შესანიშნავ ხასიათზე ვბრუნდებოდი შინ. გზად გვანცას გამოვუარე ბაღში. სანამ სახლამდე მივაღწევდით, ენა არ გაუჩერებია, რაღაცებს მეტიტინებოდა. შუქი მოსული დაგვხვდა. ამ ბოლო ხანებში საგრძნობლად გამოსწორდა გრაფიკი. თუმცა რა, უკვე მარტი მთავრდებოდა. დრო არ იყო, თუ რა?.. ბესო ტელევიზორში დამხვდა «შემძვრალი», საფეხბურთო მიმოხილვას უყურებდა.

_ ახალს რას იტყვი? _ ალმაცერად გამომხედა.

გვანცას უკვე მოესწრო მის მუხლებზე მოკალათება. სავარძელში ჩავესვენე. მოვუყევი ჩემი «წინსვლის» შესახებ. რა თქმა უნდა, მხოლოდ სამსახურის საქმეზე. დიდად არ აღფრთოვანებულა. ტუჩი აიბზუა.

_ კიდევ? _ ჩამეძია.

_ რა კიდევ? _ შევუბრუნე კითხვა.

_ კიდევ არ არის ახალი?

_ მეტი არაფერი, _ განზე გავიხედე.

ამ ბოლო ხანებში ბლომად ტყუილის თქმა მიწევდა. უნდობლად შემომხედა. შეიძლება არც შემომხედა, მაგრამ ასე მომეჩვენა. ვიფიქრე, მივალ და მოვეხვევი-მეთქი, მაგრამ… ხელოვნურად გამომივიდოდა. არ ღირდა. არადა… ისე ვიცხოვრეთ ათი წელი, არასდროს მოგვიტყუებია ერთმანეთი. ჩხუბით როგორ არ გვიჩხუბია, მაგრამ ტყუილი არ დაგვჭირვებია. დავიწყე მუშაობა და დავიწყე ტყუილებიც… მის სათქმელად კი ათასნაირი მიზეზი მოიძებნება ყოველთვის. მით უმეტეს, ჩემს სიტუაციაში. არა აქვს მნიშვნელობა, ეს ტყუილი «კეთილი» იქნება თუ «ბოროტი». ხანდახან მოტყუება იმდენად დიდი შეიძლება აღმოჩნდეს, რომ მთელი ცხოვრება შეცვალოს… რა მეშველება…

…თავიდან ისე კარგად აეწყო ურთიერთობა… თაფლობის პერიოდი საკმაოდ დიდხანს გაგრძელდა _ მთელი სამი წელიწადი. ამას უშვილობამაც შეუწყო ხელი. მთელი შვიდი წელი არ დავორსულებულვარ. მერე, როცა თაფლი «მოილია» და შიშველ ცხოვრებას ჩავუვარდით ხახაში, პირველმა უსიამოვნებებმაც იჩინა თავი. გვანცას დაბადებამ დროებით შეაჩერა ჩვენი ოჯახური კონფლიქტები, მაგრამ მხოლოდ დროებით… რა ცუდია, როცა გრძნობა ხუნდება. სიყვარულის გაუფერულებას ვერ ეჩვევი ადამიანი. შეუცნობლად მუდამ რაღაც ახალს ეძებ, რაღაცას ელი. კონკრეტულად რას _ არავინ იცის, მაგრამ მოლოდინში კი სულ ხარ… შეიძლება არც ფიქრობდე ამაზე, მაგრამ ქვეშეცნეულად მაინც უჩვეულოს ელოდები… გინდა, რაღაც შეიცვალოს… მეც სწორედ ამ დღეში ვიყავი….

გვიან დავწექი. კედლისკენ გადავბრუნდი და ოცნებისთვის მოვემზადე. ვცადე, მთელი დღის კადრი უკუღმა დამეტრიალებინა და თავიდან განმეცადა მომხდარი… სიბნელეში სულელივით მეღიმებოდა… გვიან ჩამეძინა…

რატი მესიზმრა.

პირველად.

საკმაოდ «ურცხვი» გამოდგა ზმანება…

ყველაზე უცნაური ის იყო, რომ მთელი არსებით განვიცდიდი ყველაფერს _ ცხადად ვგრძნობდი მის ხშირ სუნთქვას, ცხელ ტუჩებს, მისი თითების ჩამოსმას ჩემს შიშველ ზურგზე; ვგრძნობდი, როგორ ვყავდი ჩაბღუჯული მკლავებში… თითქოს არც მეძინა…

ეს იყო ყველაზე სრულყოფილი, სასიამოვნო და ყველაზე ცხადი სიზმარი ჩემს ცხოვრებაში.

«დიალოგინი» შედგა…

მე უკვე ვუღალატე ქმარს…

ფიქრებში.

დრო გადიოდა. როგორც იქნა, დათბა. გაზაფხულმა თავისი ქნა _ ხეებმა ნელ-ნელა შემოსვა იწყეს, ქალებმა _ გაშიშვლება. ძარღვებში სითბო დატრიალდა, ჰაერში _ აპრილის სურნელი… მამაკაცებს სიხარბე მოეძალათ _ სუფთა ჰაერის შესუნთქვისა და «შიშველი» ქალების თვალიერების…

შაბათი დღე იყო. შინ გაჩერება არ მინდოდა. დავავლე გვანცას ხელი და მარისთან წავედი. კარი დათომ გამიღო:

_ აი, შე ბანდურა, შენა, _ მიესიყვარულა გვანცას და ხელში აიტატა, _ სად დაიკარგე, შე ყურუმსაღო, ასე უნდა? _ «დამაჯახა» თავისი საყვარელი სიტყვა.

_ ვინ არის, დათო? _ გამოსძახა მარიმ სამზარეულოდან.

_ ჩემპიონთა შორის უჩემპიონესი მოვიდა, _ ასე მეძახდა ხოლმე.

_ მომკლა შენმა ორიგინალობამ! _ დასცინა მარიმ ქმარს და ლოყა მომიშვირა.

_ რავა ხარ? _ მზრუნველად მკითხა.

მხრები ავიჩეჩე ყოფნა-არყოფნის ნიშნად.

_ როგორ გამოპრანჭულა შენი ქმარი, რაშია საქმე? _ შევეკითხე.

_ ცირკში მიჰყავს ბავშვი. გვანცაც გავაყოლოთ.

გამიხარდა. მარტო მინდოდა მარისთან დარჩენა. დათომ ჯიბიდან «პარლამენტის» კოლოფი დააძრო, რამდენიმე ღერი მაგიდაზე დაყარა, ეს თქვენო, დააყოლა, მერე მოკიდა ბავშვებს ხელი და კარი გაიხურა.

_ როგორ გამოსწორებულა ეს კაცი, რაშია საქმე? _ გამეცინა.

_ ჰმ! სხვა რა გზა აქვს. თხასავით მყავს გამოჭერილი! _ ნიშნისმოგებით თქვა.

_ რა ჩაიდინა ასეთი «სქესთა შორის უსქესესმა»? _ დათო ასე «ამკობდა» ხოლმე თავის თავს.

_ პრეზერვატივი ვუპოვე ჯიბეში.

_ მერე რა? _ სენსაციური ვერაფერი აღმოვაჩინე ამ ინფორმაციაში.

_ მერე რა და ვიღაცა ჰყავს ამ იდიოტს. იშოვა ორი კაპიკი და გაიჯეჯილა, რა ქნას, აღარ იცის, _ ამრეზით მოიხსენია, _ ვერაფრით გავიგე, ვისთან დაეთრევა.

_ კაი ახლა! მაგას რომ ვინმე ჰყავდეს, პრეზერვატივებს შინ მოგიფრიალებდა, როგორ გგონია? კაცების ამბავი ხომ იცი, გაერთობიან ხოლმე ხანდახან. ყველაფერზე კი არ უნდა მიედავო.

_ არა, გოგო! ახლა მაგას შევარჩენდი! შევაძვრინე ერთ ადგილას. შავი დღე ვაყარე, _ დააკვესა თვალები, _ იმის მერეა ასე «მილენკივით» რომ დადის, სულ თვალებში მიყურებს.

_ ო-ო-ო! როგორც ჩანს, კარგად მოხვედრია, _ სიცილს ვერ ვიკავებ.

_ ბესო რას შვრება? _ ახლა ჩემ ქმარს გადაწვდა მარი.

_ არაფერს…

_ შენი «კაცი»? ახალი არაფერია? _ ბოლოს რატის მიადგა.

_ ისეთი არაფერი. მივლის შორიდან.

_ მერე, შეუშვი შენც ევას პრინციპი! _ ჩამაწოდა იდეა.

_ ეგ რას ნიშნავს, გაფიცებ ყველაფერს? _ ავზიდე წარბები.

_ რა და, «შემთხვევით» გაეხახუნე მკერდით, ფეხი ფეხზე მიადე, ცოტა ზედმეტად გადაიხარე და შენი ლამაზი მკერდის ღარი დაანახვე. ნუ, მოკლედ, გააგიჟე, რა! მაგის მეტს რას აკეთებენ გოგოები, შე ქალო? _ გადაიკისკისა. _ მაგ ნინო კიდევ უყვარს?

_ კი… მყარად.

_ მოვქესტოთ, არ გინდა? _ ჟარგონებით ალაპარაკდა მარი. _ მოვაშოროთ სამკუთხედს ზედმეტი გვერდი.

_ შენ მოგძალებია იდეები. აბა, ერთი მითხარი, რას გულისხმობ? _ დავინტერესდი.

_ რა და! შენ მე მაგის ნომერი გამიგე და დანარჩენი მე ვიცი. ავუფეთქებ ტელეფონს რეკვით. ხომ იცი, მაგნაირი ინტრიგები ჩემი მოგონილია. გახსოვს, გოგოებს რომ ვარეკინებდი დათოს დედასთან და დედაჩემთან? რა, არ გამომდიოდა? _ ალმაცერად გადმომხედა.

_ არა, რას ამბობ! მაგას ვერ ვიზამ! მე შენს ინტრიგებში მაშინაც არ მიმიღია მონაწილეობა, ხომ არ დაგავიწყდა? _ შორს დავიჭირე.

_ მახსოვს, მახსოვს! ძველი ბიჭივით რომ აწვებოდი კაცურ მეთოდებს. ვერ იზამ! _ გამომაჯავრა, _ რატომ ვითომ, მამა აბრამის ბატკანია? მაგი განზე იმდენ კაცს ახვევდეს იქნება, არც დაგესიზმრებათ შენ და რატის.

_ კარგი, რა სისულელეს იძახი! საცაა დაქორწინდებიან.

_ დაქორწინდებიან არა, იხვი! აგერ ნახავ! შენ ღმერთი არ გაგწირავს. იღბლიანი გოგო ხარ. მაგრამ თუ არ იბრძოლე, უწვალებლად არაფერი გამოვა, გენაცვალე.

_ ვიცი, როგორ არ ვიცი, მაგრამ ბინძური თამაშებით მოპოვებული არც კაცი მინდა და არც სიყვარული. ოცი წლის გოგო ხომ არა ვარ… ადამიანი სუფთა უნდა იყო ურთიერთობაში.

_ ხო-ხო-ხო! ქურდად ზიხარ, აი! _ ამავსო ირონიებით, _ ზუსტად მაგ «სუფთა» მუშაობისთვის შეგრჩა ხელთ შენი ბედოვლათი ქმარი. კიდევ აწუხებს პირველობის კომპლექსები?

_ უჰ! აწუხებს რომელია! დათვრება თუ არა, დამიწყებს: შენ ჩემზე მაგარი გგონია შენი თავი, მაგრამ იცოდე, რომ არარაობა ხარ, უჩემოდ ნოლი ხარ. მე გაქციე ქალად, თორემ ეგდებოდი ახლა ცირკის წინ კლიენტების მოლოდინშიო.

მარი აკისკისდა.

_ გაურეკავს მაგ საცოდავს!

_ გამოთაყვანდა ამდენი შინ ჯდომით. მეგობრებსაც აღარ ეკონტაქტება, ვიღაცასთან რომ გაიაროს და ცოტა თვალებში გამოიხედოს. არაფერი ამქვეყნად არ აინტერესებს. მარტო ჭამს, ეწევა და ტელევიზორშია შემძვრალი.

_ ჰოდა, ყველაფრის ღირსია! _ გამოუტანა ვერდიქტი მარიმ, _ მაგნაირი ქმარი შეგაფერხებს ცხოვრებაში, მეტი კი არაფერი! ასეთი ინერტულობა შეგაზიზღებს ადამიანს, აბა რა იქნება!

7 7 7

სამსახურშიც ნელ-ნელა ვითარდებოდა მოვლენები. სტილისტობა მშვენივრად შევუხამე ოპერატორობას. ერთი დარტყმით ორ კურდღელს ვკლავდი. ვიღლებოდი, მაგრამ ეს არ მადარდებდა. მთავარი იყო, რომ ხელფასი გამიორმაგდა და საკუთარი კაპიტალი გამიჩნდა.

გუგა ძველებურად აგრძელებდა ფლირტაობას. როგორც კი შესვენება დაიწყებოდა (სხვა დროს სად მეცალა), მაშინვე «შეტევაზე» გადმოდიოდა:

_ მშვენიერო ა-ნ-ნ-ა, ჩემო მუზავ, უპირველესო, _ სასწრაფოდ დაამატებდა ბოლოს ამ სიტყვას, _ სანამ უნდა დატოვო ჩემი გრძნობები უპასუხოდ? _ ნამდვილი შეყვარებულივით მინაბავდა თვალებს.

_ მანამ პირველი არ გავხდები, _ მაცდურად ავყვებოდი მეც.

_ შენ უკვე პირველი ხარ, პირველი და ერთადერთი, თუ გინდა, ყველას გასაგონად ვიყვირებ…

_ მერე შენი ცოლი?

_ ცოლი?.. მ…მ…მ… ისიც პირველია და შენც, _ მომაყრიდა ხოლმე.

_ ეგ როგორ? _ ეშმაკურად გავუღიმებდი.

_ როგორ და… ორშაბათი, სამშაბათი, ოთხშაბათი შენზე ვფიქრობ, ხუთშაბათი, პარასკევი, შაბათი _ ცოლზე.

_ კვირას? _ გამოჭერაზე მივდიოდი.

_ კვირას? _ დაფიქრდებოდა, _ კვირა დასვენების დღეა. პაუზას ვაკეთებ.

მოკლედ, სიტყვას ვერ მოუგებდი. პასუხი ყველაფრისთვის მზად ჰქონდა.

რატი შორიდან მზვერავდა. მე უკვე ისე ვიყავი შეყვარებული, რომელ ოთახშიც უნდა ყოფილიყო, ყველგან ვგრძნობდი მის არსებობას. საკმარისი იყო, გარეთ გასულიყო, მაშინვე სიცარიელე მეუფლებოდა. კარის სახელურის ჩამოწევაზეც კი ვხვდებოდი, რომ «ის» მოდიოდა. გამუდმებით მასზე ვფიქრობდი. კაცები ყოველთვის თვითონ მოიწევდნენ ხოლმე ჩემკენ, აქ კი… ყველაფერი უკუღმა იყო _ მე მიწევდა მასზე «ნადირობა». კეთროვანივით უკვე გარედან მეტყობოდა სიყვარულის «ლაქები» _ თვალებში, საუბარში, მანერებშიც კი. ვერანაირად ვახერხებდი დამალვას. თუმცა, არც თვითონ იჯდა გულხელდაკრეფილი. როგორც კი დამიმარტოხელებდა, თოვლის გუნდასავით მესროდა ერთ-ორ კომპლიმენტს. ეს მეთოდი ჩემთვის უცხო არ იყო. მერე რა, რომ შეყვარებული ჰყავდა. არც სხვა მომენტის გაშვება სურდა ხელიდან. რას კარგავდა, რო? კაცის გული ხომ ხარბია! არც მწვადს წვავს ხოლმე, არც _ შამფურს. «ევას პრინციპიც» ავამუშავე _ მარის იდეა ჭკუაში დამიჯდა. იმდენი «შემთხვევით» გამომდიოდა, რომ უკვე მოთხოვნილებად მექცა. ყველაზე მთავარი ის იყო, რომ რატი იღებდა ჩემს გამოწვევას. აშკარად მოსწონდა ჩემი «შემთხვევითი» შეხებები.

7 7 7

არ ვიცი, სანამ გაგრძელდებოდა ასეთი სიტუაცია, რომ არა ერთი უსიამოვნო შემთხვევა. მაისის ბოლო დღეებში ბესოსთან ვიღაც მამაკაცმა დაიწყო დარეკვა. მე მკითხულობდა. მაინცდამაინც მაშინ რეკავდა, როცა შინ არ ვიყავი. ბესოს მეტიც არ უნდოდა. ძალიან «ინტიმურად» გკითხულობსო. შენი სამსახურის ტელეფონი მივეცი, იქ არ გირეკავსო? ვერ დავარწმუნე, რომ ჩემი ნახვის მოსურნე შინ არ დამირეკავდა და სამსახურშიც მშვენივრად მომაგნებდა.

გული მიგრძნობდა, ძაღლის თავი სადღაც ახლოს იყო დამარხული. ეჭვი მაშინვე ნინოზე აღმეძრა. აბა, სხვას ვის უნდა დასჭირვებოდა მსგავსი რამ? მაგრამ მას საიდან უნდა სცოდნოდა ჩემი გრძნობების ამბავი? რატიმ ხომ არ მოიწონა თავი? ციხე ხომ ყოველთვის შიგნიდან ტყდება!.. იქნებ… მაშაყირებს კიდევაც მასთან.

რაღაც უნდა მეღონა. რა თქმა უნდა, 25 წლის გოგოსთან «საქმის გარჩევას» არ ვაპირებდი, თანაც ვერაფერს დავუმტკიცებდი. ქურდს თუ ქურდობაზე არ წაასწარი, ქურდი არ არის. ეს კარგად მესმოდა… ამიტომ სხვა რამე მოვიფიქრე.

