ჩიხი V (პირველი წიგნის დასასრული)
******* მადუღარაში ყავა ათუხთუხდა და ლამის გადმოვიდა. ფიქრებში წასული გამოფხიზლდა. გაზქურა გათიშა და ცხელი სითხე ფინჯანში მოაპირქვავა, თან ცალი ხელით სველ თმაში იტარებდა თითებს. ძალა სჭირდებოდა. ბევრი საქმე დაუგროვდა. ელ-ფოსტაზე იმდენი ტექსტი დახვდა გამოგზავნილი, - გათენება მომიწევსო, ფიქრობდა გულდამძიმებული. სამსახურში წასვლას სახლში დარჩენა არჩია. ჯეიმსი შინ უფრო კომფორტულად გრძნობდა თავს. დივანზე გაწელილი თავისთვის თამაშობდა და ენაგადმოგდებული ქალის ყურადღების მიპყრობას ლამობდა. მილენას ღიმილს ჰგვრიდა გაბურძგნულის ცანცარი და ყოველ გავლა-გამოვლაზე, დრუნჩზე ეფერებოდა ნაზად. მაგიდას მიუჯდა. ლეპტოპი გახსნა. ცხვირზე სათვალე მოირგო და სველი თმა კალმით აიკეცა. ელ-ფოსტიდან სამუშაო მასალა ჩამოტვირთა და ტექსტის გარჩევას შეუდგა, აზუზუნებულმა ტელეფონმა ყურადღება, რომ გაუფანტა. მუშაობაში გართულმა, სტატიას, ზანტად მოაშორა თვალი და მზერა ეკრანზე გადაიტანა - „არ უპასუხო!“ შემოანათა აბონენტმა. დაბნეულმა თვალები აახამხამა. მსგავსი მეტსახელი სიაში რატომ არ ახსოვდა? ალბათ, დამავიწყდაო - მხრები აიჩეჩა, ხმა გაუთიშა და მუშაობა განაგრძო, რომ კარზე ზარიც გაისმა. თავი მძიმედ ასწია. ყურებაცქვეტილი ჯეიმსი ყალყზე შედგა. დაძაბულმა სათვალე მოიხსნა, ძაღლს ანიშნა - ჩუმადო და ფრთხილი ნაბიჯით გაიპარა ჰოლში. თითის წვერებზე აიწია და სამზერეში გაიხედა. ავალიანმა ხელი დაუქნია. დაბნეულმა საკეტი გადაატრიალა და კარი გამოაღო. ჯეიმსი მძიმე თათების ტყაპა-ტყუპით მიეგება სტუმარს. - როგორ ხარ, ბიჭო?! - გაუცინა და მეგობრის ხილვით აჟიტირებულ ძაღლს ყურები მოფხანა. - ასე გვიან რამ შეგაწუხა? - შეიძლება ვისაუბროთ? ვიცი, რომ გვიანია, მაგრამ... წელში გასწორდა. მილენას მისი გამომეტყველება არ მოეწონა. უცხო კაეშანი ჩაბუდებოდათ საფირონებს. წარბშეკრული გვერდით გადგა - შემოდიო. - ყავას დალევ? კარი მიხურა. ამ ერთმა უბრალო კითხვამ თავი მყუდროდ აგრძნობინა მამაკაცს. სტრესი და დაძაბულობა, რომელიც სარანგიძის კარამდე მოსდევდა ზღურბლს მიღმა დარჩა. - კარგი იქნებოდა, - გაუღიმა მადლიერმა - ორი ღამეა არ მიძინია. ფეხზე ძლივს ვდგავარ. შევამჩნიეო - გაიფიქრა შეწუხებულმა. თვალში მოხვდა კაცის დაკუჭული პერანგი და გასვრილი შარვლის ტოტები. სამზარეულოში შევიდა და რამდენიმე წუთის შემდეგ, ცხელი ყავით ხელში მისაღებ ოთახში დაბრუნდა. მის საყვარელ სავარძელში მოთავსებულ ავალიანს, ხელში „მალატი“ ეკავა და ინტერესით ფურცლავდა. - გამომართვი. - ფინჯანი გაუწოდა. - გმადლობ. გრძელი თითები ცხელ ფაიფურს ისე შემოაჭდო ვითომც არაფერიო. მუხლზე დაიდო, ყურით შეაბრუნა და მოსვა. სიამოვნებისგან თვალები დაეხუჭა. გადაღლილს ფერი დაჰკრაგვოდა. - მოსე, - წინ დაუჯდა - ცუდად გამოიყურები. სად იყავი? - შენი ბიბლიოთეკა მხოლოდ კრიმინალზე საუბრობს, - კითხვას გაერიდა და წიგნს ინტერესით დააცქერა - ეს ერთადერთი რომანია, შენს არსენალში. თან სვანებზე. ისიც სვანია? დეტექტივს მსხვილი ბაგეების კუთხეში ღიმილი ჩაუტყდა, უცნაური ემოციის, სევდანარევი. - ნამდვილი შერლოკი ხარ! - გაეცინა. - მომიყევი... - რა მოგიყვე? - რა მოხდა თქვენ შორის? რისთვის მოაკითხა ავალიანმა? ღამის ორ საათზე მისი წარუმატებელი და ჩახლართული სასიყვარულო ისტორია, რომ მოესმინა? - ამის გამო მომაკითხე? - ნელა გადაიხარა კაცისკენ. თვალები ეჭვით მოეწკურა - მოსე, სინამდვილეში რისთვის მოხვედი? დიდი ხანია ვამჩნევ, მოსვენება გაქვს დაკარგული. რა ხდება, არ მეტყვი? - რა მოგწონს ამ წიგნში? - ჯიუტად აიგნორებდა ქალის კითხვებს - უბრალოდ, ვერ ვხვდები. შენ ძალიან კარგი იყავი საქმეში! ზედმეტად კარგი და როგორ მოხდა, რომ ასე უბრალოდ დანებდი იმედგაცრუებას?! გამაგებინე, როგორი შეგრძნებაა, ეს... იქნებ ახსნა ვიპოვო! პასუხები ვიპოვო! თორემ გავგიჟდები ასე. მილენა, დამეხმარე. სახე ტკივილისგან მოღრეცოდა. უცებ ისევ იმ ცეცხლმოკიდებულ კაცად, იქცა, რომელიც სოფლიდან წამოსვლისას ნახა, მანქანაში. მაშინ, როცა თავის ბნელ წარსულზე ირიბად უთხრა ორი სიტყვა და იყუჩა სულგამწარებულმა. ვის დაეძებდა ყოველ ღამით? რატომ არ რჩებოდა სახლში? სინამდვილეში ვის, ან რის პასუხებს მოაკითხა? - ღამით ვერ იძინებ. - ნაცნობი იყო მისთვის ეს ჩაშავებული უპეები - აქ ჩემი ისტორიის მოსასმენად არ მოსულხარ. საკუთარის შეკოწიწებას ცდილობ. შენ ისევ მას დაეძებ, ხომ ასეა? რატომ? მის გარდაცვალებას ვერ ეგუები? თუ... - ყურადღებით დააკვირდა მამაკაცსს - გაცილებით რთულად არის საქმე? დეტექტივს ყბაზე კუნთი დაეჭიმა. ხმა რომ არ ამოიღო, ისევ მილენამ განაგრძო. - არითმია მაქვს, - ხელებს დახედა. - შეძენილი. მშობლების სიკვდილის შემდეგ, დიდი სტრესი გადავიტანე. ნერვოზი გამიჩნდა. შიშები დამეწყო. ნახევარი წელი დამოუკიდებლად ვერსად გავდიოდი. მარტო დარჩენის მეშინოდა, მეგონა მოვკვდებოდი. გული მიჩქარდება ხოლმე, ისე ძლიერად, მგონია სადაცაა ინფარქტს მივიღებ. შეტევა ძლიერი ემოციური აღელვების ფონზე მივითარდება და იქამდე გრძელდება, სანამ გონს არ დავკარგავ. ღამით ძილი მიჭირს. ხშირად საერთოდ ვერ ვახერხებ. დაწოლა არ შემიძლია, სპაზმები ყელში მიჭერს და მგუდავს. ვჯდები და ისე ვიძინებ ხოლმე. წამლები მხოლოდ იმაში მეხმარება, რომ შეტევა ხშირად არ განმიმეორდეს. ესაა და ეს. - ამის გამო წახვედი რუსეთში? - წარბებს შორის ღრმა ნაოჭი გაუჩნდა. - ჩემს მეგობართან რამდენ ხანს ვიცხოვრებდი? დეიდაჩემთან ჩავედი მოსკოვში. მასთან ახლო ურთიერთობა არ მქონია. ის და დედაჩემი ერთმანეთს ვერ უგებდნენ, მაგრამ მშობლების გარდაცვალების შემდეგ, მხოლოდ ისღა დამრჩა. გონს მოსვლა მჭირდებოდა. აქედან უნდა წავსულიყავი, რომ მესუნთქა... მოსმენილით დათრგუნული სვანი, გაწვრილებულ ხმაში გამორეულ ცრემლს მოელოდა, მაგრამ სარანგიძეს არ უტირია. ფიქრებში წასულს, ვარდისფერ ბაგეებზე თბილი ღიმილი მოეფინა, თითქოს ავდარში მზემ გამოანათაო. - შემდეგ მას შევხვდი, პეტერბურგში. სვანს, რომელმაც ჩემი ცხოვრება ძირფესვიანად შეცვალა! თავიდან მასწავლა სუნთქვა, მოსე. სიცოცხლის ხალისი დამიბრუნა მაშინ, როცა სიკვდილს ვნატრულობდი ყოველ ღამით. ახალი ცხოვრება მაჩუქა, რომელიც ისევ თავისი ხელითვე წამართვა - მწარედ გაეღიმა და გაშლილი ხელის გულები ნერვიულად გაუსვა ერთმანეთს. ავალიანი დაჟინებით აკვირდებოდა - არ ვიცოდი ცოლიანი რომ იყო, არ უთქვამს. დამიმალა. მხოლოდ ის მითხრა, რომ შვილი ჰყავდა, წარუმატებელი ურთიერთობიდან. მეც დავიჯერე. საქართველოში დაბრუნებისას კი, ჩემი კოშმარი განახლდა, ამჯერად უფრო მძაფრად. იცი, როცა თვალი წყვდიადსაა მიჩვეული მასში ცხოვრება იმდენად არ გიჭირს, მაგრამ როცა სინათლეს განახებენ. დილეგიდან გამოგიყვანენ და სამყაროს ჭრელ პრინტებს ახლოდან დაინახავ, საბედისწერო გარდაქმნას იწყებ. იცვლები და შენი არსება აღარაფრით იგუებს ნაცნობ წყვდიადს. უმალ კვდომას დაიწყებ, როგორც კი ბნელში დაგაბრუნებენ. - ვხვდები, - წაიჩურჩულა ჩამქრალმა. - რაც შეეხება „მალატს“... გულზე სიმძიმე იგრძნო. წელში გასწორდა და დასამშვიდებლად ღრმად ჩაისუნთქა. გაახსენდა ის დღე, როცა წიგნის ავტორს, ლიზა კანდელაკს, პირველად შეხვდა. ერთიანად გამოფიტული და გამომშრალი კაფეტერიაში, ფანჯარასთან იჯდა. ჩუმად იწმენდდა ცრემლებს და ცხელ ჩაის სვამდა. ყოველი ყლუპი ყელში ისე მძიმედ გადასდიოდა, თითქოს სითხე კი, არა ტალახი ყოფილიყო, ბინძური ჭაობიდან. ანჯაფარიძის გაუჩინარებიდან მესამე თვე მიიძურწებოდა მდუმარედ, ცრემლიანად, უთქმელად, უსიტყვოდ, ყოველგვარი ახსნის გარეშე! ჯერ არ ენახა კატერინა და ივა რესტორანში, მაგრამ ხვდებოდა, საყვარელი კაცის ნაბიჯების მიმართულებას და სტკიოდა ვერ გამხელილი სიმართლე, საბოლოოდ მაინც რომ დააშორა ორი ერთმანეთს! სწორედ, მაშინ გამოჩნდა კანდელაკი. წელში გამართული, თავდაჯერებული ნაბიჯებით. ჯადოსნური, ქათქათა ღიმილითა და მხრებზე დაყრილი, ლამაზი, ოქროსფერი კულულებით. ღელავდნენ ზღვისფერი თვალები. ჟასმინის ფურცლებს მიუგავდა ქათქათა კანი. საოცრად შვენოდა ანგელოზის მსგავსს, მუხლს ზემოთ, ფეხების მოძრაობას აყოლილი, კესანესფერი სიფრიფანა სარაფანი... - მოსე... - ქვედა ტუჩის ბალიში კბილებს შორის მოიქცია, თავი ჩახარა და თითებს დაუწყო წვალება - არ არსებობს, კარგი და ცუდი წიგნები. არსებობს, სხვადასხვა ემოციით დაწერილი წიგნები. თითოეული ჩვენგანი, თავისი მდგომარეობის შესაფერისს დაეძებს ფურცლებში. ზოგს საკუთარი დაკარგული თავის პოვნა სურს, ზოგს მოტივაცია სჭირდება, ახალი ნაბიჯებისთვის. ზოგს უბრალოდ იმედი. თუ ადამიანები, თავიანთი სულიერი მდგომარეობის შესაფერისს ვერ პოულობენ, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ნაწარმოები ცუდია. არც საყოველთაოდ აღიარებული და გაპიარებული წიგნები მიმაჩნია შედევრებად, მხოლოდ იმიტომ რომ მათში ცხოვრებისეული სიბრძნეა ჩადებული. მეხელოვნურება! ასეთი წიგნები მკაცრ რეცეპტებს მაგონებენ, თუ როგორ უნდა იცხოვრო, ან არ იცხოვრო ადამიანმა. მე თავისუფლება მიყვარს ფურცლებში. სილაღე, უბრალოება და არა გადაპრანჭული წინადადებებით გადმოცემული ამქვეყნიური ამაოება. - განაგრძე. - გაფაციცებით უსმენდა ქალის თითოეულ სიტყვას. - კანდელაკი... ის ჩემთვის შავი მარგალტია. ყველასთვის მისაწვდომი არ არის და ეს სძენს მას ჯადოსნურ მომხიბვლელობას. მას არ აინტერესებს მატერიალური სისულელეები, ცნობადობა და საყოველთაო აღიარება. სულით ხელოვანია. ლიზას, ისევე როგორც ყველა მწერალს, სურდა, რომ თავის, რაღაც ნაწილი დაეტოვებინა, რომელიც მის შემდეგაც, განაგრძობდა სიცოცხლეს. თუნდაც, მხოლოდ ერთ ადამიანში. მერე? მშვიდად მიატოვებდა „წარმოდგენას“, იმ აზრით შთაგონებული, რომ სცენაზე მან თავისი წილი სიტყვა თქვა, დასამახსოვრებელ „ფრაზად“, რომელიც ღრმად გაიდგამდა ფესვებს და უკვდავებას მოიპოვებდა მსმენელის გულში. - რას გულისხმობ? - დაიბნა - წერა შეწყვიტა? - ალბათ, - მხრები აიჩეჩა - გაუჩინარდა, მასზე აღარაფერი მსმენია. ნეტავ, მქონდეს საშუალება, რომ გავაგებინო - მან ჩემს გულში მოიპოვა უკვდავება! ლიზა, მაშინ გამოჩნდა, როცა ყველაზე მეტად მჭირდებოდა მისი „ხმა“. წინ „მალატი“ დამიდო და თბილი ღიმილით მითხრა - ეძიე სასურველი და იპოვი ჭეშმარიტებასო. სანამ ხმის ამოღებას მოვასწრებდი, ქერა კულულები სიცილით გადაიყარა უკან და გამეცალა. წიგნი, რომ წავიკითხე მერე ჩავწვდი, მისი სიტყვების აზრს. - რა? - თვალებში ჩააკვდა - რა იპოვე მასში? - იმედი და რწმენა. დაუღალავ მცდელობას აუცილებლად მოაქვს შედეგი! საჭირო დროს, საჭირო მომენტში! სწორედ მაშინ გამოიდარებს, როცა ყველაზე ნაკლებად ელოდები, სინათლეს უკუნ წყვდიადში. ავალიანს ტუჩები აუკანკალდა. მოზრდილი ნერწყვი გადაყლაპა და წიგნს დააჩერდა. რაღაც სჭირდა. რაღაც, რისი გამხელაც არაფრით სურდა, ან არ შეეძლო. რა საიდუმლოს ინახავენ საფირონის სიღრმეები, დეტექტივო? - მას შემდეგ აღარ გინახავს? - იკითხა ჩამქრალი ხმით. - არა. კაფეში მილინჯერ მაინც დავბრუნდი, მაგრამ აღარ გამოჩენილა. ერთ დღეს კი, ბარმენმა პატარა ბარათი მომცა. - მისგან იყო? - თავი ასწია. - ჰო, - გულში სითბო ჩაეღვარა - მწერდა, ცხოვრებაში ერთი ოცნება მქონდა. ოდესმე „მალატს“ ვინმეში გაეგრძელებინა არსებობა. გაკვირდები ხოლმე და ვხედავ, რომ აღარ ტირი. ესე იგი, ერთმანეთი იპოვეთო. მისია შესრულებულია, ძვირფასო. გემშვიდობებიო. - და ასე უბრალოდ გაქრა? - ისე, თითქოს ჩემი ფანტაზიის ნაყოფი ყოფილიყო. - სუსტად გაიღიმა - დღემდე ასეც მგონია, მაგრამ „მალატი“ საწინააღმდეგოს მიმტკიცებს. ლიზას ნაწილი ჩემთან ცხოვრობს და დარჩება სამუდამოდ. სხვა დანარჩენს მნიშვნელობა არც აქვს. შავი მარგალიტი ჩემში უკვდავია და ბედნიერი ვარ, რომ განსაკუთრებული საჩუქრის პატრონი გამხადა. ლიზა... თავად სიყვარულია, მოსე! იმედი და მზის სხივი, ჩემი ნაცრიფერი ფარდის მიღმა... - გასაგებია... ქალის მრავალმნიშვნელოვან მზერას წარბშეუხრელად გაუძლო. თითები ნაზად გადაუსვა ყდას და ოხვრას ლამის გული ამოაყოლა. - შენ რას ეძებ, მოსე? - სიმშვიდეს... - შეჭმუხნილ შუბლზე ნერვიულად მოიტარა თითები - ყველგან ვეძებ, მილენა და ვერ მიპოვია. - ჩემთან რატომ ეძებ მას? - მხოლოდ შენთან შემიძლია საუბარი, ისე, რომ ვიცი ზედმეტ კითხვებს არ დამისვამ. - პასუხები გჭირდება, რომელიც გამოტოვებულ ადგილებს შეგივსებს. - ახლა ხომ ხვდები აქ რატომაც ვარ? - მკრთალმა ღიმილმა გადაურბინა გამომშრალ ბაგეებზე - შენ უსიტყვოდ გესმის ჩემი. აქ... შენთან... სიმშვიდეა... ნაცნობმა სიტყვებმა გული ატკინეს სარანგიძეს. ღრმა ჭრილობას პირი გაუფართოვდა, მაგრამ არ შეიმჩნია. ნერწყვით ჩაწმინდა ყელში გაჩხერილი ცრემლები და სვანს თბილად გაუღიმა. - მილენა, ცუდად გამიგებ, რომ გთხოვო?... - შეგიძლია დარჩე, - არ დაასრულებინა - რბილი დივანი მაქვს, კომფორტულად მოთავსდები. თითქოს მხრებიდან უზარმაზარი ტვირთი მოხსნესო. იცოდა რა განწყობით და რისი მოლოდინით მოემართებოდა მისკენ; იცოდა, რომ ქალი იყო მისი ამწვარი სულის ერთადერთი ხსნა და საოცარი სიმსუბუქე მოჰგვარა, სარანგიძის ღიმილში გამორეულმა უსიტყვო დასტურმა. - აქაც მყუდროდ ვარ. - სავარძელზე გადაწვა და თვალები მილულა. - კარგი, როგორც გინდა. საძინებლიდან პლედი გამოიტანა და ფრთხილად მიაფარა დეტექტივს. ამოღამებულმა თვალის უპეებმა გული მოუწურეს ქალს. - მოსე... ვის, ან რას ებრძვი, რატომ არ საუბრობ? შემიძლია დაგეხმარო. საშუალება უნდა მომცე მხოლოდ, ჯიუტო! - ის იყო შებრუნება დააპირა, რომ ცივი თითები მაჯაზე მოეჭიდნენ. - გმადლობ. - წაიჩურჩულა თვალდახუჭულმა. - არაფრის. საოცარია, სანამ ქალმა მისაღებ ოთახში შუქი ჩააქრო და საძინებელში გადაინაცვლა, რომ სტუმრისთვის მოსვენების საშუალება მიეცა, კარის მიხურვისას ავალიანი უკვე ღრმად სუნთქავდა. თითქოს დიდი ხნის შემდეგ, პირველად მისცეს უფლება მოდუნებულიყო და ძილმაც უმალ წაართვა თავი. მთვარის მეათე სიმფონია ///ვერცხლისფერი/// სვანეთი, მესტია, 17:26 წთ, მთვარის მეოთხე დღე - პირველი ფაზა... სვანეთი, ანუ სამოთხე დედამიწაზე - ჯადოსნური, მომხიბვლელი, მიმზიდველი და თვალწარმტაცი - ხავერდოვანი მდელოებით, მოლივლივე ლურჯი ტბებითა და ზედაპირზე არეკლილი, კავკასიონის უზარმაზარი მყინვარებით! მისი მშვენიერებით დაბრმავებული იფიქრებდი - სილამაზეს, სიყვარულს, ერთგულებას, ვაჟკაცობას, ძმობას, ერთობას - ყოველგვარ წმინდას, სვანეთის მიწა-წყალზე აუდგამს ფეხი, არწივის ფრთებქვეშ გაზრდილ სვანებთან ერთადო! გსმენია რაიმე, ქორულდის ტბების შესახებ? ზემო სვანეთში მდებარეობს, ზღვის დონიდან 2850 მ-ზე. მესტიიდან ათი კილომეტრის დაშორებით. სულისშემძვრელი პეიზაჟია, ადამიანო! შეუძლებელია, ასეთი სილამაზე სხვაგან იხილო; შეუძლებელია, ერთხელ მაინც დადგა ფეხი, სვანეთის მიწაზე და ოდესმე დაივიწყო! შთაბეჭდილების ქვეშ მყოფმა, უკან მიიხედა და თვალუწვდენელ მყინვარებს გაოცებული მიაჩერდა. ამაყად გადმოჰყურებდნენ ზემო სვანეთს, ნისლის ქურქში გახვეულნი - შხარა, უშბა, თეთნულდი, ლაილა და სხვა მწვერვალები! პირველად გაიაზრა, თუ რამხელა განძის მფლობელია ქართველი კაცი! ზუსტად ამ ზღაპრული მშვენიერების დასაკუთრება უნდოდა აურაცხელ მტერს, მაგრამ ვერ მოგართვითო! - ჩაეცინა, სიამაყისგან გაბერილს. სულ დაავიწყდა, რისთვის ჩამოვიდა. სვანეთმა, მის მიღმა დარჩენილ სამყაროს, თვალებზე ააფარა ხელი. სულში შეუძვრა ცხენზე ამხედრებულს და თავიდან გამოუბერტყა სხვა დანარჩენი. - მი სი მალატ, შვანარ! - გულზე