღიმილი. მინდია თავი გადააქნია, გეღიმა ცოლის ფიქრებზე, მიუხვდა და კითხვაც დაუსვა :

- ისე, მაინც ერთი წელი რატომ დედაკაცო ?

- ჰმ, რა მიუხვედრელი ხარ ხანდისხან, წამოგეწევა ხოლმე ასაკი. - უსაყვედურა სასაცილოდ ქმარს, - აბა ჯერ მუცელი არ ეტყობა და ... დრო უნდა კიდევ. ისე არ მინდა წავიდე, ჩემი მოქსოვილი წინდა არ წამოვაცვა ციდა თათუნებს, ენაცვალოს ბებომა, - ოცნებებში გაიჭრა მაია, ისე სიხარულით საუბრობდა სულ არ გახსენებია ჯერ წყვილისთვის ეკითხა რაიმე. რას იზავ, ბებია-ბაბუებს ეპატიებათ-ხოლმე - აბა ისა სკობია მინდია? ის გაძაფული წინდები რომ იციან ახლა. გამიცივებენ ბალღს. ბევრი უნდა მოვქსოვო, ზალიან ბევრი მე რომ აღარ ვიქნები მათ ყველა შვილს რომ ეყოს.

ისეთი, აღფრთოვანებით იმედითა და გატაცებით საუბრობდა ქალი, არცერთს არ გასჩენია სურვილი გაეჩერებიათ. პირიქით დაიჯერეს კიდეც მგონი არასებული ბავშვისა და მომავალის არსებობა.

- უნდა დაგეთანხმო მაია, - ემოცია გადასდებოდა მინდიას, - მატყლზე ნატურალურს და ჯანმრთელს რას ჩააცმევ ბალღს. მოუქსოვე. მთვარისას გამოვართვათ მატყლი, ხომ იცი მაგისა ყველასა სჯობს, დართვაში დაგეხმარები და მოუქსოვე.

- აბა, ეგრე ვქნათ. - გაეხარდა მეუღლის მხარდაჭერა მაიას, - არ ვიცი ხვა რა დილა გათენდება, მაგრამ თუ არ გამიწყრება უფალს მოწიწებით ვთხოვ კიდევ ცოტა დროს, აი, დათას შვილს და ვეფხვიას შვილიშვილს რომ ჩავიკრავ გულში, მის მერე მეტად მშვიდად დავხუჭავ თვალსა.

- ჩემთვისაც თხოვე... მეცა ვთხოვ.

- ხო, ეგ დრო კი გვინდა. აბა ბალღი რომ დაიბადებ, სანამ ცოტა არ წამოიჩიტება აქ ვერ ამოიყვანენ. მოიცა გადავთვალო, .- თითები მოიმარჯვა ქალმა და დაითვალა, - ასე ივლის-აგვისტოში... აი ამ დროისთვის ცოტა მოფერიანებული იქნება გვანახებენ მერე... მხნედ უნდა ვიყოთ ჩემო მეგზურო მხნედ...

- შენ უნდა იყო მხედ დედაკაცო... შენ თუ ხარ მეცა ვიქნები.

- მე კიდე შეთან ერტად ვიქნები.

დათა და არიდას გული ზუსტად ისე გიზგიზებდა როგორც მატ წინ შეშით გადავსილი ბუხარი. უცნაურ რიდსა და გრძნობებს შეეპყრო ორივე. ვერც ერთმანეთის და ვერც მოხუცების შეხედვას ბედავდნენ. რცხვენოდათ ტყუილის, რცხვენოდათ მათი უსაფუძვლოდ აგებული იმედების... ხმას ვერ იღებდა ვერცერთი. მომავლის იმოდენა იმედი გამოსჭვიოდა მოხუცების საუბარში, უთუოდ ყველა დღეს ამ იმედში გადთელავდნენ და როგორ უნდა ეთქვათ, სულ ტყუილად გიხარიათ და სულ ტყუილად ითხოთ უფლისაგან სიცოცხლის წელსო ? ეს ხომ იმის თქმას უდრიდა, ხვალვე შეგიძლიათ თავლები სამუდამოდ დახჭოთო. დატას, მუხლებზე დაეყრდნო იდაყვები, ხელები ტყუბად შეეკრა და ზედ შუბი ცამოედო. ღმერთმა უწყის მოხუცების მიმართ სინდისის ქენჯნის გარდა კიდებ რას ფიქრობდა მისი გონება, მაგრამ ის ვიცი, როდესაც ასე დაიტყობდა ხომე ემოციას არაბული, ესეიგი შავ-თეთრი გრძნობების ზღვარზე გადიოდა. არიდას თავი დაბლა ცაეხარა, ხელები მუხლლებზე დაეწყო და უაზროდ დასტერებოდა მათ. მისი გული სისხლის ცრემელებით ტიროდა.

- თქვენ რას გაყუჩდით ბალღებო ? - ცნობიერებას გარიყულნი, მინდიას კითხვამ მოიყვანა გონს. - რად არ ამბობთ სიტყვას ?

- საუბარში ხელის შეშლა არ გვინდოდა. - იგივე მდგომარეობაში, მშვიდად უპასუხა დათამ .

- აქ ჩვენ თქვენს ბალღზე ვსაუბრობთ, - აუხსნა მინდიამ ისე თიტქოს მათ ვერ გაეგოთ საუბრის თემა.

- მესმის.

- მერე, არაფერს იტყვით? - მაიამ დაასწრო ქმარს, - ჩემო გიშრისთავლა, შენ ბრუ რომ გეხვევა, გულირევაც ხომ არა გაქვს ? - რახაბ კონკრეტულ პასუხს არ იძლეოდა არცერთი ტავად სცადა გამოკვლევის ჩატარება მოხუცმა.

- ბებია, რა კიტხვესბ სვამ ? - სულ ოდნავ მკაცრად მოუვიდა დათს, - თუ რამე გვაქვს სათქმელი ისედაც გეტყვით.

- ჰო, ჰო, მეტყვი... ყველა სიტყვა ძალთ უნდა ამოგწიწკნოს კაცმა და ახლა მეტყვის, - მაიამაც შეუტია, - ცოლის მოყვანაც ლილის რომ არ ეთავა ვინ იცის როდის მოგაფიქრდებოდა. შენ არ გეკითხები, ან რა გაგეგება. დამაცადე.

- არა, არ მერევა გული. - მოეგო გონს არიანდაც, კი გაუკვირდა საიდან მოიფიქრა ეს გულისრევაო, მაგრამ მაინც მოაფიქრდა პასუხი, - უბრალოდ ბრუ მეხვევა სამსახურის გამო, ვიღლები ზალიან.

- არ შეიძლება, ბებიკო მერე, - ნელ-ნელა წამოდგა ქალი, მასთან მივიდა პატარა ხის სკამი (ტაბურეტი) მიაჩოცა და გვერდით მიჯდა, - ახლა ფრთხილად უნდა იყო, რა იცი როდის დარჩები ფეხმძიმედ... ლილიც კი დაგარიგებს, მაგრამ მე მაინც ჩემებურად უნდა გითხრა... ახლა სხვა დროა, სულ ჭიანები ხართ ეს ახალი ტაობა... თან ისეთი გამხდარი ხარ შენ მეტი სიფრთხილე გინდა... ასე მგონია ქარი წაგიღებს ბებიკო, გარეთ რომ გადიხარ მინდიას გაყოლებ ჩუმად არსად გადაიგდოს შეი ტავი ქარმა. - მიუხედავად იმისა, რომ ნერვიულობა შიგნიდან ჟამდა გოგოს, ამ სიტყვების გაგონებაზე გულიანად გაეცინა.

- გამოდი დედაკაცო, ნუ გაუჭირვე ახლა გოგოს, - მინდიამ სცადა აქოთქოთებული ცლის შეჩერება, - მოსუქდება ცოტახანში, დამრგვალდება და აბა ნახე თუღა წაიღებს ქარი. - ცოლს წამოადგა ტავზე და ადგომაში დაეხმარა, - წამოდი ჩვენც დავისვენოთ და ესენიც დავასვენოთ. ბევრი ვიმუსლაათეთ დღეს.

- დამაცადე კაცო, - შეუჯუჯღუნა ქმარ, მაგრამ მაინც წამოდგა და კარისაკენ შებრუნდა, - ვარიგებ, მეტი გამეგება რარაც, თან ვდარდობ ხმიდაივით რომაა, - უხსნიდა ქმარს ტა ტან მოსასახამს იცვავდა.

- ცნობისთვსი სულაც არ იყო არიანდა ასე საგანგაშოდ გამხდარი მაგრამ ბებიის გულო ხომ იცით სულ მეტი უნდა. ვიდრე ლოყები არ დაგებრაწება მანამ არ ისვენებს.

- მოსუქდება, - კვლავ დაამშვიდა კაცმა, - აგე ნახე როგორ დამრგვალდეს და რა ბრუხუნა არაბული გავქჩუქოს. - ბოლო სიტყვები კარის ზღურბლზე წარმოთქვა მინდიამ და გაიხურა.

ეზოდანაც ისმოდა სახლში მოხუცების ხმა, მაგრამ სიტყვების გარკვევა იყო შეუძლებელი. მერე ნელ-ნელა მიჩუმდა ყველაფერი. მხოლოდ ცეცხლწაკიდებული შეშის ტკაცა-ტკუცი არღვევდა მყუდროებას. მის წინ მჯდარ არიდას კი ისეთი განცდა ჰქონდა თითქოს მის გულსში სკდებოდა ავარვარებული ნაკვერჩხალი და მისი მწველი შეგრძნება კანზეც იფანტებოდა. ჯერ დათამ ჩააგდო საგონებელში, გაააორა, ისედაც შერყეული არსებობას სულ მთლად მიძისძვრად უქცია და ახლა მოხუცების სიტყვები... ვულკანივით იფეთქა მისი თავლებიდან ცრემლებმა და ჩუმი ქვითინი აუტყდა. სულ ცახცახებდა, ყველა გნცდილიდ გამო, ეწვოდა გული სული სხეული.
პირდაპი სახეზე უმზერდა დათა ატირებულს, ცრემლების დამალვას მონდომებით რომ ცდილობდა და მომდგარ ხმას სლუკუნად რომ აბრუნებდა უკან. სულ ცოტახან გაუძლო სულ ცოტახან... მერე ერთიანად განიყარა ყველა სავი გრძნობა, ფიქრი, ფარ-ხმალი დაყარა, ფეხზე სწრაფად წამოიჭრა არიანდაც წამოაყენა და გულზე ისეთი გრძნობით მიიკრა აქამდე რომ არავის მიმართ გაუკეთებია. გოგონამაც იგრძნო ეს განსხვავება და იმდენად ცხადი და წრფელი იყო ბიჭის ეს საქციელი გაჯიუტება არც უფიქრია. მიეყრდნო, დანებდა და იქ იმ საიმედო ნავსაყუდელზე განაგრძო იმ გულისს მოოხება, მის გამო რომ ტკიოდა.

- გაჩერდი გთხოვ ! - დათა და თხოვნა? ახსნც კი რთულია ახლა როგორ სხვა დათა იდგა არიდას წინ. - არ იტირო, ამ ერთხელ მაინც დამიჯერე. - სახე გააწევინა და ორივე რემლიანი ტავლი დაუკოცნა.

არიდას მეტად აუჩუყდა გული და ტირილი სლოკინში გადაეზარდა.

- რა გატირებს ის მაინც მითხარი. - განა არ იცოდა? იცოდა, მაგრამ მისგან სურდა მოესმინა. იქნებ, დაზუსტებას ცდილობდა, ორივე ერთიდა იგივეზე ფიქრობდა თუ არა.

გოგომ არას ნისნად ტავი გაუქნია.
- მინდა ვიცოდე .

- ყველაფერი მატირებს, სულ ყველაფერი... - ძლივს მოაბა სიტყვებს თავი, - იცი შენ რაც...

- შენი კაბები რომ მახსოვდა ?

- ხო.

- კიდევ ?

- დამანებე ტავი.

- ჩვენს უკან ცუდი წარსული რომ დგას და წინ არ გვიშვებს ?

- ხო.

- ორსულად რომ არ ხარ ეგეც ? - თითქოს ცაეცინა ტან

- არა.

- აბა, არასდროს რომ არ იქნები ჩემგან ? - მხოლოდ ტავი დაუქნი კის ნისნად და უფრო იხეთქა ცრემლებმა, - ჯანმრთელი არ ხარ, თუ რატომ არ იქნები ?

- გეყოფა დათა...

- მართლა გეკითხები.

- ჯანმრთელი ვარ.

- მეც ჯანმრთელი ვარ და მაშ რა რატომ ვერ იქნები.

- საკუთარ შვილს მამის სიძულვილისთვის ვერ გავიმეტებ.

- განა სეიძლება, მამას შვილი ძულდეს ? - უფრო და უფრო იხუტებდა ქალს, თიტქოს მისი შესრუტვა სურდა. ტან ხელებსს ასრიალებდა მის ზურგზე. თმებზე ნაზად ეხებოდა.

- თუ მამას დედა ისე ეჯავრება როგორც შენ მე, იმიტომ რომ მის ზარღვებში მისთვის საძულველი სისიხლი ჩქეფს, კი. ისიც ხომ ნახევრად იმ სისხლის მატარებელი იქნება.

- მამის ექნება მეტი... - გაურკვეველი იყო მისი სიტყვების შინაარსი.

ვერც არიანდამ გაოგო და სულ ცოტახნით შეწყვეტილი სლუკუნი კვვლავ განაგრძო.
დათამ პირი ისე აამოძრავა, რარაცის თქმას აოირებდა მაგრამ გაჩერდა. არიანამაც რომ აღარაფერი კითხა ამან გადააფიქებინა. არადა უნდოდა ეკითხა როდის მითქვამ რომ მეჯავრებიო. ღრმად ძალიან ღრმად ჩაისუნთქა და იმ უთქმელი სიტყვების, გამოუხატავი გრძნობების სანაცვლოდ მთელი ზალით ჩაიხუტა. სიტყვებმა, რომელიც არ თქვა სული აუფორქა, გრძნობა რომელიც არ გამოხატა, გული აუჩქრა... განცდებია ამეღვრა, ქაოსურად კანზე შემოასკდა... აღარ ეტეოდა, ვეღარ მოერია... დაიღალა, დანებდა... ნელ-ნელა გაცურა არიდას სახისკენ ხელები და შემოაჭდო, უკან გადააწევინა და მიაჩერდა ცხვირპირაწთლებულ მშვენიერეას ტუჩები რომ უთრთოდა და დანამვოდა... არ იყო ახლა იმ მდგომარეობაში თავშეკავების ძალა ეძებნა, არ სურდა. დაიხრა მისკენ და ნამი ტავისი ბაგეებით შეუმშრალა. ერთი შეკრთა არიდა, მაგრამ ის კოცნა იმდენად მგრძნობიარე იმდენად ტკბილი მოეჩვენა, ვერ შეელია, თავლები მილულა და მიენდო. ვნებით, მაგრამ სინაზით ეხებოდა დათა. რაც მეტად გრძნობდა მის გემოს, მით მეტი სურდა შეეფრძნო...

- შეძლებ ? - ხრინწშეპარული, რიხდაკარგული ხმით ისქვე, მის ტუჩებთან იკითხა. არც ტავლი გაუხელია.

- რას ? - დაიბნა აცახცახებული გოგო.

- ხომ მიტხატრი, თუ ოდესმე მომეკარები მეც მენდომებაო და ახლა გეკითხები შეძლებ? ხვალ არ ინანებ ? - ამჯერად მის თვალში ჩაცრებულმა კკიტხა.

- დათა ... - მაჯებზე ჩაავლო ხელები,. გული, გულისფიქციანად ამოჯდა არიადას. სუნთქვა აერია.

- უბრალოდ არ ინანო ხვალ...

- მე არც კი მიფიქრია... აქ... ამ სახლში... - საცოდავად ლუღურებდა

- ხო, აქ, ამ სახლში გახდი ჩემი ...

- მეშინია...

- ვიცი...

- მართალ მეშინია...

- მართალა ვიცი...

- არ ვიცი, მერე რომ ვინანო... ზალინ რომ მატკინო ?

- არ გატკენ ?

- გული ვიგულისხმე...

- მჭირდები... გესმის მჭირდები... ახლა მჭირდები... მჭირდები...- უმეორებდა და სახეს ყველა კუთხეს უკოცნიდა გოგოს.

მის მაჯებზე ჩავლებული ხელი სათიტაოდ ცამოსწია არიდამ და ეს ნისანი იყო იმისა, მის „მჭირდების“ . არ იცოდა რას უქადდა მომავალი, მაგრამ რაც არ უნდა ყოფილიყო, დღეს საყვარელ ადამოანთან ყოფნის ბედნიერებას მაინც აჩუქებდა თავს. თუნდაც ცოტახნით ხომ იქნებოდა ბედნიერი. არ იცოდა რას იგრძნობდა, ხვალ მაგრამ დღეს მხოლოდ სიყვარულს და ნდობას გრძნობდა. არ იცოდა რას უქადდა ხვალ ეს კაცი, მაგრამ ზუსტად იცოდა რომ იმ წუტას წრფელი და თბილი იყო. უჩვეულოდ მგრძნობიარე, მისი გულის ხმაც კი ესმოდა... დანებდა, გულს მინედნო და იმ სიყვარულს დაჰყვა თავის გულში რომ უნგაროდ ბუდობდა.

კიდევ ერთხელ ცახედა ტავკებში ბიჭმა და კმაყოფილებით აივსო. იქ არათუ წინააღმდეგობა ცანდა, სურვილიც კი იკითხებოდა.

- სულ ოდნავ... არია, სულ ოდნავ მაინც თუ იგრძნობ ტავს ცუდად, იმ წამს მითხარი... ყველაფერი მითხარი...

- გოგომ ტავი დაუქნია. დათა ღიმილიც კი უჩვეულოდ განსხვავებული აჩუქა. ჯერ შებლზე აკოცა მერე ისევ სანუკვარ ბააგეებზე გადაინაცვლა. უფრო ვნებით ეხებოდა და არიანდაც უფრო თრთოდა რომ გაიაზრა რაც ელოდა წინ. სიამოვნება და ღელვა ერთამეთში აირია. ხელებით უმკლავო მოსასხმაის ბოლოებს ცაეჭიდა და ისე დაქაცა მხრებიდან დაცურდა და ძირს დავარდა. ისევ ხელით ეჭირა ნახევრად იატაკზე დაგდებული ნაჭერი. ისე იყო დაბნეული, დამფრთახალი, აღარ იცოდა რას აკეთებდა. დათამ სახეზე სეუშვა ხელი, მხრებზე ნაზად დაატოლა და მტევნებამდე ჩააჭწია. უნებურად უსვა ხელი არიდამ მოსასხმა და მის ხელებს ჩააფრინდა. დატამაც თავისი ტორებში მოაქცია, მაღლა წააღებინა და გულტან დაილაგა. მისტუჩებს ტავი ანება და ლოყაზე, სიცილის დროს ღრმუბეი რომ უჩნდებოდა იქ აკოცა. რამდენჯერ გასცენია აქამდე ამის სურვილი. ახლა მოიკლა ორივე ღრმულზე კოცნით.
ყელიზე ჯერ ხელი დაუსვა მერე ამბორით გაყვა კვალს. მთელი სხეულით შეხტა გოგო, აქამდე არ განეცადა მსგავსი, სვიტერიზე მოღირა ხელები და დაქაცა უნებურად. დათას მის თითოეულ ქცევა ღიმილს გვრიდა, მაგრამ მალავდა. უღილებო ზედატანი ეცვა არიდას. დათამ ზუგრზე ჩაასრიალა ხელები, მერე ტძოებისაკენ გადმოყავ და ზემოტ წამოღებულს ზედატანის ბილოებიც გამოიყოლა, ვიდრე გადააზრობდა სულ ცოტათი იგრრძნო გოგოს გაჯინიანება, მკლავენი გააშეშა, მაგრამ რა წამს შეხედა ბიჭმა თავლებში დამორცხვილმა ძირს დაიხედა ხელები კი მაღლა ასწია. ახლაც სიფრიფანა მაისური ეცვა შიგნით, თითქმის არაფრს უფარავდა განსაკუთრებით კი ხალებს ასე რომ უყვარდა დათას. გამოჩნდენე თუ არა არც დააყოვნა, წყურვილით დაეკონა მხარზე და წელზე მოხვეული ხელებით ქალი სხეულზე მიიკრა, მაღლა აწია და საძინებლისაკენ ფრთხილი ნაბიჯებით წაიყვანა. როგორც კი საწოლტან დასვა ხელიდან დაუსხლტა დამფრთხალი ქალი , საწოლზე დაგაძვრა და მეორე მხარეს აიწურა, ტან დამნაშავის თავლებით გამოხედა.

- რას აკეთებ ? - გულრწფელად გაკვირდა დათა თან მისკენ დაიძრა.

- გაჩერდი, - საწოლზე ახტა - მეშინია დათა, ასე მგინია გული წამივა.

- არავის წასვლია ჯერ გული, - დაამსვიდა თიტქოს და მიხვდა რომ ახლაც არაფერი იქნებოდა ისე როგორც ეგონა. ის ხომ მისი არია იყო, განსხვავებული, გულრწფელი. ეს დრე იოტისდენადაც არ ემგვანებოდა სხვებს. მისი საკმარისზე დიდი გამოცდილება, თუ როგორ მოქცეულიყო ქალტან, არიდასტან ნულს უტოლდებოდა. ანდა როგორ შეადარებდა სხვას, ეს გოგო ხომ მასში სრულიად სხვას, ღრმა და განცდელს იწვევდა... ახლა ისეთ გრძნობებს მოეცვა თავისი ტავიც გამოუცდელი ეგონა და გაეღიმა ამის გააზრებაზე. - რ წაგივა, გპირდები. თუ გული უფრო გიცემს ეგ იმის ბრალია, რომ ჩემი შეხება გსიამოვნებს.

- გაჩუმდი... ისეთს ნუ იტყვი, რომ შემრცხვეს. - სახეზე მიიფარა ხელი.

- რა ვქნა აბა? ხომ უნდა აგიხსნა. - ისარგებლა, რომ ვერ ხედავდა უცებ დაავლო ხელი და ძირს დასვა. ერთი შეჰკივლა გოგომ. - სცადე დამშვიდდე, არ იფიქრო... საერთოდ არაფერზე...

- არ ჩერდება, მეფიქრება...

- რომ არ ჩერდება, მიტომ ასკვნი ხომე ზოგჯერ სისულელეებს, - ღმერტმა უწყის რომელს სისულელე იგულისხმა. ვიდრე რამეს კითხავდა მანამ ეტაკა ტუჩებზე და მაისურიც ისე სიფრიფანა ზედაც ისე სწრაფად გადააზრო ვიდრე მიხვდებოდა ის გზას გაუყენა ზედა თეთრეულიც.

ბუზარი ისე გიზგიზებდა, საძინებელშიც არღევდა სითბო, მაგრამ არიდას მაინც შეამცივნ-შეაჟრჟოლა. იმის სირცხვილით სულ შიშველი ვარ, გაწითლდა და ტანზე აეტმასნა ბიჭს რათა სხეული დაეფრა. გამოუცდელი რომ იქნები გოგო, თორემ ეს სვლა იქნებოდა ? ტხელ მაისუზე ისე ცხადად იგრძნო არიდას მოშიშვლებული მკერდი დათამ, გეიზერივით ამოჩქეფა ვნებამ. გაუგიჟდა სურვილები, მხრებში დაავლო ხელი უკან გასწია და დახამებულივით შეათვალიერა სავსე მკერდი, მთის წვერზე შემომსხდარ მყინვარებს რომ უტილდებოდნენ მომნუსხველობით, აძვირთებული ზღვის ტალზების ცწერა არ გამოიწვევდა კაცში იმოდენა აღფრთოვანებას როგორა მათ გამოიწვიეს დატაში. ისეთი ლამაზი, ისეთი ქორფა... ლოყები სულ გაუწითლდა გოგოს და თვალები მჭიდროდ დახუჭა. სად გამქრალიყო აღარ იცოდა. ეს მისი დაბნეულობა, სიმორცხვე ცალკე სიამოვნებას გვრიდა დათას. ხელის ზურგით ნაზად შეეხო . შეხტა ქალი და ტაომერთიანად დააყარა... ვეღარ მოითმინა ბიჭმა, წელში ხელი შეუცურა, საწოლზე გადააწვინა და დაკვდა თბილ მყინვარებს. ლარივოთ დაიჭიმა გოგო, მუცელი გაუხურდა, ეგონა ათასობით ჭიანველამ ერთდოულად დაიბუდა მასში. ტალღებად ვრცელდებოდა მაში უცხო შეგრძნბები და ტავისი მორევისკენ მიათრევდა. მოეშვა, ნებისად მიწვა საწოლზე... დატამ იფიქრა შიშებმა გადაუარაო და შარვლის სატავისკენ გააცოცა ხელი რომ გაეხადა. მაგრამ იმ წამს უკრა ხელებზს ხელი სხეულიდა გაუძვრა, საბანი ასალა და საწოლის კუთხეში მიყუჟული შიგ გაეხვა.

- რა ვქნა ახლა, უნდა გდიო ? - სისცილის შეკავებას ძლივს ახერხებდა დათა.

- არ მდიო. - გაჯავრიანებულად უპასუხა.

- როგორ ვიფიქრე, რომ სხვაგვარად იქნებოდა. - ეს სენისვნა საკუტარ ავს ეკუთვნოდა.- არაფერში არ ხარ ჩვეულებრივი და არც ამ შემთხვევაში მოხდება ჩვეულებრივად. - დიდი იმედი მაქვს ეზოშიც არ მომიწევს შენი დევნა.

- სხვა დროს, არ შეიძლბა ?

- აღარ !

- აუ, აბა რა ვქნა ? - აი, აქ სულ ბავშვს გავდა არიდა. ისეთი საყვარელი იყო, დატას ისე მოუნდა მის ჩახუტება ტავადც გადაჩოცდა საწოლზე და საბნიას მოეხვია.

- რას ვაკეთებ... რას მეკთებინებ ამხელა კაცს არია ? შევისალე მგონი...

- შენ, არიას რომ აღარ მეზახდი, - უთხრა მის მკლავებში მიყუჟულმა.

- შენ ამიკრძალე.

- ჩემს აკრზალვებს როდის ცნობ ნეტავ, - არაფერი უპასუხა დატამ. - არც ახლა დამირთია ნება.

- მოდი ცოტახანს ტვინიც გააჩერე და პირიცი.
აბა, წარმოიდგინეთ რა მოთმინება სჭირდებოდა ახლა დათას, რომ არიდას ამ გამოსვლებისთვის გაეძლო. იჯდა და მის, მდგომარეობასტან შეუსაბამო კითხვებს პასუხობდა. არადა მისი დაუფლების სურვილი ალად ედბოდა სხეულზე. ისედაც ხომ ვერ გრძნობდა სიცივეს , მაგრამ ახლა სულ იწვოდა. მაისური გადაიძრო ცეცხლმოკიდებულმა და შიშველი მკლავები მოხვია. ცელი ხელით სწრაფად შემოხსნა საბანი მეორეთი კი მათი შიშველი სხეულები ერთამნეთს მიაკრა. ორივემ ერთდროულად იგრძნო, დაუოკებელი სიამოვნება. უმალ დაეწაფა ტუჩებზე, საწოლზე გაწვა სიფრიდანა სხეულიც წაიღო და ზემოდან მოიქცია. მერე კი მყისიერი ბრუნით ტავად გამოიმწყვდია.
- აღარ სხცადო გაქცევა, აღარ გაგიშვებ.

გააფრთხილა ქალი და სარვალიც გააძრო. სულ გულგადაციებულმა ტკიპასავით მიაკრო ფეხები ერმანეთს.
- ახლა შენც, რომ გაიხადი ? - გულრწფელობის ფეიერვერკი მოაწყო არიდამ. ვერ ვიტყვი ამ საკიტხში სრულად უცოდინარი იყოთქო, თუმცა ბევრი არც არაფერიესმოდა, მაგრამ ახალა დაბნეულობა სისულელეის ლაპარაკს აიძულბდა.
ბოლო წვეთი აღმოჩნდა დათასთვის, ამდენმა ნაკავებმა ღიმილმა ახლა სიცილად ამოხეთქა. გოგოს ზემოდან მოქცეულმა, მის თმებში ცაყო სახე და მაინც მორიდებული ფხუკუნი აუტყდა. - გაიწიე. - ხელები მიკრა ნაწყენმა გოგომ.

- ცოტახანს გაცერდი რა, - უცებ დასერიოზულდა და შეევედრა თიტქოს.- მოდუნდი, დამსვიდიი და მენდე, გეფიცები ფრთხილი ვიქნები ... უბალოდ სულ ცოტა მოითმინე. - ძალინ მშვიდად თბილად უხსნიდა თან თმებზე ეალერსებოდა. გაყუჩდა არიდა. - არ მინდა ეს ღამე ცუდად დაგამახსოვრდეს, ამიტომ ფრთხილი ვიქნები... სულ სხვა ვიქნები, ისეთი როგორსაც შენ არ იცნობ... მენდე. ვიცი გიჭირს, მაგრამ მენდე ... - ცრემლმომდგარმა ტავი დაუქნია. - მხოლოდ ბედნიერებას და სიამოვნებას იგრძობ თუ მომცემ უფლებას. - ისევ ტავი დაუქნია.
დათამ კვლავ კოცნით ამოუმშრალა ცრემლი და ალერსით გაუყვა მთელს სხეულზე. გაქცევა აღარ უცდია არიდას. ისეთი სინაზითა და სუფაქიზით ეხებიდა დათა, ისეთ გასაოცარ შეგრძნებებს იწვევდა მასში ცორახნით დაავიწყა, რატომ გარბოდა.
- ახლა ცოტა მოითმინე კარგი ? - ფრილას დააშორებია ერთმანეტზე მიკრული ფეხები და შუაში მოექა. უცებ იჩინა შიშმა თავი და თვალები კაკლისოდენა გაუხდა გოგოს, - თუ იგრძნო, რომ ვეღარ უძლებ დაიყვირწ, ან გამაჩერე. - შუბლზე აკოცა და ჩაისუნთაქა. ეტყობოდა რომ ტავადაც არანაკლებ ღელავდა. - ალხა მხრებზე მომკიდე ხელი და მთელი ზალით მომეჭიდე.

