და იმ ველზე დღეს თუ ხვალ,
დამიცადე! მეც მოვალ.
(მეუღლის საფლავისთვის შეთხზული ეს ეპიტაფია
ჰენრი კინგს, ჩიჩესტერის ეპისკოპოსს ეკუთვნის.)

მე რომ რეჟისორი ვიყო, სპეც ეფექტების გარეშე გადავიღებდი ჩვენ მომავალს, სადაც მზე იქნებოდა მისტიური და მომაკვდინებლად ამაღელვებელი. კადრებს, სრულყოფილ სიჩუმეს დავადებდი, და მაინც, როგორ მშვენივრად გაიღღერებდა ანგელოზთა გალობა, ვით ემბიენტი ჩვენს საუფლოში, ჰარმონიული და თან ქაოსური. მაგრამ, მე არ ვარ რეჟისორი, ამიტომაც ვწერ – არა ღმერთივით, არამედ ადამიანივით – და ყველა ის კადრი, სადაც ჩვენ ორნი ასე ლამაზად ვკვდებით, ჩემ დანაწევრებულ გონებაში ინახება, სადღაც შორს, ცნობიერების მიღმა, შიზოფრენიასთან ახლოს. ან, იქნებ შენა ხარ თვით შიზოფრენია და ეს მე არ ვიცი?! იქნებ შენა ხარ ის სიგიჟე, რომელმაც უხსოვარი დროიდან დაიწყო ჩემი ტანჯვა?! მაშ, დამიცადე, ჩვენს ჯოჯოხეთში, დღეს თუ ხვალ, დამიცადე, მეც მოვალ.
ჩემი დანაწევრებული გონების ერთ პაწაწინა, ყველაზე იდუმალ ნაწილს სჯერა... დიახ, მართლაცდა სჯერა, რომ ჩვენ მომავალში ერთად ვიქნებით. ხოდა, ეს მომავალი... მომავალი–მეთქი! მრავალი ფერებითაა განავარდებული და ცხადია, ჩვენ ერთმანეთი თავდავიწყებით გვიყვარს. გვიყვარს ერთმანეთი იმ სიყვარულით, რა სიყვარულითაც ქვეყნად არავის ჰყვარებია. არავის ჰყვარებია–მეთქი, არც ცოცხალს და არც მკვდარს. და ეს გრძნობა არ განუცდიათ არც გამოგონილ ლიტერატურულ პერსონაჟებს. არ ვგავართ რომეოსა და ჯულიეტას. არც სიყვარულს არ ვხსნით ერთმანეთში პოეტურად. ჩვენ ყოველ სასიამოვნო საუბარს, – შენ ჩემზე უკეთ იცი– მდუმარება განაგებს. ვყვირივართ და ისე ვლაპარაკობთ, მთელი გრძნობებით, და ეს ხდება მდუმარების სიღრმით. ასეა იქ, მომავალში: მდუმარებაში ვართ ვით მგლოვიარე ბერები და სასოწარკვეთილი მონაზვნები. არა. არა–მეთქი! მე იმ მონაზვნებს ვიხსენიებ ამ გაუსაძლისი გრძნობების თანმხლებით, რომლებიც ტაძრებიდან დასევდიანებულები უცქერენ წმინდათა წმინდა თავისუფლებას და ყოველ სასიყვარულო ისტორიას. არც შენ გავხარ მონაზონს და არც მე ბერს, ვინაიდან ერთადერთ ჭეშმარიტ ღმერთს ვიცნობთ, – სამყაროს. და ეს ღმერთი გვწყალობს იმდენად, რამდენადაც ჩვენ გადავწყვეტთ ამას. ასე და ამგვარად, თითქოსდა სრულყოფილად წარმოვიდგენდე იმას, რომ არა ღმერთია ჩვენში, არამედ ჩვენ ვართ ღმერთში, ჩვენ ვართ სამყაროში.
პატარა სახლი გვაქვს, მაგრამ სად, არ ვიცი და არც უნდა ვიცოდე იქამდე, სანამ ბუნების კანონი კანონობს. ხოდა, ამ სახლში, გამუდმებით სიბნელეა. სიბნელეა–მეთქი! სწორად ასე ვთქვი, არც მეტი და არც ნაკლები, მაგრამ ღმერთი თუ არა მევე ვარ მოწმე იმისა, რომ სხვა რამ ვიგულისხმე, რაღაც უფრო მისტიური, ამაღელვებელი. ალბათ, ამ სიბნელეში მკრთალი სინათლე მოვიაზრე, როგორც თეოლოგები – თუ თეოლოგიურად გაუნათლებელი ადამიანები – ნათელში ჭეშმარიტებას მოიაზრებენ, ჭეშმარიტებაში კი ღმერთს. ხოდა, ჩვენ სახლში მკრთალი სინათლე სუფევს და ეს, ენით აღუწერლად უხდება ჩვენი გემოვნების მუსიკებს: ელექტრონულ ემბიენტს, სუფთაა ემბიენტს და კლასიკას. შენი ბგერები, შენი სიჩუმე, შენი სუნთქვა, არაჩვეულებრივად ერთვის ყოველივე ამას. ჰოი, საოცრებავ! (როგორც ამას ედგარ პო შესძახებდა თავისივე ნოველებში.) საოცრებავ–მეთქი! აღარაფერს ვამბობ იმ სიგარეტის კვამლზე, რომელიც ჰაერში იფანტება და რომელსაც ფანჯრის ჭრილიდან შემოსული მზის სხივი აბრწყინებს. ამას მე ვხედავ, როგორც შენ. ამას მე შევიგრძნობ, როგორც შენ. ეს მე მესმის, როგორც შენ, და როგორც ნებისმიერ ღმერთს, მომაკვდავს თუ ცოცხალს; არსებულს თუ არარსებულს.