ნინო ხშირად შემოდიოდა ხოლმე ჩვენს გოგოებთან, ჭორაობით იჯერებდა გულს. ამიტომაც მეორე დილით, როგორც კი სამსახურში მივედი, სასოწარკვეთილი სახე მივიღე და თინიკოს შევჩივლე: როგორ მირეკავს ვიღაც თავხედი და როგორ მინგრევს ოჯახს. თან იქვე დავამატე:

_ რა ვიცი, ამნაირი ოჯახის ქონას, იქნებ არქონა სჯობდეს! ახლა რომ გასათხოვარი ვიყო, უფრო ჭკვიანურ არჩევანს გავაკეთებდი. ერთხელ ჭირს გათხოვება, თორემ მერე ძალიან ადვილია.

ანკესი ჩაგდებული იყო. ნინო წამოეგო. ვიცოდი, ჩემი «ქსივა» აუცილებლად მიაღწევდა მის ყურამდე. გაჭრა ჩემმა ხერხმა და შედეგმაც არ დააყოვნა. ტელეფონის ზარები შეწყდა. როგორც ჩანს, შეეშინდა, მართლა არ გავშორებოდი ქმარს და კონკურენტუნარიანი მეტოქე არ გავმხდარიყავი.

მაგრამ «სიურპრიზი» ახლა სხვა მხრიდან მელოდა… ნინომ რევანშის აღება გადაწყვიტა.

7 7 7

5 ივნისს ჩემი დაბადების დღე იყო. თავი არ გამიგიჟებია, ტორტი გამოვაცხვე და სამსახურში წავიღე. საგანგებოდ გამოპრანჭულმა თან ერთი ბოთლი «ამარეტოც» გავაყოლე ხელს.

აღრფთოვანებით შემხვდნენ ყველანი. თვალს ვერ მაშორებდნენ მეც და ტორტსაც. ერთი სიტყვით, სულ «ელიტური ჟესტებით» მილოცავდნენ იუბილეს. რატი არ ჩანდა. არც გუგა.

ერთ საათში შესვენება დაიწყებოდა. მოუსვენრობა დამეტყო. რატის გარეშე არ მინდოდა ტორტის დაჭრა… ამ ფიქრში ვიყავი, რომ გასაღების ჩხაკუნის ხმა გაისმა. მივხვდი, რატი იყო. შემოვიდა, ცივი სალამი გვესროლა და კაბინეტში შეიკეტა. ყველამ ერთმანეთს გადავხედეთ. ცუდი სიჩუმე ჩამოვარდა.

რამდენიმე წუთში გამომიძახა… შევედი. შეფიქრიანებული მეჩვენა. არც კი შეუმჩნევია ჩემი საგანგებო «გარდაქმნა». შუბლზე გადაისვა ხელი, მერე ცერა თითის ზურგით წარბი მოიფხანა და დაიწყო:

_ იცი, ანა, რაღაც უნდა გითხრა… _ დახარა თვალები.

უსიამოვნოდ მომხვდა გულზე ეს «რაღაც».

_ მე საერთოდ არ მიყვარს ასეთ საქმეებში ჩარევა, მაგრამ… იძულებული ვარ… ძალიან მიმძიმს საუბრის დაწყება. იმედია, სწორად გამიგებ.

_ იმედია, _ ხმა გამებზარა.

_ შენ ალბათ, იცი ჩემი და ნინოს ურთიერთობის ამბავი.

უსიტყვოდ დავუქნიე თავი. ვერ მივხვდი, საით უმიზნებდა.

_ ბოლო რამდენიმე დღეა, მას ვიღაც ქალი ურეკავს, ლანძღავს უშვერი სიტყვებით, ემუქრება და ჩემით ევაჭრება. მოკლედ, გესმის, არა, რისი თქმაც მინდა?

_ გასაგებია, მაგრამ მე რა შუაში ვარ? _ მივხვდი, რაღაც ავისმომსაწავებელი მელოდა.

ნიკაპი ხელისგულზე ჩამოდო და გამომცდელად შემომხედა. თვალი თვალში გავუყარე.

_ ესე იგი… შენ გინდა, თქვა, რომ (არც ერთი წინადადება არ დაამთავრა)… ნინო კი დარწმუნებულია, რომ შენ აკეთებ ამას, _ ამოთქვა, როგორც იქნა.

გავფითრდი. ყველაფერს ველოდი და ამას არა.

_ მაპატიე, არ მინდოდა ამის თქმა, მაგრამ… არ ვიცოდი, როგორ გამეკეთებინა, _ შემატყო, რომ ცუდი ფერი დამედო.

ჩემი ბედი ახლა წყდებოდა. ახლა ნათქვამი სიტყვა გადაწყვეტდა ყველაფერს. არ მითქვამს მისთვის, რომ მეც მირეკავდა ვიღაც. მაინც არ დამიჯერებდა. სხვა გზა არ იყო, კარტები უნდა გამეხსნა:

_ შენ მე არ მიცნობ კარგად, უფროსო! მე ის ქალი არა ვარ, ინტრიგებით მოვიპოვო სიყვარული. მე დამსახურებული მინდა კაციც და სიყვარულიც. ნინოს, როგორც ჩანს, სხვა «სკოლა» აქვს გავლილი. ეტყობა, სიყვარულით თვითგვემა მისთვის ნაცნობი ხილია.

_ ვერ გავიგე? _ აზიდა ცალი წარბი.

_ ოდესმე გაიგებ… ვწუხვარ, მაგრამ მისამართი შეგეშალა, ძალიან გთხოვ, სხვა დროს არ იყოს ჩემთან ამ თემაზე საუბარი, _ კატეგორიული ხმით წარმოვთქვი, წამოვდექი და კარისკენ წავედი. სანამ გავიდოდი, შევჩერდი, მაგრამ არ მოვტრიალებულვარ:

_ იცი, მე ერთი რამ მომაფიქრდა, შეიძლება გითხრა? _ უცებ იდეა მომწიფდა თავში და სასწრაფოდ მოვტრიალდი.

_ მითხარი, _ თითქოს შვებით ამოისუნთქა, გამოცოცხლება რომ შემატყო.

_ მე ჩემს სიმართლეს ვერ დავამტკიცებ, მაგრამ შენ შეგიძლია ამის გაკეთება. მონახე ნაცნობი ატეესში, დააყენონ მოსმენაზე მაგის ტელეფონი. ეს კანონით აკრძალულია, მაგრამ ნაცნობობით _ არა. სამი დღეც საკმარისი იქნება შენთვის იმის გასაგებად, ვინ ურეკავს.

თავი უნდობლად გადააქნია.

_ მერე? რა შეიცვლება მაგითი? თუ ამას შენ აკეთებ, ხომ აღარ დარეკავ მეტჯერ. მაგაზე ადვილი რა არის? _ ცინიკურად ჩაიცინა.

_ არა, უფროსო. შენ ვერ გამიგე. მე დავრეკავ თუ არა, ამას არა აქვს მნიშვნელობა. მთავარია, ნინომ არ გაიგოს ამის შესახებ. სამი დღის განმავლობაში იგი კიდევ სამჯერ გეტყვის, დამირეკესო. შენ კი მისი ყველა ზარი ზეპირად გეცოდინება.

სახეზე გაოცება შეეტყო. მიხვდა, რომ ჭკვიან ქალთან ჰქონდა საქმე. საკმაოდ ჭკვიანთან.

ნინოს ეს პარტია აშკარად მოვუგე.

ასეა, საუკეთესო თავდაცვა ხომ თავდასხმაა.

7 7 7

შესვენებაზე ტორტი გავჭერით. რატი ინგამ გამოიყვანა კაბინეტიდან. ცოტათი დაბნეული ჩანდა.

_ გილოცავ, ანა. მაპატიე, ცუდად გამომივიდა… ამისთანა დღეს… არ ვიცოდი, ბოდიში, _ დამნაშავესავით შემომხედა.

_ არა, რა ბოდიში. არც არავინ იცოდა, _ ბანზე ავუგდე სიტყვა.

_ მე ვიცოდი, _ პატარა ბავშვივით წამოიძახა ინგამ.

«ტორტლაობამ» (ასე მონათლეს იგი გოგოებმა) უღიმღამოდ ჩაიარა. საშინელ ხასიათზე ვიყავი. რატიმ დანაშაულის გამოსასწორებლად ხუმრობა სცადა. არაფერი მშველოდა. ის იყო, ბოლო ჭიქა ჩამოვასხით, რომ კარი ფართოდ გაიღო და საგანგებოდ შეფუთულ მუქი წითელი ვარდების უზარმაზარ თაიგულს გუგა შემოუძღვა.

_ სად იპოვე ბიჭო, მთლად შენი სიგრძის ვარდები! _ სიცილი დააყარა გიამ.

_ თბილისში ყველაზე ლამაზ ქალს, გამომცემლობის დედოფალს! _ ვირტუოზულად წარმოთქვა და ბუკეტი გამომიწოდა.

როგორ გამიხარდა! შემთხვევით რატის გადავხედე. აშკარად უკმაყოფილო ჩანდა… რაღაცით…

7 7 7

_ შენ დღეს რომელ საათამდე იქნები? _ ზურგზე რატის თითის შეხება ვიგრძენი. ეტყობა, გაუარა სიბრაზემ.

_ დღეს ცოტა ადრე მინდა გავიდე. ასე, ხუთისთვის. შეიძლება მეგობრები მესტუმრონ.

თავი დამიქნია და კვლავ თვალებში ჩამაშტერდა. ამჯერად რეაქცია არ მქონია. დაცლილი ვიყავი ყველაფრისგან.

7 7 7

ხუთი რომ გახდა, ყველას გამოვემშვიდობე და უხალისოდ ჩავუყევი კიბეს, დამძიმებული. ვარდები სამსახურში დავტოვე, ბესოს ახსნას ვერ დავუწყებდი. ეზოში რომ გავედი, რატის მანქანა შევნიშნე. წინა კარი გამოღებული იყო, მაგნიტოფონის ხმა ისმოდა. ჩემს დანახვაზე მანქანიდან გადმოვიდა:

_ დაჯექი, წაგიყვან, _ შემრიგებლური ტონით მითხრა.

_ არა, ნუ შეწუხდები, _ ვიუარე.

_ კიდევ ერთხელ გთხოვ პატიებას. ცუდად გამომივიდა, _ დაიწყო ისევ თავის მართლება.

_ არა უშავს, უფროსო, მე მიჩვეული ვარ ასეთ შავ სიურპრიზებს.

_ ვისგან?

_ ცხოვრებისგან, _ არ დავაკონკრეტე. _ ასე რომ, სულაც არ არის შენი ბრალი.

_ ესე იგი, არ მიბრაზდები?

_ არა, _ გავუღიმე და თვალებით მოვეფერე. ვერ მოვითმინე.

მგონი, მეც დავბრმავდი.

სამუდამოდ.

ისეთი რა უნდა დაეშავებინა ამ კაცს ჩემთვის, რომ ვერ მეპატიებინა.

_ მაშინ მოიცა! _ უცებ მანქანისკენ წავიდა…

ცოტა ხანში მობრუნდა…

ხელში ერთი ცალი ყვითელი ვარდი ეჭირა, შიშველი, შეუფუთავი.

_ ეს შენ! კიდევ ერთხელ გილოცავ დაბადების დღეს! _ მითხრა და მოულოდნელად ხელი ყელზე წამავლო, ახლოს მიმიზიდა და ლოყაზე მაკოცა, ზედ ტუჩის კუთხეში… რბილად… მუხლები მომეკვეთა. ოდესმე განმიცდია კი ასეთი სიამოვნება? არ შევწინააღმდეგებივარ.

_ დღეს ისეთი ლამაზი ხარ… ვერ მივხვდი, რომ მეთქვა.

_ სად გეცალა მაგისთვის, _ საყვედური ჩემდა უნებურად აღმომხდა.

მორიდებით გადააქნია თავი და გააგრძელა:

_ მართალია, მე გუგასავით არა მაქვს გრძნობები მოძალებული და ამიტომ წითელი ვარდი ვერ მოგიტანე… სამაგიეროდ ეს შევარჩიე. გიყვარს ყვითელი ფერი? ამბობენ, მეგობრობას ნიშნავსო. ამის უფლება ხომ მაქვს? _ შემომცინა.

_ მე ყველაზე მეტად მაგნოლია მიყვარს, თუმცა არასდროს მჭერია ხელში, მაგრამ ეს არის ყვავილი, რომელიც სიგიჟემდე მომწონს და დღემდე ცისფერ ოცნებად რჩება ჩემთვის. მერე კი ყვითელი ვარდი და ყვითელი ტიტა. ასე რომ, ჩაგეთვალა! ისე… ყვითელი ვარდი სულაც არ ნიშნავს მეგობრობას. იგი… მზადყოფნას გამოხატავს, _ ვერაგულად ვიცრუე. საიდან მომაფიქრდა?

_ მზადყოფნას? მართლა? არ ვიცოდი! _ ორაზროვნად შემომხედა.

_ აწი გეცოდინება, _ მაცდურად შევხედე თვალებში და დავამატე:

_ დიდი მადლობა.

_ რისთვის: ყვავილისთვის, თუ მზადყოფნისთვის? _ შეფარვით მკითხა.

_ ერთისთვისაც და მეორისთვისაც, _ მეც შეფარვით ვუპასუხე და კვლავ მოვეფერე თვალებით.

დღემდე არ ვიცი, რა მოხდა მაშინ, რა ფერის კატამ გაირბინა რატისა და ნინოს შორის. ერთი კია, უკვე აღარ ხვდებოდნენ ერთმანეთს. უფრო მეტიც _ ნინომ საერთოდ დაანება სამსახურს თავი. როგორც ჩანს, იმ შენობაში შემოსვლაც აღარ სურდა.

არასდროს მიკითხავს რატისთვის მიზეზი _ არც მაშინ და არც მერე…

თუ საჭიროდ მიიჩნევდა, თავად მეტყოდა. არც ის ვიცოდი, გაარკვია თუ არა ტელეფონის ზარების ამბავი.

არც ამით დავინტერესებულვარ.

მე მართალი ვიყავი საკუთარ თავთან და მასთანაც. ამასთან, თითქოს ყველაფერი ჩემს სასარგებლოდ წყდებოდა. განგება აშკარად ჩემს მხარეზე იყო, თუმცა სწორედ ეს მაღელვებდა უფრო. ვეღარ ვერეოდი საკუთარ თავს. ვიცოდი, ჩემს ღალატს არანაირი გამართლება არ ექნებოდა, მაგრამ…

სწორედ იმ აკრძალულისკენ გამირბოდა თვალიც და გულიც.

გონებაც აღარ მემორჩილებოდა.

რაც დრო გადიოდა, მით მეტის უფლებას ვაძლევდი თავს, თუმცა ვცდილობდი, კონტროლი არ დამეკარგა და სხვებისთვის შეუმჩნეველი დარჩენილიყო ჩემი განცდები.

ვახერხებდი კიდეც მეტ-ნაკლებად.

მზად ვიყავი, გადამედგა გადამწყვეტი ნაბიჯი. არ ვფიქრობდი იმაზე, რა შეიძლებოდა მოჰყოლოდა ჩემს საქციელს. ეს იყო პირველი შემთხვევა ჩემს ცხოვრებაში, როცა არ მაინტერესებდა, რა იქნებოდა ხვალ, რა მელოდა წინ. თუმცა… ბესოს გახსენებაზე სინდისი მაინც მქენჯნიდა. არა იმიტომ, რომ იგი იმსახურებდა ან არ იმსახურებდა ღალატს… არც უიმისობა იყო, რომ არ მიყვარდა… ალბათ მიყვარდა, მაგრამ არა როგორც მამაკაცი, არამედ როგორც ოჯახის წევრი, როგორც… როგორც ჩემი შვილის მამა… რაღაც ამდაგვარად. განსაკუთრებით ახლა, რატის «ფონზე», უფრო მეტად ვგრძნობდი, რამდენად უნიათო და არაფრის მაქნისი იყო… ბოლო ხანებში ხომ საერთოდ _ თხუნელასავით იყო ჩაკეტილი თავის უადამიანებო სამყაროში, ყველას და ყველაფერს გაურბოდა… მაგრამ ღალატი მაინც არ მინდოდა. არადა, უკვე აღარც რატის გარეშე შემეძლო ყოფნა.

ეს ვერ წარმომედგინა.

ოჯახის დანგრევაც რომ არ მინდოდა?

თან მინდოდა…

ერთი სიტყვით, მე თვითონ არ ვიცოდი, რა მინდოდა…

რატიც არ იყო თითქოს გულგრილი ჩემ მიმართ. ვიცოდი, არ ვუყვარდი, ვიცოდი, რომ მისთვის მხოლოდ ერთ-ერთი «საკოლექციო ეგზემპლარი» ვიქნებოდი, მაგრამ ეს არ მადარდებდა. ჩემთვის სულერთი იყო _ ოღონდ ურთიერთობის სურვილი ჰქონოდა, ცოტა ხნით მაინც, სანამ არ მოსწყინდებოდა… მერე?

ფიქრები ამის იქით აღარ მიდიოდა.

ამ «მერესაც» შინაგანი ხმა თუ ჩამძახებდა. თითქოს მეორე ანა მეწინააღმდეგებოდა _ უფრო ჭკვიანი და უფრო გამოცდილი.

დაუფიქრებელი ნაბიჯი არასდროს გადამიდგამს. მუდამ დიდხანს მიხდებოდა ხოლმე ყველაფრის აწონ-დაწონა, სანამ რამეს გადავწყვეტდი. ასეთ დროს საკუთარ თავთან მიყვარდა ლაპარაკი. მე და ჩემი ორეული მუდამ შეთანხმებულად ვმოქმედებდით, ანგარიშს ვუწევდით ერთმანეთის აზრს. ახლა კი წინააღმდეგობას ვაწყდებოდი. ჩემი ამდენი თვის ნაფიქრ ნაბიჯს დაუფიქრებელს ვერ დავარქმევდი. როგორც იტყვიან, გრძნობასაც დავეკითხე, გონებასაც. ორივე თანახმა იყო.

«რომ არ უყვარხარ?» _ მეკამათებოდა შინაგანი ხმა.

«მერე რა, მე ხომ მიყვარს», _ ამ დათმობაზე მივდიოდი.

«რომ ვერც ვერასოდეს შეგიყვაროს?» _ არ მეშვებოდა.