- გეტკინება...

- არ მეტკინება, მიდი მომეჭიდე.

ოდნავ შეეძო მზრებზე გოგო მაგრამ როგორც კი უცხო სხეულის მის სხეულტან მიახლოება და იგრძნო, სულ აღარ გასხენებია დატას ტკივილი, სიმწრისაგან მთელი ზალით ჩავლო ხლები და ისე დაკაწრა, კანიც ტან გაიყოლა. მთელი სხეულით სეხტა, წელში მაღლა აზიდა. გაჩერდა დატა, დაელოდა სულს როდის მოითქვა.

- თუ გინდა კბილებით მომეჭიდე ბეჭზე. - სულ ცახლეჩილი ხმით უჩურჩულა ყურთან.

- არა.

- მაში, სულ წამით გაუძლეი და მორჩება. - თვალს არ აშორებდა ბიჭი გოგოს სახესა და თვალებს.

თავი დაუქნია თუ არა არიდამ, საბოლოოდ დაეუფლო ქალის სხეულს. განცდილი ტკივილი ვეღა შეიკავა გოგომ და იმხლაზ დაიკივლა, ლამის კედლები შეაზანზარა. მენჯები სიმწრით მიეკრუნჩხა, სხეულიტ დატას აეკრო. ბაგეებზე დაეკონა დათა, რათა ყურადღების გადატანაში დახმარებოდა.

- მორჩა, მოდუნდი... მოდუნდი არია, თორემ ასე დიდხანს არ გაგივლის.- დაარიდა ბიჭმა, რამდენიმე წუთი ისევ მის ტანზე რომ იყო მიწებებული და ისევ კანკალებდა - კუნთები გეტკინება. - ტან ეფერებოდა ატორებულ გოგოს. ბედნიერებას, კმაყოფილებას აღმაფრენას არამქვეყნიურ სიამოვნებას გტძნობდა... მიწიერ სიამოვნებას არ გავდა ეს, მაგრამ რა იყო პასუხი არ ქჰონდა, რადგან პირველად მოეცვა ამ ემოციას. ვერასოდს წარმოიდგენდა ასეთ განსხვავებულ, ცოტა კომიკურ და ემოციებით სავსე ღამის ჩუქება თუ შეეძლო ამ პატარა ქალს.

იქ, ხევსურეთში, საგვარეულო მიწაზე და იმ თითქმის ორ საუკუნოვან სახლში, რომლებიც არაბულების ისტორიული საკუთრება იყო და სადაც დატას მამამ, ბაბუამ, დიდმა ბაბუამ და კიდევ ორმა წინაპარმა იცხოვრა და ოჯახებიც ამ სახლშივე სექმნეს. დატამ არიანდას სიწმინდე ჩაიბარა. სიმბოლურია არა ? დატა რიგით მეექვსე არაბული გახლდათ, რომელმაც მეუღლის სიქმინდე ამ სახლში დაისაკუთრა. და თვით დათაც ვერ დამარწმუნებს, რომ ამაზე ტავად ჰქონდა, ნაფიქრი. ის ხომ არაფერს აკეთებდა ისე, შემთხვვეით...


საფიქრალს მისცემოდა დათა იმის გამო, თუ რატომ აქცია გოგომ ზურგი და საწოლის კიდისკენ გაჩოჩდა. არც თავად ჰქონდა პასუხი და ვერც კითხვის დასმას გაებედა. უჩვეულო კრძალვას იჩენდა. სიტყვას, ქცევას წონიდა. პირაღმა დაწოლილი ჭერს მიშტერებოდა და ღრმად ხვნეშოდა. მეორეს მხრივ, ეს მდგომარეობა გაღიზიანებას ჰგვრიდა საკუთარი თავის მიმართ, იქნებ რაიმე ისევ შეეშალა, იქნებ ცუდად გააკეთა რამე? გაიხსენა თითოეული წამიც კი, მაგრამ რიგზე იყო ყველაფერი. ეგ კი არადა, კიდევე ერთხელ დარწმუნდა, ამაზე ბედნიერი, ამაღელვებელი არაფერი განუცდია სიცოცხლის მანძილზე. მაშ რა მოხდა ? რა დაემართა არიდას? ასე უცებ რამ შეუცვალა გუნება? არა, განა არ ჰქონდა ქალს ყველა წინაპირობა საამისოდ, მაგრამ ასე უცებ, იმ ღამით ? - ნამდვილად არ უნდა ყოფილიყო აქ მისი წინა შეცდომები დამნაშავე. ვეღარ მოითმინდა, თავისკენ მიაჩოჩა.

- ამჯერად რა შეცდომა დავუშვი? - ჩახლეჩილი, დაბალი ხმით ჩვეულებრვი იკითხა, თუმცა ამ ერთმა კითხვამ, არიდას წინაშე დაშვებული ყველა შეცდომა დაიტია.

მიუხვდა ბიჭის აღსარებას. ბედნიერებისაგან ამღვრეულ თვალებს სევდის ცრემლი დაემატა. ერთდროულად ყველა განცდამ გაიღვიძა. როგორც იქნა მისგან სინანული იგრძნო. არ სჭირდებოდა მისთვის საპატიებლად, მაგრამ მაინც მნიშვნელოვანი აღმოჩნდა. ბოდიშს უფრო ჰგავდა დათას კითხვა. ყველა პასუხმა, ბრალდებამ, საქებარმა თუ სალანძღავმა სიტყვამ, რაც კი აქამდე დაგროვებოდა ერთბაშად გადმოხეთქა გულის საზღვარი და პირის კიდეს მოაწყდა. ვულკანის ამოფრქვევა წამებს ითვლიდა... ვის ჰონდა დათასთვის ყველაფერზე გასაცემი პასუხი, თუ არა არიდას ? ამრიგად, ვერ გადაეწყვიტა გულის კარნახით დაეწყო, თუ გონების. ეთქვა ის, თუ რამ აიძულა მისთვის ზურგის შექცევა. თუ ის, როგორ მოუთმნლად ელოდა თავად როდის მიიწევდა დათა მისკენ. როგორ შეეძლო, მათი გაცნობიდან იმ ღამემდე სულ სხვა ადამინი ყოფილიყო, იმ ღამით კი რადიკალურად სხვა. როგორ შეეძლო იმ, ცივ და სიძულვილით სავსე დათას ისეთი ბედნიერების მოტანა, რაც იმ ღამით. შედარება რომ გეთხოვათ, იმ ერთ ღამეს დაუდებდა საპირწონედ, დათასთან გატარებულ ყველა ტკივილიან დღეს. და მაინც, პასუხს გაჩუმება ამჯობინა. გააფუჭებდა უთუოდ მისი სათქმელი იმ ნაღირსებ ბედნიერებას.

- არ გინდა გადმობრუნდე ?

ისევ გულის განგმირავი სიჩუმე.

- ხომ იცი, ვხვდები როდესაც ძილს იგონებ .

- არ ვიგონებ. საუბარი არ მინდა უბრალოდ.

დატას ხმაში გარეულმა სასოწარკვეთამ შეაკრთო. წარმოიდგინა, რაოდენ რთული იქნებოდა მის ადგილას ყოფნა და უპასხოდ ვეღარ დატოვა.

- თითქმის ორი საათია ხმას არ იღებ. დვაშავეთქო რაიმე?

- არა.

- არიანდა, არც შენი ქცევა შესაბამება და არც ეს მოკლე, ცივი პასუხები იმას, რაც იყო ჩვენს შორის.

- მე არ ვიცი, როგორ იქცევიან ხოლმე... -

- აი ასე, ზუსტად ასე არია,მე მხოლოდ შენებური ქცევა მინდა. სხვას რომ არაფრით არ ჰგავს. - შვებით შენიშნა და მხარზე ფრთილად აკოცა. - გცივა ?

- არა.

- ცახცახებ .

- მაშინ... ალბათ მცივა ...

- იცი ? მეშინია გკითხო... - სიმწრისას ჰგავდა მისი ჩაცინება, რომელიც ძინ უძღვოდა კთხვას, რომელზეც პასუხი განაჩენს უდრიდა ახლა მისთვის.

- მკითხე...

- გკითხო, რატომ მაქციე ზურგი ? პასუხის მეშინია...

- სინანული უკანასკნელია, რაც შეიძლება ახლა ვიგრძნო, დამშვიდდი თუ ესაა შენი შიშის მიზეზი.

- აბა ?

- ამ ღამემ იმედი მომიკლა. იმედი იმისა, რომ შენს გარეშე ოდესმე არსებობას შევძლებ.

ამ სიტყვებში გამჯდარმა სევდის ყველა წვეთმა, კოკისპირული წვიმის მსგავსად დაუსველა სული დათას. თუმცა ეს რა შესადარი იყო იმასთან, ამავე სიტყვებმა, რამოდენა სიხარული მოჰგვარა. იყოყმანა ეპასუხა ის, რაც უნდოდა ეპასუხა.

- იქნებ სწორედ ეგ მინდა? ჩემს გარეშე სუნთქვაც არ შეგეძლოს. - სიმართლე ამჯობინა.

- სამაგიეროდ შენ ჩემს გარეშე უფრო უკეთ ხარ... - გაგულისებულმა მიახალა დაუფიქრებლად. თავად გულწრფელი პასუხი გასცა, მან კი როგორ შეიფერა.

- გადმობრუნდი რა ...

- ვერა

- გადმობრუნდი და მომეხვიე .

- მგონია სხვა კაცი მესაუბრება...

- ეს „სხვა კაცი“ რაღაც უხეშად მოხვდა ყურში. - უკმაყოფილოდ შეჭმუხნა შუბლი. ვინ უწყის, რა იფიქრა. - ნუ ჯიუტობ, მოდი !

- ვერა-მეთქი !

- მოგეხმარები. - მხრებზე მოეჭიდა და თვალის დახამხამებაში შეაბრუნა. სახე ააწევინა თვალებში რომ ჩაეხედა, მაგრამ გოგო გაჯიუტდა, მკერდზე მიაბჯინა ცხვირი. - ჩემს არიას რცხვენია ?

- შენი არ ვარ !

- აბა ვისი ხარ ?

- ჩემი !

- ჩემიც ხარ !

- კარგი რა დათა, მართლა მგონია სხვა... - მყის დაადუმა ქალი ტკბილი შეხებით. სითბოში შეყუჟული, შემცივნული კნუტივით გაინაბა არიდა. - რა არ მოგწონს ? - თვალებში ჩააშტერდა კითხვისას.

- დილით ისევ ძველ ტყავში გაეხვევი.

ყინულივით გაიარა პასუხმა გამთბარ სხეულში. შეეძლო სიტყვის დაბრუნება. შეეძლო დაჩენილიყო ბოლომდე კარგი და ეთქვა - ცდები ! მაგრამ მას ხომ არასოდეს მიუცია პირობა, რის შესრულებაშიც დარწმუნებული არ იყო. მტევანი ქალის ყელიდან გულის მხარეს მოშიშვლებულ მკერდისკენ ჩაასრიალა, სახეში უყურებდა ეკლებდაყრილ, თავლებმიხუჭულ ქალს.
- შენი შეცდომა მხოლოდ ის არის, აი ამას,- გულისფიცარზე დაადო გაშლილი ხელი, - ძველ ტყავშიც შეუძლია ვუყვარდე, სულ ვეყვარები, მაგრამ ... - დადუმდა, საფიქრალადაც რა რთული იყო, - მაგრამ ერთ დღეს ვეღარ მაპატიებს, აღარ მიმიღებს, დადგება ეს დღეც ...

დღე არ გავიდოდა იმაზე არ ეფიქრა, რაც უთხრა. დარწმუნებული იყო ამ დღის დადგომაში და იმაშიც, ამისთვის ვერასოდეს იქნებოდა მზად და არაფრით გაუშვებდა მას. არიდას ქვითინი აუვარდა. დასამშვიდებლად ნაზად ემაბორა. მდუღარე ცრემლებმა დათას ტუჩებს მიუსწრო და სიტკბო სიმლაშედ უქცია. ცოლის ზურგზე მოხვეული მტევნები ძლიერ მუშტა შეკრა და ასე ძლერად მიიკრა გულზე აქვითინებული.

- დაიძინე.

- შენ ?

- შენს გვერდით ვიქნები.

მძინარე ცოლს წუთით არ მისცა ნება, მის მკლავს მოშორებოდა.
- ნეტავ იცოდე რა რთულია არია. რთულია შენთან, მაგრამ ათასად უფრო რთული შენს გარეშე...

იყო დათას ჩურჩულით ნათქვამი სიტყვები. იმ ღამით კიდევ თქვა რაღაც, ბევრი რაღაც, რომლის მსმენელნიც ორ საუკუნოვანი სახლის კედლები და მთვარე გახდა.
სძულდა წარსული, რომელიც მათ აშორებდა...
სძულდა საკუთარი თავი...
სძულდა საკუთარ თავში ის სიყვარული, რომლითაც უყვარდა არია...
ეშინოდა იმის, რისი მოტანაც ამ სიყვარულის დაკარგვას შეეძლო...
მაგრამ უყვარდა არია, პატარა, კეთილი, უბოროტო, წრფელი, მიამიტი გოგო და ამავედროს ძლიერი ქალი. წმინდა და სანუკვარი ეჩვენებოდა მძინარი ცოლი. ფითქინა კანზე მისი ალერსის ვარდისფერი კვალი აჩნდა. სურვილით, წყურვილით ჟინით სავსე, მაგრამ მაინც სინაზით , სიფაქიზით, სიყვარულით გაჟღენთილი ალერსის კვალი.
- ჩემი ჯოჯოხეთი და ჩემი სამოთხე ... - მის სხეულში ჩაკარგულს სიმწრით ჩაეცინა.
იმ ღამით თეთრად გაათენა დათა არაბულმა ცოლის გვერდით, საგვარეულო სახლში..




***

დილის ნისლში გახვეულიყო სოფელი. სუსხიანი ქარი ჰქროდა არაბულების ეზოში. ნისლს, გარიჟრაჟიდან უწყვეტად ერეოდა სიგარეტის კვამლი. ეს ღერიც ჩაწვა, ჯიბიდან კოლოფი ამოიღო, ხელში გაარხია, მაგრამ შიგ აღარაფერი იყო. გაღიზიანებულმა მოისროლა ეზოში. მერე გააანალიზა მისი საქციელი, კოლოფი მოძებნა, აიღო და ურნაში ჩააგდო. თხელ პერანგს დაუნდობლად უფრიალებდა ცივი ქარი. ნისლის ფარდა აღმართულიყო მასსა და სოფლის ხეობას შორსი, ის კი ჯიუტად იყურებოდა და ცდილობდა თვალის მეხსიერებით აღედგინა სად რა შენობა, თუ ხე იდგა. გეგონებოდა სხვა საქმე და საფიქრალი არ ჰქონდა, თუმცა განგებ არ წყვეტდა მხვედველობის გაფართოების ამაო მცდელობებს. ვერაფრით აჯობა თავალგაუმტარ სითეთრეს. გონს, შეშინებული ხმით დაძახებულმა მისმა სახელმა მოიყვანა.

- დათა ... - ჯერ კიდევ საწოლიდან უძახდა. გაღვიძებულს გვედით არ დახვდა და შეშინდა რატომღაც. უცაბედმა ნერვიულობამ ტკივილისა და სიმძიმის შეგრძნება გაუუარესა სხეულში. საწოლიდან გადმოძვრა, საბანი მოიხვია და სახლში ძებნა დაუწყო. - სად წახვედი, სად ? - ცრემლები გადმოსცვივდა იმედგაცრუებულს. მძლავრად გამოგლიჯა გასასველეი კარი, ხმამაღლა დაიყვირა. - დათა, - ქარს ნაწილ-ნაწილ მიჰქონდა სასოწარკვეთილი ბგერები. - დათა, - თან სლუკუნით ამოაჯდა გული. ფეხშიშველი გარეთ გასვლას აპირებდა, ზღურბლზე არანაკლებ შეშინებული დათაც გამოჩნდა.


- რა მოხდა ? - მოეხვია, ხელში აიყვანა და ზურგს უკან ფეხით მიხურა კარი.

- სად იყავი ?

- ეზოში. ვეწეოდი.

- ამდენ ხანს ?

- დრო გამომეპარა.

- შემეშინდა.

- რისი ?

- მეგონა წახვედი...

- სულელი ბავშვი. წამოდი ისევ დავწვეთ.

ხელში ატაცებული შეიყავნა საძინებელში. ის იყო საწოლზე აბრუნებდა, დანახულმა შეაცბუნა. ფრთილად ჩამოსვა კიდეზე.

- ეს... რა არის ეს ? - რა საკითხავი იყო, მშვენივრად ხედავდა, მაგრამ ნერვიულად დაცდა.

- არაფერი... - ხელიდან დაუსხლტა და სისხლის ლაქას საბნიანად გადაეფარა.

- რომ ავდექი ამდენი არ იყო. - შიშმა დარია ხელი უტეხ არაბულს.

- არც მევ ვიცი, ალბათ უნდა იყოს...- სირცხვილით ჩაძვრა საბანში.

- არ უნდა იყოს. შენ როგორ ხარ ? როგორ გითხრა...

- რომ გავიღვიძე არ დამხვი, შემეშინდა. მერე მოხდა მგონი...

- უბრალოდ გარეთ გავედი მოსაწევად და ფიქრებში დრო გამომრჩა... როგორ მიგატოვებდი?! -საბანი გადახადა და გულში ჩაიკრა.

- არაფერი მომივა.ერთხელ მითხრეს, მაგით არავინ კვდებაო, - სასაცილოდ დაამშვიდა ბიჭი.

- მაინც სჯობს ექიმი მოვაყვანინო.

- გადაირიე? იმათ რა ვუთხრათ?- თავით ანიშნა მოხუცების სახლისკენ, - ან ექიმს ვინც ამოიყვან ? არა დათა არა...

- რა საჭიროა რაიმე ვუთხრათ?

- არა. დედას გეფიცები კარგად ვარ ! აი ნახე, ფეხზე ადგომაც შემიძლია - უცებ წამოხტა და მის წინ თხელი პერანგის ამარა დადგა.

- ეგრე ნუ დახტიხარ !

- კარგად ვარ. ოთახს მოვაწესრიგებ, დავიბან და წავიდეთ.

- სად ?

- თბილისში.

- ახლა შენი მგზავრობა არ იქნება კარგი.

- აქ აღარ მინდა, წავიდეთ.

- არა- მეთქი ! - მკაცრად მიუგო და ახლოს დაუდგა.

- ვიცი, შენც საქმე გაქვს. გავიგონე ტელეფონზე რომ საუბრობდი გუშინ. წავიდეთ დათა გთხოვ !

- ხვალ. დღეს არა !

- გთხოვ... - თვალები აემღვრა თან. დათამ გმინვით მიხუჭა თავისი.

- ოღონდ მოგვიანებით. - დანებდა, - მოწესრიგდი დ გავიდეთ მათთან.

- კარგი. - კარისაკენ გადგმული რამდენიმე ნაბიჯის შემდეგ შეჩერდა და მობრუნდა.
დათამ შეატყო, რაღაც უნდოდა ეთქვა მაგრამ ერიდებოდა. ამიტომ თავად უბიძგა:

- მითხარი !

- გარეგნულად მეტყობა რაიმე? ხომ ვერ შემამჩნენევენ ?

- რა უნა გეტყობოდეს? - გაცინებას მოერიდა, იფიქრა ახლა მისი განაწყენება არ ივარგებსო და ჩაახველა რამდენჯერმე.

- რომ არ ვიცი იმიტომ გკითხე, თუ მეტყობათქო რაიმე...

- იცი, მართალა გეტყობა, - ისე ოსტატური მსახიობობით უპასუხა, არიდამ იფიქრა მართალაც მემჩნევა, მაგრამ პასუხით არ უნდა უფრო მანერვიულოსო.

- რა დათა ? - ხელები სახესა და სხეულზე მოიფათურა, თვალებით სარკეს დაუწყო ძებნა, იქნებ დაენახა, რას გულისხმობდა ბიჭი.

- ახლა უფრო მეტად რომ გიყვარვარ ეგ ! - ღიმილი ვეღარ შეიკავა.

- ღმერთო, მართლა რა უცნაურად იქცევი... მგონი სულ არ მომწონს - ცხვირი აიბზუა და გასვლაა დააპირა.

- რამდენი რამ გაქვს სასწავლი. - გასვლამდე დაეწია და კარებში გაიხიდა ორივე. თავისებურად, უკმაყოფილო კმაყოფილებით დახედა თვალებაფახურებულს, რომელსაც ვერ გაეგო რა ჰქონდა სასწავლი. - ვიცოდი როგორიც იყავი, მაგრამ ამდენსაც არ ველოდი... - ხასიათზე მოვიდა დათა.

- დამცინი ? - წყენამ იმატა კითხავში.

- არასოდეს...

- უკაცრავად, შენთან ამ საკითხზე თუ ვერ ვიჭორავე. ან გამატარე, ან თავად გაბრძანდი. - ბრაზის ალმური აუვიდა ქალს.

დაუჯერა. ბუხრის წინ სავარძელში ჩაჯდა და ელოდა როდის გამოვიოდა არიდა. შეშის შეკეთებით გართულს, სველი თმის მშრალებით წამოადგა თავზე. დათა ინსტიქტურად ადგა და ადილი დაუთმო, ის სავარძელი უფრო ახლოს იდგა ბუხართან. სწორედ ამიტომ აძლიერებდა ცეცხლს, რომ ახლადნაბანავები ცოლი გაეშრო. არიდამ თმები სითბოს მიუშვირა. ერთხან უყურა მოპირდაპირე სკამზე მშვიდას გადაწოლილმა.

- როგორ ხარ?

- მგზავრობა შემიძლია. - მოკლედ მოუჭრა და რამდენიმე წუთიანი სიჩუმე ჩამოაგდო.

უცებ,ერთდროულად ორჯერ დააცემინა ბიჭს.

- ეგ იმის ბრალია გარეთ შიშველი რომ დარბიხარ. გეგონება რკინის იყოს.

- მადლობა !

- რა მადლობა?

- ჯანმრთელობის სურვებისთვის.

ცხვირი სასაცილოდ აიბზუა გოგომ.


- რაღაც უნდა გკითხო. - წამოიწყო კვლავ და მოულოდნელად, მაგრამ ძალიან ფრთხილად საუბარი ბიჭმა.

- მერე, ნებართვას ელი ?

- არა, შენებურად გულწრფელა პასუხს.

- ტყუილი დიდად მაინც არ გამომდის და...

- არია, აი მაშინ, დედაშენის გამო რომ მოხვედი, რამ გაგაბედინა ? - თითქოს დიდი ვერაფერი მნიშვნელობის კითხვა დაუსვა დათამ, მაგრამ სულაც არა, მისი პასუხიდან იმ ეჭვის დასტურს ელოდა, რაც წინა ღამით სასიამოვნოდ აკიაფდა მის გონებაში.

- რავიცი... ალბათ მჯეროდა რომ შენ არ გააკეთებდი. - თითქმის ჩურჩულით უპასუხა.

- ჩემი გჯეროდა ?

- ნეტავ რის გარკვევას ცდილობ ახლა მაგის შეხსენებით ? ჩავლილია უკვე. თავი დამანებე.

- „ჩავლილსაც“ შეუძლია ბევრ კითხავს პასუხი გასცეს და თავის მხრივ, მომავალსაც გზა მისცეს...

- ვის მომავალს?

- ჩემსას, შენსას ...

- აქ, მხოლოდ შენ წყვეტ მომავალს, ყველაფერი ისე იქნება, როგორც შენ გინდა. ასე რომ ტყუილად ნუ მიაბრალებ რაიმეს...

- მე მხოლოდ კთხვა დაგისვი არიანდა.

- გარკვევით უნდა იკითხო, რაც გაინტერესებს.

- მგონი, გარკვევით გკითხე.

- მგონი ? - აწითლებულმა ახედა თავზე წამომდგარს, - მგონი დროა მათთან გავიდეთ.

- აწ წამოხტე, - მხრებით დაიჭირა და სკამზე დააბრუნა, - ნუ ბრაზდები ყველაფერზე.

- არ ვბრაზდები.

- კარგი, იყოს ეგრე. მართლა არაფერი გაწუხებს ?

- არა !

- მოდი დამეყრდენი, - ხელები გაუწოდა, - წამოდგომაში დაგეხმარები.

- ნუ გგონივარ სუსტი ! - სიტყვით იუარა, მაგრამ მაინც დაეყრდნო ხელებზე.

- არ მგონიხარ... ხარ !

- გავიდეთ აქედან.

- თუ ამ სახლის მოგონებებს გაურბიხარ, სულ ტყუილად... - ძალიან გამოხატული ირონიით მიუგო.

არიდამ თვალები ჩვეულად დაუბრიალა. დათა იღიმოდა.

- წუხელ სულ ჩემთან გეძინა ?

შეყოვნდა დათა. კაცი იფიქრებდა პასუხის გაცემა არ სურსო. მის ხელებში მოქცეულ გოგოს ხელებს უფრო მოეჭიდა და პაუზებით უპასუხა :

- ხან შენთან... ხან ბუხრის წინ... მთელი ღამე იხდიდი საბანს და ცეცხლს ვერ ჩავაქრობდი.

- შეძელი ?

- ისევე, როგორც შენ.

- ნეტავ სულ ასეთი იყო დათა... ნეტავ... - ჩურჩულით ამოილაპარაკა.

- გავიდეთ.

***

თვალცრემლიანი იდგა მაია და მინდიას უყურებდა. კაცი სოფლის ნობათს აწყობდა ავტომობილის საბარგულში. არ ეთმობოდა შვილიშვილი წასასვლელად. იშვიათად ხედავდა ისედაც. ვერც ახლად გაცნობილ, გიშრისთვალა რძალს ელეოდა. ცოლ-ქმარმა ყველაფერი შეაგროვეს, რაც კი მოეპოვებოდათ და წასაღებად გაამზადეს. განა რა სჭირდებოდათ, რა იყო რისი ყიდვაც არ შეეძლო დათას, მაგრამ ბებია-ბაბუას გულია ასეთი, არასოდეს ჰგონიათ საკმარისი და მითუმეტეს თავის ხელით თუ გიმზადებენ, შვებით ამოისუნთაქვენ ხოლმე. ამიტომ არ იუარა დათამაც. უკვე წასასვლელად იყვნენ მზად, მაია თავისი ოთახიდან გამოვიდა, ხელში ლამაზი ხის ზარდახშა ეჭირა.

- მოდი აქ ჩემო გიშრისთვალა, - მაგიდასთან ჩამოჯდა და დაუძახა. ისიც მივიდა. - ეს ბეჭედი, - გახსნილი ზარდახშიდან ოქროს შავთვლიანი ბეჭედი ამოიღო. საუცხოოდ ლამაზი, დახვეწილად ნათალი შავი მარგალიტის დიდი თვლით და მთელს სირგრძეზე გაყოლებული პაწაწინა გიშრის თვლებით იყო მოოჭვილი, - ჩემი დედამთილისაა, დიდმა დათამ აჩუქა. მთელი ცხოვრება არ მოუხსნია ხელიდან , მანამ სანამ შენი ქმარი არ დაიბადა. როდესაც ის გაჩნდა და გაიგო, დათა დაარქვეს, იმ დღეს მოიხსნა, ამ ზარდახშაში ჩადო და მე გადმომცა. თან მითხრა : „ ბოდიში შენ რომ არ გაჩუქე, არ იფიქრო ღირსად არ ჩაგთვალე, პირიქით შვილზე მეტადაც კი მიყვარხარ, ლილიც ასე მიყვარს, მაგრამ სულ ვიცოდი, ეს ბეჭედი კიდევ სხვა რძალს ელოდა, ეს კი დათას ცოლი იქნებაო. მე ვერ მოვესწრები, ამიტომ შენ უნდა გადასცეო.“ მას შემდეგ ამ დღის მოლოდინით ვინახავ. არ შემცდარა თამრო, ამ ბეჭედს ვინ იმსახურებს თუ არა, ჩემი დათას გიშრისთავლა ცოლი. სიკეთის მატარებელია ეს ნივთი. მჯერა, ის სიყვარული რაც მათ ჰქონდათ და ის მრავალი ბედნიერი თანაცხოვრების წელი თქვენთან გადმოინაცვლებს. - მისი მარჯვენა ხელი აიღო და გაუკეთა, - დღეიდან თქვენი სიყვარულის თილისმა იყოს.

არიდამ დათასკენ გაიხედა ჩუმად, ცრემლიანი თვალებით. აინტერესებდა თუ უყურებდათ და თუ უყურებდა, რას წაიკითხავდა მის მზერაში. შეუმჩნევლად სურდა შეხედვა, მაგრამ ამაოდ, ისიც ამ მზერას ელოდა. თავი დაუქნია კის ნიშნად. სიხარულით შეხტა ქალის გული. ბეჭედს დახედა, მადლობა გადაუხადა მაიას და მოეხვია. დათა და მინდია გვერდი-გვერდ იდგა. მინდიას სევდით გაჩენილ ნაოჭებს ბედნიერების ღიმილი უნათებდა, დათას გაურკველი ემოცია ჰქონდა. არიდა უცებ მოიღუშა, გაიფიქრა, იქნებ მაიას გამო დამთანხმდა რომ არ წყენოდა, ვერ ავუხსნიდით უარის მიზეზსო. ეს ვერსია უფრო მისაღებად ჩათვალა და უმალ ჩაანაცვლა სიხარული უკიდეგანო სევდამ და ტკივილმა. აბა სხვა რა უნდა ყოფილიყო? ასეთ სიმბოლურ, საგვარეულო საჩუქართან მას რა ესაქმებოდა?
ავტომობილი დაიძრა. უკან ჩამოიტოვა ერთმანეთზე მიხუტებული ცოლ-ქმარი, სიხარულით, კმაყოფილებით, ამავედროს სევდითაც აცილებდნენ მიმავალთ. ეიმედებოდათ ახლაგაზრდა ოჯახი, გვარს გაამრავლებენ, აქაურობას ნანგრევებად არ აქცევენ და ჩვენი ვეფხვიას ხსოვნას არ დაივიწყბენო.
- წამოდი დედაკაცო, თვალს მიეფარნენ უკვე, - მხარზე მოხვია ხელი გზისკენ მომზირალ მეუღლეს მინდიამ და სახლისაკენ უბიძგა.

