დილიდანვე სამსახურში წასასვლელად ემზადებოდა ელენეც. წინა დღესთან შედარებით აღარ ღელავდა, აღარც შფოთავდა. სარკეში კიდევ ერთხელ შეათვალიერა საკუთარი გამოსახულება. ჯინსის შარვალსა და ზემოდან მოსხმული გრძელ, „კაპიუშონიან“ მოსაცმელში სალაშქროდ წამსვლელს უფრო ჰგავდა, ვიდრე საჯარო მოხელეს. ყველა სიკეთესთან ერთად ფეხზეც კედები ჩაიცვა.
- ასე აპირებ წასვლას?! - გაოცებული უმზერდა მაიკო ზედმეტად სპორტულად გამოწყობილ შვილს.
გოგონამ თანხმობის ნიშნად თავი დაუქნია, სრული იდილიისთვის ზურგჩანთაც მოიგდო მხრებზე და სახლიდან გამოვიდა.
უჩვეულოდ მიუწევდა გული ორთაჭალისკენ. სამარშრუტო ტაქსიდან ჩამოვიდა. ცოტა არ იყოს შესცივდა, თავზე კაპიუშონი მოირგო, სწრაფად გადაკვეთა მოედანი, ერთი კი ახედა „რეზბალნიცისკეს“ მიმავალ აღმართს და სასჯელაღსრულებით დეპარტამენტისკენ აიღო გეზი. ციხის მოჟამული შენობის დანახვაზე უსიამოვნოდ გასცრა ტანში, დეპარტამენტის წინ დილიდანვე უსაშველოდ გაწელილ მნახველთა რიგს თვალი აარიდა და თანამშრომელთათვის განკუთვნილი შესასვლელისკენ გაემართა. ის -ის იყო კარში უნდა შესულიყო, რომ მისი ყურადღება უჩვეულოდ გაღიზიანებული ბადრაგის ხმამ მიიიპყრო:
- ქალბატონო, კიდევ როგორ აგიხსნათ, ან რა ენაზე გესაუბროთ? არ უნდა თქვენს ვაჟს თქვენთან შეხვედრა, არ უნდა! - ჯიხურის მცირე ზომის სარკმლიდან იღრინებოდა ვაჟი.
- ტყუილია, მეორე კვირა იწურება რაც არ მინახავს. დღეს ხომ გვეკუთვნოდა შეხვედრა?! დღეს ხომ დამპირდით შეშვებას?! - გაცხარებული ქალი ნერვებს ვეღარ იმორჩილებდა და კიოდა.
- ღმერთო, მომეცი მოთმინება! - პათეტიკურად აიხედა ცაში ბიჭმა - სხვა ენაზე როგორ აგიხსნათ? დღეს ვერ შეხვდებით, მობრძანდით შემდეგ კვირაში! - კბილებში გამოსცრა და ცხვირწინ მიუხურა ჯიხურის სარკმელი.
- არ წავალ, აქ ვიქნები მთელი დღე. თქვენი უფროსი უნდა ვნახო, თვითონ ამიხსნას, თვითონ მითხრას, რატომ არ მიშვებს...- ისევ მინაზე უკაკუნებდა ქალი.
- ზოგჯერ მგონია, რომ ამდენი შეურაცყოფა გსიამოვნებთ, რით ვერ გაიგეთ, ვერ ნახავთ, ვერა... - ისევ გამოყო თავი ბადრაგმა - საერთოდაც, თუ ჭკუით არ მოიქცევით, ვერც მომავალ კვირას იხილავთ თქვენს სანაქებო ვაჟკაცს! - ირონია არ დაიშურა გამწარებული დედისთვის.
- თქვე არაკაცებო, თქვე არაადამიანებო! რა დედამ გაგზარდათ ასეთი უგულოები?!... - ბადრაგისკენ დასარტყმელად გაიწიაქალმა.
გვერდით მდგომმა მაღალმა მამაკაცმა დროულად მოასწრო მისი შეჩერება, მარწუხებივით შემოჰხვია მკლავები და ხელში აიტაცა მსუბუქი სხეული.