«რა აუცილებელია? მე ხომ მეყვარება…» _ ჩემი გამქონდა.

თითქოს გზაჯვარედინზე ვიდექი და სწორედ იმ გზას გავყურებდი, რომლის აბრაზეც მსხვილი ასოებით ეწერა: «თუ ამ გზით წახვალ, უკან ვეღარ დაბრუნდები», _ როგორც ზღაპარში.

მე კი სწორედ ეს გზა მიზიდავდა…

7 7 7

ბოლო ხანებში რატი საკმაოდ გულჩათხრობილი გახდა. გარეგნულად ვითომ არაფერს იმჩნევდა, მაგრამ… თვალები სევდიანი გაუხდა, სახე გაუქვავდა. ეს არ გამომპარვია. კარგად მესმოდა მისი, მაგრამ აბა, რას ვუშველიდი… წვერიც გაიპარსა. ვერაფრით შევეჩვიე. ისე შეიცვალა, ერთი კვირა შეხედვა არ მინდოდა, სულ სხვანაირი გახდა. ახლა უფრო დაეტყო სევდა. მარტო ცდილობდა ყოფნას, ნაკლებად გვეკონტაქტებოდა. გვიან მოდიოდა გამომცემლობაში, ადრე მიდიოდა. თვალებით მივაცილებდი ხოლმე კარამდე. ძალიან მიმძიმდა ამის ყურება. მისი უხასიათობა მეც გადამედო. ბოლოს ვეღარ მოვითმინე და ერთ დღეს, როცა სხვები შესვენებაზე იყვნენ გასულები, პირდაპირ მივადექი:

_ შეიძლება? _ შევყავი თავი კაბინეტში.

_ მოდი! _ მითხრა, ბლოკნოტი გვერდზე გადადო და ინსტინქტურად მობილურს წაავლო ხელი. რატომღაც ჩვევად აქვთ მამაკაცებს _ დგანან თუ სხედან, მობილური მექანიკურად ხელში უჭირავთ.

მივუახლოვდი და უკითხავად ჩამოვჯექი სკამზე.

_ რატომ ხარ უხასიათოდ, უფროსო, რა გჭირს? _ პირდაპირ დავიწყე.

_ არაფერი. რა უნდა მჭირდეს? _ აიჩეჩა მხრები და თვალები დახარა. კილოზე შეეტყო, რომ ყველაფერიც სჭირდა.

_ რა, მეტყობა რამე? _ შემომიბრუნა კითხვა.

_ უალიბო პატიმარივით! _ უცერემონიოდ დავაჯახე.

_ ჰო-ო? მაინც რა მეტყობა? _ აზიდა ცალი წარბი და მობილური ისევ მაგიდაზე დადო. მგონი, გამორთო.

_ ის, რომ ბოლო ხანებში გაფითრებული ხარ, თვალები ჩაგიშავდა და, საერთოდ, ადამიანს არ ჰგავხარ. რა, ღამეები არ გძინავს? _ შეტევას შეტევაზე ვახორციელებდი.

_ შენ ვინ რას გამოგაპარებს… თვალები რადარებივით გაქვს… ჰო, ცოტა მძინავს, ან თითქმის არ მძინავს, _ ცალყბად გაიღიმა.

ვიცოდი, ზედმეტი კითხვის დასმა არ შეიძლებოდა. ვინ იცის, იქნებ სულაც ჩემი არსებობის გამო შეექმნა პრობლემა, იქნებ… იქნებ კი არა, ასე იყო. თუმცა, არ მინდოდა, რამე მეკითხა. უსიამოვნო ბრალდების მოსმენის სურვილი ნამდვილად არ მქონდა. მით უმეტეს, ლომის წილი მე მიმიძღოდა მის არეულ საქმეებში.

_ შემიძლია რითიმე დაგეხმარო? _ თითები ერთმანეთში გადავხლართე და გვერდულად გავხედე.

_ არა, _ მოკლედ მომიჭრა, _ არის ისეთ რამ, რაშიც ადამიანს სხვისი დახმარება არ სჭირდება. ეს მხოლოდ ჩემი პრობლემაა და მე უნდა მოვაგვარო, _ როგორც იქნა, შემომხედა თვალებში.

გული შემეკუმშა. რა მეთქმოდა, ავდექი და სკამი მაგიდისკენ შევწიე.

_ ყოველი შემთხვევისთვის, იცოდე, თუ რამეში დაგჭირდე, აქა ვარ, გვერდით, _ თავი ჩემი ოთახისკენ გადავაქნიე.

_ არ იქნები საჭირო, _ მტკიცედ თქვა.

მხრები ავიჩეჩე გუნებაწამხდარმა. ვიგრძენი, ზედმეტი ვიყავი…

_ ისე, ჩემგან არ გესწავლება, მაგრამ… ერთი რამ მინდოდა მერჩია… _ აღარ გავაგრძელე და ყოყმანის ნიშნად ცხვირზე მოვისვი ხელი…

წამოდგა და მომიახლოვდა:

_ აბა, მითხარი ერთი, შენ უცხო აზრები მოგდის ხოლმე თავში _ მე რომ არც დამესიზმრება!

ჩავიცინე, აქაოდა, ნუ მაშაყირებ-მეთქი.

_ მართლა, მართლა! მითხარი, ნუ გერიდება. რომ იცოდე, შენს რჩევას დიდი წონა აქვს ჩემთვის… გეფიცები, _ გულწრფელობა დაეტყო ხმაში, _ მითხარი, რისი თქმა გინდოდა.

_ იცი? მე არ ვიცი, რა იყო და როგორ იყო, არ ვიცი, რა მოხდა ან ახლა რა ხდება, მაგრამ ერთი რამ ნამდვილად ვიცი, რომ ამქვეყნად არც ერთი ქალი არ იმსახურებს იმას, მისი გულისთვის საკუთარი ცხოვრება გაიმრუდოს კაცმა და მსხვერპლი გაიღოს. არც ერთი! არც მე და არც სხვა! ეს ყოველთვის გახსოვდეს! _ ჯიქურ გავუსწორე თვალი.

_ გმადლობთ, _ გაკვირვებული ხმით გადამიხადა მადლობა, ცოტა შეყოყმანდა და დააყოლა: _ გავითვალისწინებ შენს რჩევას… თავად უფროსო! _ დააყოლა და გამიღიმა.

7 7 7

იმ დღიდან თითქოს გალხვა ყინული და ნელ-ნელა დაიძრა. რატი ცოტა «მოფერიანდა» _ ფიზიკურადაც და სულიერადაც. მერე და მერე, როცა უფრო ახლოს გავიცანი, მივხვდი, რომ საკმაოდ ძლიერი ნებისყოფა ჰქონდა. მუდამ ცდილობდა, ცხოვრების დარტყმა მსუბუქად გადაეტანა. უბრალოდ, არ ეფიქრა ამაზე. არ ეფიქრა და მორჩა! გულთან ახლოს არ მიეტანა არაფერი. ასე უფრო ადვილი იყო ცხოვრება… მაგრამ ეს ყველაფერი გვიან გავიგე. იქამდე კი… თურმე მე უფრო მაწუხებდა მისი ტკივილი, ვიდრე თავად მას. ყოველ შემთხვევაში, გარეგნულად ასე ჩანდა.

…ივლისი დაიწყო. ბაღმაც შეწყვიტა მუშაობა. გვანცა დედაჩემს გავაყოლე სოფელში. იქ ბებია მყავს. ასე უფრო იმედიანად ვიყავი. მე ხომ ჯერ არ მიწევდა შვებულება. ბავშვს კი თბილისში ვერ გამოვხრუკავდი ამისთანა სიცხეში. სოფელში არაფერი მოაკლდებოდა. განსაკუთრებით ბებიაჩემის ხელში. მეც ხომ მისი გაზრდილი ვარ…

მთელი ამ ხნის განმავლობაში ჩემთან არავის ულაპარაკია რატისა და ნინოს შესახებ. კრინტი არ დაუძრავთ. არადა, მაინტერესებდა, გოგოებმა რა იცოდნენ მათ შესახებ. რატის ხომ ასი წელი არ ვკითხავდი არაფერს ამის თაობაზე.

ერთ საღამოს მე და ინგას ერთად მოგვიწია სამსახურიდან შინ წასვლამ. ყოველ საღამოს გია აცილებდა ხოლმე, მეც ვერიდებოდი. იმ დღეს გია არ იყო და ამიტომ ერთად ვიმგზავრეთ.

_ ინგა, ნინო მართლა წავიდა სამსახურიდან? _ შორიდან მოვუარე.

_ ჰო, გოგო, წასულა. ისე გამიკვირდა-ა! უკეთესი ადგილი უშოვია რომელიღაც ტურისტულ სააგენტოში, მე მგონი, «მეტეხში». მე ის უფრო მიკვირს, რატიმ როგორ გაუშვა. როგორ შეელია. აქ სულ ერთად იყვნენ, მთელი დღე და იქ კიდევ…

_ ისევ ხვდებიან ერთმანეთს? _ ვიკითხე და მივხვდი, შეცდომა დავუშვი.

_ რატომ არ უნდა ხვდებოდნენ? რა, მოხდა რამე? _ ინტერესით შემომხედა.

_ არა, არაფერი! ისე ვთქვი, რა ვიცი. ერთად რომ ვერ ვხედავ… მექანიკურად!

_ მაგათ რა დააშორებთ. ტკიპასავით არიან ერთმანეთს მიკრულები. ვერ ხედავ, რა ადრე მიდის სამსახურიდან?

_ შენი საქმეები როგორ არის? _ სასწრაფოდ სხვა თემაზე გადავიტანე საუბარი, როცა მივხვდი, რომ არავინ არაფერი იცოდა. ცოდნით არც მე ვიცოდი, მაგრამ ვგრძნობდი შინაგანად. ასეთ რამეში არასდროს ვცდებოდი.

_ გადასარევად! მე მგონი, სექტემბერში დავიწერთ ჯვარს.

_ რა კარგია! _ ეს რატის ჩვეული გამოთქმა იყო და მეც ძალაუნებურად წამომცდა.

_ უი! რა რატივით თქვი! _ გაეცინა ინგას, _ შენც ჩემნაირად გცოდნია სხვისი ჩვევების აკვიატება. მეც სულ მაგათი ლექსიკონით ვსაუბრობ. განსაკუთრებით გუგასი, ხომ იცი, რა ტიპია. ჩემი სიცოცხლე! როგორ მომენატრა ის საძაგელი! _ ეს გუგას მისამართით თქვა.

იგი ზღვაზე იყო წასული ცოლთან ერთად. ქობულეთში, მგონი.

_ აი, ჯვარს დავიწერთ და ჩვენც წავალთ! _ თვალები გაუბრწყინდა ინგას და ხელზე ხელი მომიჭირა, _ რა კარგია იცი, შეყვარებული რომ ვარ? ისე მსუბუქად ვგრძნობ თავს, თითქოს დავფრინავ.

გამეცინა. ინგა ხომ ბესოს კლასელია. უკვე 37 წლისაა. ეს არც ისე პატარა ასაკია გასათხოვარი ქალისთვის და როგორ პატარა გოგოსავით უხარია. ისედაც ბავშვივით ხასიათი აქვს, გულუბრყვილო. ჰმ! კარგი ცოლი იქნება… შეეფერება გიას.

7 7 7

პარასკევს სამსახურის ფარდები წავიღე შინ გასარეცხად. შაბათ-კვირას დავრეცხე, დავაუთოვე, გავაპიწკინე და ორშაბათს სათუთად დაკეცილი მივიტანე გამომცემლობაში. საერთოდ, ყველაზე ადრე მე მივდიოდი ხოლმე. კარსაც მე ვაღებდი, თუმცა გასაღები რატისაც ჰქონდა და ინგასაც. ინგა რადგან ბუღალტრად მუშაობდა, ხშირად უხდებოდა ადრე მოსვლა.

ორშაბათი დღე ყველაზე მეტად შემიყვარდა _ ორი დღის უნახაობის შემდეგ რატისთან რომ მიწევდა შეხვედრა.

ამიტომ.

სამაგიეროდ, შაბათ-კვირას ვერ ვიტანდი… ისე გაიწელებოდა ხოლმე დრო…

კიბე ავირბინე. კარი ღია დამხვდა. ოთახში არავინ იყო. რატის კაბინეტში შევიხედე, რაღაცას წერდა.

_ პრივეტ! _ კარის ზღურბლიდან მივესალმე. ცალი ფეხი უკან, ჰაერში მქონდა გაშვერილი, _ რა ადრე მოსულხარ, უფროსო?

_ საქმე მქონდა, _ ჩამაშტერდა თვალებში, როგორც ჩვეოდა ხოლმე.

_ ძალიან კარგი. მაშინ ერთი თხოვნა მექნება შენთან, _ ვისარგებლე მისი იქ ყოფნით.

_ ორი იყოს!

_ ფარდები მოვიტანე და მომეხმარე, ჩამოვკიდოთ. თუ არ შეწუხდები, რა თქმა უნდა…

_ ო-ო-ო… არ შევწუხდები, თუ ჯერ ერთ ჭიქა ყავას მომიდუღებ, _ შემევაჭრა.

_ ორი იყოს, _ გამოვაჯავრე და კარი მოვიხურე.

ამ ბოლო ხანებში მარტო ჩემს მოდუღებულ ყავას სვამდა ხოლმე. გამოიხედავდა კაბინეტიდან, თითით მანიშნებდა და ჩუმად მთხოვდა, ყავა მომიხარშეო. მეც მეტი რა მინდოდა. ნეტარი სიამოვნებით ვასრულებდი მის თხოვნას.

ახლაც სასწრაფოდ მოვადუღე და ციმციმ შევუტანე.

_ შენ?

_ არა, მე უკვე დავლიე შინ.

_ რამე ხომ არ ჩამიყარე შიგ? _ ეშმაკურად მოჭუტა თვალები და გამომცდელად შემომხედა.

_ კი, როგორ არა, _ მეც თვალმოჭუტულმა გავხედე.

წარბები აზიდა და პასუხის მოლოდინში გაისუსა.

_ ორი კოვზი შაქარი, _ დამნაშავესავით ავიწურე მხრები. სიცილი ვერ შეიკავა.

_ რა ეშმაკი ხარ, გუგას ტყუილად კი არ ეშინია შენი! _ სიცილი არ შეუწყვეტია, ისე თქვა, _ მე კი იმედი მქონდა, მოსაჯადოებელ წამალს ჩამიყრის-მეთქი, _ თვალი არ მოუცილებია.

_ მე-ე? არა, რას ამბობ! _ მიამიტად ვუპასუხე, მერე მაცდური სახე მივიღე და დავამატე:

_ ხელოვნური მეთოდები რაში მჭირდება, მე ისედაც ვაჯადოებ კაცებს… ბუნებრივად.

_ ვიცი, ვიცი, რა საშიში ქალიც ხარ, _ ღიმილით გადააქნია თავი.

_ ჯერ აქ დავკიდოთ, არა? _ ბანზე ავუგდე სიტყვა, _ «დირექტორი უპირველეს ყოვლისა», _ გავილექსე.

_ აქ დავკიდოთ, _ მორჩილად დამთანხმდა და ყავა მოსვა, _ უ-უ-უ! რა გემრიელია, ვიღაცას მაგონებს… _ ისევ ეშმაკურად მოჭუტა თვალი.

არაფერი ვთქვი. დაბნეულობისგან არ ვიცოდი, რა გამეკეთებინა. ფარდებს წავატანე ხელი. ძლივს მოვახერხე, გადამერჩია მისი კაბინეტის ფარდები და მაგიდაზე გადავფინე.

_ რაში მოგეხმარო? _ მორჩა ყავის სმას, ხელები მოიფშვნიტა და საქმიანი იერი მიიღო.

_ შენ ფარდა დამიკავე, იატაკს არ დაედოს. მე კი მაღლა ავალ და დავკიდებ.

_ რას ამბობ… როგორ გგონია, მაღლა შენ აგიშვებ? აბა, მე რას ვაკეთებ აქ? _ შორს დაიჭირა.

_ არა, არა! შენ ისე ვერ გადაანაწილებ «შპილკებზე», როგორც მე. ვერ გენდობი, _ გავეხუმრე ბოლოს და ფანჯრის რაფაზე ავძვერი. ნელ-ნელა დავიწყე სამაგრებზე ფარდის გადანაწილება _ ჯერ ბოლოები დავამაგრე, მერე შუა ადგილი მოვნიშნე, მერე იმ შუა ნაწილის პირველი ნახევარი გავანაწილე, ბოლოს _ მეორე.

_ რა ოსტატურად მუშაობ. ყოჩაღი ქალი ხარ, _ შემაქო.

ზურგით ვიდექი, მაგრამ მთელი სხეული მიხურდა. შინაგანად ერთიანად აფორიაქებული ვიყავი. ვიცოდი, რაღაცა არ ამცდებოდა…

_ მორჩა! აბა, გაუშვი ხელი? _ რატიმ ფარდას ხელი უშვა და ისიც ნარნარით მიეფინა ფანჯარას.

ჩამოსვლა დავაპირე.

_ მოიცა, მოგეხმარები, _ წინ დამიდგა, წელზე შემავლო ხელები და მსუბუქად ჩამომსვა. ძალიან ახლოს აღმოვჩნდით ერთმანეთთან. ისევ ვიგრძენი მისი უცნაური სურნელი _ თითქოს პატარა ბავშვის, თითქოს ბანანის…
რაღაც ამდაგვარი…
ჟრუანტელმა დამიარა სიამოვნებისგან.

მოწოლილი სისხლისგან სახე ამიფეთქდა.