- რატომ არის ადამინის გული ასეთი ? – ფეხი შეიდგა ქალმა, მიუხედავად მათი გაცრეცილი კონტურებისა, რომელიც გზის მოსახვევს კარგა ხნის წინ მიჰფარვოდა, ახლა მოხუჭული გუგებით ცდილობდა ხნეშეპარული თვალსაწიერის გაფართოებას. - ხომ ვიცოდი დიდხანს ვერ დარჩებოდნენ, - ნაღვლიანი ხმით განაგრძო, ქმარს მყარად ჩამოეკიდა მკლავზე და თან სიბერისაგან დაღარულ ნაოჭიან ხელზე მიეფერა, - მაგრამ მაინც მეწყინა მათი წასვლა. ვერ შევეწყვე ამ აზრს, რომ მოვიდნენ უკვე იმ ჟამიდან ვდარდობდი მათ წასვლაზე.

- იმიტომა, რომ ადამიანებს არ გვძალუძს გრძნობების მართვა ჩემო მაია ! იმიტომა, რომ ძალად არ გვემორჩილება. შენ ეს დარდი შაგყრია, სხვას კიდევა რა... მრავალი დრო და ჟამი გაივლის, ცის კაბადონზე მრავალგზის შაიყრება ქუფრი ღრუბელი, მერე მზე გამოანათებს კვლავაცა, მაგრამ კაცი გულსა და გრძნობას ვერას გზის დაიმორჩილებს. თანაც ქალი მოგეწონა, შეგიყვარდა და იმიტომა. აბა, ცუდი ყოფილიყო? წუთსა დაითვლიდი წასვლის მოლოდინითა.

- მართალი ხარ ბერიკაცო ! რა გოგო მიგვიყვანა ჩენმა ბიჭმა ! ცოტა მორიდებული მეჩვენება თორემა, სხვაგვარად გულის კარი მაქვს გახსნილი. ლილიმ კი მითხრა მზესავით ანათებსო, მაგრამ მაინც არა მეჯერა ვინემ არ ვნახე.

- ნეტამც ვეფხვია მოსწრებოდა. ენახა, რა დიდი სიყვარული შაჰყრია მის ვაჟსა...

- აბა, როგორი შეცვლილია. - ცრემლი მოერია შვილის გახსენებაზე - ბოლოს რომ გვნახა, სულ საავდრო ღრუბელივით იქუფრებოდა, - ჩაიცინა და ცრემლი მოიწმინდა, გზად არ გავაყოლო ბავშვებსო, - ერთხელაც არ გაუღიმია, ახლა სულ უციმციმებდა ის ლამაზი თავლები, ენაცვალოს ბებომა. მოხდენია სიყვარული.

- ვის არ უხდება, ვის არ ცვლის ჩემო მაია ? გამძვინვარებულ მხეცს კეთილად აქცევს თუ გულში შაეპარა.

- მაღალმა ღმერთმა დაგვილოცოს მათი თავი, - კართან მისული, შემობრუნდა და გზის მიმართულებით პირჯვარი გადასახა.

- დაგვილოცოს ! - ცოლს ბიბაძა.

- ისე, თქვენ, არაბულებს მხოლოდ სიყვარული გადრეკინებთ ქედსა... - ნიშნისგებით შეანიშნა მაიამ.

- სწორ ქალის სიყვარული მხოლოდ... - მხრებში ამაყად გაიმართა ბერიკაცი.



***

- დარწმუნებული ხარ, რომ ამ გზის გავლას შეძლებ ? - კიდევ ჰკითხა, რაც მეტად ოღრო-ჩოღროიან გზაზე გადავიდნენ და ავტომობილმა რხევას უმატა. - რატომ აიჩემე ?

- რატომ ვერ უნდა შევძლო ? - აქეთ შეუტია. არადა იმ წამს ინანა, პირველივე ორმოში ჩავარდნა მთელი სხეულით რომ იგრძნო. - თანაც შენც დაგირეკეს.

- შენს სახეს შეხედე სარკეში აბა.

- რა მჭირს სახეზე ?

- ყველა ნაკვთზე გეტყობა წუხილი.

- კარგად ვარ. ნუ წუხხარ შენ. - ცივად უთხრა და მინიდან გაიხედა.

- რატომ მესაუბრები უხეშად ?

- შეიცვალა რაიმე ?

- რა უნდა შეცვლილიყო?

- ხო, მეც მაგას ვამბობ, რა უნდა შეცვლილიყო ? - ჩაწყდა გული საშინლად და საჩუქარს დახედა თითზე. - აიღე ეს ბეჭედი, - მოხსნას ეცადა, მაგრამ გაუჭირდა.

- შენ გაჩუქეს და არა-მე.

- შენს ცოლს აჩუქეს და არა-მე.

- აბა, შენ ვინ ხარ ? - ჩუმი ბრაზით აინთო, საგრძნობლად შეანელა ავტომობილი და არიდას მიაჩერდა.

- ყოველ შემთხვევაში ის არა, ვისაც ეს ბეჭედი ეკუთვნის. როდესაც შენი დიდი ბებია მაიას უტოვებდა, დარწმუნებული ვარ, შენი ცოლის „ ჩემი“ ვარაინატი არ უგულისხმია, - იმედგაცრუებული, ნაწყენი სცემდა პასუხს, თან მოხსნას ცდილობდა, - სამწუხაროდ მე თქვენს გვარს ვერ გავამრავლებ.

- გააჩერა რა ეგ ფიქრები ცოტახანს, - დაიყვირა დათამ. ავტომობილი დაამუხრუჭა, - გააჩერე... გააჩერე- საჭეს დასცხო ხელი.

- არ ჩერდება, არ შეუძლია, მიზეზი ქვს, სულ ფიქრობს, ფიქრობს და ვგიჟდები მერე... - ხმა ეცვალა, ცრემლები გადმოსცვივდა - არ მაცდი დავასვენო. ყველა შენი სიტყვა, საქციელი გამშვები მექანიზმივით მოქმედებს და მერე იამაზე მეტს ფიქრობს ვიდრე საჭიროა.

- ახლა რა გითხრა ? მეტი არაფერი გითხრა იმ სისიულელელბის გარდა, რაც თქვი?

- არ არის ეგ სისულელე... ბევრი რამ მითხრა, მაგრამ არ ვუჯერებ. იმდენჯერ მომატყუეს ჩემს თავსაც ვეღარ ვუჯერებ. აღარ მინდა შევცდე, ის ვიფიქრო რაც სინამდვილეში არ არის, არ მინდა ტყუილი ილუზიები შევიქმნა, ტყუილი ჩვევები მოგაწერო... არ მინდა ისეთი მახსოვდე როგორიც წუხელ იყავი... არც დღეს, არც ხვალ და აღარასდროს აღარ იქნები ისეთი და ეს ისე მტკენს წარმოდგენაც კი არ გაქვს.

- ამიტომ გამოიქეცი იქიდან ? რა იფიქრე ? გგონია თუ იმ ოთახს, იმ საწოლს აღარ შეხედავ ყველაფერი დაგავიწყდება ? ის, იქ კი არა შენს მეხსიერებაში დარჩა. - იცოდა რომ ახლა არ იყო ამ სიტყვების თქმა გამართლებული, მაგრამ სიბრაზემ სძლია, ეგოსიტურად მოუნდა ეთქვა, მიეხვედრებია რომ წარუშლელი იყო და იქნებოდა ეს ფაქტი მის ცხოვრებაში.

- ახლა ნუ მეტყვი რომ წუხელ მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ იყავი ისეთი კარგი, რომ მერე ეგ ჩემს საწამებლად გამოგეყენებინა, გეფიცები მოვკვდები. მაგას ნუ მეტყვი და თუ გინდა ამ ხევიდან გადამაგდე.

დათას ნათქვამს ნამდვილად არ ჰქონდა ის მიზანი, რაც არიანდამ აღიქვა.

- ხომ დამპირდი არ ვინანებო ? ხომ გკითხე და დამპირდი ... თითსაც არ დაგაკარებდი, რომ გეთქვა... - გაცრუებულმა იმედამ ყელში მოუჭირა არაბულს.

- მე არ ვნანობ, არცერთ წამს... მაგრამ მეშინია, რომ შენ არ იყავი გულრწფელი.

არადა იმდენად გულწრფელი იყო იმ ღამით, ფიქრობდა, რომ ეს არიდამაც დაინახა და ამ კონკრეტულ საკითხზე კითხვის ნიშნები არ იარსებებდა. ახლა იმის გაცნობიერება, რომ შეცდა, ლოდად დააწვა გულს. არიდას სიტყვებმა ქარიშხალი დაუტრიალა სულში.

- ამის დედას.... - სიმწრის ჩაცინება წასკდა. არ ჩვეოდა ბილწი სიტყვები, მითუმეტეს ქალთან, მაგრამ ისე გაბრაზდა თავი ვერ მოთოკა. დაჟინებით მიაქცერდა არიდას ნაწყენი თვალებით, - გეშინია ? - პასუხი არ გასცა. მანქანიდან გიჟივით გადავიდა და კარი უხეშად მიკეტა. ეწყინა, ეტკინა კიდეც. თუმცა იცოდა ეს დაიმსახურა. მან გააკეთა ისე, სულ ეჭვი ჰქონოდა. საკუთარი ეგოიზმი, გაუკუღმართებული გრძნობების და ქცევები იყო მიზეზი იმისა, არიდამ მასში სიმართლე ვერ დაინახა, წინა ღამით სიმართლე ვერ ამოიცნო. ან იქნებ ამოიცნო კიდეც და არ იჯერებდა. ავტომობილის წინა მხარეს ჩამოჯდა. ხელები სახეზე აიფარა. ყველაფერს იტანდა, აიტანდა კიდეც, ოღონ იმ ღამის გაფუჭება, არასწორად აღქმა და გაგება ვერ აიტანა. ის ერთადერთი რამ იყო, სადაც გულრწფელობის და გრძნობების მეტი არაფერი ერია. ამ მდგომარეობამ სათაყვანებლად ქცეული წუთები შებღალა. გული გაეგლიჯა ლამის, ისე გამალებით ფექავდა.

არინდა გაკვირვებული ადევნებდა თავალს. ვერ მიმხვდარიყო, მისი ასეთი განაწყენება რამ გამოიწვია. ყველაფერს ელოდა, ირონიას, სარკასტულ გადაკვრებს, რაიმე მწარეს მოსმენას, ან თუნდაც პირდაპირ იმის თქმას, რომ დათამ მისი გულუბრყვილობა გამოიყენა, მაგრამ იმ წყენის დანახვას არა, რაც მის მზერაში იგრძნობოდა.
უცებ მობრუნა დათა და მინიდან მიაჩერდა. ვერ გაუძლო გოგომ, დაბნეულმა ჩახარა თავი.

- ფუ ამის... - საბურავს მისცხო ფეხი, მერე კარი გამოაღო, ჩაჯდა და ისევ უხეშად მოიჯახუნა.

- არიანდა, - დაუბრუნდა თუ არა ადგილს, მისკენ შებრუნდა და მის თვალებს დაუწყო ძებნა, - გახსოვს რომ მითხარი, შენი თვალების წაკითხვა შემიძლიაო ?

- მახსოვს.


- მიდი შემომხედე ახლაც... შემომხედე, - ტონს აუწია და გოგომაც შეხედა. იფიქრა ახლაც მკითხავს რას კითხულობო, მაგრამ... - ან მომატყუე, ან უბრალოდ გგონია რომ შეგიძლია ! - იყო მისი პასუხი.

- ვერ მივხვდი.

- თუ დროს, დროს მივცემთ მიგახვედრებს... - უპასუხა და მანქანა დაძრა, - მანამდე კი დიდად დამავალებ არასწორი დასკვნების გამოტანას თუ შეწყვეტ. ისედაც ბევრი რაამა არასწორი ჩვენთა და აღარ არის საჭირო უსაფუძვლოდ დავუმატოთ.

- რომელია არსაწორი დასკვნა ?

- დაელოდე ...- იყო მშვიდი პასუხი, გოგოს აღელვებულ კითხვებზე.

- მაინც ვერ მივხვდი.

- მიხვდი ! - გვერდულად გახედა.

- თუ რაიმეს თქმა გსურს, იმას ნუ დაელოდები მე დავინახავ თუ არა შენს თავალებში. გაბედე... გაბედე და თავად მითხარი. მე ზოგჯერ არ მჯერა იმის, რასაც ვხედაავ.

ამ პასუხმა სწორედ დათას ფიქრებს გაჰკრა მხარი. დიახ, მართალაც რომ არიდას ელოდა, რას დაინახავდა და მიხვდებოდა. თავად კი ვერ თუ არ ბედავდა ეთქვა. თუ ქალი ამოიცნობდა და მიხვდებოდა, ტვირთს მოხსნიდა, აკრძალული სიყვარულის აღიარების ტვირთს. თითქოს იგრძნობდა თუ იტყოდა ეს რაიმეს ცვლიდა. ყველაფერი ხომ ჯერ ჩვენს შიგნით იბადება და მერე გამოგვაქვს გარეთ, ქცევით თუ სიტყვით, სწორი იქნება ეს თუ არასწორი. განა დათამ არ იცოდა ეს ? - მაგრამ გაურბოდა, ყველაფერ ამას გაურბოდა. ომობდა იმასთანა, რასაც ვერასოდეს დაამარცხებდა და ესეც იცოდა.

არიდა ისევ ბეჭედს აწვალებდა.

- მაგ ბეჭედი თითიდან არ მოიხსნა, არასოდეს ! თორემ სიტყვას გაძლევ, გაიძულებ შენი ფეხით ამოიტანო აქ, მაიას აუხსნა და მერე საკუთარი ხელით დააბრუნებ იმ ზარდახშაში. დამიჯერე, მტკივნეული იქნება.

- ეს მუქარაა !
- არა, ეს იმის ცოდნაა, რა მოგელის თუ ოდესმე ჩემი გვარის წიხლისკვრას გადაწყვეტ.
***

შუდღე გადასულიყო. სიჩქარით შეუერთდა თბილისისკენ მიმავალ მაგისტრალს. იმ ავად ნათქვამის შემდეგ კრინტი არ დაუძრავთ. ხან ქარივით გააქროლებდა მანქანას, როდესაც მის ფიქრებშიც ამოვარდებოდა ხოლმე ქარი, ხან უცებ შეანელებდა არიდას მდგომარეობის გახსენებისას. ასე არეულად მოაღწიეს.

- დედასთან წამიყვანე. - საცოდავად ამოიკნავლა არიდამ, ვაი თუ უარი მითხრას, ამ გაბრაზებულზეო, - ძალიან მომენატრა...

მხოლოდ თავი დაუქნია, თანხმობის ნიშნად. საავადმყოფოს კართან ჩამოსვა და მანამ არ დაიძრა, ვიდრე კარში არ გაუჩინარდა. გზად, ვერ გადაეწყვიტა სად წასულიყო, სად მოეკლა დრო შინ დაბრუნებამდე. ზანტი ნაბიჯებით აუყვა კაბინეტისაკენ მიმავალ კიბეებს. ახლა ეს ის ადგილი იყო, სადაც ყველაზე ნაკლებად ისურვებდა ყოფნას და ამავედროს ახლა სხვაგანაც არ შეეძლო წასვლა. საქმეს გამოიჩენდა და ყურადღებასაც გადაიტანდა. საქმე კი თავზე საყარი ჰქონდა. უსალმოდ ჩაუარა თანამშრომლებს. გამარჯობის თქმას რა ძალა სჭირდებოდა, მაგრამ რაც სჭირდებოდა ისიც არ ჰქონდა. ლანდივით გაიარა დერეფანი. მდივანი მიეგება, რაიმე ხომ არ გნებავთო. მხოლოდ შეხედა უმეტყველო სახით, მერე მიბრუნდა და კარი უპასუხოდ მიიბრახუნა. მძიმედ ჩაჯდა სავარძელში და დრო გაიპარა ფიქრებში.
- როგორ არიან ჩემი ხევსურები ? - ვანო შეიჭრა უკითხავად და თავისი როხროხით შეაჯანჯღარა ბურანში გახვეული. ავტომობილი შენიშნა ეზოში. იმაზე მალე დაბრუნებულა ვიდრე ელოდა და ივარაუდა, რაღაც ისე ვერ იქნებოდა. - მოეწონათ რძალი ? - ამობრუნებული, გაშლილი ხელის გული გაუწოდა მისალმების ნიშნად.

- თამროს ბეჭედიც გაუკეთეს თითზე. - თავისი ხელი მოზომილად დაარყა ვანოსას და მერე მოუჭირა ღიმილით. ის ადამიანი იდგა მის წინ, ვინც იმ „ერთის“ შემდეგ სჭირდებოდა. იცოდა, ნერვებსაც მოუშლიდა, მაგრამ ზუსტად რომ ახლა ვანო იყო წამალი.

- ვახ, ყოჩაღ ჩემს გოგოს, როგორ მოუგია ხისტი მთიელების გული.

- როგორც ჩანს, ასაკში გულჩვილები ხდებიან. ისე ვანიკო, შენც ძალიან მოთაფლული ხარ.

- ისე დათუჩა, შენც ძალიან სხვანაირი ჩანხარ, - გამოაჯავრა, - მოწყენილი ხარ თუ მეჩვენები ?

- გეჩვენები. - უღერღილოდ დაუბრუნა პასუხი.

- ეეე, მოიცა ! ახლა ჯუჯღუნით უნდა გეპასუხა. კაცი სუფთა ჰაერზე გაგიშვი, კაჟივით უნდა დაბრუნებულიყავი, შენ კი ცარცი შემრჩი ხელში.

- სულ მაინტერესებს, საიდან იგონებ მაგ ფრაზებს?! - სიცილი ვერა შეიკავა დათამ.

- მაგაზე მერე, ახლა მითხარი რა მოხდა ?

- არაფერი. შემეშვი !

- მაშინ არიანდას ვკითხავ. იმის გარდა ვერავინ დაგაყენებდა მაგ ხასიათზე.

- არაფერი კითხო. უკეთესი იქნება ცოტა ხანს საერთოდ თუ არ ნახავ.

- რატომ ?

- იმიტომ.

- როდის მოერჩები შენი და იმ გოგოს წვალებას ? - უჩვეულო სერიოზულობით და მშვიდი ტონით ჰკითხა. დარწმუნდა იმაში, რაც იეჭვა- ნამდვილად რაღაც ისე ვერ იყო. ანდაც როდის არის ამათთან რამე „ისე“- უპასუხა ეჭვს.

- ვინ ვის აწვალებს ეგეც საკითხავია.

- კაი ახლა, რას აკეთებს მასეთს ? ერთი უწყინარი ბავშვია, სულ ცოტა ბრაზიანი. ჭკვიანიც.

- ეგ შენთან და სხვებთან. ჩემთან სულ სხვანაირია. მაგ თვისებებითაც კი, შეუძლია მოთმინება გამომაცალოს.

- ეს უკვე კარგია . მაგრამ ხო არ ეჩხუბები ბიჭო ?

- ნუ ბოდავ. ისე, შენც იგივეს აკეთებ, რაღაც მომენტში საერთოს ვპოულობ თქვენს შორის. შემეშვი რა... - კალამი აიღო და სროლის იმიტაცია გააკეთა. - გაიგე, ლაშა სადაა.

- მოვიდა უკვე. რაც წახვედი მეც არ მინახია წესიერად. მთვრალი ნიას მოყვანა ვთხოვე და ეტყობა ისე გააბრზა, მთელი გვარი ვეჯავრებით.

ნიას მიერ „გაბრაზებულმა“ ბაკურაძემაც შეაღო კარი. ისე გაუჭირა ნაბიჯის გადადგმა, რკინის ქანდაკებას დაემსგავსა. სინდისმა ბორკილებად დაუწყო შემოჭერა.

- რა ძეგლივით ჩამოდექი მად ? - ვანომ მიმართა, - რა გიქნა იმ წურბელამ ასეთი ჰა ?

როგორც იქნა შევიდა. ვანოს სიტყვების მერე სხვა გზა არ დარჩა. ერთი კი იფიქრა, პირდაპირ ეპსხუხა მის კითხვაზე, ამის ვაჟკაცობა და გამბედაობაც ჰქონდა, მაგრამ მაინც რაღაცამ უკან მოქაჩა ენაში. სწორ დროის და სწორი სიტყვების შერჩევა იყო საჭირო.

- როგორ ხართ ? - მოიკითხა ორივე. ვანოს პირისპირ ჩამოჯდა.

- უარესადაც ვყოფილვარ. - ამოიოხრა დათამ და თავმოტეხილი კალამი ურნაში ჩააგდო.

- თქვენ ორივე ვერ ხართ ხო ? - გაკვირდა ძალიან ვანო, - ეს,- ლაშას გახედა, - ელამივით იყურება სადღაც, ეს მეორე კიდე რას პასუხობს ? რა ნერვებს მიშლით დილიდან ვერ გავიგე.

- არც შენ ხარ შესაშურ ნერვებზე .- შენიშნა დათამ. - ჯერ შენი პრობლემით დავიწყოთ და ასე რიგ-რიგობით მივყვეთ.

- ელენე ვერ დავითანხმე გასეირნებაზე, ეგ გოგო გულს გამიხეთქავს ცოტახანში, აქეთ ნიამ დამიმატა.

- რა გეგონა აბა, ბავშვს რომ დაადგი თვალი ?

- ყველაზე ნაკლებად შეიძლება ეწოდოს ბავშვი. ბავშვს ბოლო-ბოლო რაიმეთი დაიყოლიებ, ეს კიდე ისეთი პრინციპული და მკაცრია აქეთ მგონია თავი პატარა და დატუქსული ვჩუმდები. - გაეცინა იმის გახსენებაზე, თუ როგორ გახადა ელენემ იძულებული მის ბინასთან მისული, უკან მარტო დაბრუნებულიყო. წიგნი მაქვს გადაშლილი და გართობის გამო ვერ დავხურავ, მე თუ ასეთი უმნიშვნელო მიზეზების გამო ყოველჯერზე შევწყვიტე სწავლა, მიზანს როგორღა მივაღწევო, უპასუხა და ტელეფონი ზრდილობიანად დაუკიდა. არ წყენია, რადგან საკმაოდ არგუმენტირებულად განუმარტა გოგომ, მაგრამ მაინც იუკადრისა, გაბრაზდა. მას ხომ ძალიან სურდა ენახა.

- სიამოვნებით ვაკვირდები მოვლენების გაგრძელებას, - ნიშნისმოგებით თქვა დათამ. გაახსენა თავად როგორც პასუხობდა ხოლმე. - ნიამ რაღა დააშავა? თუ შენ ეჩხუბე უხასიათობის გამო ?

- როდის იყო, ჩემს უხასიათობას ვინმეს თავს ვახვევდი ?

- აბა ახლა რას აკეთებ ?

- მთელი ცხოვრებაა თქვენ უჟმურ ხასიათს ვიტან. ერთხელ ამიტანეთ, დიდი ამბვავი !

- არაფერს ვამბობთ, ხო ასეა ლაშა ? - თავი ღიმილი დაუკრა ბაკურაძემ.-ოღონდ ისე ნუ იზამ, ვეღარ გაგიძლოთ.

- ხო რავიცი... - ამოიხვნეშა გიგაურმა. - ნიამ მართლა ნერვებზე ამთხარა... ისეთი სისულელეები მითხარ, როგორ გადამირჩა მიკვირს. ლაშა, - სავარძლიდან წამოიწია და იმედიანად შეხედა, იქნებ მას სცოდნოდა რაიმე, - შენთანაც ხომ არ უხსენებია სიყვრული და მსგავსი სისულელები ?

სისულელეები? ჰმ, წუთის წინ თავად არ ოხრავდა ამ გრძნობის გამო? მაგრამ საქმე მის დას ეხებოდა, ადამინს ვის გამოც სიცოცხლესაც არ დაიშურებდა და როდესაც მიხვდა, რომ მის ცხოვრებაში ვიღაც გამოჩნდა შეშინდა. ვიღაც, ვისაც არ იცნობდა. არ იცოდა როგორი იყო, რას მოუტანდა მის დას. შეშინდა, სულ ოდნავადაც არ ეწყენინებია ნიასთვის.

- კი. ახსენა. - ცოტაოდენი ყოყმანის შემდეგ მიუგო ლაშამ.

- ესეიგი შენც გადაურევიხარ, ამიტომ იბღვირები. რა გითხრა ? რაღაც არეულად ლაპარაკობდა და ღმერთმა ნუ ქნას ... - სიტყვის დასრულების ნაცვლად ავად ამოიღრინა და სავარძლის სახელურს უთავაზა მუშტი.- ისეთი ქარაფშუტაა გადაეკიდება ვინმე იდიოტს და მერე... მერე ხომ იცით რისი გამკეთებელიც ვარ...

- ყველა მაგის გამკეთებელი ვართ ნიას გამო. - მხარი აუბა მამიდაშვილს, - მაგრამ არამგონია ეგ მდგომარეობა გვქონდეს. მაინც, რა გითხრა ასეთი ?

- ჯერ ლაშას მოვუსმინოთ, რა იბოდიალა სიმთვრალეში ერთი.

- ბევრი არაფერი... მაგრამ... მოკლედ ვანო...

- მოიცა ლაშა, - უცებ დაუაძა დათამ და მზერა მის ნერვიულად ათამაშებული ხელებიდან სახეზე გადაიტანა, - სჯობს ამ საუბარს ნიაც დაესწროს ! - მტკიცედ მისცა შენიშვნა, - მის გარეშე, მის პირად საქმეზე საუბარი არ იქნება მართებული.
-
- დააცადე მოყვეს. - შეუჯუჯღუნა ვანომ.

- ხომ იცი, რომ სიმართლეს ვამბობ. ფხიზელმა გვითხრას ის, რაც სიმთვრალეში თქვა. ასე უფრო სამართლიანი იქნება.

- არაფერსაც არ იტყვის ვატყობ, მაგრამ ჯანდაბას შენი თავი. ახლა რამე ისეთი რომ გავიგო მართლა ავფეთქდები და სჯობს მოსმენა გადავდო. ის მაინც მითხარი, ხოარ დავაგვიანებ ჩარევას ?

- არა. შეგიძლია მშვიდად იყო. - დააწყნარა ლაშამ.

- თუ რამე, შენ იყავი ყურადღებით. შენზე უკეთესს ვის ვანდობ.

ერჩია პირდაპირ დანა გაეყარა გულში, ვიდრე ეს სიტყვები გაეგონა ვანოსგან.. სინდისი სიმწრით აწრიალდა, ეკლიან ბურთად მოაწვა ყელში. სახეწაშლილმა ირგვლივ მიმოიხედა და არაბულის გამაფრთხილებელ მზერას შეეფეთა. მოეჩვენა,სიჩუმისკენ მოუწოდებდა. თუმცა ასე ჩუმადაც ვერ გაჩერედებოდა, ამიტომ თემის შეცვლა განიზრახა. თანაც პირველ რიგში, ამიტომ იყო მოსული.

- საქმეზე გადავალ. - წამოიწყო საუბარი. უხერხულად შესწორდა დივანზე. - იმ კაცის კვალზე გავედით, არჩილი რომ გვიყვებოდა, ვაჟამ დაიქირავაო. რაც შეეხება გაგუას, ჯერ არ დაბრუბენულა. დვალი დატოვა ნაგვის შემგროვებლად, მგრამ ვეჭვობ გადაყრას ვერ მოასწრებს. მოკლედ, ვფიქრობ, რომ ის კაცი ბევრის გაგებაში დაგვეხმარება.

- უკვე აღარ ვიცი, რისი გაგება მინდა.

უსიამოვნო თემად იქცა ბოლო დროს არაბულისთვის ყოველივე ეს. დადგებოდა თუ არა ამ საკითხზე საუბრის საჭიროება, იმწამს მოიცავდა გამაღიზიანებელი შეგრძნებები. მის ერთ მხარეს სურდა სიმართლის ცოდნა, მეორეს - გადაეფიქრებინა. ზოგჯერ, ბოლო ხანებში ისიც კი გაიელვებდა წამით მის გონებაში, საერთოდ ხომ არ ვანებო თავიო. მერე ბრაზი მოსდიოდა საკუთარ ფიქრებზე- ამდენი დრო, ამდენი რამ შევალიე და ახლა როგორ გავჩერდეო?! - იბრძოდა საკურთარ თავთან არაბული... იბრძოდა შავთან თეთრი...

- წავალ მე. ჩემი გაჭირვებაც მეყოფა თქვენი აბდა-უბდა საუბრით რომ არ დამიმატოთ. დღეს არ ვარ სხვისი თანაგრძნობის ხასიაზე აშკარად.

- ფრთხილად იარე ! - მიაძახა კარში გავარდნილ გიგაურს დათამ.

- მშვიდობაა ? მომეჩვენა თუ ძიების შეწყვეტას ფიქრობ ? - გაკვირვება დასტყობოდა ბაკურაძეს.

- არ ვიფრობ... - წამოდგა, ლაშას წინ გადაჯდა. - საერთოდ აღარ აქვს მნიშვნელობა ახლა რას ვფიქრობ, რადგან დავიწყე უნდა დავასრულო კიდეც. მაგრამ ეჭვი მაქვს, რაღაც ისეთს წავაწყდები, რისი გაგებაც არ მენდომება, რაც ყველაფერს თავდაყირა დააყენებს... მე კი დალაგებას ვცდილობ.

არ ჰგავდა დათას, როგორსაც ლაშა იცობდა. მის სიმტკიცეს ბზარი გასჩენოდა, დაღლილი მოეჩვენა.

- მე მაინც მგონია, სჯობს სიმართლე იცოდე, ვიდრე ეჭვებმა გაწამოს. თუ აირევა, დავალაგებთ.

- დავალაგებთ... ყველგან, ყველასთან ყველაფერს... მაგრამ მასთან ? საკუთარ თავთან?

- თუ საუბარი გსურს, მე მოგისმენ.