- ხელი გამიშვი, დამსვი, აკა! - უსუსურად ფართხალებდა გააფთრებული ქალი, თუმცა უშედეგოდ, მამაკაცმა მაინც მოახერხა და გვერდით, ბადრაგის ჯიხურისგან მოშორებით გაიყვანა - მძულხარ, მეზიზღები! - ბადრაგზე გაბრაზებული ამჯერად მეუღლეს ურტყამდა მკერდში მუშტებს ქალი.
- დამშვიდდი, თეკლე. დამშვიდდი! - ტკივილს არ იმჩნევდა, მკერდში ძლიერად იკრავდა აკა.
- აღარ შემიძლია, უკვე აღარ შემიძლია! - ისტერიკა ტირილში გადაეზარდა, მეუღლის მკერდს ჩაფრენილი გულამოსკვნილი ტიროდა ქალი.

მართალია წყვილს ვერ ხედავდა, მაგრამ ჯიხურთან მომხდარ ინციდენტი სიტყვა-სიტყვით ესმოდა ელენეს. ვეღარ მოითმინა, შენობაში შესვლის ნაცვლად, უკან მობრუნდა. დაცვის ჯიხურს გვერდი აუარა, ღრენით გახედა გაღრეჭილ ბადრაგს, გოგონას სახეზე ისეთი სიძულვილი ამოიკითხა, რომ ვაჟს ღიმილი სახეზე შეაშრა. ქუჩაში გამოსულმა აქეთ-იქით გაიხედა. მოშორებით შენიშნა ტკივილისა და სასოწარკვეთილებისგან უჩვეულოდ დაპატარავებულ, ბეჭებში მოხრილ, ჭაღარა შერეულ ქალს უშედეგოდ როგორ ამშვიდებდა მეუღლე და გეზი მათი მიმართულებით აიღო.
- ისევ არ შემიშვეს აკა, ისევ არ შემიშვეს. რაღაც უჭირს, გესმის, ვგრძნობ, რაღაც უჭირს, როგორმე უნდა დავეხმაროთ, უნდა ვნახოთ!...
- არ შეიძლება თეკლე, ამდენი ნერვიულობა არ შეიძლება. ხომ გაგაფრთხილა ექიმმა.
- აღარ შემიძლია, გინდა გულს მოვუკლივარ და გინდა მის მონატრებას... - ტკივილით ამოისლუკუნა მეუღლის მკერდს ამოფარებულმა ქალმა.
- არ გინდა გთხოვ, ცოტა ჩემზეც იფიქრე, სულ ცოტა! - თავზე ისეთი გრძნობით აკოცა, რომ ტანში ჟრუანტელმა დაუარა ელენეს.
- უკაცრავად, რამით ხომ არ დაგეხმაროთ?! - წყვილის შემხედვარეს თავადაც ცრემლები ჩასდგომოდა თვალებში გოგონას.
- არა, შვილო, ნუ წუხდები, ნელ-ნელა დამშვიდდება! - მისთვის არც კი შეუხედავს, მეუღლისთვის შემოხვეული მკლავები არ მოუშორებია, ისე უპასუხა მამაკაცმა.
შემობრუნდა ქალიშვილი, შენობისკენ წამოვიდა, მაგრამ გულმა მაინც არ მოუთმინა. ისევ წყვილს გახედა. მიუხედავად თმაში შეპარული ჭაღარისა, თვალებთან გაჩენილი ნაოჭებისა, მაინც იცნო წყვილი.
- ბოდიშს ვიხდი, რომ გაწუხებთ... - ისევ მიუახლოვდა მათ - იქნებ მაინც შევძლო თქვენი დახმარება?! - უკვე იღიმოდა ელენე.
- თქვენ?! - გაოცებულმა გამოხედა მეუღლის მკლავებში მოქცეულმა ქალმა წინ მდგომ ქალიშვილს.
- აკა და თეკლე ქართველიშვილები, ხომ?!
ამჯერად ყურადღებით დააკვირდნენ წინ მდგომს, ერთმანეთს დაბნეულებმა ახედეს, აშკარად არ იცნობდნენ.