ხელი დაიდო და მოწიწებით მოუხარა ქედი კავკასიონს. ბოლოჯერ მოავლო თვალი ხილულ სასწაულს. ცხენს ფაფარში შეუცურა თითები. ხელი მოუთათუნა ქედზე და ხმადაბლა უთხრა - წავედითო. შავმა ფაშატმა პირი იბრუნა და ფლოქვების თქარუნით აირა გორაკი. საღამოვდებოდა. იქნებ, მესტიაში რამდენიმე ოჯახის გამოკითხვა მოესწრო? ცხენმა ტემპს აუჩქარა, რომ უცებ შორიდან ყვირილი შემოესმა. აღვირი თავისკენ მოზიდა და წარბშეკრულმა ბექობს გახედა. ცხენი მოაბრუნა და ხმის მიმართულებით გააჭენა. გორაკის ძირში, მიწაზე მჯდარ მოხუცს, ფეხი არაბუნებრივად მოღრეცოდა. ცივი ოფლი ასხამდა. მძიმედ სუნთქავდა და მუქი კაკლისფერი თვალები სიმწრით უელავდა. სწრაფად ჩამოქვეითდა. - ხოჩა ლადეღ, პატივცემულო! - მიუალოხვდა დაშავებულს. - ხოჩა ნებოზ, შვილო! - რა დაგემართა? - მისკენ დაიხარა და ინტერესით შეუთვალიერა ფეხი. - რომ გითხრა იოგაში ვვარჯიშობ-მეთქი, დამიჯერებ?! - ნერვები მოეშალა სვანს - ცხენმა გადმომაგდო. ცუდად დავეცი და მომტყდა! - კარგი, მოხუცო, ნუ ბრაზობ. - გაეღიმა - არ იქნება მაგის ამბავი ეგრე. მესტიამდე ჩაგიყვან, მაგრამ ჯირითისას გაგამწარებს. შემახედე, აბა... - ექიმი ხარ? - წარბი შეიკრა, როცა უცნობი ფრთხილად შეეხო ფეხზე. - მუხლი გაქვს ამოვარდნილი, ძია კაცო. გაგიმართლა! - მოტეხილია და მაინც გამიმართლა! - ჯიქურ შეუტია სვანმა. კაპიუშონიანმა ტუჩზე იკბინა, სიცილი რომ შეეკავებინა. - მოტეხილი არაა, უბრალოდ ამოვარდნილია. - მოტეხილი, არაა, მარა მაინც მტკივა?! „მაიტა ნასოსი“ გაუშვაო - ტუჩები მოკუმა, თავს მოერია და სერიოზული სახე მიიღო. - ჩაგისვამ, ოღონდ გეტკინება. გააფრთხილა და ცერად გახედა, მოხუცის გვერდით მდებ ხელჯოხს. - უკვე მტკივა და კიდე მეტკინება?! - უბრალოდ არ გაინძრე! სანამ ისევ სვანურად „გაუხიდავდნენ“, მოხერხებულად წაავლო ხელი და ძლიერი გატკაცუნებით, ძვლები საწყის პოზიციაში დააბრუნა. მოხუცმა ყრუდ დაიგმინა. - მორჩა! ეგ, იყო სულ! მშვიდად... - ბეჭზე ხელი დაჰკრა - მთავარი საქმე გავაკეთეთ. ახლა მჭიდროდ უნდა შეიხვიო და სახსარი რამდენიმე კვირაში ჩვეულ ნორმას დაუბრუნდება. - მეტკინა! - კაი კაცო! - გაუცინა. - წამო, სახლამდე მიგიყვან. მხარში შეუდგა და მასზე გაცილებით მოზვინული სხეული, ძლივს წამოაყენა. მთელი ათი წუთი იცოდვილა, სანამ მამაკაცსს ცხენზე შესვამდა. ყველა სვანი სარივით მაღალი როგორ არისო?! - დაბღვერილი, ქოშინით მოიხარა წელში. - აქაური არ ხარ, შვილო? მამაკაცმა ინტერესით შეათვალიერა უცნობი. - არა, მოხუცო. მგონი, ფილტვები ერთმანეთზე მიმეწებაო! - პირით გაჭირვებით ჩაისუნთქა, მთის გრილი ჰაერი. - იმსგიშ ხი? გამომცდელად ჰკითხა. მიხვდა, - მამოწმებსო. სვანებს ეჭვის თვალით ყურება სჩვევიათ, მაგრამ, თუ მათ ნდობას მოიპოვებ, სულსაც მოგცემენ! - თბილისელი, მოხუცო. - სვანური სად ისწავლე? - მეგობარი, მყავს სვანი. - შარვლის გასვრილი ტოტები გაიფერთხა და წელში გასწორდა. - მაი ჯაშხა? უცნობს ჩაეღიმა. კეფაზე ხელი მოისვა. სხვა, რომ მდგარიყო მის წინაშე, კითხვას უპასუხოდ დაუტოვებდა, მაგრამ მოხუც სვანს, უარი ვერ შეჰკადრა. - ელი, დამიძახე, მოხუცო! - თვალი ჩაუკრა გოგონამ... <<<< ხოჩა ლადეღ - გამარჯობა. ხოჩა ნებოზ - საღამო მშვიდობის. იმსგიშ ხი? - სადაური ხარ. მაი ჯაშხა? - რა გქვია? >>>> ******* 18:30 წთ, იგივე დღე. ფიქრებში ჩაძირული, ცხენოსანის გვერდით მიაბიჯებდა. ვარსკვლავებით მოჭედილ ცას მიშტერებული მოხუცი, ხმადაბლა ღიღინებდა. ფაშატს სიამოვნებდა მამაკაცის ხმა და ნება-ნება მიაყოლებდა ფლოქვებს. ელს უცნაური შეგრძნება დაუეფლა. მოეჩვენა, რომ ვიღაცამ ყურში უჩურჩულა, მაგრამ სიტყვები ვერ გაარჩია. დაბნეულმა თავი ასწია. სამი მეტრის მოშორებით, ტაფობზე რაღაცამ ვერცხლისფრად იელვა. შედგა. სვანმა აღვირი მოზიდა. ცხენი შეაჩერა და გოგონას მზერას თვალი გააყოლა. - გინდა ნახო? - რა არის? - ახლოს მიდი. მამაკაცს ისეთი იდუმალი ხმა ჰქონდა, ცნობისმოყვარეობამ სძლია და ვერცხლისფერი ნათებისკენ გაემართა. ბორცვი აიარა და თვალწინ გადაშლილმა სანახაობამ დაამუნჯა. ჯერ იფიქრა მეჩვენებაო და კარგად დააკვირდა, - სვანები მას „ჩახის“ ვეძახით. ადამიანის ხელს არ შეუქმნია, თავისით გაჩნდა. მოხუცი ჩამოქვეითდა და კოჭლობით მიუახლოვდა გოგონას, მტკივანი ფეხი გამართულად სიარულში ხელს უშლიდა. - ერთი ციცქნაა, ათ მეტრამდე იქნება ალბათ. სიყვარულით გახედა, გაყვითლებულ ლელქაშში გაჩენილ ტბას. ლურჯი წყლის მოსარკული ზედაპირი, მთვარეს ირეკლავდა და თვალისმომჭრელად ბზინავდა. ტბას საქართველოს რუკის ფორმა ჰქონდა! - როცა თოვლის ნადნობი წყლით არ იკვებება, ჩვეულებრივი, წრიული ფორმა აქვს. მცირდება და ფორმასაც კარგავს, მაგრამ როგორც კი თოვლი დნება, რუკის ფორმას იღებს. შეიძლება არ დაიჯერო და საქართველოს ტერიტორიების შემცირების პარალელურად, ისიც პატარავდება. - მართლა?! გაოცებულმა ძლივს მოსწყვიტა თვალი ტბას და მზერა სვანზე გადაიტანა. კაკლისფერ სფეროებს სევდა ჩაბუდებოდათ. - ჰო. ადრე ბევრად დიდი იყო. თავდაპირველად „მთავარანგელოზის ტბას“ ეძახდნენ, მერე გადაარქვეს სახელი. ტბასთან შეხება, მასში ბანაობა, ან რაიმეს ჩაყრა დაუშვებელია! კენჭის ჩაგდებაც კი, იკრძალება. უცნაურად ჟღერს, მაგრამ ტბის ახლოს მიმავალ ბილიკებზე მხარზე ჯოხგადებული გავლაც, არ შეიძლება. ამბობენ, რომ საუკუნეების წინ, აქ ხატებით დატვირთული ურემი ჩავარდნილა. სვანები, მას, წმინდა ტბად მივიჩნევთ. - და რა მოხდება, თუ წესებს დაარღვევ? აღტკინებულმა თითები ნერვიულად შეათამაშა. მამაკაცს გოგონას ტონი არ ესიამოვნა. - ხიფათს გადაეყრები! - წაიჩურჩულა ავად - თუ მას „წაბილწავ“ განსაცდელს მოგივლენს კოკისპირული წვიმის სახით! - ოდესმე, შემოწმება გიცდიათ? ტუჩზე იკბინა, - ზედმეტი ხომ არ მომივიდაო. ბოლო დროს საერთოდ ვეღარ აკონტროლებდა თავს! - შენი მზერა... - მოხუცი დაფრთხა - მსგავსი, უკვე მინახავს! - რას გულისხმობ? - გვიან ღამით, სახლში ვბრუნდებოდი. მაშინ შევამჩნიე. აქ იდგა და ტბაში კენჭებს ყრიდა. გავუბრაზდი - არ შეიძლება-მეთქი! ზედაც არ შემოუხედავს. ბუტბუტებდა - პირველმა წვიმამ მისი თავი წამართვა! მეორე კი, მათ სულებს წაიღებსო! შენ გელაპარაკები-მეთქი! - ვუყვირე. ნელა შემობრუნდა. დამცინა, იმ არანორმალურმა! სვანეთში ბევრი ლეგენდა არსებობს ავ სულებზე. მგონი იმ დღეს, ერთ-ერთი მათგანი ვნახე. ელმა ისევ ტბას გახედა. „მონარქის“ დღიური მოაგონდა და ნერვიულად გაეცინა - ნელ-ნელა ყველაფერი ლაგდებაო! - მოხუცო, ის, ავი სული არაა. მამაკაცისკენ შებრუნდა. აღფრთოვანებულს თვალები შეშლილივით უელავდა. - პეპელაა, სახელად „მონარქი“! სვანს, გოგონას სიტყვებმა, ცივი ჟრუანტელი მოჰგვარა. ნათქვამს ვერ მიუხვდა. საკუთარ თავში ვერაფრით უარყო ფაქტი, რომ უცნობი საშინლად აფორიაქებდა. არც ეს უნდა იყოს ნორმალურიო - ფიქრობდა თავისთვის. - ჯობია გზა გავაგრძელოთ, - ცხენს ისე მოახტა, დაშავებული ფეხი არც გახსენებია -ძალიან გვიანია. - ნიკანდრე ქალდანს, თუ იცნობ? იცი, როგორ მივაგნო? - რატომ მეკითხები? - კიდევ უფრო დაიძაბა - ერთი თვის უკან გარდაიცვალა. - ცოლი? - შვილების ტრაგედიის შემდეგ, დაკარგა. ნელის გული აწუხებდა. დანიილისა და მისი ძმის, გაუჩინარების შემდეგ, სტრესს ვერ გაუძლო. ინფარქტმა იმსხვერპლა. - ამ ამბის შესახებ, იცი რამე? - მესტიაში ჭორები დადიოდა, რომ ბავშვები მოიტაცეს და გაყიდეს. ბნელ ოთხმოცდაათიანებში, ხშირი იყო ასეთი შემთხვევები. რეალურად, არავინ იცის რა დაემართათ ბიჭებს. ქალდანებმა მთელი სვანეთი ფეხზე დააყენეს, მაგრამ შვილების კვალს ვერ მიაგნეს. ჩაფიქრებულმა ნიკაპი მოისრისა. იმედი ჰქონდა, რომ რამეს გაარკვევდა, მაგრამ ბილიკმა ჩიხამდე მიიყვანა. ოჯახის ყველა წევრი მკვდარია! ახლა რა ექნა? - ჯანდაბას, შენი თავი! - წაიბუტბუტა უკმაყოფილოდ - კარგი, მოხუცო. ხოჩა ლეთ. - შენ არ მოდიხარ? - გაიოცა - ღამით, აქ ძალიან ცივა. გაიყინები. შეიძლება რამე დაგესხას თავს! - ნუ ღელავ, გავუმკლავდები. ალე, ონიანს მიუყვანე. ცხენსაშენი აქვს. გეცოდინება, მესტიაში ყველა იცნობს. დასამშვიდობებლად ხელი აუწია და ბექობს მიაშურა. ცივ მიწაზე ფეხმორთხმით დაჯდა და ცას ახედა. სვანი, რომ დარწმუნდა გოგონა არ ხუმრობდა, შებრუნდა და წავიდა. მარტოდარჩენილმა, მოკეცილ მუხლებზე ხელები გაშალა. გრილი ნიავი სახეზე მიელამუნა. ეამა. თვალები დაეხუჭა. ქუთუთოებს შიგნით, თვალის კაკლები სწრაფად ამოძრავდნენ - ტვინმა მოგონებებში ქექვა დაიწყო. წარმოსახვითმა „მონარქის“ დღიურმა ფურცლები ააშრიალა და ერთ-ერთ გაცვეთილ გვერდთან, რომელიც 1997 წლით თარიღდებოდა, დინჯად შეჩერდა. ქვეცნობიერმა მიატოვა აწმყო და წარსულში გადაინაცვლა: 1997 წელი, თურქეთი, სტამბოლი, 20:15 წთ... - Kaç çocuk var? - Beş erkek ve üç kız წარბშეკრულმა ნიკაპზე გაივლო ხელი - ნადავლი ეცოტავა. ირანელს ხუთ გოგოს შეჰპირდა. ავანსიც წინასწარ წაართვა. შეხვედრა მომავალ კვირას ჰქონდათ დაგეგმილი, დროში იწვებოდა! შარში ვარო! - ნერვიულად მოისრისა კისერი. - Tamam Bayiye götürün! ქვეშევრდომმა თავი დაუკრა და ოთახიდან გავიდა. სქელი უკანალი ოხვრით ჩაასვენა სავარძელში და კარზეც მიუკაკუნეს. ზღურბლზე მელოტი გამოჩნდა. ულვაშას, ახალმოსულის ხილვა დიდად არ ეპიტნავა. ორი თითით იხმო - შემოდიო! - გამარჯობა, მუსტაფა. ქართული სიტყვები ეხამუშა მასპინძელს. მაინც დაუკრა თავი. ბოლოს და ბოლოს, დიდი ხნის პარტნიორები იყვნენ. თათარმა ცოტა ქართულიც კი, ისწავლა. - გისმენ... რამ შეგაწუხა? - საქონელი მოგიტანე. - ალააჰჰ! თავიდანვე ასე დაგეწყო! - თვალები გაუბრწყინდა. ქართველებს, განსაკუთრებით მაღალი ფასი ჰქონდათ შავ ბაზარზე! ეშხიანები არიანო - ტრიპაჩობდნენ მყიდველები. სტუმარმა, დერეფანში მომლოდინე მეწყვილეს, თვალით ანიშნა რაღაც. ოთახში ორი ბიჭი შემოიყვანეს. - ვაააიიი, ვაააიიი, ვაააიიიი... - საშინლად კმაყოფილმა, ხელები მოიფშვნიტა და „საქონელი“ ყურადღებით შეათვალიერა - რამდენი წლისანი არიან? - ოთხის და ექვსის, ფაშა! - ოოო, კახაჯან, - ტუჩი ყოყმანით მოეღრიცა - უმცროსს დავიტოვებ, თამამ! მაგრამ ის მეორე დიდია. - კარგი, რა მუსტაფა! - უკმაყოფილება დაეტყო ვაჭარს - ერთი წელი რას გიწყვეტს? თან ჯიშიანია, ქუჩის მაწანწალა არ გეგონოს! კავკასიის მთების შვილია! შენს მთელ „ფერმას“ გადაწონის! - ოოო... მართლა? - დაინტერესდა. ლამაზი პირი-სახე ხარბად მოუთვალიერა. მტურლად მომზირალ ბავშვს, შიშის ნატამალიც არ ეტყობოდა. - ყოჩია! ყოჩი! - მელოტმა სიცილით დაჰკრა ხელი კისერზე. - აიი, ალაააჰ! - დანანებით გაიქნია თავი - შენ გამაკოტრებ, კახაჯან! კარგი, ჯანდაბას ჩემი თავი, დავიტოვებ! ერთი ბელარუსიელია, პრეტენზიული კაცია. ამ ვაჟკაცს გავაცნობ! უყვარს ქართველები! - უბრალო ქართველი არ გეგონოს - შეაპარა - სვანია! - სვანი? - თვალები დაუმრგვალდა თათარს - მანიაკი მომიყვანე, ქარდეშ ? - ხომ გითხარი, ჯიშიანია-თქო?! მუსტაფა ბიჭისკენ დაიხარა და გომბეშოს გაწელილი პირით გაუცინა. შავი დიდი ულვაში მაღლა აეპრიხა და ჩაყვითლებული კბილები გამოუჩნდა. - ქუზუ , რა გქვია? - აქედან რომ გავალ... - დაიჩურჩულა ხმადაბლა - ჯერ შენს სისხლს დავლევ, მერე ამისას! თავი მელოტისკენ გაიქნია. ულვაშას უკმაყოფილოდ შეერხა ბალანი და ბავშვი შემფასებლურად შეათვალიერა. - ვაააიი, კახაჯან, შენს თავს?! წელში მოხრილმა მზერა ნელა გადაიტანა გადამყიდველზე. - თამამ, ვიტოვებ! ვატყობ, კარგად გავერთობით... ქემალ! თმაგადაგლესილი, ტარაკანივით შავი, მამაკაცი სწრაფად შემოქანდა სარდაფში. მუსტაფამ ბიჭებზე ანიშნა - გაიყვანე და ცალკე დილეგში დაამწყვდიეო. თვითონ სეიფისკენ შებრუნდა. დოლარების შეკვრა გამოიღო და კმაყოფილ მოვაჭრეს, მსუყე გასამრჯელო ჩაუთვალა. ქემალი ქეჩოში ჩააფრინდა ბავშვებს და ცხვრებივით წინ გაირეკა. უფროსმა სვანმა უხეშად აუკრა ხელი და მუსტაფას ავად გამოხედა: - ყველაფერი დავინახე! - გამოადგი ფეხი! - შეუყვირა შავტუხამ. - მოიცა, ქემალ, ათქმევინე! - თვალები ავად გააკვესა ულვაშამ - რაო, ქუზუ? - დავინახე, რას უკეთებთ ბავშვებს... - თათარის ფეხებთან ღვარძლით დააფურთხა - სვანი არ ვიყო, თუ ამ ბავშვების ცოდვა სისხლად არ გადინო, ძაღლო! - კახაჯან, გაიგე რა თქვა, მანიაკმა?! ჯერ ჭიაყელაა და უკვე სისხლისმსმელია. ეს რა გაიზრდება?! - ახითხითდა თვალებანთებული - სახელს მაინც არ გვეუბნები, ქუზუ? - როცა მოგაკითხავ... ჩემი სახელი უკანასკნელი იქნება, რასაც მოისმენ! სვანის სიტყვას გაძლევ... „დღიური“ ისევ აშრიალდა და ამჯერად მომდევნო გვერდი გადაშალა. ტრანსში მყოფი ელი, გონების თვალით უცქერდა წარსულს, რომელმაც საფუძველი დაუდო სისხლიან აწმყოს: ტყვეობის მეშვიდე დღე, 23:14 წთ. მოზრდილი სარდაფი ციხის პრინციპით მოეწყოთ. მომცრო დილეგები მსხვილი გისოსებით იყო შემოსაზღვრული. თითო საკანი სამ ტყვეს იტევდა. ჯურღმულს ორადორი ფანჯარა ჰქონდა დატანებული, დღისით მზის სხივებს, რომ შემოეღწიათ. - მუხბე ... მხართეძოზე წამოწოლილ დანიილს შიმშილისგან მუცელი უბუყბუყებდა. ტყვეებს მხოლოდ დილა-საღამოს აჭმევდნენ. მთელს ულუფას კი, მომცრო პური შეადგენდა ჭიქა წყლით. - ოდესმე მონარქი გინახავს? დიდი, ლამაზი, ჭრელი ფრთებით... ჭუჭყიანი თითით, ჰაერში წარმოსახვითი პეპლის კონტურები მოხაზა. მეორე ტყვე ქვის კედელს თვალდახუჭული მიჰყრდნობოდა. მკლავები მუხლებზე გაეშალა და ჭრიჭინებს აყურადებდა განაბული. კოჭზე გამობმული ჯაჭვით, საკნის გისოსებზე იყო მიბმული. - ერთ დღეს, მეც მასავით თავისუფალი ვიქნები... აქედან გავფრინდები, შორს... ძალიან შორს... თავისუფლები ვიქნებით, მუხბე! უფროს სვანს ყბაზე კუნთი დაეჭიმა. დანიილს ცარიელმა კუჭმა ხმაურიანად შეახსენა თავი. მეწყვილემ ცალი ფეხი გაშალა, ჯიბეში შენახული პურის ნაჭერი ამოიღო და უმცროსს გაუწოდა. - გამომართვი. - მერე შენ? - არ მშია. აღშფოთებულმა კუჭმა მტკივნეულად შეუტია შიგნიდან. კბილი კბილს დააჭირა და მეგობარს თავისი წილი გაუწოდა - მასზე დიდი ვარ, მოვითმენო! დანიილს მადლიერებისგან თვალები აუცრემლდა. გაფშეკილი პური გამოართვა, პირისკენ გააქანა და სარდაფის კარიც გაიღო. ზღურბლზე ორი გავეშებული თათარი გამოჩნდა. - ქუზუ! - დაჰყეფა გაჯავრებულმა - ხომ გაგაფრთხილე, არავითარი გაყოფა-მეთქი! ბავშვს პური ხელიდან გაუვარდა. შეშინებული უფროსი მეგობრის ზურგს ამოეფარა. - შეეშვი! მისი ბრალი არ არის! აღრიალდა, როცა პატარას ქეჩოში ჩაავლეს ხელი და დერეფანში ძალით გამოათრიეს. - მაგაზე აქამდე უნდა გეფიქრა! წესები ხომ იცი? 25 მათრახი! - მე, დამსაჯე! ბავშვს შეეშვი! გაიბრძოლა დაბმულმა, მაგრამ ამაოდ. კოჭი გადაეხეხა, გაგლეჯილი კანიდან სისხლმა გამოჟონა და მაინც ვერაფრით აიწყვიტა. - გამომივიდა გმირი! - ჩაიფრუტუნა და ბავშვი მოშორებით გააპრონწიალა, არ მომწვდესო - ამირ! მიდი მათრახი მოიტანე! - გთხოვთ... - ატირდა დანიილი - გეხვეწებით, აღარ შევჭამ... აღარ შევჭამ! - შეეშვი-მეთქი! - გადაირია სვანი - ყველაზე წმინდას ვფიცავ, არ გაცოცხლებ! - უყურე, ამ ყოჩს! კიდეც რომ მემუქრება! მე, თქვენ, გასწავლით... დაიქადნა გაცოფებულმა. ამირს მათრახი წაგლიჯდა. ბავშვს ზედა გახადა და გამეტებით გადაუჭირა ბეჭებზე. დანიილი აწივლდა. სვანი დამშეული მხეცივით ბრდღვინავდა საკანში. ბავშვი გაამათრახეს და ერთიანად დასისხლიანებული მეწყვილეს მიუგდეს ფეხებთან. პატარა სხეული სუსტად სუნთქავდა. ქემალმა იდაყვი გაისვა ცხვირზე და ურჩ ტყვეს დაემუქრა - მეორედ შენც ზედ დაგაყოლებო! საკნის კარი მიუკეტა და მძიმე ნაბიჯით წაჩლახუნდა. - დანიილ... - თვალები შეშლილივით უელავდა. ბავშვი მსუბუქად შეანჯღრია - დანიილ, ხმა ამოიღე! დანიილმა მეორე დღეს სვანის მკლავებში დალია სული. იმ საღამოს, დიდი ხნის გვალვის შემდეგ, პირველად იწვიმა... ელმა თვალი აახილა და „ანგელოზის ტბას“ ჩააშტერდა. საკუთარი თავი არ დაუნახავს - რეხვაძის ანარეკლმა შემოხედა გულისამრევი ღიმილით, გვერდით „ჭინჭო“ აესვეტა, მას კი გეწაძე მოჰყვა ფეხდაფეხ. ტრიო კახაძემ დააგვირგვინა - ყველა ტრაგედიის სათავემ და ერთ-ერთმა მონაწილემ „ოქტომბრის ღამის ნიღბებიდან“. კბილები გააღრჭიალა. კენჭს ხელი წამოავლო და მოწყვეტით ისროლა ტბისკენ - ქვამ ოთხი მეტრი იფრინა და ყრუ დგაფუნით ჩავარდა წყალში. მოსარკულ ზედაპირს წრეები გაუჩნდა. გაფართოვდა, გაფართოვდა და ბოლოს საერთოდ გაქრა. კისერთან ცხელი სუნთქვა იგრძნო და შეკრთა. შავი ფაშატი, რომელსაც მოხუცი სვანი მესტიაში მიჰყავდა, მხედრის გარეშე, უკან დაბრუნებულიყო. ღამესავით შავი კისერი სისხლით მოთხვროდა. ერთი დაიფრუტუნა და ქედი ამაყად შეათამაშა. - ალე?! წარბშეკრული ფეხზე წამოდგა და დიდრონ, შავ თვალებზე ჩამოყრილი ფაფარი გვერდით გადაუწია ცხოველს. - მხედარს რა მოუვიდა, ალე?! ცხენმა ისევ დაიფრუტუნა. კუდი შეათამაშა და გოგონას დრუნჩი სახეზე გაუხახუნა. ჭიხვინის ხმამ ექოდ შემოურბინა ქორულდის ტბებს. ფლოქვების თქარუნი შორიდან მოისმა. - მან მოგიყვანა... - წაიჩურჩულა აღტკინებულმა - ჯერ კიდევ აქ არის! სწრაფად გადაევლო ალეს და ელვის სისწრაფით გამოუდგა უცნობ მხედარს, რომელიც იმავე წამს შეერია ბნელს. <<<< ჩახი - ანგელოზი; ლელქაში - მცენარის ჯიში ისლისებრთა ოჯახიდან. გრძელფესურიანი ბალახი; ხოჩა ლეთ - ღამე მშვიდობის; Kaç çocuk var?