- არ ვიცი რა უნდა ვთქვა, რომ სწორად გამოვიტანო ჩემიდან...

- თუნდაც სისულელე, ოღონდ თქვი... მოგეშვება.

- არ მინდა მომეშვას !

- სწორია ვანო, მაზოხისტს რომ გიძახის.

- არ გამომივა ახლა საუბარი...

- ხო, არის მომენტი, როდესაც სიტყვები ვერ იტევს სათქმელს.

- მეგონა არასოდეს დამიდგებოდა... ესეც სასჯელი, ჩემი გადამეტებული თავდაჯერებულობის.

ლაშაც ის იშვიათი ადამიანი იყო დათას ცხოვრებაში, ვისაც ენდობოდა და სჭირდებოდა. მხოლოდ ერთ განსხვავებას პოულობდა მასა და ვანოს შორის - ლაშა უსმენდა. ვანო კი თავად ეუბნებოდა იმას, რასაც დათა ფიქრობდა. ლაშა მოზომილი იყო, ზედმეტად არ ეხებოდა მის მდგომარეობას. ვანო პირიქით, უარესად ააფორიაქებდა შემდეგი გამოსწორების, დამშვიდების მიზნით. ორივე ერთნაირად სჭირდებოდა.

- მაშინ სჯობს მარტო დაგტოვო საკუთარ თავთან. წავალ, არიანდას ავტომობილის მართვაში ვავარჯიშებ, დიდი დრო გამოვტოვეთ. თან მომენატრა მისი წუწუნის მოსმენა. - ჩაეცინა თბილად.

- სულ ტყუილად, დარწმუნებული ვარ უარს გეტყვის. თუმცა, თუ ყურადღების გადატანა გინდა სხვა საქმე მოძებნე.

- რამეზე გინდა მიმანიშნო ?

- მე რომ არ გამეჩერებინე, თქმას აპირებდი ? - მიაჩერდა გამომცდელი მზერით, შეუმჩნევლი ღიმილით. - ახლა იმაზე მეტად ეწყინებოდა, ვიდრე ოდესმე.

ლაშას თვალები გაუფართოვდა მის სიტყვებზე, უცებ დაიბნა და მერე, როდესაც გააცნობიერა, რომ მიუხვდა მეგობარი, სიამაყით ჩაეცინა. მერე რა, რომ ნიას ძმა იყო, ლაშას მეგობარიც ხომ იყო ?

- ნუ გაგიკვირდა, მარტო შენ და ვანო არ მიცნობთ, მეც მშვენივრად შემიძლია რაღაცეების შემჩნევა თვენთვის.

- როგორ მიხვდი? ისე ვმალავდი, ზოგჯერ თავსაც კი ვაჯერებდი.

- ვიცი, მაგრამ ბოლო დროა გაგიჭირდა. მეც ცოტა ხნის წინ დვრწუნდი საბოლოოდ. აქამდე არ გკითხე, რადგან შენ გელოდი.

- შენ, ასე მშვიდად როგორ ... - შეიშმუშნა ლაშა, მტევნები ერთმანეთს მოუჭირა და თავი ჩახარა.

- აბა რა უნდა ვქნა, მოგვარდე და გცემო ?

- მეგონა მეტყოდი, არასწორიაო.

- ოჰ ლაშა, ლაშა, უკანასკნელი კაცი ვარ, ვისაც არასწორ სიყვარულზე სიტყვის თქმის უფლება აქვს. რომ არ გამომეცადა ... - თავი გააქნია და სიმწრით ჩაეციან. - ამ მდგომარეობაში რომ არ ვიყო, არ ვიცი რას გეტყოდი, მაგრამ ახლა თქმის, დარიგების, საყვედურის უფლებას მორალი მართმევს. - გაჩუმდა ცოტახნით, ადგა და ვიტრაჟიდან გაიხედა - მე რა მეთქმის სიყვარულის არასწორობაზე... ან ცნობს კი, ეს გრძნობა რაიმე შეზღუდვებს?

- ხო, მაგრამ მაინც ასე მარტივად ?

- არაფერია მარტივად, საერთოდ არაფერი... სიამოვნებით მოგადებდი ყბაში ერთი-ორსაც, აგიხსნიდი იმას, რაც ჩემზე კარგად იცი. თუმცა, ექნება აზრი ? - მობრუნდა და ღიმილით წამოადგა თავზე მეგობარს, - შეცვლის რაიმეს ?

- ვერაფერს.

- ხოდა რა აზრი აქვს იმასთან ბრძოლას, რაც დასაწყისშივე წაგებული გაქვს ?

- დათა, შენი და ვანოს წყენად არაფერი მიღირს.

- თან როგორ გიღირს ! ეგ ახლა გგონია, რადგან აქამდე შეგეძლო ნია ნებისმიერ დროს გენახა. აქამდე უფრო მარტივი იყო, ამის შემდეგ ყველაფერი გართულდება. მოგენატრება. ისე მოგენატრება ძვლებითაც კი იგრძნობ და მერე მიხვდები, არაფერი არ გიღირს, ვეღარ გაუძლებ მის გარეშე ყოფნას. ამ დროს შენ აღარ გემორჩილება, არაფრით შეგიძლია მისი მართვა. მითუმეტეს, როდესაც იცი, ისიც იგივეს გრძნობს რასაც შენ. მერე მოკიდებ ხელს, მე და ვანოს კი არა, სამყაროც რომ წინ დაგიდგეს მასთან ერთად გადაუვლი.

- ვახ ჩემი ! - ერთხანს გარინდული უსმენდა დათას საუბარს, მერე სასიამოვნოდ გაოცებული წამოიჭრა ფეხზე, მხარზე დაჰკრა ხელი და დიდი სიხარულით დააყოლა, - რა მაგარია !

- რა არის მაგარი ბიჭო ?

- შეყვარებული დათაა მაგარი... შეყვარებული !

- კარგი ერთი, - ხელი აუქნია მეგობარს, - ეგ შენთვის...

- ახლა, ამ მომენტში რომ ხარ მაგარი ჩემთვის, ეგა რაცაა ძმაო. შვებით ამოვისუნთქე, - პასუხისას ისე ჩაისუნთქ-ამოისუნთქა მართლაც, რომ მძიმე ტვირთი ამოუშვა, მოიცილა მხრებიდან.

- ჯერ ვანოს არ უთხრა. ბოლო ხანია გაღიზიანებულია. მე ცალკე ვუმატებ საფიქრალს. შენი სიმართლით კი, ცეცხლზე ნავთად ნუ გადაევლები. - თავისი ვარაუდი გაანდო მეგობარს და ჩაფიქრდა. თავადაც, ისევე როგორც ლაშა, დამნაშავედ გრძნობდა თავს ვანოს წინაშე, მაგრამ სჯეროდა, ნამდვილად არ ცდებოდა გადაწყვეტილებაში. - მასზე გამგები, მომთმენი და მშვიდი კაცს იშვიათად თუ შეხვდები, - გვერდით მიუჯდა დაყმენდილ ლაშას, თან საუბარი განაგრძო, - ჩვენ ახლოსაც კი ვერ მივალთ, საერთოდ რა მოსატანი ვართ მასთან, მაგრამ თუ რაიმე მისი მოთმინების ზღვარს გადალახავს, ხომ იცი, ორივეს გადაგვწონის. ნამდვილად არ მინდა მისი ეს რისხვა შენ და ნიას დაგატყდეთ. მეც კი ვერ დავიჭერ ამ დროს. მესმის შენი სინდისის ხმა, მეც მიჭირს... ახლა ასე სჯობს, ვიდრე საჭირო მომენტი არ დადგება.

- ამაზე მეც მიფიქრია... სინდისი ყელში მიჭერს...

- რომ არ ვიცოდე რა კაცი ხარ, ვერაფერი შემაჩერებდა... - ღიმილით, თავში წამოარტყა მეგობარს და საგულდაგულოდ დავარცხნილი თმა აუჩეჩა.

- კიდევ რას ვერ იმორჩილებ შენში ვაჟბატონო ? - მაცდურად ჰკითხა ბაკურაძემ, თან თმები შეისწორა.

- რასაც ვერ ვიმორჩილებ, სახლში მელოდება.

- მე „რა“ გკითხე.

- „რა“ რომ ვერ დავიმორჩილე, ამიტომ მელდება ახლა სახლში.

- ოჰ, როგორ მიხარია... - ნიშნისგებით ჩაიბურდღუნა, - წავედი, შენც საქმე გაქვს- მაგიდაზე დალაგებული საქაღალდეებისაკენ მიანიშნა, - მეც ბევრი საქმე მაქვს. წარსულში ქექვა არ დამისრულებია...

მეგობარი გააცილა, კარი მიხურა და ფიქრიანი ნაბიჯებით მივიდა მაგიდასთან. დაჯდა და უსიამო სახით შეათვალიერა ზედ დახვავებულ ფურცლები. არ ყოფილა აქამდე, სამსახურის საქმეების კეთება ასე არასასურველი ყოფილიყო. პირიქით, ყოველთვის ზედმიწევნით პასუხისმგებლობით ეკიდებოდა, მაგრამ იმ წუთას მისი გონებას უნარი არ შესწევდა სხვა საქმეზე მოეხდინა კონცენტრურება გარდა ერთისა - საგვარეულო სახლი, ბუხარი, მისი არია და ღამე, რომელიც სამარადისო გახდა. ღამე, სადაც ნათელი უფრო მეტი იყო. სულ რომ ფერფლად ქცეულიყო მისი ცხოვრებება, ამ ღამის მოგონებებს თავიდან შეეძლო აღედგინა ფენიქსივით. უნებურად გახსნა ბაგე ღიმილმა, არიანდა გახსენებისას, თვალწინ დაუდგა მისი ზმანება. მონატრება გულსა და გონებას ელვის სისწრაფით მოედო. ფიქრობდა, იხსენებდა, იხენებდა... გაშმაგდა, მთელს სხეულში ჭიასავით შეუძვრა მისი ნახვის სურვილი. მაგიდისკენ შებრუნდა, საბუთების მოწესრიგებას, ხელის მოწერას შეუდგა. გადაიკითხა რამდენიმე, მაგრამ ვერაფრით გაიაზრა წაკითხული.მერე კითხვაც შეწყვიტა, უბრალოდ ხელს აწერდა. ასეთი რამ არასოდეს ჩვეოდა, ყველა დეტალს, წვრილმანს ჩაჰკირკიტებდა ხოლმე. ახლა მნიშვნელობა დაეკარგა მისთვის ყველაფერს სხვას. ასეც ხდება, დრო ცვლის ჩვევებს, პრიოროტეტებს... რამდენიმე საქაღალდეს მოვალეობით გადაავლო თვალი. და მერე, გამოუტყდა რა თავს, უბრალოდ დროის გაყვანას ცდილობდა, კიარ წამოდგა, წამოფრინდა სავარძლიდან, საქაღალდეები ერთი ხელის მოსმით აკრიფა და კაბინეტიდან გავარდა. მდივანი ვერ ბედავდა გაოგნება გამოეხატა, უმენდა, თავს უქნევდა დათას დანაბარებს, საბუთებისთვის მას გადაეხედა და ხელს მერე მოაწერდა. კაცი, რომლიც წერტილსაც არ ტოვებდა წაუკითხავს, ახლა ისტორიულ ფაქტს სჩადიოდა. ერთი გაიფიქრა გოგომ, იქნებ ცუდად არის, ხომ არ მოვიკითხოვო, მერე გადაიფიქრა და საგონებელში ჩავარდნილმა დაიწყო ბრძანების შესრულება.

შენობიდან გამოსულს გაახსენდა მობილური, რომელიც გამუდმებით უხმო რეჟიმზე ჰონდა. არიანდას, რამდენიმე გამოტოვებული ზარი და ორი შეტყობინება, რომელიც სახლში წასვლას აუწყებდა, ვინაიდან მან პასუხი არ გასცა, შინ ტაქსით დაბრუნდებოდა. უმალ მოეშხამა ხასიათი თავისი უყურადღებობის გამო.

- საღამომშვიდობის !
სამზარეულოში შესული, ნანასა და ლილის მიესალმა. თან თვალი მოავლო იქაურობას, მას ეძებდა.
- ადრე დაბრუნებულხარ. - მიეგება ლილი.

- ბევრი საქმე არ მქონდა.

- დაგერეკა ჩემო ბიჭო, უფრო ადრე მოგიმზადებდი რაიმეს.- აქოთქოთდა ნანაც და სისწრაფეს უმატა, - მშიერი იქნები, მე კი ვახშამი ჯერ მზად არ მაქვს.

- შენ რომ საშუალება მოგცეს კამცა უწინდელივით საწოლში შეუტან საჭმელს. შენი გაფუჭებულია სულ ეს. - სიყვარულით უსაყვედურა ლილიმ, - არაუშავს, მოითმენს და ვახშამს დაელოდება.

- ლილის დისციპლინა უპირველესია ნანა, ხომ იცი. არაფერი შეცვლილა.

- ნეტა როდის ვიცავდით, - ჩაიფრუტუნა სიცილით ქალმა.

- თუ არ იცავდით, იმიტომ აქვს ახლა შესაშური მადა.

- არ მშია ჯერ. - დაამშვიდა ორივე, - შენი აღზრდის მკაცრ მეთოდებს ვადა არ გასდის დედა ? - გაეხუმრა ლილის.

- მერე რა შედეგი მივიღე თუ მკაცრად გზრდიდი ? გამექეცი იქ, უკან კი როგორი დამიბრუნდი ?!

- როგორი ?

- შეცვლილი. ყველაფერი დაგვიწყებული გაქვს, რასაც გასწავლიდი.

- ცდები დედა !

- მითხარი რას შეჭამ ? - გულზე მოხვდა ნანას მის ბიჭს რომ საყვედურობდა ლილი.

- მართლა არ მშია ჯერ .

- არიანდა მყავდა სანერვიულოდ და ახლა ესეც დაემატა, - აწუწუნდა ქალი, - არც გაკეთებულს ჭამს და ხათრით, არც გეტყვის რა უნდა. დღეს ძალიან უფერული მომეჩვენა. იქნებ დაელაპარაკო დათა, დაარწმუნო რომ კარგი კვება აუცილებელია.

- მაიამაც ეგ აღნიშნა, - დაამატა ლილიმ, - ცოტა ხნის წინ ვესაუბრე. ძალიან ბედნიერი ჩანდა, მოეწონა ჩვენი რძალი, მაგრამ უჭმელიაო, წუხდა, მეშინია ფეხმძიმობაზეც უმადოდ დარჩესო. - ბოლო ფრაზა შვილის თავლებში მიჩერებულმა, მკვეთრად წარმოთქვა.

- სად არის ? - თითქოს ვერ გაეგო დედის ნათქვამი, სასხვათაშორისოდ იკთხა.

- თავის ოთახში. ერთი საათია დაბრუნდა. ბოდიში მოგვიხადა, ძალიან დაღლილი ვარო. აღარც მე შევაწუხე.

- შენ რაიმე გემრიელი მოიფიქრე, - ნანას მიუბრუნდა, თვალი ჩაუკრა და სამზარეულოდან გავიდა.

საჩქაროდ აიარა კიბეები და მის საძინებლის კართან შეჩერდა. ფრთხილად შეაღო კარი, თუ ეძინა იმ შემთვევისთვის. მაგრამ საწოლზე წამომჯდარი, თვალცრემლიანი დაინახა თუ არა, ჯახით მიახეთქა კედელს.

- რა მოხდა ? - მის წინ ჩამუხლულმა, თანაგრძნობით ახედა.

- არაფერი.

- არაფერის გამო არ ტირიან.

- დათა... - საცოდავად წარმოთქვა მისი სახელი და საბანი გადაიძრო.

ელდა ეცა ბიჭს სისხლით მოსვრილი ზეწრის დანახვისას.

- ეს რაა არის ?

- არ ვიცი. ცუდად ვიყავი. ვიფიქრე დაძინება მიშველიდა, მაგრამ მერე ეს დამემერთა...

- რამდენი ხანია ასე ხარ ?

- ალბათ ნახევარი საათია... არ ვიცი არ მახსოვს ზუსტად.

- ნახევარი საათია ასე ზიხარ და არავის უთხარი ? ან არ დამირეკე ?

- შემრცხვა ...

- არია, სირცხვილის დრო იყო ? შენთვის იმ გზაზე მგზავრობა არ შეიძლებოდა. ხომ ვიციოდი არა? მაინც დაგიჯერე...

- მე რა ვიცოდი... - ამოიკნავლა და ცრემლებიც მოაყოლა.

- არ ინერვიულო ოღონდ, არ იმოძრაო. დედას დავუძახებ.

- არა ! - ხელზე ესცა აღელვებული შესაჩერებლად. - რა ვუთთხრა ?

- არაფერი.

- მრცხვენია. როგორ ვერ ხვდები ?

- ვხვდები მაგრამ ახლა ეგ ნაკლებად მნიშვნელოვანია. .

- სავადმყოფოში წავიდეთ.

- არ გაინძრე შენ.

ყური აღარ ათხოვა არიანდას შეწუხებულ სახეს. კარში გავიდა და დედას დაუძახა. უცებ გაეპასხუხა ქალი და კიბეებიც საჩქაროდ აიარა.

- რა ხედება ? - შიში დატყობოდა ქალს. მიხვდა რომ მშვიდობისთვის არ უხმობდა მეორე სართულზე.

- დედა, არიანდასთან შედი, მერე მიხვდები რაც უნდა გააკეთო.

- კარგი შვილო. - უკითხავად დაეთანხმა და დაფეთებული შევარდა ოთახში.

არიდას პირამდე აეტანა საბანი. სირცხვილი და ტკივილი ერთბაშად ეღვრებოდა თვალებიდან. ერთი კითხვაც არ დაუსვამს ლილის მისთვის. გვერდით მიუჯდა, თავზე მზრუნველად აკოცა და მობილური ამომიტანეო, გასძახა დათას.

კიბის საყრდენ სვეტს მიყრდნობილი, იატაკს მიშტრებოდა. ნახევარი საათი გავიდა, ექიმი კი გამოსვლა არ ჩქარობდა. იმაში თავის დადანაშაულებას, რომ დღეს შეცდომა შეცდომას დაუმატა, ჯერ ხევსურეთიდან წამოიყვანა, მარტო გაუშვა დედასთან, ბოლოს მობილურზეც არ უპასხუხა, რამაც მისი აზრით ეს შედეგი მოიტანა, ექიმის პასუხის მოსმენის მოუთმენლობაც დაემატა.

- ყველაფერი რიგზეა შვილო, თუმცა ცოტას თუ ინერვიულებ არაფერი გიჭირს. - მხარზე მიეფერა ლილი.
- დედა, - მიმართა და თვალებით ანიშნა მადლობა.

- რისთვის ?

- იცი.

- ოხ დათა, რაც შენზე არ მიდარდია, ახლა გინდა ერთბაშად მადარდო. თუმცა კარგია, იმედი მეძლევა.

როგორც იქნა, ექიმიც გამოჩნდა კიბეებზე მომავალი.


- რას გვეტყვი ლონდა ? - ღიმილით კითხა ლილიმ, მარავლი წლის მეგობარს.

- ქმარს სანერვიულო არაფერი აქვს, ჯელტმენია ნამდვილად. არც ანორგაზმიის ტრავმები გაყვება, არ იღელვო. - მოურიდებლად დაიწყო გინეკოლოგმა, იმაზე არ უფიქრია რა უხერხულობას უქმნიდა დედის წინ დათას.

ლილიმ თავლებით ანიშნა ექმიმს, რაც შეიძლებოდა ფრთხილად აეხსნა მდგომარეობა.

- მოკლედ, ხშირად არა, მაგრამ მაინც ხდება ასეთი რამ. - განაგრძნო ექიმმა, - როგორც შევატყე, რთული ემოციური მდგომარეობა აქვს, ეს კი თავისთავად აისახა მის შემდგომ პროცესზე. ისეთი დაძაბული აქვს კუნთები ძლივს გავსინჯე. - მხოლოდ იმას ცდილობდა, მცირედი კონკრეტულობით მდგომარეობის გაუარესების მიზეზი აეხსნა, თუმცა მაინც უხერხულ ატმოსფეროს ქმნიდა დათასთვის. - მხოლოდ ორი მედიკამენტი დავუნიშნე. ერთ-ერთი დამამშვიდებელია. -

- გასაგებია ლონდა. მის სიმშვიდეზე პირადად ვიზრუნებ. დიდი მადლობა. - მხარზე ხელი დაუსვა ლილიმ, თან გაწვდილი რეცეპტი გამოართვა.

- ჩვენს ურთიერთობაში სამადლობელი არაფერია. - თბილად გაუღიმაა ექიმმა სტუდენტობის დროინდელ მეგობარს, მხოლოდ თავლები რომ შერჩენოდა უცვლელი.

- შემოგთავაზებ რაიმეს.

- გმადლობთ ლილი, სჯობს სხვა დროს იყოს. თანაც დარწმუნებული ვარ, ეგ დროც მალე დაგვიდგება, კიდევ დავჭირდები შენს რძალს, - ეშმაკური ღიმილით შეხედა დათას, - ახლა კი წავალ ძალიან მეჩქარება. შენი ხათრით დავთანხმდი აქ მოსვლას.

-

ექიმი გავიდა თუ არა, შვებით ამოისუნთქა და მოწვეტით ჩაჯდა დათა სავარძელში. დღლილიყო, გაუმხელელი ნერვიულობისა და უხერხული მდგომარეობისგან ძალა წართმეოდა. მეორე სართულისკენ, სადაცა არიანდას ოთახი იყო შუბლშეკრულმა, მძიმე მზერით გაიხედა. კი უმტკიცებდა არიდა არ ვნანობო, მაგრამ თურმე შეუცნობლად როგოგორ დარდობდა. ხელის მტევნები მძლავრად მოუჭირა ერთამეთს, ძალა მოიკრიბა და წამოდგომა განიზრახა.

- ცოტა ხანს დარჩი, - სთხოვა მიახლლოებულმა ლილიმ თავჩარგულ შვილს. დედა თუ შეამჩნევდა მის მხრებზე დაწოლილ უხილავ ლოდებს, - მალე გაგიშვებ.

- წავალ რა დედა.

- არაფერი გამიგონია. - სულ ოდნავ ჩაეღიმა ქალს, მიუხვდა რა, გაქცევის მიზეზს.

- მდგომარეობას არ მიცვლის. - ცალყბა ღიმილით გახედა წინ ჩამომჯდა დედას.

- მოდი დავანგრიოთ ეს ქართული სტერეოტიპი.

- კაცს თუ დედასთან რაიმეს საუბრის რიდი აქვს ყველაფერს „ქართულ სტერეოტიპს ‘ ნუ უწოდებთ ხოლმე. - მშვიდად, მაგრამ წყრომით მიუგო, - თუნდაც იყოს, მე არ მსურს ამდენად გათანამედროვება.

- ნუ აჯუჯღუნდი ახლა. - დედისათვის დამახასიათებელი სიმკაცრითა და სიყვარულით გაკიცხა, - შენ რომ საუბრობ, მგონია, დიდი დათა, მინდია და ვეფხვია ერთად მელაპარაკება. ხმაც და შეხედულებებიც კი, მათი გაქვს გამოყოლილი. კი მაგრამ, იმ რუსეთმა უფრო მეტად თანამედროვე აზროვნება ვერ გასწვლა? - თითქოს ამ აზრით ძალიან შეწუხებულმა ჰკითხა.

- დაცინვის დრო ცოტათი რომ გადავდო, ხომ არ მიწყენთ ლილი ?

- კარგი, კარგი.... ახლა შენთან დავას აზრი არ აქვს. უბრალოდ მომისმინე, სხვა რამ მაქვს მოსაყოლი.

- ახლა ?

- ხო ახლა. ლონდას პირობა მივეცი, რომ ჩემი რძლის სიმშვიდეზე პირადად უნდა ვიზრუნო.

- რატომ ხარ მის მიმართ ასეთი მზრუნველი, როცა სიმართლე იცი ? არ უარყო დედა ! პირველივე დღეს მივხვდი რომ იცი, მაგრამ აღარ ჩაგეძიე.

- არც უარვყოფ,მაგრამ ეს ჩემთვის საერთოდ არაფერს ცვლის. ის არც ანდროა და არც მიხეილი, არიანდა ამირეჯიბია. ის ვერ აგებს პასუხს იმ დანაშაულზე, რაც არ ჩაუდენია.

- ხო მაგრამ ...

- აქ მაგრამ ზედმეტია და ძალიან ვწუხვარ, თუ ეს შენამდე ვერ მოვიტანე. ვერ ხედავ, როგორი სუფთა და კეთილია ? ბრმა ხარ შვილო ?

- ყველაფერს იმაზე უკეთ ვამჩნევ ვიდრე სხვა...

- აბა რა დაგემართა ?

- გასაგებია შენი აზრი, ახლა კი დაგტოვებ.

წამოდგა და გადადგმული ნაბიჯი დედის სიტყვებმა ქანდაკებასავით აქცია.

- მამაშენმა თქვენი ერთად ყოფნა მარავალი წლის წინ დაგეგმა და იცოდა, ეს დღე დადგებოდა...

წარსულის ერთ-ერთ ფურცელზე დადებულ მტვერს სული შეუბერა ლილიმ. უსიტყვოდ დაუბრუნდა ადგილს დათა. მანაც მტვერზე სულის შებერვა განაგრძო:

- ვიდრე გარდაიცვლებოდა დაახლოებით ერთი თვით ადრე სახლში ნასვამი დაბრუნდა. ხომ იცი, იშვიათად სხვამდა, ამიტომ გამიკვირდა. თან ისეთი ბედნიერი ჩანდა, ვკითხე თუ რა მოხდა. წარსული დავიბრუნეო, მიპასუხა. მხოლოდ ეს მითხრა მეტი აღარ გაუგრძლებეია. ცოტახანს იჯდა ჩაფიქრებული და იღიმოდა. მერე უცებ წამოიძახა სახელი არიანდა. ისე უცხოდ მომხვდა ყურში სახელიც კი არ მეგონა. ეგ რას ნიშნავსთქო, ვკითხე. რას კი არა, ვისო. ერთ ლამაზ გოგოს ნიშნავს, რომლიც ერთ დღეს აუცილებლად შენი რაძალი გახდებაო- მიპასუხა. გამეცინა, რამ მოგაფიქრა ახლა ესთქო. უცებ ძალიან სერიოზული გამომეტყველებით მომიბრუნდა მთხოვა : თუ ერთ დღეს გოგონა სახელად არიანდა ამ სახლში შემოაბიჯებს, რაც არ უნდა ხდებოდეს ის შვილად მიიღე, ისე შეიყვარე და გაუფრთხილდი როგორც საკუთარს, ეს ამბავი ოცი წლის წინ ვიწინასწარმეტყველე და დღეს მივხვდი რომ ბედისწერა არსებობსო. ისეთი დაბეჯითებით საუბრობდა, არც კი მიფიქრია ეჭვის შეტანა. ახლა ხვდები, რატომ არის ის ჩემთვის ასე ძვირფასი ?

- მამამ მიხეილს სთხოვა, თუ ქალიშვილი შეეძინებოდა მისთვის არიანდა დაერქმია. - გაოგნებულმა გაიმეორა მიხეილის ნათქვამი, ლილის მონაყოლთან თანხვედრაში რომ მოდიოდა.

- და იმ დღეს გაიგო არიანდას არსებობის შესახებ.

- და მერე იმ კაცმა მოკლა...

- წლებია ეგ ფიქრი გულს მიჭამს დათა...

- რა ფიქრი ? - უცებ გონზემოსულმა ჰკითხა. ლილის ნათქავამმა ცივი წყალი გადაასხა.

- თუ ოდესმე საჭიროდ ჩავთვლი თავად გეტყვი რაც... ახლა შენი ცოლი გელოდება, წადი !

- რაიმე იცი ? ისეთი რაც მე არ ვიცი...

- მე არაფერი ვიცი, უბრალოდ ეჭვი მჭამს შვილო...

- ფიქრობ რომ...- სიტყვადაც ვერ აქცია აზრი, რომლის ჭეშმარიტების დადგენაც თავის ცოდვის სიმძიმეს, სამყაროს სიმძიმეს გაუტოლებდა. უჯობდა ისე ყოფილიყო, რაც აქმდე იცოდა, ამას უფრო იოლად მოინელებდა, ვიდრე ისედაც უდანაშაულო არიდას ცამდე უდანაშაულობას.

- წადი და გაუფრთხილდი მას, ვინ მამამ გიწინასწარმეტყველა. ის შენთვის ბედიწერის საჩუქარია. სხვას არაფერს არ უნდა ჰქონდეს მნიშვნელობა.

- ისეთ ზღვარზე ვარ, თუ გავგიჟდე არ გაგიკვირდეს დედა.

- შენზეა დამოკიდებული.



მეტად საგულისხმო ინფორმაცია მოისმინა დედისგან. თუმცა შეგნებულად უკუაგდო გონებაში მომწყდარი ლოგიკური კითხვები, ფაქტები და გადასადგემლი ნაბიჯები. შემაძწუნებელი იქნებიდა სხვა სიმართლე, იმდენად, სწორედაც რომ გაგიჟდებოდა.
მის კარზე დააკაკუნა-პირველად. შეაღო და შესვლის ნაცვლად ჩარჩოს მხრით მიეყრდნო. შეგრძნება დაეუფლა, მასთან ერთ ოთახში სუნთქვის ღირსიც არ იყო. ჰაერი შეგუბდა, გამკვრივდა და ფერი იცვალა, ბინდად ხედავდა, საწოლზე ჩამომჯდარ მოწესრიგებულ არიდას. თეთრეულიც გამოეცვალა.

- რატომ ადექი ? - უკითხავად შეეპარა ხმაში ზრუნვა და სითბო. შესვლა ისევ ვერ შეძლო, უხილავი კედელი მთელი სიჯიუტით არ უშვებდა.

- სიარული არ დაუშლია.

- ვიცი, მაგრამ კარგი იქნება თუ დაისვენებ.

- ვერ დავისვენებ.