და დაღამება გვაქვს განსაკუთრებული, სულ სხვაგვარი. ხო, ასეა, როგორი ღამეც არ უნდა იყოს, რა ფერი ღრუბელიც არ უნდა იდგეს ჩვენს თავს ზემოთ, – ცისა და მიწის ნეიტრალურ ნაწილში, – ჩვენ მაინც ვხედავთ ამ ესეოდენ მშვენიერ ირმის ნახტომს. ირმის ნახტომსაც ვხედავთ და ყველა იმ ვიწრო ქუჩას, სადაც ყოველდღიურად გზააბნეულნი დავეხეტებით. მარტოსულები ვართ და რაღაც სასწაულის მეშვეობით, ეს საერთოდ არ გვტანჯავს. არ ვიტანჯებით–მეთქი ვამბობ, რადგან ხელოვნებაა ჩვენთან და რომც მოხდეს შეუძლებელი, ღმერთმა რომ მიგვატოვოს, ან ხელოვნებამ, ბუნება ხომ მაინცააა ჩვენთან. ბუნება. ბუნება–მეთქი და ვიწრო ქუჩები. კვლავ ვიხეტიალებთ იქ. შენ ლუდის ქილა გეჭირება, მე კი სიგარეტი, რომელიც ვერასოდეს ვერაფერს ავნებს ჩემს ფილტვებს. შენ, ცოტათი მთვრალი, და ასევე ცოტათი შეშლილი, შუა ქუჩაში, გარდაცვლილი/მძინარე ხალხის გვერდზე, დაიწყებ სიმღერას და ასე გავუყვებით თითქმისდა უსასრულო ქუჩას. და ციდან, წამოვა ხმა, თავიდან გაურკვეველი, შემდეგ კი ბეთჰოვენის მეშვიდე სიმფონია. ჩვენ გაურკვეველი მიზეზის გამო დაველოდებით აპოკალიფს. ო, ღმერთო ჩემო, მართლაცდა დასრულდებოდა ქვეყნიერების განავარდება. სამყარო მიიღებდა უსასრულო სიმკვრივის ფორმას, მაგრამ, შემდეგი დღე მაინც გათენდებოდა. და ბოლოს, აღმოვაჩენდით, რომ ქვეყნიერების დასასრული არა ქვეყნიერებაშია, არამედ ბეთჰოვენის მეშვიდე სიმფონიაში. გესმის?! გესმის, რა საოცრებასაც ვწერ?!
გხედავ... თითქოს გხედავ. შენ იმ ველზე ფეხშიშველა დარბიხარ. იღიმი. ტყისკენ მირბიხარ. მე ამ დროს მინდა დავრწმუნდე, რომ ცოცხალი ვარ, რომ ვარსებობ, რომ სიზმარში არ ვარ. შენ კი, ისევ მირბიხარ. მე ნელა მოგყვები გაუკვალავი ტყისკენ და ყოველ წამს უფრო საუკეთესოდ ვიაზრებ, რომ ეს ბედნიერებაა, რომ მე ამის ღირსი არ ვარ, რომ შენი წყალობით მზე ავღვიქვი მზედ, და არა იმ ციურ სხეულად, რომელსაც კაცობრიობის განადგურება, ნებისმიერი სახით, ნებისმერ დროს შეუძლია. ხოდა, ამისათვის მინდა მუხლებში ჩაგივარდე და შენზე ვილოცო. მინდა ქალღმერთად გაგრძნობინო თავი. მაგრამ, არა... არა! არა! ადამიანივით მირბიხარ და მე ამას ვიგონებ ენით გამოუხატავი მუსიკის ფონზე. ამ მოგონებაში, აწმყო ეჩრება, ამის გამო კი, სადღაც სიშორეზე ვხედავ სახრჩობელას. შენ კი, ისევ მირბიხარ და იღიმი.