- რამდენი ბავშვია? Beş erkek ve üç kız? - ხუთი ბიჭი და სამი გოგო. Tamam Bayiye götürün! - კარგი, დილეგში ჩაიყვანეთ! ქარდეშ - ძმა; ქუზუ - ბატკანი; >>>> ///ჟადეიტი/// ვაკე-საბურთალოს პოლიციის სამმართველო, VII განყოფილება, დაკითხვის ოთახი, 15:30 წთ, მთვარის მე-7 დღე - პირველი ფაზა.... შუკვანი წარბშეკრული დასცქეროდა საქაღალდეს. ერთმანეთზე გადაჯვარედინებულ თითებს ნიკაპით ეყრდნობოდა და ტვინს მიღებული ინფორმაციის გადახარშვას აიძულებდა. როცა მიხვდა, რომ მთელს ამ ქაოსში დამოუკიდებლად ვერ გაერკვეოდა, თავი ასწია და მზერა გაუსწორა, მის წინ მჯდარს, რომელიც უკვე ნახევარი საათი იყო მოთმინებით იტანდა დეტექტივის დუმილს. - სად იყავი რეხვაძის მკვლელობის ღამეს? - სახლში. - დადასტურება ვინმეს შეუძლია? - არა. მარტო ვიყავი. - ხელები მაჩვენე! - რა? - დაიბნა. - ხელები მაჩვენე-მეთქი! ჭკადუამ მუხლზე დაწყობილი მტევნები მაგიდაზე დაალაგა. შეხვეული მარჯვენა თვალში მოხვდა შუკვანს. გადაიხარა კვანძი უხეშად შეუხსნა და ალისფერ ნაიარევს, რომელიც მთელს ხელისგულზე გასდევდა ირონიულად შეავლო თვალი. - რა მოგივიდა? - სახელოსნოში ვსაქმიანობდი. ძველი ფორდი მყავს. შეკეთებას ვცდილობდი შემთხვევით ხელი, რომ გავიჭერი. - რატომ, გაგიძალიანდა? - გესლიანი ღიმილი მოეფინა ტუჩებზე. - ასეც შეიძლება ითქვას. - თვალი თვალში გაუყარა ჭაღარამ. - იცი, რა არის ამ ფაილებში? - თითი წაჰკრა საქაღალდეს. - წარმოდგენა არ მაქვს, - მხრები აიჩეჩა - შენ მითხარი. - ექსპერტიზის დასკვნაა. რეხვაძის გვამზე აღმოჩენილი დეენემი შენსას ემთხვევა, - საჩვენბელი თითი ტუჩის კუთხეში მოისვა - გარდა ამისა შემთხვევის ადგილზე დაგინახეს. ალიბიც არ გაქვს. მოკლედ, ცუდი ამბები ხდება შენს თავს. მიუსამძიმრა დაცინვით. ყოფილ გამომძიებელს ნირი არ უცვლია. წარბიც არ შეხრია. გაქვავებული სახით უსმენდა სვანს. - გამოდის, გამომიჭირეთ? - ტუჩი ირონიულად აეპრიხა ჭაღარას. შუკვანი ფიქრიანი მზერით ათვალიერებდა წინ მჯდომს. აღიზიანებდა მამაკაცის თავდაჯერებულობა. თვალებში უყურებდა და იცოდა, რომ ტყუოდა! თუმცა, სხვა მოტივით და სწორედ ეს აფიქრებდა დეტექტივს - სინამდვილეში რის დამალვას ცდილობდა გივი ჭკადუა? - ყველა სამხილი შენს ბრალეულობას ამტკიცებს. სწორედ ახლა, ჩვენი საუბრის პროცესში შენს სახლს პოლიცია ჩხრეკს. ეჭვიც არ მეპარება, რომ კიდევ უფრო მეტ სამხილს მოვიპოვებთ შენს წინააღმდეგ, მაგრამ ერთი დეტალი მაფიქრებს მხოლოდ. - მაინც? - ჩემი საუბრის პროცესში, სახეზე თვითკმაყოფილება დაგთამაშებს. ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ რასაც გეუბნები, ზუსტად ასე გინდა რომ მოხდეს. თითქოს შენს სცენარს მივყვები და ცოტა ნერვები მეშლება. - შენი ვერაფერი გამიგია ახალგაზრდავ, - გაეცინა ჭაღარას - მთელი რიგი მტკიცებულებებით შეიარაღებული მკვლელობაში მდებ ბრალს და თან მეუბნები, რომ საკუთარი ნათქვამის არ გჯერა? - შეიძლება მთელი ეს ნაბოდვარი დამეჯერებინა კიდეც, შენი ბინძური საქმიანობის შესახებ ყველაფერი გამოჩხრეკილი რომ არ მქონდეს! - მიუგო აგდებით და საქაღალდე ცხვირწინ აუფრიალა. - მიდი, გივი, გადახედე. მანდ მთელი შენი ბნელი წარსულია, ქრთამებით გაძეძგილი. წყნეთის აგარაკი, ძვირადღირებული საკოლექციო იარაღები. რამდენიმე სხვადასხვა ანგარიში, სოლიდური თანხით შემონახული და ეშმაკმა უწყის კიდევ, რა გამოსტყუე ხალხს. ყველაფერს შენი დაკვირვებული პარტნიორების ცხვირწინ აკეთებდი და ვერავინ ვერაფერს მიგიხვდა. ახლა კი, ასე მარტივად დაუშვი შეცდომა? თავს დაესხი რეხვაძეს და ბრძოლისას ხელი გაგეჭრა? გვამს მხარში ჰქონდა რამდენიმე ჭრილობა მიყენებული, რამაც გვაფიქრებინა, რომ თავდამსხმელს წინააღმდეგობა გაუწია. აქამდე ეს არ მომხდარა. „მონარქს“ შეცდომა არ დაუშვია. არც ერთხელ, აქამდე! შენი სისხლის კვალი გვამზე აღმოჩნდა. დაუდევრობა გამოიჩინე, გივი? შეიძლება ფლიდი, გარეწარი ნაძირალა ხარ, მაგრამ მკვლელი ნამდვილად არ ხარ. გვამის მდგომარეობა... ეს არ ჰგავდა „მონარქის“ ქმედებას. ის აუღელვებლად უსწორდება მსხვერპლს, შენ კი, კრევეტების ფლავს დაამსგავსე. ჰოდა, ერთი კითხვა ამეკვიატა. ვინ გაიძულა? დარწმუნებული ვარ, საკუთარი სურვილით არ გაგიკეთებია. მკვლელობის სხვა მეთოდს აარჩევდი და არა ისეთ სადისტურს, მერე საკუთარი თავი რომ დაგაფრთხობდა და აფექტის მდგომარეობამდე მისული, „მოხატვის“ ნაცვლად ნაკუწებად, აქცევდი სხეულს. ბოლო ნათქვამზე პირველად წამოწითლდა ეჭვმიტანილი და ეს მომენტი შუკვანის მახვილ მზერას სულაც არ გამოჰპარვია. - როგორც ჩანს, დავბერდი. - ნაძალადევად გაიცინა. - შენდა სამწუხაროდ, გივი, დილეტანტს არ ესაუბრები. - წინ გადაიხარა და დაკვირვებით მიაჩერდა მამაკაცს - წლების განმავლობაში თქვენი სამეული ოქროს გუნდი იყო! გაუხსნელი საქმეების 90%, სწორედ თქვენმა ტრიომ დააგვირგვინა ტრიუმფით. გინდა დამაჯერო, რომ კაცი, რომელიც იშვიათი მახვილგონივრულობით გამოირჩეოდა პარტნიორებს შორის, თან ამდენი წლის განმავლობაში მათ ცხვირწინ ათას სიბინძურეს ფარულად სჩადიოდა, ასე უბრალოდ გაება მახეში? ამას დამატებული, რომ საერთოდ არ ცდილობ ბრალდების უარყოფას. მშვიდი სახით მიზიხარ წინ და მიმიკა არ გეცვლება ჩემი საუბრისას. სირს ვგავარ? - ვიცოდი, რომ ადრე თუ გვიან ყველაფერი გამოაშკარავდებოდა, - მხრები აიჩეჩა. ჯიუტად არ თმობდა პოზიციას - ფსიქოლოგიურად შევემზადე. - აღიარებ, რომ „მონარქის“ ნიღაბს მთელი ეს პერიოდი თავად ატარებდი? - თვალები ავად გააკვესა. - დიახ! რა აზრი აქვს უარყოფას? არც ვაპირებ. - ისევ გაიცინა და ეს სიცილი, ისევ ნაძალადევი მოეჩვენა შუკვანს. - ჯანდიერი რატომ მოკალი? - აბსურდულ თამაშში აჰყვა - ის ხომ შენი პარტნიორი იყო? - არქივში ვიყავი ჩასული ფაილების გასანადგურებლად და იქ გადამეყარა. სხვა გზა არ მქონდა, სანამ სარანგიძესთან დამაბეზღებდა იქამდე უნდა გამეჩუმებინა! - და დანარჩენი მკვლელობები? რა იყო მიზეზი? - ისინი კრიმინალები იყვნენ! რა დაშავდა მათი განადგურებით? - მშრალად უპასუხა. - რას მიედ-მოედები, მოხუცო?! გაღიზიანებული სკამის საზურგეზე გადაწვა. პირველად ჰქონდა ასეთი შემთხვევა. ეჭვმიტანილი, რომელიც მძიმე დანაშაულს აღიარებდა, ეჭვი ეპარებოდა მის ბრალეულობაში. აკაციის თაფლივით ქარვისფერი თვალები, უცნაურად იმზირებოდნენ და დეტექტივიც მონდომებით იჩხრიკებოდა მათ სიღრმეებში. უცებ რაღაც მოაგონდა და ცერად გახედა წინ მჯდომს. - შენს შვილზე რას მეტყვი? - რა შუაშია ჩემი შვილი? ერთბაშად აირია. ფერი დაკარგა და განერვიულებულმა ტუჩები მოილოკა. შუკვანს გამარჯვებული კაცის ღიმილი აუთამაშდა ტუჩებზე. - ჩვენები ვერსად პოულობენ. სად გაქრა? მისი დაკითხვაც მინდა. მაინტერესებს მოსიყვარულე მამიკოზე რას მეტყვის. - ის არაფერ შუაშია! - წამოჭარხლდა გაღიზიანებული - ბავშვს თავი დაანებეთ! უკვე ვაღიარე დანაშაული! ნუღარ წელავთ პროცესს! პროკურატურას გადაეცით ჩემი თავი და მოვრჩეთ ამ სპექტაკლს! - რაღაც ძალიან მიგეჩქარება ციხისკენ, თუ მეჩვენება? - ფოცხვერივით გადაიხარა წინ და თითები ერთმანეთს გადააჭდო. უპოვა სუსტი ადგილი! - რატომ ანერვიულდი ანდროს ხსენებაზე? რამე ხომ არ მიქარა? - ის მხოლოდ ბავშვია! - წაიღრინა გაფითრებულმა - ურჩი და ჯიუტი ბავშვი! შეიძლება რთული ხასიათი აქვს, მაგრამ არაფრით მგავს! ნუ ეძებთ განტევების ვაცს სხვაში! გეუბნები, ვაღიარებ-მეთქი დანაშაულს! ყურთ გაკლია?! - ანუ, პირდაპირ მეუბნები, რომ გამოძიება შენი შვილით უნდა გავაგრძელო? ნერვებზე ეთამაშებოდა დაძაბულს. ამჩნევდა, რომ მამაკაცი უკვე ზღვარზე იყო და მალე რამე ისეთს წამოაყრანტალებდა, რაც მთელ ამ გაუგებრობას ცოტათი მაინც მისცემდა ლოგიკურ ახსნას! - ვიცი რასაც აკეთებ! - ნერვიულად გაეცინა გაშავებულს - მაგრამ არ გამოგივა, ლაწირაკო! შენზე ათმაგად მეტი სტაჟი მაქვს! სარანგიძეს დაუძახე! მხოლოდ მასთან გავაგრძელებ საუბარს! - მეგონა ადვოკატს ითხოვდი, - ტუჩი ატეხა დაბნეულმა - ყოფილ თანაშემწეს უხმობ საშველად?! იმდენად უსინდისო ხარ, რომ მისთვის თვალებში ჩახედვას შეძლებ? - ადვოკატი არაფერში მჭირდება! სარანგიძესთან კი, პირადი საქმე, მაქვს, რაც მხოლოდ ჩვენ ორს გვეხება! დავასრულე საუბარი! საზურგეზე გადაწვა. გულხელი დაიკრიფა და უდრეკი მზერა გაუსწორა დეტექტივს. შუკვანმა ერთხანს ინტერესით აკაკუნა თითები მაგიდაზე. ბოლოს წამოდგა. საქაღალდეებს ხელი წამოავლო და უცნაური გამომეტყელებით დატოვა დაკითხვის ოთახი. <<<< ჟადეიტი - მწვანე ფერის მინერალია, რომელიც დიდ ხნის განმავლობაში ატარებდა პლანეტის ყველაზე იდუმალი ქვის სტატუსს. >>>> ///ღვინისფერი/// ****** გაფითრებული დერეფანში მირბოდა. შუკვანმა რომ დაურეკა და ამცნო ჭკადუა მკვლელობის ბრალდებით მყავს დაკავებული და შენთან გასაუბრებას ითხოვსო, კრისთან იყო გასული. თავზარდაცემული, განყოფილებისკენ ისე გამოქანდა, შეშინებული ჭორფლიანისთვის არაფერი აუხსნია. - სად არის?! - იყვირა ნერვებდაჭიმულმა, როგორც კი, დაკითხვის ოთახიდან გამოსულ შუკვანს შეასწრო თვალი - სად არის-მეთქი?! მაჩვენე! უნდა ველაპარაკო! - მოიცადე! - წინ გადაუდგა. დაცვას თავით ანიშნა მარტო დაგვტოვეო და როცა ოფიცერი გაეცალათ, მხოლოდ მაშინ მიუბრუნდა ანერვიულებულ ქალს, რომელიც მიტკალივით იყო გაფითრებული და სახეზე ეწერა, რომ სიტყვის გაგონებაც არ სურდა, სანამ მეწყვილეს პირადად არ გაესაუბრებოდა. - აქ რაღაც უცნაური ხდება! - აჩურჩულდა გაღიზიანებული - ბებერი სისულელეებს ჩმახავს. მისი ერთი სიტყვისაც არ მჯერა და თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ ვიღაცას თავგამოდებით იცავს. ამ ყველაფერს იმიტომ გეუბნები, რომ არ გადაირიო! შეგიშვებ. შეგიძლია ესაუბრო, მხოლოდ ჩემი თანდასწრებით. - კარგი! - ერთიანაც კანკალებდა - მეორე ოთახში დამელოდე. მე შევალ. - არა, შემომხედე. - ნიკაპში თითი ამოსდო და თავი ააწევინა - უნდა დაწყნარდე! ასე აღელვებული თუ შეხვალ, არაფერს გეტყვის! ნუ აჩვენებ, რომ გეშინია. თავდაჯერებული იყავი. დარწმუნებული ვარ, რომ გაგენდობა. რაღაცას მაინც განიშნებს. შენ ერთადერთი ხარ ვისაც ენდობა. როგორ უცნაურადაც არ უნდა მოგეჩვენოს, ასეა. ცოტა დრო გვაქვს. მალე მის თავს წამართმევენ. მისი ჯიუტი აღიარება, საქმის გაჯანჯლების საშუალებას არ მაძლევს! ციხეში ჩასვამენ! იქ კი, მოკლავენ! - კიტა! - უარესად დაფრთხა - კიტა, არ ვიცი რას აკეთებს, მაგრამ უნდა დამეხმარო! უნდა შევაჩერო, სანამ სისულელე არ გაუკეთებია, გესმის?! „მონარქს“ კარგად ვიცნობ! მისით მანიპულირებს! ვერ დავიჯერებ! ის არაა მკვლელი! - მკვლელის რა გითხრა, მაგრამ თაღლითი ა, მასზე ბევრი რამ არ იცი... კარგი, ამაზე მერე. ახლა კი, ღრმად ჩაისუნთქე. სახე გაასწორე და ისე შედი. - კარგი. დოინჯი შემოირტყა. ღრმად ჩაისუნთქა და თავი დაუქნია. მამაკაცის თითებში კალამს შეასწრო თვალი. უკითხავად გამოართვა და თმა ნერვიულად აიკეცა. აფორიაქებულს აზრები ეფანტებოდა. - არ შეგიშვებ, სანამ არ დაწყნარდები! - წარბი შეიკრა, ქალის მღელვარებით შეწუხებულმა. - ყველაფერი რიგზეა. გამატარე! - ჩვეული უკმეხობა დაბრუნებოდა ხმაში. შუკვანს კინაღამ გაეცინა. თუმცა, ამჯერად სიტუაცია იმდენად დაძაბული იყო, უჩვეულოდ დასერიოზულებულს, სულაც არ ემხიარულებოდა. გზიდან ჩამოეცალა და თვითონ მეორე ოთახში შესხლტა, საიდანაც დაკითხვას მშვიდად მიადევნებდა თვალს. მილენამ უემოციო გამომეტყველება მოირგო და კარი შეაღო. ჭკადუამ მძიმედ ასწია თავი და ახალმოსულს ჩასისხლიანებული თვალებით მიაჩერდა. ყოფილი მეწყვილის დანახვისას, მტკიცე და უდრეკი გამომეტყველება წამში წაეშალა. თვალებში შიში და ტკივილი ჩაუდგა. სარანგიძე უსიტყვოდ მიუახლოვდა მაგიდას და აბუზული მამაკაცის წინ, კრიჭაშეკრული დაეშვა სკამზე. - მითხრეს, რომ ჩემთან გინდოდა საუბარი. - წამოიწყო ხმადაბლა - ჰოდა, აქ ვარ. შენს წინ ვზივარ, გივი და შენი ნაბოდვარიდან, სიტყვაც არ მჯერა! გამაგებინე, რა ხდება?! თუ სიმართლეს არ მეტყვი, ვერ დაგეხმარები! - რეხვაძე მე მოვკალი. სიტყვები სუნთქვას ამოაყოლა გაფითრებულმა. თითქოს რაღაც დიდისა და ბინძურის მოშორებას დროულად ცდილობსო. ქარვისფერი თვალები აუწყლიანდა. მილენა მიხვდა, რომ არ ატყუებდა და შიგნით რაღაც ჩასწყდა. - ეს რატომ გააკეთე? - სამხარაძეების მკვლელობის საქმე გახსოვს? - დაჟინებით მიაშტერდა მეწყვილეს. რა დაავიწყებდა? მაშინ პირველად ჩაფლავდნენ. ჯანდიერი ახალი გადმოსული იყო ჯგუფში. გუნდურ მუშაობას მიუჩვეველმა, ენთუზიასტმა დეტექტივმა მთელი სპეცოპერაცია ჩაშალა - გაფრთხილების მიუხედავად, დაუფიქრებლად იმოქმედა და არასასურველი ყურადღებაც მიიპყრო. გამოცდილმა კრიმინალმა იოლად შენიშნა, რომ სპეცდანაყოფს ალყაში ჰყავდა მომწყვდეული და პანიკაში ჩავარდნილმა ცეცხლი გახსნა. თავდასხმას სპეცრაზმმა ტყვიით უპასუხა. ორმხრივ სროლას დამნაშავესთან ერთად, უდანაშაულო მოქალაქის სიცოცხლე შეეწირა, რომელიც უბრალოდ ცუდ დროს ცუდ ადგილას აღმოჩნდა. ჯანდიერი ჯგუფიდან, რომ არ გაეპანღურებინათ, მილენამ შეცდომა დაიბრალა. იქიდან გამომდინარე, რომ სარანგიძეს მაღალი პროფესიონალიზმით გამოირჩეოდა და ეს პირველი შემთხვევა იყო, უფროსობა მხოლოდ მკაცრი საყვედურით შემოიფარგლა და უფლებამოსილება ორი თვით შეუზღუდეს. ჯანდიერი კი, გათავისუფლებას გადარჩა. სარანგიძემ წარბშეკრულმა გახედა ჭკადუას - ვერ მიხვდა რაზე მიანიშნებდა მეწყვილე. ჭაღარამ ქალის მზერა დაიჭირა და დინჯად, აუღელვებლად განაგრძო: - ეს უნდა გამეკთებინა და წამით არ ვნანობ დანაშაულს! ხაზგასმით წარმოთქვა სიტყვები. თუმცა, ხმას დამაჯერებლობა აკლდა. უკანკალებდა. - კარგი. განაგრძე. - გუმანით მიხვდა რაღაცას. - გაგაფრთხილე... - ჩურჩულზე გადავიდა უცნაურად გაყვითლებული - გითხარი, ქექვას შეეშვი-მეთქი! შეწყვიტე დევნა-მეთქი! რატომ არ მისმენ, მილენა?! ხომ ნახე რა დაემართა ჯანდიერს? ახლა