- შემოვიდე? - სასხვათშორისოდ იკითხა. არადა მართლაც ნებართავს ელოდა.
არიდამ თვალები გააცეცა, ვინმე სხვა ხომ არ არის კიდევ კარებთანო და რომ ვერავინ შენიშნა მხრების აჩეჩვით მიუგო.

- რავიცი... ან აქამდე რატომ არ შემოხვედი ...
- თუ არ გინდა, გავალ.

ისეთი სიმშვიდე, ზრუნვა და ცოტაოდენი სევდაც იგრძნობოდა ბიჭისგან, წინააღმდეგობისა და უარის სურვილი სულ გაუქრა. დაღლილიც ეჩვენა.
- მოდი, დაჯექი...- ხელი საწოლზე, თავის გვერდით დადო, მისანიშნებლად.

კარი მიხურა და მორჩილად დაჰყავ მინიშნებას. გერდით მიუჯდა, იდაყვები მუხლებზე დაილაგა, თავი ჩახარა.

- კაგად ხარ ? - მისი მდგომარეობით შეცბუნებულს, საკუთარი თავი დაავიწყდა გოგოს.

- არ ვიცი...

- რა მოხდა ?

- შენ.

- ამიხსენი...

- რაზე ნერვიულობ ?

- რომელი ერთი გითხრა დათა ?!

- ის, რაზე დარდმაც ამ მდგომარეობამდე მიგიყვანა.

- ახლა ისეთზე არაფერზე... - მართლაც რომ ისეთი არაფერი უდარდია.

- ექიმმა ემოციურმა მდგომარეობამ გამოიწვია ეს შედეგიო.

- პირდაპირ მკითხე, რაც გაინტერესებს.

- ის ღამე, სხვა დღე-ღამეში არ აურიო რა... არაფრით გავდა, არ მქონია ცუდი მიზნები...

- ვიცი და გიმეორებ, არაფერს ვნანობ... არც მაგის გამო გავმხდარვარ ცუდად...

- მაშინ რა მოხდა ? - თავი მიაბრუნა და გვერდიდან გახედა.

- არ ვიცოდი ნერვიულობა თუ არ შეიძლებოდა. არავის უთქვამს.

- შენს მიტოვებას არ ვაპირებ !

- სხვათაშორის დამამშვიდებელი გამომიწერეს. ასე რომ არ არის საფუძველსმოკლებული დაპირებები საჭირო.

- ვიცი, არ დაიჯერებ.

- ახლა რა თამაში წამოიწყე ?

- ახლა სიმართლეს გეთამაშები.

- აქ დამტოვებ და მთელი ცხოვრება მიყურებ, რაც შეიძლება მეტი კმაყოფილების მისაღებად ?

- თუნდაც. როდესაც გიყურებ კმაყოფილი ვარ.

- მოვიდა ირონიის ხასიათზე. - ბუზღუნით წამოდგა კარისაკენ წავიდა.

- რახან სიარულის ნება დაგრთეს, მიდი, მაისური გამომიტანე ოთახიდან გამოვიცვლი და დავწვეთ.

- ეგ, არ შეიძლებაო ექიმმა... - დაჭყეტილი თავლებით აუხსნა.

- რა არ შეიძლებაო ?

- ის, რაზეც აქ რჩები.

- მაინც რამდენ ხანსო ? - მართლაც ხუმრობის ხასიათზე დადგა.

- დაზღვევაა უარესი რომ არ დამემართოს.

- პირველად მესიმის ვინმეს გვერდით დაძინება, უბრალოდ დაძინება ჯანმრთელობის პრობლემებს თუ ქმნიდა.

- დაძინება ? შენ ? აქ ? ამ ოთახში ? ჩემს გვედრით? - სიმწრით გაეციან. ღრმად სჯეროდა, დათა დასცინოდა.

- ყველა კითხვაზე - დიახ !

- შენ ხომ ვერ იტან, როდესაც გვერდით ვინმე გიწევს ?

- დაგპირდი, ძალიან ნუ გიხარია თორემ მაგასაც შევიყავრებთქო.

- ხო, რა თაქმა უნდა... რომც გაგაგდო რა აზრი აქვს... - საკუთარ თავს შეაგონა, რომელსაც რაღაც მომენტში წინააღმდეგობის გაწევა სურდა.

- აი, ხომ სჯობს სულ ასე მივაღწიოთ შეთანხმებებს. - ხასიათზე აღარ ეტყობოდა წინანდელი უგუნებობა, მაგრამ შინაგანად არაფერი შეცვლილიყო, ისევ დარდის ნისლს მოეცვა. ნისლს რომლის გადასვლის შემდეგაც, ღმერთმა უწყის რა დაინახავდა ჰორიზონტზე.

- ნეტავ ოდესმე თუ შევძლებ, გაგიცნო ბოლომდე დათა !

- დრო ნამდვილად გექნება. - პასუხისას წამოეწია და კარის გაღება დაასწრო, - ჩავალ, ნანას ვეტყვი ვახშამი აქ მოგვიტანოს.

- მადა არ მაქვს.

- მაგრამ გჭირდება ...

თავდაპირველად მართლაც არ შიოდა, მაგრამ დათა ისე მადიანად შეექცეოდა ვახშამს მასაც აღუძრა სურვილი. წყრომით უთითებდა დათა ყოველ ლუკმაზე, კიდევ ჭამეო. მართლა რომ მოშივდა, სიტყვის გადათქმის მოერიდა, თუ უფრო გაჯიუტდა, თავადაც ვერ მიმხვდარიყო, ისევ უღეღილოდ ღეჭავდა ლუკმებს. ნანასაც რაღა მის ჯინაზე გაეკეთებია გემრიელი ვახშამი. უზარმაზარი ნერწყვი გადაყლაპა, დათამ დაბრაწული ქათმის ხორცის ბოლო ნაჭერი რომ აიღო თეფშიდან. ის იყო, პრისკენ მიჰქონდა, უცებ ესცა არიდა და გაუფრთხილებლად გამოსტაცა ხელიდან. მოულოდნელობისაგან შეცბა ბიჭი, მერე უსიტყვოდა გაიწმინდა ხელები და ჭამა შეწყვიტა. ნახევარი წუთიც არ დასჭირდა მსუყე ნაჭრის გაქრობას.

- კიდევ მოვიტან, - შესთვაზა დათამ.

- იქნებ აღარ არის... შენც გინდა ? - თან ტუჩებიდან ცხიმს იწმენდდა.

- მე არ მინდა, შეთვის მოვიტან.

- გეწყინა რომ წაგართვი ?

- ძალიან, წავალ ახლა და სააბაზანოში ჩუმად ვიტირებ.

- მე სააბაზანოში არ ვტირივა ხოლმე. - ვიდრე დაცინვას მიუხვდებოდა დათას მანამ ინტიქტურად უპასუხა.

- აბა სად ტირიხარ ხოლმე ?

- ოჰ, დამანებე თავი ! მე თვითო წავალ და მოვიტან.

- - თან გზად იტირებ გაბუტული...

- საერთოდ აღარ მინდა ახლა... დავიძინებ.

- ბავშვი ... - სითბოთი ჩაიბურდღუნა ბიჭმა, - მანდ დაეტიე, მე მოგიტან !


სიხარულით, არიდამ საჭმელი მოითხოვაო, თეფში გაუვსო ნანამ ოქროსფრად შებრაწული ხორცით და ხილის წვენიც დააწია გზად დათას. სამზარეულოში დაბრუნებული კი ღიმილით მხარზე მოიეხვია ლილის. შვილის ამ თითქოს უმნიშვნელო ქმედებას ბედნიერება მოეფინა მკაცრ სახეზე.
ადამინი შეწუხდა, უხერხული იქნება ბოლომდე თუ არ შევჭამთო, განუმარტა არიდამ დათას და იძულებული გახადა მასაც ეჭამა. დანამდვილებით იცოდა ასეთი დანაყრება, მშვიდი ძილის საშუალებას არ მისცემდა. გარდა ამისა დათაც მის გვერდით უნდა ყოფილიყო. განა შეძლებდა უშფოთველად დასძინებოდა ?

- არიდა, იცი აქ რატომ დავრჩი ? - ორსაათიანი წრიალის შემდეგ, საყვედურით ჰკითხა ბიჭმა.

- შეგეშინდა, ისევ ცუდად არ გახდესო. - უპასუხა ის, რასაც ეჭვობდა, მაგრამ მაინც არ სჯეროდა, შეიძლებოდა ამდენად ედარდა მასზე დათას.

- -დიახ. მინდოდა თავი მარტოდ არ გეგრძნო და მშვიდად დაგეძინა. - გულწრფელად უპასუხა დათამ, მიუხედავად მის პასუხიში დანახული სარკაზმს.

- თავს მარტოდ რომ ვერ ვგრძნობ იმიტომ ვერ ვიძინებ. არ ვარ მიჩვეული შენს ასეთ ზრუნვას.

- გინდა, ჩემს ოთახში გავიდე ?

- რომ გთხოვო გახვალ ?

- კი.

- შენც ეგ გინდა ხო? თავადაც ვერ იძინებ და ჩემგან ელი ნაბიჯს. - განაწყენებული წამოჯდა საწოლზე და თავზე დააჩერდა გულაღმა გაწოლილ დათას.

- პარანოიდული ეჭვიანიც თუ იყავი, არ მეგონა. - თავქვე ხელები შემოიწყო და გამხიარულებული დააკვირდა გოგოს გაცხარებულ სახეს.

- სულაც არ... უბრალოდ მინდა აქ შენი სურვილით დარჩე და არა იმაზე ფიქრით, ცუდად არ გახდესო.

- როგორ ფიქრობ, შენს ჯანმრთელობაზე ღელვა ჩემი სურვილი არ არის?

- არა. ეგ ბუნებრივი ემოციაა.

- კი, ბუნებრივი ემოციაა, რომელიც მნიშვნელოვანი ადამიანების მიმართ გვიჩნდება.

- შენ თავს ადანაშაულებ ჩემს მდგომარეობაში და იმიტომ...

- შენს წინაშე მაგაზე მეტი არაფერი დამიშავებია?

კითხვაში გამოხატულმა დათას აღიარებამ, ამავედროს იმის ცხადად დანახვებამ, თუ რატომ იყო ახლა მის საძინებელში, საუბრის გაგრძელების უნარი წაართავ არიდას. რაღაც შეიცვალა მასში, ორივეში და ეს იმ წამს იგრძნო. დათა აღარ ცდილობდა განცდების დამალვას და თუ ეს პირველად, ან უკანასკნელად ხდებოდა მაშინ არ ღირდა ამ მომენტის გაფუჭება. მხოლოდ თავლებში უმზერდა მანამ, სანამ დათამ ხელი არ დასტაცა და ზურგითა არ აიკრა მკერდზე. სიმყუდროვე, სიმშვიდე დაეუფლა. გათბა საყვარელი კაცის მკლავებში. თურმე ამას ელოდა, ეს სურდა, რომ უშფოთველად დასძინებოდა.

ასე გაგრძელდა რამდენიმე დღე. დათა მის გვერდით იძინებდა. სწორი ვიქნები თუ ვიტყვი, მის გვერდით ღამეს ათევდა. ვერ მიეჩვია ისეთ გარემოში ძილს, რაც მის კომფორტს არ ემთხვეოდა- მუქ ფერებსა და სიბნელეს. ვერც საწოლის მოზიარეს. მრავალი წლის ჩვევა ერთბაშად ვერ შეიცვლებოდა.

- უკვე მერამდენე ღამეა წუთი არ გძინავს. რატომ იტანჯავ თვას აქ წოლით ? - როგორც იქნა გაბედა ეკითხა. ძალისხმევა დასჭირდა, ტირილი არ დასტყობოდა ხმაში. ყოველ ღამე, რამდენჯერმე ეღვიძებოდა და ამოწმებდა ეძინა თუ არა დათას და არცერთ ჯერზე სასურველი ფაქტი არ დამდგარა. მერე ისევ დახუჭავდა ხოლმე თვალებს და ჩუმად ყლაპავდა მომდგარ ცრემლებს. - არ მინდა მე დარაჯი...

- გადმოდი ჩემს ოთახში. - თვალგაუხელელად უპასუხა.

- რა მინდა შენს ოთახში? რაიმე შეიცვალა ? - გაღიზინად უნებურად. სწყინდა ის ფაქტი რომ ბიჭი მის გვერდითა დაძინებას ვერ ახერხებდა და პირვანდელი ეჭვი უმძაფრდებოდა, მხოლოდ სნდისის გამო რჩებოდა მასთან.

- შენ ვერ დაინახე რა შეიცვალა ?

- დავინახე... ის მიიღე, რაც გინდოდა, რისთვისაც ამდენი დრო შემალიე.

- გსიამოვნებს მაგის გამეორება ?

- სიმართლისთვის თავალის გასწორება მიჯობს. არიდებამ არაფერი მომიტანა.

- ესეიგი რაც მსურდა არა ?

- დიახ.

- თურმე ამდენი დრო იმიტომ შეგალიე, შენგან ამეღო ნებართვა, დაგლოდებოდი თავად როდის იქნებოდი მზად... ეს მსურდა ?

- რას ცდილობ?

- არც ბრმა ხარ, არც გონება გაკლია მაგრამ მაინც არ გინდა დაჯრება იმისა, რასაც ხედავ. - განაწენებული წამოდგა საწოლიდან სარკმლიდან გაიხედა. აისი ფესვს იკიდებდა.

- მე რაიმეზე მსაყვედურობ ?

- შენთან რა მაქვს სასაყვედურო. - ორივე ხელით დარაბას ჩამოეყრდნო და მეტი დაკვირვებით გახედა შეთეთრებულ ცას. - - უბრალოდ მიკვირს, სად წავიდა შენი უნარი, ყველასი გესმოდეს, ყველაფრის სწორად გაგება შეგეძლოს.

- არსად არ წასულა. - ჩაიბუტბუტა ჩუმად და საბანში გაეხვა - დაწექი, შემცივდა.

- არ მინდა.

- ნუ ელოდები, მე რას და როგორ გავიგებ... გეყოს გამბედაობა და თავად დამანახე. მე ისე მეშნია მორიგი იმედგაცრუების, ჩვევების შეცვლა დავიწყე...

- ოღონდ ნუ შეიცვლები... არ მინდა !

- არც მე.

- გადმოხვალ ჩემს ოთახში ?

- არა.

- რატომ ?

- ჩვენი არაა, შენია. ამიტომ აქ მირჩევნია, ჩემს დროებით საცხოვრებელში.

- ესეიგი თუ შენთან ყოფნა მომინდება აქ მოგაკითხო ? იმის გაკეთებას მაიძულებ, რასაც მერე ისევ მე დამაბრალებ. - მიღებულმა უარმა გაანაწყენა დათა. - თუ გირჩევნია აქ სურვილების დასაკმაყოფილებლად მოგაკითხო, ვიდრე ჩემთან მყავდე, კი ბატონო. აბა გაბედე და აქ მოსულს უარი მითხარი. - ეს სულაც არ იყო ის სიტყვები, რისის თქმაც უნდოდა, მაგრამ ქარიშხალივით მოვარდნილ ბრაზს ვერ მოერია.

- აღარ მოგინდები.

- მერე და როგორ...

გაავებული მზერა სტყირცნა და ოთახიდან გავარდა. აღარ დასძინებია არიანდას. გათენებამდე აფასებდა მისი გონება დათას ქმედებებს, რომლებიც ძველს თანდათან შორდებოდა.

***
- ყველაფერი ჩავალაგეთ დადუ ? - ყველა ნივთის მოგროვების შემდეგ ჰკითხა დედას. დარწმუნებისთვის თავიდან მოათვალიერა პალატა.

უკეთ იყო დადუნა. რეაბლიტაციის კურსის საავადმყოფოში გავლას აღარ საჭიროებდა და სახლში ეწერებოდა.
- ჩავალაგეთ დედიკო. გუშინ რომ სამგზავრო ჩანთა გამომიგზავნეთ იქ ჩავალაგე.

- რა ჩანთა ? - დაიბნა გოგონა.

- აი ეს, - კარადის კუთხიდან გამოაჩოჩა ბორბლებიანი ჩანთა, - ლაშამ შემოიარა საღამოს და მომიტანა. ყოველ საღამოს დადიოდა ეგ ბიჭი და რა აღარ მოჰქონდა. ვიცი, შენც არ დარჩებოდი ვალში, მაგრამ ისე შემიყვარდა, მე ჩემებურად უნდა გადავუხადო მაინც.

- ა, ხო... - უცებ მოეგო გონს, - დამავიწყდა. - თუმცა წამოდგენა არ ჰქონდა არც ჩანთაზე, არც ლაშას საიდუმლო ვიზიტებზე. დიდი ძიება არ უნდოდა ვინ იდგებოდა ამ ყოველივეს უკან. - თუ მზად ვართ დავურეკავ და წაგვიყვანს.

- დათა არ მოვა ? დამპირდა, სახლში რომ გაგწერენ მე წაგიყვანო. - პატარა ბავშვივით ჰკითხა დადუნამ, დაბადების დღეზე ტორტის გაჭრამდე სასურველი სტუმარი რომ დაიგვიანებს.

- როდის დაგპირდა ? - ღიმილში დამალა გაურკვევლობა არეიდამ, არაფერი იცოდა. იმ კამათის შემდეგ აღარც მის გვერდით ათენებდა და თავსაც კი არიდებდა დათა.

- ორი დღის წინ იყო ბოლოს. ისეთი სახე გაქვს, როგორც ჩანს, შენთვის არ უთქვამს.

- ყველაფერზე ანგარიშს ხომ არ ჩამაბარებს.

- კარგი ბიჭია. ბედნიერი ვარ, შენს გვერდით რომ არის ჩემო ერთადერთო. მადლობა ვუთხარი ყველაფრისთვის და ისეთი სიტყვა მითხრა, ლამის მოვუბოდიშე მადლობის გამო.

- ხო. არ უყვარს. - ბუნებრივად აჰყვა დედას საუბარში, - არც ბევრი საუბარი უყვარს.

- ეგ მეც შევამჩნიე. თუმცა ჩემთან მაინც საუბრობდა.

- რაზე საუბრობდით ? - თითქოს ისე, სასხვათაშორისოდ დაინტერესდა. თან ღიმილიც დაურთო და გვერდით მიუჯდა დედას.

- შენზეც. - ღიმილიანად მიუგო, მის დამალულ ინტერესს. თმებზე მოეფერა, - კითხვები ჰქონდა წარსულზე, რომელსაც შენ ვერ გეკითხებოდა. რადგან იცის, მტკივნეულად მიიღებდი.

- ასეთია. მიფრთხილდება ძალიან. - თავში ათასმა აზრმა და წყენამ გაულევა. განა რა იყო, რასაც ვერ კითხავდა? დარწმუნებით დაასკვნა, დადუნასგანაც სურდა წარსულზე ინფორმაციის მოძიება.

- ასე მოდის შვილო მყარი ოჯახი. მოფრთილებით, გაგებით, დათმობით. მისი ღირსებაც და ნაკლიც ერთნაირად უნდა გიყვარდეს, იმიტომ რომ მისია, შენ ეს ადამიანი შეიყვარე და უნდა შეგეძლოს მისი სრულფასოვნად მიღება. სხვაგვარი ვერც უნდა წარმოიდგინო, ეს არის ნამდვილი, უანგარო გრძნობა შვილო. თუ მისი შეცვლის სურვილი გიჩნდება, ესეიგი კონკრეტული, შენთვის მისაღები ჩვევები გყვარებია და არა ეს ადამიანი.

- შენც ასე გიყვარდა შენი ქმარი ? ახლაც გიყვარს იმ დიდი ნაკლის მიუხედავად, რაც გამოაჩინა ?

მისი წასვლის დღიდან, არიდას არასოდეს უხსენებია მიხელი დადუნასთან. ბუნებრივად განაგრძო საუბარი და ისე უპასუხა შვილის კითხვას, არ დასტყობია უეცარი მღელვარება და გაკვირვება.

- დღემდე მიყვარს, იმ დიდი შეცდომის მიუხედავად, რაც უკვე დიდი ხანია ვაპატიე. სიყვარული არ ცნობს შეცდომებს. შეიძლება გეწყინოს, გაბრაზდე, შეგძულდეს კიდეც, მაგრამ სიყვარული მაინც არსად წავა. მე ვიცნობ მას, ის მუდამ ჩემი ქამარი იქნება და აგრეთვე შენი მამა.

- მე რატომ ვერ ვპატიობ ? - მოგონებების ტკივილით დამძიმებულმა მხარზე ჩამოადო თავი. არ გაკვირვებია დედის პასუხი. ანდა როგორ ? ისიც ხომ რაღაც მსგავს დამოკიდებულებას განიცდიდა დათას მიმართ. - რატომ ვერ ვპატიობ მაინცდამინც მას ?

- იქნებ არც გიცდია. რომ მომკვდარიყო, არც ამას აპატიებდი ?

- ეგ რა საპატიებელია ?!

- იქნებ ეს გადაწყვეტილება სწორედ სიკვდილს უდრიდა ? შენ არასოდეს გიცდია მისი გაგება, არც მე დამიძალებია, ვერც დაგაძალებ თუ თავად არ მოგინდება. მე მესმის შვილო შენი... იმ გზას, რისი გამოვლაც შენ მოგიხდა, თავისი საფასურიც აქვს.

- მძიმეა საფასურიც და ის გზაც დედა...

- ახლა ხომ შეიცვალა ყველაფერი. მე ჯანმრთელი ვარ. გვერდით დათასნაირი გყავს. ახლა ბედნიერება ხელის გულზე გაქვს. უფალმა სიკეთისთვის დაგასაჩუქრა ჩემო მზის სხივო. ყველაფერი რომ დალაგდება, ყველა დარდი რომ გადაივლის გაჩნდება შენს გულში ადგილი მამას პატიებაც დაიტიოს.

- უკაცრავად. - კარში თავი შემოჰყო ლაშამ. - თუ მზად ხართ წავიდეთ. ჩანთები სად არის ?

- დათა არ მოვიდა ? - კარის უკან გაექცა თვალი. ამ მოკლე დროში ძალიან შეყვარებოდა სიძე.

- ქვევით გველოდება.

დათა მოუსვენარი მოთმინებით ელოდა მგზავრებს. ხელები საჭეზე შემოწყო და თითებს ათამაშებდა, სახეზე კი ისევ მალული ღიმილი დასთამასებდა. მასშიც ბევრი რამ შეცვლილიყო უწინდელთან შედაებით. მაგალითად ლოდინი ეჯავრებოდა. არასოდეს არავის და არაფერს ელოდა. არც მოვლენებს, არც ადამიანებს. არჩევდა თავად დაესწრო ხოლმე იმისათვის, რაც დროს უნდა მოეტანა. თუმცა არიანდას გამოჩენამ მის ცხოვრებაში, წამიც ხომ გამოუცნობის ლოდინად აქცია. ჩვევად დასჩემდა საკუთარ თავთან შეუთანხმებლადაც კი, რომ დალოდებოდა: მისი ხმის გაგებას, ხასიათს, გადაწყვეტილებებს, მის შეხედვას, მიახლოებას. ახლაც, როდესაც გულით და სხეულითაც თავისად დაიგულა, მეტად გაუსაძლისი გახდა მისი კვლავ შეგრძნების სურვილი, თითსაც არ დაადებდა მისი თანხმობის გარეშე, სულ რომ დაეწვა და დაეტანჯა მონატრებას. აი ის სისუსტე, რასაც ასე გაურბოდა და რომლის შესახებაც შურისძიების გეგმის შენდენისას უკვე იცოდა. ბოროტი ზრახვების საზომად მტანჯველი სიყვარული დაუდგა. ფიქრთა მორევიში ჩაძირულს, ლაშამ დაუკაკუნა მინაზე და დახრჩობას გადარჩინა. ცივი მორევიდან ამოსულს მზედ არიდას თვალები მიეგება და წამი არ დასჭირვებია შემცივნული ერთიანად გაეთბო. პირველად არ განიცდიდა ამას, მაგრამ თავს პირველად მისცა უფლება ეგრძნო და ამით სიამოვნება მიეღო. დედასთვის კაველარი გამოედო, ნელი ნაბიჯებით მოიწევდნენ წინ. თითქმის ორი თვე იყო დადუნას მიწაზე ფეხი არ დაედგა და ექიმის რჩევას ასრულებდა გოგო დედის წინააღმდეგობის მიუხედავდა- ჩიტივით ვარ, მე თვითონ წავალ, ახალი ფეხადგმულივით ნუ მექცევიო, პალატის კარიდან იმ გზამდე უჩიჩინებდა. დათამ საბარგული გაუღო ლაშას. დაჟინებული მზერით გახედა დედა-შვილს. და უცებ მის გონებაში გაჩნდა კითხვა, როგორ გაუძლო იმ ცარიელ დღეებს, როდესაც მისგან თავის შორს დაეჭირას ცდილობდა, რათა მომხდრზე დაფიქრების და შეგუების საშუალება მიეცა. როგორ გაუძლო იმ დღეებს, რომელსაც მზე არ უნათებდა, გაყინულ სულს არ უთბობდა მისი სხივები. თვალებიდან ეღვრებოდა სათქმელი. იგრძნო მისი თავლები არიდამ. ჩვეულად, შეშინებული ჩიტივით აუფრთხიალდა გული, ისე უტეხად უცქერდა ყორნისფერი თვალებით. უცხო, ახალი სხივი ანათებდა მის წყვიადისფერებს. ისე მოხდენილად ეცვა ბიჭს, რაღაც განსხავვებულად, თუმცა ერთი რამ იყო უცვლელი - მუქი ფერების კონტრასტი. გულ-მუცელი თავდაყირა დაუდაგა, უსურვაზივით შემოხვა მონატრება და ლტოლვა საყვარელი მამაკაცის მიმართ. მთელი სხეული მისკენ გაქცევას და ჩახუტებას აძალებდა, ეს გზა კი უსაშველოდ დაგრძელდა. თვალებში გამოსახული ღიმილით უცქერდა, მხოლოდ არიდას შესამჩნევად. ლაშა ჩანთების ჩალაგების შემდეგ ისევ მათთან მივიდა, დადუნას ხელი გამოართვა და თავად ითავა ავტომობილამდე მიყვანა. თითქოს არიდას ჯინაზე, ლაშამ დათას მოპირდაპირე მხარეს წაიყვანა ქალი. არიდას დათასთვის უნდა აექცია გვერდი და თავის ადგილას დამჯდარიყო, მაგრამ როგორც კი გვერდის ავლა სცადა ზურგს უკან ხელი სწარფად დაუჭირა, ისე, მათ გარდა არივის შეუმჩნევია. უცებ ჩაავლო მტევანზე, ჯერ ოდნავ მტკინეულად მოუჭირა, მერე ცერა თითით მიეფერა, მიქაჩა და გვერდით ამოიყენა. დადუნას სახე გაებადრა ბედნიერებისგან. ასე ერთად პირველად ხედავდა. სიხარულის ცრემლი შებთან ერთად თბილად მიესალმა სიძეს. მისგანაც თავაზიანი მოკითხვის შემდეგ, ლაშას დახმარებით უკანა სავარძელზე დაჯდა. არიდამ დრო იხელთა, ყურადღება გადატანილს ხელზე მწარედ უჩქმიტა, დაუსხლტა და დედის გვერდით მოკალათდა. ვიდრე საჭესთან დაჯდებოდა დათა მრავლიმეტყველი მზერით შეხედა ცოლს მინიდან.
სწორედ ეს, გაუმხელელლი გრძნობებეის მიუხედავად ნაგრძნობი ემოცია, უთქმელის სიტყვების მიუხედავდა გაგებული ყველა სიტყვა იყო ამ წყვილში გაოცების მიზეზი. ორივე თავისმხრივი ებრძოდა და ეწინააღმდეგებოდა იმას, რასთანაც მოგება წაგებას უდრიდა, წაგება- მოგებას. სწორედ ეს ქმნიდა მათ შორის უწყვეტ ჯაჭვს.
არაფერია ქვეყნად იმ სიყვარულზე ნამდვილი და მარადიული, რომელიც აკრძალულია, მაგრამ შენში, ერთი მოჭილი ფესვის სანაცვლოდ ძლიერდება და ორ ფესვს იდგამს.
სწორედ ასე უყვარდათ მათ ერთამანეთი, და კიდევ ამაზე მეტად. იმდენად, თავადაც არ შეეძლოთ განესაზღვრათ. იმდენად, გალაქტიკასაც არ შეეძლო ამ ენერგიის დატევა...


დათას, რომ ეგონია ყველაფერს გეგმავდა, ისე აკეთებ თვავად როგორც სურდა, სინამდვილეში არიდა გეგმავდა, მისი სიყვარული მართავდა დათას...


დედის მხარზე ჩამოედი თავი. თან უკანა ხედვის სარკეში იხედებოდა, საიდანაც დათა ისევ მკაცრად უყურებდ. რაღაც დრო, არცერთი თმობდა მზერის პირველობას. არიდა კაპარჩხანა ქალივით აბრიალებდა თაველებს- წინ იყურე, დავიმტვრევითო, მაგრამ აფახურებული წამწამები სასაცილოს ხდიდა უფრო, ვიდრე ისეთ გამკიცხავს, რომ სურდა ყოფილიყო.

- თუ თქვენ გენდომებათ ჩვენთან წაგიყვანთ რაღაც დროით საცხოვრებლად. - იმდენად დამაჯერებლად თქვა დათამ, არიდასაც კი არ შეპარვია ეჭვი შეთავაზების გულწრფელობაში. გაოგნებისაგან თვალები გადმოსცვივდა გოგოს. იმ სახლში დედის ცხოვრებას ერთი წამითაც კი არ ისურვბდა. ბრაზმა ერთიანად დაუარა სხეულში, ამ საკითხის მასთან შეუთანხმებლად გადაწყვეტის უფლება არცერთ შემთხვევევაში არ ჰქონდა და ახლა მხოლოდ დედის გონიერების იმადად დარჩა, რადგან თავად უარს ვერაფრით იტყოდა. სწორედ ეს იყო დათას მიზანიც, მისი გამოუვალ მდგომარეობაში ჩაყენება, იმ სიტუაციაში მეტი შანსი ჰქონდა დადუნა მათთან წაეყვანა საცხოვრებლად.