მეუბნები თუ გეუბნები არ ვიცი, მაგრამ ველზე ექოსავით დაწრწის სიტყვები:
– მშვიდად ვარ. ზღაპარში ვარ. გამიშვი. – გამიშვიო, ამბობ. გამიშვი–მეთქი, ვამბობ.
– დამელოდე! დამელოდე–მეთქი! – გავყვირი, შენ კი ისევ მირბიხარ და იღიმი. და ბოლოს, მეკარგები. მეკარგები.
ზღვისპირას ვზივართ. ზღვა მღელვარეა. მზის დისკო ნაზად ეფერება მშვიდ ტალღებს. შენ ჩემს წინ ცეკვავ. მსუბუქ ნიავს აქეთ–იქით დაყვები. მუსიკას ბუნება გიქმნის. და ფსკერიდან მომესმის ტიტანების ნაბიჯების ხმა. მინდა ფილმი გადავიღო. მოკლე მეტრაჟიანი ფილმი ჩემზე და შენზე; სერაფიმებზე, ნოზებზე, ღმერთებზე, ზღვაზე, სამყაროებზე... ყველაფერზე. მინდა ფილმი გადავიღო. მინდა ლექსი დავწერო. მინდა წიგნი მოგიძღვნა... მაგრამ ეს არ კმარა. და მე უბრალოდ მინდა.
ახლა კი, პატარა იახტაზე ვართ. გემი სულ მთლად დაჟანგებულა და ცოტა არ იყოს მისტიკურიცაა. შუა ზღვაში მივცურავთ. ძირს წამოწოლილები ცას გავყურებთ. შენ ირმის ნახტომს უყურებ, მეც, ოღონ შენი თვალების მეშვეობით. მეუბნები, თუ რა პატარები ვართ სამყაროსთან შედარებით, ღმერთთან შედარებით და აიზბერგებს ვუვლით გვერდს.
– შეხედე! – მეუბნები – ჩენს სახეს! – და მე გალაქტიკებს ვუყურებ.
ამ არც ისე კომფორტულ მატარებელში თავს კომფორტულად ვგრძნობ. გარეთ თოვლია, მაგრამ ცივა–მეთქი რომ ვთქვა, ვიცრუებ. შენ ჩემს მხარზე გიდევს თავი. სხვა ადამიანების თვალებს ვათვალიერებთ. შიგადაშიგ გავყურებთ ხედს. მატარებელი ტყის გარშემოა. სად მივდივართ არც შენ და – მითუმეტეს – არც მე არ ვიცი. თუმცა, მეჩურჩულები და სასიამოვნოდ ჩამესმის სიტყვები:
– ჩრდილოეთის ნათება.
ხოდა, ამის მსმენელი ღიმილით გეკითხები, მკვდარი ვარ თუ არა.
– ჯერ არა. – მეუბნები შენ.
მაშ, თ მკვდარი არ ვარ, ესეიგი ჩემს გონებაში ვართ–მეთქი.
ქალაქის ყველაზე მაღალი შენობის სახურავზე ვართ. კვლავინდებურად, ვარსკვლავებს გავყურებთ. ვარსკვლავთ შორის ამოუცნობი მფრინავი ობიექტები დაფრინავენ. შენ ეს მოგწონს?! შენ ეს მოგწონს–მეთქი?! აი, მე კი ვამბობ, რომ ყოველივე ეს ზღაპრულია. ზღაპრული ხარ შენც და საერთოდაც არა უშავს, თუ ერთ დღესაც აღმოვაჩენთ, რომ ზღაპარში ვართ. არა უშავს–მეთქი!
და შენ მიდიხარ სადღაც, კოსმოსში. მე უკანასკნელად გეკითხები, არსებობ თუ არ არსებობ–მეთქი, შენ კი, ასეთნაირად მპასუხობ:
– როგორც გინდა. – და ჩემი განადგურებული გონებით ვერა და ვერ ვპოულობ პასუხს.
– მაჩვენე შენი სახე! ამ ერთხელ, მაჩვენე შენი სახე!
– არსებობს რაღაც საიდუმლოება, რასაც იმ უდაბნოსკენ მივყავართ, სადაც გამუდმებით ღამეა. არსებობს რაღაც კანონი, რაც იმ უდაბნოში მოგვცემს ნებას, რომ ერთად ვიყოთ. არსებობს ღმერთი, – და თუ არ არსებობს აუცილებლად იარსებებს ოდესმე, – რომელიც ჩვენს მხარესაა. არსებობს ჰარმონია. კი, არსებობს–მეთქი. და დადგება ღამე, როცა ჩვენ ერთად ვიქნებით. სამარადისოდ, იმ შენ შექმნილ უდაბნოში.
– მაჩვენე! შენი სახე მაჩვენე. მხოლოდ ახლა! მხოლოდ ახლა–მეთქი.
მე რომ რეჟისორი ვიყო აუცილებლად გადავიღებდი ფილმს ჩვენზე: ერთ შეშლილ ადამიანზე.