- თეკლე დეიდა, ვერ მიცანით ხომ თქვენი ენე-ნე? - ოდნავ თვალებ მოჭუტულს, ღიმილისგან ლოყაზე ნაჩვრეტი გასჩენოდა, ისევ თბილად უმზერდა წყვილს და
ისევ პატარა გოგოსავით ეპრანჭებოდა ქალს.
მიუხედავად ტკივილისა, გოგონას მეტიჩარა საქციელზე ღიმილი მაინც ვერ შეიკავა წყვილმა.
- ენე?!...- გაოცება ნელ-ნელა სიხარულმა შეცვალა, ისეთივე სითბო ჩაეღვარა ხმაში თეკლეს, როგორც წლების წინ, მეუღლეს ხელებიდან დაუსხლტა, ისევ ძლიერად ჩაიხუტა მასზე მაღალი გოგონა, ისევ ისე ეფერებოდა თითქოს წინ ზრდასრული ქალის ნაცვლად ოთხი წლის გოგონა ედგა - როგორ გაზრდილხარ, როგორ შეცვლილხარ!
- არც კი იცით როგორ გამიხარდა თქვენი ნახვა! - ემოციებს ვერც ელე მალავდა, ოდნავ მოხრილი, ორივე ხელით ეხვეოდა ქალს.
- უკეთეს იქნებოდა სხვა ადგილას შევხვედროდით, თუმცა... აქ რას აკეთებ, შენც ვინმეს მოაკითხე სანახავად? - გოგონას ზურგჩანთას შეავლო თვალი აკამ.
- არა, აქ ვმუშაობ - თავით ციხეზე ანიშნა - ფსიქოლოგად.
- ცოხეში?! - მისი პასუხი აშკარად არ მოეწონა მამაკაცს, გაოცებულმა შეხედა მასზე არანაკლებ დაბნეულ მეუღლეს.
მათი რეაქცია არ შეიმჩნია ქალიშვილმა ისევ უჩვეულოდ ხალისიანად გააგრძელა საუბარი:
- თქვენ?! თორნიკეს ნახვა გსურდათ?
ვაჟის ხსენებაზე ისევ გაფითრდა თეკლე, ისევ ნერვიულმა ცახცახმა დაუარა სხეულში.
- მას მოვაკითხეთ შვილო, მას! - მეუღლეს მოჰხვია ხელი დასამშვიდებლად აკამ - მესამე კვირაა მის ნახვას ვითხოვთ, უშედეგოდ, დღესაც ისევ უარით გვისტუმრებენ. -
- ხან ჩვენი ნახვა არ უნდა, ხან ხასიათზე ვერაა. უკვე მეშინია, იქნებ რამე სჭირს? იქნებ გვიმალავენ?! - პანიკა გარეოდა ხმაში თეკლეს, სულ ცოტაც და ალბათ ისტერიის მორიგი შეტევაც დაეწყებოდა.
წყვილის ხმაში ჩაგუბებულ ტკივილზე გული მოუკვდა ელეს, თუმცა არ შეიმჩნია, ისეთი სახე მიიღო თითქოს ასეც უნდა ყოფილიყო.
- ზოგჯერ ასეც ხდება. უჩვეულო არაფერია - უდარდელი ტონით საუბრობდა ელენე- რაც მთავარია, თორნიკე კარგადაა, თეკლე დეიდა. - ლამის თვითონაც დაიჯერა საკუთარი ტყუილი - გუშინ ვნახე, ჩემი თვალით ვნახე.
- არ მატყუებ?! - მიუხედავად იმისა, რომ ეჭვის თვალით უმზერდა სანახევროდ მაინც დამშვიდდა ქალი.
- მართლა კარგადაა... - იმდენად ალალი ღიმილით უღიმოდა, რომ შეუძლებელი იყო მის სიტყვებში ეჭვის შეტანა - უბრალოდ ცოტა იხულიგნა, ციხის ადმინისტრაცია გააბრაზა და მსუბუქი სასჯელის სახით ეს მოიფიქრეს, თქვენთან შეხვედრის უფლება არ მისცეს!