- რას ამბობ შვილო, ისედაც როგორ გაისარჯეთ ჩემს გამო, სახლში ნამდვილად ვერრ წამოგყვებით.

- ამაზე უკვე ვისაუბრეთ და ძალიან გთხოვთ, მხოლოდ ხათრის გამო ნუ გვეტყვით უარს. არიანდაც უფრო მშვიდად იქნება. ხომ ასეა ? - კითხვით მიუბრუნდა გაცეცხლებულ ცოლს.

- რა თქმა უნდა, - ძლივს ამოღერღა სიტყვები, - შენ თუ ჩვეთან უკეთ იგრძნობ თავს, მეც მშვიდად ვიქნები.

- თქვენი არსებობა ჩემთვის ისედაც კარგად ყოფნის მიზეზია, - სახეზე მიეფერა შვილის, - არ მიწყინოთ, მაგრამ ჩემს სახლში მირჩევნია. შემიძლია ჩემს თავს მივხედო. ლენაც მყავს, ელენეც იქაა, ლიკაც და ბავშვიც უფრო შეძლებს ხშირად მოსვლას...

საშუალება რომ ყოფილიყო სიხარულით ტაშს შემოკრავდა არიდა. რაღა თქმა უნდა დედის გვერდით ყოფნა უნდოდა, მაგრამ არა იმ სახლში. ყველაფერი უფრო გართულდებოდა მისთვის. მერე ნამდვილად მოუწევდა დათას საძინებელში გადასვლა. რაც ძალიან არ სურდა, მხოლოდ და მხოლოდ იმიტომ, რომ მის გვერდთ ყოფნას მეტად შეეჩვეოდა. იქნებ დათას სწორედ ეს გეგმა ჰქონდა ?

- გამიხარდებოდა თუ ჩვენთან წამოხვიდოდით, თუმცა ნება თქვენია.

ლაშამ დაეჭვებული მზერა აატარ-ჩაატარა მეგობარს.

- არიანდა უნდა გადაეჩვიოს ჩემზე დარდს. ახლა შენზე უნდა იფიქროს. როცა მოვენატრები შორს არ ვარ, მოვა და მნახავს.

- შენზე დარდს ვერ გადავეჩვევი... - შეუსწორა დედას, - ამიტომ რამდენიმე დღე შენთან დავრჩები, მერე უფრო მშვიდად ვიქნები.

მხოლოდ დათა მიხვდა მის სიტყვებში ჯინიანობას.ისეთი თავლებით გახედა სარკეში აშკარა იყო, მისი გადაწყვეტილეაბ არ ესიამოვნა. მძიმედ ამოიხვნეშა და ბრაზი სიჩქარის მომატებით გამოხატა. მხოლოდ დადუნას ხათრით შეიკავა თავი, თორემ არაფრით დაუშვებდა ცოლს სხვა სახლში, მისგან მოშორებით გაეთია ღამე. არიანდა ვერა, მაგრამ ლაშა მიხვდა, რატომ სთავაზობდა ასე გულმოდგინედ ქალს მათთან ცხოვრებას. თავი გვერდით გააბრუნა და ჩაიფხუკუნა.

ბინის წინ ეზოში დახვდა ელენე და ლენა. მათ უკან კი რამდენიმე კეთილისმსურველი მეზობელიც იდგა და გულრწფელი სიხარული ელოდნენ გამოჯანმრთელებულს. . ისიც უნდა ითქვას, არიანდას მეუღლეც და ზოგადად ყველაფერი აინტერესებდათ .
ფეხის გადადგმაც არ აცადეს ქალს, გარს შემოეხვივნე. ზოგი რას ულოცავდა, ზოგიც რას. ლაშამ ერთი გადახედა შეკრებილებს და მერე დათას, სახეზე ეწერა რაოდენ აღიზიანებდა ასეთი სიტუაცია. მეგობრის დახმარება განიზრახა ბაკურაძემ, ერთი ჩანთას თავად დაავლო ხელი, მეორე მას მიაწოდა. თითმის სამშვიდობოს იყვნენ, ქოთქოთით წამოეწიათ ლია, სიძის გაცნობის ინიციატივა თავზე აიღო.

- ერთი წუთით, - ორივე იძულებით შეჩერდა, - ერთი წუთით შვილო, როგორ უხერხულად გამოვიდა, ვერც გაგიცანით, ვერც მოგილოცეთ ისე გადავერთეთ დადუნას ამბავზე. მე ლია ვარ,- ხელი გაუწოდა, თან ორივეს შემფასებელი მზერით შეხედა. კი ივარაუდა ქლმა სიძის ვინაობა, მაგრამ მაინც ელოდა ხელს ვინ ჩამოართმევდა.

ორივე კანდიდატი მიუხვდა განზრახვას. ლაშამ უდარდელად შეიბუნა პირი სადაბაზოსკენ. ჭეშმარიტმა კანდიდატმა კი ჩანთა დადო და ხელი მიაგება.

- სასიამოვნოა. დათა. - თავაზიანად უპასუხა.
-
- - ნანი, მოდი, მოდი, - სიტყვის მასალად დაპატიჟა მეზობელი. ნანი უკვე მის გვერდით იდგა, ხელი გაეშვირა და ელოდა როდის მოუწევდა რიგი.

- ნანი გენაცვალე, -დათამ მასაც თავაზიანად მიესალმა. ქალი კი აღტაცებული ჩაებღუჯა ხელზე, მეორეც დაიხმარა. - დედა, რა მშვენიერი ბიჭია ! ნამდვილად ჩვენი გოგოს შესაფერისი. - სიხარულით დასცხო ხელი ხელზე, - გილოცავთ !

- მადლობა ! - ძლივს ამოღერღა სიტყვა და თან დახმარებისათვის არიანდას შეხედა, რომელიც ისევ დედას დატრიალებდა, თუმცა მშვენივრად ამჩნევდა ყველაფერს.

ლაშა სადარბაზოს შესასვლელში მოაჯირს მიყრდნობილი, სიცილით უყურებდა ორ ქოთქოთა ქალის ხელში ჩავარდნილს, თან არიანდას თვალებით აფრთხილებდა არ მიხვიდეო.

- გავიგეთ შვილო შენზე, კარგი ოჯახი გქონია. - აუხსნა ლიამ, რის საფუძველზე იყო გახარებული. - ისე, მაინც გამიკვირდა ასე ჩუმად რომ გაგვითხოვდა. რა გჭირდათ მაგის ფასი, - ჭკუაც დაარიგა, - ამისთანა ოქროს გოგოს, ზღაპრულ ქორწილს მოვუწყობდი. - შეიშმუშნა ქალი პასუხის მოლოდინში.
დათას წარმოდგენაც არ ქონდა ახლა რა უნდა ეპასუხა. ისევ გაიხედა არიდასკენ და შვებით ამოისუნთაქა. უკვე მათკენ მიდიოდა. მიუახლოვდა, მკლავზე მოეხვია ქმარს და მის ნაცვლად მიუგო :

- ხომ იცით, არასდროს მიყვარდა ოფიციალური შეკრებები. ჩემი სურვილი იყო, დათაც დამთანხმდა. - ღიმილით ახედა ხესავით გაშეშებულ მეუღლს. სიცილი ძლივს შეიკავა.

- ხო, ჩვენც ეგ ვიფიქრეთ, - გადახედა მეზობელს ლიამ, - ხედავ ისევ ისეთია, უბრალო და კეთილი. არადა გვეგონა, ისეთი ქმარი ჰყავს გამარჯობასაც აღარ იტყვისთქო. - გადაიკისკისა ხუმრობაზე ლიამ.

- სისულელეებს ნუ ამობო გოგო, - დატუქსა ნანიმ, - არაფერიც არ გვიფიქრია ჩემო ლამაზო. ჩვენ თავლწინ გაიზარდე ასეთი სათნო, აწი რაღა შეგვცვლის.

- ვატყობ, ბევრი რამ გაგირკვევიათ. - ღიმილით შენიშნა არიდამ.

- შენი სიტყვაძუნწობის აბავი რომ ვიცით არაფერს მოგვიყვებოდი.. აბა რა გვექნა ? ვინც გვიყვარს და გვაღელვებს ჩემო მშვენიერო, მხოლოდ მათზე, ხომ იცი?!.

- ვიცი, ნანი დეიდა, ვიცი.

- დედა, დედა, ამათ რა შვილები ეყოლებათ - შესაფერისი წყვილით გამოწვეულ აღფრთოვანებას ვეღარ მალავდა ფუმფულა ნანი. - ისე, ხომ არაფერია ? - კითხვის მეტი თავლსაჩინეობისთვის მუცელზე შეხედა.

დათამ ლაშასკენ შეაბრუნა სახე და გაღიზიანებულმა გამოუშვა ჰაერი. ამ უკანასკნელმაც ნიშნისმოგებით ჩაუკრა თვალი. არიდა მოხვეული ხელით გაქცევისგან აკავებდა.

- არა. - გულაწყალებულმა იაუარა.

- გაუშვით ახლა ბიჭი, ნუ შეაწუხეთ ! - დადუნა გაუპირისპირდა მოსაუბრეებს და დათას დახსნა გადაწყვიტა. -

- კარგი სიძე კი გყავს დადუ. დედა, როგორ მიხარია ... მთელი უბანი უნდა ავიკლო მისი ქებით.

- აიკელით. - უღერღილოდ დაეთანხმა დადუნა. აზრი არ ჰქონდა მათთან რაიმე სხვის თქმას.- დაგემშვიდობებით ახლა. წამოდი შვილო.

დათამაც დაუკრა თავი მეზობლებს და დადუნას თითქმის გაეკიდა.

- გადამარჩინეთ, - ღიმილით გადაულაპარაკა ქალებს, - ცოტაც და ნამდვილად გავიქცეოდი.

- მაგათმა რომ არ იჭორავონ ის დღე უქმად ჩაითვლება, - ლენამ უკეთ წარუდგინა მეზობლები. - თუმცა კეთილი გული აქვთ.

- არიანდა დარჩა ? - უკან მიიხედა დადუნამ .

- ელენეც. კითხვები ვერ ამოწურეს ჯერ და მაგათგან თავის დახსნა ასეთი ადვილია ? ჩვენი გოგოც ვერავის აწყენინებს...

- ამ ბიჭს როგორ ვაწუხებთ, - კართან ჩანთებით ხელში უცდიდათ ლაშა.

- ჯერ არიანდას დედისთვის, მერე თქვენთვის ეს მცირედიც კია.

- ღიაა შვილო, შედი.

- ვცადე , მაგრამ არ გაიღო. დაკეტილი მეგონა.

- საკეტია გაფუჭებული, უჭირს ხოლმე გაღება. - ლენამ ხელი შეუშვა დადუნას და თავად დაექაჩა ურდულს. - კი ვცადე გამოცვლა, მაგრამ კარიც ძველია და სულ უნდა შევცვალოთო, ხელოანამა. - საუბრისას გაღებას ცდილობდა.

- მე ვცდი. - ლენამაც დათას დაუთმო . - იცნობ ვინემს ? - ლაშა მიხვდა ვისზეც ეკითხებოდა და თავი დაუქნია. - მოიყვანე. - ძლიერი დაქაჩვით კარიც გაიღო.

ამასობაში არიდა და ელენეც გაოჩნდა. მოკლე ხანში დაეხსნათ თავი მეზობლების ინტერესის ტყვეობიდან. დათა სახეზე დააკვირდა, იფიქრა შეწუხებული გამომეტყველება ექნებაო. შეცდა. არიანდას ისეთი სიმშვიდე და მხიარულება ეწერა როგორც ჩვეოდა ხოლმე.
მისაღებში თითქმის ერთდროულად შევიდნენ. გაშლილი სუფრის დანახვაზე არიდას გაოცებას საზღვარი არ ჰქონდა.

- ლენა, ელენე .... რატომ იწვალეთ ? - მზრუნველად გაუწყრა გოგო.

- მე ვთხოვე ლენას. ხომ გითხარი, როგორც კი გამოვალ პატარა სუფრას გაგიკეთებთქო.

- ესეიგი ამიტომ კითხულობდი მთელი დღე დათას. -

- რომ გამემხილა იმდენს იზავდი გადამაფიქრებინებდი... შემოხვალთ ახლა თუ მად უნდა იდგეთ? . - საკუთარ სახლში შესულს ხასიათი და ენერგია უმალ დაბრუნებოდა. დიასახლისის შესაფერისად დატრიალდა. - დასხედით და ცოტახანს დავიცადოთ სტუმრებიც მოვლენ.

- ვინ სტუმრები, დედა ?

- ვინც საჭიროა. ლიკასაც ველოდები. შვილიშვილიც ხომ უნდა გავიცნო და აღვნიშნო მისი დაბადება. სხვათაშორის ქეთისაც. - სამზარეულოდან პასუხობდა შვილს.

- როდის მოიფიქრე, როდის მოასწარი ან როგორ მოახერხე დადუ ? - ბედნიერი დედის შემყურეს თავადც გადასდებოდა დადებითი ემოცია და ახლა მხოლოდ დახმარების სურვილი ჰქონდა სტუმრების გამასპინძლებაში.

- სტუმრების დაპატჟება ელენემ მოაგვარა ვანოს დახმარებით. სუფრა კი ლენამ. მორჩი ახლა, შენებურად არ დაიწყო , არ გამაბრაზო. - გააფრთხილა შვილი.

- რაღა მეთქმის. დასხედით თქვენც, - შესთავაზა ჩამომდგარ ქმარს და ლაშას.- ვიდრე ყველა მოვა მეც დავეხმარები.

- შენს ქმარს მიუჯექი შენც, - შეუსწორა სამზარეულოდან კერძებით ხელში მომავალმა ლენამ. - ყველაფერი მზად მაქვს. მე და დადუ მივხედავთ. ასეთია მისი სურვილი და შენი ჭირიმე, ნუ გადამირევ ახლა. - თეფშებიანი ხელი გაასავსავა.

- დაიღლება.

- არ დავიღლები, ორი თვე აარაფერი გამიკეთებია. ხასიათს ნუ გამიფუჭებ არიანდა !

- კარგი, - ამოიხვნეშა და დივანზე, დათს გვერდით მოწყვეტით დაჯდა.

ამასობაში ელენემ ყავა შემოიტანა.

- შენ მაინც როგორ არ მითხარი ? - თან ფინჯანი აიღო.

- მერე როგორღა გამოვიდოდა სიურპრიზი ? - ლამაზი წყლიანი თვალები შეაგება . - იცი რამდენი ხანი გეგმავდა ?

- შეეშვები ამ ადამიანებს ? - უკმაყოფილოდ შეუღრინა ქმარმა, თავადაც აიღო ფინჯანი, - ისეთს აკეთებ როგორიც მიყვარს. - შეაქო ელენე.

- არიდამ მასწავლა.

თვალებიდან გადმოეღვარა ღიმილი არაბულს, უხერხუად შეშმუშნულ არიდას გახედა და მორიგი ყლუპი უფრო გემრიელად მოსვა.

- მე რატომ არ ვიცი, აქ დარჩენას თუ აპირებდი ?

- რავიცი, შენს თავს კითხე.

- უკაცრავად ?

- რა გაგიკვირდა ? როდის უნდა მეთქვა? ან რატომ უნდა მეთქვა ? - მხრები აიჩეჩა, თვითონაც მოწრუპა ყავა , - შენ ისე გადაწყვიტე დედას იმ სახლში წამოყვანა მე მკითხე ? საინტერესოა რა გქონდა დაგეგმილი.

- რა უნდა მქონოდა დაგეგმილი ? სავარაუდო პაუხბზეც მოასწრებდი ფიქრს.

- ვერ მოვასწარი და ამიტომ გეკითხები.

უკმაყოფილო გამომეტყველებით გააქნია თავი ბიჭმა და პირვანდელ თემას მიუბრუნდა.

- რატომ არ მითხარი აქ თუ რჩები ?

- არ ჩავთვალე საჭიროდ. ერთმანეთისთვის არაფერი ვართ საიმისოდ ანგარიში ვაბაროთ და იმიტომ. ერთ სახლში ისე ვცხოვრობთ როგორც მეზობლები...

- წეღან კი გაუბი მეზობლებს საუბარი და მე რა, სხვანაირი მეზობელი ვარ ?

- მომაშორე ეგ ირონია ძალიან გთხოვ. ხასიათს ნუ მომიშხამავ.

- მე უკვე გამიფუჭე ხასიათი.

- ჰო აბა, წამით ვერ ძლებ ჩემს გარეშე.

- არ დაგტოვებ აქ !

- რა მნიშვნელობა აქვს შენთვის სად ვიქნები ? სახლში რომ ვარ მამჩნევ თუ რა ?!

- ნუ მსაყვედურობ იმაზე, რასაც თავად ცდილობ. ? შენ ნებას ვემორჩილები.

- ყველაზე მეტად შენში ეს მხარე მძულს, აი ეს შეფარული დაცინვა, ასე უცოდველი სახით.
/
- კიდევ რა გძულს ?

- შემეშვი... - ფეხზე წამოხტა არიდა.

- მშვიდად, სირცხვილია. - უკან დააბრუნა

- ის არ არის სირცხვილი აქ რომ ზიხარ და სიდედრისგან ისე ელოდები სუფრას თითქოს საპატიო სიძე იყო ? მძულს ეს ფარსი.

- მე არ დამიშლია შენთვის სიმართლის თქმა, თავად აირჩიე ეს ნაბიჯი არიანდა. - უცებ შეეცვალა სახეც და ხასიათიც დათას, - არც ახლა გიშლი, შეგიძლია მიხვიდე და სიმართლე უთხრა.

- იცი, რომ ამას ვერ გავაკეთებ. სიმართლეს თუ გაიგებს დარდს გადაჰვება. მე კი მასზე ძვირფასი არავინ მყავს.

- ახლა კი შენი წყალობით, შენი ბედნიერებით ცოცხლობს. ის არჩევანი, რაც შენ გააკეთე სასარგებლო აღმოჩნდა მისთვის. თუ ეგ კეთილი ნაბიჯი გინდა მე დამაბრალო, კი ბატონო.

- როგორ მარტივად შეგიძლია ჩემის სიტყვები ისე შემომიბრუნო აქეთ ვიგრძნო დამნაშავედ თავი... ვერასოდეს მოგიახლოვდები ამ გონებრივი შესაძლებლობებით.

- ამისათვის საჭიროა სწორად შეაფასო შენი გონება. შენ კი არათუ შეფასებას, შენი შესაძლებლობების დანახვასაც არ ცდილობ. არადა ბევრი შეგიძლია, მაგალითად- როგორ გამოიყვანო მწყობრიდან ჩემი სიმშვიდე.

- შენი სიმშვიდის დარღვევა ჩემი შესაძლებლონბების ერთ-ერთ ძლიერ მხარედ რომ მიგაჩნია ზედმეტად ამბიციური განცხადება ხომ არ არის ?

- ახლა, ამ წამს შენივე კითხვით დაამტკიცე, რომ სულაც არა... - ხმაურით დააბრეხვა ფინჯანი ლამბაქზე.

- რატომ არ მიდიხარ ? ხომ შეგიძლია საქმე მოიმიზეზო უბრალოდ ადგე და წახვიდე. კი ბატონო, მე ვატყუებ დედას, მაგრამ შენ ხომ არ ხარ ვალდებული.

- იწვალა ადამიანმა... თან ამ სიტუაციაში სიძე ადგეს და წავიდეს, ტაქტიანი საქციელი იქნება ? ასე ხომ შეგარცხვენ.

- არ შემრცხვება და არც ეწყინება არავის. ვიტყვი გადაუდებელი საქმე აქვსთქო. არ იცოდა თქვენი გეგმის შესახებ, თორემ გადადებდათქო.

- არ მინდა ვიფიქრო რომ მაგდებ. - ეჭვისთვალით გადახედა გოგოს.

- ღმერთმანი... რა სასაცილოა. შენი სახლიდან როგორ გაგაგდებ ? მახსოვს, უსინდისოდ რომ მიითვისე. პირიქით, არ განაწყენდე და აქეთ არ გაგვყარო.

- მთელი ეს დიალოგი იმას ემსახურებდოდა რომ ამ თემამდე მიგეყვანე ? მერე იტყვი შენ ვერ დაგეწევიო.

- არა. უბრალოდ თემამ მოიტანა, ბუნებრივია შეგახსენე რა გზებით და რატომ ჩაიგდე ხელში.

- იმედი უნდა გაგიცრუო, სულაც არ შემაწუხა სინდისმა. ეს სახლი დედაშენისაა, სულ არ აქვს მნიშვნელობა ვის სახელზე იქნება. მე და შენს ურთიერთობაში ქალბატონ დადუნას არ გავრევ.

- იქნებ ერთხელ და სამუდამოდ ამიხსნა მე ასეთი რა ბრალი მიმიძღვის შენ წინაშე ?

- ყველაზე დიდი ! - ავად გადახედა, აივანზე სიგარეტის მოსაწევად გასულ ლაშას შეუერთდა.

აივნის პირისპირ იდგა არიდას სავარძელი. კარში ჩასმული დიდი მინიდან აკვირდებოდა ლაშასთან მოსაუბრეს. რაც დრო გადიოდა მით უფრო ნელდებოდა მასში ეჭვები იმისა, რომ დათა მისთვის ზიანის მიყენებას ცდილობდა. მისი ქცევები. სიტყვები დამოკიდებულება გამუდმებით საპირისპიროს უმტკიცებდა. დღეთა სვლაში მითის სახეს იძენდა მის გონებაში დათას დაპირებული შურისძიება.
იმას , რასაც ბიჭი სჩადიოდა არაფერი ჰქონდა საერთო იმ ტაქტიკასთან, რაც შეიძლება ადამიანმა შურისძიებისთვის გამოიყენოს. მითუმეტეს ის დაუვიწყარი ღამე- არაფერი იყო მასში გარდა წრფელი გრძნობებისა. ხვდებოდა ამ ყოველივეს მაგრამ დაჯერება უჭირდა. ჯინაზე არ ტყდებოდა.
რამდენჯერმე, საუბარში გართულმა მოიხედა მოთვალთვალე გოგოსკენ. იგრძნობდა თუ არა მის მზერას არიდა უცებ არიდებდა თვალს. ისეთ სახეს იღებდა თითქოს სადღაც სივრცეში იყურებოდა. ჩვეულად თვალებით გაეღიმებოდა ხოლმე დათას.

- შენ გააღე დედიკო. - გამოსძახა დადუნამ სამზარეულოდან მას შემდეგ, რაც კარზე ზარის ხმა გაისმა.

- კარგი.

ჰოლში მიმავალს ფეხები უკან რჩებოდა. შეუსაბამო იყო ახლა ეს ყველაფერი იმ მდგომარეობასთან, რაშიც იმყოფებოდა, მაგრამ სხვა რა გზა ჰქონდა გარდა ბედნიერი ახლადაქორწინებულის როლის თამაშისა. იმის შიშიც ჰქონდა ვაი თუ დათას მხარეს სიმართლე გაეგო. ლილიზე კი ეჭვობდა, რაღაც იცოდა, მაგრამ იმას ვერ დაუშვებდა რომ ყველაფერი სცოდნოდა და თან ასე შვილივით მიეღო. კარის წინ შეჩერდა, სახეზე ხელები ჩამოისვა, ტანსაცმელი შეისწორა, ღიმილით გადაფა ყველა დანარჩენი განცდა და სტუმრებს კარი გაუღო. ნაძალადევი ღიმილი წრფელმა ჩაანაცვლა ზღურბლს იქით მდგომთა დანახვისას. ლილი, ნანი, ვანო, ნია და დათას მამიდაც კი, სხვადასხვა საჩუქრებით ხელში შეპატიჟებას ელოდნენ.

- მობრძანდით ! - გვერდით გადგა, სტუმრებს გზა გაუთავისუფლა.

- კეთილი იყოს ! - სანდომიანად წარმოთქვა ქალმა, დამახასიათებელი სითბოთი გაუღიმა რძალს, მოკლე დროში შვილად მიღებულს. მას მიჰყვა ყველა. არიდამ ხელით ანიშნა მიმართულება.

- სალამი ! - უკან განგებ დარჩენილ ვანოს გზა გათუთვისუფლდა. სახლში შესული თვალებს აცეცებდა იმ ერთადერთისთვის. ხელში დაჭერილ დიდ ყუთს შეწუხებული დახედა. - ეს გამომართვი რა... ამკიდეს ჯორივით.

- რა არის ? - კარის მიხურვის მერე ჩამოართვა ყუთი.

- ტორტი. შენს ქმარს ყველაზე დიდი ნაჭერი დაუდე, უნდა დავატკბო. - ქინდილით უჩურჩულა. ორივემ ჩაიფხუკუნა.

- მოგიწევს საკონდიტრო უყიდო.

- სიროფში ხომ არ ჩავამარინადოთ ?

- ნეტავ ახლა გვისმენდეს...

- ხახვი არ დამაჭრას ყურებზე. - სიცილით მხარზე მოეხვია, მისაღების კარს მიუახლოვნდნენ.

მასპინძლებს სტუმრები უკვე მიეღოთ, ერთმანეთის გაცნობით იყვნე დაკავებულნი.
- მეტყვი საით ვეძებო, თუ გადმომცვივდეს თავლები ?

- ოხ ვანიკო, - ამოიოხრა არიდამ, - უკან დახევას არ აპირებ ხო ?

- რას მკადრებ ? ვგავარ უკან დამხევ კაცს ? არ მოვისვენებ ვიდრე არ შევუყვარდები.

- სამზარეულოშია. ისეთი არაფერი მოიმოქმედო გადაირიოს , უცებ ფეთქდება.

- ვგიჟდები როდესაც ფეთქდება. მეც მიფეთქდება გულში გრძნობები.

- ღმერთო, მართლა მასხარა ხარ... მოდის, - გააფრთხილა, თვალით ანიშნა მისკენ.

- გამარჯობა. - არ შეუხედავს ელენეს, გვერდის ავლის დროს მშრალად მიესალმა. სუფრაზე კერძიანი თეფშები დაალაგა. მერე სტუმრებს მიუბრუნდა თავაზიანი სალმით.

- ნახე რა გაკეთა ? უცნობსაც კი არ მიესალმებიან ასე. გეფიცები განგებ იქცევა, უნდა გამაგიჟოს.

- არასოდეს გიფიქრია, იქნებ რცხვენია და ამიტომ ვერ იქცევა შენთან თავისუფლად ? იცი, სად და რა გარემოში გაიზარდა.

- რაზე აღარ მიფიქრია, მაგრამ მაინც ვერ ვხსნი მის ასეთ ცივ დამოკიდებულებას. იმის გაფიქრებაც კი არ მინდა, შეიძლება მართლა არ მოვწონდე. ასე ცუდი ვარ ? ბებერი ? შეუხედავი ? - საცოდავად დახედა არიდას.

- ლაშას თქმისა არ იყოს, მართლა რა დღეში ხარ ვანო ?! - გამამხნევებლად დაჰკრა ხელი მხარზე. - ძალინ კარგი ბიჭი ხარ, უბრალოდ აცადე გაერკვეს. ახლა შედი შენ, მე ამას სამზარეულოში გავიტან. ამ საჭირბოროტო საკითხზე მოცლილ დროს ვისაუბროთ.

უარყოფილმა მოწყენილი სახით შეაბიჯა მისაღებში, კედელთან აიტუზა. იქიდან პირდაპირ შეეძლო ემზირა სუფრის გალაგებაში გართულისათვის. ყოველ მის გახედვაზე ხელები აუკანკალდებოდა ხოლმე გოგოს, მაგრამ მისი პაწაწინა ნებისყოფით ცდილობდა არ დატყობოდა, თუ როგორ ღელვას იწვევდა ეს ჯიუტი მთიელი თავისი ნაცრისფერი თავლებით მაში. ყველანი შემოუსხდნენ სუფრაზე თავინთ ადგილს. ნიამ, თითქოს აქაც არაფერიო,დასკუპტა ლაშასთან. გვერდით ელენეს შემოისვა. ძმას ანიშნა თვალით, შენც დაჯექი ვიდრე გაიქცევაო. მინიშნება დასრულებული არ ჰქონდა, ვანო უკვე იჯდა, მისი თავლები კი დას მთელი გულით უხდიდა მადლობას. უმალ მოიმარჯვა მობილური, მისწერა, ყველა სურვილს შეგისრულებ რასაც კი ინებებო. ნიამ გადაწყვიტა საჭირო დროს სათავისოდ გამოეყენებინა ეს პირობა. ჩუმად შეყვარებული ორი წყვილის წინ, სრულიად განსხვავებულ სიყვარულის საფეხურზე მდგომი ცოლ-ქამარი იჯდა. გრძნობების განსაკუთრებულ განზომილების მქონენი. დათამ ღიმილით შეხედა ჯერ ვანოს, მერე მცქმუტავ ნიას. როგორც კი ბიძაშვილის საეჭვო მზერას წააწყდა ფერი ეცვალა გოგოს, ვერ გაერკვა რისი მანიშნებელი იყო. შეიშმუშნა, თავი ჩახარა და ქურდულად გახედა ლაშას, დათასნაირად მომღიმარს. სულ დაიბნა, იმდენად რომ თავი წამოწია და ახლა მოურიდებლად მიჩერებოდა ხან ბაკურაძეს, ხანაც დათას. ამ უკანასკნელმა გამაფრთხილებლად გაუქნია თავი, ვანოსაკენ მიანიშნა, ელენეს ყურებაში სამყაროსგან გამიჯნულს.

- მშვიდად, სახეზე ნუ დაიწერ ყველაფერს. - სულ ოდნავ გადაიწია მისკენ ბაკურაძე გაფრთხილებისას. - ერთიც და მეორეც ერთ შემოხედვაში გაგშიფრავენ. მოეშვია ნია. ახლა არ არის ჩვენზ ფიქრის დრო.

- მაგის დრო სულ არის, - განაწყენდა გოგო.

- ვიცი, მაგრამ გეტყობა. ისე მიყურებ მეც ვეღარ ვიკავებ თავს. - თავისივე სიტყვებზე სიყვარულად იღვრებოდა ბაკურაძე. სურვილი კლავდა იმ სუფრიდანვე გაეტაცა, არასოდეს გაეშვა.

- იმ დღის მერე არ მინახიხარ. თავს მარიდებ ლაშა... რა ვქნა, რომ მენატრები ეგეც აღარ შემეტყოს ?