კი... უკვე მეც. შენ შემდეგი ხარ! ფერი ეცვალა. სიყვითლე სილურჯეში გადაუვიდა. მილენამ საფრთხის მოახლოება იგრძნო და სკამიდან წამოიწია. - გივი, რა გემართება? - მილენა... მამაკაცს ტუჩის კუთხიდან თეთრი ქაფი ჩამოეწუწა, უეცრად მოტყდა და ისე მოიკუნტა, თითქოს უხილავ მუშტს პირდაპირ კუჭისთავში ჩაერტყა მისთვის. - გივი! იკივლა შეშინებულმა და მეწყვილეს ესცა, რომელიც იმ წამს გვერდით გადაქანდა და იატაკს დაენარცხებოდა კიდეც, დროულად რომ არ შეშველებინა მკლავი. ჭაღარა ახლა ქალის გულზე დამფხობილი ხროტინებდა და რაღაცის თქმას ცდილობდა. დაკითხვის ოთახის კარი შუკვანმა შემოგლიჯა. - მილენა... - ხიხინებდა მოხუცი - მშობლების სულს გაფიცებ... შეჩერდი... კრუნჩხვებში ჩავარდნილმა სხეულმა ბოლოჯერ გაუსვა ფეხი იატაკს და გაირინდა. სვანი მილენას აცახცახებულ ხელებში ესცა და ჭკადუა ზურგზე გადმოაბრუნა. გაფითრებულმა ორი თითით მოუსინჯა საძილე არტერია. თუმცა, სანამ შუკვანი თავს ასწევდა და მის თვალებში ამოიკითხავდა, რომ დეტექტივის გული აღარ ძგერდა, იქამდე მიხვდა, - მეწყვილემ მის მკლავებში განუტევა სული და სიკვდილის ბოლო წამებში, სარანგიძეს საქმიდან ჩამოშორება სთხოვა... განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულთა განყოფილების ყოფილი გამომძიებელი გივი ჭკადუა, თვითნებურად მიღებული საწამლავით, რომელიც წინასწარ განზრახულად, შუკვანის ოთახიდან გასვლისთანავე თვითმკვლელობის მიზნით მიიღო, გულის შეტევით გარდაიცვალა. მოხუცის მაჯაზე საათმა წიკწიკი შეწყვიტა - სიკვდილის დრო, 16:01 წუთი. ///ალექსანდრიტი/// თბილისი, კახა კახაძის ბინა, 00:06 წთ, მთვარის მერვე დღე - პირველი ფაზა... აღელვებული ნაჩქარევად ალაგებდა ბარგს. რაც ხელში მოხვდა ყველაფერი ჩემოდანში ჩაუძახა და სწრაფად დაკეტა. სახელურს ხელი ჩაავლო, შებრუნდა და დაყვირება ვერც მოასწრო, რომ ზურგსუკან ატუზულმა მაღალმა ფიგურამ გესლიანად გაუღიმა და პისტოლეტი მთელი ძალით შემოჰკრა საფეთქელში. გათიშული იატაკზე გაიშხლართა. თავდამსხმელი აუჩქარებლად მიუახლოვდა. ჩაიცუცქა და გვერდზე გადახრილი თავით, ყურადღებით დააკვირდა მსხვერპლს. ხელთათმნიანი ხელი ნელა გაიწოდა და მელოტ თავზე სიცილით მოეფერა. ქურთუკის ჯიბეები მოუჩხრიკა. პასპორტს მიაგნო. უინტერესოდ გაშალა და ჩახედა - კახა კახაძის ორეულმა, ფოტოსურათიდან უემოციოდ შემოხედა. ქვეყნიდან გაქცევას აპირებდა ვაჟკაცი! ტუჩი დამცინავად ატეხა. საბუთი უდარდელად მოიქცია თითებში და ნაკუწებად აქცია. ხმადაბალი სტვენით წელში გაიმართა. უგონოდ მყოფს წვივში სწვდა და ნაჭრის თოჯინასავით გაათრია ოთახიდან. გზაში რაღაც გაახსენდა. შედგა და ჩაფიქრდა. უგონოდ მყოფი ადგილზე მიაგდო და სამზარეულოში შეაბიჯა. იქაურობას თვალი მოავლო და მზერა საპურეზე გაუშტერდა. კმაყოფილს ჩაეღიმა. ერთი მომცრო ნაჭერი აიღო და ხელში ხალისით შეათამაშა. ქუსლებზე ზანტად შებზრიალდა და მისაღებში დაბრუნდა. კახაძეს თავს წაადგა. პურის ნატეხი ქურთუკის ჯიბეში ჩაუჩურთა და მკერდზე მეგობრულად დაჰკრა ხელი. ერთი ჩაიცინა, შარვლის ტოტში ხელი ჩაავლო და კარისკენ წააპრონწიალა. ///ვერცხლისფერი/// თბილისის რესპუბლიკური საავადმყოფო, 07:18 წთ, მთვარის მეცხრე დღე - პირველი ფაზა... საავადმყოფოს დერეფანში თავჩახრილი მიაბიჯებდა. ცდილობდა გარშემომყოფების ყურადღება არ მიეპყრო. ნამძინარევი ექთნები გაბრუებული მიმოდიოდნენ წინ და უკან. ღამის ცვლას რთულად ჩაევლო. ჩაშავებული უპეები დაძაბულ საათებზე მიანიშნებდნენ. თეთრხალათიანებს მზერა მოარიდა და პალატებს შეფარვით დაუწყო თვალიერება. ყური მოჰკრა, რომ 47-ე ნომერში იწვა და სად ჯანდაბაში იყო ეს ციფრი, ვერაფრით მიაგნო. გაღიზიანებული მესამე სართულზე ასვლას აპირებდა, დერეფნის ბოლოში სასურველ პალატას, რომ მოჰკრა თვალი. კიდევ ერთხელ მოათვალიერა ჰოლი და რომ დარწმუნდა მას არავინ აქცევდა ყურადღებას. კარი ფრთხილად შეაღო. მოხუცი ქალი, გაცვეთილ ლეიბზე, პირაღმა იწვა. დალაქავებული და გაფშეკილი მარჯვენა მუცელზე ედო. ხელის მტევანს ამობურცული ვენები ეტყობოდა. მზერა ჭერისთვის გაეშტერებინა და თავისთვის ბურტყუნებდა. კარი უჩუმრად მიიხურა და ოთახში შეაბიჯა. მოხუცსს სტუმრის მიახლოება არც შეუმჩნევია. აბსტრაქტულ სივრცეში ჩაკარგულიყო მთელი არსებით. ჭაღარა თმა ერთიანად ასწეწოდა. მომჭკნარი, ჩაყვითლებული სახის კანი საზიზღრად ეკიდა ყბებზე. უზარმაზარი შავი, ბრდღვიალა თვალები ასაკთან ერთად გაუფერულებოდა და არაბუნებრივად უხტოდა ბუდეში. მოუვლელს, ტუჩებთან წამოზრდილი თმა და სქელი, დაფანჩული წარბები ამშვენებდა. - სულა, დაბრუნდი სახლში. - ხიხინებდა ხრინწიანი ხმით - დღეს მაინც მოდი, შვილო. გვიანობამდე გარეთ ხარ. სულ სადღაც დაეხეტები. დედას კი, სახლში სჭირდები... განაწყენებული აწყლიანებული თვალებით საყვედურობდა ჭერს. ელი თავს წაადგა ჭაღარას და უემოციოდ ჩააკვირდა დანისლულ თვალებში. არც კი იცნობდა ამ ქალს. რამდენჯერმე ჰყავდა ნანახი, ისიც ღრმა ბავშვობაში. გზაში, რომ შეხვედროდა, იქნებ ვერც ეცნო? უცნაურია... წინ „ბებიამისი“ იწვა და წუთი წუთზე სიკვდილს ელოდა, მას კი, ის უფრო უკვირდა, რომ ჯერაც ცოცხალი იყო და სუნთქავდა, ადამიანი, რომელთანაც სისხლის გარდა სხვა არაფერი აკავშირებდა. - რა იყო, პატრონი არ გყავს? არავინ გივლის? - მიმართა ცივად. ქალს არ შეუხედავს. საერთოდ არ უგრძვნია რომ პალატაში ვინმე იყო. ალცეიმერმა ასე თუ იცოდა გამოშტერება, რას ვიფიქრებდიო - გაკვირვებულმა ტუჩი ატეხა და გულხელი დაიკრიფა. - ცოდვების ბრალია, ოლიკო, ბუმერანგივით დაგიბრუნდა შვილისადმი უყურადღებობა. სანამ აქ მოვიდოდი, ვფიქრობდი შენთან შემოღწევა გამიჭირდებოდა, მაგრამ სულ ტყუილად. - დაბრუნდი! - ბებიამისი იოტისოდენა ყურადღებასაც არ აქცევდა შვილიშვილს - გარეთ საფრთხე გემუქრება. დაგღუპავენ შვილო. ხომ მითხარი მოვალო? გუშინ მითხარი მოვალო. დღეს გელოდები. - ახლა რატომ ითხოვ მის ნახვას? - გაეცინა - როცა მართლა სჭირდებოდი, მაშინ სად იყავით ყველა?! შენ, ან შენი ქმარი?! სად იყო მამამისი, თავისი შვილი ქუჩა-ქუჩა, რომ დარბოდა მაწანწალა ძაღლივით და ცოლ-შვილს მოკვლით ემუქრებოდა?! სანათესაოში იმდენი ხართ, კაცი ვერ დაგთვლით, მაგრამ რად გინდა, უჯიშოები ხართ. განსაცდელში უპატრონო ძაღლებივით ყრით ერთმანეთს. - სულა... მოხუცს თვალის კუთხიდან ცრემლი გადმოუვარდა. ჭაღარა თმაში შეერია და გაუჩინარდა. ელს ხელები აუკანკალდა. მუშტად შეკრა, რომ ბრაზი და მრისხანება, როგორმე მოეთოკა. - გულს ვერაფერი მომიბრუნებს თქვენზე. ჩემთვის არავინ ხართ. არც არასდროს ყოფილხართ! საკუთარი თავის სიძულვილს მივეჩვიე, მაგრამ თქვენსას, ვერა. ტყავში ვერ გიტევთ. იმდენად მეზედმეტებით, რომ შეძულებაც არ შემიძლია. პანიკურ შეტევამდე მივყავარ აზრს, რომ შეიძლება ჩემში რაიმე სახით არსებობდეთ. ერთი სისხლი არაფერს ნიშნავს! უბრალოდ ერთი სითხეა, მოხუცო! მსგავსი ერითროციტები და არაფერი სხვა! თუ ეჭვი გეპარება, შენი გამოგონილი სამყაროდან გამოეტიე და მიმოიხედე. მხოლოდ ერთი მაინტერესებს. ნანობ? ნანობ, რომ შვილს მაშინ აქციე ზურგი, როცა ყველაზე მეტად სჭირდებოდი? - არ დაბრუნდება. დღესაც დაიგვინაებს. გრიგოლ, რას გეუბნებოდი? - შესჩივლა არარსებულ ქმარს - ბავშვი სახლში არ მოვა. - ფუ, რა მახინჯი სულის ხალხი ხართ! - ტუჩები ზიზღით მოეღრიცა - ლილის უთხარი, შენი იმედი მაქვსო?! ვერც კი ვიჯერებ. შენი გამოუსადეგარი ნაშიერი ბებიაჩემს გადაულოცე და ხელები დაიბანე? აწი თავში ქვა გიხლიათო, არა?! - გრიგოლ, დღეს საღამოს რა მოვამზადო? ოლიკო გონებით ძალიან შორს დაფრინავდა და წარმოდგენაც არ ჰქონდა, რომ მის გვერდით, მრავალი წლის ნანატრი შვილიშვილი იდგა და ზიზღით სავსე თვალებით შესცქეროდა. ისე, მტრისთვისაც რომ ვერ გაიმეტებდი ადამიანი. - შეიძლება, მთელმა სამყარომ ზურგი გაქციოს და გადაიტანო, მაგრამ დედის მოშვერილ ზურგზე მტკივნეული არაფერია ქვეყნად. - კბილები გააღრჭიალა ავად - სულა მეცოდება. იმდენად ცარიელი და სუსტი აღმოჩნდა, რომ სწორედ იმ ერთადერთის მოკვლა სცადა, ვისაც სიცოცხლეზე მეტად უყვარდა. ტფუი, ყველა ქალი არაა დედობისთვის გაჩენილი! თავადაც არ ვიცი აქ რისთვის მოვედი. - ისე... დაკრძალვაზე ვიყავი, შორიდან გიყურებდით. ისეთი ემოციური სპექტაკლი დადგით, ოსკაროსან მსახიობებს შეშურდებოდათ. რაღაც მსგავსს ველოდი, მაგრამ ნანახმა მაინც გამაოცა. წივილ-კივილი, დაგლეჯილი კალთები, ტანზე შემოხეული შავები, იქით გულის წასვლები და საფლავთან მოკვეთილი მუხლები. წამით მივიხედ-მოვიხედე, პროცესია ხომ არ მეშლება-მეთქი. ლამის მაღებინა! - გესლიანად ჩაეღიმა - დიდხანს ვფიქრობდი მოვსულიყავი თუ არა, მაგრამ ჩემი ძმა შემეცოდა, შენმა გულისხმიერმა რძალმა ძალით რომ წამოაპრონწიალა დაკრძალვაზე. გულში გწყევლიდით ყველას, შეშინებული საიმონის ცრემლებისთვის! გგონია სიგიჟე ჩამოგრეცხავს ცოდვებს? ყველას მოგეკითხებათ, მაცადეთ! არავის შეგარჩენთ საიმონის გამწარებულ ბავშვობას! ჯერ ახლა ვიწყებ... ბოლოჯერ შეავლო თვალი ბებერს, ზურგი აქცია და წასვლა დააპირა, რომ დაკოჟრილი მარჯვენა ქურთუკში ჩააფრინდა. გაკვირვებული უკან შებრუნდა. აწყლიანებული თვალები უცნაურად მისჩერებოდნენ. - სულა მოვა? - იკითხა ვედრებით - ჩემი შვილი... მოვა? - არ ინერვიულო, მალე თავად მიხვალ მასთან. შეგიძლია, ჩემგან თბილი მოკითხვაც გადასცე. ხელი უხეშად აუკრა. ზურგი აქცია და პალატიდან ისე გამოვიდა, წამით არ უგრძვნია სიმძიმე. არც სინდისის ქენჯნა, როცა ზღურბლთან მისულს, აპარატის გაბმული წივილი მოესმა - მოხუცს გული გაუჩერდა. თავზე კაპიუშონი წაიფარა და დერეფანს მშვიდად გაუყვა. დანი ლოლაძე, სანამ პალატის ღია კარში შევარდებოდა, პაციენტის უკანასკნელ მნახველს ეჭვით გამოხედა, რომელიც დერეფნის კუთხეს მალე მიეფარა და გაუჩინარდა... ****** აღსარება თბილისი, თხუთმეტსართულიანი შენობის სახურავზე, 03:03 წთ, იგივე დღე. ელავს და საშინლად ქუხს. მგონი ისევ წვიმას იწყებს. კარგია, მიყვარს წვიმა. აფორიაქებულ სულს ამშვიდებს. ერთხელ იაგამიმ მითხრა, ფერი რომ ყოფილიყავი აუცილებლად ვერცხლისფერი იქნებოდი, სავსე მთვარის ფერიო. გონებაში ჩამებეჭდა ეს სიტყვები... ჯანდაბა, მართლა ძალიან ქუხს... მძინარე თბილისის სუნთქვას ვუსმენ და ვფიქრობ, რას ვუწოდებდი ჩემს ისტორიას, ოდესმე წიგნად, ან უბრალო სტატიად, რომ მოხვედრილიყო რომელიმე ჟურნალში, ან გაზეთში, რომელსაც ზოგი ინტერესით წაიკითხავდა, ზოგი უგულოდ გადაავლებდა თვალს, ზოგი კი, საერთოდაც დაიკიდებდა... „ჩიხი“ - ასე ვუწოდებდი მას. თუ ჩემი დღიური წაკითხული გაქვს, რაღაც წარმოდგენა გექნება, როგორც ჩემზე, ისე ჩემს ცხოვრებაზე. არა, არ იფიქრო, რომ შენთვის ჭკუის სწავლებას ვცდილობ, ან გზაჯვარედინზე მდგარს რომელიმე გზისკენ მიგითითებ. ნამდვილად, არა. მეცინება კიდეც, მე უკანასკნელი ადამიანი ვარ, ვინც ვინმეს „სწორზე“ უნდა მიუთითოს... დაბადებიდან, აქამდე ერთ ჩიხში ვარ გაჭედილი და მე ამ ჩიხმა საკუთარი წესები გამაცნო. ასე ვთქვათ, მნიშვნელოვანი გაკვეთილები ჩამიტარა. მეც ჩემებური დასკვნები გამოვიტანე და მერე ამ დასკვნებით ვიცხოვრე. სწორად, თუ არასწორად, ყველამ საკუთარი გადმოსახედიდან განსაჯოს, არ მოგატყუებ და ეგ ბოლო ნაკლებად მანაღვლებს... „მონარქი“ მისი პირველივე გამოჩენის დღიდან ავიკვიატე... სერიულ მკვლელებს მითიურ ურჩხულებად ვთვლით, არადა უბრალო ადამიანები არიან, ნაწყენი, გაბოროტებული, ნაკლიანი ადამიანები, რომელთაც ცხოვრებაში ბევრი სირთულე შეხვდათ. ქვეცნობიერმა კი, გადარჩენა რომ შესძლებოდა, არსებულ რეალობას ფერი, სახე და გემოც კი უცვალა. ისეთი ალტერნატივა შექმნა, რომელიც ასატანი გახდებოდა და ასე მიაწოდა პატრონს - მკვლელად არავინ იბადება. ისინი ჩვენ გარშემო ცხოვრობენ. ყოველდღე გვერდს ვუვლით, ხელს ვართმევთ, ვესალმებით, ვუღიმით. მათთან ვმეგობრობთ კიდეც და ამასობაში წარმოდგენაც არ გვაქვს მათ ბნელ მხარეებზე. არ ვიცით, რას მალავენ ღიმილის მიღმა; არ ვიცით, რა ხდება დახურულ კარს მიღმა. შეიძლება ადამიანი თვალებში გიყურებდეს და მზერით გევედრებოდეს შველას, შენ კი მისი არაფერი გაგეგებოდეს. რატომ? ალბათ იმიტომ, რომ იმავე ფერებში ვერ ხედავ სამყაროს, როგორც ის. ან უფრო, რომ გავამარტივო - ადამიანებს, ერთმანეთის უბრალოდ არ გვესმის... ასეთ შემთხვევაში, როგორ ფიქრობ, რომელიმე მხარე გასაკიცხია? არა მგონია. არ ვარ ის ადამიანი, ვინც ადამიანებს სჯის. ვფიქრობ, რომ არავინ ვართ საიმისოდ იდეალურები, ამდენის უფლება რომ გვქონდეს სამართლიანად. შევეშვათ, რწმენას, რელიგიას, რომელიც ადამიანის გაკიცხვასა და განსჯას კრძალავს. მე, „წესების“ მითითების გარეშე მგონია ეს არასწორი. რადგან თავად ვარ ცოდვლი, ცოდვილთა შორის და მივყვები კიდეც იმ გზას, რომელიც ჩემდაუნებურად ჩემივე გადაწყვეტილებამ ამარჩევინა და ისევ სარკასტრულად, ნებით მიღებული გადაწყვეტილება სულაც არ ყოფილა „ნებისმიერი“ - არასოდეს მსურდა ასეთი ცხოვრება. მინდოდა, ოჯახი მქონოდა, სადაც ფეხის გადაბიჯებისას თავს სახლში ვიგრძნობდი; მინდოდა, ოჯახი მქონოდა, სადაც ყველას უყვარს ერთმანეთი, შეცდომების მიუხედავად; მინდოდა, ოჯახი მქონოდა, რომლისგანაც ჩემი პატარა ძმის დაცვა არ მომიწევდა, დანაზე გადაფარებულს. თუმცა, ცხოვრებაში ყველაფერი ისე არ ხდება, როგორც ჩვენ გვინდა... - შეუცნობელია გზანი ჩიხისანი... მეცინება. შენზე რას მეტყვი, მკითხველო? წუთსოფელმა ყველაფერი მოგცა რაც გსურდა? არ გვინდა, ყველაფერი. შორს ნუ წავალთ. მარტივს გკითხავ, გაქვს ის რაც გულწრფელ ღიმილს გჩუქნის? სითბოს? სიყვარულს... დამავიწყდა კიდეც, ეს როგორი შეგრძნებებია. თუ, გაქვს, მომილოცავს, იღბლიანი ადამიანი ყოფილხარ. არ დაიწუწუნო. რატომ ხდება, რაღაც ჩვენთვის ყველაზე განსაკუთრებული ყოველთვის მიუწვდომელი? ალბათ ადამიანების სენია ასეთი - მერე რომ მივიღოთ, ისეთი ძვირფასი აღარ იქნება და ჩვენივე მანკიერი ბუნება გვაიძულებს მასზე უარი ვთქვათ. ვფიქრობ. დასკვნებს ვაკეთებ. პასუხებს დავეძებ, რაც საბოლოოდ უკეთ მაგრძნობინებს თავს, მაგრამ არაფერი გამომდის. პასუხები... ისინი არსადაა, ჩიხის არცერთ მოსახვევში. მისახვედრად კი, წლები დამჭირდა, რომ სინამდვილეში არასწორ ადგილას ვეძებდი. ყველა კითხვის პასუხი შენს გულსა და გონებაშია, თუმცა მათი მიღება არც ისე იოლია... - ადამიანს, სამყაროში, ყველაზე მეტად საკუთარი თავის გაგება უჭირს. ვინც ამბობს, ჩემს თავს კარგად ვიცნობო, იტყუება. ქუხს. ისე ძლიერად ქუხს, თითქოს ცას ჩამოქცევა აქვს გადაწყვეტილი, მაგრამ მაინც არ წვიმს... ჯერ არა... მე მელოდება? ისევ მეცინება. სად შევჩერდი? ყურადღება გამეფანტა... ჰო, აღსარებას გაბარებდი... ჩემზე ამბობენ - მკვდარიაო. მთლად სიცრუე არაა - დიდი ხნის წინ დავიღუპე, მაშინ, როცა დედის დაცვაზე ხელი ავიღე, ტყავი გადავირჩინე და გავიქეცი. იმდენად ვერ ავიტანე ჩემში ეს მხდალი პიროვნება, რომ „მოვკალი“, ყველასთან ერთად საკუთარ თავსაც გავექეცი, მაგრამ ჩვეული ირონიით ტყავს ვერ გავცდი. ზუსტად იმ ტყავს, რომლის გადასარჩენადაც მშობელს ზურგი მაშინ ვაქციე, როცა ვჭირდებოდი... ასე იშვა ჩემში ორი არსება, რომელსაც სიკვილამდე სძულთ ერთმანეთი - ახლანდელ მესა და წარსულ მეს, რომელთაც ერთმანეთისთვის შეცდომები ვერ უპატიებიათ. ეს ომი არასოდეს ჩაცხრება ჩემში, არასოდეს მიუტევებს ერთი მეორეს, რომ დედის ჭრილობების მიზეზად იქცა, სხეულზე, აჩეხლილი იარების ავტორად... შესაძლოა, სულა ჭკუაზე არ იყო, მაგრამ მე საღად ვაზროვნებდი. ხვდები? ძუკნა კარმა