რატიმ თითებით ჩემი წელი ჩაბღუჯა:

_ რა ერთი ბეწო წელი გაქვს, ხელს შემოგაწვდენს კაცი! _ ჩურჩულით მითხრა და მისი ლამაზი თითები ნელა ამოძრავდა ჩემს ზურგზე.
ჩემდა უნებურად კვნესა აღმომხდა. თვალები დავხუჭე. უცებ მისი ტუჩები ვიგრძენი, ცხელი… ცხელი…
ყელი დამეწვა…
თავი გადავწიე და მისი სახე ჩემს ყელსა და მხარს შუა მოვიქციე. ლოყა შევახე ლოყაზე. პრიალა კანი ჰქონდა, მკვრივი…
მერე ყველაფერი ერთმანეთში აირია. ვკოცნიდი, სადაც მომიხვდებოდა _ ცხვირზე, თვალებზე, ლოყაზე, ყელზე, შუბლზე…
ტუჩებმა დაუკითხავად მოძებნეს მისი ტუჩები…
რა კარგი იყო…
_ რა ტკბილი ხარ, _ ჩამესმოდა მისი ხმა… და როდესაც რატის ხელები ჩემს შიშველ ბარძაყებს შეეხო, მხოლოდ მაშინ მოვეგე გონს. შემკრთალი გავუძალიანდი და უკან გავიწიე:
_ ვინმე არ შემოვიდეს! _ ჩურჩულით ვთქვი.
სახე მთლიანად ალეწილი მქონდა. ჩემს ოთახში გავედი, ფანჯარა გამოვაღე და ცხვირ-პირი ჰაერს შევუშვირე. გრილი ნიავი მესიამოვნა. საბედნიეროდ, არავინ მოსულა იმ წუთებში. გადავრჩი. ნელ-ნელა დამიწყნარდა სახე. დავმშვიდდი. ფანჯარა მივხურე. სიგარეტი მომინდა.
_ მოწევ? _ რატი მომიახლოვდა.
თითქოს ჩემს გულში იჯდა. უსიტყვოდ დავუქნიე თავი. «კენტი» მომაწოდა. რამდენიმე წუთი მდუმარედ ვეწეოდით.
_ ხომ არ გეწყინა რამე? _ წყნარად მკითხა.
_ არა, რა უნდა მწყენოდა. არაფერი, _ ცოტა დარცხვენილი ვიყავი.
«რა კარგია, იტყვის ახლა», _ გავიფიქრე.
_ რა კარგია, _ თქვა რატიმ.
გამეცინა.
_ რა გაცინებს?
_ ვიცოდი, მაგას რომ იტყოდი.
_ შენ რა არ იცი. სანამ სხვა რამეს მოიფიქრებს, შენ უკვე ნაფიქრი და დავიწყებულიც გაქვს.
პასუხის გაცემა ვერ მოვასწარი, თინიკო შემოვიდა ოთახში.
_ აუ! რა ბუღი დგას. აქ რატომ ეწევით, ხალხნო, დერეფანში ვერ გახვედით? _ ხელი გაიქნია ჰაერში, _ ფანჯარა მაინც გამოგეღოთ.
_ ფარდებს ვკიდებდით და იმიტომ არ გამოვაღეთ, _ გადმომხედა რატიმ და თვალი ჩამიკრა…
იმ დღეს საკმაოდ უხეიროდ ვიმუშავე. სულ არ ვიყავი ბეჭდვის ხასიათზე. ვატყობდი, უამრავ შეცდომას ვუშვებდი. თვალი და ყური რატისკენ მქონდა, თუმცა მთელი დღე გაბუტულებივით ხმა არ გაგვიცია ერთმანეთისთვის. ყავაც ინგას მოადუღებინა. ეს კარგის ნიშანი იყო. მომეწონა შენიღბვის მისეული მეთოდი. გამოდის, სიფრთხილეს იჩენს თანამშრომლებთან. ესე იგი, შეიძლება მასთან საიდუმლოს შენახვა. ზოგიერთი მამაკაცივით არ მოიწონებს თავს გათხოვილ ქალთან ურთიერთობით.
იმედია…
კარგია, რომ უფრთხილდება ჩემს რეპუტაციას. იქნებ თავისას? ამას რა მნიშვნელობა ჰქონდა. მთავარი სხვა რამ იყო. გამოდიოდა, რომ ჩვენ უკვე შეკრულები ვიყავით ერთმანეთთან. საერთო საიდუმლო გაგვაჩნდა, რომლის გამჟღავნება არც ერთს გვაწყობდა, არც _ მეორეს.
ეს კი გააადვილებდა ურთიერთობას.
_ შავი პასტა ხომ არ გაქვთ ვინმეს? _ იკითხა რატიმ, რომელიც ინგასთან ერთად, უკვე ორი საათი იქნებოდა, ანგარიშობდა რაღაცას.
_ აგერ არის, _ მოვატრიალე თავი და კომპიუტერთან დადებულ პასტაზე მივანიშნე.
ჩემკენ წამოვიდა. არ ავმდგარვარ, ისე გავუწოდე. გააჭიანურა გამორთმევა. პასტას ჩემი თითებიც «გააყოლა» თან, ოდნავ მომიჭირა ხელი…
შევცინე…
…ექვსი რომ გახდა, წასასვლელად გავემზადე.
_ აბა, კარგად, _ დავემშვიდობე გოგონებს და რატისკენ გავაპარე მზერა.
თვალები წამით დახუჭა და ოდნავ შესამჩნევად გამიღიმა.
თვალებით დამემშვიდობა.
ეს კი ნიშნავდა, რომ სამსახურებრივი რომანი დაიწყო…
იმ ღამეს როგორ გავათენებდი, ძნელი მისახვედრი არ არის… მეორე დილითაც ადრიანად წავედი სამსახურში, თან სინდისი მქენჯნიდა. «რას ვაკეთებ ამხელა ქალი, რამ გამაგიჟა», _ ვტუქსავდი ჩემს თავს. ამასთან, კი არ მივდიოდი, მივფრინავდი. გულის ძგერას სხეულის ყველა წერტილში ვგრძნობდი…
ოთახში გულისფანცქალით შევედი იმ იმედით, რომ რატი უკვე მოსული დამხვდებოდა. კართან ინგა შემეფეთა. მოულოდნელობისაგან შევყვირე. ისიც შეკრთა.
_ როგორ შემეშინდა! არ გელოდი, რა ადრე მოსულხარ? _ უხერხულობის გასაფანტავად, რაც შეიძლებოდა, მხიარულად ვუთხარი.
_ საგადასახადოში ფორმები მაქვს ჩასატანი, _ ბუზღუნით ჩაიქნია ხელი და დერეფანში გავიდა.
რატი ჩემს კომპიუტერთან იჯდა, რაღაცას ამოწმებდა. ალბათ, ჩემს ნამუშევარს. საუბრის ხმაზე მოტრიალდა, ღიმილით შემომხედა.
«როგორ ხარ?» _ მკითხა თვალებით.
«კარგად, შენ?» _ მეც თვალებით გავესაუბრე.
_ გადასარევად! _ ხმამაღლა თქვა.
არ ველოდი ხმამაღალ პასუხს. რაღაცნაირად დავიბენი. სიცილი აუტყდა.
_ გგონია, მარტო შენ ხვდები სხვის აზრებს? ეგეთები მეც მეხერხება! _ თავმომწონედ მითხრა.
ინგა ისევ შემობრუნდა _ ბეჭედი გამყოლიაო, რატის გადააწოდა და შეწუხებული სახით ისევ გავიდა ოთახიდან.
_ ყავა გინდა? _ შემპარავად მკითხა რატიმ.
_ მოგიდუღებ, _ მივუხვდი ეშმაკობას და მადუღარას წავავლე ხელი.
უკნიდან მომიახლოვდა და კაბის საყელოს თითი გააყოლა.

_ შაბათს შეგიძლია სახლიდან გამოსვლა? _ ხმადაბლა მკითხა.
შევკრთი. წყლიანი გრაფინი თითქოს ხელში გამიშეშდა.
_ გააჩნია, რისთვის, _ ვითომ ვერ მივუხვდი.
_ საქმისთვის, _ თქვა.
_ არ ვიცი, ალბათ, ცოტა გამიჭირდება, _ ყრუდ ვუპასუხე.
«საქმისთვის»…
ვიცოდი, რასაც გულისხმობდა მაგ «საქმეში».
სიმართლე გითხრათ, არ მინდოდა ასე უცებ დავთანხმებულიყავი შეხვედრაზე. არადა, უარის თქმისაც მეშინოდა _ ვაითუ გადაიფიქროს?
_ პარასკევს? _ ვარიანტებს მთავაზობდა რატი, წინ დამიდგა და ლოყაზე საჩვენებელი თითის ზურგი ჩამომისვა.
მხრები ავიჩეჩე. ისეთი სახე მქონდა, მიხვდა, ვყოყმანობდი.
_ პარასკევი შედარებით მსუბუქი დღეა, ცოტა გვიან რომ მოხვიდე სამსახურში, არაფერი უჭირს. იქამდე კი… (აქ ხმა შეიცვალა) იქამდე კი… რა ვიცი, ბაზარში გაივლი, ან… ან კიდევ… შენ უკეთ მოიფიქრებ, სად გაივლი… _ თვალები მოხუჭა და გამომცდელად დამაცქერდა, _ მოხვალ?
_ სად? _ მთლად წამერთვა ხმა.
_ ჩემთან, სახლში.
_ არ ვიცი… _ შევიკავე თავი.
ცოტა ხანს დამაცადა, რომ არაფერი ვთქვი, თვითონვე გააგრძელა:
_ მე მაინც დაგელოდები. თორმეტ საათამდე დაგიცდი. თუ მოხვალ, ხომ კარგი, თუ არადა… არ მოხვალ და ეგ იქნება, _ იდუმალი ტონით მითხრა და დაამატა: _ ძალიან გამახარებ, თუ მოხვალ.
ცხვირზე ავიფარე მარჯვენა ხელი. ახლოს მოვიდა და ზუსტად ცხვირის გასწვრივ მაკოცა თითზე:
_ ნუ ნერვიულობ, გულმა როგორც გიკარნახოს, ისე მოიქეცი. მე არ გაძალებ, მაგრამ მაინც დაგელოდები, _ გატრიალდა და ფანჯარასთან მოკალათდა ყავის მოლოდინში.
მაინც ვყოყმანობდი.
საჭიროზე მეტხანს ვურევდი კოვზით ქაფქაფა ყავას.

_ ოთახში შევიტანო? _ უკან არ მიმიხედავს, ისე ვკითხე.

_ არა, აქ დავლევ, თან შენ გიყურებ, _ ფეხი მოინაცვლა და მოხერხებულად დაჯდა მაგიდასთან.
მივუტანე. ამომხედა და თვალებით გადამიხადა მადლობა, ხმამაღლა კი მესროლა:
_ ხორბლისფერი პანტერა! _ და თვალებში ჩამაშტერდა.
სიამოვნებისაგან სახე გამებადრა. რაღაც უცხო და ზედმეტად სასიამოვნო კომპლიმენტი იყო.
_ მაგარი ქალი ხარ, _ ქვედა ტუჩით გამოხატა აღფრთოვანება, _ შენი კანის ფერი ხომ, საერთოდ!.. ნებისმიერ კინოვარსკვლავს შეშურდებოდა. ნამდვილი საჰოლივუდე კანი გაქვს, _ ვეღარ მოითმინა, მკლავში წამავლო ხელი და მაგრად მომიჭირა.
კიდევ ერთხელ გავიბადრე და ასე გაბადრული დავრჩი. ისე ვიყავი გაბრუებული, ყოველგვარი სიფრთხილე დავკარგე. იმწუთში რომ ვინმე შემოსულიყო, ყველაფერს მიხვდებოდა. მე კი სულ არ მადარდებდა. მოლოდინით შევციცინებდი დირექტორს მორიგი ქათინაურის მოლოდინში.
_ შეგიძლია ჩემს ოთახში შეხვიდე და ერთი ღერი სიგარეტი გამომიტანო? მაგიდაზე დევს, _ მორიდებით მთხოვა და ჩემს მოლოდინს ცივი წყალი გადაასხა.
_ შენ მხოლოდ მთხოვე და… _ აღარ გავაგრძელე და კაბინეტისკენ გავეშურე.
კარი შევაღე, მაგიდას თვალი მოვავლე და უცებ გავშტერდი _ «კენტის» კოლოფზე, ზემოდან, უზარმაზარი, ბოლომდე გაშლილი, «თეთრხორციანი» მაგნოლია იდო. სუნთქვა შემეკრა. რამდენი ხანია, ასეთი ბედნიერი წუთები არ მქონია. რა ეშმაკია! იცის, როგორ მომხიბლოს. ან საიდან დაამახსოვრდა მაგნოლია, ან სად გაახსენდა…
სულ დამავიწყდა სიგარეტი, გამოვტრიალდი. როგორც კი დამინახა, ხელები ფართოდ გაშალა და მხიარულად შესძახა:~
_ სიურპრიზ! _ რუსულად შესძახა.
_ სად იშოვე? _ სხვა ვერაფერი მოვიფიქრე.
_ ჯერ სიგარეტი მომიტანე და მერე გეტყვი! _ ბარტერი შემომთავაზა.
სიგარეტიც წამოვიღე და მაგნოლიაც. პირველი რატის მივაწოდე, მეორე კი წყლიან ჭიქაში ჩავდე და ჩემს მაგიდაზე დავდგი.
ამ დროს თინიკო შემოვიდა. ცოტა კი გაუკვირდა, კვლავ მარტო რომ დაგვინახა, მაგრამ უცებ მაგნოლიაზე გადაიტანა ყურადღება.
_ ვაი, მაგნოლია?! საიდან? უჰ, რა სუნი აქვს! _ ხელში მოიმწყვდია ყვავილი და ხარბად დაყნოსა.
კითხვის ნიშნად რატის გადავხედე. ხელები გაშალა, შენ მოიფიქრეო.
_ მაჩუქეს! _ ვთქვი და ავამუშავე გონება ტყუილის მოსაფიქრებლად. რატიმ დამასწრო:
_ პარაზიტოლოგიის ინსტიტუტის წინ მოუწყვიტა თურმე ვიღაც «ვაჟკაცმა», _ ბოლო სიტყვაში ირონია გაურია და თხრობა გააგრძელა, _ ვერ წვდებოდა თურმე და ნაყინის მაცივარზე ასულა, გამყიდველისთვის უთხოვია, მანდილოსანთან ნუ შემარცხვენო…
«რას ერჩი, მშვენივრად გამოსდის ტყუილები. რომ ჰკითხო, ეშმაკი და საშიში ქალი ხარო, მე მეუბნება». თავი გადავაქნიე. წარმოვიდგინე, რა სანახავი იქნებოდა დახლ-მაცივარზე ამძვრალი რატი შუა პლეხანოვზე და სიცილი ამიტყდა.

_ ვინ იყო? _ იდუმალი შეკითხვა დამისვა თინიკომ.

_ რა ვიცი, ვინ იყო, _ ყასიდად ავიჩეჩე მხრები, _ შაქარასავით შევციცინებდი მაგნოლიას. იმანაც შენიშნა და მოგიწყვეტო, თვითონ შემომთავაზა. უარს ხომ არ ვეტყოდი.
_ რა სუნი აქვს! ისე კი, არ შეიძლება მაგნოლია დიდხანს გააჩერო ოთახში. შხამიანი ყოფილა და თავს ატკივებს თურმე და რაღაც დაავადებებსაც აჩენს! _ გამაფრთხილა თინიკომ.
რას დავეძებდი. ახლა მთლად სეფსისი რომ შემყროდა, თანახმა ვიყავი. მთავარი იყო, რომ ჩემი ოცნების ყვავილი რატიმ მომიტანა და ამით კიდევ უფრო განამტკიცა ჩემი შეხედულება მასზე…

იგი სრულებით არ ჰგავდა სხვა მამაკაცებს.

ყველასგან განსხვავებული იყო…

სხვაგვარად იზიდავდა ქალებს…

7 7 7

_ ნახე, მამიკო, დედიკომ რა მომიტანა! _ გვანცამ ცხვირწინ აუფრიალა ბესოს მაგნოლია.

იგი ჯერ ჩუმად შეხვდა ამ ამბავს, მერე კი მაგნოლიისთვის თვალი არ მოუცილებია, ისე მკითხა:

_ შენ რა, კავალერი გამოგიჩნდა?

იცოდა, როგორ მიყვარდა ეს ყვავილი და რა ისტორიაც მაკავშირებდა მასთან… ყოველ ზაფხულს მპირდებოდა, ერთი უნდა გიყიდო და მოგიტანოო, მაგრამ… შეპირება შეპირებად რჩებოდა. ან სად უნდა ეყიდა… ახლა კი გაუტყდა. იფიქრა, ვიღაცამ დამასწროო.

_ შენ გეკითხები, კავალრები გამოგიჩნდნენ? _ გააბევრა უცებ მეტოქეთა რიცხვი.

_ რა შუაშია კავალერი, რა გჭირს? პარაზიტოლოგიის ინსტიტუტის წინ მოვწყვიტე, _ უტიფრად ვიცრუე.

_ იქ რა გინდოდა? _ ეჭვის თვალით შემომხედა.

_ ტილების წამალი, _ ტანსაცმლის გამოცვლა დავიწყე.

_ რა ტილების წამალი, ვისთვის გინდოდა? _ მომაყარა.

_ გვანცას ბაღის მასწავლებელმა მთხოვა ბავშვებისთვის.

ეს ტყუილი გზაში მოვიფიქრე. ვიცოდი, დაახლოებით ამგვარი სცენა რომ გაიმართებოდა და თავიდანვე დავიჭირე თადარიგი, რომ არ ჩავჭრილიყავი. ბოლო დროს იმდენი და ისეთი ტყუილის თქმა მიწევდა, მე თვითონ მჯეროდა ხანდახან.

_ რაღაც არ მომწონხარ მე შენ ამ ბოლო ხანებში, _ კბილებში გამოსცრა.

_ რატომ, რას ვაშავებ?

_ რაღაც ზედმეტად გახარებული მეჩვენები. რაო, რას გეუბნებიან, მაგარი ქალი ხარო? ხელსაც ხომ არ გითათუნებენ შემთხვევით, ჰა?

_ ავადმყოფი ხარ, _ ზიზღით ჩავილაპარაკე და აივანზე გავედი.

უცებ გვანცას ჭყივილის ხმა შემომესმა. გიჟივით შემოვვარდი ოთახში. მაგნოლია ფურცლებად დაშლილი ეყარა იატაკზე…

რაღაც ჩამწყდა გულში.

