დედაჩემი სახლში რვა საათზე ბრუნდება, დაღლილობა სახეზე ჩრდილივით ადევს, როგორც ყოველთვის, და თმა, დილანდელთან შედარებით, უფრო აბურდული და მოუწესრიგებელი აქვს. მესმის როგორ ამოიოხრა, სახლის სითბო რომ შეიგრძნო გათოშილ თითებზე. ფეხსაცმელს ნელა იხდის და ერთხელ, თითქმის უხმოდ, დაისისინებს და ატკივებულ ტერფებს დაიზელს. შემდეგ მათ ჩუსტებში შეაცურებს და ოთახისკენ ფლატუნით გაემართება. მახსოვს ეს ჩუსტები, შალის მაქმანები აქვს, წითელი ყვავილი მუქი, რუხისებრი ფონზე. წლებია ხმარობს და ახლით არ ანაცვლებს, მიუხედავად იმისა, რომ ფერი გადაუვიდა და ძირებიც ნელ-ნელა ეცვითება.

ოთახში შესვლისას სწრაფად გადაიძრობს ტანსაცმელს და უფრო სწრაფად ჩაიფუთნება თავის თბილ ჯემპრსა და სპორტულ შარვალში, ძალიან ცივ დღეებში კი ხალათსაც იმწამსვე შემოიხვევს ხოლმე. დედაჩემს არ უყვარს სიცივე, ჭირივით ერიდება. ყოველთვის ამბობდა, მირჩევნია მცხელოდეს და ოფლად ვიღვრებოდეო. ამის გამო ხშირად ვკამათობთ, მე სიცხე მეჯავრება, მას კი — სიცივე, ამიტომ ან სამი ჯემპრის ერთდროულად ჩაცმას მთხოვს, ან სახლში გათბობას აუტანელ გრადუსამდე უწევს.

ამ ყველაფრის შემდეგ ცოტახანს ტელეფონში ჩაძვრება, შემდეგ ჩემთან შემოვა ოთახში, ყოველთვის, გამონაკლისის გარეშე, შეუცვლელად, თითქოს გენური ინსტინქტია. შემოვა და დამხედავს, მომიახლოვდება, ჯერ გათბობას ხელს გაუსვამს და წაიბურტყუნებს რომ ცივია და, სავარაუდოდ, გასაკეთებელი, მერე მოვა მაგიდასთან, დახედავს ჩემს გადაშლილ წიგნებს ან გახსნილ ლეპტოპს და მკითხავს: “რას შვები, დე?” მე მობეზრებულად ვუპსუხებ, ის კი თავზე ხელს გადამისვამს, მერე ჩამეხუტება და მაკოცებს. მეც ჩავეხუტები, უგულოდ და უხალისოდ, ერთი-ორი ხელის ასმა-ჩასმა მის ზურგზე, პატარა, ნახევრად ყალბი ღიმილი და შემდეგ მოვიშორებ, “უნდა ვიმეცადინო” ან “კაი, დამცხა” ან რამე სხვა აბსურდულს ვეტყვი და მივუბრუნდები ჩემს საქმეს. ის კი ცოტახანს კიდევ გაჩერდება, უსიტყვიდ იქნება ოთახში რამდენიმე წამი (ეს წამები ღამით ყოველთვის მძიმდება, მხრებზე ლოდივით მაწვება და ამოსუნთქვის საშუალებას არ მაძლებს), მერე კი სამზარეულოში გავა და ორ ლუკმას შეჭამს.

ძილის წინ დაგვხედავს მე და ჩემს ძმას, გვეტყვის რომ ტელეფონევს მოვეშვათ, ხვალ ადრე უნდა ავდგეთ, ტკბილი ძილი.

ხშირად მიფიქრია, რა იქნებოდა, მე რომ გავდიოდე შემოსასვლელში მის დასახვედრად — არა მხოლოდ მაშინ, როცა მაღაზიიდან რაიმე მოაქვს, არამედ ასე, უმიზეზოდ და უმიზნოდ. მე რომ ჩავეხუტო ჯერ და ლოყაზე ვაკოცო, ბოლოს როდის ვაკოდე დედას არც კი მახსოვს, არადა თვითონ ყოველდღე მკოცნის. ბოლოს როდის ჩავეხუტე დედას ჩემი ნებით არ მახსოვს, არადა თვითონ ყოველდღე მეხუტება, დიდხანს და თბილად, მთლიანად ჩამიკრავს ხოლმე გულში თითქოს უნდა იქ დამაბუდოს და არასდროს გამიშვას, საკუთარ სითბოში გამახვიოს და ასე მატაროს თან. არასდროს ვყოფილვარ მის მიმართ მოსიყვარულე, არა იმიტომ რომ არ მიყვარს, უბრალოდ სისხლში არ მაქვს, რაც უნდა გასაკვირი იყოს დედაჩემის შემხედვარე.
ამ სისხლს კი გამუდმებით ვეხვეწები, გაქრეს. ჩემი სისხლი ძალიან უბრალო წითელია, ზოგჯერ ვარდისფერიც კი დაჰკრავს. იქნებ, უფრო შავი რომ ყოფილიყო, სხვაგვარად მოვიქცეოდი, ან უფრო ღია რომ ყოფილიყო. თუმცა ჰემოგლობინის რა ბრალია მე რომ...