ირონიულად მიღიმის - მთელი ის წლები, რაც მე და მამაჩემი გვერდიგვერდ ვცხოვრობდით, ცხოველი ის მეგონა და თავად აღმოვჩნდი. მისკენ ვიშვერდი თითს, ირონიით, ღვარძლით, მუქარითაც კი, რეალური საფრთხე და სულმდაბალი ადამიანი კი, სარკიდან მიცქერდა ყოველთვის. ძნელია, ძნელია ამ ტვირთით ცხოვრება და ყოველ ჯერზე ჩუმი შეხსენება ქვეცნობიერის, როცა ანარეკლს შეავლებს თვალს. სარკეები არ მიყვარს! ვერიდები, მეზიზღება! იქ არასოდეს ვყოფილვარ ისეთი, როგორიც მინდოდა რომ ვყოფილიყავი. იქიდან ყოველთვის, ან მხდალი მომჩერებოდა, ან კიდევ გაბოროტებული მკვლელი. გურანდა, მაპატიე, რომ ზიანი მოგაყენე; მაპატიე, რომ გაგიბრაზდი, ვერ გაგიგე და მარტო დაგტოვე; მაპატიე, რომ ფიქრობ თითქოს ცოცხალი ვარ, მძულხარ და ამიტომ არ გეკარები ახლოს; გურანდა, მაპატიე... მაპატიე, თუ შეგიძლია... ჩემს აგრესიას ხალხი შეეწირა. ჩემს ბოროტებას სხვები გადავაყოლე. იმდენი გამბედაობაც არ მეყოფა, რომ ოდესმე იაგამის სიტყვებზე სერიოზულად დავფიქრდე და თავი მოვიკლა. ვფიქრობ, სიცოცხლე მხოლოდ იმიტომ „დავიმსახურე“, რომ ჩადენილით ვიცხოვრო. ვერცერთი გისოსი ვერ ჩაგინაცვლებს „ცხაკლიტურს“, საკუთარმა თავმა თუ გაქცია ტყვედ. მე მძევალი ვარ, იმ ანარაკელის რომელიც ყოველი სარკიდან მომჩერებია, სანამ მარჯვენას მოვიქნევ და ნამსხვრევებად ვაქცევ; მძევალი ვარ, იმ ანარეკლის, რომელსაც ყველა გუბურაში ვხედავ, სანამ ღვარძლით გავტოპავ მასში; მე მძევალი ვარ საკუთარი თავის, პატიმრობა კი უვადოდ მომისაჯეს... მინდა ჩემებს მკვდარი ვეგონო, რადგან ასეც არის. პათეტიკურობაში ნუ ჩამითვლი და ეს მართლაც ასეა. მე... დავასრულე. ახლა მახსენდება და როცა სასოწარკვეთილებისგან ლამის ჭკუიდან გადავედი „მონარქს“ ვუხმე. ზუსტად ისიც კი არ ვიცოდი, მისგან რა მინდოდა, მისკენ გაუცნობიერებლად მივილტვოდი. გავიაზრე, რომ გონება ისე დამიმახინჯდა სადისტ მკვლელში ვეძებდი ხსნის ერთადერთ გზას. ვფიქრობდი, რომ მასთან უკეთ ვიგრძნობდი თავს. თუნდაც ჩემს გვერდით ჩამომჯდარიყო. ესეც საკმარისი იქნებოდა, რომ მესუნთქა; მესუნთქა ცოტა ხნით... რატომ დავეძებდი გიჟივით? - თავი უკეთ რომ მეგრძნო. „მონარქის“ სისხლიანი გვამების გროვის გვერდით, ჩემი დანაშაული არ გამოჩნდებოდა. როგორი ბავშვურია, არა? ზუსტად ასე ვფქირბოდი, მაგრამ მწარედ ვცდებოდი. ერთია როცა ცოდვას ჩადიხარ და უცხო ადამიანს უსწორდები, მაგრამ ქვეყნად იმაზე დიდი ცოდვა არ მეგულება, როცა გამჩენ დედას აქცევ ზურგს და მას სასიკვდილოდ სწირავ. ვის, ან რის ჩრდილში უნდა დამემალა ეს ამაზრზენი დანაშაული?! რომელი ჩრდილი შეძლებდა ამხელა პირღია უფსკრულის დაფარვას - ვერცერთი! ვერ დავმალავდი, თუმცა მცდელობად მაინც მიღირდა. ნუ, მიატოვებთ საყვარელ ადამიანებს გასაჭირში; ნუ, აქცევთ ზურგს, მაშინ როდესაც თქვენი არსებობა განსაკუთრებით საჭიროა უბადრუკ დედამიწაზე; ნუ, ჰკრავთ ხელს და ნუ, გაექცევით. შესაძლოა, სწორედ თქვენზე გადიოდეს მისი ხსნის გზა; ნუ გაუმართლებთ, მაპატიე ოსკარ, მაგრამ ნაბიჭვარ უაილდს ნათქვამ სიბრძნეს - „ყველა ადამიანი იმას კლავს ვინც უყვარს.“ - არ მოკლა, არ გაექცე, ზურგი არ აქციო, არ გააკეთო ეს, თუ გიყვარს... არავის მიზეზით, არაფრის მიზეზით... გთხოვ. ამ თემას ვერ გავექცევი - „მონარქი“... მწარედ შევცდი, როდესაც გონებაში მისი ხატება „უარყოფით გმირად“ წარმოვისახე. ასეთი მანიაკები, არ ჰგვანან ფილმებში დახატულ ბოროტ პერსონაჟებს, გულის სიღრმეში სიმპათიებს რომ იწვევენ და ვაკერპებთ კიდეც. რომ დაუფიქრდე, ესეც ანომალიური გადახრაა. თითოეულ ადამიანში ბოროტებაც და სიკეთეც თანაბრად არის განაწილებული. როგორც ჩემი შექმნილი პერსონაჟი იტყოდა - ჩვენში ეშმაკიც იბრძვის და ანგელოზიც. გააჩნია შენ რომლის მხარეს ხარ... სათქმელს გადავუხვიე და უკან დავბრუნდები. – „მონარქი“ - არ არსებობს არავითარი ტიტანური მონსტრი, რომელიც თვალს სჭრის თავისი „სიდიადით“ ყველას. რიდს, ან უნებურ პატივისცემას იმსახურებს, საზოგადოების მხრიდან - საზოგადოებას შევეშვათ. სხვის ცოდვებს არ შევეხები, ჩემზე მოგიყვები ისევ. მე ვიყავი იმ საზოგადოების წევრი, მისი ხატება, ჩემში უნებურ სიმპათიას რომ იწვევდა. ათასი ფსიქოლოგიურ წიგნი გადავიკითხე და ყველგან ვეძებე პასუხი, თუ რა იყო მასში ასეთი მიმზიდველი და ვერსად ვიპოვე. არცერთი წიგნი არ გეტყვის რომ სინამდვილეში, ძალიან პატარა ხარ - პატარა ხარ, რადგან ნამდვილი სიკეთისა და სისუფთავის არაფერი გაგეგება. ეს არ ვიცოდი, მკითხველო. არც ახლა ვიცი. საიდან უნდა ვიცოდე? ჩემთვის არავის უჩვენებია, არც უსწავლებია. მე კი, არ მჯერა ზღაპრების, არ მჯერა ბიბლიის ფურცლების, რომელიც შემოქემედის არსებობას ადამიანის ხელით იუწყებიან. არ მჯერა ანაფორაში გახვეულ შავოსნების ჯვარზე რომ რწმენას იფიცებენ. ჯიპის უკანა სავარძლებზე კი მეძავებს „ებრძვიან“. ადამიანები ვყარვართ, სულით ავყროლდით და უფალს ჩირქი მოვცხეთ. მამა ზეციერს, რომელმაც ადამიანი თავის ხატად შექმნა. თუმცა, მეეჭვება მას ასეთი „ხატი“ მოსწონდეს. ჰო, მეც ისეთივე პატარა და გაბოროტებული არსება ვარ, როგორც ბევრი შენთვის კარგად ნაცნობი ქალაქის ქუჩებში, ყალბი ღიმილის მიღმა. „მონარქიც“ ასეთია - არავითარი „ბოროტი გმირი“ მასში არ არსებობს! არ არსებობს არავითარი „დიადი დემონი“ - ის დაჭრილი ადამიანია, რომელსაც ჭრილობები სხეულზე კი არა, სულზე სტკივა. კლავს, რადგან შიგნით გაჩენილი უზრმაზარი უფსკრულისთვის სხვა ვერაფრით უმკურნალია. დამასწრო! დამასწრო, მათი ამოხოცვა ვინც იგივე ჭრილობები მომაყენა სულზე. არაფრით განვსხვავდები მისგან. აუცილებლად მოვკლავდი, რადგან სამართალი სხვაგვარად ვერ ნახა ჩემმა უბედურმა ოჯახმა. მითხარი, განა რა დავაშავე ისეთი, ჯერ მამა რომ წამართვეს და მერე ლამის დედაც? რა დააშავა ჩემმა პატარა ძმამ, რომელიც აკვნიდანვე, ასეთ გარემოში იზრდებოდა? წარმოდგენა მაინც გაქვს, რა გრძნობა დაგიძრწის სხეულში, როცა ძმის მოცახცახე სხეულს გულში იკრავ და გაუცნობიერებლად ეჩურჩულები სიტყვებს, რომლის რეალურობის თავადვე არ გჯერა? - „ყველაფერი კარგად იქნება“ „ყველაფერი გაივლის!“ არა, არაფერი არ გაივლის! არაფერი ქრება უკვალოდ. კვალი კი, ხანდახან სასურველზე ღრმა და მძიმეა. რატომ გავუგზავნე დღიური მილენას? სათქმელის კულმინაციამდეც მივედი - მინდა ჩანაწერები სინათლის შუქზე გამოიტანოს, მინდა ვუთხრა ქალებს, ძალადობის მსხვერპლ დედებს, რომ დუმილი - არასწორია! თავიანთი თავებისთვის თუ არა, შვილებისთვის მაინც უნდა მოიკრიბონ ძალა. არ შეიძლება, ბავშვის იმ ოჯახში აღზრდა, სადაც ერთი მშობელი მეორეს ხელით ეხება. ვიზრდებით, ვიცვლებით, ჩვენში გარდატეხები ხდება. თითოეულ ჩვენგანს წარმოდგენა ეცლვება ცხოვრებაზე, ჯანსაღი ფასეულობები კი, უმახინჯდება! თუ რომელიმე ჩვენგანს, გულის სიღრმეში ეშმაკი აჯობებს - ახალი, პოტენციური საფრთხე იბადება საზოგადოებისთვის. მინდა რომ გესმოდეს, მინდა რომ ყველას გესმოდეთ - ასე... ასე არ შეიძლება! საიმონს არასოდეს ექნება მყარი ფსიქიკა... საკუთარზე? - საუბარიც არ ღირს. გულწრფელად გიამბე ჩემი ისტორია, რადგან არ მინდა მსგავსი სცენარის პერსონაჟებს გზად შევხვდე. ჩემთვის მტკივნეულია. გიკვირს? ჰო, გრძნობები ჯერ კიდევ მაქვს... შეიძლება ისინი, სისხლსა და ცოდვის წუმპეში ამოთხვარო, ღრმად ჩამარხო და იმედოვნო, რომ მართლა დაგეხოცებიან, მაგრამ ადრე თუ გვიან სრული ვერსია თუ ვერა, ნარჩენი მაინც შეგახსენებს თავს, გამოგზაურებს წარსულში და კითხვას დაგასმევინებს სარკის წინ - ნუთუ ეს ამად ღირდა? სულა... შენი შურისძიება, სიძულვილი, მოუნელებელი ბოღმა და აგრესია, გურანდაზე გადმონთხეული - ღირდა? მის ჭრილობებად სხეულზე, ბოლოს კი საკუთარ ოთხ ფიცრად ქცეული, ღირდა? ისევ დავეძებ ჩიხში პასუხს და ისევ ვერ მიპოვია... რადგან, აღარავინაა ცოცხალი ვინც, ცნობისმოყვარეობას დამიკმაყოფილებს... ისევ ქუხს და წვიმის პირველი წვეთი მტევანზე დამეცა. როგორც იქნა, ახლა... ნამდვილად იწვიმებს... ბავშვური სურვილი ამეკვიატა - ნეტავ, ახლა ვინმეს ესმოდეს ჩემი ფიქრები. ნეტავ... ვინმესთვის რამეს თუ შეცვლიდა?... ///ალექსანდრიტი/// თბილისი, "ალექსანდრიტის" ბინა, 07:18 წთ, მთვარის მეათე დღე - პირველი ფაზა... სუსტად განათებულ საძინებელში უქუდო გრამაფონი „Louis Amstrong – What a wonderful world”-ს ხმადაბლა ღიღინებდა. ოთახის კუთხეში ერთი კრემისფერი ტყავის სავარძელი იდგა და უზარმაზარ, ფიფქივით ქათქათა საწოლს უყურებდა. ფუმფულა, მტრედისფერი ბალიშები სიმეტრიულად მიყრდნობოდნენ ერთმანეთს. გაპრიალებულ მუხისფერ პარკეტს ვერცხლიფერი ხალიჩა ამშვენებდა. ამავე ფერის თხელი ფარდები აღმოსავლეთის კედელს ფარავდა, რომელიც მთლიანად მინაში იყო ჩასმული და აბრდღვიალებულ თბილისს გადაჰყურებდა. ჰაერში ვანილის სასიამოვნო სურნელი ტრიალებდა. აბაზანიდან გამოსულმა ნამიანი ტანი პირსახოცით შეიმშრლა. სველი ქსოვილი, საწოლზე დაუდევრად მიაგდო და მარჯვენა მკლავი გაავარჯიშა. ზურგზე ამოსვირინგებულმა უზარმაზარმა მონარქმა ცალი ფრთა მოხარა და ისევ გაშალა. საწოლის კიდეზე მიფენილ შარვალს დასწვდა, ამოიცვა და ქამარი შეიკრა. სახეზე ჩამოყრილი სველი თმიდან, ჩამოვარდნილი წყლის წვეთები შიშველ მკერდზე ეცემოდნენ. ის იყო ზედას დასწვდა, რომ დაძარღვული ხელის მტევანი საშინლად აუკანკალდა. გაღიზიანებულმა თითები ნერვიულად შეათამაშა და დამუშტა. მწველმა სითხემ, რომელიც ჯერ ხელის ფრჩხილებიდან შეეპარა ორგანიზმში, შემდეგ კი მთელს ტანს მოედო, თავბრუდაახვია. შებარბაცდა. გონებაში ხმები აჩურჩულდნენ და „Louis“-ს ტკბილი ხმა გადაფარეს. საძინებელი ბნელს შეალღვა. ისევ გისოსებიან საკანში ამოჰყო თავი. იატაკი თივითა და მიწით იყო მოსვრილი. ქვისგან ნაშენებ კედელზე რამდენიმე მსუქანი ობობა შეამჩნია, საზარლად გაეშალათ ბანჯგვლიანი მარწუხები. მიწურის კუთხესთან ტარაკანები ფუთფუთებდნენ. ზიზღის ჟრუანტელმა ხერხემალი აუწვა. უკან გაფორთხება სცადა, მაგრამ კოჭებზე შებმულმა ჟანგიანმა ბორკილმა არ გაუშვა. თავი ვერ შეიმაგრა, გადაქანდა, ბეჭებით დაენარცხა იატაკს და კალის ჯამიც ააყირავა. არაფერი დაქცეულა. დღიური სამყოფი წყალი, რომელიც ნახევარ ჭიქას შეადგენდა, უკვე გამოცლილი ჰქონდა. გონებაში ისევ აჩურჩულდნენ ხმები. ყურებზე ხელი აიფარა, რომ მათი ავი სისინი ჩაეხშო, ამაოდ. პანიკაში ჩავარდნილმა ბოლო ხმაზე იღრიალა და საკუთარმა ხმამ მოაფხიზლა. თვალები ჭყიტა. ისევ საძინებელში იყო - არანაირი სიბინძურე, სიმყრალე და ირგვლივ მოფუთფუთე პაწაწინა, საზიზღარი არსებები! გრამაფონი დამამშვიდებლად ღიღინებდა აჩემებულ თრექს. დაწყნარდა. მოდუნდა და სახეზე ხელი ჩამოისვა. კისერი გაავარჯიშა და ზედას დასწვდა. გადაიცვა. შუბლზე ჩამოყრილი თმა გვერდით გადაიყარა და სახელოები იდაყვებამდე აიკეცა. წელში გასწორდა. ჯიბეებში ხელები ჩაილაგა და საძინებლიდან გავიდა. მეორე სართულის კიბე ჩაიარა. მდიდრულად მოწყობილი მისაღები ოთახი გადაჭრა და სარდაფისკენ მიმავალ საფეხურებზე დაეშვა. დაბალჭერიანი, ჩაბნელებული ჰოლი გაიარა და მიწისქვეშა დერეფნის ბოლოს დატანებულ, რკინის კართან შეჩერდა. საკეტი გადაატრიალა და შიგნით შევიდა. ნაცრისფერ კედლებსა და იატაკს ცელოფანი ფარავდა. ოთახის ცენტში კი ერთი რკინის სკამი იდგა, რომელზეც მამაკაცი, მაჯის სისქის თოკებით, საიმედოდ მიებათ. ტუსაღმა დაჟანგებული ანჯამების ჭრიალზე თავი მაღლა ასწია. ოთახში, ვირთხასავით გამოამწყვდეულს, დღეში ერთხელ აკითხავდნენ, გამხმარი პურის მომცრო ნაჭერითა და ნახევარი ჭიქა წყლით. თუ არ ჩავთვლით მკაცრ დიეტას, მისთვის არაფერი დაუშავებიათ - ჯერ... საგრძნობლად დასუსტებულს თვალები ამოღამებოდა. მიტკალივით გაფითრებულს ტუჩები გალურჯებოდა. ერთიანად გამოუშრა და დაუსკდა. სხეული ემძიმებოდა. თავის აწევაც კი დიდ ძალისხმევად დაუჯდა. ოთხკედელში გამოკეტილ ტუსაღს, წარმოდგენა არ ჰქონდა როდის თენდებოდა, ან ღამდებოდა, ან რა დრო გავიდა მისი გატაცებიდან. გარესამყაროს სრულიად მოსწყდა. იქიდან გამომდიანრე, რომ მისმა ხალხმა უფროსის კვალს ჯერაც ვერ მოაგნო, წინ მდგარი მამაკაცის შესაძლებლობებზე გარკვეულ წარმოდგენას უქმნიდა. - რა გინდა?... - წაიხრიალა ხმაჩახრინწულმა და ხველა აუტყდა. ყელი საჰარას უდაბნოსავით ჰქონდა გამოხრუკული - რის მიღწევას ცდილობ? - ცუდად გამოიყურები. თავს შეუძლოდ გრძნობ? - ჰკითხა შეწუხებულმა. - გეყოფა ჩემი დაცინვა! - ახრიწინდა გაღიზიანებული - რა გინდა? ფული? კავშირები? არ მკლავ. ესე იგი, ჩემგან რაღაც გჭირდება! - შენი IQ , შენზე სევდიანად გამოიყურება. - დასცინა - გეშლება. არაფერში მჭირდები. უბრალოდ სატყუარა ხარ, ანკესის კაუჭზე გამობმული მკვდარი ჭიაყელა. - რა? - დაფრთხა. მსხვერპლს დინჯად მიუახლოვდა, ხელის გულებით მუხლებს დაეყრდნო და ფერმკრთალი სახე ყურადღებით მოუთვალიერა. მელოტი მისმა სიახლოვემ ააღელვა. შავი თვალები მოუსვენრად დააცეცა. მზერის გასწორებას ვერ ბედავდა. - ოქროს თევზს ველოდები, რომელიც გადაგყლაპავს, - გაბადრულმა კეთილად გაუღიმა. - აი, ის ნამდვილად მჭირდება. - ვისზე ლაპარაკობ? წელში გასწორდა. თავი უკან გადააგდო და ხმით ამოიოხრა. კისერი გაატკაცუნა და სკამს ნელა შემოუარა. ტუსაღს უცნობის მანერებზე აკანკალებდა. არ იყო ნორმალური და ამას მის თვალებში ხედავდა. მათი ფერიც კი არ იყო ჩვეულებრივი. გააჟრჟოლა. - იცი რა ემართება ადამიანის სხეულს გარდაცვალებიდან 30 წუთის შემდეგ? - წამოიწყო ხმადაბლა და წრეზე სიარული განაგრძო - რეფლექსები ქრება. კუნთები რელაქსაციას განიცდიან, პირი და თვალები ღიად რჩება. დუნდება მომნელებელი სისტემა და იწყება შარდდენა. - ამას რატომ მიყვები? - პირი გაუშრა. - გარდაცვალებიდან 10 საათის შემდეგ, ორგანიზმი ქვავდება, - გაშლილი ხელის გულები ერთმანეთს გაუსვა. მოზომილ ნაბიჯებს დგამდა - თუ გარდაცვალების მომენტში სხეული ადრენალინს განიცდის, მაშინ იმავე მომენტშივე მაგრდება. სხეული მაშინვე არ ცივდება. ტემპერატურა, ყოველ ერთ საათში, 1 გრადუსით იკლებს. - გეყოფა! - პატარებისა და გამხდარი ადამიანების ორგანიზმები, ჭარბწონიანთან შედარებით, უფრო ადრე ცივდება. გარდაცვალებიდან 24 საათის შემდეგ, ორგანიზმი ლპობას იწყებს. - ტუჩის კუთხესთან ღიმილი გაუკრთა - სუნთქვის შეჩერებასთან ერთად, შენში მცხოვრები ბაქტერიები მოქმედებას იწყებენ და შიგნიდან გხრავენ. - საკმარისია... - გააკანკალა - გეხვეწები... - ადამიანს, პირველ რიგში, შემდეგი ორგანოები ულპება: ტვინი, თვალები, კუჭი და ნაწლავები, - აუღელვებლად განაგრძობდა - ჭარბწონიანები უფრო ადრე ლპებიან ვიდრე გამხდრები. ანუ შენი სხეული უფრო გვიან გაიხრწნება. ყველაზე გვიან - გული, თირკმელები, საშვილოსნო და შარდის ბუშტი ლპება. როგორც უკვე აგიხსენი, ბაქტერიები ყველაზე სწრაფად კუჭსა და ნაწლავებში აქტიურდებიან, სწორედ ამიტომ სივდება მიცვალებულის მუცელი. თითქოს აუდიტორიაში იყო და ლექციას კითხულობდა. აუჩქარებლად, დინჯად და დეტალურად აცნობდა მსხვერპლს რა დაემართებოდა მის სხეულს, როცა „ოქროს თევზი“ საკბილოს მოაკითხავდა. კახაძეს მეტის მოსმენა აღარ შეეძლო, მაგრამ სხვა გზაც არ ჰქონდა. - კანის ლპობასთან ერთად, ფრჩხილები და თმა იზრდება. როგორი უცნაურია, არა? ჩაფიქრებულმა ატეხილი ტუჩით დახედა სკამზე მოცახცახე მელოტს - შენ რას ფიქრობო? - საფლავთან რაიმე უცნაური ხმა თუ გაგიგონია, ეს სწორედ ლპობის პროცესია, როცა მუცელი სკდება და გულმკერდი ვარდნას იწყებს. მეორმოცე დღეს კუნთები ძვლებს სცილდება. რელიგიურად მეორმოცე დღეს სულ სხვა დანიშნულება აქვს, მაგრამ მეცნიერები ასე ხსნიან. - შეწყვიტე... გეყოფა... მეტი აღარ შემიძლია. ნაცრისფერ სახეზე ცრემლები მოხოხავდნენ. გულიც აერეოდა რომ შესძლებოდა, მაგრამ კუჭი ცარიელი ჰქონდა, რა უნდა ამოეღო? - ნუ მაწყვეტინებ! - ცივად წარმოთქვა - ...