ბავშვი გულამოსკვნილი ტიროდა და პატარა ხელებს გამეტებით უტყაპუნებდა მამამისს ზურგზე. ხმა არ ამომიღია. სათუთად ავკრიფე ყვავილის თითოეული ნაწილი და საძინებელში გავიტანე.

იგი ხომ ჩემთვის ორმაგად ძვირფასი იყო _ როგორც ყვავილი და როგორც საჩუქარი.

…იმ საღამოს უკვე დანამდვილებით ვიცოდი, რომ პარასკევს აუცილებლად მივიდოდი რატისთან.

ბესომ მოვლენები დააჩქარა.

7 7 7

ხუთშაბათ საღამოს, სანამ შინ წამოვიდოდი, რატიმ მიმიხმო კაბინეტში.

_ რას იზამ ხვალ, მოხვალ? _ ისევ ხმადაბლა მკითხა.

_ მოვალ, _ გადაჭრით მივიღე გადაწყვეტილება.

_ მაშინ მოდი, აგიხსნი, როგორ მოაგნო ჩემს სახლს, _ თაბახის ფურცელი აიღო და კალმით გეგმის დახაზვას შეუდგა. ანაგრიშმიუცემლად ვუსმენდი.

_ შენ მისამართი მომეცი და როგორმე მოვაგნებ, _ მხოლოდ ეს ვუთხარი.

_ რომელზე მოხვალ? _ უკვე ღიმილით მკითხა.

_ ცხრისთვის, ალბათ.

… იმ დღეს რა დამავიწყებს!.. ყველა ნიუანსი გავითვალისწინე ჩაცმაშიც, თვალების დახატვაშიც და თითქმის მშვიდად გავეშურე «საქმეზე». რატი დოლიძეზე ცხოვრობდა. რაც უფრო ვუახლოვდები მის სახლს, მით უფრო ვნერვიულობდი. მეგონა, ყველა გამვლელი ხვდებოდა, სად მივდიოდი და რისთვის. «ნუთუ ამდენ ხალხში მარტო მე მივდივარ «საქმეზე»?» _ აქეთ-იქით ვაცეცებდი თვალებს, ნაცნობი არავინ შემეფეთოს-მეთქი… ჯერ ერთ კორპუსში შევედი, მერე _ მეორეში, მესამეში… სულ ამერია ერთმანეთში. ძლივს მივაგენი. უმწეოდ გამოვიწურებოდი.

სირბილით ავედი მეექვსე სართულზე, ფრთხილად ჩამოვწიე სახელური და… გაიღო.

დავიძაბე.

ზურგს უკან მივიხურე კარი და მივეყრდენი.

სული მოვითქვი. ნერვიულობისგან პირი მქონდა გამშრალი.
რატი არსად ჩანდა. «ვაითუ სხვის ბინაში ამოვყავი თავი… ახლა რომ ვინმე ბანჯგვლიანი ბიძა გამომიხტეს», _ გამეცინა გულში. აბაზანიდან წყლის ხმა ისმოდა. შევიჭვრიტე. წელზევით შიშველი რატი წვერს იპარსავდა.
_ მოაგენი? _ ვითომ არაფერი, ისე მკითხა და სარკეში შემომხედა.
_ როგორც იქნა, _ მორცხვად გავიღიმე.

რა სანახავი იყო! თეთრი, ძალიან თეთრი კანი ჰქონდა, ფართო მხარ-ბეჭი. თვალები თაფლისფერი გახდომოდა.

_ ოთახში შედი, ახლავე გამოვალ, _ შინაურულად მითხრა.
გული ამოვარდნაზე მქონდა. ასე მეგონა, მისი ბაგაბუგი რატისაც ესმოდა აბაზანაში. ხომ არ წავიდე? რას ვაკეთებ! რა ვქნა? ათასი კითხვა მიტრიალებდა თავში.
საძინებელში გავედი. ლოგინი აშლილი დამხვდა.
გამზადებული.
თეთრეული _ ახალი გამოცვლილი.
გამიკვირდა. მე სულ სხვა რამეს ველოდი. მეგონა, მაგიდა დამხვდებოდა გაშლილი და არა ლოგინი. შამპანურს დამახვედრებდა, ხილს, შოკოლადს… ცოტას დავლევ, შევხურდები და უფრო გამიადვილდება ყველაფერი-მეთქი. შენც არ მომიკვდე!.. ახლა მართლა მომინდა წასვლა. მოვტრიალდი. ამ დროს რატიც შემოვიდა და საპნის სასიამოვნო სუნი შემოიტანა.
_ ნახე, რა პრიალა კანი მაქვს? _ მოჩვენებითად მოიწონა თავი, ჩემი ხელი აიღო და ლოყაზე მიიდო.
_ ხომ კარგია? _ ღიმილით მკითხა, პასუხს არ დაელოდა, წელზე ხელი მომხვია და მიმიზიდა.
ყელზე მაკოცა. ცივი ტუჩები ჰქონდა. კინაღამ ჩავიკეცე შიშველი სხეულის შეხებისგან. თავი უკან გადავწიე და ყელ-კისერი მივუშვირე.
მეფერებოდა, მკოცნიდა, თან ხელებით კაბის ღილებს მიხსნიდა. სპეციალურად შერჩეული სარაფანი მეცვა, ბოლომდე ღილებით რომ იხსნებოდა. ისე უცებ გამაშიშვლა, გონზე მოსვლა ვერ მოვასწარი. მერე ხელები მომხვია. მესიამოვნა უცხო მამაკაცის შეხება.
ძლიერი მკლავები ჰქონდა, დაკუნთული, როგორც სპორტსმენს. სუნთქვა შემეკრა. მერე მსუბუქად ამიტატა ხელში და ლოგინისკენ წამიყვანა.
მერე… მერე არაფერი მახსოვს…
ყველაფერი სწრაფად მოხდა.
არც მოფერება მიგრძნია, არც კოცნა, არც რამ სიამოვნება…
რაღაც მამძიმებდა. არ ვიცი, რა.
_ რა გჭირს, ანა? _ რატის ხმამ გამომაფხიზლა. იდაყვს დაყრდნობილი ზემოდან დამყურებდა.
_ არ ვიცი, _ სასოწარკვეთილი სახე მქონდა.
თითქოს მრცხვენოდა, თითქოს მეშინოდა, თითქოს… რა ვიცი, რა არ მაწუხებდა. თითქოს ყველაფერი ერთად… ვერ აღვწერ იმას, იმწუთში რა მჭირდა, რა მემართებოდა…
_ ძნელი ყოფილა… _ ჩავიჩურჩულე.
_ ნანობ? _ ხელებში მოიქცია ჩემი სახე და თვალებში ჩამაცქერდა.
_ …ღალატი არ ყოფილა ისე ძნელი, როგორც მერე… _ გავაგრძელე ჩურჩული, _ რა მეშველება!
_ შენ გინდა თქვა, რომ მე შენთვის პირველი მამაკაცი ვარ? _ ეჭვნარევად, თითქოს ხუმრობით მკითხა.
_ არა, მეორე, _ რაც შეიძლებოდა, უდარდელად ვუპასუხე.
გაოცებით აზიდა წარბები. არადა, სიმართლე ვუთხარი. როგორც მამაკაცი, იგი მეორე იყო ჩემს ცხოვრებაში, როგორც საყვარელი _ პირველი.
_ ბესო და შენ, _ დავნომრე ორივე. გაეცინა.
_ შენი ქმარი არ ითვლება. მე სხვა რამეს გეკითხები.
_ რომ გითხრა, პირველი ხარ-მეთქი, მაინც არ დამიჯერებ. ყველა ქალი ასე ამბობსო, მეტყვი. ამიტომ არ გიპასუხებ, _ შეურაცხყოფილად ვიგრძენი თავი. მიხვდა, რომ მეწყინა.
_ გეხუმრე, შე სულელო! ვიფიქრე, ცოტას გავამხიარულებ-მეთქი. ისეთი სახე გაქვს. შენი თქმა რად მინდა, ისედაც ვხვდები, რომ ასეა.
_ ჰო-ო-? რანაირად? _ თავი წამოვწიე.
_ ჯერ ერთი, რომ გაპრანჭვა არ დაგიწყია. ღალატს შეჩვეულმა ქალებმა ასე იციან, ვითომ პირველად ღალატობენ ქმრებს და იწყებენ წუწუნს, ვაი, არ შემიძლია და უნდა წავიდე და რა ვიცი, ამნაირები. შენ კი… იცოდი, რისთვისაც მოდიოდი და სცენების გათამაშება თავში აზრად არ მოგსვლია.
არადა, მეც ხომ დავაპირე გაბრუნება, კარში რომ არ შევფეთებოდი, მაგრამ ახლა ამას როგორ ვეტყოდი. სანქცია ზედ მექნებოდა.
_ მეორეც, არ გეწყინოს, მაგრამ… საკმაოდ გამოუცდილი ხარ ლოგინში… გეტყობა ერთფეროვნების კვალი… არ გაგიტყდეს, ძალიან გთხოვ.
_ არა, რას ამბობ! _ ვუთხარი.
არადა, გამიტყდა. მე თვითონ არ ვიცოდი, რა… ალბათ, სიმართლე.
_ შენ კი პირიქით _ ჩანს, კარგა გაშინაურებული ხარ მოღალატე ცოლებში… _ ჩავურტყი.
_ არც ისე, მაგრამ მთლად უამისობაც არ არის, _ გაიღიმა.
«მე მერამდენე ვარ შენთვის მოღალატე ცოლების სიაში?» _ მინდოდა, მეკითხა, მაგრამ თავი შევიკავე.
_ მესამე, _ მიხვდა, რაც გავიფიქრე და გადმოშალა თავისი კარტები, _ იმ განსხვავებით, რომ ერთი ქვრივი იყო, მეორე _ ქმარს გაცილებული.
_ შენც კაი დონჟუანი ხარ, _ კრიტიკული ტონი გავურიე ხმაში და თავქვეშ ამოდებულ მკლავზე ვაკოცე, _ არადა, მამა აბრამის ბატკანივით მიამიტი ჩანხარ შორიდან. გარეგნულად არაფერი გეტყობა.
_ აბა, ხომ არ ვიყვირებ. ეს ამბავი შენს მეტმა არავინ იცის. მხოლოდ ჩემმა ორმა ძმაკაცმა, ვისთანაც ძალიან ახლოს ვარ, მაგრამ იმ ქალების ვინაობა მათაც არ იციან. ეს ჩემი საფირმო მეთოდია: სრული გასაიდუმლოება. მაგრად მუშაობს…
_ სამარე ვარ… _ გულზე დავიდე ხელები, _ შეგიძლია მენდო.
_ მოდი ჩემთან, _ ჩურჩულით მითხრა, ხელი შემიცურა კისერში და გულში ჩამიხუტა.
თავი დავადე და ჩავიმალე მის მკერდში. იმწუთში ღონიერი, მფარველად მოვლენილი ფრინველის ფრთებქვეშ შეფარებულ ბეღურად ვგრძნობდი თავს და კმაყოფილებას განვიცდიდი.
_ თუ გინდა, მიიღო ის, რისთვისაც ჩემთან მოხვედი, არ უნდა იფიქრო ამაზე, _ მითხრა და მოფერება დამიწყო.
_ მე მგონი, ამას ვერასდროს შევძლებ, _ იმედგადაწურული ხმით ვთქვი.
_ მოდი, ანა, თავიდანვე შევთანხმდეთ ერთ რამეზე, _ კვლავ იდაყვზე წამოიწია და ყელზე მომხვია მარჯვენა, _ როცა ერთად ვართ, ნუ ვიფიქრებთ ნურაფერზე. ვიფიქროთ მარტო ჩვენზე. შევირგოთ ის, რასაც ვაძლევთ ერთმანეთს. აქედან გასულები კი ნუ დავიტანჯავთ თავს და თვითგვემად ნუ გავიხდით ამ ურთიერთობას. გესმის ჩემი?
_ არა, არ მესმის! _ ვერ გავიგე, რისი თქმა უნდოდა.
_ აი, რა მინდა გითხრა. ჩვენ ერთად ვართ იმიტომ, რომ გვსიამოვნებს ერთად ყოფნა. მე შენ არ მიყვარხარ. ეს კარგად იცი, მაგრამ ძალიან მომწონხარ. არც შენ გიყვარვარ, ხომ ასეა? (გავისუსე). ჩვენ უბრალოდ, ვავსებთ ერთმანეთს, რაღაც დანაკლისს ვუნაზღაურებთ. სიყვარულთან ნუ გავაიგივებთ ამას. გამიგე? ნურც ღალატზე იფიქრებ. შენ პირველი ქალი არა ხარ, ვინც ქმარს ღალატობს და არც უკანასკნელი. თავიდან ყველა ქალი ნანობს, მაგრამ შემდეგ ეჩვევა. შეუჩვეველი არაფერია ამქვეყნად.
_ არა მგონია, ოდესმე შევეჩვიო, _ ამოვიოხრე.
_ მით უარესი შენთვის, მაშინ ჩემთან ურთიერთობით დაიტანჯები, კი არ ისიამოვნებ! მაშინ რაში გჭირდება ასეთი ყოფა?
გავჩუმდი. აზრებს ვიკრებდი.
მე უკვე მიყვარდა.
ძალიან.
ეს კარგად ვიცოდი, მაგრამ მივხვდი, რომ ამის თქმა ახლა არ შეიძლებოდა. მისი თამაშის წესი უნდა მიმეღო, რათა არ დამეკარგა.
მერე კი… ჰმ, ვითომ ასეთი გულცივია?
ამასაც ვნახავთ. მაგრამ ახლა რაღაც უნდა მეპასუხა.
_ მანქანა ხომ არა ვარ, ქალი ვარ, ბოლოს და ბოლოს. ბარემ კონტრაქტი დამიდე, _ გადავწყვიტე, მისი «არ მიყვარხარ» ასე ადვილად არ გამეტარებინა, თუმცა «კონტრაქტის» პირობას უკვე შევეგუე.
_ მომისმინე, საწყენად არაფერს გეუბნები. მინდა, რომ ორივე კარგად ვიყოთ. თუ გრძნობათა იმპერია აბობოქრდა, დიდი ტკივილები და სიმწარე არ აგვცდება. შენ თუ არ იცი ეს, მე ვიცი და თანაც ძალიან კარგად. იცოდე, თუ საქმე აქეთ წავა, ჩვენ შორის ყველაფერი დამთავრდება, _ რატი შეეცადა, რაც შეიძლება მშვიდი და ნეიტრალური ტონით ეთქვა ეს (!) სიტყვები.
როგორც ჩანს, კარგად იცოდა, რა უნდოდა და როგორ მიეღო. მე კი ეს მხოლოდ აზარტს მმატებდა. თუ ჰგონია, რომ ძალიან მაგარი ვინმეა, გაიგებს, რა «რბილთანაც» დაიჭირა საქმე. მაგრამ მოლაპარაკებებში ღია ვაჭრობა სისულელე და უაზრობა იქნებოდა. ამას იგი კარგად ხვდებოდა და ისე დააყენა პირობები, რომ თავად გაგიტყდებოდა შეკამათება. თუმცა, ქალს სხვა იარაღი აქვს. ასეთ საქმეებში გამოცდილებით ნამდვილად ვერ დავიკვეხნიდი, მაგრამ ალღო, რომელსაც არასოდეს მოვუტყუებივარ, მკარნახობდა, რომ ჩემი მიზანი სულაც არ იყო მიუღწეველი და თუ მივენდობოდი, შანსები დიდი მექნებოდა.
_ კარგი, კარგი, ოღონდ შენ არ ინერვიულო, _ ჩავიცინე.
თვალი თვალში გამიყარა. ეტყობა, ირონია იგრძნო. თუმცა ამას «ეტყობა» რად უნდოდა. ასეთი რამეები არ გამოეპარებოდა. «მოლაპარაკებები» ამით ამოიწურა, თუმცა, ჩემი თავდაჯერება, მგონი, ვერ დააფიქსირა.

მით უკეთესი.
ახლა უკვე დამშვიდებული ვიყავი. მოსახდენი მოხდა. აქ შიში არაფრის მქონდა. არც არავინ შემოგვისწრებდა და ვერც ვერავინ დაგვინახავდა. სიამოვნებით გავიზმორე. ხელი ჩამომისვა ზურგზე.
_ რა მკვრივი ხორცი გაქვს, გემრიელი. ძნელია, ცდუნებას გაუძლო. ერთ რამედ ღირს შენთან წოლა. უ-უ-ხ! _ მძლავრად ჩამბღუჯა და კოცნის მორევში ჩამითრია.
მე ვგრძნობდი მას… მამაკაცს, რომელსაც არ ვუყვარდი, მაგრამ ისე ვნებიანად მეფერებოდა, როგორც შეყვარებული….
მაგრამ მე თვითონ თითქოს რაღაცნაირად ვერ მოვერგე… ამას ჩემს დილეტანტობას ვაბრალებდი. ცოტა არ იყოს, პირველ შეხვედრაზე ძნელი აღმოჩნდა მორგების მომენტი. თითქოს გაგვიჭირდა ერთმანეთთან შეწყვილება. ალბათ, ამასაც, რატის თქმისა არ იყოს, შეჩვევა სჭირდებოდა, როგორც ყველა სხვა შეუჩვეველს ცხოვრებაში.
8 8 8
მეორე პარასკევისთვის კვლავ დავთქვით შეხვედრა. რატისთან მისულს ახალი სიურპრიზი მელოდა. ის, რასაც პირველ პაემანზე ველოდი, მას ახლა «მოეფიქრებინა». სუფრა გაშლილი დამხვდა. შამპანური, ბანანები, შოკოლადის ფილა და ხილი ელაგა მაგიდაზე. გავოცდი. იგი ყველაფერს «უკუღმა» აკეთებდა.
_ როგორა ხარ, ჩიტო? _ მწვანე ფერის სპორტულები ეცვა, ყავისფერი ზოლებით გაწყობილი.