დედა ყოველთვის მარტო იძინებს. მარტო არ იღვიძლებს, მაგრამ დაძინებისას მარტოა თავის წიგნთან ან ფილმთან ან ტელეფონთან ერთად, მიცუცქნული საწოლის ერთ ბოლოში, საბანში გახვეული, სიცივემ რომ არ შეაღწიოს და მის სხეულს არ შეეხოს. ვდარდობ, იქნებ მარტოსულად გრძნობს თავს, იქნებ ტირის კიდეც და მე, მეორე ოთახში მყოფი, ამას ვერ ვამჩნევ, არ მესმის, არ ვისმენ! ახლავე გავიდოდი, მაგრამ ძინავს უკვე და არ მინდა გავაღვიძო. ახლავე წავიღებდი ჩემს ბალიშსა და საბანს და მასთან ჩახუტებული დავიძინებდი, მაგრამ მამაჩემი ვერ გამოიყენებს თავის ერთნეირონიან ტვინს და ორივეს გაგვაღვიძებს ღამის ოთხ საათზე, სულელივით დადგება ოთახის შუაგულში და ბატივით იკითხავს: “ადგილი რატომ წამართვით?” გეგონება საკმარისად ნათელი არ არის მიზეზი.

ახლავე შევცვლიდი ჩემს ქცევებს, მაგრამ ვერ ვპოულობ ჯადოსნურ ღილაკს, რომელიც ამაში დამეხმარება. ეს სურვილი, რომ შევიცვალო, ღამით წამოყოფს ხოლმე თავს და თავისი მწველი, უკმაყოფილო მზერით შუბლს გამიხვრეტს, სისხლს გამიყინავს და ბეჭებს დამიწვავს ვიდრე არ შევეჩვევი მის თვალებს ჩემს კანზე. შემდეგ კი გაქრება, თითქოს არც არსებობდა, თითქოს ჩემს სულში ტალღებით კლდეები არ გადაფარა და მეც დავუბრუნდები ჩემს ძველებურ ინდეფერენტიზმს, ეს მუდმივი, სამარადისო განცდა შეუწუხებლობისა, უდარდელობისა, არშეუხებლობისა. ემოციების კონტროლს ვსწავლობდი თორმეტი წლიდან და ამ სწავლაში საერთოდ დავკარგე მათი კვალი.

როგორ გამოვხატო ბრაზი? ყვირილს მიჩვეული არ არის ჩემი ხმის იოგები. როგორ გამოვხატო წყენა? ტირილი დიდი ხნის წინ ავუკრძალე ჩემს თავს, სხვას არასდროს ვანახევ, რამდენად დიდი გავლენის მოხდენა შეუძლია ჩემზე.

როფორ გამოვხატო სიყვარული? ეს მარტივია, როდესაც მეგობრებს ვაცინებ და მეც ვიცინი მათთან ერთად. ეს მარტივია, როდესაც მეუბნებიან რომ ვუყვარვარ, ვუღიმი და იმავეს ვპასუხობ. ეს მარტივია, როდესაც იმპულსი სხვისგან იწყება, მე ყოველთვის შემიძლია, ფეხი ავუწყო მას.

მაგრამ როგორ წარმოვქნა თავად ეს ძალა, როგორ მივცე ბიძგი ჩემს გრძნობებს? სიტყვები? სიტყვები ხომ ძალიან ბანალურია, გაცვეთილი, ფასდაკარგული. მე შეიძლება ფურცლებზე მელნის მეტი არაფერი დავტოვო და მაინც უვარგისი იქნება.

ქმედებით? კი მაგრამ საკმარისია? ჩემი ქმედებები ხშირად ორაზროვანია, რადგან თავად არ მაქვს აზრები ჩამოყალიბებული. დასკვნამდე მისვლა თოკით ვარსკვლავების დაჭერას ჰგავს — შეუძლებელია. რამდენად სწორად ვიქცევი, როდესაც მხოლოდ ხუთი წამით ვუბრუნებ დედას ჩახუტებას, როდესაც მხოლოდ ღიმილით შემოვიფარგლები მის მიყვარხარზე, ზოგჯერ მოკლედ მოჭრილი “მეც” შეიძლება წამომცდეს. ეს ხომ სიმახინჯეა, აუტანლობა, გაუცხოება.

ყოფიერი კათარზისის შემდეგ ხალხს სახის ნაკვთებიც კი ეცვლებათ, მაგრამ რა უბიძგებთ მათ ამ კათარზისამდე? რა უნდა მოხდეს ისეთი, რამ უნდა ჩასჭიდოს ხელი ჩემს დაძონძილ სულს, რომ ჩემსში არსი შეაქანოს, თავდაყირა დააყენოს და ამაყვიროს?

დედა დილით იღვიძებს და ყავას იკეთებს. ამ წუთას ძალიან, ჯოჯოხეთურად აუტანლად მინდა, რომ დილა იყოს, რადგან ამ წამს მე ვიცი, ცაზე მზე რომ ამოდიოდეს, ავდგებოდი და მეც დავისხავდი ჭიქა ყავას, სულს შევუბერავდი და ვკითხავდი: “დღეს რა გეგმები გაქვს? აპირებ შენი დის ნახვას?”