- ნუ ცხარდები, - მაჯაზე დაავლო ხელი, მსუბუქად დაქაჩა. მერე მიეალერსა ნაზად, მონატრებულს. ორივეს ერთდროულად დაუარა ჟრუანტელმა,დააყარა ეკლებმა. - თავს არ გარიდებ, უბრალოდ ვცდილობ მაქსიმაურად სწორი ვიყო. ცოტა დრო მომეცი, ვიდრე დაველაპარაკები.

- ათი წელი გიცადე. ცოტას როგორმე გადავიტან. - ათრთოლებულმა უპასუხა.


- სულ უნდა მახსენო ?

- ცოტახანს. ეს ისე მიყურებს, წამიკთხა უკვე მგონი.

- რავიცი... - აიჩეჩა მხრები. გულში კი ჩაეღიმა. არა აპირებდა თქმას ვიდრე დათა არ ეტყოდა.


- რას ჩურჩულებთ მად ? - ხმადაბლა კითხა ვანომ დას, მოსაუბრე უფროს თაობას ხელი არ შევუშალოო. ოდნავ გადაიხარ მათკენ. „ვის ვატყუებ ნეტავო“ ქვეცნობიემა შუბლზე შემოსცხო ხელი. ეს ყოველივე იმას ემსახურებოდა, ელენესთან წამით მაინც მისულიყო ახლოს.

- რაღაცას ვუყვები. - იცრუა უნიჭოდ ნიამ.

- რას? მეც მომიყევი.- ახლოს მისული თვალებით სჭამდა ელენეს, აცახცახებულს თავი ჩაეხარა, სკამზე აწურულიყო.

- შენ ელენე გიზის გვერდით, მას ესაუბრე. - გამოაჯავრა შეფარულად დამ.

- არ მელაპარაკება. მგონი ხმას არ მცემს.

- აწყენიენ ?

- გაწყენინე ელი ?

- ვერ მაწყენინებდი. - ღელვას კი ჰყავდა ატანილი, მაგრამ სიამაყემ მაინც იჩინა ტავი.

- აბა პატარა გოგოსავით გაბუტული რატომ ზიხარ ?

- ვანო, - უცებ წამოსწია თავი, ცისფერი თავლებით მიაშტერდა. მთელი ეს დრო ამის მოლოდინით ხარობდა ვანო, როგორც იქნა აღირსა. უბნებურად გაეღიმა. ნეტავ შემძლოს ამ თვალების დაკოცვნაო, - სულ რატომ ცდილობ მოსვენება დამიკარგო ?

- იმიტომ რომ შენ უკვე დამიკარგე მოსვენება.

პასუხისას შეკრთა გოგო, გაცხარებული ბგერებით ამოიფრუტუნა. უფრო სასურველად მოეჩვენა ამ დროს, სულ გახელდა ბიჭი, ცოტაც და ყველას თვალწინ აკოცებდა. გულში ჩაიკრავდა.

- გაიწიე, - მეტი რომ ვეღარ მოიფიქრა ხელით მიაწვა ახლოს მისულს, - სამზარეულოში უნდა გავიდე.

- იქაც გამოგყვები.

- ვანო !

- დღეს ჩუმად ვარ. ხვალ ვისაუბრებთ. რაღაც გვაქვს გასარკვევი.

არიდას მაგიდაზე დაყრდნობილ ხელზე სამოედო სახე, ღიმილით ადევნებდა თვალყურს ჩუმად მოჩხუბარ წყვილს. დრო და დრო მეორესაც შეავლებდა ხოლმე და გონებაში აფასებდა. დათა უმეტესად არიდას მიჩერებოდა. არიდაც ამჩნევდა მის მოუშორებელ თვალებს.

- რადიკალურად განსხვავდებით შენ და ვანო, თუმცა ახლახან აღმოვაჩინე ის, რაც საერთო გაქვთ. - ამჯერად ტკბილად მოუბარ ქალებს უყურებდა ცხოვრებისეულ საკითხების განხილვაში გართულთ.

- მაინც ?

- შეუპოვარი ხასიათი.

- მისი ყველაზე დიდი ძალა რწმენაა. სწორედ ეს ხდის შეუპოვარს. არაფერს არ იტყვის, არაფერს არ გააკეთებს ისე თუ მისი სისწორის, ბოლომდე მიყვანის არ სჯერა. ყოველთვის მისი რწმენის შესაბამისად დგამს ნაბიჯებს. ამიტომ არასდროს წაუგია. - განამტკიცა დათას სითბოთი და სიამაყით წარმოთქმულმა, მისი მოსაზრება.

- მეც შევამჩნიე.

- ისეთი ძალა აქვს მეც კი მარწმუნებს ხომე.

- არ მეგონა ვინმეს თუ უჯერებდი.

- მხოლოდ მათ, ვისი რჩევაც ჩემს აზრს ემთხვევა.

- მაგალითად რაში დაგარწმუნა ვანომ. - პასუხის მოლოდინში გვერდიდან ახედა. ალბათ სხვა დროს არ დაუსვამდა კითხავს მაგრამ ახლა ისე თავისუფლად და გულღიად საუბრობდა, გაბედა.

- შენში. - მასზედ დაჩერებულმა პაუზის შემდეგ, ეშმაკური ღიმილით უპასუხა.

- რა ჩემში ? - ოდნავ წინ გადაიწია უფრო უკეთ რომ შეეხედა სახეში და ისე მოესმინა პასუხი.

- რაღაც მირჩია და ჩემს აზრს დაემთხვა.

- რომ გკითხო რა გირჩიათქო ? - ცბიერი გაუხდა უცებ ხმა.

- მითხრა უყვარხარო და მეც დავიჯერე. - მის ინტერესს, შესაბამისი პასუხი შესაბამის ინტონაციაში გასცა.

უკმყოფილოდ შეჭმუხნა სახე არიდამ, ლამაზი შუბლი მოქუფრა და ტუჩები მოწკურა.

- ეს რანაირი იუმორია ? - შეუჯუჯღუნა თითქოს, - უნდა გამეცინოს ახლა ?

- სიამოვნებით გნახვდი გაცინებულს. აქამდე მხოლოდ შენი ღიმილი მაქვს ნანახი და საინტერესოა სიცილიც ასევე გიხდება თუ არა. - ნაზად ჩაეჭიდა მის ნატიფ ხეელებს, თითებით მოეალერსა.

- გეყოს რა... - ჟრჟოლამ დაუარა სხეულში, კანი გაუხურდა. შეძლო თავს მოეროდა, მარდად გამოაცალა ხელი, - არ გინდა... ზედმეტად დამაჯერებლად გამოგდის... ცუდია, როცა სიმართლე ვიცი.

- ნუ ფიქრობ გამუდმებით რა იყო გუშინ და რა იქნება ხვალ, - ხელი ისევ მჭიდროდ დაუჭირა. ოდნავ მოჭერაში სიბრაზე გამოხატა, ალერსით გამოხატა სინაზე. - ისწავლე დღევანდელით ტკბობა, წამით ტკბობა არიანდა, მიიღე და დაიჯერე ის, რასაც ამ წამს ხედავ. - ბოლოჯერ გადაუსვა ცერი ხელის გულზე და ისევ ქალის მუხლზე დააბრუნა.

- ჩემთვის გონების არევა და დაბნევა აღარ გამოგივა. -კი იმუქრებოდა მაგრამ გონება უკვე არეოდა. ნათლად ხედავდა დათას ბოლოდროინდელ ცვლილებებს. ეს ისეთ გაურკვევლობაში ახვევდა თავდაყირა იდგა მისი აზრები. აღარ იცოდა რისი ერწმუნდა და რისი - არა.

***

სტუმრებს მოგვიანებით შემატებული ქეთი, აივანზე იდგა და გაცხარებით ეძებდა ჯიბეებსა და ჩანთაში ასანთს.

- სად ჯანდაბაში გაქრა, - შინ შესვლა დააპირა არიდასთვის სათხოვნელად, მაგრამ ნაბიჯიც არ გადაუდგამს, მის წინ არაბული გადაგდა და ასანთიანი ხელი გაუშვირა.

- დაგეხმარები. - შესთავაზა ზრდილობიანად.

- დამავალებ. - სიგარეტის ღერი პირში გაიჩრა. მანაც მოუკიდა. მერე აივნის კიდეს მიუახლოვდა. - მგონი არასოდეს მომილოცია თქვენთვის ბატონო დათა. - ორი ნაპასის დაგემოვნების შემდგეგ კვამლი უხვად გამოუშვა. ბიჭს ამოუდგა გვერდით.

- უბრალოდ დათა... დიახ, როგორც მახსოვს არ მოგილოცია. მაგრამ სჯობს გვიანო...

- ჯერ კიდევ ველოდები მაგ გვიანს. - ხისტად თქვა ქალმა.

- ნება თქვენია ქალბატონო ქეთი.

- კარგია რომ გამოხვედი, საქმე მქონდა შენთან. - შენობით მიმართავში გამოხატა გათვალისწინებული შენიშნვა.

- გისმენ.

- რამდენიმე კვირაში ჩემი და ვახოს ქორწლია. პატარა წვეულებას ვაწყობ და ...

- და ფიქრობ რომ არიანდას არ გამოვუშვებ. - სიტყვა გააწყვეტინა.- ესეიგი ჯერ ჩემთან გინდა მოაგვარო ? - ირონიით ჩაეღიმა ქეთის საქციელზე დათას.

- ვფიქრობ, არ უნდა გიკვირდეს. ვიცი შენი დამოკიდებულება ზურასთა.

- არც ის კაცი ვარ ზრდასრულ ცოლს სადმე წასვლა ავუკრძლო. მითუმეტეს არც ის კაცი, ასანიძეს შიშით ცოლი გადავმალო. ამის გარეშეც შემიძლია ჩემს ცოლს ზედმეტი და არასასურველი ყურადღება ავარიდო. - მტკიცედ და დინჯად წარმოთქვა დათამ.

- მშვენივრად ვიცი რა კაციც ხარ დათა.

- მიხეილმა გითხრა ?

- რა ? ვინ ? - დაიბნა უცებ ქეთი.

- დამშვიდდი. ეგ ის თემა არ არის, მე რომ უნდა ვისაუბრო.

- დიდი ხანია იცი ?

- იმდენად დიდი, წესით თქმა უნდა მომესწრო. ხომ იცი, თუ შემთხევით გაიგებს რა რეაქცია ექნება ? არ აპირებ უთხრა ?

- ვიცი, მაგრამ ახლა არ შემიძლია. სწორედ მაგ რეაქციის მეშინია. მეშინია რომ ჩემი დანახვა აღარ მოუნდება. თავიდან რომ მეთქვა საერთოდ არ გამიკარებდა და მოკლედ ორ ცეცხლს შუა ვარ. - როგორც იქნა გაანდო გულისტკივილი ვიღაცას და თითქოს სულ ოდნავ მოეშვა. რას წარმოიდგენდა ეს ვიღაც დათა არაბული თუ იქნებოდა.

- თუ სწორად აუხსნი ყველაფერს, ზუსტად ისე როგორც იყო, გაგიგებს. მას დიდი უნარი აქვს სხვა ადამინაების დარდის გაგების.

- ღმერთო ჩემო, ყველაზე ნაკლებად შენგან ველოდი ამის მოსმენას. მართლა რა უცნაური ბიჭი ხარ დათა.

- რაც მეტი დრო გავა მით მეტა დაკარგავ პატიების შანსს.

- შენ რატომ გაღელვებს ეს საკითხი ასე ? - სიგარეტის ნარჩენი საფერფლეში ჩადო და ბიჭისაკენ მთელი ტანით შებრუნდა. - არ გინდა კიდევ ერთხელ ეტკინოს ? კიდევ ერთხელ გაუცრუვდეს იმედი ?

- ახლა ჩემზე არ ვასუბრობდით.

- ცდილობ, რაც შეიძლება დიდი ადგილი დარჩეს მის გულში შენს საპატიებლად ? დათა, შეგიყვარდა ? - ბოლო კიტხავზე სახე გაუნათდა ქეთის.

მოაჯირის სახელურზე თითების თამაში შეწყვიტა არაბულმა, წელში გასწორდა და თავადაც შებრუნდა ქეთისკენ. თუმცა ნათელი იყო პასუხის გაცემას არ აპირებდა, მხოლოდ უცნაური გამომეტყველებით დახედა და ჩაეცინა. მერე კი კარისაკენ წავიდა.

- დათა, პასუხი არ გაგიცია. - გშაში მიადევნა ქეთიმ სიტყვა.

- მოვალთ, - შებრუნდა, - მოვალთ და შენგან განსხვავებით მე პირადად მოგილოცავ ქეთი. - თვალი ჩაუკრა. ოთახში შევიდა.

- მე სხვა პასუხი... ღმერთო ჩემო... უყვარს, - წამოიძახა მარტოდდარჩენილმა, - უყვარს ! - გაიმეორა და ბედნიერი სიცილი აუტყდა.
***
დადუნას მიერ მოწყობილი არიდას გაცილების საღამო თითქის დასასრულს მიუახლოვდა. ყველას ეტყობოდა ამ საღამოთი მიღებული კმაყიფილება. უკვე წასვლის დრო იყო. უცებ ვანო წამოიჭრა ფეხზე და ღვინის ბოკალიც გაიყოლა. ვიანიდან სუფრის ხლმძღვანელად ის დანიშნეს ბოლომდე იკისრა გაძღოლოდა. ადგა თუ არა, არიანდას ტელეფონზე შეტყობინება მივიდა „ არ გაოცდე, დღეს ეგ უჟმური იუბილარია „ წერდა. წაიკითხა თუ არა გაოცებული თავლებით ახედა დატას და თან სევდაც ჩაუდგა. რაღაცნაირად იუხერხულა არცოდნა . ბიჭმა ვერ გაიგო თუ რამ აუწყლიანა ასე მოულოდნელად თავლები, რატომ უყურებდა ასე სიყვარულით. მის გაკვირვებულ გონებას ვანოს სიტყვებიც მისწვდა.

- არიდა, მიდი ტორტი შემოიტანე, - თხოვა ვანომ.

არიდაც უმალ წამოხტა ფეხზე და უკან ტორტით დაბრუნდა. ვანოს ყველაფერზე ეზრუნა.

- არ ვიცი, დღეის შემდეგ თუღა მნახავთ, - განაგრძო ვანომ, - რადგან არ ვარ დარწმუნებული, იუბილარს ამის გამხელის გამო თუ გადავურჩები, - გაცეცხლებულ ბიძაშვილს საწყალი თავლებით გახედა, - არ უყვარს აღნიშნვა და მილოცვა, მაგრამ დღეს მის მეუღლესთან ერთად დალოცვის გარეშე ვერ ჩავატარებდი.

- ვაიმე დედიკო, როგორ არ მითხარი, - შვილის მისამართით საყვედირით შეიცხადა დადუნამ, - არც კი მიმილოცია, - წამოხტა ქალი. დათა მიხვდა მისკენ მიდიოდა, თავად დაფარა ის მანძილი და ხელებგაშლილ ქალს მოეხვია. - როგორ არ მითხარით- კვლავ საყვედურობდა.

- მე ვთხოვე ქალბატონო დადუნა. - უცებ გამოიყვანა მდგომარეობა.

- თუმცა მაინც კარგი სიურპრიზი გამოგივიდა, - დაამშვიდა ქალი დათას მამიდამ. - უკვე წლებია არ აღუნიშნავს. რახან დღეს გამონაკლისია მეც გილოცავ ჩემო სიცოცოხლე, - თავლცრემლიანი მზექალაც მოეხვია ერთადერთი ძმის დანატოვარს.

- ჩემი საჩუქარი ოთახში დაგხვდება. - დათას ირგვლივ შეკრული წრე გაარღვია, კისერზე დაეკიდა ნია. - ვიცი, მოგეწონება. - ეშმაკურად აუფახურა თავლები.

- ჩააქრობ ? - მორიდებით ჰკითხა მის წინ სანთელანთილი ტორტით მდგარმა, თან რაც შეეძლო მაღლა ასწია. თავი დაუქნია, თავადც შეაშველა ხელი. ერთმანეთზე გადაჭდობილი მტევნებით ეჭირათ დათას ოცდამეთორმეტე საიუბილეო ტორტი წყვილს, რომელიც ვანოს დაჟინებული თხოვნით ერთად ჩააქრეს.

- მართლა ვერ გადამირჩები. - მილოცვები და ცერემონია რომ მორჩა ვანო გამოიჭირა დათამ. თუმცა გულის სიღრმეში ბედნიერება ენთო. ასეთმა თბილი საღამო უკვალოდ ვერ ჩაუვლიდა დათას გამღვალ გულს.

- სახეზე გაწერია კმაყოფილება. ტყუილად ნუ იმუქრები.

- წასვლის დროა. - დათამ ოჯახის წევრებს მიმართა, მერე არიანდას შეხედა, რომელიც თავჩაღუნული იდგა კედელთან.

- შენც დარჩი შვილო, - თხოვა დადუნამ.

- სხვა დროს. - თბილი ღიმილით მიუგო.

ჰოლში მიმავალთ უკან ჩამორჩა.
- არ წამოხვალ ? - როგორც კი მისაღები დაიცალა შესთავაზა ცოლს.

- გთხოვ არ დამაძალო. დედამ უკვე იცის. ახლა რა მოვიგონო? - შეევედრა გოგო. გულის კუნჭულში კი ძალინ წყდებოდა იუბილარ ქმრის სახლში მარტო გაშვება.

- მხოლოდ დედაშენის ხათრრით, მაგრამ სხვა დროს მეც მითხარი.

- კარგი.

- კოცნით მაინც გამაცილე.

- დღეს მაინც ნუ მეთამაშები.

- ასე ძნელია უბრალოდ მაკოცო ? - თვალებში უელავდა დათას პატარ პაატარა ვარსკვალვები. ეს ისე ლამაზად ჩანდა შავი ირისების ფონზე დანებება აიძულა ქალს, - ლოყაზე... - დაამატა ოდნავ მომღიმარმა.

- ნეტავ ან შენ, ან მე, გვესმოდეს რას ვაკეთებთ... საერთოდ რა ხდება ჩვენს თავს... შენ სულ აღარ გავხარ...კარგი, ჯანდაბს, - ამოიბუზღუნა დათას მობეზრებულ სახეზე, იფიქრა არ მომეშვებაო მაიც, თავადაც ხომ არანაკლებ სურდა... ფეხისწვერებზე აიწია, თვალები ოდნავ მილულა და ლოყაზე კოცნა დააპირა, მაგრამ დათა რის დათა იყო სათავისოდ არ მოებრუნებინა მდგომარეობა, ბაგეები დაახვედრა, კედელს მიაკრა და ისე გემრიელად დაკოცნა, მოულოდნელად განცდილი ნეტარებისაგან ამოიკრუტუნა გოგომ. ამ ხმით სურვილგახელებულმა ბიჭმა ოდნავ მოსდო კბილები ქვედა ტუჩზე, თეძოებზე ძალუმად ჩავალო ძლერი ტორები. - რას აკეთებ ? ჩემს სახლში ვართ...

- გკოცნი... - ცხვირზე მოუჭირა ლოყებახურებულს, - მენატრებოდა. - ტუჩებზეც დაუსვა თითები, - თან სჩუქრის ნაცვლად ავიღე- მხრები აიჩეჩა , მაცდურად გაეღიმა,თვალი ცაუკრა და გასასვლელისაკენ წასულმა, წელზე მოხვეული ხელით ცოლიც გაიყოლა.

***

გულზე მიხუტებული შეიყვანა დედა სახლში. ჯერ კიდევ არ დაწყნარებოდა სხეულში აჩუხჩუხებული სისიხლი და არც გული ჩამდგარიყო ბუდეს. უმოწყალოდ შეყვარებულ არაბულს მოურჩენელ ავადმყოფობად შეეყარა არიდა შეგრძნების დაუმორჩილებელი სურვილი. ეს განცა მას შემდეგ გასდევდა განუყრელად, რაც პირველად დაეპატრონა მის ნორჩ, სათუთ სხეულს. სულში შეუსახლდა და წამით წამამდე ცვლიდა. საძინებლის კარამდე მიაცილა დედა, გაუღო და ვიდრე შეუშვებდა ძლიერად მოეხვია უქმროდ დარჩენილ მრავალჭირნახულ მაგრამ მაინც განსაკუთრებული სიმტკიცისა და სულგრძელობის მქონე ქალს.

- გული როგორ გიცემს დათა. - შვილის ტკბილ მკლავებში გახვეულს მხიარულად დასცდა.

- როგორ მიცემს ? - ჩუმი ღიმილით იკითხა და ტავზე აკოცა დედას.

- შეყვარებული კაცივით, საყვარელი ადამიანის ზმანება რომ დასდევს და წამიტაც არ ტოვებს. გულს ასეთ აძგერებას მხოლოდ ეს აიძულებს.

- ხასიათის უცნაური თვისებებით შენ გგავარ დედა. - სიყვარულით სავსე ხმით შენიშნა დათამ, - იშვიათი ქალი ხარ. უსიტყვოდ გესმის ყველასი და ყველაფრის.

- სხვათაშორის არიანდაც ბევრ რამეში მგავს და ეს ისე მიხარია. - ასე უწყინარი სიტყვებით მეტი სიცხადე შეიტანა თუ რას გულისხმობდა წინარე სიტყვებით. - საერთოდაც ეგ გოგო მიხარია.

- ლილი, შენზე უკეთესს ვერც კი ვინატრებდი. მიყვარხარ დედა !

ატირდა ლილი. ათი წლის განმავლობაში მასგავად არასდროს უთქვამს შვილს, რაღა თქმა უნდა გრძნობდა, მაგრამ სიტყვით არასდროს. გულში მხურვალე მადლობა გადაუხადა არიანდას, რადგან მის დამსახურებად მიიჩნია. ცრემლიანი ტავლები დაუკოცნა დედას, ოთახში შეაცილა.
კიბის პირვე საფეხურზე მდგარმა უღერღილოდ გაიხედა მეორე სართულზე. ემძიმა გადადგმული ნაბიჯი, დაეზარა კიდეც. ცარიელი და უფერული ეჩვენა იქაურობა. უცხოდ იგრძნო მშობლიური სახლი. საძინებლის კარის სახელური დასწია, თუმცა ნახევრად შეღებული მიატოვა. თვალი გვერდით ოთახისაკენ გაექცა. გულიც... ფეხი არ ჰქონდა შედგმული ღრმად ჩაისუნთქა ჰაერი, რომელიც მხოლოდ იმ ოთახში იყო ისეთი- თბილი, მყუდრო. იპოვა სასიამოვნო სურნელი. გული გაფაციცებით აუჩქროლდა. ხელი მიიდო, ხომ ნამდვილად მისი იყო. იდგა სიბნელეში ურყევად. გამოსვლისას მისი ბალიში და მღელვარება გამოიყოლა. უხეშად მიიჯახუნა კარი, გახდილი პიჯაკი უმისამართოდ მოისროლა, ფანჯარსთან მივარდა და უფოკუსოდ დაიწყო ყურება. ცისაკენ ააპყრო თვალები, ნოემბრის ცა იყო. მოქუფრულიც და ნათელიც, ვარსკვლავებითა და ღრუბლებით. თავის უკმაყოფილო რხევით ოთახისკენ შემობრუნებული გახევდა. თავლებმა გაოცება სიყვარული და გაშმაგება ერთდოულად გამოაფრქვია. საწოლის წინა კედლიდან ნიას საჩუქარი, აიანდას პორტრეტი უმზერდა. სიზუსტით შესრულებული, არიდა ცხადად უყურებდა და თავისი კეთილი ღიმილით უღიმოდა. ახლოს დაუდგა, უფრო დააკვირდა მის მოციმციმე თავლებს, ვარდისფერ ლოყებს, ღიმილისდროს გაჩენილი ღრმულს, ალისფერ ტუჩებს. სიმწრით ამოიოხრა, რა გააჩრერებდა ახლა ამ ოთახში? რა დაძინებდა ისედაც ღამის დარაჯს ? ისეთ განცდას ტოვებდა მისი სახე, წამიც და გაცეცხლებული გაიჭრებოდა გარეთ. თუმცა.. ჩაისუნთქა, ამოისუნთქა, მახვილი მხერა დაასო არიდას. ფეხებთან მიგდებული პიჯაკი აიღო, კარისაკენ დინჯად წავიდა, გასვლისას მიმოიხედა ცარიელ საძინებელში, გაეღიმა ისე, რაღაცას რომ გპირდებიან. გარეთ გასულს შემოეხვა შემოდგომის სუსხი სხეულზე, იგრძნო ცივი ჟრუანტელი, მაგრამ ეს არ იყო სიცივისა. დიდხანს, უმისამართოდ დაეხეტებოდა მიძინებული ქალაქის ქუჩებში. რამდენიმე დაგვიანებული მგზავრის, მასავით ფიქრის მდევარი და ქარი ახმაურებდა ქალაქს. . ხეს მოწყვეტილ ყვითელ ფოთლებს ქარი მიწაას არ უთმობდა, თავაწყვეტით ატრიალებდა სივრცეში. ეული ჩანდა იმ წამს ფოთლები, არაფერს ეკუთვნოდნენ. უსუსური, დედა ხის კალთას დაწიწკლილინი. რა იქნებოდა ქარი ჩადგომის შემდეგ ? დედის კალთას დაუბრუნდებოდნენ ? რა თქმა უნდა ვეღარ, მიწა დაისაკუთრებდა. ინტერესით აკვირდებოდა ჩაწეული მინიდან დათა, და მიხვდა რომ იმ ფოთლებს გავდა მისი გრძნობა, მის გულს მოსწყდა, სივრცეში უპატრონოდ დაიწყო ხეტიალი. ქარი მასშიც ჩადგებოდა, ვეღარც ის გრძნობა დაუბრუნდებოდა თავდაპირველ ადგილს, მასაც ჰყავა უკე ახალი პატრონი. ძლიერად ამოვარდნილმა ნიავმა ორი ფოთოლი ღია მინიდან დათას ზედ ფეხებზე დააფინა. ბიჭმა დახედა სტუმრებს, რამდენიმე წამით უყურა, მერე ჯიბეში ჩაიდო. მინა ასწია. აიძულა ქარი, ჩამდგარიყო. დრო იყო, სივრცეში უპარტონოდ მოფარფატეებს მეპარტრონე ეპოვნათ...

***

შუაღამის სამი საათი იქნებოდა ამირეჯიბის ბინის კარზე ზარის ხმა გაისმა. ლენა და დადუნა ფხიზლობდა, ცოტაოდენი საქმე დარჩენოდათ. სახლს აწესრიგებდნენ, თან დღის შთაბეჭდილებებს უზიარებდნენ ერთმანეთს. ზარის ხმაზე ცოტა შეშინდა მასპინძელი,ამ დროს ვინ უნდა ყოფილიყო. ონკანი დაკეტა და წინსაფარზე სველი ხელების წმენდით გაეშურა კარისაკენ. ლენა იატაკის საწმენდით ხელში სამზარეულოს კარში გაიხიდა, ტარს ჩამოყრდნობილი დაელოდა ღამის სტუმარს.

- ხომ მშვიდობაა შვილო ? - სწრაფად გაუღო, როგორც კი სიძე იცნო კარს იქეთ.

- მიმიღებთ ? - თავადაც გაუღიმა თბილად შეციცინებულს, , დავრჩები მეც, თუ შეიძლება ?! - დაამატა მორიდებით.

- რას მეკითხები ? რათ თქმა უნდა ! - მაჯაზე ჩაეჭიდა, ძალით შემოიყვანა შინ. - არიდას ძინავს,ახლავე გავაღვიძებ.

- ნუ გააღვიძებთ. - ფეხის გასახდელად დაიხარა.

- არ შემარცხვინო ახლა ! - შეიცახდა დადუნამ, ხელზე ესცა გასაჩერებლად.

- უფრო კომფორტულად ვიგრძნობ თავს, გთხოვთ !

- მეც სწორედ ეგ მინდა. - ახალთახალი ჩუსტები მიაწოდა სიძეს. ნეტავ ამაზე როდისღა იზრუნა?


- ვინ არის დედა ? - თავი გამოჰყო საძინებლიდან. კარის კაკუნზე ისედაც გაღვიძებოდა. გულის ძალინ შორეულ სიღრმეში, მისი დაბრუნების იმედი კიაფობდა კიდეც. ფეხშიშველი გამოტყაპუნდა გრილ იატაკზე. ამასობაში დათაც გამოჩნდა ჰოლში. ადგილზე აისვეტა არიდა. მოლოდინის გამართლებამ გული სასიამოვნოდ გადაუქანა. დათამ და დედამ ერთდროულად ფეხზე დახედა. დათას ჩაეცინა, დადუნამ კი თავლები დაუბრიალა გაწყრომის ნიშნად. - მშვიდობაა ? - ჰკითხა ენადაბმულმა. დედას კი თვალები აუფახურა, არაფერი მითხარაო.

- მშვიდობაა.

- ხომ არ შეჭამ რამეს ? გავაცხელებ ყველაფერს ახლავე.

- გვიან არ ვჭამ, - სამზარეულოსაკენ წასული მხარზე შეხებთ შეაჩერა.

ჩაიფხუკუნა ჩუმად არიდამ, როგორ თუ არ ჭამდა. რამდენჯერაც გენებოთ... როგორ ინარჩუნდებდა შესაშურ ფორმას მადის ფონზე, საკვირველი იყო.

- როგორ არა ? მშვენივრადაც ჭამს დედა, უბრალოდ ახლა შენი ერიდება. - მუქარით შეხედე ქმარს, ნახე რაც მოგელისო.

მეტი რა უნდოდა დადუნას ? შანსი მიეცა კიდევ მეტად ზედ გადაჰყოლოდა საყვარელ სიძეს. მერე ისევ არიდამ შეიცოდა ქმარი, თავიდან თუ მადიანდა ილუკმებოდა, ბოლოს ხათრით ყლაპავდა.