ბაქტერიები ორგანიზმს შიგნიდან ანადგურებენ, ხოლო კანს, მიწისქვეშა მწერები ჭამენ, რაც ლპობის პროცესს აჩქარებს. ასე გრძელდება, სანამ ძვლებსაც გააქრობენ. საბოლოოდ, მიწისქვეშ, უჰაერო სივრცეში, მხოლოდ ფერფლი რჩება. სიარული შეწყვიტა. მზერა აუჩქარებლად გადაიტანა ტყვეზე. დაიხარა, თავი ააწევინა და თვალებში ჩააცქერდა. - აი, ასეთია შენი განაჩენი, - ჟრუანტელს ჰგვრიდა მამაკაცის გულგრილი, მშვიდი ტონი - დაგპირდი, რომ დავბრუნდებოდი. დაგპირდი, რომ ბავშვების სისხლს არ შეგარჩენდით. მუსტაფამ სამარეში გაგასწრო, მაგრამ არ ინერვიულო, შენც მალე მიეწევი. კახაძეს სუნთქვა შეეკრა. ძრწოლამ აიტანა. ახლაღა მიხვდა ვინ იდგა მის წინ - სვანი, რომელიც მოვაჭრეს ძაღლივით მიჰყიდა; მიხვდა, მისი საქმე წასული იყო და მამაზეციერიც ვერ იხსნიდა „მონარქისგან“, რომელიც თავადვე შექმნა. თავის დროზე სვანური ზარის გუგუნი გააგონა, მონატრებული მთებიდან! ზარის, რომელიც დანიილ ქალდანის გარდაცვალებას გლოვობდა, კილომეტრებს იქით. პატარა ბიჭის, მხეცურად რომ მოკლეს თათრებმა გამხმარი პურის ნატეხის გამო... „მონარქმა“ ერთი ნაბიჯით უკან დაიხია. ტუჩის კუთხეში, ცივი ღიმილი ჩაუტყდა და ხმადაბალი სტვენით „თურქული მარშის“ კომპოზიცია ააწყო. მთვარის მეთერთმეტე სიმფონია ///ღვინისფერი/// ****** თითები ცხელი ფინჯნისთვის მიეკრო. მზერა კი, ჩამუქებული ჰორიზონტისთვის გაეშტერებინა. რამდენი ხანია ასეთი მოწმენიდილი ცა არ უნახავს. თითქოს ზღაპრულმა ფერიამ მუჭში დაგროვებულ, ჯადოსნურ, ბრჭყვიალა მტვერს სული შეუბერა და მუქ ლურჯ კაბადონს შეაფრქვიაო - ცაზე გაბნეული ვარსკვალვები თვალისმომჭრელად ბზინავდნენ. უთვალავ პაწაწინა ბრილიანტში, მოელვარე სავსე მთვარის გვერდით, ყველაზე ხალისიანი, ენერგიით სავსე და მხიარული იუპიტერი გამორჩეულად ბრდღვიალებდა. ანცი მარგალიტი, აბეზარი ხითხითით, გამუდმებით უკან დასდევდა ვერცხლისფერ ბურთს. მნიშვნელობა არ ჰქონდა საყვარელ მეგობარს უჟმური ღრუბლები დაფარავდნენ, თუ გაბუტული მზე შეაქცევდა ზურგს, კისკისით სულ კუდში დასდევდა. ღამღამობით კი, მაღლა ახედვისას, თუ დამალულ მთვარეს ვერსად იპოვიდით, მისი მიგნება იუპიტერის დახმარებით შეგეძლოთ - საოცარი სიყვარული შეუძლიათ ციურ სხეულებს. ნეტავ, ჩვენც ასე შეგვეძლოს... როგორი ლამაზი, იდუმალი და ჯადოსნურია სამყარო. ადამიანებს ყველაფერზე თვალი გვაქვს მიჩვეული, თორემ მათი შემხედვარე სუნთქვა როგორ არ უნდა შეგეკრას ცოცხალ, მგრძნობიარე არსებას? ფიქრებში გართულმა შეამჩნია, როგორ გაიელვა ცაზე რაღაცამ. მაშინვე დახუჭა თვალები. ღვინისფერი ბაგეები ერთმანეთს მიაწება და პატარა ბავშვივით გაიტრუნა. - ბი, - ყურის ძირში ცხელი ტუჩები სიცილით მიეკვრნენ - სერიოზულად? - მოკეტე! გაბუსხულმა, მამაკაცის მხიარულ ხითხითს წაუყრუა. სურვილი მხურვალედ ჩაუთქვა მოწყვეტილ ვარსკვლავს და თვალები გაახილა. - რამდენი წლის ხარ, ფუტკარო? - არ მოეშვა მეგობრის წვალებას და გვერდებში შეუღიტინა - მართლა გჯერა, რომ ჩამოვარდნილი ვარსკვლავები სურვილებს ასრულებენ? გინდა, ბავშვობა წაგართვა და აგიხსნა, რეალურად რა ხდება ცაზე, როცა შენ რომანტიკაში იძირები? - დანი, ამ ცხელი შოკოლადით დაგმდუღრავ! - მუქარით მოუღერა ფინჯანი. თვითონაც ძლივს იკავებდა სიცილს - არ მაინტერესებს შენი მეცნიერული დასკვნები! რომანტიკას არ გასაკარებელო ფრანკეშტეინო, შენ! - ვააა! - სკამზე ჩამოჯდა და გაბადრული მიაჩერდა ცხვირაბზუებულს - შენი შემხედვარე, ვინ დაიჯერებს, რომ მკაცრი კანონდამცველი იყავი? როგორ შეგიძლია ასეთი რბილი და მტკიცე იყო, იმავდროულად? - ნიჭი მაქვს ასეთი. - გაუკრიჭა. ცხელი შოკოლადი მოსვა. შიგნით რაღაცამ მტკივნეულად მოუჭირა, თითქოს გონს მოეგოო. წამიერი სიმსუბუქე სადღაც გაუჩინარდა, ისევ ფიქრებს მიეცა. დანტემ ქალის განწყობის უეცარი ცვლილება იგრძნო და ღიმილი წამში ჩამოერეცხა. ორ კვირაზე მეტი გასულიყო, რაც მილენა მასთან რჩებოდა. უფრო სწორად, ექიმის თქმით - გარესამყაროს ემალებოდა. დანტეს მისი მარტო დატოვება არ უნდოდა. სამსახურში შვებულება აიღო და მთელ დროს ერთად ატარებდნენ. სახლიდან თითქმის არ გადიოდნენ. ფილმებს უყურებდნენ, ხან მუსიკას უსმენდნენ. საღამოობით ვერანდაზე სხდებოდნენ და ჭიქა ღვინით ხელში, საუბრობდნენ - აფსოლუტურად ყველაფერზე, გარდა მომხდარისა. იმ ავად სახსენებელი დღის შემდეგ, რაც დანის სახლში ატირებული მოადგა და იქამდე არ გაჩერებულა, სანამ მამაკაცის მკერდს მიკრულს საბოლოოდ არ გამოეცალა ძალა და მიიძინა, სიტყვაც არ დაუძრავს მეწყვილის გარდაცვალებაზე. მიუხედავად იმისა, რომ სარანგიძე შინაგან ომზე ხმამაღლა არ საუბრობდა, დანი ქალის თვალებში ყველაფერს კითხულობდა. უსიტყვოდ ესმოდა მისი და თანაუგრძნობდა. ექიმის ტაქტიანი დამოკიდებულება მილენას კრიტიკულ მდგომარეობას უმსუბუქებდა. თეთრხალათიანთან თავს მყუდროდ და კომფორტულად გრძნობდა. - ბი, - თმაში ხელი შეუცურა და ლოყაზე ნაზად მიეალერსა - უკვე ორი კვირა გავიდა. ყველას და ყველაფერს თავს არიდებ. ასე, არაფერი გამოვა. - გგონია, ვიმალები? - სუსტად გაეღიმა. - არა, მგონია, რომ ძალების მოკრებას ცდილობ. გულში ათას გეგმას სახავ და მეშინია მაგ წარმოუთქმელი ფიქრების. ბოლო დროს დიდი სტრესი გადაიტანე. ღამით მშვიდად არ გძინავს. გამუდმებით ბორგავ და ბოდავ. წარმოდგენა მაინც გაქვს, რამდენჯერ შემოვედი შენს ოთახში, რომ დამემშვიდებინე? სანამ არ ჩაგეხუტე, ვერ დამშვიდდი. - მაპატიე. - თვალები დახარა. - ბი, არ მაწყენინო. - წარბი შეიკრა მამაკაცმა - იმიტომ არ ვამბობ, რომ მაწუხებ. მე, შენი დუმილი მაწუხებს. მინდა, მესაუბრო და შხამისგან დაიცალო. შენი არითმია, შენი ნეგატივით იკვებება. არ მინდა შეტევები თავიდან დაგეწყოს. ყველაფერს წყალში ნუ ჩავყრით. დამელაპარაკე, ბი. - პოლონეთში ისევ მიდიხარ? - ახლა ამის დრო? - ამოიოხრა. - მეც წამიყვანე. რაღაცის სათმქელად გაღებული პირი ისევ დამუწა და გაკვირვებული მიაჩერდა პლედში მობუზულს - ხომ არ მომესმაო?! - რა თქვი? - თანახმა ვარ. - ნერწყვი გაჭირვებით ჩაყლაპა - თუ შენი შემოთავაზება ისევ ძალაშია, წამოგყვები. - ძალაშია, მაგრამ... - უეცარმა თანხმობამ უარესად ააფორიაქა. - არავითარი, მაგრამ. - შეაწყვეტინა - მანამდე, რაღაცეები უნდა მოვაგვარო. მერე კი, წამოგყვები. კარგი? - დარწმუნებული ხარ? - გამომცდელად შეხედა. - კი. - კარგი. თავი დაუქნია, სასიამოვნოდ გაოცებულმა. მკლავები მოხვია და გულში ჩაიკრა გასუსული. მილენამ თვალები დახარა, თავი მიაბრუნა და მამაკაცის კისერში ჩამალა სახე... ******* კრისმა მეგობრის დანახვაზე მთელი ხმით იკივლა. ბინაში შესვლა არც დააცადა, კისერზე მოეხვია და გულში ჩაეკრა. აღელვებულს ტირილი აუვარდა. - რა აღარ ვიფიქრე! როგორ შემეშინდა... - მხრები უცახცახებდა აქვითინებულს - ასე როგორ შეიძლება?! როგორ ხარ, ასეთი ეგოისტი?! საზიზღარო გოგო! - კრის... - თმაზე ხელი ჩამოუსვა - კარგად ვარ. დაწყნარდი. დამაცადე ამოვისუნთქო და ყველაფერს მოგიყვები. - ყველაფერს მომიყვება, თურმე! - წაიბუზღუნა გაგულისებულმა. ჩამოეხსნა და შინ შეუშვა. მილენამ, მეგობარს, დაწვრილებით უამბო, თუ რა მოხდა მას შემდეგ, რაც ტელეფონზე ზარის შემდეგ, თავქუდმოგლეჯილი გაიქცა. უთხრა, რომ ჭკადუამ თავი მოიკლა, რათა ვიღაც დაეცვა. ბევრი ფიქრის შემდეგ კი, დაასკვნა რომ, დიდი ალბათობით, ეს ადამიანი - მისი შვილი, ანდრო უნდა ყოფილიყო, რომელიც, მამის დაკავების შემდეგ, უკვალოდ გაუჩინარდა. დევდარიანისგან იცოდა, რომ არც გივის დაკრძალვაზე გამოჩენილა. სვანმა მხოლოდ ცოლს მოჰკრა თვალი. სახეგაყინულსა და ტუჩებმოკუმულს არც კი უტირიაო - უყვებოდა შეფიქრიანებული. პოლიციამ უმცროს ჭკადუას კვალს ვერსად მიაგნო და ოფიციალურად დაკარგულად გამოაცხადეს. თანაშემწემ ისიც კი გაუმხილა, რომ ანდროს დედა, შვილის უეცარ გაუჩინარებას, დიდად არ აუღელვებია და ეჭვობდა, რომ მან მისი ადგილსამყოფელის შესახებ რაღაც იცოდა. ჭორფლიანს გამოუტყდა, რომ ორი კვირის განმავლობაში მისი მეგობრის სახლს აფარებდა თავს (დანტე და კრისტინა ერთმანეთს არ იცნობდნენ), რათა ფიქრის საშუალება მისცემოდა. გონებიდან არ ამოსდიოდა ჭკადუას ბოლო სიტყვები და არ იცოდა როგორ მოქცეულიყო. - ახლა, მოიცა! - შეაწყვეტინა გაფითრებულმა - შენმა მეწყვილემ, სიკვდილის წინ, გითხრა, რომ შემდეგი შენ იქნებოდი, „მონარქს“ თავს თუ არ დაანებებდი?! - საქმეც იმაშია, რომ არამგონია ეს ამბავი, მხოლოდ „მონარქს“ ეხებოდეს. - კისერზე ხელი მოისვა ჩაფიქრებულმა - ჭკადუასთან მოზარდის დღიურის საქმეზე ვიყავი მისული. ჯერ კიდევ მაშინ გამაფრთხილა გაჩერდიო. დარწმუნებული ვარ, რომ გივიმ რაღაც იცოდა. ელი და „მონარქი“ ერთმანეთთან კავშირში არიან. მათ საერთო მტერი ჰყავთ. ელის მოტივი გასაგებია, მაგრამ ვერ ვხვდები „მონარქს“ რა აკავშირებს მოკლულებთან. ეს უბრალოდ დამთხვევა არაა. მათ საერთო წარსული აქვთ, ან რაღაც კავშირი რამაც უნებურად გადაკვეთა ორის გზა. სიგიჟეა, ისიც კი, არ ვიცი ელი ცოცხალია თუ არა. - ახლა თავი გამისკდება! - სახე მუხლებში ჩამალა და თმა ნერვიულად აიჩეჩა - აღარც კი ვიცი, რა გკითხო. იმდენი რამ მაინტერესებს. - ორი დღის უკან მომწერე... გაუბედავად წამოიწყო და უხერხულად შეიშმუშნა. რცხვენოდა, რომ შეტყობინებაზე არც კი უპასუხა მეგობარს. - მეგონა, არ წაგიკითხავს! - სახე ჩამოუგრძელდა გაღიზიანებულს - არც კი ვიცი, რა სიტყვებით გაგლანძღო! - მართლა იყო მოსული? - ჰო. მთვრალი იყო. გეძებდა. - თვალები გადაატრიალა - ლამის კარი ჩამომიღო. იქამდე შენ ჩამოგიღო და რომ არ გაუღე, მე მომადგა. მეგონა სახლში იყავი და შენი გმირული საქციელით აღვფრთოვანდი კიდეც, ცდუნებას როგორ გაუძლო-მეთქი. - რომ ვერ გავუძლებდი მაგიტომ მოვშორდი იქაურობას! - თვალი აარიდა - რაო, რა გითხრა? - სახლში შემომეჭრა. ეგონა ჩემთან რჩებოდი. ალბათ, გვიანობამდე გიცდიდა ხოლმე სადარბაზოში და რომ არ გამოჩნდი ეგრე იფიქრა. მკითხა, სად არისო, არ დამიმალოო, აუცილებლად უნდა ველაპარაკოო. - მერე? - დაიძაბა. - რა მერე? რა ვიცოდი რომ მეპასუხა? - თვალები დაუბრიალა - სიმართლე ვუთხარი! წარმოდგენა არ მაქვს სად არის. მეც ვცდილობ დაკავშირებას, მაგრამ არც ზარებზე მპასუხობს, არც შეტყობინებზე და არც კარს მიღებს-მეთქი! კბილებში გამოსცრა ჯერ კიდევ გაცოფებულმა და აბუზულს, მუჯლუგუნი მისცხო გვერდში. - დაგიჯერა? - ფერდი დაიზილა. - ტელეფონიც არ გამიჩხრიკა?! - აღშფოთებულს ჯერაც ვერ მოენელებინა სვანის თავხედობა - რომ დარწმუნდა არ ვატყუებდი, თვალები ჩაუქრა. ბოდიში მომიხადა შეწუხებისთვის და წავიდა. ეგეთი სევდიანი არასოდეს მინახავს. ხშირად გეჩხუბები ხოლმე, ჩამოშორდი-მეთქი, მაგრამ რა ვიცი... ისეთი სახე ჰქონდა, ეჭვიც არ შემიტანია, რომ სერიოზულად ღელავდა შენზე. - დამპალი... - წაიჩურჩულა ყრუდ. - რა? - არაფერი. - ისევ იჩხუბეთ? - წარბები აზიდა - ეს ხომ ანჯაფარიძეა. შეგიძლია მთელ სამყაროს მიუჯახუნო კარი ცხვირწინ, მაგრამ მასთან ეს არასოდეს გამოგდის. ამიტომ გაიქეცი საკუთარი სახლიდან? - დაახლოებით. პირდაპირ პასუხს გაერიდა. მასზე საუბარი არ შეეძლო. წინააღმდეგ შემთხვევაში ჩანაფიქრს ვერ განახორციელებდა. ძალა არ ეყოფოდა. ალბათ, სახეზე ყველაფერი ეწერა, რომ კრისმა წარბი შეიკრა და მეგობარს ყურადღებით მოუთვალიერა სახე. - მილენა, რისი თქმა გინდა და არ მეუბნები? - თითქოს კატას კუდზე დააბიჯესო, შეკრთა. - ხანდახან ნერვები მეშლება, ასე კარგად რომ მიცნობ. - დაფქვი! - თვალები დაუბრიალა - გეფიცები, კიდევ რამეს თუ დამიმალავ, ან ასე უსიტყვოდ გაუჩინარდები, გცემ, ან საკუთარი ხელით დაგახრჩობ, ან... - წასვლას ვაპირებ. სუნთქვას ამოაყოლა და მეგობრის რეაქციის მოლოდინში, გაისუსა. კრისმა მუქარა შეწყვიტა და დაბნეულმა თვალები აახამხამა. - კიდევ, სად აპირებ წასვლას? - ვერ მიხვდა. - პოლონეთში. აქარობას დროებით უნდა გავეცალო. - მოიცა, - ხელი ასწია და ნათქვამის გადახარშვას შეუდგა. თავი გააქნია. სიახლეს აშკარად ვერ მოერია და ტყვიამფრქვევივით მიაყარა კითხვები - რას ნიშნავს მიდიხარ? სად მიდიხარ? მარტო უნდა იყო? რა ჯანდაბა დაგრჩენია პოლონეთში? რა უნდა აკეთო? სახლს, სამსახურს, მეგობრებს, თვით ანჯაფარიძეს, ასე მარტივად აქცევ ზურგს და გადაიხვეწები. გააფრინე??? გაფართოებული თვალებით მომლოდინედ მიაჩერდა გამაღიზიანებლად გაყუჩებულს. - ვიცი, რომ ეს გაქცევას ჰგავს, მაგრამ ასე ჯობია. ახლა ისე ვარ არეული, მხოლოდ შეცდომებს ვუშვებ. ჩემი შეცდომები კი, ძვირად მიჯდება. აღარ მინდა, ვინმე შევიწირო. ჯობია აქაურობას გავეცალო. ცოტა ხნით მაინც, სანამ არ დავლაგდები. - მოიცა, სერიოზულად ამბობ? - მოიღრუბლა. - ჰო. - მისთვის თქმას აპირებ? - არა. - რომ გაიგოს, გაგიჟდება. - აზრს ჩაუღრმავდა და უარესად მოიქუფრა - გადაირევა. გააფრენს. არა, წარმოდგენაც არ მინდა რას იზამს. შეიძლება აეროპორტში მოგივარდეს. - თავს არ დამანებებს. მე კი მისთვის წინააღმდეგობის გაწევის ძალა აღარ მაქვს. ამიტომ ისე გავქრები, რომ ჩემს კვალსაც ვეღარ მიაგნოს. ჯობია თავის ცხოვრებას მიხედოს. მეტი აღარ შემიძლია. - აშკარად რაღაც მოხდა და არ მეუბნები, - თვალები ეჭვით მოწკურა - კი, კი, ნამდვილად! კარგი, არ დაგაძალებ, მაგრამ იმედია სწორად იქცევი. მეცოდება. - ახლა გეცოდება?! შეუტია გაჯავრებულმა. მთელი ამ დროის განმავლობაში, სულ იმას ეჩიჩინებოდა მოშორდიო და ახლა, როცა ყველაზე მეტად სჭირდებოდა ამის მოსმენა, სვანის მხარს იჭერდა. - კი, მეცოდება. ბოლოს რომ ვნახე, ვერ იყო რიგზე. როცა მეუბნებოდი, თუ ჩამოვშორდები თავს დაიღუპავსო, მეგონა აჭარბებდი. ასე აღარ მგონია. თუმცა, მე შენი კეთილდღეობა უფრო მანაღვლებს. ის, არ არის საიმედო. მერყევია, მილენა. ვერ დაეყრდნობი. სულ უნდა განერვიულოს. არ მემეტები ასეთი ცხოვრებისთვის. კი, მეცოდება, მაგრამ ჩემი მეგობარი უფრო მედარდება. ისედაც საკმარისი ტანჯვა გამოიარე. - მე კი, მოგნია რომ ძალიან არ იდარდებს... ტუჩი მოიკვნიტა. ერთმანეთზე გადაჭდობილი მკლავები ხელის გულებით მოისრისა და თვალები დახარა. იგრძნო, რაღაც ძალიან მძიმე და მტკივნეული ჩასწყდა შიგნით... ******* კრისისგან წამოსულმა დევდარიანს დაურეკა და შეხვედრა სთხოვა. სვანს ქალის შეთავაზება გაუკვირდა და ესიამოვნა იმავდროულად. დიდი ხანი გავიდა, რაც არ ენახა. არაერთხელ გასჩენია სურვილი, თუმცა ხვდებოდა, რომ მილენას მარტოობა სჭირდებოდა და აღარ შეაწუხა. ერთმანეთს „ყავის სახლში“ შეხვდნენ. დევდარიანმა მისკენ მომავალი უფროსი რომ დაინახა ფეხზე წამოდგა. ჯერ კარგად შეათვალიერა სუსტად მომღიმარი და მხოლოდ შემდეგ გადაკოცნა. სკამი გამოუწია. - გმადლობ. ჩამოჯდა. კრემისფერი ლაბადა გაიხადა და საზურგეზე გადაკიდა. შოკოლადის მსუბუქი კულულები წელზე ჩამოეშალა. ვანილის ნაზ არომატს აფრქვევდა მოძრაობისას. ღიმილი ვერ დამალა სვანმა. მილენამ მონატრებულ თანაშემწეს სახე მოუთვალიერა. ფერმკრთალი და გამოუძინებელი ეჩვენა. - სეგი, რა გჭირს? - შეწუხდა. - რამდენიმე ღამეა ნორმალურად არ მიძინია, რედაქციაში ბევრი საქმეა. საწოლისთვის ვეღარ ვიცლი. - კისერზე სიცილით მოისვა ხელი - შენ როგორ ხარ? - მაპატიე, - გული დაუმძიმდა - მთელი ტვირთი შენ დაგაწვა მხრებზე. - შენი გამოჩენა, რედაქციაში, არ იქნება გონივრული საქციელი, - ქვემოდან