- სასჯელს ხომ არ უმატებენ?! - გოგონას ნათქვამმა აშკარად დააფრთხო აკა.
- არა, რას ბრძანებთ, უბრალოდ თქვენთან შეხვედრა ვეღარ შეძლო. თვითონაც რელავდა, მაგრამ ასე გამოვიდა. სულ რამდენიმე თვეში გამოვა და აინაზღაურებთ მონატრებას...
- ღმერთმა ქნას, შვილო, ღმერთმა... - სიხარულის ცრემლებს ვეღარ იკავებდა -
ენე-ნე, მართლა ნახე?! ხომ არ მატყუებ?! - ისევ ჩაეკითხა თეკლე.
- დედას გეფიცებით, ვნახე, მართლა ვნახე! - ნაწილობრივ სიმართლე უთხრა ქალიშვილმა.
- და კარგადაა, არაფერი უჭირს?!

ამდენი ტყუილი აღარ შეეძლო, გოგონამ თანხმობის ნიშნად უბრალოდ თავი დაუქნია. თუმცა ქალისთვის ესე საკმარისი აღმოჩნდა, გახარებულმა თავი ვეღარ შეიკავა, ისევ მოეხვია გოგონას, ისე ეფერებოდა თითქოს მის ნაცვლად მონატრებულ შვილობილს ეხებოდა.
რიგში მდგომ ვიზიტორებს საკუთარი პრობლემები დავიწყებოდათ, გაოცებულნი უმზერდნენ ერთმანეთს მოხვეულ, ატირებულ ქალებს და მათ შორის მდგომ უხერხულად მომღიმარ აკას.
- თეკლე, საკმარისია. - მეუღლის შემხედვარე სიცილს ვეღარ იკავებდა მამაკაცი - გაუშვი ბავშვი! ჩვენს გამო. ისედაც დააგვიანა.
- ეგეც, მართალია, ახლა შენ არ გისაყვედურონ. - დამშვიდობება იჩქარა ქალმა.
- ელე, შვილო, ისევ ნახავ თორნიკეს?...- ამჯერად აკა ჩაეკითხა ქალიშვილს.
- არ ვიცი, ალბათ...- ახალი ტყუილის თქმა აღარ უნდოდა გოგონას.
- უბრალოდ უთხარი, რაც არ უნდა მოხდეს, მისი გვჯერა, ჩვენ მაინც ველოდებით!
- თორნიკემ იცის. ვიცი, რომ იცის. მაგრამ მეც ვეტყვი, აკა ბიძია. აუცილებლად ვეტყვი! - მთელი გრძნობით მოეხვია წყვილს.
კიდევ ერთხელ მიეფერა თეკლე გოგონას, კიდევ ერთხელ შვილის სიყვარული მას გაუნაწილა და ისე ციხის შენობისკენ შებრუნდა ელე, თუმცა გული ქართველიშვილებთან დარჩა.
ემოციებით დამძიმებულს რკინის კარების ღრჭიალმა ისევ მოსჭრა ყური. ვიწრო, თეთრ კოლიდორში შესულს ისევ სამხედრო სალმით შეჰხვდა მორიგე ბადრაგი, ისევ შენობაში არსებული უჩვეულო სიჩუმე, ახლა გვერდით ჯუმბერი რომ ჰყოლოდა დეჟავუს განცდაც დაეუფლებოდა.
მიაბიჯებდა ვიწრო კოლიდორში და უნებურად აქეთ-იქით იყურებოდა, ისეთი განცდა ჰქონდა თითქოს უთვალთვალებდნენ, იქნებ არც ცდებოდა?! გეზი მისი ოთახისკენ აიღო.
ის-ის იყო უნდა შესულიყო, რომ ციხის უფროსის კაბინეტის კარებიც გაიხსნა და სიცილ-სიცილით მის ამფსონებსა და რამდენიმე ელენესთვის უცნობ, სამხედრო ფორმიან მამაკაცის თანხლებით ირაკლიც გამოჩნდა.