- ძილი მომეკიდა ძალიან, წავალთ. - მხსნელად მოევლინა დათას.
- აცადე არიდა, ჭამს ადამიანი, - თვალები დაუქაჩა ჩუმად შვილს, ხათრის გამო არ ანებოს თავიო. დანებებით აიჩეჩა მხრები გოგომ.
- მადლობთ, მართლაც აღარ მინდა მეტი, - საჩქაროდ წამოდგა დათა ფეხზე.
- დაჯექი, - მკლავზე ჩაჭიდებული ისევ დასვა,- ნუ უგდებ ამას შენ ყურს, მოასწრებს ძილს. ლენა, შენი ჭირიმე კიდევ მოიტანე - ხაჭაპურის ნაჭრებზე მიუთითა მეგობარს.
- არა იყოს... - სიტყვაწართმეული ბავშვივით იყურებოდა დათა. ქალის მიერ გამოხატული გულწრფელი მზრუნველობის ხათრით მტკიცე უარასაც ვერ ამბობდა, არადა მართლაც პირამდე იყო. ახლა მხოლოდ არიდა თუ უშველიდა. თვალებით მოძებნა მომღიმარი. ერთი შეხედვაც საკმარისი აღმოჩნდა გოგოსთვის დაენახა, თუ რა გასაჭირში იმყოფებოდა . გაწვალება განიზრახა, მზერითვე დაუბრუნა პასუხი, მე რა შემიძლიაო. ირგვლივ მიმოიხედა დათამ, იქნებ ფანჯარა მაინც იყოს ღია, პირდაპირ გადავხტებიო. ხმით გაცინება მოუნდა არიდას. ერთი კმაყოფილმა ამოიფრუტუნა და მკაცრად მიმართა ქალებს :

- ბოლოსდაბოლოს გამატანთ ჩემს ქმარს ?- ახლოს დაუდგა დათას, ხელჩაკიდებულმა წამოდგომა აიძულა. მანაც უსიტყვოდ,მოუბოდიშა ქალებს ვერ შევეწინააღდეგებიო. არიდა ფეხშიშველი მიტყაპუნებდა, დათა ტყვეობიდან დახსნილის ნაბიჯებით მისდევდა. საძინებელში შესულმა ხელის აქნევით გაუშვა მტევანი და კარი ხმაურით მიხურა.

- ჩემი გადასარჩენი რომ გახდები ...

- ყველაზე ძლიერი იარაღი ჰქონდა დადუნას ჩემს წინააღმდეგ. - მხოლოდ ლილისთან საუბრისას დამახასიათებელი სითბო იგრძნობოდა სიტყვებში. სასიმოვნოდ მოხვდ არიდას გულს ამის შემჩნევა. - შენ როგორ ნივთივით მომისროლე ?! - უხეშად გაშვებული ხელის ფაქტზე მიუთითა.

- ეგ მე არ მჩვევია...

- ოღონდ დღეს არა, თუნდაც ვიმსახურებდე - დასრულება არ აცადა, ცოტაოდენი წყენით, მომთხოვნი ხმით მოუჭრა, - ოღონდ დღეს დაფიქრდი რას მეტყვი, გთხოვ ! - სულში ქარიშხალ გამოვლილი, მხრებდამძიმებული, დაღლილი ჩამოჯდა საწოლზე.

უცებ შეხედა არიდამ. ვერ იცნო. საშაკარაოზე გამოეტანა გულისნადები დათას და ეს ისე ეტყობოდა ერთი სიტყვაც კი აღარ იყო საჭირო. ცრემლით აევსო გუგები, ეტკინა მისი ტკივილი, დამძიმდა მისი დარდით, იგრძნო მისი ქარიშხალის სიცივე. ფეხაკრეფით მიუახლოვდა და გვერდით დაუჯდა. გაირინდა ირგვლივ ყველა, მხოლოდ დათას მძიმე სუნთქვა ისმოდა.


- მოხდა რამე ? - ჰკითხა ჩურჩულით.
- რომელი ერთი გითხრა...
- რა მოგივიდა დათა ? - შეაშფოთა პასუხმა. მის წინ მუხლებზე დადგა და დიდრონი, ცრემლიანი თვალები შეხედა.
- ნორმალურია, შენ რომ ჩემს გამო ინერვიულო ? - ხელებში მოიქცია მისი სახე, თვალებში ჩახედა დაჟინებით.
- ჩემთვის კი...
- რა თქმა უნდა, მხოლოდ შენ თუ შეძლებ ამას... მხოლოდ შენ და სხვა ვერასდროს ვერავინ არია. - ცერა თითებით შეუმშრალა ცრემლი.
- რანაირი ხარ ახლა შენ ? - მის ამ თბილ ჟესტზე უფრო აცრემლებული თვალები მიეხუჭა.
- დაღლილი...
- მერე, დარჩენილიყავი სახლში და დაგესვენა.
- იქ შენ არ იყავი.
- დათა...
- ჩემიდან შენამდე ერთი კედელი, ორი კარიც კი ბევრია, არა თუ ეს მანძილი. მე ვერ გნახავდი დღეს ისეთს, როგორიც მხოლოდ ძილის დროს ხარ, ტკივილისგან ერთი ღამით შორს, დარდებისგან დაცლილს. ვერ მოვუსმენდი შენს მშვიდ სუნთქვას.
- ნუ იპარები ხოლმე ჩემს ოთახში ქურდივით, - ვერ მოიფიქრა მეტი. აზრი წაერთვა მოსმენილის გამო.
- შენს გულში თუ შემოვიპარე... არ შემოგეშვი... არც ღამის ქურდი ვიქნებოდი ახლა და შენთვისაც ხომ უფრო მარტივი იქნებოდა არია ?
- ჯოჯოხეთი იქნებოდა ...
- ჩემთვის კი შენი კეთილი გულია ჯოჯოხეთი...
- რა გინდა დათა ?
- ტყვია შუბლში, ისიც მოლოდ შენგან. ამ ცოდვისთვის რომ მემეტებოდე ჩემი ხელით მოგცემდი იარაღს.
- გული გინდა გამიხეთქო? რისთვის მოხვედი ?
- არ გინდოდა დღეს აქ დარჩენა. ინანე მარტო რომ გამიშვი. ხომ მელოდი ?
- როგორ მიხვდი ?
- მე სულ ვიცი რას ფიქრობ, - თავზე მიადო ხელი, - რას გრძნობ.- გულის ფიცარზე მიეფერა. კანით იგრძნო საგულედან ამოვარდნილის ფეთქვა.
- და მაინც შეგეძლო მომქცეოდი ისე ?
- შემეძლო...
- მაშინ რას მივაწერო ახლა ეს საუბარი ? აღსარებას მაბარებ იმისთვის, რომ ხვალ იგივეს კეთება ნაპატიებმა განაგრძო ?
- არ ვიცი რა, იქნება ხვალ...
- შენს გვერდით ცხოვრება თუ შემიძლია, ეგ არ ნიშნავს პატიებას...
- ვერასოდეს გავბედავ მაგის თხოვნას შენთვის...
- ღმერთო, რა გინდა დათა, რა ? რა? რა... - გულ ამოვარდნილს ტირილმაც მოუსწრო.
- უბრალოდ გიყვარდე, ეგ მინდა... შენ გულში ვიყო სულ, - აკოცა გულთან ნაზად, - ეგ მინდა. ახლა ისევ გიგრძნო, ეგ მინდა. მომეცი უფლება გთხოვ
- იქნებ მეც მინდა, შენც გიყვარდე ? არ შეიძლება ?
- შეიძლება...
- რთულია დათა ? ასეთი რთულია ჩემი შეყვარება ?
- სიკვდილის გაბედვაზე რთულია, შენი სიყვარულის გაბედვა... და ამ დროს სუნთქვაზე უფრო ადვილი.
- გეშინია შენ ?
- მხოლოდ ერთი რამის ამ ქვეყნად...
- მეტყვი?
- ვერც კი გავიფიქრებ...
- მე მიტოვების მეშინია, ყველა მტოვებს ვინც მიყვარს....
- ყველაფერს გავაკეთებ რაც ჩემზე იქნება დამოკიდებული, ვიზრუნებ დედა რომ სულ გვერდით გყავდეს.
- შენ ?
- შენ თუ არ... - პასუხისას ეახლა მის ათრთოლებულ ტუჩებს. - გთხოვ, ჩემთვის ხომ არაფერი გიჩუქნია - გაეღიმა თქმისას.
- პატარა საწოლია, არც თუ კომფორტული. დიდი ხანია არ შემიცვლია. - აფორიაქდა მოლოდინში რისი სურვილიც სუნტქვაზეც კი ეტყობოდა დათას. რაღაც ახალს უქადდა წუთები.
- თუნდაც ქვის იყოს...
- ამ სახლში როგორ მოისვენებ შენ...
- არია, არია... როგორ ამოიდგამ ხოლმე ენას...
- დათა, რატომ მოხვედი ?
- ნიამ შენინპორტრეტი მაჩუქა, რომელიც ჩემი საწოლის წინ დაკიდა...
- კონცეფცია დაარღვია ? სიცილ-ტირილმა მოაუარა არიდას.
- ჩემი მოთმინება დაანგრია. გამაგიჟებდა შენი ყურება, მაგრამ ვერ შეხება...
- ღერთო დამეხმარე... რა დაგემართა, ნეტავ რა დაგემართა დათა ?!
- დღეს ვიგრძენი ყველაფერი, რაც აქამდე ვიცოდი. ძალიან მძაფრად...
- ასე ვერ მომექცევი...
- ძალიან ეგოისტი ვარ საიმისოდ, ახლა ასე ვერ მოგექცე... ახლა ვერ ვფიქრობ შენ რა გინდა... ახლა მე მჭირდები შენ და უფლებას გთხოვ... ანდაც ...- ქმედებით გამოხატა ის, რაც უნდა ეთქვა. დამშეულის სურვილით დაეპარტონა არიდას აცახცახებულ, ცრემლით დანამულ ტუჩებს.

დიახ, დრომ აუხდინა ის, რასაც უქადდა. ის, რაც იყო ძალიან ნამდვილი, რაზეც ყოველთვის უოცნებია არიდას. რაზეც იოცნებებდა ნებისმიერი ქალი ამ ქვეყნად. ქმედებაში გამოხატულ უკიდეგანო გრძნობას საყვარელი ადამინის მხრიდან. წუთი იყო სამარადისო, სუფთა და საიმედო. გაუცრეცელი. ეჭვს ვერ შეჰბედავდი მის სინამდვილეს. თბილი ემოციით გაივსო ოთახი. სიფაქიზიტ გადააწვინა არიდა საწოლზე, სადაც ვინ იცის რაზე უოცნებია, რაზე უდარდია, რაზე უტირია. საწოლზე, რომელმაც პირველად მოისმინა არიდას სიყვარულის გამხელა დათასადმი. მათი პირველი ფიზიკური სიახლოვე ხომ დათასათვის წმინდა საგვარეულო სახლში შედგა. მეორე როგორ არიდასთვის საპატივცემულოდ დაემთხვა. არ უფიქრია ალბათ. არა ნამდვილად ვერ დაგეგმავდა დათა, მაგრამ საგულისხმოა ფატქი. რა არ უთხრა, რა არ განაცდევინა, როგორ ატკინა, როგორ ატირა, თუმცა არასოდეს, არასოდეს არ შეხებია მის ღირსებას უდიერად ერთი მისხალითაც კი.

- არ წავალ უშენოდ სახლში...
- დედას დავპირდი ...
- თან წავიყვანოთ, ყველა წავიყვანოთ თუ გინდა.
- არ მინდა დედა იმ სახლში.
- დამიჯერე, იმაზე რთული არ არის ვიდრე ჩემი ყოფნა ამ სახლში...
- არ მინდა, გაიგე ! არც წამოვა...
- ნუ მეჩხუბები... ზურგსაც ნუ მაქცევ ხოლმე, დამამცირებელია ცოტა ...
- რატომ არის დამამცირებელი ?
- სექსის შემდეგ ცოლი რომ შენგან ზურგით წვება, აბა დაფიქრდი, რას უნდა ნიშნავდეს ?
- ნუ საუბრობ მასე... - ხმაზეც დაეტყო სირცხვილი, - არ ვიცი მე, ეგ რას ნიშნავს. უბრალოდ ასე წოლა მიყვარს.
- გადმობრუნდი, თუ გინდა აგიხსნა.
- ოჰ, არ მინდა ახსნა !
- არ მოგწონს ჩემთნ სექსი არიდა ? - მოურიდებლად ჰკითხა. ღიმილი გადაეფინა, როდესაც გოგო კითხვის მოსმენისას დატეხილი ელდა დაეტყო.
- აჰა, გადმოვბრუნდები, ოღონდ არ მკითხო ეგ სისულელე მეორედ. საერთოდაც რა კითხვაა... - აბუზღუნებული, ციბრუტივით დატრიალდა საწოლში. ბეღურასავით მიიყუჟა მის მხარტან.
- არ მაქციო ხოლმე ზურგი არასდროს... - კისერში შეუძვრინა მკლავი, გულზე მიიკრა.
- ჩვევაა... სივრცე საითაცაა იმ მხარეს ვბრუნდები - დაიჩურჩულა, თითქოს უბრალო ჟესტით, მაგრამ მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანით გამთბარმა. ზოგჯერ და ხშირადაც ჩვენი ქცევა უფრო მეტს ამბობს ვიდრე სიტყვას შეუძლია თქვას.
- მე მომეჩვიე ამის შემდეგ ... - აკოცა შუბლზე, - სახლში წამომყევი, არ დაგტოვებ...
- ნუ მიბრძანებ ! - უნებურად ხელი მიკრა ფერდში.
- გთხოვე, ტყუილად ცემისთვის საზღაურს ავიღებ...
- მგონი ვერ გეგუები ასეთს...
- ადამინი ზოგადად უმადური არსებაა...
- წიგნი დაწერე შენ თუ გინდა მაგაზე. მერე მე წავიკითხავ.
- ნელ-ნელა ნამდვილ სახეს ავლენ...
- ნუ ღლიცინებ ერთი, არ გიხდება ამხელა კაცს.
- მაინც რამხელას ?
- მე რომ მფარავს, ისეთს.
- არდა შენ მფარავ მე არია...
- დავიძინოთ რა...
- იცოდე, ზურგი არ მაქციო !
- საიმედოდ მომეჭიდე და...
- რა თქმა უნდა ... - საიმეოდ მიიკრა სხეულზე ორივე ხელში გამომწყვდეული.





***

მზეზე ადრე ეწვია მისი სიფხიზლე დედამიწას. მკალვებს გულზე ისე მჭიდროდ ჰყავდა მიკრული, თითქოს მისი გაქცევის შიში ძილშიც გაყოლოდა. მშვიდად ეძინა არაბულს. ისე, როგორც აქამდე არასოდეს, მაგრამ მაინც არიდაზე ადრე გაღვიძებოდა. ერთხანს სახეზე ღიმილით აკვირდებოდა დათას. ვერ მოითმინა, ყელში შეუძვრა, სურნეილი შეიგრძნო და ფრთხილად აკოცა. ლარივით მომართულმა სხეულმა ამხილა დათა. აზრი აღარ ჰქონდა დამალვას, უფრო მოეჭიდა ქალს და სუროსავით გადაფარა. მუჭში მოიქცია მისი თმა ცხვირან მიიტანა.

- არ გეძინა ? - ამოიკრუტუნა არიდამ.

- შენზე ადრე გავიღვიძე. - სრიალით ჩააყოლა ხელი შიშველი მხრებიდან თეძომდე.

- რას მოიმძინარე თავი ? - სიფრიფანა ხელი თავის თეძოზე ჩავლებულ დათას ხელს მსუბუქად დაჰკრა.

- ხელის ხომ არ შეგიშლიდი ჩემს თავლიერებაში ? მეტიც, ველოდი რომ მაკოცებდი. - ძლიერად აკოცა თავად- აი, ასე ! - ტუჩები თვალებმიხუჭულმა მოიწმინდა ენით. იმდენად ამაღელვებლად გააკეთა, ამჯერად არიდამ აკოცა თავშეუკავებელი ვნებით. თითმის გული გაუჩერდა დათას, ისეთი მგრძნობიარე გამოუვიდა კოცნა ქალს.

- შემომხედე რა, - თავის ყელში მიყუჟული სახე ააწევინა. - თუ ამიხსნი, რა არის ამაში მოსარიდებელი, გპირდები მეც სულ ეგერე გავაკეთებ ხოლმე.

- შენ არასოდეს არ გერიდება.

- იმიტომ რომ ჩემს ცოლს ვკოცნი, მეზობლისას ხომ არა ?

- ოო, დამანებე რა...

გაიტრუნა ისევ მის მკლავებში. მზე საგრძნობლად ამოიწვერა შემოდგომის ცაზე. ისევ ქარი ზუზუნებდა გარეთ და ამ ქარის ფონზე საყვარელი კაცის მკერდსაფარში შეყუჟულს უწყვეტად უვლიდა ჟრუანტელი. ახმაურდა სახლიც. სამზარეულოდან მოზომილი საუბარი და მოძრაობა გამოდიოდა. სტუმრების სიმშვიდის დარღვევას ერიდებოდნენ. დათას მობილურმა დარეკა. თვალებდაჭყეტილმა გოგომ სახელის წაკითხავ მოასწრო. ლაშა იყო. ორ სიტყვში დაეთანხმა ბიწი და საწოლიდან წამოსადგომად გაემზადა. თუმცა არ ეთმობოდა მიხუტებული ქალის დათმობა. არც არიდა უშვებდა მკლავებს. გადაიფიქრა დათამ. მანამ დარჩა მასთან ვიდრე შეიძლებოდა. მათი ატმოსფერო კაზრე ზარმა დაარღვია.

- ასე ადრიანად ვინ უნდა იყოს ? - გაისმა ჰოლში დადუნას ხმა.

- ადგომის დროა არია.

- არ მინდა. დაღლილი ვარ. - დაიკრუსუნა უკამყოფილოდ.

- კარგად იკვებე და ენერგიაც მეტი გექნება. - გაიცინა დათამ. თავზე აკოცა ბავშვვით აბუზღუნებულს, - დაგჭირდება ამის შემდეგ... ხშირად...

- ნუ ლაპარაკობ ეგერე... დამანებე თავი. - საბანში ჩაძვრა- არ ავდგეთ რა.

- კართან ლაშა დგას, უხერხულია.

- ლაშა ? რატომ ? - ანცად წამოხტა და საწოლზე წამოჯდა.

პასუხი არ გაუცია დათას. ცეცლისფერი თავლებით უყურებდა მხოლოდ. ქათქათა მკერდზე ოდნავ აეკრა საბანი არიდას.

- მგრძნობიარე კანი გაქვს. - ხელის სწრაფი მოზრაობით სულ მოაშორა საბანი. ხელებით დაიფარა მკერდი არიდამ. - ყველგან გეტყობა ჩემი ფერების კვალი- ძალით შეაშვებინა ხელი და შევარდისფერებულ ადგილებზე ხელახლა აკოცა. - მინდა სულ ასე იყოს...

- აი აქ მიძვრები, - თავზე დაიდი თითი, - აქაც, - მერე გულზე, - ჯანდაბამდე გზა ჰქონია შენს მიზნებსა და ფიქრებს დათა, ზოგჯერ მაინც ხომ შეგიძლია იყო ასე კარგი, ზოგჯერ მაინც ხომ შემიძლია ვიყო ბედნიერი... - ყოველგვარი სირხცვილისა და კომპლექსის გარშე საწოლიდან შიშველი წამოდგა და ჩაცმა დაიწყო.

არაბულმა ვნებიანი მზერა გააყოლა გაგულისებულს. ბავშვს გავდა, ორი ღამით დაქალებულ ბავშვს. აათვალიერა ალაგ-ალაგ შეწითლებული, ქნრივით ჩამოსხმული ტანი და ბევრი ასეთი ღამე დაუთქვა გუნებაში. ცხივარბუზებული იცვამდა სამოს. ნარნარი მიხრა-მოხრით იწვევდა ქმარს. მანაც ხელის ერთი გაწვდენით და ერთი მოძრაობით ქვეშ მოიქცია გაკაპასებული. განცხრომით დააკვდა ტუჩებზე, რომ მოულონელობის წამოკივლება დაეხშო. გველივით დაეკლაკნა სხეული, როდესაც მკერდზე ოდნავ უხეში ფერებით გადაინაცვლა დათამ.

- გული გამიჩერდება... - ძლივს ამოიღო ხმა არიდამ.
- ერთი დღისთვის ბევრი ემოციაა ?
- ნამდვილად ....
- ახლა მე მკითხე, ამდე ნხნიანი ლოდინისთვის საკმარისია თუ არა ...
- სულ ერთი კვირაა...
- თითქმის 11 წელია...
- დათა...
- არასოდეს, არასოდეს იმაზე ნაკლებად არ მაკოცო ვიდრე წეხან...
- სულ ერთნაირად ხომ ვერ....
- კი, სულ ერთნაირად. მაგ კოცნით შენი სიყვარული ვიგრძენი... ამიტომ არასოდეს სხვანაირად არია, გთხოვ !
***
- ლაშა, შვილო, ასე როგორ შეწუხდი ? რით გადაგიხადო ახლა ჰა ? - სიყვარულით და მადლიერებით საყვედურობდა, წინდაუკან დარბოდა სიცოხლის ხალისდაბრუნებული დადუნა.

- თქვენი სიძის სურვილია, დეიდა. - მხიარულად მიუგო ბიჭმა.

- ვენაცვალე მე მაგას. როგორ გამიმართლა...

სიტყვა-სიტყვით ესმოდა არიდას მათი საუბარი. ისეთი სახით ცამოუდგა დატას წინ, მას სთხოვდა პასუხს გარეთ მიმდინარე მოვლენებზე.

- ლაშას ენა ასწრებს ამ ბოლო დროს. - ცხვირზე აკოცა და კარისაკენ წავიდა.

- მე კი მგონია, იმ კარგს ამხელს, რასაც შენ გვიმალავ.

- მომწონს თქვენი მეგობრობა.

- ლაშა ისეთი ადამიანია, ყველა რომ ინატრებდა სიძედ. - სასხვათაშორისოდ შენიშნა თითქოს.
- არც მე ვიწუნებ...
- რა? მართლა ? - ნუთუ დათამაც იცოდა, რასაც ის ამჩნევდა.
- ძალიან ცელქობ შენ არია ... - ცხვირზე ჩამოკრა ხელი მის გვერდით ამომდგარს და მასთან ერთად გავიდა საძინებლიდან.


სიყვარულით მიეხუტა მხარზე დადუნა, არაფერი უთქვამს მხოლოდ მზერით გამოხატა ის განუსაზღრელი მადლიერება რაასაც მისი გაცნობის დღიდან გრძნობდა. დროებით დაგტოვებთო, მოუბოდიშა სტუმრებს და სამზარეულოსაკენ წასულმა შვილსაც დაუტოვა ტკბილი კოცნა შუბლზე.
გულწფელი ემოციით დაეტყო არიდას , ლაშასა და კარში მდგარი უცნობის დანახვისას, რომელიც რაღაც ზომებს იღებდა. დიდი საფიქრალი არაფერი იყო. დათამ ძველი და დაზიანებული კარის შეცვლა განიზრახა. მიუახლოვდა, გვერდით დადგა და პირველად თავისი სურვილით, ხელი მის ხელს ჩასჭიდა. უსიტყვოდ მოხვია მხრებზე ხელი და მიიხუტა ცოლი. სადარბაზოს კედლეზე მიყრდნობილი ბაკურაძე გამარჯვებულის სახითა და დიდი სიხარულით უყურებდა წყვილს. სამივეს ეღიმებოდა.

მალე მორჩა ხელოსანი თავის საქმეს. დადუნამ თავი იკვდინა უპატივცემულოდ ვერ გავუშვებო და სუფრა გაუწყო სტუმრებს. სხვა გზა არ იყო, უარიც უხერხული იქნებოდა. არიდა რომ მიხვდა დათას წასვლა გადაეწყვიტა, დედა თავის საძინებელში გაიხმო. გაუჭირდა იმის ახსნა, რომ ახლა დთასკენ უფრო მიუწევდა გული. თითქოს ღალატობდა დედა-შვილობას.

- გგონია, მაგის ახსნა გჭირდება ჩემთან ? - ერთხანს უცდიდა როდის ეტყოდა შვილი ფიქრის მიზეზს. - თუ მის გარეშე, თუნდაც საკუთარ სახლში ისე შეგიძლია დარჩე, საერთოდ არ შეგაწუხოს უმისობა, აბა ეგ რა სიყვარულია ?

- აუ დადუ...

- როდესაც მამაშენის გარეშე ვრჩებოდი სადმე, ღამე მონატრებისგან ვტიროდე... ასე მეგონა ცარიელი ვიყავი, ის კი იქ უჩემოდ უპატრონო იყო. სულ დამცინოდა ხოლმე ამაზე. არადა ზუსტად ვიცოდი, ისიც იგივეს გრძნობდა, მაგრამ არ მეუბნებოდა მხოლდო იმიტომ, რომ მე სადმე წასვლაზე უარი არ მეთქვა. აი ესაა სიყვარული დე... ზრუნვა და მარადიული მონატრება...

- ამდენი წელი მის გარეშე როგორ ძლებ დედა ?

- ამდენი წელი მის გარეშე, მხოლოდ შენს და ანდროს გამო ვძლებ ... - ცრემლები გადმოსცვივდა ქალს, - დედა ვარ, ამაზე დიდი სიყვარული, დიდი ძალა არ არსებობს სამყაროში, ამასაც გამოცდი.

- როგოგორი ქალი ხარ დადუ...

- იფიქრე, მე მეწყინებოდა შენ რომ წასვლა გინდა ?
- არა დედა, - არც გაჰკვირვებია, ელოდა კიდეც დედისაგნ, - მაგას არ ვფიქრობ, უბრალოდ შენი მარტო დატოვებაც არ მინდა.

- როდესაც შენ არსებობა, განა შეიძლება მე მარტო ვიყო ? რა მნიშვნელობა აქვს სად იქნები ჩემო ერთა... ახლა, როცა ასეთ ბედნიერს, ასეთი კარგი კაცის გვერდით გხედავ მარტო არასოდეს ვიქბები. ეგეც რომ არა, ლენაც და ელენეც აქაა.

- ყველაზე დიდი საჩუქარი უფლისაგან, შენი შვილობაა დადუნა.

- ყველას თავისი დედა უყვარს უბრალოდ... საჩუქარი კი შენხარ ჩემო სიცოცხლის წამალო. წამოდი ახლა ნუ ალოდინებ ქმარს. ვიცი, ჩვენს საუბარს ელოდება. მოუფრთხილდი მას, მოუფრთხილდი ამ გრძნობას...

- იცი რა მაინტერესებს, რა დაინახე მასში ასეთი უპირობოდ რომ ანდე ჩემი თავი?

- მასში შენ დაგინახე. მხოლოდ შეყვარებულ კაცს შეუძლია მოექცეს ცოლის დედას ისე, როგორ ის მე მექცევა. დედის თვალი ყველაფერს ხედავს. ის, რასაც მე ვხედავ თქვენს შორის, მილიონიდან ერთ წყვილსაც კი შეიძლება არ ჰქონდეს. არის ბევრი კითხვა, ბევრი ეჭვიც შესაძლოა, მაგრამ ეჭვისგარეშე ხართ „თქვენ“. მე მყვარებია და მიყვარს დედიკო... ამიტომ შემიძლია ვიცოდე, რა ძალა აქვს ამ გრძნობას. დრო ყველაფერს თავის სახელს დაარქმევს, დრო ყველაფერს დაალაგებს ჩემო თვალის ჩინო.

- ყოველთვის, ჩემს გულს მალამოდ ედება შენი დარიგება დე...

- წადი, ჩაკიდე ხელი და მასთან ერთად ებრძოლე ამ საწუთროს. იმ პრობლემებს, რასაც ცხოვრება გიმზადებთ. შენ ჩემზე გაცილებით ძლიერი ხარ... მე ვერ შევძელი დამეცვა სიყვარული, ვერ მივხვდი სად ვჭირდებოდი, მე მხოლოდ სიყვარული შემეძლო, სულ ის მიცავდა, ის ზრუნავდა... იქნებ ეს მდგომარეობა ამერიდებია კიდეც. არ გაიმეორო ჩემი შეცდომა, არასოდეს გაუშვა ხელი, არ დატოვო მარტო, რაც არუნდა გინდოდეს გაქცევა. როგორ ძლიერიც არ უნდა იყოს კაცი, დათასნაირიც კი, მასაც სჭირდება გამუდმებით გრძნობდეს საყვარელ ქალს. დაკარგული სიყვარული ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ტკივილი, შეუხორცებელი იარაა. სიყვარულს ყველაფრის შეცვლა შეუძლია, ყველაზე ძლიერი იარაღია რაც კი ღმერთს შეუქმნია...

არიდას დასაძახებლად მისულმა, კარს უკან შემთვევით მოისმინა დადუნას სიტყვები...
ღირსეული დედები ზრდიან ღირსეულ შვილებს...


***
- რატომ არის ჩემი ოთახი ცარიელი ? - აბაზანაში შეუვარდა. დათას კბილის ჯაგრისის გვერდით ჩადებული თავისი ჯაგრისი ეცნო. იქვე დაკიდებულ იისფერ ხალათს დაუსვა ხელი.
- მაგის მოტანა ნამდვილად შეცდომა იყო, - ხალათი ჩამოხსნა და კალათაში მოისროლა, - მერე გადავაგდებ, არ მგონია დაგჭირდეს.
- კითხვა დაგისვი მე.
- რა კითხვა ?
- სად არის ჩემი ნივთები ?
- შენს ოთახში.
- არ არის ჩემს ოთხში...
- აბა კარგად მიმოიხედე...
- ეს არ არის ჩემი ოთახი დათა !
- მართალი ხარ, ეს ოთახი არც შენი და არც ჩემია. - თითებით თმები აური,- დასაბანი ხარ შენ მგონი, - ხელი დაავლო და შხაპის ქვეშ ზალით დააყენა.
- როგორ იქცევი ? - ფართხალებდა მის მკავებში გაწუწული.
- ეს ოთახი ჩვენია არია ...
წყალს შეერია არიანდას ბედნიერების ცრემლი...
ცრემლიან თვალებზე აკოცა დათამ ცოლს...
პირველი ნაწილის დასარული...