გახედა ქალს - მხოლოდ ქაოსს გამოიწვევ. სხვა დროს, ეს პრობლემა არ იქნებოდა, მაგრამ გიყურებ და ვხვდები რომ გამოფიტული ხარ. ჯობია, დროებით შინ დარჩე. - სეგი... ერთგულ მეგობარს თბილად მომზირალ თვალებში უყურებდა და უჭირდა სათქმელის გამხელა, თუ რისთვის სთხოვა შეხვედრა. მხსნელად მიმტანი მოევლინა. წყვილს შეკვეთა დაულაგა მაგიდაზე. - ჩემი საყვარელი ყავა? - გაეღიმა, კაპუჩინოს დანახვაზე. - შოკოლადით, ვანილითა და კრემის მუსით, - თვალი ჩაუკრა გაბადრულმა. - როცა იციან რაც გიყვარს. - ტუჩი მოიკვნიტა. - როცა, იციან როგორ უნათდებათ თვალები, პატარა სიურპრიზების დანახვისას და თვითონაც ბედნიერდებიან. სიცილით გადაწვა სკამზე. სათვალე შეისწორა და ყავა მოსვა. მილენამ ნეტარებით უტაკა თითი კრემს და პირში ჩაიდო. დევდარიანი კიდევ უფრო გაიბადრა. ხიბლავდა ქალის ბავშვურობა. - აბა, მითხარი, რაზე გინდოდა საუბარი? - ცოტა ხნით, საზღვარგარეთ მივემგზავრები! ისე წამოისროლა, თითქოს ასე ნაკლებად მტკივნეული იქნებოდა ორივესთვის. დევდარიანმა ტუჩებისკენ წაღებული ფინჯანი, თეფშზე დააბრუნა. სათვალე დაებურა. - როდის? - მშვიდი ხმა ჰქონდა. - ორ დღეში. - თვალის გასწორება ვერ შეძლო. - გასაგებია. სვანს, კრისის მსგავსად არ უწივლია, არც უკივლია, არც შეუცხადებია, მაგრამ მისი სიმშვიდე გაცილებით უარესი ასატანი გამოდგა. - სეგი... მითხარი რამე. - როცა გაუჩინარდი, მეგონა მალე გადაგივლიდა და ისევ დაბრუნდებოდი. შენ კი, მეუბნები წასვლას ვაპირებო. - გაეღიმა - მოულოდნელი იყო, უბრალოდ. - სეგი... - ხომ იცი, რომ მუდამ მხარს გიჭერ? - არ დაასრულებინა - ისე მოიქეცი, როგორც საჭიროდ ჩათვლი... მომენატრები. დაამატა ყოყმანით. გაეცინასავით. ქვედა ტუჩი კბილებშორის მოიქცია და ჭიქის ზედაპირს თლილი თითი მოატარა. - სამუდამოდ, ხომ არ მივდივარ?! - უხერხული დუმილის გაუფერულება სცადა - მალე დავბრუნდები. დრო მჭირდება. - მესმის, ნუ მიხსნი. - მაშინ თავს ასე ცუდად რატომ ვგრძნობ? - თავი მაინც ვერ შეიკავა. თვალები აუცრემლდა. - ყველაფერი გაივლის, - ქალისკენ გადაიხარა. მილენას მენთოლის ცივი, სასიამოვნო არომატი ეცა - თავს გაუფრთხილდი. ჩემი იმედი გქონდეს. ყველაფერს გავაკეთებ რაც შემიძლია. რედაქციას მივხედავ. - ვიცი. - გაუღიმა და თავი დაუქნია. ალუბლისფერი ბაგეების მიღმა ქათქათა კბილებმა გამოანათეს - გმადლობ. - ხომ გთხოვე, მადლობას ნუ მიხდი-მეთქი, - ცხვირზე მსუბუქად გაჰკრა თითი. ორივეს გაეცინა. მილენამ ყავა მოსვა და ფიქრიანად გახედა ფანჯარას. ცოტა დაწყნარდა. - ჰო, მართლა, - სვანმა წარბი შეიკრა - ავალიანს ველაპარაკე. - მერე? - დაიძაბა. თავად რედაქტორსაც არაერთხელ დაურეკა დეტექტივმა, მაგრამ არ უპასუხა. - ჯეიმსის წასაყვანად, რომ მოვიდა, შენზეც მკითხა. გული დასწყდა. იმდენი საშინელება მოხდა, ბეწვიანს ვერც კი დაემშვიდობა. - რა გკითხა? - აინტერესებდა სად გაუჩინარდი და კარგად იყავი, თუ არა. მთხოვა გადმომეცა, რომ გაუხარდება, თუ დაურეკავ. მომეჩვენა, რომ შენზე ნერვიულობდა. - ჰო, - თითებში ხელსახოცს აწვალებდა - ალბათ დავურეკავ. - ყველაფერი რიგზეა? - კი. - წასვლამდე, ხომ დამემშვიდობები? - ცალი თვალი ეჭვით მოჭუტა. - სეგი... გაეცინა თბილად და თავი დაუქნია. „ყავის სახლში“ გვიანობამდე შემორჩნენ. თანაშემწესთან საუბარი მონატრებოდა. მთელი საღამო სვანს ტუჩებიდან ღიმილი არ მოშორებია. აპრიალებული თვალებით მისჩერებოდა ქალს და მის თითოეულ მოძრაობას იმახსოვრებდა. სიცილისას, ან ღიმილისას, მუდამ ტუჩს იკვნეტს, ან მორცხვად მიაქვს თითები ღიმილის კუთხესთან. თვალი იმ ვარსკვლავებივით უბზინავს, რომელთა თვალთვალიც ასე უყვარს ცაზე. როცა რაღაც ძალიან აწუხებს წამწამებს ხრის, ირინდება და თითების წვალებას იწყებს. ისეთი ნაზია, საოცრად ნაზი და წარმოუდგენლად მკაცრი, როცა საქმეს სჭირდება. ღვინისფერი... ღვინისფერი ხარ, მილენა. ტკბილი, წითელი ბადაგისფერი, ტუჩებს რომ გიწვავს და გონებას გიბინდავს ადამიანს... - ფიქრობდა გულამღვრეული სვანი. დამშვიდობებისას დევდარიანი უცნაურად მოიქცა. სამწლიანი ნაცნობობის განმავლობაში ქალს პირველად მოეხვია და გულზე მიიხუტა. გაშლილი ხელის გული კეფაზე მიადო და ღრმად შეისუნთქა, სიფრიფანა სხეულის, მადისაღმძვრელი სურნელი... ******* სადარბაზოს კიბეს ნელა მიუყვებოდა. სახლში ბრუნდებოდა. ფიქრებში გართულმა გვიან შენიშნა მის კართან, ბოლო საფეხურზე მჯდარი მაღალი ფიგურა და შედგა. ანჯაფარიძე ამღვრეული თვალებით, ქვემოდან მისჩერებოდა ქალს. ყბაზე კუნთი უთამაშებდა. აკანკალებულ თითებში სიგარეტი ბოლავდა. - სად იყავი? - ნამწვი ღვარძლიანად მოისროლა - სად იყავი-მეთქი?! - მყუდროება დაგერღვა? - გაეღიმა. - რანაირად მელაპარაკები?! - წამოენთო გაცეცხლებული - რა აღარ ვიფიქრე! - ინერვიულე? - და, არა? - იტყუები. - ისევ გაეღიმა - ჩემთან, არა, ივა. საკუთარ თავთან იტყუები. დიდი ხანი დამჭირდა მისახვედრად, მაგრამ ნათქვამია სჯობს გვიან ვიდრე არასდროსო. ირონიულია, ჩემს მისახვედრს ხომ მივხვდი და შენიც გავიგე. ყოველთვის მაოცებდა საკუთარი შესაძლებლობები! - რა გჭირს? შენს თავს არ ჰგავხარ! - წარბშეკრული ფეხზე წამოდგა. - თუ რაიმეს შენთვის მიუღებელს ვამბობ, ჩემს თავს არ ვგავარ? თუ მუდამ არ გეფერები, გეალერსები და თავს არ დაგსტრიალებ, ესე იგი, „ფორმაში“ არ ვარ?! ისე, შენ რას გიბრაზდები? ჩემი ბრალია. მე „გაგაფუჭე“. - მილენა, რა დაგემართა? - სერიოზულად შეშფოთდა. - აქ საუბარს არ ვაპირებ. სახლში შემოდი. მშვიდად აუქცია გვერდი. კარი გააღო, შევიდა და გვერდით გადგა. სვანი, წამით შეყოყმანდა, მაგრამ მაინც შეჰყვა და კარი მიიხურა. მილენამ გასაღები ტუმბოზე მიაგდო. მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი გაიძრო და კოხტად დაალაგა. შვება იგრძნო. ფეხის გულზე ხელი მოისვა. უკმაყოფილოდ შეიჭმუხნა. მისაღებ ოთახში შესულს, ანჯაფარიძე აივანზე დახვდა. ჩაფიქრებულს წარბი შეეკრა და სიგარეტს ეწეოდა. ტანსაცმელი გაიხადა, საღამური შემოიცვა და აივანზე გავიდა. სვანს კოლოფიდან ერთი ღერი ამოაცალა და მოუკიდა. - რა მითხარი, სადარბაზოში? - იკითხა მძიმედ. - სიმართლე, ივა. - ფილტრს ისე მოქაჩა, თამბაქოს წვის ხმა შემოესმა - იმიტომ არ მეძებდი, რომ გიყვარვარ და უჩემოდ არ შეგიძლია. უბრალოდ მყუდროება დაგერღვა და დისკომფორტი იგრძენი. ჩემთან იმას პოულობ, რაც გაკლია. ეს კი სხვადასხვა რამეა. - რა სისულელეს მეუბნები? - მართლა? - ცერად გახედა - კარგი. სად იყავი, როცა გირეკავდი? რამდენი დღე გირეკავდი? ბოლოს თვლა შევწყვიტე, ნერვები უარესად რომ არ მომშლოდა. არ იყავი, ივა. არასდროს ხარ ჩემს გვერდით, როცა მჭირდები. ადრე სხვაგვარად იყო ყველაფერი. თუმცა, თავიდან ყოველთვის ყველაფერი სხვაგვარადაა. დროთა განმავლობაში კი, რაღაცეები იცვლება. ვფიქრობ, ადამიანები ერთმანეთს რომ ამოწურავენ, შემდეგ ინტერესი უქრებათ და უბრალოდ იშლებიან. - ერთმანეთი ამოვწურეთ? - სვანმა მძიმედ დაარტყა ნაპასი. სიგარეტის კვამლზე თვალები მოეჭუტა. - ჩვენ შემთხვევაში რთულადაა სიტუაცია. მე მართლა შემიყვარდი, მაგრამ შენ... შენ ჩემში მხოლოდ თავშესაფარს ხედავ. - აღიარება ამჯობინა - მაშინ ჩნდები, როცა თავად გჭირდება და არა მაშინ, როცა მე მჭირდები. არ ვამბობ, რომ ჩემზე არ ზრუნავ, ან არ მიფრთხილდები. ძაღლიც კი უფრთხილდება თავის სამფიცრულა სახლს, რომ ჭერი თავზე არ ჩამოენგრეს და წვიმაში არ გაილუმპოს, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ქოხის გარეშე ვერ იცხოვრებს. იცხოვრებს, თუ უკეთესს შესთავაზებენ. აუცილებლად წავა, როცა გამოიდარებს, მაგრამ როგორც კი გაწვიმდა, მის არსებობას ისევ გაიხსენებს. ხვდები? ანჯაფარიძეს ხმა არ გაუღია. თავჩახრილი მდუმარედ უსმენდა ქალს. მილენამ არ შეიმჩნია და უსიტყვო დასტურმა გული მოუკლა. თუმცა არც ისეთი მტკივნეული აღმოჩნდა, როგორც მოელოდა. იქნებ ქვეცნობიერად შეგუებული იყო კიდეც. შეიძლება. რაღაც ნელ-ნელა იცვლებოდა. როცა მხარში გარჭობილ ისარს გაძრობენ, პროცესი აუტანლად მტკივნეულია, მაგრამ მისგან, რომ განთავისუფლდები, განიკურნები... ხვდებოდა, არა, იცოდა - ეს ურთიერთობა, უნდა დაესრულებინა. - ყველა იმას გავცემთ, რამდენიც გაგვაჩნია. შენი ბრალი არაა, რომ სიყვარული არ შეგიძლია. შენ, შენი თავიც კი არ გიყვარს, ივა. - რატომ მეუბნები ამ სიტყვებს? თავი არ აუწევა. მზერა ერთი წერტილისთვის გაეშტერებინა და აღარც ჩამწვარ ფილტრს აქცევდა ყურადღებას, უსუსურად რომ ბოლავდა თითებში. - სვამ, ეწევი, ჩხუბობ, მერე ისევ სვამ. მალე, ოცდაათი წლის გახდები და დღემდე ვერ გიპოვია შენი ადგილი. ქარაფშუტა თინეიჯერის ცხოვრებას მისდევ და ვერ გაგიაზრებია, რომ პატარა ბიჭი კი არა, მამა ხარ. - ალესილი დანის პირივით ბასრი იყო, სარანგიძის სიტყვები - ბოზები, სასმელი, ბარები, ძმაკაცები და როცა ყველაფერი ყელში ამოგდის, მხოლოდ მაშინ გახსენდება მილენა. ცოტა, დამამცირებელია. ისე, რომ ვუფიქრდები, ყველას იმდენი ეძლევა, რამდენსაც საკუთარი თავისთვის იმეტებს. - ნანობ ჩემთან ურთოერთობას? - პირველად ასწია თავი. უცხოდ ელავდნენ სარდიონები. - არანაირად. - ღიმილში სითბო გამოერია - ივა, შენ სიყვარული მასწავლე. როგორ ფიქრობ, ეს გრძნობა მხოლოდ ორმხრივად აღიქმევა? ფიქრობ, მისით აუცილებლად ოჯახი უნდა შეიქმნას და შვილებიც გაჩნდეს? ასე არ ვფიქრობ. შენთან ურთიერთობამ ცხოვრება მასწავლა. შენით გავიზარდე და ამისთვის მადლობის მეტი არაფერი მეთქმის. ყოველი წუთი, შენთან გატარებული, დაუვიწყარი იქნება ჩემთვის. სიცოცხლის ბოლომდე მემახსოვრები, ტკბილ, თბილ მოგონებად. ძვირფასი ხარ. ყოველთვის იქნები. როცა ვიცოდი, რომ იმ მომენტში იყავი მხოლოდ ჩემი, მერე კი, წახვიდოდი და შეიძლება აღარც დაბრუნებულიყავი, მაიძულე გამეაზრებინა, რომ ადამიანები ისე უნდა ვცხოვრობდეთ, თითქოს ეს ბოლოა. ჰოდა იმ წუთების სიყვარული ვისწავლე. იმ გრძნობის ათასმაგად დაფასება ვისწავლე, რომელიც მოთმინებას, გამძლეობას, გაგებას, ურთიერთპატივისცემასა და მოსმენას მასწავლიდა, თავისდაუნებურად, ივა. რა არის სიყვარული? ადამიანები მასზე მღერიან, საუბრობენ, ლექსებსა და რომანებს წერენ, თუმცა მეეჭვება, მის სრულ არსს, რომელიმე ჩვენგანი მართლა ხვდებოდეს. აი ახლა, თვალებში გიყურებ და არ ვიცი, სიტყვებით როგორ უნდა გადმოგცე შენ მიმართ რას ვგრძნობ. ვერ წარმომიდგენია, რომელ ფერში უნდა დაგხატო, ან რომელი აკორდი უნდა ავიღო სიმზე, რომ მოგისადაგო. მოკვდავების ენაზე სიყვარული არ ითარგმნება, ასე ვიტყოდი. - გრძელი თმა კისკისით გადაიყარა უკან და მამაკაცის გული ძლიერი ბიძგით დაასაჩუქრა - შეგვიძლია გამოვხატოთ. მასზე საუბარი კი ზედმეტია. სულელურიც. რადგან არაა სიმართლე. ბოლომდე ვერასოდეს იქნება სიმართლე. მთელი ეს პერიოდი, მხოლოდ სიყვარულს გაგრძნობინებდი, თუმცა შენგან მხოლოდ იმედგაცრუებას ვიღებდი. ჯიუტად ვაიგნორებდი შენს ამჩემსფეხება დამოკიდებულებას. იცოდი რომ საფრთხე მემუქრებოდა და მაინც გაუჩინარდი. ვერ გიკავშირდებოდი. და რატომ? იმიტომ, რომ თავადაც არ გახსოვს, ამ დროს სად იყავი. ივა, ძალიან დიდი ძალისხმევა დავხარჯე, რომ ამქვეყნად მომებრუნებინე. გვიან მივხვდი, რომ მე კი არ ვცდილობდი არასათანადოდ, შენ არ გინდოდა, რომ გამომყოლოდი. ჰოდა, გიშვებ. გიშვებ, არა იმიტომ, რომ არ მიყვარხარ, პირიქით. ესეც შენგან ვისწავლე. ხანდახან, როცა მართლა ძალიან გიყვარს უბრალოდ უნდა გაუშვა. იცხოვრე ისე, როგორც თავად გგონია სწორი. ყველას თავისი ცხოვრების გზა აქვს, რთული, ჩახლართული და ეკლიანი. მასზე სიარული და გავლა იოლი არაა. მე კი არ მჭირდება გვერდით ისეთი ადამიანი, რომელიც ხელს გამიშვებს, ფეხქვეშ მიწას გამომაცლის და რომელსაც მუდამ შიშით მოვხედავ უკან - ნეტავ, თუ მომყვება-მეთქი. მირჩევნია, მხოლოდ საკუთარი თავის იმედად ვიყო. უფრო მზად ვიქნები სირთულეებისთვის. ხედავ? დაუფასებლობით, საკუთარი თავის ფასიც მასწავლე. ამისთვისაც მადლობა მეთქმის. ახლა ის გამოთქმა გამახსენა - ქალები სასოწარკვეთილები დაეძებენ მამაკაცებში გმირებს და საბოლოოდ იმდენი სირთულის გადალახვა უწევთ, გზის ბოლოს აღმოაჩენენ, რომ თავად ყოფილან გმირებიო. სახალისოა! სიცილი წასკდა. მშვენივრად იგრძნო სვანმა მხიარულ ნოტებში ჩამარხული ტკივილი და თავი შეზიზღდა. რამდენადაც უდარდელად და მსუბუქად აჩვენებდა თავს, იმდენად მძიმედ და გაუსაძლისად გრძნობდა შინაგანად თავს. სხვა გზა არ დაუტოვა, საკუთარი თავი უნდა მოეტყუებინა, გადარჩენისთვის და ასე იქცეოდა კიდეც. რა გაუკეთა? რა გაუკეთა ქალს, რომელიც მხოლოდ და მხოლოდ გულწრფელ სიყვარულს სთავაზობდა? არასდროს არაფერი მოუთხოვია მისგან! არასდროს ზედმეტი არ უთქვამს. გადავლის საშუალება მისცა და უნებურად გადაუარა კიდეც. გვიან მიხვდა... და იმასაც ხვდებოდა, რომ მიხვედრაც გვიანი იყო უკვე... - არ ვიცი, ოდესმე მართლა თუ გიყვარდი. - განაგრძო მომღიმარმა - ვერ მოგატყუებ, ამას ჩემთვის მნიშვნელობა არ აქვს-თქო, მაგრამ აღარაფრის მოსმენა არ მინდა. დავიღალე. ძალიან დავიღალე, ივა. თავს უნდა მივხედო, რომ სიარული განვაგრძო. აღარ მინდა დამატებითი პრობელმები და ხელოვნურად შექმნილი სადარდებელი. მაპატიე, ჩემიც მეყოფა. უნდა დავიძინო. დავიღალე. წასვლამდე სახლის გასაღები დატოვე. დროა სხვა თავშესაფარი მოძებნო. ჩემი ჩამოინგრა. აღარ გამოგადგები. მხარზე თბილად მიეალერსა. კარგა ხნის ჩამწვარი ფილტრი წყვდიადში მოისროლა და საძინებელში განმარტოვდა. რბილ საწოლში შეწვა, გადაბრუნდა და უხმოდ ჩამოგორებული ცრემლები ბალიშს გაუზიარა. საოცარია სიყვარულის ძალა - ყველაფრის მიუხედავად, წვეთები მაინც თბილად ტიროდნენ მამაკაცზე, რომელსაც მათ სიმძიმეზე წარმოდგენაც არ ჰქონდა და ამას აღარც ჰქონდა მნიშვნელობა. თავად ხომ უყვარდა? გულწრფელად უყვარდა, ესეც საკმარისი იყო, მხოლოდ და მხოლოდ გულში დატოვებისთვის. ანჯაფარიძის წასვლა არ გაუგია. იმ ღამით, საილერს პირველად არ დაუკრავს ჩელოზე. წყვდიადმა და მდუმარებამ მოიცვა ყოველივე... ///ვერცხლისფერი/// 2011 წელი, ელის გაუჩინარებამდე, ორი დღით ადრე, 05:18 წთ, ახალი მთვარე - მთვარის პირველი დღე... ნაგვის ბუნკერზე მჯდარს, ცალი ფეხი მოეხარა და მკლავი მუხლზე შემოედო. მზერა კედლის ერთი წერტილისთვის გაეშტერებინა. მოკლე თმაზე ნაზი სიო ელამუნებოდა. ჩაბნელებულ ჩიხს სუსტად მბჟუტავი ერთადერთი ლამპიონი ძლივს ანათებდა. გზატკეცილზე მოსიარულე მანქანების ხმა შორიდან სწვდებოდა ყურთასმენას. მოპირდაპირედ მდგარი ბუნკერში მაწანწალა კატა, ან ვირთხა იქექებოდა. სუსტი ფაჩუნი ისმოდა. ჟოლოფის დაჟანგული მილიდან ბინძური წყალი წვეთავდა. კუპრივით შავ ცაზე მთვარის ჭაჭანება არ იყო. დღეს, პირველი დღე ჰქონდა და არ ჩანდა. ვარსკვლავებიც არ კაშკაშებდნენ. მხოლოდ იუპიტერი აკვირდებოდა ინტერესით ფიქრებში გართულს. ქვედა ტუჩი კბილებში მოექცია. თითებში მომწყვდეული ფურცელი მის ყველა კითხვას თუ ვერა, უმთავრეს მაინც პასუხობდა. დრო და დრო შეხედავდა, იმედოვნებდა, რომ შავი მელნით ნაწერი ტექსტი შეიცვლებოდა, მაგრამ ყოველ ჯერზე უფრო მკვეთრად ელავდნენ ასოები. მანამდე რომ გაეგო სიმართლე, ნეტავ რას იგრძნობდა? თუმცა, ამას რაღა მნიშვნელობა ჰქონდა? კედელს თავი მიადო და თვალები დახუჭა. სულ რამდენიმე წამი დასჭირდა გადაწყვეტილების მისაღებად. ჯიბეში ნელა ჩაიცურა მარცხენა ხელი. სანთებელა ამოიღო და გააჩხაკუნა. მკვეთრად აელვარდა ცეცხლის ენა ბნელში. ბევრი აღარ უფიქრია. უყოყმანოდ მიუშვირა ფურცლის წვერს. საიდუმლო, რომელიც ჯერაც ვერ გაერკვიათ განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულთა განყოფილებაში, მის თითებში აუჩქარებლად იფერფლებოდა. ცერი და საჩვენებელი თითი ერთმანეთს დააშორა. ალმოდებული ნაგლეჯი ფრიალით დაეშვა ნამიან ასფალტზე. ტუჩი ირონიულად აეპრიხა. - ეს რატომ გააკეთე? თავი მძიმედ ასწია და ხმის მიმართულებით გაიხედა. ჩიხის კუთხესთან, იაგამი ბეტონს მიყრდნობოდა, ტერფი კედლისთვის მიებჯინა და მშვიდად აბოლებდა სიგარეტს. სახეზე ჩამოფხატებული კაპიუშონიდან ამოღამებული თვალები მოუჩანდა. - რამდენი ხანია, რაც შორიდან მითვალთვალებ? - დიდი ხანია. ნახევრად ჩამწვარი ღერი წკიპურტით მოისროლა. თვალი მიადევნა, როგორ ჩავარდა ნამწვი გუბეში და ელისკენ აუჩქარებლად დაიძრა. მიახლოებულს მზერა გოგონას სახისკენ გაექცა. წარბებს შორის ღრმა ნაოჭი გაუჩნდა. - რა დაგემართა? ბიჭს მიშტერებულმა გვიან გაიაზრა კითხვა. ნიკაპზე ჩამოწუწული სისხლი უგულოდ მოიწმინდა. ახლაღა გაახსენდა ფართოპირიანი იარა, ლოყას რომ უმშვენებდა საზიზღრად. კახაძეზე მოუმზადებელი თავდასხმა არც ისე გონივრული იყო. ჯიბეში დანა აღმოაჩნდა იმ ნაბიჭვარს! - შეცდომის ბრალია. - გულგრილად უპასუხა. - რომელი შეცდომის? - თავი გვერდით გადახარა - მოკვლა, რომ სცადე და არ გაგიმართლა, თუ ამ წამს, სამხილი რომ გაანადგურე, იმის? - სხეულზე იარებს ეშველება, იაგამი, მაგრამ სულზე იარებს რა მოვუხერხოთ? ცივად გაეცინა. ცოტა გაღიზიანდა კიდეც. როგორ ვერ შეამჩნია? როგორ ახერხებს აჩრდილივით გადაადგილებას, რომ ყოველთვის გვიან ხვდება მის მოახლოებას? - სულზე იარებს, არაფერი შველის. - ნარკოტიკები არ შველის. - შეუსწორა. ყურადღებით მოუთვალიერა ჩაცვენილი თვალები. - ნარკომანი არ ვარ, ელ. - მკლავები მაჩვენე! - ერთმანეთს მზერა გაუსწორეს. - გტკივა? შეყოყმანდა, თუმცა მაინც ასწია ხელი და ნელა, ძალიან ნელა შეეხო ღია ჭრილობაზე. თითებზე დაიხედა, რძისფერი კანი სისხლით მოთხვროდა. - არ ვიცი, ვერ ვგრძნობ. - მხრები აიჩეჩა - თემას ნუ ცვლი! - ელ, არ გინდა. - უკან დაიხია. - რა, არ მინდა? - ინტერესით შეკრა წარბი და ბუნკერიდან ჩამოხტა. - ახლოს არ მოხვიდე! შეუტია მკაცრად და კიდევ ერთი ნაბიჯი გადადგა უკან. ლურჯ თვალებს პირველად დაეტყოთ მღელვარება. - გგონია, ნარკოტიკები მაგ ურჩხულს ხმას ჩააწყვეტინებს?! - სისინებდა თვალებანთებული და მისკენ მოზომილ ნაბიჯებს დგამდა. ბიჭი უკან იხევდა - გგონია თავს ასე უკეთ იგრძნობ?! - უკან დაიხიე-მეთქი! ტონში მუქარამ გაიჟღერა. ელს წარბი არ შეხრია. ჯიქურ მიეჭრა. მაჯაში ხელი წაავლო და სახელო აუწია. გაოგნებულს წამით ყველაფერი გადაავიწყდა და თვალებგაფართოებულმა სწრაფად ახედა გაფითრებულ ბიჭს. - აბა? დაწყნარდი? - ხელი გამოგლიჯა და დასახიჩრებული მკლავი სახელოში დამალა. - ეს... - წაიჩურჩულა - ეს ხომ... გაწამებდნენ? - გაჩუმდი! - გამოსცრა კბილებში - დაივიწყე რაც ნახე! - თვალები ასეთ დღეში უძილობისგან გაქვს? - საკუთარ თავზე გაბრაზდა, ჩემით როგორ ვერ მივხვდიო. - კოშმარებს ხედავ... - შორს დაიჭირე თავი, ამ საქმისგან! - მითხარი... - თვალებით ბურღავდა - ეს ყველაფერს ცვლის! მითხარი, რა მოხდა სინამდვილეში? - რატომ არ ჩამიშვი? - ჩაგიშვი? - ზიზღით მოეღრიცა ტუჩები - მილიარდი მიზეზი მაქვს მაგისთვის. - ერთი მითხარი. - თვალებში ჩააცქერდა. - შენი მესმის. სამარისებური მდუმარება ჩამოწვა. ყველა პასუხს ელოდნენ საფირონები, ყველას, ამის გარდა... - გესმის? - ცივად გაეღიმა - შენ არაფერი გესმის, ელ! - არაფერი მესმის? - კბილი კბილს გაუსვა. თვალები აუწყლიანდა, მაგრამ თავის მოთოკვა შეძლო. არ უტირია - შენი დედაც, მოსე! ლამის საკუთარი დედა შევიწირე! ნუ მეუბნები, რომ რამე არ მესმის! გასაგებია, მისამართი შემეშალა... სანამ ბიჭი რამის თქმას მოასწრებდა. ზურგი აქცია და უკან მოუხედავად გაეცალა ჩიხს. გაიღიზიანებულმა ბრაზით მოკუმა ტუჩები და ჯავრი ურნაზე იყარა. წიხლი ამოსცხო და გადააყირავა. თავზე ნერვიულად გაისვა ხელი. დოინჯი შემოირტყა და ოხვრით ჩახარა თავი. იმ დღეს პირველად მიმართა სახელით... პირველად... მთვარის ფინალური სიმფონია გათენდა. თბილისმა განსხვავებულ ხასიათზე გაიღვიძა. ნოემბრის სუსხიანმა დილამ მტრედისფრად აახილა თვალი. გზატკეცილზე მანქანები ახმაურდნენ. ქუჩებში გამვლელები ამოძრავდნენ. მოახლოებული ზამთრის სუსხისგან შეშინებულები სწრაფი ნაბიჯით მიემართებოდნენ თავიანთ გზაზე - სამსახურისკენ, სკოლისკენ, სასწავლებლისკენ და ზოგიც სახლისკენ. შარტავას ქუჩაზე უქმად მყოფ ტაქსის მძღოლს მოეწყინა. სიგარეტს მოუკიდა და რადიოს დაუწყო წვალება. არხიდან არხზე გადადიოდა უგულისყუროდ. ბოლოს ერთ ტალღაზე შეჩერდა. რადიოში, სამოციანი წლების ჰიტი - „Elvis Presley - Can't Help Falling In Love„ გაჟღერდა. ნასიამოვნებმა ხმას ბოლომდე აუწია. თვალები მიელულა და ნეტარებით მოქაჩა ფილტრს. ლურჯი, მაღალქუსლიანი, ფეხსაცმელი, მსუბუქად მიაბიჯებდა ჩიხში. პიანისტის, თლილი, რძისფერი თითები ნაზად ეხებოდნენ კედლებს. ქეთი ანჯაფარიძის მსხვილი ბაგეები უხმო მოძრაობით ჰყვებოდნენ მელოდიას. სულში ჩამწვდომი, ტკბილი ხმით მღეროდა ელვისი... დანტე ლოლაძე ბარგს ალაგებდა. საწოლზე, სამგზავრო ჩემოდნის გვერდით, თვითმფრინავის ორი ბილეთი იდო. ფანჯრის ჭრიალზე თავი ასწია. რაფაზე ელიკოს კატა, ლუციუსი, ჩამოსკუპებულიყო და დიდრონი, ყვითელი თვალებით ინტერესით მისჩერებოდა საქმიანობაში გართულ ექიმს. იგრძნო, რომ მიდიოდა. ახლა ვისთვის მოებეზრებინა თავი? ვინ ეწვალებინა? მოიწყინა. დანის გაეღიმა. ჩემოდანი დაკეტა. საძინებელს თვალი მოავლო და რომ მიხვდა, ყველა საჭირო ნივთი ჩადო, ონავარ კატას მიუახლოვდა, ხელში აიყვანა და ამბიციებით გასიებულ თავზე სიყვარულით გადაუსვა თითები. - ჭკვიანად მოიქეცი, ბიჭო! - ცხვირზე ცხვირი გაუსვა - აქ ვეღარ შემოძვრები. ფანჯარას გიკეტავ. აწი, ელიკოს ჩაუფსი ხოლმე საწოლში! ლუციუსმა რბილი თათები ტუჩებზე მიაბჯინა მამაკაცს. თავისებურად მიანიშნა - დრამების გარეშე, ო! ექიმს გაეცინა. - ჰო... მეც მომენატრები... ...ქეთის თითები აგურის გამოუტოვებლად ეალერსებოდნენ ჩიხის კედლებს. გრძელ წამწამებს თითქმის არ ახამხამებდა. სევდიანად უბზინავდა კალმით ნახატი შოკოლადისფერი თვალები. ჩიხში რაღაც უნდა მომხდარიყო. ღიღინებდა ელვისი... მოსე ავალიანი, ტბის პირას ჩამომჯდარი, თითებში თაბახის ფურცელს კეცავდა. რამდენიმე წუთში, მუხლზე მინიატურული გემი დაუსკუპტა. გრძნობამორეულს თვალები აემღვრა. მოჭარბებული ემოციების შესაკავებლად ტუჩი მოიკვნიტა და ცრემლით სავსე სფეროები წყლის მოსარკულ ზედაპირს მოატარა. გამოძიება დაიხურა - სასამართლომ გივი ჭკადუა, ეჭვმიტანილის აღიარების საფუძველზე, რომელსაც მოწმის ჩვენება და სხვა მტკიცებულებები ერთვოდა, დამნაშავედ სცნო. საქმე „გაიხსნა“. „მონარქი“ მკვდარია. კუთხეში მიმწყვდეულმა, თავი მოიკლაო - ჩაიწერა არქივის ფურცლებში. - მაპატიე, ელ. - წაიჩურჩულა გულმოკულმა - ისევ ჩიხში შევედი... გემი ტბის ზედაპირზე დასვა და მსუბუქად უბიძგა. მანაც ზანტი რწევით გაკვეთა წყლის მდორე ზედაპირი. ავალიანმა თვალი გააყოლა „პორტიტან“ გასულ გემს. იმედოვნებდა, რომ ოდესმე უკან დაბრუნდებოდა, თან კი ნანატრ მგზავრს მოუყვანდა. - მომატყუე, - თვალზე ცრემლი ჩამოუგორდა - ადრე მითხარი, დროთა განმავლობაში, ადამიანები წარსულად რჩებიანო. რატომ მომატყუე, ელ?... ორი თითით მოისრისა თვალები. წარბი შეიკრა, ჩაახველა და ფეხზე წამოდგა. ჯიბეებში ხელები ჩაილაგა და ბილიკს გაუყვა. ისევ უცნობ სევდას ზომავდნენ, მძიმედ მიმავალი მისი ნაბიჯები. ისევ ჩურჩულით წამოსცდა, იქვე, ბუჩქებში მიმალულ გოგონას, მონატრებული მამაკაცის სახელი - იაგამი... ...ბალერინასავით მსუბუქად მინარნარებდა ქეთი, ჩიხის ბნელ ბილიკზე. რა ესაქმებოდა ანგელოზს ასეთ ადგილას? ჭაობში! წუმპეში! სიკვდილის ბუდეში! ტკივილების, დამტვრეული იმედების შარაგზაზე?! იქნებ, ზუსტად ახლა იყო მისი გამოჩენა საჭირო? - „shall I stay?” სევდიანად კითხულობდა ელვისი... შუკვანმა ვისკის ჭიქა მოიყუდა და ერთი ამოსუნთქვით გამოცალა. სახეალეწილმა ენა ჩაატრიალა. თაბაგარმა შეაქო „მონარქის“ საქმის გახსნისთვის. დაწინაურებასაც კი დაჰპირდა, მაგრამ მერე ჩაფიქრდა, თითქოს რაღაც გაახსენდაო და უცებ დენთის კასრივით იფეთქა - შე, სირო, ლამის მუზეუმში გამოსადგმელი კაცი ხელებში როგორ ჩაგაკვდაო?! - ძლივს გამოასწრო გაცოფებულ უფროსს კაბინეტიდან. ასე ჩაუარა დაწინაურებამ შუკვანს. თუმცა, სვანისთვის რომ გეკითხათ, ჟეტონიც ფეხებზე ეკიდა და მისი უფროსიც, დამამშვიდებლების სმა, რომ დასჭირდებოდა კაცსს უახლოეს ერთ, ან ორ კვირას. „მონარქი“ ისევ თავისუფალი იყო! ამაში ეჭვიც არ ეპარებოდა და მისთვის მნიშვნელოვან ადამიანს ამით საფრთხეს უქმნიდა. მშვენივრად გაიგონა ჭკადუას ბოლო სიტყვები, მილენას, რომ უთხრა - შემდეგი შენ ხარო! ბარმენს თითები გაუტკაცუნა - კიდევ დამისხიო! ჭიქა ნახევრამდე რომ შეუვსეს, სულმოუთქმელად გამოცალა და ამღვრეული მზერა გვერდით სკამზე გადაიტანა - თბილად მომღიმარი მილენა ნელ-ნელა გაფერმკრთალდა და ბოლოს ჰაერს შეალღვა. ცარიელ სივრცეს თვალი გაუშტერა. ყბაზე კუნთი დაეჭიმა. თავი ჩახარა და მძიმედ ამოისუნთქა - მის შესახებ აღარაფერი სმენია. გაქრა... უკვალოდ გაუჩინარდა. ზარებს არ პასუხობდა. ბინაში მისულს კი, კარადები გამოცარიელებული დახვდა. ჭიქას თითები ძლიერად შემოაჭდო და ლამის შემოეფშვნა. - მეც დამისხი! ნაცნობი ხმის გაგონებამ გააკვირვა, მაგრამ თავი არ აუწევია. ვისკის მეორე ჭიქაც ერთ მოყუდებაში გამოცალეს. იგრძნო როგორ შეეხნენ კეფაზე თითები. ყურთან პატარა, ვარდისფერმა ბაგეებმა წასჩურჩულეს. - დღიურის შესახებ, რომ გაგიმხილე, მითხარი, თუ მეც უნდა მომიხსნეიო, ლუკა მიწოდე, უფრო მაფიოზურიაო! გახსოვს? - გაიცინა - „მაფიოზო“, რომელიღაც ბარში ქალის გამო ტირილი არ შეგფერის! აზრზე მოდი, კიტა. ბევრი საქმე გვაქვს. ახლა, ამის დრო არაა! გაუშვი. თუ საჭიროა, დაბრუნდება... თავი მძიმედ ასწია. ელს, ნახშირივით შავი თვალები, თბილად უციმციმებდა. მხოლოდ მას უყურებდა ასე, მხოლოდ მისთვის შემორჩა გრძნობები. მისთვის და მისი ძმისთვის. როგორ შეეძლო, ამ მზერას გულგრილი დაეტოვებინა? გაეღიმა. მკლავი მოხვია გოგონას. გულში ჩაიკრა და შუბლზე აკოცა. - იდიოტი... - ახითხითდა „ლუკას“ გულზე მიკრული. ...ქეთი ნელ-ნელა უახლოვდებოდა ერთადერთ მიზეზს, რის გამოც „დემონების უბანში“ შემოსვლასაც არ შეუშინდა. ჩიხში მიმალულმა აჩრდილებმაც კი უკან დაიხიეს. გზას უთმობდნენ ანგელოზს, მტკიცედ და გაბედულად, რომ მიიწევდა წინ... სახურავზე მდგარ მილენას. გრძელ თმასა და მხრებზე მოსხმულ ლაბადას ნოემბრის სუსხიანი ქარი უფრიალებდა. წარბშეკრული ჰორიზონტს გასცქეროდა. გზა, რომელიც წინ ელოდა, ბნელი იყო; ბნელი და ძალიან რთული. ვინ თქვა, რომ სარანგიძე ის ქალი იყო, რომელიც მუქარას შეუშინდებოდა და უკანმოუხედავად გაიქცეოდა? არაფერიც! კუშტად გაეღიმათ ღვინისფერ ბაგეებს. ფეხზე ადგომის დროა, მილენა! თმის რეზინი, რომელიც მაჯაზე დაემწყვდია, მოიხსნა და თმა მაღლა აიკეცა. ჩვეულისამებრ სახეზე ჩამოეყარა კულულები. სული შეუბერა და თვალებიდან გადაიყარა. - ომი გინდა? მიიღებ ომს, „მონარქო“! მაჯის საათს დახედა. ერთ საათში ფრენა ჰქონდა. ქვემოთ, მანქანაში დევდარიანი უცდიდა, აეროპორტში რომ გაეცილებინა მეგობარი. მზერა ისევ ატმისფერ ჰორიზონტზე გადაიტანა. ღრმად ამოისუნთქა. - მიყვარხარ, ივა... - ბაგეებს მოწყვეტილი ბგერები ზამთრის გრილმა ნიავმა მოიპარა - მაგრამ ჩვენი გზები ისევ იყოფა, სვანო. როგორც ადრე, რამდნემე წლის უკან. ერთხელ მითხარი ეს არასდროს დასრულდებაო. ისევ ამაზე მეფიქრება. ეგოისტო არამზადავ! თავადაც ვიცი, რომ არ დასრულდება. ადამიანს ასე მხოლოდ ერთხელ უყვარდება. მაგრამ ახლა... სხვა ომი მაქვს მოსაგები. ან გავიმარჯვებ, ან დავიღუპები... ეცადე ცოცხალი დარჩე... ასე მაინც დამეხმარე... თავადაც არ იცოდა, რატომ სჯეროდა უსაშველოდ რომანტიკოს ქალს, რომ ზამთრის სუსხიანი ნიავი, შეტყობინებას აუციელბად მიუტანდა ადრესატს. იგრძნობდა. შეუძლებელი იყო, არ ეგრძნო სვანს, რომ სადღაც, თუნდაც ძალიან შორს, სარანგიძის გული მხოლოდ მისი სახელის ჩურჩულით ფეთქავდა. სიყვარული მანძილით არ განისაზღვრება, არც სიტყვებით გადმოიცემა, მხოლოდ მისი შეგრძნებაა შესაძლებელი. ანჯაფარიძემ, კი ყველაზე უკეთ უწყოდა, მილენას გრძნობები. იცოდა, სწორედ ამიტომ ბრუნდებოდა მუდამ უკან, ბუმერანგივით. უცნაურია, არა? შეიძლება რაღაცის დასასრულს „ჰეფიენდი“ არ ჰქონდეს, მაგრამ მაინც თბილად გაგაღიმოს. გაურკვეველი შეგრძნებით. თავადაც რომ ვერ მოუძებნი ახსნას. - მი სი მალატ, მუშვან... ნიავმა სახეზე ჩამოყრილი კულულები აუფრიალა. ბოლოჯერ მოპარა ბგერები ალუბლის ბაგეებს. გულდასაწყვეტია, არა? როდესაც სულში ავდარი გაქვს, ბუნების სილამაზეს ვერ ამჩნევ. როგორი თვალწარმტაციც არ უნდა იყოს ის... სუსტად გაიღიმა. შევარდისფრებულ ჰორიზონტს თვალი მოსწყვიტა, გატრიალდა და წავიდა. ...ქეთის თითები ბოლო აგურს გამოემშვიდობნენ. ჩიხის გასასვლელს მიაღწია და შედგა. ლილისფერი კაბის ბოლოებს სიო ელამუნებოდა. სევდიანად მიაჩერდა ძელსკამზე ჩამომჯდარ ანჯაფარიძეს. არყის ბოთლით ხელში, მტკივნეულ მოგონებებსა და ფიქრებს ებრძოდა სვანი. ფიცრულზე, გვერდით ტელეფონი ედო. ჩართულ ვიდეოს, რომელიც ჩუმად გადაუღო სარანგიძეს ცეკვისას, თვალს არიდებდა და სასმელს პირდაპირ ბოთიდან იყუდებდა. ქეთიმ ნელა გადაიტანა მზერა ბნელი კუთხიდან გამოსულ ნიღბიანზე. ტატუებიანი თითები მჭიდროდ შემოეჭდო რევოლვერზე და ანჯაფარიძეს ჯიქურ უახლოვდებოდა. ქეთის ტუჩები აუკანკალდა. სწრაფად გახედა ძმას და მოულოდნელად მთელი ხმით იკივლა. სვანს თითქოს მწარედ შემოულაწუნესო, დაბნეულმა თავი მაღლა ასწია. ყველაფერი გულის ერთ დარტყმაში მოხდა - ორის მზერა ერთმანეთს შეხვდა. უცნობმა რაღაც წაიჩურჩულა და იგრიალა კიდეც იარაღმა. არყის ბოთლი ასფალტს დაენარცხა, კამკამა სასმელს მეწამული წითელი შეეპარა და ვიწრო ზოლად გაიკლაკნა სანიაღვრე არხისკენ. ივა ანჯაფარიძემ, სანამ გაითიშებოდა, მონატრებულ დას შეასწრო თვალი. აცრემლებული ძმისკენ დახრილიყო. ისევ ისეთი ლამაზი იყო, როგორიც ახსოვდა. გაეღიმა. ბოლოჯერ იკივლა ანჯაფარიძის ქალმა. ელვისი გაირინდა. სვანს თვალები დაეხუჭა. მთვარის ფინალურმა სიმფონიამ შიშით იყუჩა... პ.ს. და აი ასე შოკისმომგვრელად დასრულდა "ჩიხის" პირველი წიგნი და რაღაც პატარ-პატარა საიდუმლოებებიც გაგიმხილეთ <3 <3 დამიჯერეთ მეც ისევე ვღელავ ბოლო მომხდარზე როგორც ალბათ უმეტესობა თქვენგანი. ვიცი, რომ ანჯაფარიძე დიდად არ მოგწონდათ, მაგრამ... და ზუსტად ამ წამიდან, "ჩიხი" იწყებს გაგრძელების წერას <3 მივემგზვრები პოლონეთში სადღაც (საათს დავხედო) 9 საათში <3 <3 <3 მალე დაგიბრუნდებით, არ იფიქროთ, რომ საუკუნე გაგიწელავთ. პირიქით ისეთი დასასრული ჰქონდა გული არ მომითმენს. ჩათვალეთ, რომ თვითმფრინავში უკვე ვიწყებ წერას ;დდდ <3 <3 <3 კიდევ, დრო და დრო გდანსკის შესახებაც მოგიწყობთ ხოლმე პატარა ექსკურსიებს ^_^ <3 <3 ძალიან დიდი მადლობა თითოეულ თქვენგანს გვერდით დგომისთვის. მადლობა, თქვენ რომ ჩიხის ბნელ ქუჩებში შემომყევით და ჩვენთან ერთად გამოარეთ არაერთი სირთულე. მიყვარხართ და ძალიან მალე დაგიბრუნდებით <3 <3 <3 შთაბეჭდილებებს ერთი სულით ველი ^_^ <3 <3 <3 მი სი მალატ ^_^ <3 <3 <3 |
ტესტები
აქტიური მწერლები
აქტიური მწერლები
.:დღის აქტიური მკითხველი:.
ყველაზე მნიშვნელოვანი ცხოვრებაში არის?
ყველა გამოკ
.:შემოგვიერთდით FACEBOOK-ზე:.