- ოჰო, ქალბატონო ელენე?! - სასურველზე თბილადაც კი გაუცინა - სამსახურში აგვიანებთ?! თუმცა არ შეგეშინდეთ, ბატონ ჯუმბერთან არ დაგასმენთ. რა, რა და, მეგობრებისთვის საიდუმლოს შენახვაც შეგვიძლია! - მეგობრულად ჩაუკრა თვალი გოგონას.
- ეჭვიც არ მეპარება! - ირონიულად გახედა ციხის უფროსის მოსწრებული ხუმრობით ზედმეტად ახორხოცებულ მამაკაცებს.
- ქალბატონო ელენე, - მისი სახელი განსაკუთრებული მახვილით წარმოსთქვა ირაკლიმ - მეგობრობას ხშირად არ ვთავაზობ. იქნებ დაფიქრდეთ, კარგი იქნება ჩვენ, ორნი ერთ მხარეს თუ დავდგებით! - მიუხედავად მამამაკიც ღიმილისა, შეუძლებელი იყო მის ხმაში ფარული მუქარა ვერ გეგრძნო.
მიამიტი ბავშვივით დააფახუნა თვალები ელემ და გაოცებულმა ჯერ ირაკლის, შემდეგ კი მის თანმხლებ პირებს შეხედა:
- რას ბრძანებთ, პირველივე დღეს ბატონ ჯუმბერისგან საყვედური ნამდვილად არ მინდა. თქვენთან ბოდიში მაქვს მოსახდელი, როგორც წესი, დაგვიანება არ მჩვევია, თუმცა დღეს ასე გამოვიდა... რაც შეეხება მეგობრობას, განა ჩვენ ორნი ისედაც ერთ, კანონის მხარეს ვდგავართ?!... - მეტიჩარა, გაპრანჭული ხმით ისე გაეკეკლუცა ირაკლის, თითქოს მუქარას ვერ მიუხვდა და ოთახის კარი შეხსნა.
- ასე, ასე ელენიკო, - სწრაფად დაუტკბა ირაკლი - ჭკვიანი გოგო ჩანხარ, რაღაცას ნამდვილად მოვახერხებთ... - სანახევროდ შესულს ისევ თვალი ჩაუკრა და მის ამფსონებთან ერთად ციხის ეზოში მდგომი ავტომობილებისკენ გააგრძელა გზა.

- არ გვეტყვი ირაკლი, ვინაა ეგ გოგონა?! - გარეთ გავიდნენ თუ არა ერთ-ერთი ფორმიანი ინტერესით ჩაეკითხა.
- ჯუმბერის და თავმჯდომარის „ნასეტკაა“, თუმცა სულ რამდენიმე დღე და გადმოვა ჩემს „სტანოკზე“...
- კარგი ვინმე კი ჩანს. შენი ამბავი რომ ვიცით, არ გაგიჭირდება...
- ქალს ბევრი არ სჭირდება, ჩემო გიორგი, კარგი მანქანა, ბრენდი ტანსაცმელი, კარგი სუნამო, ყვავილები, რესტორანი, ალკოჰოლი და...
- და ცოლი, ოჯახი?!...
- მაოცებ, გიო... როდის აქეთაა ცოლი ბერკეტი?! რუსებს ერთი კარგი გამოთქმა აქვთ, жена не стена...
- ეგ жена იქნება, რომ შეგისრულებს და დაგსვამს ნულზე... - გიორგის აჰყვა გვერდით მდგომი ფორმიანიც.
- ვერ გავიგე, თქვენ ჩემი მეგობრები ხართ, თუ დათვის?! - გაცხარდა ირაკლი.
- უმეტესად შენი, თუმცა ზოგჯერ დათვისაც! - თვალი ჩაუკრა ვაჟმა.
- შენი საქმის, შენ იცი, ახლა მაგ გოგოზე ბევრად სეიროზული საქმე გვაქვს გადასაწყვეტი, ისე ფრთხილად იყავი. მაგ პრინციპით, მართლა ყველაფერი არ დაკარგო. - ისევ გააფრთხილა უცნობმა ფორმიანმა ირაკლის პასუხს აღარ დაელოდნენ, ავტომობილებით ერთ მწკრივად დალაგდნენ და კოლონად გავიდნენ ეზოდან.