თვალებიც მწვანე ფერის გახდომოდა, ქამელეონივით ცვალებადი თვალები.
_ ვარ, რა, _ ავიჩეჩე მხრები.
თმაზე ჩამომისვა ხელი და ჩამიხუტა.
_ ვინ არის ტკბილი ქალი? _ იდუმალი ხმით მკითხა.
_ მე! _ გულუბრყვილოდ გავიღიმე.
_ შენ, შენ! _ სიცილით მითხრა და ჩანთა ჩამომართვა.
_ დავლიოთ ცოტა, არა?
_ როგორც გინდა.
მაგიდას მივუსხედით. შამპანური უხმაუროდ გახსნა და ჭიქებში ჩააშუშხუნა.
_ ეს შენ გაგიმარჯოს, ანა, _ ასწია ჭიქა და მომიჭახუნა.
_ გამიმარჯოს, _ ცალი თვალი მოვჭუტე და ჭიქიდან გავხედე.
_ ჯერ ერთი იმიტომ, რომ კარგი ქალი ხარ, რასაც ჰქვია და მეორეც იმიტომ, რომ… იმიტომ, რომ გიხარია ჩემთან ყოფნა, _ კმაყოფილებით გამონახა საჭირო სიტყვა და სულმოუთქმელად დალია.
ბოლომდე
მეც.
სასმელმა მთელი სხეულში დამიარა.
რატიმ ბანანი გაფცქვნა, გადატეხა და ნახევარი თეფშზე დამიდო.
_ ახლა მე გამიმარჯოს, _ ხელახლა შეავსო ჭიქები.
_ გაგიმარჯოს, _ «ავიტაცე» სადღეგრძელო, _ ჯერ ერთი იმიტომ, რომ კარგი ბიჭი ხარ და მეორეც იმიტომ, რომ… იმიტომ, რომ გიხარია ჩემთან ყოფნა, _ თუთიყუშივით გავიმეორე და სულმოუთქმელად დავცალე.
ბოლომდე.
_ შენ როდისა ხარ დაბადებული? _ თავი გვერდზე გადასწია.
_ ეშმაკზე სამი დღით ადრე, _ მაცდურად გავუღიმე.
_ ასეც ვიცოდი, _ ხმამაღლა გაიცინა და მუხლზე დაიტყაპუნა ხელი, _ მოდი, აქ ჩამოჯექი.
მორჩილად შევასრულე მისი თხოვნა. წელზე ხელი მომხვია და თავი მკერდზე დამადო.
_ რა კარგია, ნამდვილი მალამო ხარ, ტკივილგამაყუჩებელი აბი…
_ რომელი, ანალგინი თუ პენტალგინი? _ სიცილისაგან ვერ ვჩერდებოდი.
_ ბარალგინი, _ უკეთესი ვერ გაიმეტა, ჩაიცინა და ისევ ჩამოასხა ჭიქებში.
_ ამ ჭიქით კი ჩვენ გაგვიმარჯოს, შენ და მე, _ თქვა და მოსვა.
_ შენ და მე, _ ვთქვი და მოვსვი.
_ კიდევ დავლიოთ?
_ აღარ გვინდა მეტი.
მეორე შეხვედრა უფრო «ნაყოფიერი» გამოდგა. რა ბედნიერი ვიყავი! აღარაფერი მაწუხებდა. დამავიწყდა შიშიც, ტკივილიც, ღალატიც, დარდიც…

ყველაფერი.
მხოლოდ რატი მახსოვდა.
ამაგიეროდ, შეხვედრის მერე ისევ ავიშლებოდი ხოლმე. მეშინოდა. ვაითუ, უცებ დამთავრდეს ყველაფერი. როცა ადამიანს არ უყვარხარ, ადვილად ბეზრდები. ერთ მშვენიერ დღესაც დაგიქნევს ხელს და მორჩა-ა-ა! ყველაზე მეტად ეს მაფიქრებდა. არადა, არც ის ვიცოდი, როგორ შემეყვარებინა თავი. ასეთ საქმეებში არ მქონდა გამოცდილება. სიმართლე გითხრათ, არც არასდროს დამჭირვებია. ასე ერთი ნახვით შეყვარება მხოლოდ წიგნებში მქონდა წაკითხული. რაღაც სასწაული მჭირდა. ჯერ არ განცდილი. რატი თითქოს ის მეორე ნახევარი იყო ჩემი, რომელსაც მთელი სიცოცხლე ვეძებდი, რომელიც ვიპოვე და რომელსაც მოვერგე. «რა იქნება, რომ ვუყვარდე, რა იქნება?» _ მეტი არაფერი მაწუხებდა.
რატი არ იყო ის მამაკაცი, რომელსაც ბანალური ქცევებით შეაყვარებდა ქალი თავს.
აქ სხვა რაღაც იყო საჭირო, მაგრამ რა _ ეს არ ვიცოდი.
გადავწყვიტე, მარისთვის მეთხოვა დახმარება. იქნებ ერჩია რამე. მან ჯერ არ იცოდა «ახალი ამბავი», მაგრამ დამინახა თუ არა, მაშინვე რაღაცას მიხვდა, წარბები აწკიპა და ცნობისმოყვარედ მკითხა:
_ რა იყო, გოგო, რა სახე გაქვს. ახლა არ მითხრა, რომ…
თანხმობის ნიშნად თავი დავუქნიე.
_ უჟე? _ თვალები გაუბრწინდა ახალი ამბის მოლოდინში, _ შემო, შემო, _ საჩქაროდ შემიყვანა პირდაპირ საძინებელში და საწოლზე ჩამომსვა პატარა ბავშვივით.
_ ჰე, მოყევი ახლა, ნუ მომკალი, _ ვერ ითმენდა.
მოსაყოლის მეტი რა მქონდა…
_ დედა-ა-ა! რა კარგია! _ შესძახებდა ხოლმე შიგადაშიგ აღფრთოვანებით.
_ ესე იგი, კაი იყო, ხომ? _ სატირლად გამზადებული სახე მიიღო და: _ შე ბედნიერო! _ სასუსნავს დახარბებულივით «ამოიტირა».
_ რა მეშველება, მარი? _ შევჩივლე.
_ რა გინდა, შე ქალო, მოწყობილი გაქვს საქმე. მთავარია, არავინ გაიგოს. ისიც თუ ასე ფრთხილობს, რიღასი გეშინია? _ გაშალა ხელები.
_ იმის მეშინია, რომ არ ვუყვარვარ, გაიგე? არ ვუ-ყვარ-ვარ! _ დავმარცვლე და თავატკივებულივით შუბლზე დავიდე ხელი.
_ ნეტა ერთი შენ! მერე რა, რომ არ უყვარხარ? შეგიყვარებს, სად წავა, _ დამაიმედა.
_ თან, რა არის იცი? მიტყდება ძალიან… ტეხავს ეს ღალატი. ჩემ ირგვლივ არც ერთი ქალი არ ვიცი, ქმარს ღალატობდეს.
ტკარცალი აუტყდა.
_ კარგი რა, რა სასაცილო ხარ! შე ქალო, შენი ამბავი იცის ვინმემ? არ იცის. ასეა ყველა. რომელი ქალი ამბობს დღეს, ქმარს ვღალატობ და საყვარელი მყავსო? შენ რა იცი, სხვა რას აკეთებს?
_ არა, მთლად ასეც არ არის… ხომ იცი, ამქვეყნად არაფერი იმალება.
_ კი, არ იმალება, მაგრამ თუ ჭკვიანურად მოიქცევი, ყველაფერიც დაიმალება. ჰმ, არავინ ღალატობს! იცი, რამდენი ვიცი მაგნაირი ქალი? აი, ეკა რომაა, ჩემი მულის დაქალი. სამი შვილი ჰყავს, ქმარი და საყვარელიც.

_ რომელი ეკა, დისტროფიკს რომ ჰგავს?
_ ჰო, ჰო, ის ეკა. შარშან თავის ძველ შეყვარებულს გადააწყდა შემთხვევით ქუჩაში და იმის მერე ერთად არიან, მაგრამ კი არავინ იცის.
_ «არავინში» რამდენი კაცი იგულისხმება, არ დამიმალო! _ სიმწრით გამეცინა.
_ ახლა ჩვენ რომ ვიცით, ეს არ ითვლება. მე ასი წელი არავის ვეტყვი ამას, არც შენ და… ნუ ფიქრობ, რა, ანა მაგაზე, თორემ შეიძლება გარეკო…
_ ქალზე საზიზღარი არსება არ არსებობს ქვეყანაზე. ჩვენს თავში რომ აზრი დატრიალდება, თანაც ბოროტი, კაცებს არც დაესიზმრებათ.
_ ოჰ, კაი ახლა, ნუ ფილოსოფოსობ. შენ სიყვარულის გამო უღალატე ბესოს და სხვები ვინ იცის, რისი გულისთვის არ დგამენ მაგ ნაბიჯს. ზოგი ინტერესის გამო, ზოგიც გაჭირვების გამო, ზოგიც…
_ შურისძიების გამო, არა?
_ ეგეც არის. ზოგს კიდევ მოთხოვნილება აქვს, ერთი კაცი არ აკმაყოფილებს. აგერ, ნონა ხომ იცი, ჩემ ზემოთ რომ ცხოვრობს. თავის გინეკოლოგს მისცა. მაგ კაცმა ამშობიარა. მერე ერთხელაც, მგონი შარშან, გაზაფხულზე, მინიაბორტის გასაკეთებლად მივიდა. უჟუჟუნა და უჟუჟუნა თვალები. იმან გაიხადეო, უთხრა. ნონამ კიდე გახდა ზემოდან დაიწყო.
_ მერე?
_ რა მერე! არაფერი. ჯერ კარგად მიაწვინა, მერე გაუკეთა აბორტი და გამოუშვა. მერე და მერე იცოცხლე, კი ინანა, მაგრამ რაღას უშველიდა. ნერვიულობისაგან შაქარმა აუწია და კინაღამ დაბრმავდა. ქმარმა დღესაც არ იცის. შენი შემთხვევა კი სულ სხვაა. შენ ახლა იმაზე იფიქრე, როგორ შეაყვარო თავი.
_ ჰოდა, რომ არ ვიცი, სწორედ ეგ მაგიჟებს.
_ მდაა-ა! მოვიფიქროთ რამე.
ვერაფერიც ვერ მოვიფიქრეთ....
მესამე პარასკევსაც შევხვდით ერთმანეთს. ვგრძნობდი, ყოველი ახალი შეხვედრის შემდეგ უფრო მეტად მიჯაჭვული ვხდებოდი მასზე. რატი მართალი გამოდგა. სიყვარული ტანჯვად გადამექცა. სხვაზე ვერაფერზე ვფიქრობდი. სულ თვალწინ მედგა. ისე ვიყავი «გაჟღენთილი», მეშინოდა, ბესოსთან არ წამომცდენოდა მისი სახელი.

კიდევ ერთი კვირა გავიდა. რატი მომავალ შეხვედრაზე ხმას არ იღებდა. მოუსვენრობა დამეტყო. ოთხშაბათიც დადგა, ხუთშაბათიც…

მოშუადღევდა…

მოსაღამოვდა…

შეთანხმება არ შედგა.

არც შეხვედრა.

გაოგნებული ვიყავი. «რა დაემართა? თუ არ შეეძლო, ხომ უნდა გავეფრთხილებინე? ხომ უნდა ეთქვა?» _ კითხვები ერთმანეთს ცვლიდა.

უპასუხოდ.

პარასკევი ჩვეულებრივად გათენდა, მაგრამ არა ჩემთვის. ღამე თეთრად გავათენე. დილით კი ფიქრებაწეწილი წავედი სამსახურში. რატი არ ჩანდა. გახდა ათი საათი, თერთმეტი, თორმეტი… შევშფოთდი. ვაითუ, ის იქ მელოდება და მე კი… მაგრამ რომ არაფერი უთქვამს? რა ვქნა? ავწრიალდი. რამდენჯერმე გადავრეკე მასთან, შინ. ყურმილს არავინ იღებდა. პირველი ხდებოდა, როცა გამოჩნდა. ჩვეულებრივად მოგვესალმა ყველას და თავის ოთახში შევიდა. ნირი წამიხდა.

ვიგრძენი, როგორ გაუფერულდა ყველაფერი და დამთავრდა.

თითქოს ჩაკვდა სიცოცხლე.

თითქოს რაღაცამ გაიელვა და ჩაქრა. მორჩა!

ნუთუ ასე უცებ გამივიდა ყავლი?!

ნუთუ ოდნავი ინტერესიც ვერ გამოვიწვიე მასში, ნუთუ ასეთი ცარიელი ქალი ვარ?

ამგვარ ფიქრებში გავიდა დღე. ერთხელაც არ მოსულა, არც არაფერი უკითხავს, არც კაბინეტში დავუბარებივარ…

თითქოს ჩვენ შორის არც არასდროს ყოფილა არაფერი.

7 7 7

დღეები დღეებს მისდევდა. მე უკვე ცუდად ვიყავი. ყველაფრისადმი დავკარგე ინტერესი. თითქოს დავცარიელდი. კიდევ კარგი, გვანცა სოფელში იყო, თორემ ყველაზე მეტად ალბათ, ის დაზარალდებოდა. ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს ნელ-ნელა ვპატარავდებოდი, ვილეოდი.

ასე გაგრძელდა მთელი ორი კვირა. რატის ერთხელაც არ დასცდენია რამე, არც წარსულ და არც მომავალ შეხვედრებზე. ნამდვილი «იყო და არა იყო რა» გამოვიდა. ვერ ვეგუებოდი ამ სიტუაციას, მაგრამ ხმასაც ვერ ვიღებდი. ისიც არ ვიცოდი, რამდენის თქმის უფლება მქონდა, ან რა უნდა მეთქვა საერთოდ. შეხვედრის სურვილი თუ ჰქონდა, ჩემი შეხსენება რაში სჭირდებოდა?

ამასობაში გუგაც ჩამოვიდა ქობულეთიდან. ოთხშაბათი დღე იყო. კართან მისულს მისი გრუხუნა ხმა შემომესმა.

_ ამას ვის ხედავს ჩემი ცისფერი თვალები! _ აბობოქრდა ჩემს დანახვაზე, გაშავებული. ნამდვილ მულატს ჰგავდა, ლაპლაპას. ხელები გაშალა და შესახვედრად გამოეშურა, _ ან-ნა, ჩემო მშვენიერო, ჩემო ზღვაზეც კი დაუვიწყარო! _ გადამეხვია და თეატრალურად მაკოცა ჯერ ერთ, მერე მეორე ლოყაზე.

უცებ სახე თითქოს შეეცვალა, მხრებში ხელი ჩამავლო, ცოტა უკან გადაიხარა და გამომცდელად დამაკვირდა.

_ რა უქენით ამ ქალს? _ თვალი არ მოუშორებია ჩემთვის, ისე მიმართა «დამსწრე საზოგადოებას».

თინიკოს და ინგას სიცილი წასკდათ გუგას მორიგი სეირის მოლოდინში. რატი ჩუმად იჯდა. თავისთვის.

_ ზნაჩიტ, ბუდეა-ა-ა! _ ჩაილაპარაკა გუგამ.

_ რა იყო, ბიჭო, რა ბუდე აღმოაჩინე ამისთანა? _ კისკისებდა თინიკო.

_ ამ ქალის თვალები ნამდვილი სევდის ბუდეა, _ გააგრძელა გუგამ, _ შენ შეყვარებული ხარ, ჩემო მშვენიერო, _ მწუხარე რაინდივით დაასკვნა.

გავწითლდი. ტყუილზე წასწრებული ბავშვივით შემიხურდა ლოყები. რა «ჟუკია»! ამას რას გამოაპარებ.

_ მე კი იქ ლექსებს ვწერდი შენზე და… _ შეყოვნდა, მერე მრავალმნიშვნელოვნად გააგრძელა, _ და მერე ჩემს ცოლს ვაკითხებდი.

აბა, სიცილი მაშინ უნდა გენახათ. მეც ვერ შევიკავე თავი.

_ მერე, რას ეუბნებოდი შენს ცოლს, ანას ვუძღვნიო? _ ვერ მოითმინა თინიკომ.

_ არა, შენზე დავწერე-მეთქი, ვეუბნებოდი. იმას ვუკითხავდი და ანას ვგულისხმობდი. შემფასებელი ხომ მჭირდებოდა. გინდათ, წაგიკითხოთ? _ უცებ «მადაზე» მოვიდა.

_ მიდი, აბა, _ შევაგულიანე მეც.

_ «ნუ დამაფიცებთ სხვას, მას დავიფიცებ ისევ», _ თქვა და გაჩერდა.

_ ეს რა, სათაურია? თუ სულ ეგ არის? _ ახლა გია დაინტერესდა.

_ არა, ეს ნაწილია.

_ თავი თუ ბოლო?

_ თავიც და ბოლოც.

_ ეგ როგორ? _ არ ცხრებოდნენ სიცილით ჩაბჟირებულნი.

_ როგორ და ჩვეულებრივად. ასე იწყება და ასევე მთავრდება.

ინგას ცრემლები სდიოდა სიცილისაგან.

_ შენ რა, მაშაყირებ? _ ავიმრიზე უცებ.

შეურაცხყოფილად ვიგრძენი თავი. ცოტაც და ალბათ, ავღრიალდებოდი. ისედაც შეძრული მქონდა სული. ახლა კიდევ დაცინვის ობიექტი ვხდებოდი.

შემატყო, რაღაც საშინელება რომ მემართებოდა და უცებ ნელა, დაბალი ხმით დაიწყო:

_ «არ საჭიროებს თქმას და აღარც ავხსნი მიზეზს,

ვერ გაგისწორებს თვალს, თუ სიყვარულით გიმზერს;

ნეტავ ვუყვარდე მას, როგორც მე მიყვარს ისე,

ნუ დამაფიცებთ სხვას, მას დავიფიცებ ისევ».

სიჩუმე ჩამოვარდა. ისე ლამაზად გამოუვიდა, ისეთი შთაგონებით კითხულობდა, სიამოვნება ვიგრძენი. რამდენი წელია, ჩემთვის ლექსი არავის მოუძღვნია. ახლა კი… მივუახლოვდი და მადლობის ნიშნად ვაკოცე.

_ თხუთმეტი წელია, ჩემზე ლექსი არავის დაუწერია, _ მადლიერი მზერით შევხედე.

_ თხუთმეტი წელია, ქალზე ლექსი არ დამიწერია, _ როხროხით გაიცინა.

_ აბა, რისი პოეტი ხარ, ბიჭო! _ შეარცხვინა თინიკომ.

_ ქალი უნდა იმსახურებდეს ლექსს. ის თავისით კი არ იწერება. მუზა სჭირდება.

_ ლიას კიდევ ჰგონია, რომ ეს მას მიუძღვენი? _ არ ცხრებოდა თინიკო.

_ აბა! _ თავმომწონედ გადახედა გუგამ.

_ რა გენაღვლება, დაწერ ანაზე და იგულისხმებ ლიას, დაწერ ლიაზე და იგულისხმებ ანას. რაღაც ლენინი და პარტიასავით გამოდის, აი! _ ეს რატი იყო. როგორც იქნა, ამოიღო ხმა.

_ საერთოდ, ქალებს საზიარო არაფერი უყვართ, ჩემო გუგა, მაგრამ ამჯერად მე თანახმა ვარ. თუ ლიაც არ იქნება წინააღმდეგი, გვქონდეს ერთი საზიარო ლექსი. ჩვენ ხომ ორივენი პირველები ვართ შენთვის. მეც ხომ გიყვარვარ? _ მხიარულად ვკითხე.

_ აბა რა!

_ ლიაც ხომ გიყვარდა ერთ დროს ჩემსავით?

_ მიყვარდა.

_ ჰოდა, აბა რა განსხვავებაა ჩვენ შორის?

დიდი მხიარულება ატყდა. გუგას გამოჩენამ თითქოს ცოტათი გამახალისა.

გადავწყვიტე, საბოლოოდ შევგუებოდი ჩემს სიტუაციას და გულთან ახლოს არ მიმეტანა დარდი. არადა, როგორ მენატრებოდა… თვალწინ სულ ძველი შეხვედრები მედგა. გამუდმებით მის სურნელს ვგრძნობდი. მუშაობითაც უხალისოდ ვმუშაობდი. თითქოს ჩემს ჯინაზე, ვიღაცის ისეთ უხეირო რომანს ვბეჭდავდი კომპიუტერზე, გულზე ვსკდებოდი. სტილურ გასწორებას საერთოდ არ ექვემდებარებოდა. აბდაუბდა წინადადებებით იყო სავსე. შესვენებაზე ვეღარ მოვითმინე, დავავლე დედანს ხელი და რატისთან შევაჭერი.

_ მე ამის შეყვანა არ შემიძლია, უფროსო! _ გაოცებულმა შემომხედა.

_ რა მოხდა?

_ რა და ამ რომანის სტილის გასწორება შეუძლებელია.

_ რატომ?

_ იმიტომ, რომ ამის დამწერს ქართული საერთოდ არ ესმის. «ნი ტო, ჩტო», არ იცის, არ ესმის საერთოდ. გაგებაში არ არის.

_ რა პრეტენზია გაქვს, კონკრეტულად შეგიძლია ამიხსნა? _ გაღიზიანება დაეტყო ხმაში.

_ აჰა, წაგიკითხავ რამდენიმე წინადადებას და შენ თვითონ მიხვდები: «იმის თავში ბრწყინვალე აზრებმა მოირბინეს»; «ანდროს მომავალი იურისტის სანდომიანი ელფერი გადაჰკრავდა»; «ჯიბეები ამოიპირქვავა» და რა ვიცი, რომელი ერთი წავიკითხო! _ უკმაყოფილოდ წავიწუწუნე.

_ მართლა ასე წერია?

_ აგერ არის და ნახე. თან გამაფრთხილა, მე ჩემი სტილი მაქვს და ცოტა მსუბუქად ჩამისწორეო. წარმოგიდგენია?

_ დაურეკე და აუხსენი. არა, ჯობია, მე დავურეკო. რას იტყვი?

_ ჩემთვის სულერთია, _ ნაღვლიანი ხმა გამიხდა. _ ისე, რა მაგის პასუხია და ერთი კვირით სოფელში მინდა წასვლა. ბავშვი მომენატრა. რა ვიცი, თუ მოხერხდება. შვებულება ვიცი, ჯერ არ მეკუთვნის, მაგრამ… _ მორიდებით შევბედე.

_ ვნახოთ, ანა. ახლა ისეთი პერიოდია, ყველას შვებულება უნდა. თუმცა, ერთი კვირა არაფერს წყვეტს. ვინმეს მოვიყვან შემცვლელად… მაგრამ… მერე? არ გეშინია? _ ეშმაკურად გამომხედა.

_ რისი? _ ვითომ ვერ მივუხვდი.

_ შემცვლელის. თუ ესეც სულერთია შენთვის? ჰა?

_ არა, ეგ არ არის სულერთი.

_ მერე? რატომ აღარ მითანმხდები შეხვედრებზე?

_ მე-ე? როდის გითანხმდებოდი, რო?

_ რატომ, შენ რომ შემითანხმდე, არ შეიძლება? მე კი მეგონა, უკვე აღარ გიხაროდა ჩემთან ყოფნა, აღარ გაინტერესებდი.

რა საძაგელია! აქეთ გადმომაბრალა! ელაპარაკე ახლა ამას!

_ ესე იგი, პარასკევს მოხვალ? დაგელოდო?.. რა კარგია.

საკუთარ ყურებს არ ვუჯერებდი. ვერ მივხვდი, რა ხდებოდა, რას ნიშნავდა ეს ყველაფერი. ვითომ შევეცოდე? თუ საკუთარი გრძნობები გააკონტროლა?

ამ კითხვაზე კონკრეტული პასუხი ვერც ვერასდროს მივიღე.

7 7 7

რატის მოულოდნელმა შემობრუნებამ საგონებელში ჩამაგდო. მისი საქცელისთვის ახსნა ვერ მომეძებნა. გადავწყვიტე, პარასკევს ყველაფერი მეთქვა მისთვის. ერთხელ და სამუდამოდ გამეგო, გაგრძელდებოდა ჩვენი ურთიერთობა, თუ შეწყდებოდა. ვეტყვი, რომ მიყვარს. დანარჩენი თვითონ გადაწყვიტოს. თუ მიტოვებაა, ბარემ ამ ეტაპზე სჯობს. ეგ რომ ციცინათელასავით ხან «გამოანათებს» და ხან _ არა, ეგრე სადაა? თან ყოველგვარი ახსნა-განმარტების გარეშე!

პარასკევს საგანგებოდ გამოვიპრანჭე. მოკლე, უმკლავებო სარაფანი მეცვა, სალათისფერი. ჩემი თვალების ფერს უხდებოდა ძალიან.

ჩვეული სიჩქარით ავირბინე ექვსი სართული. კარი ღია დამხვდა, როგორც ყოველთვის. ოთახში შევედი, გასაღები გადავტრიალე შიგნიდან და რატის დავუწყე ძებნა. საძინებელში რომ შევედი, თვალები დავაჭყიტე _ ლოგინში იწვა და ეძინა… არც კი შემომეგება. შეიძლება არც ეძინა…

ახლოს მივედი და ლოგინთან მუხლებზე ჩავჯექი. სახე სახესთან მივუტანე. თანაბარი სუნთქვის ხმა მესმოდა. ლოყაზე ვაკოცე. ლოგინის ტემპერატურა ჰქონდა, თბილი, თბილი… არა, უფრო ცხელი… შეირხა, თვალები თითქოს ძალით გაახილა, გემრიელად გაიზმორა და მკლავებში მომიმწყვდია. დილის კოცნით დამაჯილდოვა და ჩამჩურჩულა:

_ ჩქარა გაიხადე და შემოხტი.

საწოლზე ჩამოვჯექი და გახდა დავიწყე. თან ღიმილი არ მშორდებოდა სახიდან…

კმაყოფილი, ბედნიერი.

რა ცოტა მყოფნის…

შემეცოდა საკუთარი თავი.

გავშიშვლდი, სარჭით მაღლა აწეული თმა ჩამოვიშალე და გარდიგარდმო გადავწექი საწოლზე. ასე, შიშველი.

რატი წამოიწია, ხელი ჩამომისვა მკერდზე, მუცელზე, თეძოებზე…

_ ჩემი ალერსიანი, ნაზი მხეცი, _ მითხრა, იღლიებში ამომდო ხელები და თავის გვერდით მიმაწვინა, _ რა კარგი ხარ, რა სანატრელი… _ ჩურჩულებდა და ისე მოწყურებულად მკოცნიდა, როგორც დიდი ხნის მონატრებული.

_ როგორ მომენატრე, _ თქვა უცებ.

_ მე უფრო მომენატრე, _ არ დავუთმე.

ასეთ დროს თითქოს ერთი ვხდებოდით.

ერთი მთლიანი.

თითქოს მთელის ორი სხვადასხვა ნაწილი შეაერთეს და გაამთლიანეს.

ასეთი შეგრძნება მეუფლებოდა…

…ორივენი გულაღმა ვიწექით. რატი სიგარეტს ეწეოდა.

_ ესე იგი, შენ უფრო მოგენატრე, არა? _ გამომხედა.

_ აჰა.

_ შენ რა იცი, მე როგორ მომენატრე?

_ ვიცი და მე იმაზე ათასჯერ უფრო მომენატრე.

_ ვივაჭროთ?

_ ვივაჭროთ.

_ კარგი. მაშინ მითხარი, როგორ მოგენატრე?

_ როგორც «დაჭრილი ირმების გუნდს წყარო ანკარა», _ სიცილი დავიწყე.

_ მე კიდევ, ძალიან მომენატრე, _ სერიოზულად მითხრა.

_ რაღაც არ გეტყობოდა, უფროსო, _ ჩავუნისკარტე.

_ ახლა სამსახურში ხომ არ დავიწყებდი ამის გამომჟღავნებას. შენ ხომ იცი ჩემი მეთოდები… არაფერს ვიმჩნევ გარეგნულად.

_ მე შენ მიყვარხარ, რატი, _ დავაჯახე უცებ.

თითქოს გახევდა.

სულ რამდენიმე წამით.

მერე დინჯად მოაბრუნა თავი ჩემკენ, ცოტა ხანს უხმოდ მიყურა.

არ გავნძრეულვარ.

არც შემიხედავს.

მერე იდაყვზე წამოიწია, ზემოდან დამხედა:

_ გაიმეორე, რა თქვი?

_ მიყვარხარ… უსაშველოდ… ეს არის და ეს, _ ძალიან მშვიდი ვიყავი. მე თვითონ მიკვირდა.

_ ახლა ისტერიკებსაც დამიწყებ, ალბათ!

გამეცინა. ყელზე მოვხვიე მკლავები და თითქმის ჩურჩულით ვუთხარი:

_ ვერ ეღირსები. არ მჩვევია ეგეთები! _ და ტუჩებში ხმაურით ვაკოცე.

_ კი მაგრამ, ანა, შენ ხომ გახსოვს ჩვენი შეთანხმება?

_ მახსოვს. თან ძალიან კარგადაც.

_ მერე? შენ რომ «კონტრაქტის» ყველა პუნქტს არღვევ?

_ ეს პუნქტები თავიდანვე იყო დარღვეული, მაგრამ მაშინ არ შემეძლო სხვანაირად. არ მინდოდა შენი დაკარგვა.

_ ჰო მაგრამ, მაშინ რაც გითხარი, აღარ გახსოვს?

_ მახსოვს, მაგრამ მაშინ სულ გკარგავდი. ახლა რაღაც მაინც დამრჩება.

_ როდიდან დაიწყო ეს ყველაფერი?

_ პირველივე დღიდან.

_ ნუ მაბოლებ!

_ თუ დამიჯერებ, ასეა, თუ არადა, როგორც გინდა. ამას ახლა აღარა აქვს მნიშვნელობა.

ისევ გულაღმა გაწვა.

ჭერს შეაჩერდა.

როგორც ჩანდა, საფიქრალი გაუჩნდა.

8 8 8

_ ლექსების წერა ხომ არ დაგიწყია, მშვენიერო? _ გუგამ მხარზე გადამხვია ხელი და გვერდით მომიჯდა.

_ საიდან მოიტანე? _ ბეჭდვა არ შემიწყვეტია, ისე შევუბრუნე კითხვა.

_ რა ვიცი, როგორც წესი, შეყვარებულები ლექსის წერას იწყებენ ხოლმე, _ მისგან მსუბუქი აგრესია ვიგრძენი.

_ მერედა, ვინ გითხრა, რომ შეყვარებული ვარ? _ შევეშვი კლავიატურას და შემოვტრიალდი.

_ ო-ო-ო-ო! შენ თვალები გყიდიან, მშვენიერო ა-ნ-ნ-ა, შენი ლამაზი, მოღალატე მწვანე თვალები… დიდი ხანია?

_ ბავშვობიდან იქა ვზივარ, სიყვარულის ჭურში, _ ვცადე გახუმრება.

_ კარგი, კარგი. ვხედავ, არ გინდა ამ თემაზე საუბარი, ხომ ასეა? არ გინდა, ნუ გინდა. ეგრე იყოს. იმედია, მე არ ვიქნები ის ბედნიერი, არა? ა ჟალ!.. რას ბეჭდავ?

_ რაღაც რომანია, «ორნი სოფელში».

_ რა-ა? «ორნი სოფელში»? სათაურს არა უშავს, _ გაურია ირონია, _ კარგად იკითხება?

_ უჰ! ძვირფასად! ნამდვილი ინდური ფილმია ქაღალდზე გადატანილი. ორი «პაბეგში» მყოფი ქურდია, ჯაბუ და ჯიბუ, რომლებიც სვანეთში იმალებიან.

_ აუ ჩემი! სვანებზეა, ტო! მაჩვენე, ერთი! _ დედანს ხელი დაავლო და ჩახედა.

_ «ჯაბუ ქალის დანახვაზე ჩაიღვენთა». უ-უ-ჰ-ჰ-ჰ, რა წინადადებაა!

_ ნუ იტყვი. ერთი კვირაა, დამტანჯა. თან სტილი არ სწორდება საერთოდ.

_ ავტორი ვინ არის?

_ ვიღაც კაცია, ივრისპირელის ფსევდონიმით, ჭაღარა. მე ფეჩისპირელი დავარქვი. მაგარი დეგენერატია. აბსოლუტურად გლუვი ტვინი აქვს, უნაოჭო.

_ დედას გაფიცებ! ვიცი, ეგ ვინც არის. მაგის ფერადი ოჯახის დედა ვატირე! _ შუბლში შემოირტყა ხელი გუგამ.

_ რას ჰქვია «ფერადი»?

_ რას ჰქვია და ბიჭი ცისფერი ჰყავს, გოგო კი ვარდისფერი.

_ ო-ო-ჰ! შენც იტყვი ხოლმე, რა! საიდან მოგაქვს ასეთი ჭორები!

_ ჰა, რა ქენი, ბიჭო, კიდევ ვერ შეაბი ეჟვანი ამ ქალს? _ რატიმ თითი მომაჭირა ზურგზე და მეორე ხელი გუგას დაჰკრა ბეჭზე.

_ ვჩალიჩობ, მაგრამ არაფერი გამომდის. ნამდვილი «შაითანკაა».

_ კი, მაგაში გეთანხმები, _ გაიცინა, _ შებმა ერთია და მერე ხომ იცი ქალების ამბავი. «მერე იწყება თავდავიწყება». მიყვარხარ და უშენოდ არ შემიძლია და არიქა, ჭკუა მეკეტება შენზე და რა ვიცი… უბერავენ. მარტივით იწყებენ ჭირვეულობას. მერე კი უნდა უგორო კოჭი, _ ცერა თითის ზურგი ჩვეულებისამებრ გადაისვა წარბზე.

_ მერე, შენც რას უგორებ, ადექი და დაადე… ერთხელ და სამუდამოდ. მაგაზე ადვილი რა არის! _ მზერით გავხვრიტე დირექტორი.

_ ეგრე ყველა კაცს კი არ შემიძლია, _ გაშალა ხელები გუგამ, _ მაგალითად, მე… ქალს, ძმაო, დიპლომატიურად უნდა მიუდგე. მით უმეტეს, ასეთ დროს. უნდა თანაუგრძნო, შენც უნდა აღვარღვარო ცრემლები, უნდა დაუყვავო, ყვაა, ყვაა და რამე-რუმე. როგორც საჭიროება მოითხოვს.

_ მორჩით ახლა ბაზარს. მე სამუშაო მაქვს, _ გავაწყვეტინე ორივეს.

_ შენ რა სულ რომანებზე მუშაობ. კაცებზეც რომ იმუშაო, არ შეიძლება? _ არ ცხრებოდა გუგა.

ისევ გადამხვია მხარზე ხელი.

_ ნუ «ბლატაობ». მე ჯერ არ დამიმშვენებია შენი სახელოვანი ქალების არასრული სია, _ ღიმილით მოვიშორე მისი ხელი.

_ აუ, რატი, რა უნდა მეთქვა, _ გუგამ სხვა თემაზე გადაიტანა საუბარი. _ კაროჩე, ერთი კრებული კიდევ გავამზადე, უნდა დამიბეჭდო.

_ რაზეა ბაასი, მაიტა, _ ძველი ბიჭივით დათანხმდა რატი.

_ რა ჰქვია? _ დავინტერესდი.

_ «ლტოლვილების ქვეყანა».

_ შენ რა ძაან სოციალურში გადავარდნილხარ! _ სიცილი ვერ შევიკავე.

_ რა ვქნა, ძმაო. აბა სულ ფოთლებსა და წვიმაზე ხომ არ დავწერ, _ ნირი წაუხდა.

_ წერე, წერე, ჩემო გუგა, წერაობა კაი საქმეა, _ მრავალმნიშვნელოვნად უთხრა რატიმ და მხარზე მოუთათუნა ხელი.

ამ დროს ის მართლა ფეჩისპირელი შემოვიდა. ამ გაგანია სიცხეში პიჯაკი ეცვა, შიგნიდან კი შავი სვიტერი მოუჩანდა.

_ სეზონის გიჟი, _ ხმადაბლა ჩაილაპარაკა გუგამ და სასწრაფოდ «აორთქლდა».

რატიმ ხელი ჩამოართვა «მწერალს» და მოიკითხა.

_ როგორ მიდის ჩემი წიგნის საქმეები, ქალბატონო ანა? _ ოფლი მოიწმინდა და ხვნეშით დაეშვა სკამზე.

_ არა უშავს, _ საშუალო პოზიცია ვარჩიე.

_ ეს ჩემი მეოცე რომანია, საიუბილეო.

_ ნამდვილად მოსალოცი ამბავია, _ მომხიბვლელად გავუღიმე. «ღმერთო, რა დავაშავე», _ გავივლე გულში.

_ ეს თქვენ, _ პაპკიდან «ბამბანერკა» გააძრო, _ ტკბილ ქალს ტკბილი შიკოლატი.

_ გმადლობთ, რატომ წუხდებოდით, _ ახლა მთლად დავდნი, _ დღეს მოვრჩები, ბატონო ბონდო და ხვალ დილით შეგიძლიათ წაიღოთ, ამობეჭდილს დაგახვედრებთ.

_ კი ბატონო, როგორც მეტყვით. მე არსად მეჩქარება, _ მორჩილად დამთანხმდა «ფეჩისპირელი» და ხაზგასმული თავაზიანობით დაგვემშვიდობა.

7 7 7

ჩემი და რატის განახლებული შეხვედრები გრძელდებოდა. შეიძლება ითქვას, წარმატებითაც. ხან კვირაში ერთხელ, ხანაც ორ კვირაში ერთხელ ვახერხებდით ერთმანეთის ნახვას. იმის შიში, რომ რატი ჩემი «აღსარების» შემდეგ მიმატოვებდა, არ გამართლდა.

სიგარეტივით ჩვევად ექცა ჩემთან «გორიალი».

მეც შევეგუე ამგვარ ყოფას. ხელი ჩავიქნიე _ არ ვუყვარვარ, ნუ ვუყვარვარ. რაც მთავარია, ხომ ვხვდებით ერთმანეთს. თუმცა, ასეთი დამოკიდებულებაც არ მაკმაყოფილებდა.

თითქოს რაღაც მაკლდა.

ვერ ამოვავსე სიცარიელე.

_ ანა, «ზაჟიგალკა» გაქვს? _ თინიკო მომიახლოვდა.

_ არა, თინი, არა მაქვს.

_ ჩემი დაიშალა პაჭიკოს გარმონივით. რა უბედურებაა. ნინოს ამბავი გაიგე? _ უცებ მომიტრიალდა.

_ ვინ ნინოსი? _ გულმა რეჩხი მიყო.

_ რატის ნინო, არ გახსოვს? გათხოვილა.

_ რას ამბობ! როდის? _ ვერ მივხვდი, მეწყინა თუ გამიხარდა.

_ ვიღაც პარლამენტარს გაჰყოლია. თავის ჭკუაში, ვითომ უშველა თავს. რას ვიფიქრებდი. შტერი გოგო. ხომ ვიცი, ახლა მაგას რატის ჯინაზე გააკეთებდა. არადა, ვერ გავიგე, რა მოხდა მაგათ შორის. რა სულელები არიან ეს გასათხოვარი ქალები. თაგვი რომ იქექება ბუნკერში, ისე ეძებენ საკბილოს. მოუვლით თავში რაღაც, დაკრავენ ფეხს და… ჰაიდა-ა-ა! იმას კი არ ფიქრობენ, რა მოყვება უსიყვარულოდ გათხოვებას. ვის ეჯინავები, რომ ეჯინავები. გაიჩენს საყვარელს ერთ-ორ წელიწადში და მეყოლე ვარდივით.

_ რა აუცილებელია… ლოგინი აახლოებს ცოლ-ქმარს, _ ჩამიწყდა ხმა.

_ გეგონოს შენ! მაგნაირი ნაბიჯის ბოლო ეგ არის. მე ხომ ვიცი, _ ჩაიქნია ხელი, _ მერე სხვა აღარაფერი რჩება. ერთი მაგის ტვინში ჩამახედა.

_ რატიმ იცის? _ შევაპარე.

_ რა ვი, იცის ალბათ. ამ ქალაქში რა დაიმალება.

ერთი სული მქონდა, როდის მოვიდოდა რატი… ჩვეულებრივად შემოვიდა. მოგვესალმა, თვალი ჩამიკრა და მანიშნა, ყავა მომიდუღეო.

მოვუდუღე.

შევუტანე.

_ როგორა ხარ, უფროსო? _ ვითომ არაფერი.

_ სტამბოლის კაჟივით, _ თავისსავე ნათქვამზე გაეცინა, _ შენ როგორ ხარ, ჩიტო? _ ამომხედა.

«როგორც ჩანს, ჯერ არ იცის», _ ამან ცოტა შემაშფოთა. ახლა ამის ხასიათის ცვალებადობა მინდა?

_ მეც დაახლოებით ასე, _ შევცინე და ყავის ფინჯანი ფრთხილად დავუდგი წინ.

შიშველ წვივზე ხელი ჩამომისვა.

_ ვარდისფერი პანტერა, _ მითხრა და ცალი თვალი მოჭუტა.

ვარდისფერი კაბა მეცვა, ლიკრის, მოკლე, გულამოღებული და წელში გამოყვანილი. შემათვალიერა.

_ გიხდება, მაგარი ხარ! _ მოწონების ნიშნად ცერი შემართა.

_ მაგარი «შტუჩკა», არა?

_ მე ეგ არ მითქვამს, არა გრცხვენია? _ საყვედურით აიბზუა ტუჩი, _ მოხვალ პარასკევს?

_ რა ვიცი, მოვიდე?

_ აბა?! რას ჰქვია, არ მოხვიდე. ვეღარ ვითმენ უკვე. ორი კვირა გავიდა. რაღაც მომენატრე, ხომ იცი. შენ?

_ მეც, _ ძლივს გავიგონე ჩემი ხმა.

7 7 7

რატიმ, ალბათ გაიგო ნინოს ამბავი.

თუმცა, არაფერი დატყობია.

არც არაფერი უთქვამს.

არასდროს.

თითქოს იგი საერთოდ არ არსებულა.

თითქოს წაიშალა მეხსიერებიდან….

ამასობაში შემოდგომაც მოვიდა. გაყვითლდა ქალაქი. დღეები ერთმანეთს დაემსგავსა. ჩვენზე ჯერ ისევ არ აგორებულა ჭორები. საუცხოოდ ვახერხებდით კონსპირაციას. მარი «გზადაგზა» გამომკითხავდა ხოლმე რატის ამბებს. წვრილმანებიც კი აინტერესებდა. მაგალითად, სახლი როგორა აქვს მოწყობილი, რა ავეჯი უდგას, როგორ ჭაღი უკიდია და მისთანები. მე კი აზრზე არ ვიყავი. საერთოდ არ ვიცი დაკვირვება. ვის რა აცვია, როგორ გამოიყურება, სად რა დგას, როგორ დგას… არ მეხერხება ასეთ რამეებზე ყურადღების გამახვილება. მეც დავძაბავდი ხოლმე გონებას და ვცდილობდი, აღმედგინა რატის ბინის მოწყობილობა. არაფერი გამომდიოდა. ვერაფრით ვიხსენებდი. არ მაინტერესებს ასეთი დეტალები და რა ვქნა.

დღეები კი გადიოდა. გიამ და ინგამ ჯვარი დაიწერეს. ანჩისხატში. ქორწილი არ გადაუხდიათ. პატარა სუფრა გაშალეს, ძალიან ვიწრო წრეში. მე და ბესოც ვიყავით. გავაცანი ჩემი თანამშრომლები. რატი არ მოუვიდა თვალში. ეგრევე ვიგრძენი, რაღაცნაირად აიშალა. ცოტა რომ შეთვრა, გაუხურა. საერთოდ, ძალიან ცუდი სიმთვრალე აქვს. ამოიჩემებს ხოლმე ვინმეს და ცდილობს, თავისი უპირატესობა აგრძნობინოს. აგრესიულად დაუწყებს ლაპარაკს. ახლაც ასე მოხდა. თუმცა, რატი რას დაუთმობდა. მარადონაზე ვერ შეთანხმდნენ. რატი ამკიცებდა, დიდი ფეხბურთელიაო, ბესო კიდევ, ბანძიაო, თავისას აწვებოდა. მკლავზე მოვქაჩე, გაჩერდი-მეთქი. არ გაჩერდა.

_ ყველას გენიოსი ჰგონია თავისი თავი, _ ცინიკურად ჩაილაპარაკა და წამოდგა.

_ აახვიე, წავედით სახლში, _ ხელი მკრა და წამომაგდო, _ სტერვა, სუჩკა, პრასტიტუტკა ნესჩასტნაია, _ სისინებდა გზადაგზა. რაღაცა იყნოსა. აშკარად.

…შუქი ზუსტად თორმეტ საათზე გამორთეს. ჩაგრაფიკდა ქალაქი. აივანზე გავედი. ბესოს უკვე ეძინა. გათიშული მთვრალი იყო, გატიალებული, ისეთი, რომ ჩხუბის თავიც არ ჰქონდა, სარეცხივით მიეფინა საწოლს.

ღამე ისეთი ჩუმი იყო და შავთვალა, თითს ვერ მიიტანდი თვალთან. ლამპაც არ ამინთია, მიყვარს სიბნელე. შინ დაბრუნებულს შუქი რომ არ მხვდება, მიხარია. მივწვები ხოლმე სიბნელეში, მოვიხურავ თბილ, გრძელ შალს და ოცნებებში ჩავიკარგები. თან მიხარია, ბესოც რომ ვეღარ ჩართავს ტელევიზორს. ისიც უნდა წამოწვეს, იძულებულია. დაილოცოს «ციცინათელა» (ასე ვეძახი თელასს), თითქოს ჩემს გულში ზის. წკაპ! და უცებ შავბნელს გახდის ყველაფერს, შავ-თეთრი ტელევიზორივით გააორფერებს ცხოვრებას.

7 7 7

დღეები ერთმანეთს წაეწყო. დედაჩემიც ჩამოვიდა, ბავშვი ჩამოიყვანა. ისევ ბაღი, ისევ სადილების კეთება… თითქოს არაფერი შეცვლილა, თითქოს, ერთი შეხედვით, მაგრამ… ერთხელაც…

შუადღე იყო. მარტო ვიყავი სამსახურში. გია და ინგა ჯერ კიდევ არ გამოსულან საქორწინო შვებულებიდან. თინიკოს კი ბავშვი ჰყავდა ავად და არ დადიოდა. რატი არ მოსულა. ტელეფონმა დარეკა.

_ გისმენთ, _ გავინაზე ხმა.

_ რატის სთხოვეთ, თუ შეიძლება, _ ქალის ხმა იყო.

_ ჯერ არ მოსულა.

_ ხომ ვერ მეტყვით, როდის მოვა?

_ არ ვიცი, იცით? მალე ალბათ. გადავცე რამე?

_ უთხარით, მაიკომ დარეკა-თქო.

_ მობილურზე გადაგერეკათ. იცით ნომერი?

_ არა, როგორ არ ვიცი, მაგრამ მგონი, გამორთული აქვს, არ პასუხობს. კარგი, მე კიდევ გადმოვრეკავ.

_ კი ბატონო, _ დავკიდე ყურმილი და… საფიქრალიც გამიჩნდა.

რატი არა და არ ჩანდა. ოთხი გახდა. კიდევ დარეკა.

_ არ მოსულა რატი? _ ისევ ის ხმა იყო.

_ მაიკო, თქვენა ხართ?

_ დიახ, მე ვარ. თქვენ..?

_ მე ანა ვარ, თანამშრომელი. ჯერ არ გამოჩენილა. გადავცემ აუცილებლად, როგორც კი მოვა.

_ დიდად დამავალებთ, ანა, გმადლობთ, _ კარგა ხანს მეჭირა ყურმილი ხელში.

სადღაც ხუთი საათი იქნებოდა, რატი რომ მოვიდა.

_ სად ხარ აქამდე? _ ვკითხე.

_ საქმე მქონდა, _ დაღლილი ხმით ჩაილაპარაკა, _ მომიდუღე რა, ყავა, _ თითი ჩამომისვა ლოყაზე.

_ ვიღაც გრძელფეხება გოგომ დაგირეკა, _ მოჩვენებითი სიმშვიდით ჩავილაპარაკე.

_ გრძელფეხება? საიდან დაასკვენი?

_ ხმაზე შევატყვე, _ გავუღიმე, _ მაიკო იყო.

_ ვინ მაიკო? _ ვერ გაიხსენა. ვითომ?

_ შენი მაიკო, _ ხაზი გავუსვი.

_ ა-ა-ა. რაო, რა მინდაო?

_ დამირეკოსო, ან მე დავრეკავო.

ამ დროს დაბარებულივით აწკრიალდა ტელეფონი. რატიმ ყურმილი მოიმარჯვა.

_ ჰო, მე ვარ. რა იყო? _ ზომაზე მეტად შინაურულად ჰკითხა.

…

_ დღეს ვერ შევძლებ. საქმე მაქვს…

…

_ გვიან შეიძლება, რა ვიცი.

…

_ ჰო-ო? რა კარგია!

გული შემეკუმშა.

_ რა ამბავია ამდენი! _ სიცილი დაიწყო.

…

_ კარგი, კარგი, შემოვივლი, რადგან ასე გარჯილხარ.

…

_ მეც, _ უპასუხა და გადმომხედა.

«მეც» _ ასე პასუხობენ, როცა ყურმილს იქიდან ეუბნებიან: «ძალიან მომენატრე», ან «ძალიან მიყვარხარ», ან…

_ გამიხურა საქმე, _ ჩაილაპარაკა რატიმ და ყავის ჭიქას წაატანა ხელი.

რაღაც დამემართა.

_ ესე იგი, მარტონი ვართ? _ გამიღიმა.

_ როგორც ხედავ.

_ რა კარგია, _ ამხედ-ჩამხედა, _ რა მადისაღმძვრელად გამოიყურები. ხომ არ… _ მოჭუტა თვალი.

წარბები შევიჭმუხნე. «სამსახურში ვის გაუგია», _ გამოვხატე მზერით.

_ ჩავკეტო კარი? _ შემომაჩერდა.

უარის ნიშნად თავი გავაქნიე.

_ როგორც გინდა, _ არ დაუძალებია.

7 7 7

იმ დღიდან მაიკო თითქმის ყოველდღე რეკავდა. თუ რატი არ იყო და სხვა იღებდა ყურმილს, მე მიკითხავდა კარგი დაქალივით. უკვე შენობით მელაპარაკებოდა. ვგრძნობდი, რაღაც ხდებოდა მათ შორის, მაგრამ რამდენად სერიოზული, არ ვიცოდი. ასე მეგონა, აღსასრული მიახლოვდებოდა. ისევ დავმძიმდი და დავიძაბე. აღარ ვიცინოდი. ჩავიკეტე საკუთარ თავში. რატის არ გამოპარვია ჩემი ფერიცვალება.

_ რა გჭირს, ჩიტო, რაღაც მოიწყინე ამ ბოლოს, _ მკითხა მორიგ შეხვედრაზე, ჩემი სახე ხელებში მოიქცია და გამომცდელად შემომხედა.

_ არაფერი.

_ სულ არაფერი?

_ სულ, _ მოვიშორე მისი ხელები და თავი მკერდზე მივადე, _ მიყვარხარ, _ საწყლად ვუთხარი.

_ მე მგონი, ეგ არ უნდა იყოს შენი ჭმუნვის მიზეზი, _ თმა ყურზე გადამიწია, _ ჰე, მითხარი ახლა, ნუ დამაორსულე.

_ ხომ გითხარი, არაფერი-მეთქი. გამივლის. ვიცი ხოლმე ასე.

აღარ ჩამეძია. არც მაიკო უხსენებია. ის კი, თითქოს ჯიბრზე, რეკავდა და რეკავდა…

სულ მინდოდა მეკითხა, ვინ არის ეს მაიკო-მეთქი, მაგრამ თავს ვიკავებდი. არ ვიცოდი, მქონდა თუ არა ამის უფლება. ბოლოს მაინც არ მომითმინა ენამ და თავისი ქნა:

_ რატი, ვინ არის მაიკო?

_ არის ერთი.

_ შემთხვევით, შეყვარებული ხომ არ არის შენი?

_ შეყვარებული არა, ვერტმფრენი.

_ აბა? საყვარელია?

_ ნუ სულელობ. არის ერთი, რა, რომელსაც შანსი არა აქვს.

_ ესე იგი, გეფარცქვალება?

_ ხომ გითხარი, შანსი არა აქვს-მეთქი.

_ ჰო-ო?

_ არ გინდა, რა, ანა. ნუ… არ ღირს ამაზე საუბარი.

_ შენ სუსტი წერტილი გაქვს? _ არალირიკული გადახვევა გავაკეთე უცებ.

_ გააჩნია, რას გულისხმობ.

_ აი, რაღაც ისეთი, რითაც საკუთარ თავს გასცემ ხოლმე, ან გრძნობებს.

_ ო-ო-ო-! არის ერთი რაღაც მაგდაგვარი.

_ და რა არის ის «რაღაც»?

_ მ-მ-მ… დალევისას გავუტევ ხოლმე.

_ ?

_ ნუ, რა ვიცი, რაღაცები წამომცდება, რასაც სიფხიზლეში არ ვამბობ, ან არ ვამჟღავნებ. ვუშვებ ეგეთ შეცდომას ალაგ-ალაგ.

_ იმან იცის?

_ ვინ, იმან?

_ აი, «შანსი რომ არა აქვს», იმან.

_ ა-ა-ა! არა, _ თქვა და ინტონაციით გამოუვიდა «ჰო».

«აბა, დიდი შანსები ჰქონია. მატყუარა!»

_ იასნია!

_ ხომ გითხარი…

_ კარგი, კარგი, რა ჩემი საქმეა. მე რა უფლება მაქვს. გათხოვილია? _ მაინც ვერ მოვითმინე.

_ არა, ქალიშვილია, _ გაღიმებულმა მოხუჭა თვალები და კეფა მოიქექა.

მეტი აღარაფერი მიკითხავს.

ამით დამთავრდა «დაკითხვა».

მწვავედ ვიგრძენი ჩემი უუფლებობა….

შემშურდა გასათხოვარი ქალების…